پی‌دی‌اف
آموزشجغرافیا و نجوم

درسنامه جغرافیای دهم درس7 تقسیمات کشوری از صفحه64تا76

توضیحات: دانلود فایلPDF جغرافیای دهم درس7 از صفحه64تا76 امتحانات نهایی وکنکور باکیفیت آماده پرینت تعدادصفحات :31 نمونه سوال های امتحانی متن 7 هفتم جغرافیا دهم با جواب ۱) آیا جمعیت در همه جای کشور ما یکسان پراکنده شده است؟ پاسخ: خیر ۲) کدام عامل موجب شد که عده زیادی از مردم آبادان از این شهر مهاجرت کنند؟ پاسخ: وقوع جنگ تحمیلی ۳) آیا در ایران منطقه ای هست که خالی از جمعیت باشد؟ پاسخ: بله – دشت لوت و بیشتر قسمت های سواحل دریای عمان و بخش های داخلی دشت کویر و نواحی کوهستانی بسیار بلند و … ۴) علت مهاجرت مردم سیستان به سرزمین گرگان چیست؟ پاسخ: خشک شدن منابع آب منطقه سیستان، که ناشی از بی توجهی به بند تاریخی هیرمند بود. ۵) پراکندگی جمعیت از نظر جغرافی دانان چه ویژگی هایی دارد؟ پاسخ: آنان معتقدند که نقشه پراکندگی جمعیت، پیوسته درحال تغییر است .در دهه های اخیر، نقش انسان به عنوان عامل تأثیرگذار در پراکندگی جمعیت، نسبت به گذشته، افزایش چشمگیری داشته است. ۶) علل مهاجرت روستاییان بعد از اصلاحات ارضی به شهرهای بزرگ چیست؟ پاسخ: به علت نداشتن زمین و مشکلات اقتصادی به شهرهای بزرگ مهاجرت کردند. توضیح بیشتر: اختلاف بین تعداد مهاجرین به داخل و خارج ۶۰ هزار نفر است .۶۰ هزار نفر را بر کل جمعیت که ۶۰ میلیون نفر هست تقسیم و بر عدد ۱۰۰ضرب می کنیم و عدد ۰.۱ درصد به دست می آید. حالا عدد ۰.۱ درصد را با عدد ۱ درصد که میزان رشد طبیعی جمعیت است جمع می کنیم و عدد ۱/۱ دصد به دست می آید که در واقع رشد مطلق جمعیت کشور است. ۲۵) پیامدهای سیاست کاهش جمعیت که در کشور اجرا شد چیست؟ پاسخ: این کاهش در آینده می تواند مشکلاتی برای کشور ما ایجاد کند که از جمله می توان به برهم خوردن تعادل جمعیتی، کاهش نیروی فعال و تضعیف نیروی دفاعی کشور و پیری جمعیت اشاره کرد. ۲۶) نحوه اندازه گیری رشد مطلق جمعیت را بنویسید. پاسخ: موالید و مرگ و میر، رشد طبیعی جمعیت را نشان میدهد که اگر مهاجرت را به آن اضافه یا از آن کم کنیم، رشد مطلق جمعیت را به دست خواهیم آورد. ۲۷) چرا حرکت و جا به جایی نسبت به گذشته افزایش یافته است؟ پاسخ: پیشرفت فناوری و وسایل حمل و نقل. ۲۸) فرمول رشد طبیعی جمعیت را بنویسید.

محمد فایق مجیدی دهگلان

صفحه 1:
ae la!

صفحه 2:
گرگان -کلستان | جغرافیای انسانی بهپراکند کی جوامع انسانی؛ ویژکی هءفعالیت ها و رابطه آنها با محیط طبیعی می پردازد. ۱ 1 در اين فصل, شما با ویژگی های جمعیت تقسیمات کشوری»سکوننگاهها و توان های افتصادی ایران

صفحه 3:

صفحه 4:
BAY AAW AAAVAAD 3 ويزكىهاى جمعيت ایران Stat ee FAY ۲-رشد جمعیت(رشد طبیعی ور ‎ae‏ ‎iene ay‏ (هرم سنی جمعیت و...) ۴-مهاجرت ۵-سیاست های جمعیتی

صفحه 5:
پراکندگی جمعیت در ابران ‏ به نقشه پراکندگی جمعیت ایران؛ به دقت نگاه کنید و به سوالات پاسخ دهید. ١-آيا‏ جمعيت در همه جاى ا ا 0 است؟ ۲-کدام نقاط» پرجمعیت و کدام یک کم جمعیت هستند؟ "1-آيا جايى ديده مى شود كه از جمعيت خالى باشد؟

صفحه 6:
© کل ۱ نش پراندگی جمعیت درایران

صفحه 7:
نقشه تراک جمعيت ايران i gi ‏انق‎

صفحه 8:
Ser ak shy haat ae

صفحه 9:
7 شکل ۳ -نقشة رودهای دائمی و موقت

صفحه 10:
© شکل ۲-نقشة ناهمواری‌ها

صفحه 11:
goles fussy aT Jog

صفحه 12:
مر شکل ۵ -نقشة پوشش گیاهی

صفحه 13:
ددجيو أي تقسيم نواحى برحسب رودهاى دائمى و موقت

صفحه 14:
شکل ۲-نقشة ناهمواری‌ها ‎ow‏ پراکندگی جغرایایی جمعیت وناهمواری ها ارتباط مستقیم وجوددارد. درمجاور کوهستان هایی مانند البرزوزاگرس وکوه های مرکزی کشور جمعیت بیش تراست و بالعکس درمناطق پست داخلی جمعیت بسیار کم است. ‎ ‎ ‎

صفحه 15:
بین براکندگی جغرافیایی جمعیت و نوع پوشش گیاهی دربعضی از مناطق کشور ارتباط وجوددارد.مثلا یکی ازعلل وچود جمعیت درنواحی پیابانی داخل کشور وجود معادن می باشد.مانند استان های یزد وخراسان جنوبی وخراسان رضوی

صفحه 16:
عوامل موئردر مطالعه پراکندگی جمعیت از نظرجغرافی دانان: جغرافى دانان در مطالعه براكندكى جمعيت» عوامل طبيعى و انسانی را مورد توجه قرار می دهند. نظرجغرافی دانان درمورد پراکندگی جمعیت چیست؟ آنان معتقدند که ۱- نقشه پر کندتی جمعیت» پیوسته درحال تغبیر است. ۲-در دهه های اخیر» نتش انسان به عنوان عامل تأثیرگذار درپراکندگی جمعیت» نسبت به گذشته» افزایش چشمگیری داشته است. اطلاعات داده شده به شما کمک می کند که عوامل انسانی اثرگذار را بر پراکندگی جمعیت؛ شناسایی کنید. حمل و نقل و ارتباطات سرمایه و فناوری ‎Wh‏ ‏2 و > ‎ee‏ ‏هر arene ١ ‏ی‎ ‎Gee cS

صفحه 17:
باتوجه به اطلاعات داده شده جدول زیر را تکمیل کنید.

صفحه 18:
0 میلیون نفر 7 ‎rag gut ۰‏ آبان.9م آبان‌ ۱۳۸۵‏ آبان ۱۳۵‏ مهر۱۳۶۵ . آبان۱۳۵۵ آبان70٠‏ ‏بين سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ شیب رشه جمعیت آیرا با توجه ب “ ۰ ۴۰۰ارشد جمعیت کم و تقریبا ثابت خواهد شد وجمعیت به حدود ۷۵میلیون نفرخواهد | وسيد.درحقيقت دوسال هاى آینده جمعبت گشورگاهش می ید ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 19:
' ما 2 PE PS SS TE ‎wraagul ۰‏ آان ۱۳‏ آبان ۱۳۸۵‏ آبان۱۳۵ مهر۱۳۶۵ ‎«FORGET‏ آبان۱۳۲۵ آبان۱۳۳۵ ‏درارتباط باعلامت سوال نمودار رشد جمعیت ايران درصفحه ۶۴: ‏ازسال ۶۵ رشدجمعیت کاهش یافته واين کاهش ادامه دارد کشورمابرای ۳۰ سال آینده ازنظرجمعیتی مشکل نداردازسی سال آینده جمعیت دچاربیری می شود درحال حاضربازده میلیون مجردداريم که چهارونيم میلیون آنها سنی بالای چهل دارند وینج میلیون زوج مطلقه داریم طبق آماررسمی دولت . به علت عدم وجوداشتغال ملی برای ازدواج وجودندارد در آینده گروه سنی فعال اقتصادی به یک چهارم فعلی خواهدرسید آن موقع مشکل شروع خواهدشد. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 20:
رشد جمعيت ايران از سال ه7١‏ ثا ‎1١9٠‏

