اندازه گیری و مدیریت ریسک نرخ بهره

صفحه 1:


صفحه 2:
اندازه گیری و مدیریت ریسک نرخ بهره ‎Measuring and Managing Interest Rate Risk‏ میرفیض فلاح شمس 

صفحه 3:
بت را . ‎c=‏ ‏ازه گیری ريسك نفرخ بهر لا تكنيك هاى اندازه كيرى ريسك نرخ بهره بستكى دارد به اينكه آيا مى خواهيم تاثير تغييرات نرخ بهره را بر وضعيت درآمدى بسنجيم يا بر ارزش پرتفوی دارایی های بانک: 

صفحه 4:
رویکرد تحلیل در آمد بهره ای در اندازه گیری ریسک نرخ بهره لا تحلیل درآمد بهرهای یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین رویکردها در بررسی ریسک نرخ سود بانک می‌باشد. تحلیل درآمد بهره ای برای سنجش اثر تغییرات نرخ بهره بر درآمد بهره ای بانک به چهار روش زیر صورت می گیرد: ۱- تحلیل شکاف دلاری یا تحلیل شکاف درآمد ۲- تحلیل شکاف زمانی یا تحلیل شکاف ديرش ۳- شبیه سازی درآمد بهره ای ۴- درآمد در معرض ریسک 

صفحه 5:
و روم کح دلاری با تحلیل شکاف در آمدی لا تحلیل شكاف به عنوان سادهترين و رايجترين ابزار اندازهكيرى ريسك نرخ بهرهء می باشد. در تحليل شكاف دارايىها و بدهىها به دو دستدى حساس و غير حساس به نرخ سود تقسیم می‌شوند. این تقسیم‌بندی بر اساس تغ رده بهره (درمورد دارایی‌ها) و هزینه بهره (درمورد بدهی‌ها) تحت تأثیر سطح نرخ سود. انجام می‌شود. دارایی‌ها و بدهی‌های حساس به نرخ بهره در دوره‌های زمانی مشخص (۰تا ۳۰ روزء ۳۱ ت۶۰ روز» ۶۱ تا ‎٩۰‏ روز و ..) مجدداً قیمت‌گذاری می‌شوند. تحلیل شکاف نشان‌دهنده عدم تعادل در بين دارايىها و بدهی‌های حساس به نرخ بهره است و بر خالس درآمد بهره‌ای و حساسیت نوخ سود بانک تموکز دارد. لا شکاف مثبت به عنوان عدم تعادلی است که درآن مقدار دارایی‌هایی که سررسید یا قیمت‌گذاری مجدد می‌شوند از بدهی‌ها بیشتر است و در مقابل شکاف منفی نشان می- دهد مقادیر بدهی‌هایی که سررسید می‌شوند و یا قیمت‌گذاری مجدد می شوند از دارایی‌ها بیشتر است. 

صفحه 6:
* بانكى كه بدهى هاى حساس به نرخ بهره آن بیشتر از دارایی های حساس به نرخ بهره باشد به عبارت دیگر بدهی های آن سریع تر از داراییها تکرار شود. «حساس به بدهی» خوانده می شود. در این حالت با فزایش نرخ بهره » بهره پرداختی به سپرده كذاران بيش از وجوه دریافتی ناشی از سرمایه گذاری در دارایی هاء افزایش یابد و در نتیجه درآمد بانک کاهش یاید. © برعکس, چنانچه دارایی ها (وامها) حساس به نرخ بهره بیشتر از بدهی های حساس به نرخ بهره باشد. در اين صورت افزایش نرخ بهره در بازار می تواند منجربه افزایش درآمد شود و در بانک «حساس به دارایی» نامیده خواهد شد. اين وذ 

صفحه 7:
در صورت پیش بینی صحیح نرخ بهره بازار در آینده» بانک می توانند با تغییر حساسیت دارایی ها و بدهی های خود در مقابل تغييرات نرخ بهره بزاره درآمد خود را افزایش دهند: کاهش حساسیت دارايى ها خريدارى واق هدر لدمدت. طولاتیکردن دورهسورسیدها کاهش نرخ بهره در بازار افزايش حساسيت بدهی ها جذب سپرده هی کوا مدت تر افزايش نرخ بهره در بازار ‎١‏ افزايش حساسيت دارابي ها | خريدارى اوراق بهادار كوتاء مدت, كوتاء كردن دوره سررسيد وام ها كاهش حساسيت بدهى ها جذب سهرده هاى بلندمدت تر 

صفحه 8:
مراحل تحلیل شکاف در آمد * گام اول : شناسایی دارایی ها و بدهی های حساس به نرخ بهره در ترازنامه بانک * كام دوم : محاسبه شکاف : GAP= RSA - RSL GAP. , = SA,—SL, = S7sayz—> sly ۳ J ‏بدهی های حساس به نرخ بهره - دارایی های حساس به نرخ بهره < شکاف‎ * كام سوم : تعيين ميزان تغيير در درآمدء در صورت تغییر در نرخ بهره بازار AI =GAP* Ar 

صفحه 9:
* در اینجاء واژه حساسیت نشان دهنده دارایی ها یا بدهی هایی است که در طول دوره * سررسیدشان به اتمام می رسد و در معرض قیمت گذاری مجدد قرار دارند. بنابراین برای مثال. جهت محاسبه شکاف ۶ ماهه. ابتدا باید تمام دارایی ها و بدهی های با نرخ ثابت که در ۶ ماه آینده سررسید آنها به اتمام می رسند و همچنین دارایی ها و بدهی های با نرخ متغیر که در ۶ ماه آینده قیمت گذاری مجدد می شوند» را تعیین نمود. عتانعصهو ۰ 

صفحه 10:
بق تحلیلتلکاف در آمد و دبرئ 2 First National Bank Assets Liabilities Reserves and cash items $5 million Checkable deposits $15 million Securities Money market deposit Less than 1 year $5 million accounts $5 million 1 to 2 years $5 million Savings deposits ‘$15 million Greater than 2 years $10 million CDs Residential mortgages Variable-rate ‘$10 million Variable-rate $10 million. Less than 1 year $15 million Fixed-rate (30-year) $10 million 1 to 2 years $5 million Commercial loans Greater than 2 years $5 million Less than 1 year $15 million Fed funds $5 million 1 to 2 years $10 million Borrowings Greater than 2 years $25 million Less than 1 year $10 million Physical capital ‘$5 million 1 to 2 years $5 million Greater than 2 years $5 million Bank capital $5 million ‘Total $100 million ‘Total $100 million 

