درسنامه جغرافیای3 پایه دوازدهم فصل دوم از صفحه 41تا80

صفحه 1:
فصل‌دوم 

صفحه 2:
‎Co‏ 9 ۳۰ ۲۱۳3و حو؟ ‎ ‎ ‎ ‏کسترش حمل ونقل از گذشته تا امروز ‏نقش و اهميت حمل ونقل | - ‏جترافيا ,حمل «ييل] | | ارقباط متقابل مبان حمل و نقل با جغرافيا تعريف جغرافياى حمل ‎Sig‏ ‎9 ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏1- حمل وفقل جاده ای ‎ ‏۲- حمل ونقل ریلی ‎ ‎ ‎ ‎۱ ‎1 ‎ ‎ ‏تعريف حمل و نقل اهميت حمل ونقل ‎ ‎ ‎ ‏مزاياى حمل ونقل جاده ای محدودیت ها ومشکلات حمل ونقل جاده ای حمل ونقل جاده ای در ایران ‏ویژگی های حمل ونقل ریلی مزاياى حمل ونقل ربلى محدوديت هاى حمل ونقل ريلى قطارهاى برسرعت(تندرو) براكندكى شبكه هاى ريلى در جهان حمل ونقل ریلی در ابران ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 3:
اهمیت حمل ونقل دریایی معایب ومشکلات حمل ونقل دریایی انواع کشتی ها ۳- حمل ونقل آبی حمل ونقل آبی در ایران تعریف حمل ونقل هوایی مزایای حمل ونقل هوایی ۴- حمل ونقل هوایی 5 محدودیت های حمل ونقل هوایی حمل ونقل هوایی در ایران مزایای خطوط لوله ۵- حمل ونقل از طریق لوله محدودیت هاومشکلات حمل ونقل لوله ای حمل ونقل وله ای در ایران 

صفحه 4:
حمل ونقل یکی از مهم ترین فعالیت های انسانی در جهان امروز است و نقش مهمی در اقتصاد و روابط بين مکان ها و نواحی دارد. سامانه ها (سیستم ها)ی حمل وفقل» مردم و انواع فعالیت های اقتصادی را در داخل کشورها و یا در سطح بين المللی به هم پیوندمی دهد. در سال ۲۰۱۶میلادی حجم تجارت دریایی در جهان بالغ بر ۱۰.۳میلیارد تن بوده است. در همین سال حدود ۳۰۵میلیارد نفر مسافر توسط هواپیما در جهان جابه جا شده اند و بیش از ۰٩میلیون‏ دستگاه خودرو تنها در یکسال تولید شده است. آمارها نشان می دهد در نیم قرن اخیر میزان حمل ونقل و ارتباطات در جهان شتاب چشمگیری پیدا کرده و تقاضا برای جابه جایی مسافر و بار هر روز بیشتر می شود. شما در اين فصل با اهمیت و ضرورت شبکه های حمل ونقل» شیوه های حمل ونقل و همچنین برخی راهکارهای مدیریت آنها آشنامی شوید. 

صفحه 5:
درس ۳ ویژگی ها و انواع شیوه های حمل و نقل تحرک و جابه جایی یکی از نیازهای اساسی انسان برای فعالیت های زندگی فردی و اجتماعی است. فکر کنید شما و با اعضای خانواده تان در یک ماه گذشته برای چه اموری از مکانی به مکان های دیگر رفت و آمد نموده و از کدام شیوه ها و وسایل حمل ونق لاستفاده کرده اید؟ به انواع وسایل و کالاهای پیرامون خود نگاه کنید و بکویید هر یک از کالاهای مورد استفاده شما در کدام نواحی دور و نزدیک تولید شده و چگونه به دست شما رسیده است؟ به نظر شما زندگی ما چقدر به حمل وفقل وابسته است؟ 

صفحه 6:
‎FE‏ سبجو كر 6۲:۲ دج کب بو ‎ ‎ ‎ ‏درء۳۰۰سال پیش ‏دردوره هخامنشیان و دولت روم ‏پیش ازانقلاب صنعتی ‎ ‏دراوایل قرن نوزدهم ‎ ‏اوایل قرن بیستم ‎ ‎ ‏طی جنگ جهانی دوم ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 7:
See ۳ ۲۲۱۲ ۶ 9 jo EE تحولات حمل ونقل درء۳۰۰سال پیش: پیش تر از چهار هزار سال قبل» در زمان نخستین تمدن های کهن» انسان ها برای حمل بار از چارپایان استفاده می کردند و درمنطقه بین النهرین حمل ونقل با قایق های پارویی در رودخانه ها معمول بود.اختراع چرخ همچون کشف آتش تحول بزرگی در زندگی انسان آن دوره پدید آورد. تحولات حمل و نقل دردوره هخامنشيان و دولت روم” ‏ _. 00 مطالعات تاريخى وجود شبكه هاى حمل ونقل و كسترش آنها رادر دوره هاى زمانى مختلف نشان مى دهد. براى مثال در قلمروبهناور ايران در دوره هخامنشیان؛ ‎ol,‏ ها و جاپار خانه هایی درنقاط مختلف اين قلمرو ايجاد شده بودند. جاده هاى سنگفرشی گسترده و طولانی در امپراتوری روم که همه نقاط را به مرکز و پایتخت متصل می کرد و شکل گیری جاده ابریشم که در آن کاروان ها از شرق آسیا تا غرب اروپا را در می نوردیدند» نمونه هایی از ضرورت وجودراه ها و گسترش آنها در طی تاریخ بوده است. البته حمل ونقل نیز به نوبه خود در توسعه و گسترش تمدن ها نقش مهمی ایفا کرده است. تا پیش از انقلاب صنعتی (۱۸۷۰س ۱۸۰۰م) برای قرن هاء وسایل حمل ونقل زمینی به کندی و با صرف زمان زياد مسافت های طولانی را طی می کردند و قادر به حمل میزان کمی بار بودند. بر روی خشکی هاء نیروی انسان و چارپایان عامل حر ‎are‏ و بار در دریاهانیروی باد محرک کشتی ها بود. اختراع موتور بخار تحول بزرگی در حمل ونقل آبی و ریلی به ا 

صفحه 8:
۰ ل لم ‎A‏ نقاشی سومری -چرخ و ارابه 

صفحه 9:
تحولات حمل و نقل دراوایل قرن نوزدهم: در اوایل قرن نوزدهم نخستین لوکوموتیوهای مجهزبه موتور بخار در انگلستان ساخته شد و قطارها را در بين شهرها به حرکت در آورد و اين کشور را به زادگاه قطار تبدیل کرد.حمل ونقل ریلی موجب حرکت آسان تر بار و حمل بارهای سنگین در مسافت های نسبتاً دور شد و رونق بسیار پیداکرد. بعدها با کشف و استخراج نفت و جایگزین شدن آن با زغال سنگ» سرعت و کا رآیی وسایل حمل وفقل بیشتر شد. تحولات حمل و نقل در اوايل قرن بيستم: 1 1 در اوايل قرن بيستم اختراع و توليد انبوه اتومبيل» چهره فضاهای شهری و خارج از شهرها را تغییر داد.خیابان های اصلی و فرعی و تقاطع ها در شهرها و شبکه های جادهای وسیع بین شهرها و روستاها ایجاد شدند و به دنبال آن مکان ها و مراکز خدمات راهداری مانندیمپ بنزین ها و تعمیر گاه های اتومبیل و... پدیدار شدند. تحولات حمل و نقل در طی جنگ جهانی دوم: در طی جنک جهانی دوم (۱۹۴۵--۱۹۳۹م) اولین هواپیمای جت در آلمان ساخته شد. موتور جت توان بیشتری داشت و موجب شد هواپیماهای بزرگ تر مسافر بری ساخته شود و هواپیماهای جت مسافربری در آسمان ها به پرواز در آیند. بعدها تولید هواپیماهای بویینگ حمل ونقل هوایی را در سراسر جهان گسترش دادند. 

صفحه 10:
‎A‏ خودروهای قدیمی مربوط به نیمه اول قرن پیستم ‎A‏ لوكوموتيو بخار قديمى 

صفحه 11:
عوامل موجب گسترش و تحول در صنعت حمل وفقل درنیم قرن اخیر: #افزایش جمعیت #افزایش تقاضا برای حمل ونقل» گسترش تجارت و اقتصاد جهانی پیشرفت های علمی و فناوری مهم ترین وسایل حمل ونقل درجهان امروز: به طوری که امروزه کشتی های غول پیکر کانتینری و نفت کش هاء هواپیماهای ایرباس» قطارهای تندرو و انواع خودروهای شخصی وعمومی تحرک و جابه جایی بین مکان ها را به طور جشمگیری افزایش داده اند. 

صفحه 12:


صفحه 13:


صفحه 14:
نقش و اهمیت حمل ونقل مس 8 te تعریف حمل و نقل: حمل ونقل عبارت است از جابه جایی مردم (مسافر) بار (كالا) و اطلاعات. اهمیت سیاسی: داشتن وسایل و شبکه های پیشرفته حمل ونقل از عوامل قدرت ملی یک کشور محسوب می شود. دسترسی به كانال هاء بندرهاء تنكه ها و نظایر آن از عوامل قدرت سیاسی کشورها بوده و حکومت ها می توانند از آنها در مواقع خاص به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کنند. آهمیت اجتماعی: مردم برای جابه جایی بین محل کار و سکونت؛ دسترسی به مراکز درمانی و بهداشتی» مراکز آموزشی و شرکت درفعالیت های اجتماعی» هنری و فرهنگی و امور تفریحی و گذران اوقات فراغت به حمل ونقل مناسب نیاز دارند. حمل ونقل اهمیت به سزایی در ارتباط مردم و تبادل فرهنگی بین نواحی مختلف دارد. اهمیت اقتصادی: امروزه هیچ ناحيه ای خود کفا نیست و همه نواحی چه در داخل کشورها و چه در سطح بینالمللی برای ب رآوردن نیازهای اقتصادی خود به یکدیگر وابسته اند. صاحبنظران» حملونقل را کلید توسعه اقتصادی و رکن زیربنایی اقتصاد کشورهامی دانند. فعالیت های اقتصادی تولید و توزيع و تجارت به شدت به شبکه های حملونقل وابسته اند. گردشگری نیز به عنوان یک فعالیت اقتصادی مهم در کشورها به زیر ساختهای حمل ونقل نیاز دارد. اهمیت زیست محیطی: امروزه با توجه به نقشی که فعالیت های حمل ونقل در بروز مسائل و مشکلات زیست محیطی دارد؛ همه جوامع تلاش می کنند تا برای جلوگیری یا کاهش این آثار نامطلوب و حل مشکلات چاره اندیشی و برنامه ریزی کنند. حمل ونقل بر روی زمین» آب و هوا تأثیر می گذارد. آبا می توانید برخی از این اثرات را فهرست کنید؟ 

صفحه 15:
جفرافیا و حمل ونقل ارتباط متقابل میان حمل و نقل با جغرافيا: حمل ونقل با جابه جایی در پهنه مکان و فضای جفرافیایی سرو کار دارد و هدف حمل وثقل ارتباط دادن مکان ها و نواحی با یکدیگراست. بدین ترتیب ماهیت حمل ونقل اساسا جغرافیایی است و با مفاهیمی چون مکان» موقعیت مکانی» مسافت مبدأ مقصد و نظایر آن سرو کار دارد. همچنین شبکه های حمل ونقل هم از محیط جغرافيايى تأثير می پذیرند و هم بر فضای جغرافیایی تأثیر می گذارند. تعریف جغرافنای حمل ونقل: جغرافیای حمل ونقل شاخه ای از دانش جغرافیاست که جابه جایی مردم» بار و اطلاعات را در سطح زمین مطالعه می کند و به بررسی الگوهای پراکندکی و شیوه های حمل ونقل و اثرات آنها بر محیط به منظور برنامه ریزی و مدیریت مطلوب منطقه ای می پردازد. . چرا جغزافبای خمل ونقل شاخه ای از جغرافباق اقتصادی محنوب می شود؟ از آنجایی که حمل ونقل در فعالیت های اقتصادی و مکان گزینی واحدهای تولیدی و خدماتی و تجاری نقش ‎ogo‏ دار جغرافیای حمل ونقل, شاخه ای از جغرافیای اقتصادی محسوب می شود. 

صفحه 16:
۱-فکرکنید وب یک مثال توضیح دهید که تنگه‌ها و کانال‌ها چگونه ممکن است بهابزار سیاسی برای یک کشور تبدیل شوند. تنگه هاء گذرگاه های طبیعی هستند که دوبدنه آب را به یکدیگر متصل می کنند با توجه به اهمیت ونقش تنگه ها در مسائل ارتباطی . سیاسی ونظامی واقتصادی .از دیرباز تاکنون آن ها از موضوعات مورد مناقشه منطقه ای وجهانی بوده اند. برای مثال برخی تنگه ها راهبردی هستند مانند؛ بسفر وداردانل در ترکیه. وطبق قراردادهای چندجانبه اداره ونظارت می شوند. اهمیت وتأثیر برخی از تنگه ها در امنیت منطقه ای وجهانی موجب شد تا درکنوانسیون ۱۹۸۵ م۰برای آن ها نظام حقوقی درنظر گرفته شود. تنگه هرمز با تردد سالیانه ۲۰هزار فروند شناور . یکی از مهم ترین تنگه های بین المللی محسوب می شود که در ردیف حیاتی ترین تنگه های عبور ومرور جهان است. زیرا خلیج فارس را که دریای نیمه بسته ای است واهمیت ویژء ای در معادلات بین المللی انرژی دارد به دریای عمان وآب های آزاد اقیانوس هند متصل می کند. از میان یکصد آبراهه کم عرض وبراساس تعداد عبور کشتی ها . قطب اقتصادی. آسیب پذیری جغرافیایی . استفاده نظامی واهمیت راهبردی می توان به پنج تنگه مهم اشاره کرد. هرمز, جبل الطارق. بسفر .داردائل وباب المندب در جایگاه ویژهاقتصادی وسیاسی جهان قرار دارند ودر اين ميان تنگه هرمز از اهمیت خاص امنیتی در سطح بين الملل برخوردار است. زيرا گلوگاه حمل ونقل نفت جهان است. ۲_چرا حمل‌ونقل اساسا یک موضوع جفرافیایی است؟ توضیح دهید. زیرا حمل وتقل یک رابطه مستقیم با طبیعت وانسان دارد. حمل ونقل با جابجایی در پهنه مکان وفضای جغرافیایی سروکا دارد وهدف از حمل ونقل ارتباط دادن مکان ها ونواحی بایکدیگر است. بدین توتیب حمل ونقل اساساً جغرافیایی است وبا مفاهیمی چون مکان . موقعیت مکانی. مسافت. مبداء مقصد ونظایر آن سروکار دارد.همچنین شبکه های حمل ونقل هم از محیط جغرافیایی تاثیر پذیرند وهم برفضای جغرافیای تأثیر می گذارند. 

صفحه 17:
۳ کدام اختراعات و اکتشافات حمل‌ونقل را در دوره‌های مختلف زمانی متحول کرد‌اند؟ بیشترین حمل ونقل در ۴۰۰۰ سال پیش توسط چهارپایان صورت مى كرفت اختراع چرخ بزرگترین تحول در سیستم حمل ونقل محسوب می شود. اختراع قطار در اوایل قرن نوزدهم قایق های پارویی وکشتی ها قرن بیستم اختراع اتومبیل ۵ اختراع هواپیما سیستم حمل ونقل را سرعت بخشید. ۴-به نظر شما تحریم حمل‌ونقل دریایی کشورهایی مانند فلسطین (غزه) و یمن چه تآثیری بر زندگی روزانه مردم این کشورها می‌کنارد؟ اساسا تحریم حمل ونقل دریایی نقش بسیارمخربی برزندگی روزانه مردم یمن و غزه داشته است.با اعمال تحریم های حمل ونقل دریایی ارتباط اين مناطق با دنیا تقریبا قطع شده و دسترسی مردم به مواد غذایی و دارو و کالاهای مورد نیاز بسیارسخت شده و موجب افزایش فقر و عقب ماندگی اقتصادی دراين مناطق شده است وهرروز شاهد مرگ و مير کودکان یمنی هستیم و... 