صفحه 21:
رشدطبیعی جمعیت شد طبیعی جمعیت» میزان موالید ومرگ ومیر را در یک سال مشخص از هم کم و tie a ees ‏میزان مرگ ومیر‎ ne ‏جمعیت همان‌سال‎ Jf

صفحه 22:

صفحه 23:
a

صفحه 24:
میزان رشد طبیعی چند کشور در جدول زیر آورده شده است. میزان رشد ایران را که به دست آوردید در جدول زير قرار دهید. میزان رشد طبیعی (به درصد) ۰ ۰1۴ منبع: بانک جهانی ۲۰۱۵ میزان رشدجمعیت کشورهای مختلف جهان: با توجه به اطلاعات به دست آمده» دریافتید که میزان رشسد طبیعصی جمعیست در جهان؛ یکسان نیست. برخی از کشورهای جهان رشد بیش از ۳/۵درصد و برخضی رشد منفی دارند. 7 رشد مطلق جمعیت و روش محاسبه آن: البته نکته مهم در رشد جمعیت؛ این است که نه تنها عامل طبیعی زاد و ولد در آن نقش دارد» بلکه مهاجرت از عوامل تأثیرگذار بر رشد جمعیت کشورها بسه سمارمی رود. موالید و مرگ ومیر» رشد طبیعی جمعیت را نشان می دهد که اگر مهاجرت را به آن اضافه یا از آن کم کنیم» رشد مطلق جمعیت را به دست خواهیم آورد.

صفحه 25:
فرمول محاسبه رشد مطلق جمعیت ب | ات

صفحه 26:
معمولاًبرنامه ریزان برای برنامه ریزیهای مختلف اجتماعی» اقتصادی» آموزشی و فرهنگی» به آینده نگری جمعیتی فیاز دارند. قانون ۷۰زمان دو برابر شدن جمعیت هر کشور را نشان می دهد. اطلاع از میزان رشد جمعیت, پایه محاسبه فرمول دو برابر شدن جمعیت است. زمان به دست آمده سبب می شود تابرای آینده» پیش بینی های لازم را انجام دهند. به نظر شما چند سال طول می کشد تا جمعیت کشور ما دو برابر شود؟ اکر نرخ رشد مطلق ابران ۱/۳۷ باشد مدت زمان دو برابر شدن جمعیت آن را محاسبه كنيد Yo $$ - ‏مدت زمان دو برابر شدن جمعیت‎ ‏نرخ رشد جمعیت‎

صفحه 27:
Ee ee = 01

صفحه 28:
میزان زادوولد دریک کشور۵۰۰هزارنفرو میزان مرك ومير١٠اهزارنفر»ميزان‏ مهاجرت به داخل ۸۰۰هزارنفر «میزان مهاجرت به خارج ۲۰۰هزارنفر و جمعیت کل ۰میلیون نفرمی باشد. الف-محاسبه میزان رشد طبیعی جمعیت کشور ب-محاسبه میزان رشد مطلق جمعیت کشور پ-مدت زمان دو برابرشدن جمعیت کشور

صفحه 29:
میزان زادوولد دریک کشور۵۰۰هزارنفرو میزان مرك ومير١٠اهزارنفر»ميزان‏ مهاجرت به داخل ۸۰۰هزارنفر «میزان مهاجرت به خارج ۲۰۰هزارنفر و جمعیت کل ۰میلیون نفرمی باشد. الف-محاسبه میزان رشد طبیعی جمعیت کشور ب-محاسبه میزان رشد مطلق جمعیت کشور پ-مدت زمان دو برابرشدن جمعیت کشور | 9 كم = ‎١ ١ ۱‏ یعنی جمعیت اين کشوربا توجه به میزان رشد مطلق جمعیت هر۱۴سال دو برابرمی شود

صفحه 30:
توضیحی در ارتباط با قانون ۶۷۰ صفحه ۶۴ کتاب جفرافیای دهم قاعده سرانگشتی به گوفه‌ای از قوانین گفته می‌شود که هدف از آنها یافتن پاسخی تقریبی و سربع برای یک مسئله و نه جوابی دقیق و قابل اطمینان برای آن است. اين گونه قوانین غالبا دارای سه ویژگی زیر می‌باشند: رابطه‌ای ساده هستند که به راحتي می‌توان آن را محاسبه نمود.برای کاربردهای گونان می‌توان از این گونه روابط استفاده کرد که علت آن ساده‌سازی و حذف پارامترهای با تأثیر کمتر است که باعث می‌شود با حذف جزئیات رابطه بدست آمده عمومیت بیشتری یابد.دقیق و قابل اعتماد نیستند و تنها برای تقریب اولیه بکار می‌روند. مثال: مدت زمان دوبرابرشدن جمعيت مخفف كه عدد١/‏ منظورلكاريتم 108062-2است وقتى به جدول لگاریتمی مراجعه کنیم لگاریتم دوبه توان دو یا لگاریتم نپرین برابربا۶۹۳۱۵/. می شود که آن رارندو۷/ درنظرمیگيريم چون مخرج کسرما به درصد است آید حالا عددثابت ۷۰ را تقسیم بررشد جمعیت انیم عددحاصل مدت زمان انتظاردوبرابرشدن جمعیت ان چه ۷/. رادر۱۰۰ ضرب نفمائیم عدد۷۰ به دست می است .

صفحه 31:
ES V2 ‏يك‎ میزان رشد انتان فحل زندگی خود را از کتاب استان‌شناسی یا سایت مرکز آمار (درگاه مار ملی ایران) بگیرید و آن را با کشور مقایسه کنید. وضعیت استان خود را از این نظر مورد بحث و گفت‌وگو قرار دهید.

صفحه 32:

صفحه 33:
توسعه فرهنگ آماری

صفحه 34:
اهمیت بررسي ساختمان جمعیت: آکنون در مطالعات جمعیتی» بررسی ساختمان یا ترکیب جمعیت از اهمیت خاصی برخوردار جنسی جز ذرزمان های خاص تفاوت چندانی نسدارد؛ اما درطول زمان» نسبت سنی در کشورها دچار تغیبراتی مى شود. علل تقسیم جمعیت به گروه های مختلف سنی: متخصصان آهمیت نسبت سنی در برنامه ریزی هر کشور از لحاظ سنی» جمعیت را بسه گروه های مختلفی دسته بندی کرده اند. اهمیت هرم سنی جمعیت: هرم سنی هر کشور به برنامه ریزان کمک می کند که با ساختمان سنی جمعیت آن کشور آشنا شوند و از آن برای برنامه ریزی استفاده کنند؛ چند مثال درمورد اهمیت اطلاعات و آمارهای سنی و جنسی جمعیت: به عنوان نمونه براى تعفق برنامة هاى تأمين اجتقاضي)» بهبود وضعیت سالمندان» ارتقای سطح سلامت جامعه؛ تأمین شغل برای حال و آینده» ایجاد فرصت های تحصیلی» تفریحی و رفاهی برای جوانان» امنیت ملّی» جلو گیری از ببری جمعیتی» از اطلاعات و آمارهای سنی و جنسسی جمعیت کمک می گیرند.

صفحه 35:

صفحه 36:
تولد تا سد سس کوودکان و نوجوانان ۲۴۸۰ ‎ce‏ ونان ۲۵/۱ ‎eee eee‏ كان ۴۴/۸ ۶۸ بي منبع: مرکز آمارایران

صفحه 37:
فعاليت:" << اس با توجه به نقش و اهميت اطلاعات و آمار در برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی کشورهاء به عنوان عضو خانواده» جایگاه سرشماری و جمع آوری اطلاعات را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهید. سرشماری نفوس و مسکن فقط شمارش جمعیت نیست بلکه از سرشماری عمومی نفوس و مسکن » اطلاعسات مهمی درباره ساختار جمعیت » مهاجرت » ویژگی های اجتماعی » باروری » آموزش و ویژگی های مسکن تسا پایین ترین سطوح جغرافبایی به دست می آید . نتایج حاصل از سرشماری مورد استفاده برنامه ریزان » تصمیم گیران » پژوهشگران و سایر کاربران قرار می گیرد . بر نامه ریزی برای توزیع عادلانه منابع » خدمات و امکانات در مناطق مختلف کشور #شناسایی اوضاع اجتماعی و اقتصادی مانند وضع سواد و تحصیلات و ارائه خدمات آموزشی و برنامه ریزی های مربوط به سیاست های آموزشی. #تهیه بر آوردها و پیش بینی های جمعیتی برای برنامه ریزی های دراز مدت توسعه و عمران کشور #تولید آمارهای اختصاصی و پایه ای برنامه ریزی های جمعیتی مانند محاسبات مربوط به شاخص های مرگ و میر » ولادت و باروری » مهاجرت و جابه جایی های جمعیت و......