صفحه 11:
تعیین اقلام حساس به نرخ بهره در تراز: بدهی ها © كارا هابا سر رسبيد كمتراز يكال * وامها و اوراق قرضه رهنی با نرخ شنا ات وامها و اوراق قر ‎aot we‏ © گواهی رهبا ‎give‏ ‏* وامهاى تجارى كوتاه مدت * كوافى سپرده کوتاه مدت * حصه جاری وامهای رهتی بلند مدت (به مثال وی تال ۰ آن) ۶ استقراض کوتاه مدت * درصدی از سپرده های جاری دارای چک (به مثال 1۱۰ آن) سپرده های بازار پول درصدی از سپرده پس انداز (به مثال ۸۲۰ آن) 

صفحه 12:
تحلیل شکاف در آمد : تعیین شکاف برای بانک فرست نشنال بانک Rate-Sensitive Assets = $5m+§ 10m + $15m + 20% x $20m = RSA=$32m Rate-Sensitive Liabilities= $5m+ $25m+ $5m+ $10m+ 10% x 15m+ 20%x $15m = RSL=$49.5m if rt 5% => AssetIncome =+5% x $32.0m =+$1.6m Liability Costs =+5% x $49.5m =+$ 2.5m Alncome= $1.6m — $ 2.5 $0.9m_ 

صفحه 13:
+ Fixed-rate notes and ‘debentures + Equity capital Fate sensitive GAP management helps banks manage their interest rate risk exposure. The larger the risk exposure. greater the the GAP, 

صفحه 14:
* اگر بدهی های حساس به نرخ بهره بیشتر از دارایی های حساس به نرخ بهره باشد. در این ‎We ype‏ افزایش نرخ بهره. درآمد بانک کاهش خواهد یافت. و بالعکس با کاهش نرخ بهره. درآمد بانک افزاییش می یابد. If RSL >RSA, r? results in: AIncome J If RSL >RSA, rJ results in: AIncome T If RSA >RSL, rf results in: AIncome T If RSA >RSL, rJ results in: AIncome ) * اساسا تحلیل شکاف درآمد تمرکز کوتاه مدت بر ریسک نرخ بهره دارد و برای تمرکز بلند مدت بر ريسك نرخ بهرهء مى بایست از تحلیل شکاف دیرش استفاده نمود. 

صفحه 15:
شکاف تعدیل شده * ایراد اصلی تحلیل شکاف درآمد یا قیمت گذاری مجدد این است که در محاسبه شکاف برای یک مدت زمان معین مثلاً ۶ ماهه ء فقط دارایی ها و بدهی هایی که تا ۶ ماه دیگر سررسید می شوند را در محاسبه شکاف درآمد لحاظ می کنند. در حالیکه ممکن است دراین مدت برخی از دارایی ها و بدهی ها زودتر سررسید آنها فرا پرسد. این مسأله باعث می شود که محاسبه اثر تغییر نرخ بهره بر درآمد بطور دقیق اندازه گیری نشود. یک راه حل برای حل این مسئله. استفاده از روش شکاف تعدیل شده بر پایه سررسید می باشد . یعنی در صورت وجود تغییر در نرخ بهره در بازار » اثر اين تغییر بروی دارایی ها و بدهی های حساس به نرخ بهره تنها از تاريخ سررسيد(يا تاريخ قيمت گذاری مجدد) تا پایان دوره شکاف (معمولا یک سال) در نظر گرفته می شود. 

صفحه 16:
شکاف تعدیل شده ابه طور كلى ترء در سال جارى در صورت تغيير ترخ بهره در بازار به صورت زير خواهد بودة (رط- 0 >( رهف + رج « رام + رط » ر» را - رق ه آن رن استه درآمد حاصل از بهره پدست آمده در ورد هر دارایی ام حساس به ترخ که ترخ ب در ايتجا رم -1 مدت ‎Sh obj‏ ده تأسررسید دارایی مورد نظر که به صورت کسری از سال ببان می شود. بتابراین د رآمد حاصل از بهره براى يكك دارابى حساس به نرخ بهره به دو جزء تفسيم مى شود: (1) يكك جزء مشخص كه در بخش اول رابطه (10-1) نشان داده شدم كه در آن بازده دارابى تا سررسید هتوز با نوخ 3 محاسبه مى شود و ‎DD‏ ‏یکت جزء امشخخص كه به شرايط آتى نرخ هاى بهره بستكى دلشته و در بعخفش دوم رابط نشان ماده شده است. اين جزء د رآمد بهره أى مربوط به وجوه حاصل از دارابى سررسيد شده است كه با رخ جديد (در صورت تغير در نر بهره در بازار ) در دارابى مورد نظر سرمايه كذارى مجدد مى شود. بتابراين تغير درآمد بهره اى ناشى از تغيير نرخ بهره در بزار برای داریی ژامبه جزء دوم عبارت مربوط مى شودة بلق 0-۵ 9و ‎Mii,‏ 

صفحه 17:
اگر بخواهیم تفییرات کلی درآمد بهره ای ناشی از ت ترخ بهره در بازار را در ارتباط با تعام ‏ دارایی حساس به ترخ بهره بیان کنیم. خواهیم داشت ‎xar,x(-p,)‏ دص ‎ ‎ ‏بدهی حساب به ترخ. ناشی از ‎ ‏به طور مشابه تغییر در هزینه های بهره ع نرخ بهره در بازار را می ‎ ‏توان به صورت تمود: ‎AIE, = SLy X Ar, X (1— Px)‏ ینابر بر این . تغییرات کلی هزینه های بهره در ارتباط ‎ole ga ML‏ به ترخ بهره. به صورت زیر بدست می ‎sas‏ ‎ME =S's/ xAr,xb-p,)‏ با فرض تفییرات یکسان نرخ بهره دارایی ها و بدهی ها (۷/,۷۶ لل > ‎(Ar, =A,‏ « تغییر درآمد بهره ای ‎ ‏باتك به صورت زیر تخمین زده خواهد شد: ‎xAi‏ ديهز رمس ‎ANI =AI -AIE. {zs xd-p,)-DSL,‏ 7 7 ‎ 

صفحه 18:
لا قبل از شروع بحث مربوط به شکاف زمانی یا شکاف دیرشی, به تعریف دیرش و مفهوم آن می‌پردازيم. دیرش به عنوان میانگین موزون زمانی (برحسب سال) برای رسیدن به تمام جریان‌های نقدی یک ابزار مالی با درآمد ثابت تعریف می‌شود و در مفهوم کلی. متوسط طول عمر(تا سررسيد) يك ابزار مالى را ندازه مى كيرد. ‎ESO‏ مبتنى بر دیرش» چگونگی مطابقت زمانی جریان‌های نقدی ورودی ‎AB)‏ از دارایی- ها) و جریان‌های نقدی خروجی (ناشی از بدهی‌ها) را اندازه می‌گیرد. شکاف مبتنی بر ديرش معيارى است جهت ارزيايى حساسیت بانک به نرخ سود که چگونگی تغییرات بر ارزش بازار بدهی‌ها و دارایی‌های بانک را تحت تاثیرتغیبرات نرخ سود بیان می‌نماید. ‎ ‎ 