صفحه 18:
شیوه های حمل ونقل 1- حمل وقل جاده آی ۳- حمل ونقل ربلی ۳- حمل ونقل آبی ۴- حمل ونقل هوایی 4 حمل ونقل از طربق لوله 

صفحه 19:
مسافت دور 

صفحه 20:
oof Fea 560۶ حمل ونقل جاده ای یکی از شیوه های متداول حمل ونقل در همه قاره های جهان است و در تمام قاره ها به طور کسترده مورد استفاده قرار می گیرد. مزایای حمل ونقل جاده ای: : 1- این شیوه حمل ونقل برای مسافت های کوتاه (معمولاًکمتر از ۴۰۰ کیلومتر) مناسب تر است. ۲-حمل ونقل جاده ای نسبت به سایر شبوه های حمل ونقل بیشترین انعطاف را از نظر دستوسی به نقاط مختلف در مسیر راه و توقف در ابستگاه های متعدد دارد. ۳- برای رفتن به مکان های دور افتاده با روستایی نیز اغلب از اين شيوه استفاده می شود. ۴-احداث پاینه ها(ترمینال ها) در این شیوه کم هزینه تر است. محدودیت ها ومشکلات حمل ونقل جاده ای: ‎-١‏ حمل ونقل جاده اى نسبت به ساير شيوه ها قابليت جابه جایی تعداد کمتری سافر را دارد. 1- ظرفيت حمل كالا توسط كاميون ها وتريلى ها كمتر از حمل ونقل آبى و ريلى است. ۳-میزان مصرف سوخت و آلایندگی محیط زیست در این شیوه حمل ونقل بسبار زياد است. ‏عوامل تعییر فضای جغرافیایی در حمل ونقل جاده ای: |-با ورود به عصرخودروهاء جاده های خاکی به جاده های آسفالته تبدیل شدند و فضای جغرافیایی را تغیبر دادند. ۲-تمایل مردم جهان برای داشتن خودروی شخصی همواره افزایش یافته است به طوری که امروزه برخی خانواده ها بیش از ‎ ‏یک خودرو دارند. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 21:


صفحه 22:
نتایج گسترش جاده ها و خودروها: از نتایج گسترش جاده ها و خودروهاء ایجاد تراکم ترافیکی در برخی مسیرها به ویژه در ایام تعطیلات بوده است.در نیمه دوم قرن بیستم ساختن آزادراه‌ها و بزرگراه‌ها برای حل مشکل ترافیکی و همچنین افزایش سرعت خودروها متداول گردید. تعریف آزاد راه(انوبان): آزادراه ها (اتوبان) مسیرهایی با پهنای زیاد هستند که خطوط رفت و برگشت آنها از یکدیگر جدا بوده و هیچگونه تقاطع همسطح ندارند و ورود به آنها و خروج از آنها در نقاط محدودی امکان پذیر است. آزادراه ها معمولاً در خارج از شهرها ساخته می شوند و برای رفت و آمد خودروها در آنها عوارض اخذ می شود. تعریف بزرگراه: بزرگراه ها ثیز سیرهایی با خطوط رفت و ب رکشت جدا هستند که تعدادی تقاطع های همسطح دارند.بز رگراه ها معمولا در درون شهرها ساخته می شوند. 

صفحه 23:
آزاد راه قزوین -رشت 

صفحه 24:


صفحه 25:
تقاطع هسطح: محل برخورد دو يا چند راه ارتباطی که در یک ارتفاع از سطح زمین ساخته شده باشد و می تواند عبور و مرور را مختل کند مانند چهار راهها وسه راهها و به همین دلبل از جراغ راهنمایی استفاده می شود. محل بر خورد دو يا چند راه ارتباطی است وثتی هر یک ازاین راه های ارتباطی در ارتفاع مختلفی ازسطح زمین ساخته شده باشند به طوری که عبور و مرور یکدیگر را مختل نکنند. 

صفحه 26:


صفحه 27:
‎Joo‏ ونقل جاده ای در ایران ‎ ‎ ‏طول مجموع راه های کشور: ‏تا پیش از انقلاب اسلامی ایران ‎Jab‏ مجموع راه های ایران کمتر از ۵۰هزار کیلومتر بود. در سال ۱۳۹۴ابران دارای بیش از ۲۰۰هزار کیلومتر راه بوده است. میزان آزاد راه ها و بزرگراه های کشور نسبت به یک دهه قبل به ترتیب دو و سه برابر شده است. ‏پرترددترین آزادراه های کشور: __ ۲ ‏آزادراه های تهران — کرج س قزوین و تهران س ثم از پرترددترین آزادراه هاى كشور هستند. در سال "ابر طبق آمارهای راهنمایی ورانند گی تعداد خودروهای پلاک شده ‎oly!‏ از موز ۰میلیون كذشته است. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 28:


صفحه 29:
وضعیت آماری حمل‌ونقل جاده‌ای در کشور (۱۳۹۴) مأخذ: سازمان راهدارى و حمل ونقل جادداى طول طول طول رادهاى | طول رادهاى آزادراه‌ها | بزرگراهها اصلی فرعی ‎NY PYA ۱۳۸۷۹ ۱۵۴۶۲ ۳۳۰۱‏ کیلومتر کیلومتر کیلومتر کیلومتر مزانکالای حمل شده در سطح کشور ‎(LU)‏ ‏تعداد مسافر جایهجا شده در سطح کشور (ا صورت وضعیت) طول رادهاى روستایی آسفالته ۱۰۳۸۳ pas تعداد ‎baby‏ ‏باری ‏بهرهبرداری واحد تعداد و مسافری فعال wv ‏واحد‎ 

صفحه 30:
اطلس ‎asl,‏ ‏بهنقشه توجه کنی. ای نقشه از یک اطلس را ها بردشته شده ست. OFA gle Hg ‏ها ای زان رادار و‎ il ۱-روی نقشه فاصلك بستان آیادت دوزدزان ۳۳ کیلومتر است (۱۳ *۱۳+۸) فاصله میاه تا تیکمهداش چند کیلومتراست؟ ۱۹+۱۲+۱۵+۶+۶+۱۱+۱۲+۱۰-۱ 

صفحه 31:
۲-اگر بخواهيم از آچاچی به نظر کهریزی برویم از چند مسیر و کدام شیوه‌های حمل و نقل می‌توانیم استفاده کنیم؟ با استفاده از اتومبیل شخصی . اتوبوس از جاده آسفالته با استفاده از قطار ومسیر ریل راه آهن ۲ جرا در بخش میاتی نقشهه تراکم رآه ها کمتر از اطراف نقشه است؟ به دلیل کوهستانی بودن ۴-به موازات خط آهن؛ کنام پدیده طبیعی وجود دارد که از داخل قطار قابل مشاهده ! رودخانه ۵-اگر بخواهيم از ميانه به قره چمن برویم. در چه فواصلی می توانیم از پمپ بنزین استفاده كنيم و براى اقامة نماز به مسجد برویم؟ درفاصله؟ کیلومتری مبدآودر فاصله ۱ کیلومتری قره چمن پمپ بنزین . در فاصله ۱۲ کیلومتری نمازخانه وجود دارد. ۶-یک اطلس راه ها را یه لاس بیاورید.راهنمای نقشه را مشاهده کنید. سپس به کمک معلم با استفاده از اهنمای اتصال نقشه‌هاء منطقة زندگی خود را پیدا کنید مسیرهای سفر به نقاط روستایی و شهرهای اطراف را مشاهده و یادداشت کنید. با استفاده از اطلس راههای کشور( کتابچه نقشه چاپی یا از طریق جستجوی اینترنتی ) می توان اين فعالیت را در كلاس درس با کمک دانش آموزان انجام داد. 

صفحه 32:
۲- در این شیوه برای انتقال از ریل و لوکوموتیوی که واگن های قطار را به دنبال خود می کشد استفاده می شود. ۳-حمل ونقل ریلی برای مسافت های متوسط و نسبتاً طولانی مناسب است. ۴-قطارها ,بار را به صورت فله ای یا کانتینری حمل می کنند. مزایای حمل ونقل ریلی: ۱ - هزینه های احداث پایانه ها (ترمینال ها) در آن ها متوسط است. ۲- به طور کلی جابه جایی باً قطار دارای ایمنی بالاست. همچنین راحتی مسافران در قطار بسیار بیشتر از خودروهاست. ۳- قطارهای باری می توانند به اندازه ده ها کامیون بار حمل کنند و هزینه حمل درمسافت های طولانی کمتر از جاده است. |" ۴-مصرف سوخت در حمل ونقل ريلى 2 حمل ونقل جاده ای است و آلایندگی آن برای محیط زیست بسیار کمتر است. محدودیت های حمل ونقل ریلی: ۱- احداث خطوط ریلی بر خلاف جاده ها به زمین های هموار نیاز دارد. ۳- هزینه های احداث خطوط آهن به ویژه در نواحی دارای موانع و پستی و بلندی و همچنین تولید یا خرید واگن ها و لوکوموتیوها بالاست. انواع لوکوموتیو از گذشته تاامروز: ۲ ۱ ۱ ۱ ۱ در روند تولید قطارها از گذشته تا به امروز, لوکوموتیوهای بخاری به تدریج جای خود را به لوکوموتیوهای دیزلی دادند.امروزه لوکوموتیوهای الکتریکی (برقی) بهترین نوع لو کوموتیوها از نظر سازگاری با محیط زیست هستند. ویژگی های حمل ونقل ریلی: ۱ ۱-حمل ونقل ریلی همچنان یکی از مهمترین شیوه های حمل کالا و مسافر در جهان است. 3 & 

صفحه 33:


صفحه 34:
Gs ‏اولین قطارپرسرعت جهان:‎ ‏در نیمه دوم قرن بیستم برخی کشورها مانند فرانسه» اسپانیاه آلمان و ژاپن طرح هایی را برای‎ ‏تولید قطارهای پرسرعت طراحی و آزمایش کردند. قطار پر سرعت الکتریکی که بين توکیو و‎ ‏اوزاکا در ژاین در سال ۸1۹۶۴ به حرکت در آمد از اولین قطارهای پرسرعت جهان است.‎ ۲ ‏تعریف قطار تندرو(پرسرعت):‎ ‏معمولاً به قطارهایی که بیش از ۲۰۰کیلومتر در ساعت سرعت داشته باشند قطار پر سرعت می‎ ‏گویند.‎ ‎۲ ۲ ‏میزان سرعت قطارهای تندرو:‎ ‏در طی چند دهه» کمپانی های تولید کننده قطارهای پر سرعت وارد رقابت شده و به تدریج‎ ‏رکورد افزایش سرعت را از ۶۰اکیلومتردر ساعت به بیش از ۲۰۰کیلومتر در ساعت‎ ‏(حتی۴۵۰ کیلومتردرساعت) رسانده اند.‎ ‏تولیدکنند گان عمده قطارهای تندرو:‎ ‏امروزه تولیدکنندگان عمده قطارهای تندروکشورهای اروپایی به ویژه فرانسه و آلمان و‎ ‏کشورهای آسیای جنوب شرقی ژاپن؛ کره جنوبی چین و تایوان هستند.‎ 

صفحه 35:


صفحه 36:
پراکندگی شبکه های ربلی در جهان گسترده ترین شبکه های ریلی در کدام قاره فرار دارد؟ میزان احداث شبکه های ریلی و دسترسی به آن در نواحي مختلف دنیا متفاوت است.قاره اروپا گسترده ترین شبکه خط آهن را دربین قاره های جهان دارد و تقریبا سفر به بیشتر کشورهای این قاره از طریق خط آهن و قطار امکان بذیر است. البته برخی از کشورهای جهان نیز فاقد راه آهن هستند. کشورها دارای بیشترین میزان خطوط ریلی درجهان: کشورهای ایالات متحده امریکاءروسیه» چین و هند بیشترین میزان خطوط ریلی را در جهان دارند. گسترده ترین و طولانی ترین شبکه ریلی جهان: ابالات متحده امریکاگسترده ترین و طولانی ترین شبکه ربلی را در جهان دارد که ۸۰درصد آن به حمل بار اختصاص دارد. بيشترين ميزان خطوط سريع السیر(تندرو) د رکدام کشورقرار دارد! ۲ ۲ بیشترین میزان خطوط سریع السیر و طولانی ترین خط قطار تندرو جهان (پکن -کوانگ‌ژو مسافت ۸یلومتر) متعلق به کشور چین است. درکشور پهناور هند نیز سالانه میلیون ها نفر برای سفر از راه آهن استفاده می کنند. گوانگ‌ژو شهری است در جنوب کشور چین. نام رسمی آن در هنگام حکومت جمهوری چین «کانتون» بود. گوانگ‌ژو مرکز استان گوانگ دونگ است و ۱۱۰۷۱۰۰۰ نفر جمعیت دارد. 

صفحه 37:
نقشه شبکه ریلی اروپا 

صفحه 38:
ٍ_ نقشه شبکه ریلی ابالات متحده 

صفحه 39:
China Train Travel Map 

صفحه 40:
Railway Network Map ia - Schemati 

صفحه 41:
( ارقام تقریبی و گرد شدها ‎as‏ كور خطوط ريلى (هزار كيلومتر). ۱ ایالات متحده امیریکا ۵۰ 0 روسیه ‎wo‏ ‏۳ جين ‎wt‏ ‏۴ هند ‎oe‏ ‎hus ۰‏ 1۶ 7 آلمان ۳ ۷ استرالیا ‎vA‏ ‎A‏ برزيل 4 ‎٩‏ آرزانتین ۳۶ ۷۰ افریقا جنوبی ۳ ل فرانسه "1 ‎w‏ ژابن ‎v‏ ‏1 ايتاليا 1 کشورهای دارای بیشترین میزان خطوط ریلی در جهان( ۲۰۱۷م) ‎3 ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 42:
حمل ونقل ریلی در ایران پس از آنقلاب اسلامی ودر چنه دهه آخیر طول خطوط راه آهن سراسری آبران افزایش بافته است. مجموع خطوط ریلی ایران: درسال ۱۳۹۶مجموع خطوط ریلی ایران ۱۳۴۳۷ کیلومتر بوده است. در همین سال حدود ۴ میلیون نفر مسافر و بش از ۳۵میلیون تن محموله با قطار جابه جاشده است. در حال حاضر قطار تلدرو د راكشور مو جود ليست و سرعت قطازها حداکثر ۰ کیلومتر تر در ساعت است. قنها مسبر خط برقى كشور: مسيرجلفا - تبريز( كيلومتر) تنها خط برقى كشور مى باشد. مهمترین پروژه های در دست اجرای شرکت راه آهن جمهوری ‎a‏ ایران: #احداث راه آهن سریع السیر (قطار پرسرعت) تهران - قم - اصفهان - (به ‎Jab‏ ‏۰کیلومتر) برقی کردن راه آهن تهران - مشهد (به طول ۱۰۰۰ کیلومتر) 

صفحه 43:
اتفتسدى نسيككدى حمل و تقل رأ وأهن يران bah bie 

صفحه 44:


صفحه 45:
خطوط با فشار ممخوري 20(نن) ست ‎lie! cs ys gs’‏ تست ات ات سامت خطوط با قشار محوري 25(تن) .سس ‏خطوط به منطور اقزایش بارمحوري 22/5(تن) سس خطوط به منظور افزایش پار محوري 25(نن) ‎ 