صفحه 38:
۲ 0 انجام دهید و تغییرات آن را بررسی کنید. گروههای سنی ایران را در سال ۱۳۹۵مورد بررسی قرار دهید. بيشترين جمعيت در کدام گروه سنی مشاهده می شود؟ تعدادجمعیت درگروه سنی جوانان ازهمه دیگرگروه های سنی بیش تراست ولی در آینده جمعیت بزرگسالان پیش تر از جوانان شده و جمعیت روبه پیری حرکت می کند و.... اين كروه سنى جه ویژگی هایی دارد!ٍ 0 ع ولع کنند؟ جوا جمعیت کشورمزایایی: نیروی کار در کشورو امکان دفاع از مرزهای کشور و .... والبته اگردر کشوری جمعیت. جا نبا دو كدو رلرسحه لود ملاس ا یل ‎Sie lg Obie Sas ge at Se‏ اد می شود

صفحه 39:
۰ هرم سنی جمعیت: ۱۳۹۰-۹۵ طح

صفحه 40:
وروقی تعبی رات سه گر وه عصده ستی جمعیت کشوو << ۱۳۵۵-۱۳۹۰

صفحه 41:

صفحه 42:
تمودار هرم سنی جمعیت ایران سال ۱۳۹۰

صفحه 43:
۲-با کمک هرم های سنی زیر به سوالات پاسخ دهید. ان رشد موالید در کدام کشور بیشتر است! در کشوراکوادور میزان رشد موالید بیش راست زیرا بایه هرم سنی جمعیت این کشورپهن تر از کشور آلمان است. - كدام كشور» افراد سالمند بيشترى دارد؟ پامدهای | چیست؟ در کشور آلمان افراد سالمند بیش تراست زیرا راس هرم نیسبت به کشور اکوادور پهن تراست پیری جمعیت موجب کاهش نیروی کاروضعف دفاعی کشور و...می شود. پیری جمعیت مافع اصلی بر سر راه توسعه اقتصادی است در کشور آلمان درصد جمعیت فعال اقتصادی بیش تراس زیرا میانه هرم پهن تر از کشور اکوادور می باشد. در کشورهایی که درصد جمعیت فعال اقتصادی بیش تراست کشور از نظرنیروی کار و توان نظامی مشکلی ندارد و امکان فعالیت های اقتصادی و تولیدی در کشوررا بیش ترمی کند . البته اگر جمعیت فعال اقتصادی زیاد باشد و کشورزیرساخت های مورد نیاز را نداشته باشد موجب افزایش بی کاری و....د رکشورمی شود. 1 #ي هرم ستى اكوادور #نّ هرم سنى آلمان

صفحه 44:
ven youve ‏سم‎ ‏وم‎ ‎۳. ‏هم‎ ‏هه‎ كل مرج عع دعر ما عه اماع لمع لجعو وم ۲۷۲۲۵۴ ۱ Vivace ‏امرحم‎ ‎0 ‏لماع‎ ‏خیم‎ ‎05-3 ‏هدر‎ yaar: مودات هرب تک ‎raya‏ ‏مه ‏و ‏3 ‏عو جم لمجم هیده ۵۲۶ ۶۶۲ هد هه مب کت ‎vrtvre‏ ‏۱-۳ ‎yaory‏ ‏+ ‎vr)‏ raerra-+ obs ‏هب‎ ‏امع يي‎ ۱ ‏۴ص‎ ‏عع ده‎ ۲ Yer ear 1 ‏مجه ديع‎ ayes 8 ‏ماوع‎ ‏ااعجهجهة‎ ‎۳۳ ‏و‎ ‏مد‎ ‎vevay ‎BAYA ‎pry هت

صفحه 45:
هرم جسسیت ایران در سال ۲۰۱۱ میلادی 1000000 2000000 3000000 4000000 0 3 100+ ‏وقوه‎ ‎wuss ‎70-74 ‎0-64 ‎5054 ‎40-44 ‎20-34 ‎20-24 ‎10-14 مه 9 000000 4900000 3000000 2000000 1009000

صفحه 46:
Indonesia 2016 5.690.000 2016 260.581.000 | | ا

صفحه 47:
؟- به نظر شما يك هرم سنى مطلوب (جمعیت مناسب برای حال و آینده) چه شسکلی دارد؟ به صورت شماتیک» هرم مناسب جمتیتی رسم کنید. دلایل خود را از چگونگی رسم هرم سنی اراثه کنید. این شکل ازهرم سنی مناسب است |-تعداد مناسب گروه کودکان ونوجوانان زیرا پایه هرم زیاد پهن نیست: ؟-بالا بودن جمعيت بزركسالان زيرا ميانه هرم پهن است. ۳-کم بودن جمعیت کهنسالان زيرا بالاى هرم باریک است. ۴-افزایش نسبتا متعادل جمعیت به دلیل تعدادمناسب جوانان وب رگسالان ۵-دراین هرم مشکل جوانی وبیری جمعیت بسیارکم است و.

صفحه 48:
انواع هر سنی

صفحه 49:
هرم سنی جمعیت سا ب سنی جمعیت ( (00009[1100» «منادلنعهوبه‌صورت توزیع سنی و به تفکیک جنس بدوسيلة ' هرم سنی" ( (4نسهترم ءهه‌نشان داده می‌شود. به‌عبارت دیگر, براى نمايش هندسی توزیع جمعیت برحسب سن و جنس از هرم سنی استفاده می‌شود و آن نموداری است که دو محور عمودی و افقی دارد. محور عمودی نمایندة سن از صفر تا حداکثر و محور افقی نشان دهنده تعداد افراد هر سن یا گروه سنی می‌باشد. معمولاًزنان در طرف راست و مردان در طرف چپ هرم نشان می‌شوند.در هرم سنی, طبقه‌بندی سنین جمعیت را به‌صورت یک سال یا گروه سنی پنج ساله انجام می‌دهند و در هر صورت یک طبقه از افراد را به‌صورت مستطیل افقی ترسیم می‌کنند که طول آن تعداد افراد یک سن یا گروه سنی و عرض آن سنین پنج ساله را نشان می‌دهد. هر سن یا گروه سنی پله‌ای را در هرم می‌سازد و هر جه از نظر سنی بالاتر برویم» به‌دلیل مرگ و مهاجرت از تعداد افراد کاسته می‌شود و نمودار رفته رفته شكل يك هرم يلكانى را به خود می‌گیرد و نامگذاری آن نیز به همین دلیل است.

صفحه 50:
بهترین هرم سنی هرمی است که براساس سال کشیده شود و مناسب‌ترین بعدی که برای ترسیم هرم‌های سنی پذیرفته شده. این است كه بين قاعده و ارتفاع آن یک رابطةٌ منطقی وجود داشته باشد, یعنی طول محور عمودی برابر دوسوم طول محور افقی باشد. در هر حال هرم سنی را می‌توان با تعداد مطلق افراد در هر سنی ترسیم کرد و یا با درصد آنها. نوع دوم از لحاظ مقايسةً هرم‌ها اهمیت بیشتری دارد. هرم سنی از یک‌سو تاریخ جمعیت را نشان می‌دهد. یعنی منعکس ‎CALS‏ رویدادهای اجتماعی و اقتصادی خاصی است که در گذشته‌های تاریخی جامعه اتفاق افتاده و بر ترکیب جمعیتی کشور موْثر واقع شده‌اند. و از سوی دیگر تغییرات ساخت جمعیت را در اثر تولد و مرگ و مهاجرت مایان می‌سازد یعنی نمودار وضع جمعیت در یک لحظهٌ معین است.گذشته از آن. هرم سنی جمعیت منعکس کننده شرایط و بحران‌های اقتصادی و جنگ‌ها و انقلابات است و اپیدمی‌های ادواری اثر خود را بر آن باقی می‌گذارند.