صفحه 19:
تحلیل شکاف دیرش( ۸۵1(515 62۲ 1۳0222030 ), به ارزیابی ارزش خالص بانک بر اساس تفییرات نرخ بهره. با تمرکز بر تفییر ارزش بازار بدهی ها و دارایی ها می پردازد. مشكل تجزيه و تحليل ديرش اين است كه يك مقياس خطى از ريسك است. در حاليكه تغيير أرزش اوراق در مقابل تغييرات نرخ بهره بصورت غير خطى است و جنانجه تغيير در نرخ بهره بزرك باشدء خطاى تقريبى مى تواند بزرك باشد. در نتيجه بسيارى از بنكاه هاى مالى علاوه بر ديرش أقدام به محاسبه تحدب تیز می تمایند. ولی برای تغییر ناچیز در نرخ بهره ۰ استفاده از ديرش مى تواند تقریب خوبی برای تعیین تغییر در ارزش اوراق بهادار در مقابل تفیبرات نرخ بهره رائه دهد 

صفحه 20:
۳ ۰ خواص ديرش لا در خصوص ديرش قواعد زير صادق است: ۱- دیرش اوراق بدون کوپن بهره برابر زمان تا سررسيد مى باشد. ‎az yp -T‏ تعداد دفعات پرداخت بهره در اوراق قرضه بیشتر باشد. دیرش آن کوچکتر خواهد بود. ۳- هرچه نرخ بهره اوراق قرضه بالاتر باشد دیرش کمتر خواهد بود. ۴- هر چقدر زمان تا سررسید بیشتر باشد. دیرش بزرگتر خواهد بود. ۵- هرچه دیرش افزایش یابد. ریسک قیمت اوراق قرضه نیز افزایش می یابد. 

صفحه 21:
۲ > كوين بهره در دوره 6 > بازدهی تا سر رسید اوراق یا نرخ بهره بازار اوراق - ارزش اسمی اوراق در سررسید 

صفحه 22:
فحوه محاسبه ديرش وراق با درآمد بت ‎t* CR, N.M > t* CR N.M‏ 2 ‎7(1+n!' * Gers‏ 4 "مجم ۳( +1) ب ‎= CF P, ‏بح‎ (1+n' ‏* _دیرش معیاری است که حساسیت قیمت اوراق قرضه به تغییرات نرخ بهره را نشان می دهد. مشابه بتا سهام در بورس اوراق بهادار است. بتا حساسیت قیمت سهم را در مقابل تغييرات در شاخص بورس (بازده بازار) نشان مى دهد. ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 23:
با مشتق گرفتن از قیمت اوراق قرضه نسبت به نوخ بهرهخواهیم داشت : ‎N. CRE, M‏ 5 ۲ 9 Sas (l+r)% ‎t.ce N.M‏ هو مه ‎(G+r)X*‏ 93و 1) فكت ‎dr‏ ‏ابتاير اين : ‎i SF 4d —B‏ ‎p dr‏ ‎oh‏ ‏روط ‎ ‎)1+ 2 ‎ ‎ ‎ 

صفحه 24:
بنابراین دیرش معیاری است که درصد تغییر در قیمت ورقه بهادار را به درصد تغيير در نرخ بهره در بازار نشان می دهد: AP p =|_P_ | = %*AwVv == Ai — PEA 1 +3 

صفحه 25:
معيارهاى هاى اصلى ديرش معیارهای اصلی دیرش شامل موارد زیر می باشد: © ديرش مكالى © ديرش تعديل شده © ديرش موثر © ديرش نرخ كليدى Macaulay Duration ‘Modify Duration EtfectiveDuration Key Rate Duration 

صفحه 26:
محاسبه دیرش پرتفوی (سبد) اوراق ‎i=l‏ ‎Wi}‏ = مقدار ریالی سرمایه گذاری در ورقه بهادار 1 ام به کل سرمایه گذاری انجام شده در اوراق ‎=D)‏ ديرش محاسبه شده برلى ورقه يهادار آم ‎ 

صفحه 27:
= سس دیرش تعدیل شده سا اين دیرش نشان می‌دهد چگونه قیمت یک دارایی مالی به صورت درصدی از ‎Slat‏ نرخ سود تغییر می ‎AS‏ 6 دیرش مکالی-دیرش تعدیل شده همجنين ديرش تعديل شده در کشش قیمتی دارایی مالی جهت تعیین میزان تغییر قیمت دارایی مالی دراثر تغییر نرخ سود مورد استفاده قرار می گیرد: Ap D =- AR p. (+R) 

صفحه 28:
هر دو روش قبلی دیرش (مکالی و تعدیل شده ) بر این فرض متکی بود که همه جریان های نقدی تعهد شده تحقق خواهد یافت. در حالیکه این موضوع در مورد اوراق بهادار بدون اختیار مصداق دارد و در حصوص اوراق قرضه ای که دارای اختیار است صادة به عنوان مثال هنگامی که یکی از تسهیلات اعطا شده زودتر از موعد مقرر بازپرداخت مى كردد» گفته می‌شود که اعمال اختیار: دیرش ابزار مالی را تغيبر مىدهد. مفهوم ديرش موثر برای تخمین قیمت اوراق بهادار زمانی که اوراق دارای اختیار باشندء به کار می‌رود : Pi_-Pi+ Eff Dur = -———_—___ 2* po(Rs — R-) به گونه‌ای که در آن: ee ‎R =‏ نرخ بازار اولیه منهای کاهش در نرخ ‎abl bb EUR +‏ به اضافه افزايش در نرخ ‎ 

صفحه 29:
دیرش نرخ کلیدی چگونگی تغییر در ارزش یک ورقه قرضه یا پرتفوی اوراق قرضه را برای یک سررسید مشخص مثلاً ۳ ماهه ‏ ۶ ماهه و ... را در کل منحنی بازده نشان می دهد. وقتی که سایر سر رسید ها را ثابت نکه می داریم» دیرش نرخ کلیدی حساسیت قیمت اوراق قرضه را به ازای یک درصد تغییر در بازده در یک سر رسید خاص را اندازه گیری می کند. فرمول محاسبه آن بصورت زیر است: زر ‎Key Rate Duration = 252061 BG‏ T 539 S sla Sa ‏قیمت اوراق قرضه بعد از یک درصد کاهش بازده‎ :۳( ‏+ز۳: قیمت اوراق قرضه بعد از یک درصد افزایش بازده.‎ 0 قيمت جاری 