صفحه 46:


صفحه 47:
١-به‏ نظر شما جه عوامل, موجب شده است كه قارة ارويا بيشترين شبكة حم .ونقل ريلى راخر بين اشته باشد؟ شبكه ريلى ارويا با بيش از ‎150.٠٠‏ كيلومتر ريل دسترسى به هرنقطه از ارويا را امكان يذير مى نمايد. برنامه زمان بندى حركت قطارها با دقت بسيار اجرا مى شود وبه علت عدم ترافيك در مسير حركت قطاردر مقايسه با سفرهاى زمينى مسافران دجار تأخيرهاى احتمالى نخواهئد قطارها در تعام ۳۶۵ روز سال ولدن توجه به شرایط جوى ودرنهايت امنيت كار مى كنند . اين موجب مى شود مسافران در انتخاب تاريخ وساعت حركت خود انتخاب بيشترى داشته باشند. فرصت آشنایی بازندگی وفرهنگ مردم اروپا یه دست می آید. برای سفر به شهرهای کوچک ویا حومه شهرهای بزرگ خطوط هوایی سرویس ندارند. قطار تنها وسیله ارزان ومطمثنی است که مسافران را به مقصد مى رساند. تعام ایستگاههای قطار در شهرهای بزرگ اروپایی در مرکز شهر قرار دارند .با اين شرایط در پرداخت هزینه ها ی رفت وآمد وزمان صرفه جوبی قابل ملاحظه ای می شود. مسیرهای ریلی از نقاط دیدنی شهرها عبور می کنند ومسافران می توانند در طول مسیر از زیبایی های این قاره سبز لذت ببرند. با قطارهای تندرو با سرعت متوسط ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر درساعت . در مدت زمان سفر صرفه جویی می شود. سفر با قطار در وزن بار محدودیت وجود ندارد ومجبور به پرداخت اضافه بار نیستند. در اکثر ایستگاههای قطار امکان استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی از جمله مترو فراهم است ونیاز به استفاده از تاکسی نیست. ایستگاه های قطار دارای صندوق امانات هستند ومسافران می توانند چمدان های خود را در ایستگاه گذاشته وبعد از بازدید از شهر دوباره به ایستگاه مراجعه کنند. ایست وبازرسی های وقت گیر وخسته کننده مانند سفرهای هوایی در آن وجود ندارد. امکانات رفاهی داخل قطار مانند اینترنت. رستوران ۰ کابین بازی بچه ها و. ابعاد اقتصادی, اشتغال مستقیم وغیر مستقیم و... منافع درآمد های صنایع وبخش های بالا دستی بخش حمل ونقل 

صفحه 48:
"با استفاده از معلومات قبلى خود ياسخ دهيد به نظر شما علّت يا علل نبود رامآهن در كشورهاى زير چیست؟ افغاتستان؛ لیبی » قطر نيال » كويت : سومالى ١-افغانستان:‏ سياست انزوا وعدم وابستكى . دشوارى هاى سياسى ونبردهاى اتفاق افتاده زیرا بیش از۹۰درصد این کشوربیابان است. : مساحت کم. تمرکز جمعیت درسواحل ۴-نپال: کوهستانی بودن واحداث راه آهن سخت ودشوار وبسیار پرهزینه است. ۵-کویت: مساحت کم . تمرکز جمعیت درسواحل ۶-سومال:عدم وجود دولت در سومالی 

صفحه 49:
۳-با توجه به نقشة راه آهن, به پرسش‌ها پاسخ دهید: الف) طولائی ترین مسیرهای راهآهن سراسری ایران کدام خط ها هستند و این خطوط کدام شهرها را به هم متصل می کنند؟ ( دو مورد ) ب) احدات راه آهن در منطقة جنوب شرقی ایران و اتصال آن به بندر چابهار چه تأثیری بر اقتصاد و تجارت ايران با كشورهاى منطقه دارد؟ ب) آيا راه آهن از شهر محل زندگی شما عبور کرده است؟ اگر نه نزديك ترين ايستكاه راه آهن به شما كجاست؟ت) توسعة خط آهن و حمل و نقل ريلى در كشور ما جه بيامدهاى مثبتى دارد؟ الف-محور ترانزیتی بافق - مشهد . راه آهن شرق با ‎٩۴۷‏ کیلومتر خط اصلی . یزد ۶۸۹ کیلومتر خط اصلی. هرمزگان با ۶۲۳ خط اصلی و۱۲۲۰ خط فرعی طولانی ترین خط ریلی کشور راه آهن شرق کشور است . این خط ریلی درامتداد مسیر ریلی بافق در استان یزد تا کاشمر در استان خراسان رضوی وطبس در استان خراسان جنوبی را تحت پوشش دارد. ب- این مسیر ترانزیتی مهم نزدیک ترین وارزان ترین مسیر برای اتصال به کشورهای هندوستان. پاکستان وآسیای میانه است. خط آهن چابهار- مشهد. ۱۳۵۰ كيلومتر طول و١١‏ كيلومتر يل و۱۲ کیلومتر تونل دارد و۳ میلیارد یورو اعتبار براى آن در نظر كرفته شده است. كه از طريق فروش كارخانه هاى دولتى تأمين می شود. راه آهن چابهار- زاهدان- مشهد. راه نجات شرق كشور خوانده مى شود. با ایحاد این کریدور. بندعباس به سرخس وتفتان متصل وسه راه عبور براى خروج از ايران تعريف مى شود كه موجب يويايى صنعت وكشاورزى وارسال نفت وكاز به صورت مستقيم است. ب-با كمك راهنمايى معلم تان و نقشه استان محل زندكى تان باسخ دهيد مثلا نزديك ترين ايستكاه راه آهن به شهربيرجند. ايستكاه طبس هست با فاصله ۲۹۰ کیلومتری ولی شهرهایی مانند تهران .اهواز و قم درمسیرخطوط ریلی اصلی کشورقرار دارند. 

صفحه 50:
ت-حمل ونقل ریلی به عنوان یکی از بخش های مهم سیستم حمل ونقل . نقش عمده ای را درعرصه اقتصادی. صنعتی واجتماعی کشور ایفا می کندوبه واسطه مزایای خاص ونسبی که در مقایسه با سایر بخش های حمل نقل از جمله هوایی. جاده ای ودربایی دارد. توانسته است سهم قابل توجهی را در حوزه حمل ونقل به خود اختصاص دهد. توسعه شبکه حمل ونقل ریلی بدون تردید در زبرساخت وتوسعه متوازن وپایدار « نقشی اساسی داشته ودارای اولویت بالایی می باشد.کاهش قابل ملاحظه در مصرف سوخت. ایمنی فوق العاده بالا وتلطیف محیط زبست به لحاظ مصرف سوخت فسیلی کمتر . رفاه و آسابش بیشتر مسافر, هزینه های کمتر ومناسب برای مسافت های طولانی وحمل بارهابیشتر نسبت به حمل ونقل جاده ای وهوایی . می تواند از جمله مزایی قابل توجه شیوه حمل ونقل ربلی در کشور ما باشد. 

صفحه 51:
-اولین خط آهنی که در ۹ ۴-دربرة این موضوعات تحقیق کنید و نتیجه را در کلاس بگویید:۱-«ماشین دودی» و ورود آن به ۱ ایران احدات شد و زمان و مکان احدات آن. ن دودی وورود آن به ایرن:ماشین دودی را می توان در اصل نخستین تراموای تهران دانست.ماشین دودی دو ایستگاه داشت. نقطه آغاز اين خط نزدیک خیابان دروازه خراسان بود( میدان قیام وپارک کوثر فعلی) ونقطه پایانی جلوی زیارتگاه شاه عبدالعظیم درشهر ری بود. ماشین دودی نامی بود که در تهران قدیم به اولین خط آهن ایران که میان تهران وشهر ری کشیده شده بود . داده بودند. علت این نام گذاری بخاری بود که از دودکش قطار خارج می شد. ماشین هایی که در اين خط به کار می افتادند نام ترن نداشتند. بلکه در دارالخلافه آنها را ماشین دودی می گفتند( سال ۱ خورشیدی. ۱۸۸۳ میلادی) ۲-ولین خط آهنی که در ایران احداث شد وزمان ومکان آن در سال ۱۳۰۶ شمسی ودر زمان سلطنت رضا شاه . آرزوی ایرانی ها برای داشتن یک خط آهن سراسری به واقعیت بدل شد. این خط آهن که از جنوب تا شمال ‎gly!‏ امتداد داشت. بندر شاهپور( امام خمینی فعلی ) را به بندر شاه( بندر ترکمن فعلی) وصل می کرد. کلنگ ساخت راه آهن در سال ۱۳۰۶ توسط آلمان ها به زمین زده شد. بلاخره در سال ۱۳۱۷ شمسی پروژه ساخت راه آهن سراسری ایران به پایان رسید . ایستگاه سمیه اولین ایستگاه خط آهن سراسری ایران است که دو خط شمال وجنوب در آن به یکدیگر رسیدند. 

صفحه 52:
of Fee pi مسیرهای آبی درحمل ونقل دریایی: حمل ونقل دریایی پوشش گسترده ای در جهان دارد. اقبانوس ها و دریاها و دریاچه های دائمی و رودخانه ها و کانال ها مسیرهای آبی را تشکیل می دهند. اهمیت حمل ونقل دربایی: ۱-امروزه حدود ۹۰درصد تجارت جهانی براساس وزن توسط کشتی ها انجام می شود و بدون وجود حمل ونقل آبی این حجم عظیم صادرات و واردات کالا در جهان امروز ممکن نبود. ۲-حمل کالا با کشتی مقرون به صرفه ترین و ارزان ترین روش برای جابه جایی کالاها به ویژه کالاهای حجیم و بزرگ در مسافت های طولانی است. کشتی نفت کش غول پیکر۷۱ و کشتی پاناماکس 181۵۰۰۰ یک کشتی نفت کش غول پیکر ( ع۷۱0ظرفیت ۲میلیون بشکه) می تواندحدود ۰۰۰٩برابر‏ یک کامیون بار حمل کند و یک کشتی (باناماکس 121۵۰۰۰) بیش از ۲۰۰۰برابر یک کامیون ظرفیت حمل دارد. معایب ومشکلات حمل ونقل دربایی: ۱-هزینه احداث بنادر و اسکله ها و تجهیزات بنادر و همچنین ساخت يا خرید کشتی هابسیار بالاست. ۲-سرعت کشتی نسبت به سایر شيو ه های حمل ونقل کم است. انواع کشتی های مسافربری : ۲ ۱ ۱ کشتی های مسافربری انواع مختلفی دارند برخی از آنها اقبانوس پیما بوده و مسافران را از مکانی به مکان دیگر در فواصل دورمی برند .مانند کشتی های کروز ويزكى هاى كشتى هاى كروز: 1 كشتى هاى كروز كشتى هاى تفريحى كردشكرى هستند كه طى مدت محدود مسافران را روى آب كردش مى دهند و دوباره به مبدأ باز مى كردانند. سفر با كشتى هاى كروز معمولا برهزينه است. برخی کشتی های کروز مانند یک هتل چند طبقه هستند و رستوران» سینماء تئاتره استخر و زمين بازى و نظاير آن دارند. 

صفحه 53:
کشتی نفت‌کش يا تانکر نفت‌کش نوعی از کشتی‌های تجاری است که برای حمل و نقل نفت به صورت فله طراحی شده است. کشتی‌های نفت‌کش در دو نوع وجود دارند: تانکر نفت خام و تانکر فرآورده‌های نفتی. تانکرهای نفت خام مقادیر زیادی از نفت خام را از نقطه استخراج آن به پالایشگاه‌ها منتقل می‌کنند. تانکر فرآورده‌های نفتی که به طور کلی بسیار کوچکتر هستند. برای جابه‌جایی فراورده‌های نفتی از پالایشگاه تا نقاط نزدیک به بازارهای مصرفکننده طراحی شده‌اند. سوپرتانکرها بزرگترین نفت‌کش‌های نفت خام هستند که شامل نفت‌کش‌های غول‌پیکرها و نفت‌کش‌های کوه‌پیکر با ظرفیت‌های بیش از ۱۶۰,۰۰۰ تن می‌شوند. به نفت‌کش بزرگی که ظرفیت آن از ۱۶۰,۰۰۰ تن تا ۳۲۰۰۰۰۰ تن «نفت‌کش غولپیکر»(۷۱66)و به نفت‌کش‌های بسیار بزرگ که ظرفیت آنها بیش از ۳۲۰,۰۰۰ تن است «نفت‌کش ‎(ULCC)« Su 9S‏ گفته می‌شود. این کشتی‌ها می‌توانند تا ۲,۰۰۰,۰۰۰ بشکه (۳۲۰:۰۰۰ متر مکعب) نفت را ‎is‏ به دسته‌ای از کشتی‌ها که ابعادشان برای گذشتن از کانال پاناما مناسب باشد پاناماگذر («عصده‌ده۴)گفته می‌شود. اندازه پاناماگذر بیانگر بزرگ‌ترین اندازه مورد قبول برای کشتی‌های عبورکننده از کانال پاناما است. طول اين گونه کشتی‌ها حداکثر ۲۷۵متر و عرض آنها حداکثر۳۲ متر است. ظرفیت متوسط این گونه کشتی‌ها حدود ۶۵۰۰۰ ۷ است. به آن دسته از کشتی‌ها که ابعادشان برای گذر از کانال پاناما مناسب نیست پاناماناگذر (به انگلیسی: ‎Post‏ ‎wn 8. «Panamax)‏ هر کانتینر ۲۰ فوت معادل يك لا8آمی باشد. 

صفحه 54:
دو كشتى ياناما كثر ‎PANAMAX‏ 

صفحه 55:


صفحه 56:


صفحه 57:


صفحه 58:


صفحه 59:


صفحه 60:
کشتی های فله بر و کانتینری: ۱ کشتی های فله بر و کانتینری مهمترین انواع کشتی های بار بری هستند. از کشتی های فله بر برای کالاهایی مانند نفت و گاز و موادمعدنی و مواد پتروشیمی و غلات و... استفاده مى شود و مواد به صورت فله در مخازن با تانکرهای کشتی گذاشته می شود. تحولات مهم حمل ونقل دریایی از دهه ۱۹۷۰میلادی: از دهه 1۹۷۰میلادی دو تحول مهم در حمل ونقل دریایی ظرفیت جابه جایی کالا را در اين شیوه سرعت بخشید: ١-توليد‏ کشتی های رو - رو (5۲۱۴ 0۱-0/۲۵۱۱-۵۲۶) که تعداد زبادی خودرو را قادر می ساخت با بار خود وبا مسافر به درون کشتی بروند و در مقصد خارج شوند و هزینه های تخلیه و بارگیری را کاهش می داد. یکی از کاربردهای مهم این کشتی ها حمل خودروهای صادراتی از کشورهای سازنده به سایر کشورها است. ۲-تولید و گسترش کشتی های کانتینر بر . اهميت كانتينرها: ۱-کانتینرها که استانداردهاى مشخصى از نظر اندازه دارند موجب افزايش سرعت جابه جايى و تخليه سريع قر سم شوند. قبل از تولید کانتینرهاه کشتی ها زمان زیادی را در بندر برای تخلیه و بارگیری توقف می دند. ۲- داخل محفظه بودن کالاها و بر چسب های روی کاننینرها که در آنها مشخصات کالاها نوشته شده» موجب می شودمدیریت و انبار داری محموله ها آسا ن تر شود. 