صفحه 51:
انواع هرم سنی هرم سنى جمعيت با توجه به نوع جمعيتهاء بر سه گونه است: ‎.١‏ هرم سنى ثابت: به جمعيتى مربوط است كه در اثر تولد و مرك و مهاجرت (درونكوجى و برونكوجي) تغبيرات داخلى و خارجى نداشته باشد. اين جمعيت هرمى خواهد داشت كه هر يله آن با يله پیش از خود فقط به نسبت توسعة آن سن تفاوت دارد. ‏۲. هرم سنی کاهنده: جمعیتی را می‌نمایاند که کاهش پیدا می‌کند.. ‏۳ هرم سنی فزاینده: به جمعیتی مربوط است که رو به افزایش می‌رود.ساخت سنی جمعیت در کشورهای جهان یکسان نیست. ‎ ‎ ‎

صفحه 52:
در جمعیت‌های جوان پایه‌های هرم پهن‌تر و رأس آن باریک‌تر است» در حال که پایهُ هرم جمعیت‌های سالخورده باریک‌تر و رأس آن وسیع‌تر و تقریباً استوانه‌ای شکل است. جوانی جمعیت مبحثی که در ساختار سنی جمعیت مهم است و در هرم سنی جمعیت نیز منعکس می‌شود» جوانى و سالخوردگی جمعیت است. اصطلاح جمعیت جوان" ‎Duis GLE‏ ساخت سنی خاصی است که در آن بیش از دوپنجم جمعیت زیر ۱۵ سال قرار داردد۴۰9 2 14 - 0 ۳ 2 > «نسبت جمعیت زیر ۱۵ سال به کل جمیعت را نسبت ‎loz!‏ ‏ایش یابد. از جوا جمعي به میان می‌آید.سنجش نسبت جوای جمعیت را بدوسيلة 'تست ورتهايم' ( ‎test)‏ ماعط ایا آزمون ۴۰ درصد انجام می‌دهند. ورتهایم. جامعدشناس و جمعيتشناس هلنديء يس از مطالعات خود در اندونزى و مقايسة آن با جمعیت" می‌نامند. به اين ترتیب. هنكامى كه اهميت نسبى افراد زير 18 سال در یک جمعیت ‏ سایر کشورهاء به این نتیجه رسید که در جمعیت کشورهای توسعه نیافته نسبت افراد کمتر از ۱۵ سال به کل جمعیت حدود ۰ درصد و یا بیشتر از آن است. ورتهایم این پدیده را مبنای یک سلسله فرضیه قرارداد و بدینسان آزمون ۴۰ درصد (تست ورتهایم) به‌وجود آمد. به موجب این تست اواً هر کشوری که لااقل ۴۰ درصد افراد آن کمتر از ۱۵ سال داشته باشند جزو کشورهای توسعه نيافتة اقتصادی محسوب می‌شود. ‎LSU‏ میان میزان موالید و مرگ کودکان و جمعیت کمتر از ۱۵ سال اين افزایش طبیعی آنها رابطه‌ای نزدیک وجود دارد (بهنام» ۱۳۴۸: ۵۲)مطالعات جمعیتی نشان می‌دهد در حالی‌که نسبت جوانی جمعیت در کشورهای جهان سوم بیشتر از ۴۰ درصد (۴۰ تا ۴۷ درصد) است. این رقم در کشورهای صنعتی پیشرفته حدود ۲۵ درصد و حتی کمتر از آن (۲۰ تا ۲۵ درصد) می‌باشد

صفحه 53:
‎Stage 3 - stationary‏ وه ۰ وک ‎

صفحه 54:
Three Patterns of Population Change Rapid Growth ‘Slow Growth Negative Growth: ‘Kaos pg ‏وروی ی تکفا‎ CMY 0+ Before 1915, 75.29 1915-1919 70.4 1920-1924 ‏وه‎ 1925-1925 06s 1920-196 ‏ویو‎ 935.1939 Mal 50.4 TDI ‏مه‎ 4 40-4 19501954 3509 1955-1957 304 1960-1964 9 1965-1969 2M 1970-1974 15-19 1975-1979 04 ۱ 3 1985-1989 04 1990-1994 ۳ 4 0 4 81۵ ¢ ‏ا‎ ‎Perce of Populaaon Percent of Populition Percent of Popslation cs ioe aia ‏عسي وي يو‎ oy pro eee Ute Nana. So on ae a ‏ح‎

صفحه 55:
تعوذار ۳- هرم ستی جمعیت کشور - 1۳۸۵ عملم ‎vows‏ vee ویو 2088 و تس ‎ry‏ ‎rere‏ ‎rere‏ ‏۵ ‎ret‏ ‏عو ‏5 ‎os‏

صفحه 56:
Iran (Islamic Republic of) ۴ 2057 ropuution 90,797,504 1009] Female 0.0% 0.0% Male ‏مه وده‎

صفحه 57:
علل کاهش مرگ ومير و افزایش جمعیت دردهه های اخیردر کشور: در دهه های اخیر بر اثر کسترش بهداشت و واکسیناسیون» لوله کشی و بهبود آب آشامیدنی» رونق صادرات نفت وواردات مواد غذایی؛ میزان مرگ ومیر کاهش بافته و سبب افزایش سریع جمعیت شده است. جمعیت ايران را در سالهای ۵۵تا ۸۵نشان مى دهد. میزان رشد جدول متوسط میزان رشد جمعیت ابران

صفحه 58:
پیامدهای اجرای سیاست های جمعیتی در کشور: سیاست های کاهش جمعیت» سبب کاهش رشد در سال‌۱۳۹۵ ( ۱/۲۴درصد) شد. این کاهش در آینده می تواندمشکلاتی برای کشور ما ایجاد کند که از جمله می توان به برهم خوردن تعادل جمعیتی» (سن و جنس) کاهش نبروی فعال و تضعیف نیروی دفاعی کشور اشاره کرد. اگر سیاست کنترل جمعیت در ابعاد شدید ادامه پیدا کند» جمعیت کشور به تدریج دچار پیری و در نمایت مشکلات دیگری در بر خواهد داشت. پیامد اصلی سالمند شدن جمعیت کشورچیست؟ اساسانباید سیاست کنترل جمعیت به گونه ای باشد که هرم سنی کشور به سمت سالمندی و کهنسالی حرکت کند زیرا اين پدیده مانع اصلی بر سر راه توسعه اقتصادی جامعه خواهد بود.

صفحه 59:
مهاحرت جیست؟ مهاجرت عبارت است از جابه جایی بین دو واحد جغر افیایی با به عبارتی ترک یک سرزمین و اسکان در سر بع زمین دیگرمهاجرت از عوامل مهم در تغييرات ‎٠‏ جمعیت بهشمار میرود. با پیشرفت فناوری و وسایل حي حمل و نقلء حرکت وجابه جایی نسبت به گذشته افزایش بافته است. افراد در مهاجرت بین دو واحد جغرافیایی جابه جا می شوند.

صفحه 60:

صفحه 61:
|-مهاجرت روستاییان به شهر ا 2 ۱۳

صفحه 62:
پیامدهای مهاجرت: مهاجرت به هر شکلی که انجام شود برای کشوری که افراد از آن خارج می شوند (مهاجر فرست) و همچنین برای کشوری که افراد به آن وارد می شوند (مهاجرپذیر) تغیبرات اجتماعی» اقتصادی» فرهنگی و محیط زیستی را به همراه دارد. مهاجرت بر مکان مبداً و مقصد اثر می گذارد. تغییرات به وجود آمده بر تركيب سنى و جنسىء قیمت زمین و مسکن اشتغال امکانات و تجهیزات» فرهنک و زبان قابل مشاهده است. به طور مثال مهاجرت بی رویه به برخی از شهرهای ایران سیب افزايش جمعیت و کسترش مناطق حاشیه در آنها شده اند. جرا مطالعه مهاجرت دربحث تغیبرات جمعیت مهم است؟ نکته قابل توجه در مهاجرت این است که اعضای یک خانواده با هم به دنیا نمی آیند و با هم از دنیا نمی روند (مکردر سوانح) ولی اغلب اعضای خانوارها با هم مهاجرت می کنند و حتی در مواردی» چندین خانواده یا کل ساکنان یک محل یا منطقه به خاطر عامل یا عوامل مشترک» جابه جا میشوند. به همین خاطرء مطالعه مهاجرت در بحث تغييرات جمعیت مهم است.