صفحه 30:
قاثير تغيير ترح بهره بر آرزش بانک آز طریق تحلیل شکاف دیرش * شکاف دیرش دارایی ها و بدهی های بانک تفاضل بین سررسید موثر دارایی ها و بدهی های بانک را نشان می دهد: ‎Liabilities‏ ‏اب ی( ‎Liabilitie‏ ~* ورعوو| ‎Assets ‏* شکاف ديرش دارايى ها و بدهی های بانک, تفاضل بين سررسيد موثر دارايى ها و بدهی های بانک را نشان می دهد: ‎Ar‏ ‎(l+r) ‎ ‎%ANW =- Dap * ‎ANW =- Dgap * <a ~* Assets (l+r) ‎ 

صفحه 31:
همه 0.02 0.08 070 0.05 on 914 2.00 270 032 001 016 كمه 0.03 ona 0.00 0.03 907 فده 1.03 مه 94 16 78 تسیر Reserves and cosh toms Securitas lose thon 1 year 102 ‏مر‎ ‎Greate than 2 years Residential morgoges ‏ملاس‎ ‎Fixedseto [80yeer) Commercial loans less thon 1 yeor 1102 yoors Groote than 2 yeors Physical copia Average duration ‏امن‎ ‎Chockable deposits Money markt deposit orcounts Sovings deposis cbs ‏لاهسا‎ ‏ددرا دص وما‎ 106 ‏و2‎ ‎Greater than 2 yeors Fed finds Borrowings lose thon 1 year 1102 yoors ‏موی‎ than 2 years ‏هیک موسرم‎ Duration of First National Bank's Assets and Liabilities 

صفحه 32:
يرش همانطور كه كفته شد. معادله اصلی تغییر در ارزش براساس تغییر در نرخ بهره بصورت زیر است: dP ‏مص د‎ a )1 + ‏م‎ ‏يعفر ايج اکردرع بهره در پااز ار یه ۱6 عقيير تايف تقر أن بو لررش غاراى عاو يمه ها بسرت‎ ‏زير است:‎ 0.05 AA ssets= - 2.7* ———__ * $100m = —$12.3m (1+ 0.1) 5 ALiabilities - -1.03* 9205+ ‏مد .4ه - وورؤوة‎ 0+0. ANW =~— $12.3m - (-$4.5m) = —$7.8m 

صفحه 33:
* اكر ديرش دارايى هاى بانكى بزركتر از ديرش بدهى ها باشدء در اين صورت با افزايش نرخ بهره در بازار » خالص ارزش ‎tal Sil‏ خواهد يافت. و بالعكس با كاهش نرخ بهرهء ارزش بانك افزايش خواهد يافت. If Dear >0, oF Davee >Duiastty , rt results in: ANet Worth 1 Tf Dear >0, or Daset >Duiatiity ,r 1 results in: ANet Worth T * اكر ديرش دارابى هاى باتك كوجكتراز ديرش بدهى ها باشدء در این صورت ب افزایش نرخ بهره در زر خالس ارزش بانک افزایش خواهد یافت. و بالعکس با کاهش نرخ بهره. ارزش بانک کاهش خواهد یافت. If Dear <0, oF Dist <Diisaiy ,1? results in: ANet Worth t Tf Dear <0, or Dast <Duistiity , 1 1 results in: ANet Worth | 

صفحه 34:
ايراد اصلى دیرش © همانطور كه در نمودار مشاهده گردید ديرش رابطه بين تغييرات نرخ بهره و تغييرات قيمت را بصورت خطى نشان مى دهد. در حاليكه تابع قيمت اوراق بصورت غیر خطی و یک منحنی است. به همین دلیل دیرش برای زمانیکه تغییر نرخ بهره در بازار زیاد باشد» معیار مناسبی برای تقریب تغییرات قیمت اوراق ناشی از تغییرات نرخ بهره نخواهد بود. * برای رفع این اشکال از معیار دیگری تحت عنوان تحدب استفاده خواهد شد. 

صفحه 35:
دیرش بعنوان معبار خطی سنجش ریسک نرخ بهره اوراق @ بنابر این براساس فرمول زیر می توانیم با استفاده از دیرش تاثیر تغیبرات نرخ بهره را بر قیمت اوراق قرضه بطور تقریبی بسنجیم : + 11۰۰ < و۴ 0 35 

صفحه 36:


صفحه 37:
تحدب نیز منند دیرش » حساسيت تغيير قيمت اوراق نسبت به تغيبر نرخ بهره مى باشد. با ین تفاوت که تحددب رب رابصورت خطی در نظر نمی گیرد. *_تحدب میانگین مجذوز زمانهای پرداخت اوراق در اوراق قرضه می باشد. فرمول محاسبه تحدب بصورت زیر است: ‎t.(t+1).C | N.(N+1).M‏ 2 1+7۳ 1+۴ ‎Po‏ *_تحدب در واقع حاصل مشتق مرتبه دوم قیمت اوراق قرضه نسبت به نرخ بهره می باشد: c= ore t.(t+1).C N.(N+1).M yee. Gan اگر طرفین معادله مشتق مرتبه دوم را در قیمت اوراق یعنی ۳0 تقسیم نماييم و سپس در 79 + 1) ضرب کم حاصل آن برايريا تحدب خوامد شد: 1 2 07# 6 روج 1 = C.0r?. Py. a+r 37 

صفحه 38:
استفاده از ديرش و تحدب در تقويب قيمت اوراق © براى تقريب قيمت ناشى از تغيبر نرخ بهره» تحدب خطاى ديرش را برطرف مى سازد. بنابراين براى اندازه كيرى تاثير تغيير قيمت اوراق ناشى از تغيير نرخ بهره مى توان از فرمول زير استفاده نمود : 1 1 1 dP, = ~Dur. dr. Po. Gaya + goo" Poa ae 38 

صفحه 39:
تحدب نیز مانند دیرش دارای خاصیت جمع پذیری است . بنابراین تحدب یک پرتفوی اوراق با درآمد ثایت بصورت زیر محاسبه می شود C, =Yw,*C, ia ‎Wy‏ 7 مقدار ریالی سرمایه گذاری در ورقه بهادار 1 ام به کل سرمایه گذاری انجام شده در اوراق ‎Cj‏ = تحدب محاسبه شده برای ورقه بهدارأ ام ‎ 