صفحه 61:
اين كشتى ها مجهز به سکوی مخصوص در قسمت جلو یا عقب يا يهلو به نام 1۸۲1۳بوده و برای حمل وسایل نقلیه (حامل بار يا مسافر) مورد استفاده قرار می گیرند؛ این کشتی ها دارای طبقات مختلف و متحرک هستند تا از فضای آن حداکثر استفاده به عمل آید و وسایل نقلیه می توانند به طور مستقیم به این کشتی ها وارد و یا از آن خارج شوند. کالاهانی که کشتی‌های رو - رو حمل می‌کنند عبارتند از: محمولاق که مستقلاً می‌توانند بارگیری و تخلیه شوند مانند = | کانتینرهای مستقر بر روی تریلر خودروهای سبک و سنگین نظیر اتومبیل سواری, وانت» کامیون, اتوبوس ءمحمولاق که با استفاده از تجهیزات ویژه جابجا می‌شوند مانند کانتینر کالاهای سنگین وزن و کالاهای پالت شده.مسافران که معمولاً با اتومبیل خود سفر می‌کنند. به اين ترتیب اين نوع کشتی‌ها می‌توانند نقش پل ارتباطی میان کشورها را ایفاء ممايند. 

صفحه 62:
کشتی کانتینری یا کشتی بارگنجی کشتی‌های باربری هستند که تمام بار آنها بارگنج (کانتینر) می‌باشد که در اصطلاح فنی آن» حمل و نقل بارگنج یا کانتینریزیشن نامیده می‌شود. کشتی‌های کانتینری عموما ابزار اصلی ایستگاه چندگانه تجارتی می‌باشند. بارهای این کشتی‌ها عموما کانتینرهای استاندارد ۲۰-۸ و ۴۰*۸ فوت می‌باشند.ظرفیت حمل برخی کشتی های کانتینر بر تا نوزده هزار ۱۹۰۰۰ کانتینر هم می رسد. 

صفحه 63:
بارگنج یا کانتبار جعبه فلزی بزرگی است با ابعاد استاندارد که کالا در آن قرار داده می‌شود و آن را به وسیله قطار یا کشتی یا هواپیما یا کامیون حمل می‌کنند؛ اين واژه به کامیونی که چنین جعبه‌ای را حمل می‌کند نیز اطلاق می‌شود. ترابری به‌وسیله بارگنج‌ها را بارگنج‌بری ( («هناسستء‌هنهاههمی‌نامند.بارگنچ بری سامانه‌ای چندگانه( 1101 ) برای ترابری کالاست یعنی دارای ایستگاه‌هایی است که در آن‌ها می‌توان از یک شیوه ترابری به شیوه دیگر منتقل شد/ به این‌گونه ایستگاه‌هاء ایستگاه‌های چندگانه می‌گویند. در بارگنج‌بری آن از بارگنج‌های استاندارد ایزو استفاده می‌شود. این بارگنج های استاندارد قابل بارگیری در کشتی‌هاء واگن‌ها و کامیون‌ها هستند. سه درازای استاندارد برای بارگنج‌ها وجود دارد:۶ و ۱۲ متر طول در عرض ۲/۵. کانتیارها از نظر نوع کاربری دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام برای یک نوع خاص از کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه حجم بسیار زیادی از کالاها از طریق کانتینر حمل می‌شود و دلایل اصلی آن به شرح ذیل می‌باشد: محافظت کالا در برابر حوادث طبیعی از جمله باران و آفتاب محافظت کالا در برابر سرقت در طول مسیر حمل راحتی تخلیه و بارگیری راحتی صفافی یا دسته‌بندی کردن کانتیتر در محوطه‌ها و کشتی استفاده بهتر از فضای کشتی و انبار پارشماری راحت 

صفحه 64:
درک ‎OF‏ کار 65۳ مه عوامل توسعه حمل ونقل دریایی در کشور: ۱ ایران به سبب واقع شدن در کرانه های درای 6555 خلیج فارس و دریای عمان از نعمت بزرگ دسترسی به حمل ونقل دریایی برخورداراست. البته بهره مندی از مزایای کشتی در تجارت فقط به دسترسی داشتن به دریا محدود نمی شود بلکه به ساختن و توسعه و تجهیزبنادر وابسته است. وضعیت تقاضای حمل ونقل دریایی در کشور: تقاضای حمل ونقل دریایی و عرضه خدمات بندری در کشور ما در چند دهه اخیر رو به افزایش بوده است. در سال ۱۳۹۶عملکرد بار گیری و تخلیه کالا شامل فرآورده های نفتی» کالاهای اساسی» فلزی» ساختمانی و معدنی» ماشین آلات ومنسوجات و ... در کل بنادر کشور بیش از ۶میلیون تن بوده است. علاوه بر آن حدود ۱۸میلیون نفر مسافر به بنادر مسافری کشور وارد و خارج شده اند. پرترددترین بنادر مسافری کشور: بنادر قشم شهید حقانی(بندرعباس»)‌چارک و خرمشهر 

صفحه 65:
TEU ‏كانتيبر‎ ۵۵ بندر شهید رجایی سس 

صفحه 66:


صفحه 67:
۱-با توجه به نقشهء فعال‌ترین بنادراران در سواحل شمال و جنوب کدام‌اند؟ از هریک حداقل ۳ مورد بر حسب میزان تخلیه و باركيرى نام يبريد در تبواخل جنوب .بندر شهير رجايى در بندرعباس با يك ميليون و١٠/‏ هزار تن كالا بيش از 8" درصد فعاليت یتی ایران را به خود اختصاص دهد. سپس بندر امام خمینی وبندر قشم در رتبه های بعدی قرار دارند. بندر انزلی بزرگترین بندر شمال کشور است اما در اين نقشه به ترتيب بندر امير آباد. انزلی ونوشهر فعال ترین بنادر شمالی ایران هستند. ۲ كدام بندر ايران اقيانوسى است و مىتواند نقش مهمى در تجارت با آسيلى ميانه داشته باشد؟ ‎style joy‏ از نقاط كليدى در حاشيه خليج فارس ودرياى عمان بوده ودر كريدور شمال- جنوب نقش مهمى ايفا خ نمود. ضمن انزیتی شرق- عرب قرار گرفته وفوریت های مختلف اقتصادی وجغرافیایی در زمینه ترانزیت 

صفحه 68:
۳-الف) مهم‌ترین بندر کانتینری ایران کدام است؟ ب) مزایای حمل کانتینری را الف - بندر شهید رجایی در بندر عباس. ب- مزایای استفاده از کانتینر درصنعت حمل ونقل ۱-کاهش زمان توقف کشتی ها دربنادر ۲-فزایش میزان بهره برداری از کشتی ۳-صرفه جویی در هزینه بسته بندی کالا ۴-کاهش هزینه های حمل ونقل زمینی( کامیون و قطار) ۵-کاهش هزینه حمل از مبداتا مقصد ۶-کاهش ضایعات وارده بركالا ۷-جلوگیری از سرقت کالا ۸-کاهش هزینه بیمه ٩-کاهش‏ تشریفات گمرکی ۱۰-فزایش بهره وری از امکانات وباراندازهای بندری ۴ به پایگاهبانک اطلاعات دریایی ایران به نشانی 100211 مراجعه کنید و با توجه به درخواست معلمم دربارة حمل‌ونقل دریایی مطالبی استخراج و در کلاس ارائه کنید. دانش اموزان با مراجعه به اين پایگاه مى توانند اطلاعاتی درباره دریانوردی وسفر دریایی. ساختمان کشتی هاء مدیریت ساحل وبندر. زیست شناسی دریا. حمل ونقل وبیمه دریایی . قوانین تجارت دریایی وبسیاری دیگر از موضوعات مربوط به بنادر ودریانوردی را بيابند وبه کلاس ارائه دهند. 

صفحه 69:
ترك چیه مت تعریف حمل ونقل هوایی؛ © . حمل ونقل هوایی جابه جایی انسان و بار از طریق پرواز در آسمان است. مزایای حمل ونقل هوایی: ۱- سریع ترین شیوه های حمل ونقل بوده و برای مسافت های طولانی و صرفه جویی در ز: ۲-حمل ونقل هوایی به احداث مسبر نیاز ندارد و ناهمواری ها و موانع برسر راه آن نیست. ۳-حمل ونقل هوایی امنیت بسیار بالایی دارد. محدودیت های حمل ونقل هوایی: ۱-احداث فرودگاه ها و تجهیزات مر بوط به آن و همچنین تولید و خرید هواپیماها به سرمایه گذاری هنگفت نیاز دارد. ۲-مصرف سوخت در هواپیماها نسبت به سایر شیوه های حمل ونقل بسیار بیشتر است. ۳- سفر با هواپیما گران تر از سایر شیوه های حمل ونقل است. مهم ترين كاربردهاى هوابيما: 1 ١-از‏ هوابيمابراى حمل كالاهاى سبك و كم حجمء ارزشمند و يا مواد فاسد شدنى كه بايد سريع به مقصد تحويل داده شوند استفاده می شود مانندتجهیزات الکترونیکی» گل» داروء مواد غذابی و نظایر آن. ۲-استفاده در موارد اضطراری مانند تصادفات و سوانح طبیعی و انسانی و یا سمپاشی مزارع کشاورزی. امنیت حمل ونقل هوایی: به طور کلی حمل ونقل هوایی امنیت بسیار بالایی دارد و سوانج آن نسبت به تعداد پروازها بسیار اندک است.با این حال کنترل ایمنی آن به دقت و مراقبت زیاد نیاز دارد. عامل تغيبر وتحول درحمل ونقل هوايى: _ ۱ 00 در جند دهه اخير رقابت بين كشورهاى توليدكننده براى ساختن هوابيماهاى بزرى تر و باظرفيت بيشتر براى حمل باريا مسافر» موجب تغبير و قحول در حمل ونقل هوايبى شده است. 

صفحه 70:


صفحه 71:
کشورهایی که بیشنرین تعداد مسافر از فرودگاه‌های بتر ‎Alsi‏ دنه نقل باراز طریق هوایی را دارند(۲۰۱۶ میلادی) ع اس ‎Gat‏ کشورهایی که بیشترین حمل‌ونقل بار از طریق هوایی را دار یلادی) تعداد مسافران (ميليون نقر). ‎on I‏ Ter pate ra ۳ ۵ ۳ ۳ ۵ ars ‎FAVA‏ ما ‎ 

صفحه 72:
حمل ونقل هوایی در ابران در سال ۱۳۹۴تعدادکل فرودگاه های کشور بیش از ۵۴فرودگاه و مجموع مسافران جابه جا شده از طریق پرواز های داخلی وخارجی بیش از ۲۸میلیون نفر بوده است. در همین سال ۴ زارتن بار با هواپیما جابه جا شده است. پرنرددترین فرودگاه های کشور از نظر نشست تعداد. و برخاست در ‎MAS‏ پووازه(۱۳۹۶) 

صفحه 73:
فرودگاه های ایران در یک نگاه 6 uaa ewes: 6 ‏قرو دکاه های مرز هوایی‎ ‏فرودگاه های داخلی‎ ‏تخستين فرودگاه های ایران‎ ‏فرود:‎ ‏این‎ hele aes SF Fie AE ‏تخستین فرودگاه ابران و خاورمیانه‎ ای دو دست مطالعه 

صفحه 74:


صفحه 75:
منطقه ویژه اقتصادی و فرودگاه بین‌المللی پیام مجموعه و فرودگاهی در شمال غربی شهر کرج ایران و در منطقه مهرشهر با فاصله ۳۵ کیلومتری از شهر است. 

صفحه 76:
2-۳۳۹5 6 حمل ونقل لوله ای چیست؟ در حمل ونقل لوله ای» معمولا سیالات یعنی مایعات و گازها از طریق لوله از مکانی به مکان دیگر ارسال می شود. کاربرد حمل ونقل لوله ای: یکی از کاربردهای مهم حمل لوله ای انتقال نفت خام و فر آورده های نفتی» گاز و موادپتروشیمی است که در داخل یک کشور یا بين کشورها انتقال راانجام می دهند. جنس لوله ها و محل نصب لوله ها: لوله های نفتی عمدتا از فولاد و پلاستیک ساخته شده اند و ممکن است در زیر زمین کار گذاشته شوند و یا از روی زمین يا حتی بستر دریا عبور كنند. مهم ترين ايستكاه ها در مسير لوله ها: بر سر راه لوله ها ايستكاه های پمپاژ وجود دارد. كاز مايع يا نفت با فشار به درون لوله ها رانده مى شود. در نزديكى برخى مکان های توزیع فر آورده هایی مانند شبكه و توزيع كاز شهرىء ايستكاه هاى فشار شكن يا افت فشار قرارمى دهند. مزاياى خطوط لوله: ۱-اننقال حجم عظیمی از مایعات به طورشبانه روزی است که بسیار مقرون به صرفه است. ۲-نتقال مواداز طریق لوله کمتر به محیط زیست آسیب می رساند. محدودیت هاومشکلات حمل ونقل لوله ای: ۱-احداث و تعمیر لوله ها و ایستگاه های واسطه ای به سرمایه گذاری فراوان نیاز دارد. ۲- خطوط لوله از نظر حوادث غیر مترقبه مانند زلزله یا جنگ به مراقبت زیاد نیاز دارد زیرا می تواند باعث انفجار و آتش سوزی شود. لبته امروزه با به کار گیری تجهیزات هوشمند صدمات نشت مواد و حتی خوردگی لوله ها سریعً اعلام می شود. در سال ۲۰۱۴میلادی بیش از ۳/۵میلیون کیلومتر خط لوله درسراسر جهان و جود داشته است. 

صفحه 77:
| 52 ۳. 

صفحه 78:
در اين پروژه عظیم. مجموعه‌ای از کپسول‌ها درون لوله‌هایی قرار خواهند داشت که داخل آن‌ها کاملا خلا يافت می‌شود. در این حالت به جهت عدم هرگونه اصطکاک» می‌توان یک شی را تا سرعت ۱۲۲۰ کیلومتر بر ساعت به حرکت درآورد. هایپرلوپ نام وسیله جدید حمل و نقل در جهان است. در این وسیله افراد از طریق حرکت کپسول هایی در لوله های ثابت و بزرگ جابجا می شوند. کپسول ها با قدرت مغناطیسی با سرعت ۱۲۲۰ کیلومتر در ساعت حرکت می کنند. به دلیل خالی بودن لوله ها از هواء حرکت کپسول ها با حداقل اصطکاک انجام می شود. 

صفحه 79:
حمل ونقل لوله ای در ایران نخستین کام در احدات خط لوله سرآسری که فرآورده های نفتی را از آبادان به مرکز یعنی تهران می رساند در سال ۱۳۳۶برداشته شد و از آن زمان تاکنون خطوط لوله در حال گسترش بوده است. نفت خام توسط خطوط لوله از جاه ها به بالايشكاه منتقل مى شود وسيس فرآورده هاى نفتی ‎a bi eet‏ ا ی ود از ابن مخازن با تانكر به جايكاه هاى سوخت منتقل مى شبکه کازرسانی در کشور نیز مبتنی بر استناده ‎vas: We‏ لوله است. امروزه ايران با در اختبار داشتن بیش از ۱۴۰۰۰کیلومترخط لوله نفت و حدود ۳۶۰۰۰ کیلومتر خطوط لوله اصلى كازطولانى ترين خطوط لوله نفت وكاز را در کشورهای عضو اوپک دارد. 

صفحه 80:
بیشتسر بدایسم مقایسه کنید: در سال ۳۹۶بیش از ۱۲۳مبلیارد لیتر نفت خام و فرآورده های نفتی در کشور از طریق خط لوله منتفل شده است. اکر خطوط لوله نبود برای انتقال این میزان به چند هزار تانکر نفتکش نیاز داشتیم و اگر این حجم از انتقال باشیوه حمل ونقل جاده ای صورت می گرفت با مشکلات متعددی چون مصرف سوخت زباد توسط تانکرهاء ترافیک» تصادفات جاده ای» و آلودگی های محیطی ناشی از جابه جایی ها روبه رو بودیم. 