صفحه 63:
52 سهم مهاجرت استان‌ها ۱۳۹۰-۹۵ ع Th 0 0 0 ! || ایا . QP Pee ty SAPO IP Te ‏اموي‎ FPP yp? oF ee x a ‏و‎ ‏طخ ور‎ mires

صفحه 64:
پس از اصلاحات ارضی در دهذ ۴۰ تعداد زیادی از رود نداشتن زمین و مشکلات اقتصادی به شهرهای بزرگ مهاجرت كودند.

صفحه 65:
‎of‏ فصالسیت:۴ ‏ژگی‌های جمعیت استان خود. بحث و ‎ ‏وكو كنيد. استان شما در مورد مهاجرت» ترکیب سنی و جنسی | ‎ ‏جه وضعيتى دارد؟ ‎ ‎

صفحه 66:
Pewee ۵ ۱۳۷۵ ۱۳۶۵ ۱۳۵۵ ۱۳۴۵ ۱۳۳۵ ني نموا تیبرت جمعیتی شهر یادن ۱۳۳۵-۱۳۸۵

صفحه 67:
آبادان شهری در استان خوزستان و جنوب غربی ایران واقع شده است. یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های نفت جهان در این شهر قرار دارده همچنین یکی از مناطق آزاد بازرگانی کشور محسوب می‌شود. با وقوع جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق عليه ايران اين شهر تقريبا خالى از سكنه شد و پس از بازگشت ساکنان بازسازی این شهر آغاز گشت. با توجه به سوالات داده شده با یکدیگر بحث و گفت‌وگو کنیده سپس پاسخ خود را ارائه نمایید. اطلاعات داده شده از شهر آبادان. تغییرات جمعیتی این شهر را طی چند دهه نشان می‌دهد. - مهاجرت اجباری و اختیاری مربوط به چه سال‌هایی می‌باشد؟ -عوامل انسانی و طبیعی اثرگذار بر این نوع مهاجرت‌هاء کدام است؟ مهاجرت اجباری و اختیاری مربوط به چه سال هایی می باشد؟ مهاجرت اجباری درسال ۱۳۸۵۹ ومهاجرت اختباری 2 ال هی ۷۷ ۳۹۲ است. -عوامل انسانی و طبیعی اثرگذار بر این نوع مهاجرت هاء کدام است؟ ١-ايجاد‏ منطقه آزادتجاری اروند ۲-فعالیت بالایشگاه آبادان ۳-صادرات نفت از آبادان

صفحه 68:
- نمونه سوالات ۱- الف-چگونه عواملی طبیعی درپراکندگی جغرافیایی جمعیت درایران موثراست .نام دهبد. ب-عوامل انسانی که درپراکندگی جغرافیای جمعیت اثردارد را نام ببرید. ۲-رشد طبیعی و مطلق جمعیت را با هم مقایسه اوت این دونوع مهاجرت چیست؟ ۳-رشدجمعیت کشوری که ۳درصد می باشد هرچند سال یک بار دوبرابرمی شود؟ ۴-اهمیت هرم سنی جمعیت چیست؟ ۵-گروه های عمده سنی جمعیت را نام ببرید. ۶-ویژگی های هرم سنی جمعیت کشورهای پیشرفته مانند دانمارک را بنویسید. ۷-ویژگی های هرم سنی جمعیت کشورهای درحال توسعه مانند اندونزی را بنویسید. ۸-هرم سنی جمعیت ايران جكونه است؟ ٩-علل‏ افزایش جمعیت ایران در ۸۰سال اخیرچیست؟ ۰-پیامدهای منفی سیاست کاهش جمعیت در کشورچیست؟ ۱-انواع مهاجرت را نام برده و توضیح دهید. ۲-مهم ترین نوع مهاجرت دركشورما كدام است؟ ۳-مهم ترین علل مهاجرت های زیررابنویسید: الف-مهاجرت روستائیان به شهرهای بزرگ ب-مهاجرت سیستانی ها به گرگان ب-مهاجرت كردها به شمال شرق ايران ت-مهاجرت آریایی ها به ۱ ۴-مهم ترین مهاجرت های اختباری که درشهر آبادان انجام شده را بنویسید و دلیل هریک را بیان کنید.

صفحه 69:
۱-بیشتر جمعیت ايران در کدام قسمت از کشور پراکنده اند؟ 7 الف( شمال غربى ب( شمال شرقی ج( جنوب شرقی د( جنوب فربی ۲- کدام عامل زبر از عوامل انسانى اثركذار بر براكندكى جمعيت نمى باشد؟ الف( و سابقة تاريخى ب( سرمايه و فناورى زج( منابع نفتی و معدنی د( حمل و نقل و ارتباطات ۳-اکر در شهر ۸با جمعیت ۲۰۰۰ نفر میزان موالید در سال ۸۰۰ نفر ومیزان مرگ و میر ۳۲۱ نفر باشد میزان رشد طبیعی آن چند درصد است؟ٌ 4 ال( ۲۴ ب(۴۸ ج(۸/۴ د(۴/۲ ۴-اکر جمعیت یک کشور ۵۰ میلیون نفر با رشد ۴/۱ درصد باشد مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت آن چند سال است؟ الف( ۵۰ جر ب(۱۷ ‎A/F De‏ د( ۴/۲

صفحه 70:
۵-کدام گزینه در مورد ساختمان سنی جمعیت صحیح نمی ‎NU‏ الف( ساختمان جمعیت؛ ویژگی های قابل اندازه گیری جمعیت را مورد بررسی قرار می دهد. پر ب( اطلاع از وضعیت سنی و جنسی جمعیت در هر کشور از موارد غیر قابل توجه برنامه ریزان است. ج( هرم سنی هر کشور به برنامه ریزان کمک می کند که با ساختمان سنی جمعیت آن کشور آشنا شوند د( در مطالعات جمعیتی» بررسی ساختمان یا تر کیب جمعیت از اهمیت خاصی برخوردار است ۶-سیاست های کاهش جمعیت در ایران کدام پیامد زیر را به دنبال ندارد؟ٍ الف( تضعیف نیروی دفاعی کشور ب( برهم خوردن تعادل جمعیتی >( کاهش نیروی فعال ‎do‏ توسعه اقتصادی جامعه ۷- مطالعه مهاجرت در بحث ۲ الف( باعث جذب رون نانی جوان از روستا به ‎oe‏ شود را ب( اغلب؛ اعضای خانوارها با هم مهاجرت می کنند. ج( سبب تغیبرات اجتماعی می شود د( تغیبرات فرهنگی و محیط زیستی را به همراه دارد.

صفحه 71:
۸-در هرم سنی» جمعیت ی زگسالان شامل کدام گروه های سنی می باشد؟ الف( ۲۵-۶۰ رب ۲۵-۹ ج(۶۰ -۱۵ د (۱۵-۵۹