صفحه 40:
تاثير تفی نوخ بهه بر آرزش بانک از طريق تحليل شكاف ديرش و * پا استفاده از دیرش و تحدب تفییر در ارزش دارایی ها و بدهی ها ناشی از تغییر نرخ بهره بصورت زیر محاسبه می شود: eek = 1 2 9A = Dy ALON 4 1 Gere 1 aL = —D,.L.ar. + ‏ما60‎ 2 1 * بنابراين تغيير در خالص ارزش دارایی های موسسه ناشى از تغيير نرخ بهره دارايى ها و بدهى ها با استفاده از شكاف ديرش و تحدب بصورت زير خواهد بودد ANW =@A - 6L 

صفحه 41:
ایرادت دیرش و تحدب بعنوان سنجه ریسک نرخ بهره لا همانطور که گفته شد. تحلیل دیرش و تحدب دو معیار متداول برای اندازه گیری ریسک اوراق بهادار با درآمد ثابت می باشند. این معیارها بر اساس فروض محدود کننده انتقال موازى ساختار زمانى نرخ بهره مى باشند. برای فروض انتقال غیر موازی ساختار زمانی نرخ بهره تحلیل دیرش و تحدب جهت اندازه گیری حساسیت قیمت دارایی ها و بدهی ها به تغیبرات رخ بهره مناسب نخواهد بود. . ‎O‏ دیرش و تحدب معيار های ریسکک است که از ساختار زمانی تخت مشتق می شود. بنبرین از معبارهای جدید ‎[MI pM?‏ می توان بای سجش حساسیت قبمت اوراق با درآمد ابت برای ساختارهای زمانی نرخ بهره تخت استفاده نمود. این معیار های جدید ریسکک به حرکات نرخ بهره اجازه می دهند که با اشکال منطقی و تجربی ساززگار با ‎ ‎Duration ‎Convexity ‎Flat Term Structure Interest Rate Movements ‎ 

صفحه 42:
ریسک نرخ بهره ‎O‏ معیار ریسک |۷1 بعنوان میانگین موزون تفاوت های مطلق بین سررسیدهای وجه نقد و افق برنامه ریزی تعریف می شود. که در آن وزن برابر ارزش فعلی جریان های وجوه نقد اوراق قرضه (یا پرتفوی اوراق قرضه) نسبت به قیمت اوراق قرضه (یا پرتفوی اوراق قرضه) می باشد: ‎"۷ ‎۸۸۸ - ۱/۱ < ۱6-۷ ‎t=1 ‎CF, ‎_ Me +r) ‎7 Po ‎ 

صفحه 43:
‎aw a 7277‏ 4 3 معيار |/17| در مقابل ديرش براى سنجش ریسک فرخ بهره لا بر حلاف دیرش, معیار |۷| مختص به یک افق برنامه ریزی خاص است. معیار ریسک || اوراق بهاداری را نتخاب می کند که |۷4 آنها را به حداقل می رساند. برای حالت های خاص, وقتی که افق برنمه ریزی برابر با صفر است|/], با دیرش اوراق قرضه, همگرا می شود. ‎ ‎ ‏لا برای بدست آوردن دید ‎ ‏تر با توجه به معیار ریسک |۱۷ » كران پایین تغییر در ارزش آتی هدف یک اوراق رضه با پرتفوی را به صورت در نظر محاسبه می ‎My ‎H ‎ ‎>K.MA ‎ ‎Q‏ در اين فرمول ,۷ ارزش آتی هدف و 6 مقدار ثابتی است که به حرکات ساختار زمانی نرخ بهره بستگی دارد. ‎Planning Horizon Lower Bound ‘Tanget Future Value ‎ 

صفحه 44:
مقايسه استراتزى ديرش و 114 در بهینه سازی پرتفوی م لي ص ی تا ©201 به بررسى كارايى معيار |4124 در مقابل معيار ديرش يرداحعسد. آنها دو برتقوى اوراق قرضه مختلف مطایق با استراتزی دیرش و استراتزی ]19|» ساعحند. بر اساس استراتزی دیرش؛ تعداد اصحدودى نويف وب وت زد که سک ‎GUNS au oI Gey ae WT eo‏ يرهز يوعد فزاع oir Jaa SOU pee a ees sol [ السب رمك و با باس اه ,20 که هر آت وج رتحان دهنده وزت اوراق قرخه 3 ام در پرتفری اوراق قرضه می یاشد و :10 تشان دهندء دیرش اوراق قرضه ]ام می باشد. Nawalkha And Chambers Durtion Sentegy 

صفحه 45:
بهینه سازی پرتفوی الا تایع هدف پرتفوی بهینه براساس استرتژی || به صورت زیر می باشد: 1 ۱ ‎Min [ze M* |‏ ‎ia‏ ‏ل نا p, 20, foralli=1, 2,...,J st ایج تحقیق آنها نشان داده است که استراتژی | 18| عملکرد بهتری در بهینه سازی پرتفوی اوراق با در آمد ثابت دیرش داشته است یرش داشته است. 

صفحه 46:
معیار ‎M?‏ در مقابل تحدب سا اگر به خاطر داشته باشیده تحدب بعنوان میانگین موزون مجذور زمان های پرداخت جریان های وجوه نقد یک اوراق قرضه (يا پرتفوی اوراق فرضه ) تعریف گردید. که در آن وزن برابر ارزش فعلی جریان های وجوه نقد اوراق قرضه (یا پرتفوی) به قیمت اوراق قرضه (یا پرتفوی اوراق قرضه) می باشد: N 6 Yew t=1 CF = Ha +r) Ww Po 

صفحه 47:
معیار ۸/۶ در مقابل تحدب لا معيار ريسك 1/12[ بعنوان ميانگین موزون مجذور تفاوت بین سررسید جریان وجه نقد و افق برنامه ریزی, تعریف شده است. که در آن وزن» برابر ارزش فعلی جریان های وجوه نقد اوراق قرضه (یا پرتفوی اوراق قرضه) به قیمت اوراق قرضه (يا پرتفوی اوراق قرضه) می باشد: N M2 = Ye — HY; t=1 

صفحه 48:
معیار 1/2 در مقابل تحدب سا پر خلاف تحدب معیار 1۷62 مختص به افق برنامه ریزی داده شده, می باشد. مدل اوراق قرضه ای را انتخاب می کند که ۷12 پرتفوی اوراق قرضه را به حداقل برساند. موضوعی که بر الزام دیرش تأ کید دارد(یعنی دیرش-افق برنامه ریزی). در موارد خاص: زمانی که افق برنامه ریزی برابر با صفر باشد» همگرائی ۷12 با تحدب اوراق قرضه روی می دهدرابطه بین 1۷12 و تحدب بصورت زیر می باشد: M*=C-2xDXxH+H? بنابراين اكر ديرش ثابت نككه داشته شود.1/12 يكك تابع افزايشى از تحدب می باشد. بنا به حداقل رساندن ریسکک مصون سازی ۸2 پباید به حداقل رسانده شود. اين دو موضوع به دليل آن است که تحدب افزایشی با 1۷12 افزایشی برابراست. با توجه به اينکه دید گاه تحدب ,انتفالات ساختار زمانی را موازی در نظر می گیرد. در حالی که دیدگاه 1۷62 انتقالات ساختار زمانی را موازی در نظر نمی گیرد. لذا معیار 1۷12 نسبت به معیار تحدب برای پوشش ریسک پرتفوی سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت از کارایی بیشتری برخوردار است. 