صفحه 81:
۱-اگر خطوط لوله نفت و كاز در كشور نبود با جه مشكلاتى در توزيع و مصرف فراوردههاى نفتى و كاز روبهرو مى شديم؟ توضيح دهید. فرآورده هاى نفت وگاز بخش مهمى از زندكى روزمره ماهستند. ما از آنها برای گرم کردن خانه ها وسوخت رسانى به خودروهايمان استفاده مى كنيم. يك شبكه به دقت سازمان يافته وبيجيده براى جابجايى مواد خام كه عمدتا نفت خام هستند. ازمكانى كه تولید می شوند تا مکانی که پالایش شده . واز مکا فرآیندهای پالایشی تا نقاط مصرف. در نظر گرفته می شود. شرکت های حمل ونقل دریایی اساسا بر مبنای هزینه روش حمل ونقل را انتخاب می کنند واز نظر اقتصادی خطوط لوله ترجیح داده می شود. هزینه های حمل ونقل جاده ای با زیاد شدن مسافت به شدت افزایش می یابد واين مسأله موجب شده است که به عنوان گرانترین روش انتقال نفت در نظر گرفته شود . علاوه بر اين . حمل ونقل از طریق جاده ها وکامیون ها برای انتقال مواد با حجم بالا ومسافت های طولانی سرسام آور بوده ودرعمل غیر ممکن خواهد بود. در نتیجه با وجود اینکه حمل ونقل جاده ای در همه جا قابل دسترسی هستند. عمدتا استفاده از آن ها محدود به شرایطی می شود که مسیرهای جابجایی کوتاه تر بوده وروش های جایگزین امکان پذیر نباشد. ما نیازمند جابجایی ایمن وکارای این فرآوردها خواهیم بود ونشان داده شده است که خطوط لول نتقال ایمن ترین روش برای انجام ‏ لوله راههای ایمن وکارایی برای جابجایی مقادیر زیادی از نفت خام وگاز طبیعی روی زمین هستند. توسعه شبکه خطوط لوله باعث وسرمایه گذاری در این حوزه خواهد شد.خطوط لوله به سادگی منافع زیر را در پی خواهند داشت. ١-خطوط‏ لوله نسبت به روش های جایگزین حمل ونقل صرفه اقتصادی پیشتری دارند ۲-جابجایی مقادیربالای گاز طبیعی ونفت خام از طریق کامیون ها وبا خطوط آهن امکان پذیر نمی باشد. ۳-آن ها تیازمند انرژی کمتری نسبت به کامیون ها یا قطارها برای بهره برداری هستند ومقدار کمتری کربن تولید می کنند. ۴-خطوط لوله زیر زمینی امن هستند. کار از طریق خطوط لوله می باشد. خطوط ایش منافع اقتصادی وفرصت های شغلی 

صفحه 82:
با توجه به آمار و ارقام اين درس» تعداد مسافران ومیزان بار جابهجا شده در ايران را در جهار شيوه حمل ونقل ريلى؛ جادهاى؛ هوايى وآبی مقایسه کنید. شیوه حمل ونقل ]جاده ای ریلی هوایی آبی تعداد مسافر ‏ |۱۷۹ میلیون نفر |۲۴ میلیون نفر |۲۸میلیون نفر ۱۸۱میلیون میزان بار ۰میلیون تن |58 ميليون تن ۴/۸۶ هزارتن | ۱۵۶میلیون تن بنا براین می توان گفت بیشترین تعداد مسافر از طریق حمل ونقل جاده ای جابجا شده اند و بیشترین میزان بار نیز از طریق حمل ونقل جاده ای جابجا شده اند. وکمترین تعداد مسافر از طریق حمل ونقل آبی وکمترین میزان بار از طریق حمل ونقل هوایی جابجا شده اند. 

صفحه 83:
۳-روی ‎AY IE SS‏ جدولی مشابه جدول زیر طراحی کنید و با استفاده از یافته‌های خود در این درس مزایا و محدودیت‌های انواع شیوه‌های حمل‌ونقل ‎Slane‏ و بار را داخل ستون‌ها توضیح دا سرعت_ نمان نوع دحجم بار ایجاد زیرساخت ها زمان بر است: ولى سرعت انتقال بالاست. مناسب را یکالاهای حجیم. مايعات 3 اگر دقت ومراقبت کافی انجام شود کم است بسیارطوان امفرون به صرقه سرعت بالاى جايجايى وصرفه جوبى در وقت ساد و وزن معدودوحجم کر بسیارطولان هزینه بالا سرعت پابین موعت متومیط: 082 نتوج .حمل كلا ومسافر سكين در تعداد بالا متوسط زياد در صورتى كه مراقبت نشود محيط سواحل ودريا آلود مى شود | | متوسط مخسوما در مود کشتی هی نکش ای سافت ]|[ برای مسافت طولانی بت ||| مناسب است درون متوسط سرعت متوسط از نظر تنوع وتعدادکال ۳ مسافر کم oli foil ‏زیسگاه‌ها.آلویگ هرا‎ مناسب برای مسافت های کوتاه دارد بالا 

صفحه 84:
سرعت- زمان نوع وحجم بار راحتی مسافر آلودگی ومحیط زیست ترافيى هزینه تحقيق كنيد: جرا روز ۲۶ آذر ماه «روز ملی حمل‌وتقل» نام گرفتته است: خط لوله آیجاد زیرساخت ها زمان بر است. ولی ‏ سرعت " انتقال پالاست. مناسب برای کالاهای حجیم ومایعات آقر دقت ومراقبت کافی آنجام شود؛ کم است. متاسب برای مسافت ‎Ge‏ ‏طولاتی ayia مفرون به صرفه هوایی سرعت بالای جابجایی وصرقه جویی در وقت تعداد و وزن محدود وحجم کم ریاد کم متاسب برای مساقت های طولانی وصعب العبور نداد هزينه بالا در صورتى اكه مراقبت تشود محيط سواحل ودريا آلود مى شود. مخصوصا در مورد کشتی هاي نفتكش مناسب برای مساقت های طولانی بين كشورها وقاره ها ندارد هزینه کم وجابجایی کالا وسساقر به مسافت های دور ربلى سرعت متوسط اتنوع حمل كالا ومسافر در اتعداد بالا زباد متوسط براي مساقت طولانی مناسب است درون کشور ندارد هزینه متوسط چاده ای سرعت متوسطً آزنظر تتوع وتعدادکالا محدود وتعداد محدود مسافر کم زباد مناسب ‎gly‏ مسافت ‎ge‏ ‏کوتاه ‏دارد ‏بالا جون در روز 1# آذرماه سال ‎PY‏ حدود يكصد كشتى حامل كالا در بنادر جنوبى كشور در اننظار تخليه بودند وبروز بحران ناشى از اتمام ذخيره كالاهاى اساسى در كشور وتهديد كشتى هاى منتظر از سوی عراق .نیز بیمه های جنگی نگرانی هایی را براى مسئولين فراهم آورده بود. حضرت امام خمينى(ره) در بيامى تاريخى كاميون داران كشور را به مشاركت در تخليه هرجه سريع تر كشتى ها فراغواندندوصحنه كم نظيرى از فداكارى وايثار وتلاش شبانه روزی به ثبت رسید.پانزده سال بعد ودرسال ۱۳۷۶ از سوی شورای فرهنگ عمومى کشور ۲۶ آذر به عنوان روز حمل ونقل شناخته شد. 

صفحه 85:


گسترش حمل ونقل از گذشته تا امروز نقش و اهمیت حمل ونقل اهمیت حمل ونقل ارتباط متقابل میان حمل و نقل با جغرافیا تعریف جغرافیای حمل ونقل مزایای حمل ونقل جاده ای -1حمل ونقل جاده ای شیوه های حمل ونقل ویژگی ها و انواع شیوه های حمل و نقل جغرافیا و حمل ونقل تعریف حمل و نقل محدودیت ها ومشکالت حمل ونقل جاده ای حمل ونقل جاده ای در ایران ویژگی های حمل ونقل ریلی مزایای حمل ونقل ریلی -2حمل ونقل ریلی محدودیت های حمل ونقل ریلی قطارهای پرسرعت(تندرو) پراکندگی شبکه های ریلی در جهان حمل ونقل ریلی در ایران اهمیت حمل ونقل دریایی معایب ومشکالت حمل ونقل دریایی -3حمل ونقل آبی انواع کشتی ها حمل ونقل آبی در ایران تعریف حمل ونقل هوایی -4حمل ونقل هوایی مزایای حمل ونقل هوایی محدودیت های حمل ونقل هوایی حمل ونقل هوایی در ایران مزایای خطوط لوله -5حمل ونقل ازطریق لوله محدودیت هاومشکالت حمل ونقل لوله ای حمل ونقل لوله ای در ایران حمل ونقل یکی از مهم ترین فعالیت های انسانی در جهان امروز است و نقش مهمی در اقتصاد و روابط بین مکان ها و نواحی دارد. سامانه ها (سیستم ها)ی حمل ونقل ،مردم و انواع فعالیت های اقتصادی را در داخل کشورها و یا در سطح بین المللی به هم پیوندمی دهد .در سال 2016میالدی حجم تجارت دریایی در جهان بالغ بر 10.3میلیارد تن بوده است .در همین سال حدود 3.5میلیارد نفر مسافر توسط هواپیما در جهان جابه جا شده اند و بیش از 90میلیون دستگاه خودرو تنها در یکسال تولید شده است. آمارها نشان می دهد در نیم قرن اخیر میزان حمل ونقل و ارتباطات در جهان شتاب چشمگیری پیدا کرده و تقاضا برای جابه جایی مسافر و بار هر روز بیشتر می شود. شما در این فصل با اهمیت و ضرورت شبکه های حمل ونقل ،شیوه های حمل ونقل و همچنین برخی راهکارهای مدیریت آنها آشنامی شوید. درس3 ویژگی ها و انواع شیوه های حمل و نقل تحرک و جابه جایی یکی از نیازهای اساسی انسان برای فعالیت های زندگی فردی و اجتماعی است .فکر کنید شما و یا اعضای خانواده تان در یک ماه گذشته برای چه اموری از مکانی به مکان های دیگر رفت و آمد نموده و از کدام شیوه ها و وسایل حمل ونق الستفاده کرده اید؟ به انواع وسایل و کاالهای پیرامون خود نگاه کنید و بگویید هر یک از کاالهای مورد استفاده شما در کدام نواحی دور و نزدیک تولید شده و چگونه به دست شما رسیده است؟ به نظر شما زندگی ما چقدر به حمل ونقل وابسته است؟ گسترش حمل ونقل از گذشته تا امروز در4000سال پیش دردوره هخامنشیان و دولت روم پیش ازانقالب صنعتی دراوایل قرن نوزدهم اوایل قرن بیستم طی جنگ جهانی دوم گسترش حمل ونقل از گذشته تا امروز تحوالت حمل ونقل در4000سال پیش: پیش تر از چهار هزار سال قبل ،در زمان نخستین تمدن های کهن ،انسان ها برای حمل بار از چارپایان استفاده می کردند و درمنطقه بین النهرین حمل ونقل با قایق های پارویی در رودخانه ها معمول بود.اختراع چرخ همچون کشف آتش تحول بزرگی در زندگی انسان آن دوره پدید آورد. تحوالت حمل و نقل دردوره هخامنشیان و دولت روم: مطالعات تاریخی وجود شبکه های حمل ونقل و گسترش آنها رادر دوره های زمانی مختلف نشان می دهد .برای مثال در قلمروپهناور ایران در دوره هخامنشیان ،راه ها و چاپار خانه هایی درنقاط مختلف این قلمرو ایجاد شده بودند .جاده های سنگفرشی گسترده و طوالنی در امپراتوری روم که همه نقاط را به مرکز و پایتخت متصل می کرد و شکل گیری جاده ابریشم که در آن کاروان ها از شرق آسیا تا غرب اروپا را در می نوردیدند ،نمونه هایی از ضرورت وجودراه ها و گسترش آنها در طی تاریخ بوده است .البته حمل ونقل نیز به نوبه خود در توسعه و گسترش تمدن ها نقش مهمی ایفا کرده است. تحوالت حمل و نقل تا پیش ازانقالب صنعتی: تا پیش از انقالب صنعتی (1870ــ 1800م )،برای قرن ها ،وسایل حمل ونقل زمینی به کندی و با صرف زمان زیاد مسافت های طوالنی را طی می کردند و قادر به حمل میزان کمی بار بودند .بر روی خشکی ها ،نیروی انسان و چارپایان عامل حرکت مسافر و بار در دریاهانیروی باد محرک کشتی ها بود .اختراع موتور بخار تحول بزرگی در حمل ونقل آبی و ریلی به وجود آورد. تحوالت حمل و نقل دراوایل قرن نوزدهم: در اوایل قرن نوزدهم نخستین لوکوموتیوهای مجهزبه موتور بخار در انگلستان ساخته شد و قطارها را در بین شهرها به حرکت درآورد و این کشور را به زادگاه قطار تبدیل کرد.حمل ونقل ریلی موجب حرکت آسان تر بار و حمل بارهای سنگین در مسافت های نسبتا دور شد و رونق بسیار پیداکرد .بعدها با کشف و استخراج نفت و جایگزین شدن آن با زغال سنگ ،سرعت و کارآیی وسایل حمل ونقل بیشتر شد. تحوالت حمل و نقل در اوایل قرن بیستم: در اوایل قرن بیستم اختراع و تولید انبوه اتومبیل ،چهره فضاهای شهری و خارج از شهرها را تغییر داد.خیابان های اصلی و فرعی و تقاطع ها در شهرها و شبکه های جادهای وسیع بین شهرها و روستاها ایجاد شدند و به دنبال آن مکان ها و مراکزخدمات راهداری مانندپمپ بنزین ها و تعمیر گاه های اتومبیل و ...پدیدار شدند. تحوالت حمل و نقل در طی جنگ جهانی دوم: در طی جنگ جهانی دوم (1945ــ 1939م) اولین هواپیمای جت در آلمان ساخته شد .موتور جت توان بیشتری داشت و موجب شد هواپیماهای بزرگ تر مسافر بری ساخته شود و هواپیماهای جت مسافربری در آسمان ها به پرواز درآیند .بعدها تولید هواپیماهای بویینگ حمل ونقل هوایی را در سراسر جهان گسترش دادند. عوامل موجب گسترش و تحول در صنعت حمل ونقل درنیم قرن اخیر: *افزایش جمعیت *افزایش تقاضا برای حمل ونقل، *گسترش تجارت و اقتصاد جهانی * پیشرفت های علمی و فناوری مهم ترین وسایل حمل ونقل درجهان امروز: به طوری که امروزه کشتی های غول پیکر کانتینری و نفت کش ها ،هواپیماهای ایرباس، قطارهای تندرو و انواع خودروهای شخصی وعمومی تحرک و جابه جایی بین مکان ها را به طور چشمگیری افزایش داده اند. نقش و اهمیت حمل ونقل تعریف حمل و نقل: حمل ونقل عبارت است از جابه جایی مردم (مسافر) بار (کاال) و اطالعات. نقش واهمیت حمل ونقل اهمیت سیاسی: داشتن وسایل و شبکه های پیشرفته حمل ونقل از عوامل قدرت ملی یک کشور محسوب می شود .دسترسی به کانال ها ،بندرها ،تنگه ها و نظایر آن از عوامل قدرت سیاسی کشورها بوده و حکومت ها می توانند از آنها در مواقع خاص به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده کنند. اهمیت اجتماعی: مردم برای جابه جایی بین محل کار و سکونت ،دسترسی به مراکز درمانی و بهداشتی ،مراکز آموزشی و شرکت درفعالیت های اجتماعی ،هنری و فرهنگی و امور تفریحی و گذران اوقات فراغت به حمل ونقل مناسب نیاز دارند .حمل ونقل اهمیت به سزایی در ارتباط مردم و تبادل فرهنگی بین نواحی مختلف دارد. اهمیت اقتصادی: امروزه هیچ ناحیه ای خود کفا نیست و همه نواحی چه در داخل کشورها و چه در سطح بینالمللی برای برآوردن نیازهای اقتصادی خود به یکدیگر وابسته اند .صاحبنظران ،حملونقل را کلید توسعه اقتصادی و رکن زیربنایی اقتصاد کشورهامی دانند .فعالیت های اقتصادی تولید و توزیع و تجارت به شدت به شبکه های حملونقل وابسته اند .گردشگری نیز به عنوان یک فعالیت اقتصادی مهم در کشورها به زیر ساختهای حمل ونقل نیاز دارد. اهمیت زیست محیطی: امروزه با توجه به نقشی که فعالیت های حمل ونقل در بروز مسائل و مشکالت زیست محیطی دارد ،همه جوامع تالش می کنند تا برای جلوگیری یا کاهش این آثار نامطلوب و حل مشکالت چاره اندیشی و برنامه ریزی کنند. حمل ونقل بر روی زمین ،آب و هوا تأثیر می گذارد .آیا می توانید برخی از این اثرات را فهرست کنید؟ جغرافیا و حمل ونقل ارتباط متقابل میان حمل و نقل با جغرافیا: حمل ونقل با جابه جایی در پهنه مکان و فضای جغرافیایی سرو کار دارد و هدف حمل ونقل ارتباط دادن مکان ها و نواحی با یکدیگراست .بدین ترتیب ماهیت حمل ونقل اساسا جغرافیایی است و با مفاهیمی چون مکان، موقعیت مکانی ،مسافت ،مبدأ ،مقصد و نظایرآن سرو کار دارد .همچنین شبکه های حمل ونقل هم از محیط جغرافیایی تأثیر می پذیرند و هم بر فضای جغرافیایی تأثیر می گذارند. تعریف جغرافیای حمل ونقل: جغرافیای حمل ونقل شاخه ای از دانش جغرافیاست که جابه جایی مردم ،بار و اطالعات را در سطح زمین مطالعه می کند و به بررسی الگوهای پراکندگی و شیوه های حمل ونقل و اثرات آنها بر محیط به منظور برنامه ریزی و مدیریت مطلوب منطقه ای می پردازد. چرا جغرافیای حمل ونقل شاخه ای از جغرافیای اقتصادی محسوب می شود؟ از آنجایی که حمل ونقل در فعالیت های اقتصادی و مکان گزینی واحدهای تولیدی و خدماتی و تجاری نقش مهمی دارد جغرافیای حمل ونقل ،شاخه ای ازجغرافیای اقتصادی محسوب می شود. تنگه ها ،گذرگاه های طبیعی هستند که دوبدنه آب را به یکدیگر متصل می کنند .با توجه به اهمیت ونقش تنگه ها در مسائل ارتباطی ،سیاسی ونظامی واقتصادی ،از دیرباز تاکنون آن ها از موضوعات مورد مناقشه منطقه ای وجهانی بوده اند .برای مثال برخی تنگه ها راهبردی هستند مانند: بسفر وداردانل در ترکیه ،وطبق قراردادهای چندجانبه اداره ونظارت می شوند. اهمیت وتأثیر برخی از تنگه ها در امنیت منطقه ای وجهانی موجب شد تا درکنوانسیون 1985م ،برای آن ها نظام حقوقی درنظر گرفته شود .تنگه هرمز با تردد سالیانه 20هزار فروند شناور ،یکی از مهم ترین تنگه های بین المللی محسوب می شود که در ردیف حیاتی ترین تنگه های عبور ومرور جهان است .زیرا خلیج فارس را که دریای نیمه بسته ای است واهمیت ویژه ای در معادالت بین المللی انرژی دارد به دریای عمان وآب های آزاد اقیانوس هند متصل می کند. از میان یکصد آبراهه کم عرض وبراساس تعداد عبور کشتی ها ،قطب اقتصادی ،آسیب پذیری جغرافیایی ،استفاده نظامی واهمیت راهبردی می توان به پنج تنگه مهم اشاره کرد .هرمز ،جبل الطارق ،بسفر ،داردانل وباب المندب در جایگاه ویژه اقتصادی وسیاسی جهان قرار دارند ودر این میان تنگه هرمز از اهمیت خاص امنیتی در سطح بین الملل برخوردار است ،زیرا گلوگاه حمل ونقل نفت جهان است. زیرا حمل ونقل یک رابطه مستقیم با طبیعت وانسان دارد .حمل ونقل با جابجایی در پهنه مکان وفضای جغرافیایی سروکا دارد وهدف از حمل ونقل ارتباط دادن مکان ها ونواحی بایکدیگر است .بدین ترتیب ،ماهیت حمل ونقل اساساً جغرافیایی است وبا مفاهیمی چون مکان ،موقعیت مکانی ،مسافت ،مبدا ،مقصد ونظایر آن سروکار دارد.همچنین شبکه های حمل ونقل هم از محیط جغرافیایی تاثیر پذیرند وهم برفضای جغرافیای تأثیر می گذارند. بیشترین حمل ونقل در 4000سال پیش توسط چهارپایان صورت می گرفت اختراع چرخ بزرگترین تحول در سیستم حمل ونقل محسوب می شود. اختراع قطار در اوایل قرن نوزدهم قایق های پارویی وکشتی ها قرن بیستم اختراع اتومبیل 1945اختراع هواپیما سیستم حمل ونقل را سرعت بخشید. اساسا تحریم حمل ونقل دریایی نقش بسیارمخربی برزندگی روزانه مردم یمن و غزه داشته است.با اعمال تحریم های حمل ونقل دریایی ارتباط این مناطق با دنیا تقریبا قطع شده و دسترسی مردم به مواد غذایی و دارو و کاالهای مورد نیاز بسیارسخت شده و موجب افزایش فقر و عقب ماندگی اقتصادی دراین مناطق شده است وهرروز شاهد مرگ و میر کودکان یمنی هستیم و...  -1حمل ونقل جاده ای -2حمل ونقل ریلی شیوه های حمل ونقل -3حمل ونقل آبی -4حمل ونقل هوایی 5ــ حمل ونقل ازطریق لوله حمل ونقل جاده ای حمل ونقل جاده ای یکی از شیوه های متداول حمل ونقل در همه قاره های جهان است و در تمام قاره ها به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. مزایای حمل ونقل جاده ای: -1این شیوه حمل ونقل برای مسافت های کوتاه (معموالکمتر از 400کیلومتر) مناسب تر است. -2حمل ونقل جاده ای نسبت به سایر شیوه های حمل ونقل بیشترین انعطاف را از نظر دسترسی به نقاط مختلف در مسیر راه و توقف در ایستگاه های متعدد دارد. -3برای رفتن به مکان های دور افتاده یا روستایی نیز اغلب از این شیوه استفاده می شود. -4احداث پایانه ها(ترمینال ها) در این شیوه کم هزینه تر است. محدودیت ها ومشکالت حمل ونقل جاده ای: -1حمل ونقل جاده ای نسبت به سایر شیوه ها قابلیت جابه جایی تعداد کمتری مسافر را دارد. -2ظرفیت حمل کاال توسط کامیون ها وتریلی ها کمتر از حمل ونقل آبی و ریلی است. -3میزان مصرف سوخت و آالیندگی محیط زیست در این شیوه حمل ونقل بسیار زیاد است. عوامل تعییر فضای جغرافیایی درحمل ونقل جاده ای: -1با ورود به عصرخودروها ،جاده های خاکی به جاده های آسفالته تبدیل شدند و فضای جغرافیایی را تغییر دادند. -2تمایل مردم جهان برای داشتن خودروی شخصی همواره افزایش یافته است به طوری که امروزه برخی خانواده ها بیش از یک خودرو دارند. نتایج گسترش جاده ها و خودروها: از نتایج گسترش جاده ها و خودروها ،ایجاد تراکم ترافیکی در برخی مسیرها به ویژه در ایام تعطیالت بوده است.در نیمه دوم قرن بیستم ساختن آزادراه ها و بزرگراه ها برای حل مشکل ترافیکی و همچنین افزایش سرعت خودروها متداول گردید. تعریف آزاد راه(اتوبان): آزادراه ها (اتوبان) مسیرهایی با پهنای زیاد هستند که خطوط رفت و برگشت آنها از یکدیگر جدا بوده و هیچگونه تقاطع همسطح ندارند و ورود به آنها و خروج از آنها در نقاط محدودی امکان پذیر است .آزادراه ها معموال در خارج از شهرها ساخته می شوند و برای رفت و آمد خودروها در آنها عوارض اخذ می شود. تعریف بزرگراه: بزرگراه ها نیز مسیرهایی با خطوط رفت و برگشت جدا هستند که تعدادی تقاطع های همسطح دارند.بزرگراه ها معموال در درون شهرها ساخته می شوند. بیشتـر بدانیـم تقاطع همسطح: محل برخورد دو یا چند راه ارتباطی که در یک ارتفاع از سطح زمین ساخته شده باشد و می تواند عبور و مرور را مختل کند مانند چهار راهها وسه راهها و به همین دلیل از چراغ راهنمایی استفاده می شود. تقاطع غیر همسطح: محل بر خورد دو یا چند راه ارتباطی است وقتی هر یک ازاین راه های ارتباطی در ارتفاع مختلفی ازسطح زمین ساخته شده باشند به طوری که عبور و مرور یکدیگر را مختل نکنند. حمل ونقل جاده ای در ایران طول مجموع راه های کشور: تا پیش از انقالب اسالمی ایران طول مجموع راه های ایران کمتر از 50هزار کیلومتر بود .در سال 1394ایران دارای بیش از 200هزار کیلومتر راه بوده است. میزان آزاد راه ها و بزرگراه های کشور نسبت به یک دهه قبل به ترتیب دو و سه برابر شده است. پرترددترین آزادراه های کشور: آزادراه های تهران ــ کرج ــ قزوین و تهران ــ قم از پرترددترین آزادراه های کشور هستند .