-1پراکندگی جمعیت درایران -2رشد جمعیت(رشد طبیعی ورشد مطلق جمعیت) -3ساختمان جمعیت(هرم سنی جمعیت و)... -4مهاجرت -5سیاست های جمعیتی پراکندگی جمعیت در ایران به نقشه پراکندگی جمعیت ایران ،به دقت نگاه کنید و به سؤاالت پاسخ دهید. -1آیا جمعیت در همه جای کشور ما یکسان پراکنده شده است؟ -2کدام نقاط ،پرجمعیت و کدام یک کم جمعیت هستند؟ -3آیا جایی دیده می شود که از جمعیت خالی باشد؟ پراکندگی جمعیت در مکان ها از عوامل متعددی ،تأثیر می گیرد .نقشه های روبه رو بیانگر بعضی عوامل اثرگذار درپراکندگی جمعیت کشور ماست. پس از مرور این نقشه ها ،درباره عوامل مؤثر بر پراکندگی جمعیت در کشور ،بایک دیگر گفت وگو کنید. بین پراکندگی جغرافیایی جمعیت و پراکندگی جغرافیاایی ودهاای دایمای وماوقتی کشاور ارتبااط وجوددارد.میزان جمعیت درمناطقی که دارای رودهای دایمی است بیش تر و درمنااطقی کاه رودهاای دایمی ندارد کم تراست. بین پراکندگی جغرافیایی جمعیت وناهمواری ها ارتباط مستقیم وجوددارد. درمجاورکوهستان هایی مانند البرزوزاگرس وکوه های مرکزی کشور جمعیت بیش تراست و بالعکس درمناطق پست داخلی جمعیت بسیارکم است. بین پراکندگی جغرافیایی جمعیت و نوع پوشش گیاهی دربعضی از مناطق کشور ارتباط وجوددارد.مثال یکی ازعلل وچود جمعیت درنواحی بیابانی داخل کشور وجود معادن می باشد.مانند استان های یزد وخراسان جنوبی وخراسان رضوی عوامل موثردر مطالعه پراکندگی جمعیت از نظرجغرافی دانان: جغرافی دانان در مطالعه پراکندگی جمعیت ،عوامل طبیعی و انسانی را مورد توجه قرار می دهند. نظرجغرافی دانان درمورد پراکندگی جمعیت چیست؟ آنان معتقدند که -1نقشه پراکندگی جمعیت ،پیوسته درحال تغییر است. -2در دهه های اخیر ،نقش انسان به عنوان عامل تأثیرگذار درپراکندگی جمعیت ،نسبت به گذشته ،افزایش چشمگیری داشته است. اطالعات داده شده به شما کمک می کند که عوامل انسانی اثرگذار را بر پراکندگی جمعیت ،شناسایی کنید. رشد جمعیت طبق آخرین آمار سرشماری عمومی نفوس و مسکن درسال 1395،جمعیت ایران 79926270نفر است .به نمودارجمعیت ایران توجه کنید .با توجه به روند افزایش جمعیت ایران طی دهه های اخیر ،چه تغییر و تحوالتی را در آینده پیش بینی می کنید؟ بین سال های 1385تا 1390شیب رشد جمعیت ایران بسیار مالیم شده و با توجه به این شیب رشدبین سال های 1390تا 1400رشد جمعیت کم و تقریبا ثابت خواهد شد وجمعیت به حدود 75میلیون نفرخواهد رسید.درحقیقت درسال های آینده جمعبت کشورکاهش می یابد. درارتباط باعالمت سوال نمودار رشد جمعیت ایران درصفحه : 64 ازسال 65رشدجمعیت کاهش یافته واین کاهش ادامه دارد کشورمابرای 30سال آینده ازنظرجمعیتی مشکل نداردازسی سال آینده جمعیت دچارپیری می شود درحال حاضریازده میلیون مجردداریم که چهارونیم میلیون آنها سنی باالی چهل دارند وپنج میلیون زوج مطلقه داریم طبق آماررسمی دولت .به علت عدم وجوداشتغال ملی برای ازدواج وجودندارد درآینده گروه سنی فعال اقتصادی به یک چهارم فعلی خواهدرسید آن موقع مشکل شروع خواهدشد. تعریف رشدطبیعی جمعیت به بررسی میزان افزایش و کاهش جمعیت هر کشور رشد طبیعی جمعیت گفته می شود. متخصصان برای دستیابی به میزان افزایش و کاهش جمعیت ،رشدطبیعی جمعیت را اندازه گیری می کنند. روش اندازه گیری رشد طبیعی جمعیت: برای اندازه گیری رشد طبیعی جمعیت ،میزان موالید ومرگ ومیر را در یک سال مشخص از هم کم ،و برتعدادکل جمعیت تقسیم ،و سپس آن را به درصد بیان می کنند. اگر میزان موالید ایران در سال 1392بیش از 1,250,000نفر و مرگ ومیر آن 370000نفر باشد ،میزان رشدطبیعی ایران ،چند درصد است؟(جمعیت کل 80میلیون نفر) اگر میزان موالید ایران در سال 1392بیش از 1,250,000نفر و مرگ ومیر آن 370000نفر باشد ،میزان رشدطبیعی ایران ،چند درصد است؟ 1/10درصد 370000 1250000 80/000/000 میزان رشد طبیعی چند کشور در جدول زیر آورده شده است .میزان رشد ایران را که به دست آوردید در جدول زیر قرار دهید. میزان رشدجمعیت کشورهای مختلف جهان: با توجه به اطالعات به دست آمده ،دریافتید که میزان رشاد طبیعای جمعیات در جهان ،یکسان نیست .برخی ازکشورهای جهان رشد بیش از 3/5درصاد و برخای رشد منفی دارند. رشد مطلق جمعیت و روش محاسبه آن: البته نکته مهم در رشد جمعیت ،این است که نه تنها عامل طبیعی زاد و ولاد در آن نقش دارد ،بلکه مهاجرت از عوامل تأثیرگذار بر رشد جمعیت کشورها باه شامارمی رود .موالید و مرگ ومیر ،رشد طبیعی جمعیت را نشان می دهد که اگر مهااجرت را به آن اضافه یا از آن کم کنیم ،رشد مطلق جمعیت را به دست خواهیم آورد. با کمک معلم خود و با استفاده از فرمول درصد رشد طبیعی جمعیت، فرمول رشد مطلق جمعیت را در پیرابند (کادر) زیر بنویسید: 100 میزان مهاجرت به خارج -میزان مهاجرت به داخل + میزان مرگ و میر -میزان موالید تعدادکل جمعیت رشد مطلق جمعیت فرمول محاسبه رشد مطلق جمعیت معموالً برنامه ریزان برای برنامه ریزیهای مختلف اجتماعی ،اقتصادی ،آموزشی و فرهنگی ،به آینده نگری جمعیتی نیاز دارند. قانون 70زمان دو برابر شدن جمعیت هر کشور را نشان می دهد. اطالع از میزان رشد جمعیت ،پایه محاسبه فرمول دو برابر شدن جمعیت است. زمان به دست آمده سبب می شود تابرای آینده ،پیش بینی های الزم را انجام دهند. به نظر شما چند سال طول می کشد تا جمعیت کشور ما دو برابر شود؟ اگر نرخ رشد مطلق ایران 1/37باشد مدت زمان دو برابر شدن جمعیت آن را محاسبه کنید اگر نرخ رشد مطلق ایران 1/37باشد مدت زمان دو برابر شدن جمعیت آن را محاسبه کنید 51سال 1/37 70 میزان زادوولد دریک کشور500هزارنفرو میزان مرگ ومیر100هزارنفر،میزان مهاجرت به داخل 800هزارنفر ،میزان مهاجرت به خارج 200هزارنفر و جمعیت کل 20میلیون نفرمی باشد. الف-محاسبه میزان رشد طبیعی جمعیت کشور ب-محاسبه میزان رشد مطلق جمعیت کشور پ-مدت زمان دو برابرشدن جمعیت کشور میزان زادوولد دریک کشور500هزارنفرو میزان مرگ ومیر100هزارنفر،میزان مهاجرت به داخل 800هزارنفر ،میزان مهاجرت به خارج 200هزارنفر و جمعیت کل 20میلیون نفرمی باشد. الف-محاسبه میزان رشد طبیعی جمعیت کشور 2درصد رشد طبیعی جمعیت = 100 * 400000 500/000-100/000 = 20/000/000 ب-محاسبه میزان رشد مطلق جمعیت کشور 5درصد رشد مطلق جمعت + 800/000-200/000 = 100 * 500/000-100/000 20/000/000 پ-مدت زمان دو برابرشدن جمعیت کشور 70 14سال = 5 یعنی جمعیت این کشوربا توجه به میزان رشد مطلق جمعیت هر14سال دو برابرمی شود توضیحی در ارتباط با قانون ، 70صفحه 64کتاب جغرافیای دهم قاعده سرانگشتی به گونهای از قوانین گفته میشود که هدف از آنها یافتن پاسخی تقریبی و سریع برای یک مسئله و نه جوابی دقیق و قابل اطمینان برای آن است .