صفحه 49:
در آمد در معرض ریسک الا در اين رویکرد نیز تاثیر نرخ سود را بر روی درآمد بهره‌ای بررسی می‌کنیم. اگر ,1 را نرخ سود آتی درنظر بككيريم؛ در نتیجه تغیبرات درآمد بهره‌ای در زمان 1 + ] به صورت زیر بدست میآید: N ANIMegn = Yea ~ Desi) * ‏بالط‎ = Cum GaPesn*ARen i=1 ‏كه در حقيقت درآمد در معرض ريسك همان شكاف تجمعی ضربدر تغییرات‎ ‏نرخ های آتی می‌باشد.‎ Earning at Risk (EaR) 

صفحه 50:
لا مدل‌های شبیه سازی, جریان های نقدی مرتبط با سود کلیه دارایی‌ها و بدهی‌ها و اقلام غیرترازنامه ای موجود در پرتفوی موسسه را برای تخمین خالص د رآمد بهره‌ای طی یک دوره زمانی خاص پیش بینی می نماید. به دلیل انعطاف‌پذیری این مدل‌ها در آزمون سناریوهای مختلف. این مدل‌ها مهمترین ابزار مدیریت دارایی- بدهی محسوب می‌شوند. رایج ترین روش شبیه‌سازی در مدیریت ریسکک نرخ سود روش شبیه سازی مونت کارلو است که برای ایجاد سناریوهای مختلف برای نرخ‌های سود مختلف, به منظور پیش بینی ترازنامه و صورت سود و زیان و انجام اقدامات اصلاحی مورد استفاده قرار مى كيرد 

صفحه 51:
‎a ۳‏ اندازه‌گیری جریان‌های نقدی: روش جریان نقدی تنزیل ده ايستا ارزش ابزار مالى با در نظر كرفتن مقدار و زمان جريان نقدى خالص ايجاد شده در آیشده توسط ابن ابزارها تخمين زده مىشود؛ سيس ابن جريانهاى تقدى با نرخ تتزيل مناسبه تنزيل می‌گردند. اغلب به این روش تحلیل جریان نقدی تنزبل شده با تحلیل ارزش مالی كفته مىشود. ‏فرمول اصلی برای محاسبة ارزش فعلی یک ابزارملی به صورت زیر است: لم١‏ اج )0 65/۰0۲ ۳۷ ‏که 1) مقدار جریان نقدی تخمینی ایجاد شده و أ نرخ تنزیل آن است. نرخ تنزیل صورد استفاده برای هر جریان نقدی, نرخ بازده در دسترسی است که برای سرمایه‌گذاری این جریان‌های نقدى در موقعيتهاى با ريسك و دوره سرمابه‌گذاری مشابه. پرداخت می‌شود. ‏دقث در تخمين ارزش فعلى دارابىها و بدهىها براى ارزيابى ارزش فعلى كل مؤسسه به دقت در تخمين جربانهاى نقدى و نيز نرخهاى تنزيل مورد استفاده بستكى دارد. اين جريانهاى نقدى و نرخهاى بهره. نهتنيها برى سناريوسازي وضعيت فعلى: بلكه براى سناريوسازى در أينده و بلندمدت نیز باید تخمین زده شوند. ‎ 

صفحه 52:
تخمین جریان نقدی مؤسسات مالى و بانكها بايد جریان‌های نقدی کلیة ابزارهای مالی را به طور جدا گانه» . تغیبرات چریان‌های نقدی بسیاری از ابزارهای مالی‌ای که توسط برای هر ستاریو تخمین بزنت موسسه نگهداری می‌شوند به تغییرات نرخ بیره بستگی دارد و این موضوع که از نرخ بهرة مورد استفاده در سناریوی اول در دوره‌های بعدی استفاده شود قابل قبول نیست. مدلهای ۷۳۷ ‎kb‏ این مطالب را در نظر بگیرند که بهرة وام‌های با نرخ شناوره نرخ سپرده‌هاء پرداخت پیش از موعد وام‌های رهنی و نرخ کاهش سپرده‌های پایداره بسته به سناربوی نرخ بهره, تغیبر خواهند کرد. از این رو تا جایی که آمکان دارد و وجود اطلاعات این امکان را می‌دهد. مقسسه باید ارزش هر وام و سیرده را به طور جداگانه در نظر بگیرد و با استفاده از اطلاعاتی چون نرخ بهرة سررسید. وجود اختیار (بازيرداخت بيش از موعد یا برداشت پیش از موعد) جریان‌های نقدی هر یک از این ابزاره را تخمین بزن. جریان‌های نقدی ممکن است در طی سناریوهای مختلف (برای یک ابزار مالی) ببه دو دلیل متفاوت باشد. 

صفحه 53:
تخمین جریان نقدی اول: اينکه میزان بازپرداخت وام‌ها و جمع آوری سپرده‌ها در سناریوهای مختلف متفاوت است؛ زیرا قرض گیرندگان و سپرده‌گذاران را تحت شرایط مختلف نرخ بهره تصمیمات متفاوتی اتخلا می‌کنند. این موضوع تحت عنوان رفتار مشتری در مقابل تغیبرات نرخ بهرهه با نشان دادن روابعط بين سناریوهای نرخ بهرهه نرخ‌های ‎ply Shy IL‏ و سپرده‌گذاری متفاوت؛ و در نتيجه تغيبر در اندازه و زمان جریان‌های نقدی بابت اصل و بهره بیان می‌شود. دوم: اينكه اندازة جریان نقدی بابت بهره در سناریوهای مختلف برای ابزار مالی با نسرخ بهرة شناور در هر دوره و برای هر سناریو متفاوت است؛ همان گونه که اصل این ابزارهای مالی نیز در دوره‌های مختلف با توجه به نرخ‌های بهرة مختلف مجدداً قيمتكذارى می‌شود. 