در سال 1396بر طبق آمارهای راهنمایی ورانندگی تعداد خودروهای پالک شده ایران از مرز 20میلیون گذشته است. نقشه راه های کشور 19+12+15+6+6+11+12+10=91 با استفاده از اتومبیل شخصی ،اتوبوس از جاده آسفالته با استفاده از قطار ومسیر ریل راه آهن به دلیل کوهستانی بودن رودخانه درفاصله 9کیلومتری مبدأودر فاصله 1کیلومتری قره چمن پمپ بنزین ،در فاصله 12کیلومتری نمازخانه وجود دارد. با استفاده از اطلس راههای کشور( کتابچه نقشه چاپی یا از طریق جستجوی اینترنتی ) می توان این فعالیت را در کالس درس با کمک دانش آموزان انجام داد. حمل ونقل ریلی ویژگی های حمل ونقل ریلی: -1حمل ونقل ریلی همچنان یکی از مهمترین شیوه های حمل کاال و مسافر در جهان است. -2در این شیوه برای انتقال از ریل و لوکوموتیوی که واگن های قطار را به دنبال خود می کشد استفاده می شود. -3حمل ونقل ریلی برای مسافت های متوسط و نسبتا طوالنی مناسب است. -4قطارها ،بار را به صورت فله ای یا کانتینری حمل می کنند. مزایای حمل ونقل ریلی: -1هزینه های احداث پایانه ها (ترمینال ها) در آن ها متوسط است. -2به طور کلی جابه جایی با قطار دارای ایمنی باالست .همچنین راحتی مسافران در قطار بسیار بیشتر از خودروهاست. -3قطارهای باری می توانند به اندازه ده ها کامیون بار حمل کنند و هزینه حمل درمسافت های طوالنی کمتر از جاده است. 1 7 حمل ونقل جاده ای است و آالیندگی آن برای محیط زیست بسیار کمتر است. -4مصرف سوخت در حمل ونقل ریلی محدودیت های حمل ونقل ریلی: -1احداث خطوط ریلی برخالف جاده ها به زمین های هموار نیاز دارد. -2هزینه های احداث خطوط آهن به ویژه در نواحی دارای موانع و پستی و بلندی و همچنین تولید یا خرید واگن ها و لوکوموتیوها باالست. انواع لوکوموتیو از گذشته تاامروز: در روند تولید قطارها از گذشته تا به امروز ،لوکوموتیوهای بخاری به تدریج جای خود را به لوکوموتیوهای دیزلی دادند.امروزه لوکوموتیوهای الکتریکی (برقی) بهترین نوع لوکوموتیوها از نظر سازگاری با محیط زیست هستند. قطارهای پرسرعت(تندرو) اولین قطارپرسرعت جهان: در نیمه دوم قرن بیستم برخی کشورها مانند فرانسه ،اسپانیا ،آلمان و ژاپن طرح هایی را برای تولید قطارهای پرسرعت طراحی و آزمایش کردند .قطار پر سرعت الکتریکی که بین توکیو و اوزاکا در ژاپن در سال 1964م به حرکت درآمد از اولین قطارهای پرسرعت جهان است. تعریف قطارتندرو(پرسرعت): معموال به قطارهایی که بیش از 200کیلومتر در ساعت سرعت داشته باشند قطار پر سرعت می گویند. میزان سرعت قطارهای تندرو: در طی چند دهه،کمپانی های تولید کننده قطارهای پر سرعت وارد رقابت شده و به تدریج رکورد افزایش سرعت را از 160کیلومتردر ساعت به بیش از 300کیلومتر در ساعت (حتی450کیلومتردرساعت) رسانده اند. تولیدکنندگان عمده قطارهای تندرو: امروزه تولیدکنندگان عمده قطارهای تندروکشورهای اروپایی به ویژه فرانسه و آلمان و کشورهای آسیای جنوب شرقی ژاپن ،کره جنوبی ،چین و تایوان هستند. پراکندگی شبکه های ریلی در جهان گسترده ترین شبکه های ریلی درکدام قاره قرار دارد؟ میزان احداث شبکه های ریلی و دسترسی به آن در نواحی مختلف دنیا متفاوت است.قاره اروپا گسترده ترین شبکه خط آهن را دربین قاره های جهان دارد و تقریبا سفر به بیشتر کشورهای این قاره از طریق خط آهن و قطار امکان پذیر است .البته برخی ازکشورهای جهان نیز فاقد راه آهن هستند. کشورها دارای بیشترین میزان خطوط ریلی درجهان: کشورهای ایاالت متحده امریکا،روسیه ،چین و هند بیشترین میزان خطوط ریلی را در جهان دارند. گسترده ترین و طوالنی ترین شبکه ریلی جهان: ایاالت متحده امریکاگسترده ترین و طوالنی ترین شبکه ریلی را در جهان دارد که 80درصد آن به حمل بار اختصاص دارد. بیشترین میزان خطوط سریع السیر(تندرو) درکدام کشورقرار دارد؟ بیشترین میزان خطوط سریع السیر و طوالنی ترین خط قطار تندرو جهان (پکن -گوانگژو مسافت 2298کیلومتر) متعلق به کشور چین است .درکشور پهناور هند نیز ساالنه میلیون ها نفر برای سفر از راه آهن استفاده می کنند. نقشه شبکه ریلی اروپا نقشه شبکه ریلی ایاالت متحده نقشه شبکه ریلی هند حمل ونقل ریلی در ایران پس از انقالب اسالمی ودر چند دهه اخیر طول خطوط راه آهن سراسری ایران افزایش یافته است. مجموع خطوط ریلی ایران: درسال 1396مجموع خطوط ریلی ایران 13437کیلومتر بوده است .در همین سال حدود 24میلیون نفر مسافر و بیش از 35میلیون تن محموله با قطار جابه جاشده است .در حال حاضر قطار تندرو در کشور موجود نیست و سرعت قطارها حداکثر 160کیلومتر در ساعت است. تنها مسیرخط برقی کشور: مسیرجلفا -تبریز( 148کیلومتر) تنها خط برقی کشور می باشد. مهمترین پروژه های در دست اجرای شرکت راه آهن جمهوری اسالمی ایران: *احداث راه آهن سریع السیر (قطار پرسرعت) تهران -قم -اصفهان ( -به طول 410کیلومتر) *برقی کردن راه آهن تهران -مشهد (به طول 1000کیلومتر) شبکه ریلی اروپا با بیش از 240000کیلومتر ریل دسترسی به هرنقطه از اروپا را امکان پذیر می نماید. برنامه زمان بندی حرکت قطارها با دقت بسیار اجرا می شود وبه علت عدم ترافیک در مسیر حرکت قطاردر مقایسه با سفرهای زمینی مسافران دچار تأخیرهای احتمالی نخواهند شد. قطارها در تمام 365روز سال ولدن توجه به شرایط جوی ودرنهایت امنیت کار می کنند .این موجب می شود مسافران در انتخاب تاریخ وساعت حرکت خود انتخاب بیشتری داشته باشند. فرصت آشنایی بازندگی وفرهنگ مردم اروپا به دست می آید. برای سفر به شهرهای کوچک ویا حومه شهرهای بزرگ خطوط هوایی سرویس ندارند ،قطار تنها وسیله ارزان ومطمئنی است که مسافران را به مقصد می رساند. تمام ایستگاههای قطار در شهرهای بزرگ اروپایی در مرکز شهر قرار دارند ،با این شرایط در پرداخت هزینه ها ی رفت وآمد وزمان صرفه جویی قابل مالحظه ای می شود. مسیرهای ریلی از نقاط دیدنی شهرها عبور می کنند ومسافران می توانند در طول مسیر از زیبایی های این قاره سبز لذت ببرند. با قطارهای تندرو با سرعت متوسط 150تا 300کیلومتر درساعت ،در مدت زمان سفر صرفه جویی می شود. سفر با قطار در وزن بار محدودیت وجود ندارد ومجبور به پرداخت اضافه بار نیستند. در اکثر ایستگاههای قطار امکان استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی از جمله مترو فراهم است ونیاز به استفاده از تاکسی نیست. ایستگاه های قطار دارای صندوق امانات هستند ومسافران می توانند چمدان های خود را در ایستگاه گذاشته وبعد از بازدید از شهر دوباره به ایستگاه مراجعه کنند. ایست وبازرسی های وقت گیر وخسته کننده مانند سفرهای هوایی درآن وجود ندارد. امکانات رفاهی داخل قطار مانند اینترنت ،رستوران ،کابین بازی بچه ها و... ابعاد اقتصادی ،اشتغال مستقیم وغیر مستقیم و... منافع درآمد های صنایع وبخش های باال دستی بخش حمل ونقل -1افغانستان :سیاست انزوا وعدم وابستگی ،دشواری های سیاسی ونبردهای اتفاق افتاده -2لیبی :زیرا بیش از90درصد این کشوربیابان است. -3قطر :مساحت کم ،تمرکز جمعیت درسواحل -4نپال :کوهستانی بودن واحداث راه آهن سخت ودشوار وبسیار پرهزینه است. -5کویت :مساحت کم ،تمرکز جمعیت درسواحل -6سومال:عدم وجود دولت در سومالی الف-محور ترانزیتی بافق – مشهد .راه آهن شرق با 947کیلومتر خط اصلی .یزد 689کیلومتر خط اصلی .هرمزگان با 623خط اصلی و 1220خط فرعی طوالنی ترین خط ریلی کشور راه آهن شرق کشور است .این خط ریلی درامتداد مسیر ریلی بافق در استان یزد تا کاشمر در استان خراسان رضوی وطبس در استان خراسان جنوبی را تحت پوشش دارد. ب -این مسیر ترانزیتی مهم نزدیک ترین وارزان ترین مسیر برای اتصال به کشورهای هندوستان ،پاکستان وآسیای میانه است .خط آهن چابهار -مشهد 1350 ،کیلومتر طول و 11کیلومتر پل و 12کیلومتر تونل دارد و 3میلیارد یورو اعتبار برای آن در نظر گرفته شده است .که از طریق فروش کارخانه های دولتی تأمین می شود .راه آهن چابهار- زاهدان -مشهد ،راه نجات شرق کشور خوانده می شود .با ایحاد این کریدور ،بندعباس به سرخس وتفتان متصل وسه راه عبور برای خروج از ایران تعریف می شود که موجب پویایی صنعت وکشاورزی وارسال نفت وگاز به صورت مستقیم است. پ-با کمک راهنمایی معلم تان و نقشه استان محل زندگی تان پاسخ دهید مثال نزدیک ترین ایستگاه راه آهن به شهربیرجند ،ایستگاه طبس هست با فاصله 290کیلومتری ولی شهرهایی مانند تهران ،اهواز و قم درمسیرخطوط ریلی اصلی کشورقرار دارند. ت-حمل ونقل ریلی به عنوان یکی از بخش های مهم سیستم حمل ونقل ،نقش عمده ای را درعرصه اقتصادی، صنعتی واجتماعی کشور ایفا می کندوبه واسطه مزایای خاص ونسبی که در مقایسه با سایر بخش های حمل ونقل از جمله هوایی ،جاده ای ودریایی دارد ،توانسته است سهم قابل توجهی را در حوزه حمل ونقل به خود اختصاص دهد .توسعه شبکه حمل ونقل ریلی بدون تردید در زیرساخت وتوسعه متوازن وپایدار ،نقشی اساسی داشته ودارای اولویت باالیی می باشد.کاهش قابل مالحظه در مصرف سوخت ،ایمنی فوق العاده باال وتلطیف محیط زیست به لحاظ مصرف سوخت فسیلی کمتر ،رفاه وآسایش بیشتر مسافر ،هزینه های کمتر ومناسب برای مسافت های طوالنی وحمل بارهابیشتر نسبت به حمل ونقل جاده ای وهوایی ،می تواند از جمله مزایی قابل توجه شیوه حمل ونقل ریلی در کشور ما باشد. ماشین دودی وورود آن به ایرن:ماشین دودی را می توان در اصل نخستین تراموای تهران دانست.ماشین دودی دو ایستگاه داشت .نقطه آغاز این خط نزدیک خیابان دروازه خراسان بود( میدان قیام وپارک کوثر فعلی) ونقطه پایانی جلوی زیارتگاه شاه عبدالعظیم درشهر ری بود. ماشین دودی نامی بود که در تهران قدیم به اولین خط آهن ایران که میان تهران وشهر ری کشیده شده بود ،داده بودند .علت این نام گذاری بخاری بود که از دودکش قطار خارج می شد .ماشین هایی که در این خط به کار می افتادند نام ترن نداشتند ،بلکه در دارالخالفه آنها را ماشین دودی می گفتند( سال 1261خورشیدی 1883 ،میالدی) -2اولین خط آهنی که در ایران احداث شد وزمان ومکان آن در سال 1306شمسی ودر زمان سلطنت رضا شاه ،آرزوی ایرانی ها برای داشتن یک خط آهن سراسری به واقعیت بدل شد .این خط آهن که از جنوب تا شمال ایران امتداد داشت ،بندر شاهپور( امام خمینی فعلی ) را به بندر شاه( بندر ترکمن فعلی) وصل می کرد .کلنگ ساخت راه آهن در سال 1306توسط آلمان ها به زمین زده شد .بالخره در سال 1317شمسی پروژه ساخت راه آهن سراسری ایران به پایان رسید .ایستگاه سمیه اولین ایستگاه خط آهن سراسری ایران است که دو خط شمال وجنوب در آن به یکدیگر رسیدند. حمل ونقل آبی مسیرهای آبی درحمل ونقل دریایی: حمل ونقل دریایی پوشش گسترده ای در جهان دارد .اقیانوس ها و دریاها و دریاچه های دائمی و رودخانه ها و کانال ها مسیرهای آبی را تشکیل می دهند. اهمیت حمل ونقل دریایی: -1امروزه حدود 90درصد تجارت جهانی براساس وزن توسط کشتی ها انجام می شود و بدون وجود حمل ونقل آبی این حجم عظیم صادرات و واردات کاال در جهان امروز ممکن نبود. -2حمل کاال با کشتی مقرون به صرفه ترین و ارزان ترین روش برای جابه جایی کاالها به ویژه کاالهای حجیم و بزرگ در مسافت های طوالنی است. کشتی نفت کش غول پیکر VLCCو کشتی پاناماکس TEU5000 یک کشتی نفت کش غول پیکر ( VLCCظرفیت 2میلیون بشکه) می تواندحدود 9000برابر یک کامیون بار حمل کند و یک کشتی (پاناماکس )TEU5000بیش از 2000برابر یک کامیون ظرفیت حمل دارد. معایب ومشکالت حمل ونقل دریایی: -1هزینه احداث بنادر و اسکله ها و تجهیزات بنادر و همچنین ساخت یا خرید کشتی هابسیار باالست. -2سرعت کشتی نسبت به سایر شیو ه های حمل ونقل کم است. انواع کشتی های مسافربری : کشتی های مسافربری انواع مختلفی دارند برخی از آنها اقیانوس پیما بوده و مسافران را از مکانی به مکان دیگر در فواصل دورمی برند .مانند کشتی های کروز ویژگی های کشتی های کروز: کشتی های کروز کشتی های تفریحی گردشگری هستند که طی مدت محدود مسافران را روی آب گردش می دهند و دوباره به مبدأ باز می گردانند .سفر با کشتی های کروز معموال پرهزینه است .برخی کشتی های کروز مانند یک هتل چند طبقه هستند و رستوران ،سینما ،تئاتر ،استخر و زمین بازی و نظایر آن دارند. کشتی نفت‌کش یا تانکر نفت‌کش نوعی از کشتی‌های تجاری است که برای حمل و نقل نفت به صورت فله طراحی شده است .کشتی‌های نفت‌کش در دو نوع وجود دارند :تانکر نفت خام و تانکر فرآورده‌های نفتی .تانکرهای نفت خام مقادیر زیادی از نفت خام را از نقطه استخراج آن به پاالیشگاه‌ها منتقل می‌کنند .تانکر فرآورده‌های نفتی که به طور کلی بسیار کوچکتر هستند ،برای جابه‌جایی فراورده‌های نفتی از پاالیشگاه تا نقاط نزدیک به بازارهای مصرف‌کننده طراحی شده‌اند. سوپرتانکرها بزرگترین نفت‌کش‌های نفت خام هستند که شامل نفت‌کش‌های غول‌پیکرها و نفت‌کش‌های کوه‌پیکر با ظرفیت‌های بیش از ۱۶۰٬۰۰۰تن می‌شوند .به نفت‌کش بزرگی که ظرفیت آن از ۱۶۰٬۰۰۰تن تا ۳۲۰٬۰۰۰تن «نفت‌کش غول‌پیکر»()VLCCو به نفت‌کش‌های بسیار بزرگ که ظرفیت آنها بیش از ۳۲۰٬۰۰۰تن است «نفت‌کش کوه‌پیکر»( )ULCCگفته می‌شود .این کشتی‌ها می‌توانند تا ۲٬۰۰۰٬۰۰۰بشکه ( ۳۲۰٬۰۰۰متر مکعب) نفت را جابه‌جا کنند. به دسته‌ای از کشتی‌ها که ابعادشان برای گذشتن از کانال پاناما مناسب باشد پاناماگذر )(Panamaxگفته می‌شود. اندازه پاناماگذر بیانگر بزرگ‌ترین اندازه مورد قبول برای کشتی‌های عبورکننده از کانال پاناما است .طول این گونه کشتی‌ها حداکثر ۲۷۵متر و عرض آنها حداکثر ۳۲متر است .ظرفیت متوسط این گونه کشتی‌ها حدود dwt ۶۵۰۰۰ است .به آن دسته از کشتی‌ها که ابعادشان برای گذر از کانال پاناما مناسب نیست پاناماناگذر (به انگلیسیPost : )Panamaxمی‌گویند. هر كانتینر ۲۰فوت معادل یك TEUمی باشد. دو کشنی پاناما گذر ‏PANAMAX سوپرتانکر ‏AbQaiq کشتی های فله بر و کانتینری: کشتی های فله بر و کانتینری مهمترین انواع کشتی های بار بری هستند .از کشتی های فله بر برای کاالهایی مانند نفت و گاز و موادمعدنی و مواد پتروشیمی و غالت و ...