این گونه قوانین غالباً دارای سه ویژگی زیر میباشند: رابطهای ساده هستند که به راحتی میتوان آن را محاسبه نمود.برای کاربردهای گونان میتوان از این گونه روابط استفاده کرد که علت آن سادهسازی و حذف پارامترهای با تأثیر کمتر است که باعث میشود با حذف جزییات رابطه بدست آمده عمومیت بیشتری یابد.دقیق و قابل اعتماد نیستند و تنها برای تقریب اولیه بکار میروند. مثال: با مراجعه به کتاب استان شناسی این فعالیت راانجام دهید. برنامه ریزی عالمانه برای هر کشور نیاز به اطالعات صحیح و آمار دقیق دارد. مرکز آمار ایران به عنوان یک سازمان مسئول برای استخراج آمار صحیح در سال 1395از تمام وزارتخانه ها ،سازمان ها ،دستگاه ها ،نهادهای عمومی ومؤسسات دولتی و استانداردهای کشور کمک گرفت و سرشماری اینترنتی را برای اولین بار اجرا نمود. برای برخی از خانوارهایی که به دالیل مختلف نتوانسته اند از طریق اینترنت اطالعات خود را ثبت کنندمأموران سرشماری با مراجعه به درب منازل به شیوه ترکیبی یک آمارگیری موفق را به پایان رسانند. ساختمان جمعیت اهمیت بررسی ساختمان جمعیت: اکنون در مطالعات جمعیتی ،بررسی ساختمان یا ترکیب جمعیت از اهمیت خاصی برخاوردار است. منظورازساختمان جمعیت چیست؟ ساختمان جمعیت ،ویژگی های قابل اندازه گیری جمعیت را موردبررسی قرار می دهد. ماننداطالع از وضعیت سنی و جنسی جمعیت هر کشور از موارد قابل توجه برنامه ریزان است. وضعیت نسبت جنسی کره زمین درکره زمین: جمعیت کره زمین از لحاظ نسبت جنسی جز درزمان های خاص ،تفاوت چندانی نادارد؛ اماا درطول زمان ،نسبت سنی در کشورها دچار تغییراتی می شود. علل تقسیم جمعیت به گروه های مختلف سنی: متخصصان به دلیل اهمیت نسبت سنی در برنامه ریزی هر کشور از لحاظ سنی ،جمعیت را باه گروه های مختلفی دسته بندی کرده اند. اهمیت هرم سنی جمعیت: هرم سنی هر کشور به برنامه ریزان کمک می کند که با ساختمان سنی جمعیت آن کشور آشنا شوند و از آن برای برنامه ریزی استفاده کنند؛ چند مثال درمورد اهمیت اطالعات و آمارهای سنی و جنسی جمعیت: به عنوان نمونه برای تحقق برنامه های تأمین اجتماعی ،بهبود وضعیت سالمندان ،ارتقای سطح سالمت جامعه ،تأمین شغل برای حال و آینده ،ایجاد فرصت های تحصیلی ،تفریحی و رفااهی برای جوانان ،امنیت ملّی ،جلوگیری از پیری جمعیتی ،از اطالعات و آمارهای سنی و جنسای جمعیت کمک می گیرند. مرکز آمار ایران چهار گروه عمده سنی را در سال 1395مشخص کرده است .با توجه به رنگ های داده شده در هرم اسالید قبل ،تقسیم بندی چهار گروه سنی کودکان و نوجوانان ،جوانان ،بزرگساالن و سالمندان را در پیرابند زیر بنویسید. 1ا با توجه به نقش و اهمیت اطالعات و آمار در برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی کشورها ،به عنوان عضو خانواده ،جایگاه سرشماری و جمع آوری اطالعات را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهید. سرشماری نفوس و مسکن فقط شمارش جمعیت نیست بلکه از سرشماری عمومی نفوس و مساکن ،اطالعاات مهمی درباره ساختار جمعیت ،مهاجرت ،ویژگی های اجتماعی ،باروری ،آموزش و ویژگی های مسکن تاا پایین ترین سطوح جغرافیایی به دست می آید .نتایج حاصل از سرشماری مورد استفاده برنامه ریزان ،تصمیم گیران ،پژوهشگران و سایر کاربران قرار می گیرد . *برنامه ریزی برای توزیع عادالنه منابع ،خدمات و امکانات در مناطق مختلف کشور *شناسایی اوضاع اجتماعی و اقتصادی مانند وضع سواد و تحصیالت و ارایه خدمات آموزشی و برنامه ریزی های مربوط به سیاست های آموزشی. *تهیه برآوردها و پیش بینی های جمعیتی برای برنامه ریزی های دراز مدت توسعه و عمران کشور *تولید آمارهای اختصاصی و پایه ای برنامه ریزی های جمعیتی مانند محاسبات مربوط به شاخص های مرگ و میر ،والدت و باروری ،مهاجرت و جابه جایی های جمعیت و...... 2ا به هرم سنی ایران در سال 1390و 1395توجه کنید. مقایسه ای بین هرم سنی ایران در سال های 1390و 1395انجام دهید و تغییرات آن را بررسی کنید. گروههای سنی ایران را در سال 1395مورد بررسی قرار دهید. بیشترین جمعیت در کدام گروه سنی مشاهده می شود؟ این گروه سنی چه ویژگی هایی دارد؟ چه مزایا و محدودیت هایی را برای کشور ما ایجاد می کنند؟ جوان بودن جمعیت کشورمزایایی دارد مانند وجود نیروی کار درکشورو امکان دفاع از مرزهای کشور و ....والبته اگردرکشوری جمعیت جوان زیاد باشد وکشورتوسعه نیابد مشکالتی از قبیل کمبود شغل و مسکن و دیگرمشکالت برای جوانان ایجاد می شود. 3ا با کمک هرم های سنی زیر ،به سؤاالت پاسخ دهید. ا میزان رشد موالید در کدام کشور بیشتر است؟ درکشوراکوادور میزان رشد موالید بیش تراست زیرا پایه هرم سنی جمعیت این کشورپهن تر از کشورآلمان است. ا کدام کشور ،افراد سالمند بیشتری دارد؟ پیامدهای آن چیست؟ درکشورآلمان افراد سالمند بیش تراست زیرا راس هرم نیسبت به کشور اکوادور پهن تراست پیری جمعیت موجب کاهش نیروی کاروضعف دفاعی کشور و...می شود. پیری جمعیت مانع اصلی بر سر راه توسعه اقتصادی است ا کدام کشور درصد جمعیت فعال اقتصادی بیشتر ،و چه مزایا و محدودیت هایی پیش رو دارد؟ ا قاعده هرم دو کشور را مقایسه کنید. درکشورآلمان درصد جمعیت فعال اقتصادی بیش تراس زیرا میانه هرم پهن تر از کشور اکوادور می باشد. درکشورهایی که درصد جمعیت فعال اقتصادی بیش تراست کشور از نظرنیروی کار و توان نظامی مشکلی ندارد و امکان فعالیت های اقتصادی و تولیدی درکشوررا بیش ترمی کند . البته اگر جمعیت فعال اقتصادی زیاد باشد و کشورزیرساخت های مورد نیاز را نداشته باشد موجب افزایش بی کاری و....درکشورمی شود. 4ا به نظر شما یک هرم سنی مطلوب (جمعیت مناسب برای حال و آینده) چه شاکلی دارد؟ باه صاورت شماتیک ،هرم مناسب جمعیتی رسم کنید .دالیل خود را از چگونگی رسم هرم سنی ارایه کنید. این شکل ازهرم سنی مناسب است زیرا: -1تعداد مناسب گروه کودکان ونوجوانان زیرا پایه هرم زیاد پهن نیست. -2باال بودن جمعیت بزرگساالن زیرا میانه هرم پهن است. -3کم بودن جمعیت کهنساالن زیرا باالی هرم باریک است. -4افزایش نسبتا متعادل جمعیت به دلیل تعدادمناسب جوانان وبرگساالن -5دراین هرم مشکل جوانی وپیری جمعیت بسیارکم است و.... نظرشماچیست؟ افزاینده ‏ثابت ‏کاهنده افزاینده ثابت کاهنده سیاست های جمعیتی علل کاهش مرگ ومیر و افزایش جمعیت دردهه های اخیردرکشور: در دهه های اخیر بر اثر گسترش بهداشت و واکسیناسیون ،لوله کشی و بهبود آب آشامیدنی ،رونق صادرات نفت وواردات مواد غذایی؛ میزان مرگ ومیر کاهش یافته و سبب افزایش سریع جمعیت شده است. جمعیت ایران را در سالهای 55تا 85نشان می دهد. پیامدهای اجرای سیاست های جمعیتی درکشور: سیاست های کاهش جمعیت ،سبب کاهش رشد در سال1395 ( 1/24درصد) شد .