صفحه 54:
برآورد نرخ ننزیل مبتنی بر ریسک نرخ تنزیل برای تنزیل یک جریان نقدی باید نمایانگر بازده قابل حصول در بازار برای جریان تقدی با ریسک و سررسید مشابه باشد. دو روش مرسوم برای رسیدن به نرخ تتزیل یک ابزار صالی خاص وجود دارد. روش ساده‌تن: تنزیل هر چرپان تقدی اپین‌بینی هنده:با اسسفاده از ترخ :بازده ابزار مالی مشابه است؛ :در این مورد هر (ف) در معادله () مساوی بازده جاری بازارابزاری است که جریان‌های نقدی آن تنزیل می‌شوند. روش پیچیده‌تر و دقیق‌ترء استفاده از ترخ‌های تنزیل غیر ثابت بر اساس ابزارهای مالی بدون بیره یا سررسید مسایه برای جریان‌های تقدی مورد نظر است. در واقبع. تحلیلگر برای هر جریان. شین اونیک فرع ‎chip‏ هجو جوم جازج, ابطفامم: میب جوم اول تراغ باوده یعون ویسک که تمایانگر بازده اوراق خزانة بدون ریسک با سررسید مشایه است و یک صرف ایت که به‌متخلور جبران ریسک‌های نقدینگی, اعتباری و بازپرداخت به سرمایدکتار پرداخت می‌شود. م جيم دعر ۶ نرخ باژده مورد انتظار سرمایهگذار که در تنزیل جریان‌های نقدی مورد استفاده قرار عه جرع بازده بدون ریسک 4 صرف ريسك يايت ريسكى: كه سرمايه كذار تحمل م ىكند 

صفحه 55:
مدیریت ریسک نرخ بهره کنترل موثر ریسک نرخ سود مستلزم یک فرآیند جامع مدیریت ریسک می‌باشد که شناسایی به موقع: اندازه گیری» نظارت و کنترل ریسکک را تضمین کند. شکل این فرآیند ممكن است با توجه به اندازه و بيجيدكى بانكك متفاوت باشد. مديريت موثر رب 3 سود در بردارنده جهار مولفه اصلى در مديريت غير ترازنامهاى مىباشد كه عبارتند از :(1) نظارت هيئت مديره و مديريت ارشد بر ريسك نرخ بهره (۲) كفايت سياستها و رويههاى مديريت ريسكك () وظايف اندازه- گیری» نظارت و کنترل ریسک (۴) کنترل‌های داخلی. که در ادامه به تفضیل در خصوص هریکک بحث می‌شود. Ge ‏دارایی‌ها؛ بدهی‌ها و اقلام و ابزارهای‎ 

صفحه 56:
نظارت هیأت مدیره و مدیریت ارشد بر ریسک نرخ بهره هت مدیره: سا هیأت مدیره می‌بایست استراتژی‌ها و سیاست‌های متناسب با مدیریت ریسک نرخ بهره را تایید کند. قوائین موجود در دستورالعمل را باتوجه به سطح نرخ ریسکك قابل قبول برای بانک» تضمین کند و همچنین سیاست هایی را که منجر به شناسایی اکسپوژر ریسکک نرخ بهره می‌شود تایبد نماید. سا هیأت مدیره می‌بایست اطلاعات منظم در رابطه با اکسپوژر ریسک نرخ بهره را از بانک دریافت کند و به طور متناوب عملکرد مدیریت ارشد را در زمینه نظارت و کنترل ریسک‌ها با توجه به سیاست‌های تایید شده مورد بازیینی قرار دهد. همچنین به طور متناوب سیاست‌های مهم ریسکک نرخ بهره و استراتژی های کلی کسب و کار را که بر اکسپوژر ریسک نرخ بهره بانک تاثیر می‌گذارد؛ مورد ارزیابی مجدد قرار دهد. 

صفحه 57:
نظارت هیأت مدیره و مدیریت ارشد بر ریسک فرخ بهره مدیریت ارشد : لا مدیریت ارشد می‌بایست ساختار کسب و کار بانک و سطح ریسک نرخ ب: منظور کنترل و محدود کردن این ریسک‌ها ایجاد می‌شود را تضمین کند. ‎O‏ سیاست گذاری در موارد زیر به عهده مدیریت است: ‏1 محدودیت‌های مناسب بر روى ريسكك ‏ه و رویه‌هایی که به ‎ ‏2 سیستم‌های کفایت و استانداردهای مدیریت ریسکك ‏3( استانداردهای ارزش گذاری موقعیت و اندازه گیری عملکرد ‏4)_گزارش‌دهی مدیریت ریس نرخ بهره جامع و ف رآیندبازیینی مدیریت ریسکک نرخ بهره ‏5) كنترل داخلى مؤثر ‏لا مديريت مىبايست از روند مديريت ريسكك نرخ بهره توسط كاركنان با استفاده از روش هاى علمى و با توجه به محدوده فعاليتهاى بانكك اطميئان حاصل کند. ‎ 

صفحه 58:
کفایت سياست‌ها و رویه‌های مدیریت ریسک الا بانک‌ها می‌بایست سياست‌ها و رویه‌ها را متناسب با پیچید گی فعالیت هایشان تعریف کنند. در ۳ بانک‌ها باید ریسکک نرخ بهره مرتبط با فعالیت‌ها و محصولات جدید را شناسایی کنند. سا" پیشنهاداتی به منظور پذیرش محصولات و استراتژی های جدید: BwWNE تدوین سياست‌ها و رویه‌ها دو مورد زیر می بایست در نظر گرفته شودبایدتعیین شوند: خطوط مسئولیت و جوابگویی ( هم برای اشخاص و هم برای کمیته) در بخش مدیریت ريسكك نرخ بهره مشخص شود. پارامترهای کمی شناسایی شده و سطح نرخ بهره قابل قبول برای بانک تعیین شود. همه سیاست‌های نرخ بهره باید به طور متناوب مورد بازیینی قرار گیرد و در صورت نیاز اصلاح شود تشريح استراتزى و محصولات رايج شناسایی منابع لازم جهت ایجاد مدیریت ریسکک موثر فعالیت و محصول تحلیل مسئولیت فعالیت‌های پیشنهادی مرتبط با شرایط مالی بانک و سطوح سرمایه رویه هایی به منظور اندازه گیری؛ نظارت و کنترل ریسک محصول و فعالیت پیشنهادی. 