استفاده می شود و مواد به صورت فله در مخازن یا تانکرهای کشتی گذاشته می شود. تحوالت مهم حمل ونقل دریایی از دهه 1970میالدی: از دهه 1970میالدی دو تحول مهم در حمل ونقل دریایی ظرفیت جابه جایی کاال را در این شیوه سرعت بخشید: -1تولید کشتی های رو -رو ( )Roll-on/roll-off SHIPکه تعداد زیادی خودرو را قادر می ساخت با بار خود ویا مسافر به درون کشتی بروند و در مقصد خارج شوند و هزینه های تخلیه و بارگیری را کاهش می داد .یکی از کاربردهای مهم این کشتی ها حمل خودروهای صادراتی از کشورهای سازنده به سایر کشورها است. -2تولید و گسترش کشتی های کانتینر بر . اهمیت کانتینرها: -1کانتینرها که استانداردهای مشخصی از نظر اندازه دارند موجب افزایش سرعت جابه جایی و تخلیه سریع تر کاالهامی شوند .قبل از تولید کانتینرها ،کشتی ها زمان زیادی را در بندر برای تخلیه و بارگیری توقف می کردند. -2داخل محفظه بودن کاالها و برچسب های روی کانتینرها که در آنها مشخصات کاالها نوشته شده ،موجب می شودمدیریت و انبار داری محموله ها آسا ن تر شود. Roll-on/roll-off SHIP کشتی کانتینری یا کشتی بارگنجی کشتی‌های باربری هستند که تمام بار آنها بارگنج (کانتینر) می‌باشد که در اصطالح فنی آن ،حمل و نقل بارگنج یا کانتینریزیشن نامیده می‌شود .کشتی‌های کانتینری عموما ابزار اصلی ایستگاه چندگانه تجارتی می‌باشند .بارهای این کشتی‌ها عموما کانتینرهای استاندارد ۲۰×۸و ۴۰×۸فوت می‌باشند.ظرفیت حمل برخی کشتی های کانتینر بر تا نوزده هزار ۱۹۰۰۰کانتینر هم می رسد. حمل ونقل آبی در ایران عوامل توسعه حمل ونقل دریایی درکشور: ایران به سبب واقع شدن در کرانه های درای خزر ،خلیج فارس و دریای عمان از نعمت بزرگ دسترسی به حمل ونقل دریایی برخورداراست .البته بهره مندی از مزایای کشتی در تجارت فقط به دسترسی داشتن به دریا محدود نمی شود بلکه به ساختن و توسعه و تجهیزبنادر وابسته است. وضعیت تقاضای حمل ونقل دریایی درکشور: تقاضای حمل ونقل دریایی و عرضه خدمات بندری در کشور ما در چند دهه اخیر رو به افزایش بوده است. در سال 1396عملکرد بار گیری و تخلیه کاال شامل فرآورده های نفتی ،کاالهای اساسی، فلزی ،ساختمانی و معدنی ،ماشین آالت ومنسوجات و ...در کل بنادر کشور بیش از 156میلیون تن بوده است .عالوه بر آن حدود 18میلیون نفر مسافر به بنادر مسافری کشور وارد و خارج شده اند. پرترددترین بنادر مسافری کشور: بنادرقشم ،شهید حقانی(بندرعباس)،چارک و خرمشهر در سواحل جنوب ،بندر شهیر رجایی در بندرعباس با یک میلیون و 700هزار تن کاال بیش از 35درصد فعالیت ترتنزیتی ایران را به خود اختصاص دهد .سپس بندر امام خمینی وبندر قشم در رتبه های بعدی قرار دارند. بندر انزلی بزرگترین بندر شمال کشور است اما در این نقشه به ترتیب بندر امیرآباد ،انزلی ونوشهر فعال ترین بنادر شمالی ایران هستند. بندر چابهار ،یکی از نقاط کلیدی در حاشیه خلیج فارس ودریای عمان بوده ودر کریدور شمال -جنوب نقش مهمی ایفا خواهد نمود .ضمنا این بندر در مسیر ترانزیتی شرق -عرب قرار گرفته وفوریت های مختلف اقتصادی وجغرافیایی در زمینه ترانزیت وترانشیب می باشد. الف -بندر شهید رجایی در بندر عباس، ب -مزایای استفاده از کانتینر درصنعت حمل ونقل -1کاهش زمان توقف کشتی ها دربنادر -2افزایش میزان بهره برداری از کشتی -3صرفه جویی در هزینه بسته بندی کاال -4کاهش هزینه های حمل ونقل زمینی( کامیون و قطار) -5کاهش هزینه حمل از مبداتا مقصد -6کاهش ضایعات وارده برکاال -7جلوگیری از سرقت کاال -8کاهش هزینه بیمه -9کاهش تشریفات گمرکی ا-10فزایش بهره وری از امکانات وباراندازهای بندری دانش اموزان با مراجعه به این پایگاه می توانند اطالعاتی درباره دریانوردی وسفر دریایی ،ساختمان کشتی ها ،مدیریت ساحل وبندر ،زیست شناسی دریا ،حمل ونقل وبیمه دریایی ،قوانین تجارت دریایی وبسیاری دیگر از موضوعات مربوط به بنادر ودریانوردی را بیابند وبه کالس ارائه دهند. حمل ونقل هوایی تعریف حمل ونقل هوایی: حمل ونقل هوایی جابه جایی انسان و بار از طریق پرواز در آسمان است. مزایای حمل ونقل هوایی: -1سریع ترین شیوه های حمل ونقل بوده و برای مسافت های طوالنی و صرفه جویی در زمان مناسب است. -2حمل ونقل هوایی به احداث مسیر نیاز ندارد و ناهمواری ها و موانع برسر راه آن نیست. -3حمل ونقل هوایی امنیت بسیار باالیی دارد. محدودیت های حمل ونقل هوایی: -1احداث فرودگاه ها و تجهیزات مر بوط به آن و همچنین تولید و خرید هواپیماها به سرمایه گذاری هنگفت نیاز دارد. -2مصرف سوخت در هواپیماها نسبت به سایر شیوه های حمل ونقل بسیار بیشتر است. -3سفر با هواپیما گران تر از سایر شیوه های حمل ونقل است. مهم ترین کاربردهای هواپیما: -1از هواپیمابرای حمل کاالهای سبک و کم حجم ،ارزشمند و یا مواد فاسد شدنی که باید سریع به مقصد تحویل داده شوند استفاده می شود مانندتجهیزات الکترونیکی ،گل ،دارو ،مواد غذایی و نظایر آن. -2استفاده در موارد اضطراری مانند تصادفات و سوانح طبیعی و انسانی و یا سمپاشی مزارع کشاورزی. امنیت حمل ونقل هوایی: به طور کلی حمل ونقل هوایی امنیت بسیار باالیی دارد و سوانح آن نسبت به تعداد پروازها بسیار اندک است.با این حال کنترل ایمنی آن به دقت و مراقبت زیاد نیاز دارد. عامل تغییر وتحول درحمل ونقل هوایی: در چند دهه اخیر رقابت بین کشورهای تولیدکننده برای ساختن هواپیماهای بزرگ تر و باظرفیت بیشتر برای حمل باریا مسافر ،موجب تغییر و تحول در حمل ونقل هوایی شده است. حمل ونقل هوایی در ایران در سال 1394تعدادکل فرودگاه های کشور بیش از 54فرودگاه و مجموع مسافران جابه جا شده از طریق پرواز های داخلی وخارجی بیش از 28میلیون نفر بوده است .در همین سال 86/4هزارتن بار با هواپیما جابه جا شده است. فرودگاه‌مهرآباد‌بزرگ‌ترین‌و‌مهمترین‌فرودگاه‌کشور‌است‌و‌ساالنه‌حدود‌ ۱۳میلیون‌نفر‌در‌آن‌جابجا‌می‌شوند. منطقه‌ویژه‌اقتصادی‌و‌فرودگاه‌بین‌المللی‌پیام‌مجموعه‌و‌فرودگاهی‌در‌شمال‌غربی‌شهر‌کرج‌،ایران‌و‌در‌منطقه‌مهرشهر‌با‌فاصله‌ ۳۵کیلومتری‌از‌شهر‌ است. حمل ونقل ازطریق خط لوله حمل ونقل لوله ای چیست؟ در حمل ونقل لوله ای ،معموال سیاالت یعنی مایعات و گازها ازطریق لوله از مکانی به مکان دیگر ارسال می شود. کاربرد حمل ونقل لوله ای: یکی از کاربردهای مهم حمل لوله ای انتقال نفت خام و فرآورده های نفتی ،گاز و موادپتروشیمی است که در داخل یک کشور یا بین کشورها انتقال راانجام می دهند. جنس لوله ها و محل نصب لوله ها: لوله های نفتی عمدتا از فوالد و پالستیک ساخته شده اند و ممکن است در زیر زمین کار گذاشته شوند و یا از روی زمین یا حتی بستر دریا عبور کنند. مهم ترین ایستگاه ها درمسیرلوله ها: بر سر راه لوله ها ایستگاه های پمپاژ وجود دارد .گاز مایع یا نفت با فشار به درون لوله ها رانده می شود .در نزدیکی برخی مکان های توزیع فرآورده هایی مانند شبکه و توزیع گاز شهری ،ایستگاه های فشار شکن یا افت فشار قرارمی دهند. مزایای خطوط لوله: -1انتقال حجم عظیمی از مایعات به طورشبانه روزی است که بسیار مقرون به صرفه است. -2انتقال مواداز طریق لوله کمتر به محیط زیست آسیب می رساند. محدودیت هاومشکالت حمل ونقل لوله ای: -1احداث و تعمیر لوله ها و ایستگاه های واسطه ای به سرمایه گذاری فراوان نیاز دارد. -2خطوط لوله از نظر حوادث غیر مترقبه مانند زلزله یا جنگ به مراقبت زیاد نیاز دارد زیرا می تواند باعث انفجار و آتش سوزی شود. البته امروزه با به کارگیری تجهیزات هوشمند صدمات ،نشت مواد و حتی خوردگی لوله ها سریعا اعالم می شود. در سال 2014میالدی بیش از 3/5میلیون کیلومتر خط لوله درسراسر جهان و جود داشته است. در این پروژه عظیم ،مجموعه‌ای از کپسول‌ها درون لوله‌هایی قرار خواهند داشت که داخل آن‌ها کامال خال یافت می‌شود .در این حالت به جهت عدم هرگونه اصطکاک ،می‌توان یک شی را تا سرعت ۱۲۲۰کیلومتر بر ساعت به حرکت درآورد. هایپرلوپ نام وسیله جدید حمل و نقل در جهان است .در این وسیله افراد از طریق حرکت کپسول هایی در لوله های ثابت و بزرگ جابجا می شوند .کپسول ها با قدرت مغناطیسی با سرعت ۱۲۲۰کیلومتر در ساعت حرکت می کنند .به دلیل خالی بودن لوله ها از هوا، حرکت کپسول ها با حداقل اصطکاک انجام می شود. حمل ونقل لوله ای در ایران نخستین گام در احداث خط لوله سراسری که فرآورده های نفتی را از آبادان به مرکز یعنی تهران می رساند در سال 1336برداشته شد و از آن زمان تاکنون خطوط لوله در حال گسترش بوده است. نفت خام توسط خطوط لوله از چاه ها به پاالیشگاه منتقل می شود وسپس فرآورده های نفتی نظیر نفت سفید ،گازوئیل ،بنزین با لوله به مخازن و انبارهای سراسر کشور منتقل می شودو از این مخازن با تانکر به جایگاه های سوخت منتقل می شود. شبکه گازرسانی در کشور نیز مبتنی بر استفاده از خطوط لوله است .امروزه ایران با در اختیار داشتن بیش از 14000کیلومترخط لوله نفت و حدود 36000کیلومتر خطوط لوله اصلی گازطوالنی ترین خطوط لوله نفت وگاز را در کشورهای عضو اوپک دارد. بیشتـر بدانیـم مقایسه کنید: در سال 1396بیش از 123میلیارد لیتر نفت خام و فرآورده های نفتی در کشور از طریق خط لوله منتقل شده است. اگر خطوط لوله نبود برای انتقال این میزان به چند هزار تانکر نفتکش نیاز داشتیم و اگر این حجم از انتقال باشیوه حمل ونقل جاده ای صورت می گرفت با مشکالت متعددی چون مصرف سوخت زیاد توسط تانکرها ،ترافیک ،تصادفات جاده ای ،و آلودگی های محیطی ناشی از جابه جایی ها روبه رو بودیم. فرآورده های نفت وگاز بخش مهمی از زندگی روزمره ماهستند .ما از آنها برای گرم کردن خانه ها وسوخت رسانی به خودروهایمان استفاده می کنیم. یک شبکه به دقت سازمان یافته وپیچیده برای جابجایی مواد خام که عمدتا نفت خام هستند ،ازمکانی که تولید می شوند تا مکانی که پاالیش شده ،واز مکان فرآیندهای پاالیشی تا نقاط مصرف ،در نظر گرفته می شود. شرکت های حمل ونقل دریایی اساساً بر مبنای هزینه روش حمل ونقل را انتخاب می کنند واز نظر اقتصادی خطوط لوله ترجیح داده می شود .هزینه های حمل ونقل جاده ای با زیاد شدن مسافت به شدت افزایش می یابد واین مسأله موجب شده است که به عنوان گرانترین روش انتقال نفت در نظر گرفته شود . عالوه بر این ،حمل ونقل از طریق جاده ها وکامیون ها برای انتقال مواد با حجم باال ومسافت های طوالنی سرسام آور بوده ودرعمل غیر ممکن خواهد بود .در نتیجه با وجود اینکه حمل ونقل جاده ای در همه جا قابل دسترسی هستند .عمدتا استفاده از آن ها محدود به شرایطی می شود که مسیرهای جابجایی کوتاه تر بوده وروش های جایگزین امکان پذیر نباشد. ما نیازمند جابجایی ایمن وکارای این فرآوردها خواهیم بود ونشان داده شده است که خطوط لوله انتقال ایمن ترین روش برای انجام این کار از طریق خطوط لوله می باشد .خطوط لوله راههای ایمن وکارایی برای جابجایی مقادیر زیادی از نفت خام وگاز طبیعی روی زمین هستند .توسعه شبکه خطوط لوله باعث افزایش منافع اقتصادی وفرصت های شغلی وسرمایه گذاری در این حوزه خواهد شد.خطوط لوله به سادگی منافع زیر را در پی خواهند داشت. -1خطوط لوله نسبت به روش های جایگزین حمل ونقل صرفه اقتصادی بیشتری دارند -2جابجایی مقادیرباالی گاز طبیعی ونفت خام از طریق کامیون ها ویا خطوط آهن امکان پذیر نمی باشد. -3آن ها نیازمند انرژی کمتری نسبت به کامیون ها یا قطارها برای بهره برداری هستند ومقدار کمتری کربن تولید می کنند. -4خطوط لوله زیر زمینی امن هستند. ریلی شیوه حمل ونقل جاده ای 179میلیون نفر 24میلیون نفر تعداد مسافر 360میلیون تن 35میلیون تن میزان بار هوایی 28میلیون نفر 4/86هزارتن آبی 18میلیون 156میلیون تن بنا براین می توان گفت بیشترین تعداد مسافر از طریق حمل ونقل جاده ای جابجا شده اند و بیشترین میزان بار نیز از طریق حمل ونقل جاده ای جابجا شده اند ،وکمترین تعداد مسافر از طریق حمل ونقل آبی وکمترین میزان بار از طریق حمل ونقل هوایی جابجا شده اند. ایجاد زیرساخت ها زمان بر است ولی سرعت انتقال باالست. سرعت باالی جابجایی وصرفه جویی در وقت تعداد و وزن محدود وحجم کم زیاد اگر دقت ومراقبت کافی انجام شود ،کم است کم سرعت پایین حمل سنگین مقرون به صرفه هزینه باال حمل تنوع کاال ومسافر در تعداد باال کاالهای متوسط برای مسافت طوالنی مناسب است درون کشور هزینه کم وجابجایی ومسافر به مسافت های دور ندارد کاال از نظر تنوع وتعدادکاال محدود وتعداد محدود مسافر متوسط مخصوصا در مورد کشتی های نفتکش ندارد سرعت متوسط کم زیاد در صورتی که مراقبت نشود محیط سواحل ودریا آلود می شود. مناسب برای مسافت های طوالنی بین کشورها وقاره ها ندارد سرعت متوسط متوسط مناسب برای مسافت های کوتاه دارد باال سرعت -زمان نوع وحجم بار راحتی مسافر آلودگی ومحیط زیست مسافت ترافیک هزینه آبی هوایی خط لوله ایجاد زیرساخت ها زمان بر سرعت باالی جابجایی وصرفه سرعت پایین است ولی سرعت انتقال جویی در وقت باالست. مناسب برای کاالهای حجیم تعداد و وزن محدود وحجم کم حمل کاالهای سنگین ومایعات ریلی سرعت متوسط جاده ای سرعت متوسط تنوع حمل کاال ومسافر در از نظر تنوع وتعدادکاال محدود وتعداد محدود مسافر تعداد باال زیاد متوسط زیاد در صورتی که مراقبت نشود متوسط اگر دقت ومراقبت کافی انجام کم محیط سواحل ودریا آلود می شود ،کم است شود .مخصوصا در مورد کشتی های نفتکش مناسب برای مسافت های مناسب برای مسافت های مناسب برای مسافت های طوالنی برای مسافت طوالنی مناسب است درون کشور بین کشورها وقاره ها طوالنی وصعب العبور طوالنی ندارد ندارد ندارد ندارد هزینه کم وجابجایی کاال ومسافر هزینه متوسط هزینه باال مقرون به صرفه به مسافت های دور کم زیاد مناسب برای مسافت های کوتاه دارد باال چون در روز 26آذرماه سال 61حدود یکصد کشتی حامل کاال در بنادر جنوبی کشور در انتظار تخلیه بودند وبروز بحران ناشی از اتمام ذخیره کاالهای اساسی در کشور وتهدید کشتی های منتظر از سوی عراق .نیز بیمه های جنگی نگرانی هایی را برای مسئولین فراهم آورده بود .حضرت امام خمینی(ره) در پیامی تاریخی کامیون داران کشور را به مشارکت در تخلیه هرچه سریع تر کشتی ها فراخواندندوصحنه کم نظیری از فداکاری وایثار وتالش شبانه روزی به ثبت رسید .پانزده سال بعد ودرسال 1376 از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور 26آذر به عنوان روز حمل ونقل شناخته شد.