این کاهش در آینده می تواندمشکالتی برای کشور ما ایجاد کند که از جمله می توان به برهم خوردن تعادل جمعیتی( ،سن و جنس) کاهش نیروی فعال و تضعیف نیروی دفاعی کشور ،اشاره کرد .اگر سیاست کنترل جمعیت در ابعاد شدید ادامه پیدا کند ،جمعیت کشور به تدریج دچار پیری و در نهایت مشکالت دیگری در بر خواهد داشت. پیامد اصلی سالمند شدن جمعیت کشورچیست؟ اساسانباید سیاست کنترل جمعیت به گونه ای باشد که هرم سنی کشور به سمت سالمندی و کهنسالی حرکت کند ،زیرا این پدیده مانع اصلی بر سر راه توسعه اقتصادی جامعه خواهد بود. مهاجرت مهاجرت چیست؟ مهاجرت عبارت است از جابه جایی بین دو واحد جغر افیایی یا به عبارتی ترک یک سرزمین و اسکان در سر زمین دیگرمهاجرت از عوامل مهم در تغییرات جمعیت بهشمار میرود .با پیشرفت فناوری و وسایل حمل و نقل ،حرکت وجابه جایی نسبت به گذشته افزایش یافته است .افراد در مهاجرت بین دو واحد جغرافیایی جابه جا می شوند. تصاویری مربوط به مهاجرت انواع مهاجرت -1مهاجرت روستاییان به شهر مهاجرت روستاییان به شهر که باعث جذب نیروی انسانی جوان از روستا به شهر می شود که یکی از انواع مهاجرت داخلی است. این مهاجرت در اقتصاد کشور با از دست دادن نیروی کار روستا و افزایش جمعیت فعال اقتصادی شهر ،خودرا نشان می دهد .در کشور ما ،مهاجرت روستاییان به شهرها از مهم ترین مهاجرت ها در دهه های اخیر به شمار می رود. -2مهاجرت های گروهی مهاجرت های گروهی که براساس تصمیمات سیاسی انجام می شود. -3مهاجرت خارجی مهاجرت هایی که افراد از یک کشور به کشور دیگر جابه جا می شوند ،مهاجرت خارجی می گویند که به دو صورت اختیاری و اجباری انجام می شود. پیامدهای مهاجرت: مهاجرت به هر شکلی که انجام شود ،برای کشوری که افراد از آن خارج می شوند (مهاجر فرست) و همچنین برای کشوری که افراد به آن وارد می شوند (مهاجرپذیر) تغییرات اجتماعی ،اقتصادی ،فرهنگی و محیط زیستی را به همراه دارد. مهاجرت بر مکان مبدأ و مقصد اثر می گذارد .تغییرات به وجود آمده بر ترکیب سنی و جنسی ،قیمت زمین و مسکن ،اشتغال ،امکانات و تجهیزات، فرهنگ و زبان قابل مشاهده است .به طور مثال مهاجرت بی رویه به برخی از شهرهای ایران سبب افزایش جمعیت و گسترش مناطق حاشیه در آنها شده اند. چرا مطالعه مهاجرت دربحث تغییرات جمعیت مهم است؟ نکته قابل توجه در مهاجرت این است که اعضای یک خانواده با هم به دنیا نمی آیند و با هم از دنیا نمی روند (مگردر سوانح) ولی اغلب ،اعضای خانوارها با هم مهاجرت می کنند و حتی در مواردی ،چندین خانواده یا کل ساکنان یک محل یا منطقه به خاطر عامل یا عوامل مشترک ،جابه جا میشوند. به همین خاطر ،مطالعه مهاجرت در بحث تغییرات جمعیت مهم است. نمودار زیر سهم مهاجرت استان های کشور را طی سال های 1395ا 1390نشان می دهد ،کدام استان های ایران ،درطی این دوره بیشترین روند مهاجر پذیری را داشته اند .علت آن را چه می دانید؟ مهاجرپذیرترین استان کدام است؟ اطالعات زیر به برخی از عوامل انسانی و طبیعی که در ایران سبب مهاجرت شده است ،اشاره دارد. ا مهاجرت اجباری و اختیاری مربوط به چه سال هایی می باشد؟ مهاجرت اجباری درسال 1359ومهاجرت اختیاری مربوط به سال های 1317و1342و1392است. عوامل انسانی و طبیعی اثرگذار بر این نوع مهاجرت ها ،کدام است؟-1ایجاد منطقه آزادتجاری اروند -2فعالیت پاالیشگاه آبادان -3صادرات نفت از آبادان نمونه سواالت -1الف-چگونه عواملی طبیعی درپراکندگی جغرافیایی جمعیت درایران موثراست .نام برده و شرح دهید. ب-عوامل انسانی که درپراکندگی جغرافیای جمعیت اثردارد را نام ببرید. -2رشد طبیعی و مطلق جمعیت را با هم مقایسه کنید.تفاوت این دونوع مهاجرت چیست؟ -3رشدجمعیت کشوری که 3درصد می باشد هرچند سال یک باردوبرابرمی شود؟ -4اهمیت هرم سنی جمعیت چیست؟ -5گروه های عمده سنی جمعیت را نام ببرید. -6ویژگی های هرم سنی جمعیت کشورهای پیشرفته مانند دانمارک را بنویسید. -7ویژگی های هرم سنی جمعیت کشورهای درحال توسعه مانند اندونزی را بنویسید. -8هرم سنی جمعیت ایران چگونه است؟ -9علل افزایش جمعیت ایران در80سال اخیرچیست؟ -10پیامدهای منفی سیاست کاهش جمعیت درکشورچیست؟ -11انواع مهاجرت را نام برده و توضیح دهید. -12مهم ترین نوع مهاجرت درکشورما کدام است؟ -13مهم ترین علل مهاجرت های زیررابنویسید: الف-مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ ب-مهاجرت سیستانی ها به گرگان پ-مهاجرت کردها به شمال شرق ایران ت-مهاجرت آریایی ها به ایران -14مهم ترین مهاجرت های اختیاری که درشهرآبادان انجام شده را بنویسید و دلیل هریک را بیان کنید. -1بیشتر جمعیت ایران در کدام قسمت ازکشور پراکنده اند؟ ج( جنوب شرقی ب( شمال شرقی الف( شمال غربی د( جنوب غربی -2کدام عامل زیر از عوامل انسانی اثرگذار بر پراکندگی جمعیت نمی باشد؟ ب( سرمایه و فناوری الف( پیشینه و سابقۀ تاریخی د( حمل و نقل و ارتباطات ج( منابع نفتی و معدنی -3اگر در شهر Aبا جمعیت 2000نفر میزان موالید در سال 800نفر ومیزان مرگ و میر 321نفر باشد میزان رشد طبیعی آن چند درصد است؟ د( 4/2 ج( 8/4 ب( 48 الف( 24 -4اگر جمعیت یک کشور 50میلیون نفر با رشد 4/1درصد باشد مدت زمان الزم برای دو برابر شدن جمعیت آن چند سال است؟ د( 4/2 ج( 8/4 ب(17 الف( 50 -5کدام گزینه در مورد ساختمان سنی جمعیت صحیح نمی باشد؟ الف( ساختمان جمعیت ،ویژگی های قابل اندازه گیری جمعیت را مورد بررسی قرار می دهد. ب( اطالع از وضعیت سنی و جنسی جمعیت در هر کشور از موارد غیر قابل توجه برنامه ریزان است. ج( هرم سنی هر کشور به برنامه ریزان کمک می کند که با ساختمان سنی جمعیت آن کشور آشنا شوند د( در مطالعات جمعیتی ،بررسی ساختمان یا ترکیب جمعیت از اهمیت خاصی برخوردار است -6سیاست های کاهش جمعیت در ایران کدام پیامد زیر را به دنبال ندارد؟ ب( برهم خوردن تعادل جمعیتی الف( تضعیف نیروی دفاعی کشور د( توسعه اقتصادی جامعه ج( کاهش نیروی فعال –7مطالعه مهاجرت در بحث تغییرات جمعیت مهم است زیرا ......؟ الف( باعث جذب نیروی انسانی جوان از روستا به شهر می شود ب( اغلب ،اعضای خانوارها با هم مهاجرت می کنند. ج( سبب تغییرات اجتماعی می شود د( تغییرات فرهنگی و محیط زیستی را به همراه دارد. -8در هرم سنی ،جمعیت بزگساالن شامل کدام گروه های سنی می باشد؟ د ( 15 –59 ج( 15 – 60 ب( 25 - 59 الف( 25 - 60

18,000 تومان