صفحه 59:
وظایف اندازه‌گیری» نظارت و کنترل ریسک 1 مدیریت ریسک نرخ بهره سا بانک‌ها باید سیستمی به‌منظور جذب همه ریسک نرخ بهره (شامل قیمت گذاری مجدد؛ ‎eee ee‏ همچنین مفروضات اساسی سیستم می‌بایست برای مدیران ریسک و مدیریت ارشد قابل فهم باشد. سیستم‌های اندازه گیری باید: - تمام اصول ریسکک نرخ بهره مرتبط با دارایی و بدهی بانکک را ارزیابی کند. - از روش‌های اندازه گیری ریسکک متناسب استفاده کنند. لا به رغم این که بانکک‌ها آزادند که از هر سیستم مدیریت استفاده کنند ولی انتظار می‌رود که تمام بانک‌ها از تحلیل شکاف برای ایجاد برنامه زمانی سررسید/ قیمت گذاری مجدد استفاده کنند که خود برنامه زمانی؛ دارایی‌ها و بدهی‌های حساس به نرخ بهره را به ظروف زمانی مطابق با سررسید. (اكر دارای نرخ ثابت باشد) یا زمان باقی مانده تا قیمت گذاری مجدد بعدی (اگر دارای نرخ شناور باشد) تقسيم مى كند. ‎Qa‏ بانككها بايد از سناريوهاى متعدد شامل اثر بالقوه در تغيير نرخ سود (يعنى ريسكك منحنى بازده و ریسک پایه ای) و همچنین تغییر در سطح کلی نرخ سود استفاده کنند. 

صفحه 60:
وظایف اندازه‌گیری» نظارت و کنترل ریسک 2 محدودیت‌ها آسابانک باید حدود عملیاتی ایجاد کرده و اکسپوژر مرتبط با سیاست‌های داخلی را حفظ کند. آساحدود باید به پرتفوی» فعالیت‌ها يا کسب و کارها اختصاص یابد. ۳ آزمون بحران آسابانک‌ها باید آسیب پذیری شان را نسبت به زیان تحت شرایط بحرانی بازار اندازه بگیرند. آساسناریوهای بحران احتمالی شامل تغیر ناگهانی در سطح عمومی نرخ بهره؛ تغییر در نرخ‌های کلیدی بازار (ریسک پایه ای)؛ تغیبر در شیب منحنی بازده (ریسک منحنی بازده تغییر در نوسان پذیری نرخ بازار می‌باشد. مدیریت و هیأت مدیره باید به طور متناوب نتایج تست بحران را مورد بازبینی قرار دهند و برنامه‌ریزی اقتضایی مناسب را تضمین کنند. ۴. نظارت و گزارش دهی نرخ بهره آسابانک‌ها باید سیستم های اطلاعات کافی برای اندازه گیری» نظارت. کنترل و گزارش نرخ بهره داشته باشند. گزارش‌ها باید به موقع جهت ارائه به هیئت مدیره و مدیریت ارشد آماده شوند. لاحت مدير مى بايست كزارشات مفصل اكسبوذر ريسكك نرخ بهره انکد را مود بزینیقرا دهد السابانكك بايد يكك سيستم اطلاعاتى به منظور ثبت شكاف قيمت كذارى مجدد/ سررسيد؛ د رآمدها و تخمين شبيهسازى ارزش اقتصادى و نتايج تست بحران ايجاد كند. 

صفحه 61:
کنترل های داخلی . ‎SLO‏ باید یک سیستم کنترل داخلی در فرآیند مدیریت ریسکک نرخ بهره داشته باشد. یک سیستم مزثر کنترل داخلی برای ریسکک نرخ بهره شامل: ‏1) يكك محيط كنترل قوى ‏2( يكك فرآيند كافى براى شناسايى و ارزيابى ريسكك ‏3) ايجاد فعاليتهاى كنترل مثل سياستهاء رویه‌ها ‏4) سيستم اطلاعاتى مناسب ‏الا اجزاى يايهاى سيستم كنترل داخلى شامل بازبينى منظم و ارزیابی مؤثر سيستم فى باشد. ‎ 

صفحه 62:
ae و ل دز خوزه مدیریت ریسک نر لا کمیته بال در سال ۱۹۹۷ بینیه‌ای تحت عنوان "اصول مدیریت ر: نرخ بهره "(80185,1997) منتشر نمود كه شامل ۱۱ اصل برای مدیریت موثر ریسکک نرخ بهره در بانکها بود . کمیته بیانیه سذ کور را در سال ۲۰۰۴ مورد. تجدید نظر قرار داد و بيانيه "اصول مديريت و نظارت بر ريسك نرخ بهره "(8085,2004) را متشر کرد که شامل ۱۵ اصل در مورد استقرار سیستم مدیربت ریسک نرخ بهره و نظارت بر ‎OT‏ می‌باشد که اين اصول ۱۵ گانه را می‌توان در هشت طبقه زیر خلاصه نمود؛ ۱. نظارت مناسب اعضای هیثت مدیره و مدیران ارشد در زمینه مدیریت ریسکک نرخ سود( اصول شماره یک الی سه) ۲ فرایندها و سیاستهای کاقی و مناسب مدیریت ریسکک نرخ سود( اصول شماره چهار و پنج) ۳ اقدامات مناسب برای اندازهگیری و کنترل ریسکک نرخ سود(اصول شماره شش الی نه) ۴ کنترل‌های داخلی مناسب و مستقل مدیریت ریسک نرخ سود(اصل شماره ده) ۵ ارائه اطلاعات در مورد ریسکک نرخ سود برای مراجع صلاحیت‌دار نظارت(اصل شماره یازده) ۶ کفایت سرمایه متاسب با ریسکک نرخ سود( اصل شماره دوازده) ۷ افشای اطلاعات مربوط به ریسکک نرخ سود( اصل شماره سیزده) ۸ نگهداری اقدامات نظارتی ریسک نرخ سود در سوابق اداری بانک( اصول شماره چهارده و پانزده) 

صفحه 63:
با تشکر از بذل توجه شما 

1 اندازه گیری و مدیریت ریسک نرخ بهره ‏Measuring and Managing Interest Rate Risk میرفیض فالح شمس 2  تكنيك هاي اندازه گيري ريسك نرخ بهره بستگي دارد به اينكه آيا مي خواهيم تاثير تغييرات نرخ بهره را بر وضعيت درآمدي بسنجيم يا بر ارزش پرتفوي دارايي هاي بانك: 3 رویکرد تحلیل درآمد بهره ای در اندازه گیری ریسک نرخ بهره تحليل درآمد بهرهاي يكي از مهمترين و ضروريترين رويكردها در بررسي ريسك نرخ سود بانك ميباشد .تحليل درآمد بهره اي براي سنجش اثر تغييرات نرخ بهره بر درآمد بهره اي بانك به چهار روش زير صورت مي گيرد: -1تحليل شكاف دالري يا تحليل شكاف درآمد -2تحليل شكاف زماني يا تحليل شكاف ديرش -3شبيه سازي درآمد بهره اي -4درآمد در معرض ريسك 4  تحليل شكاف به عنوان سادهترين و رايجترين ابزار اندازهگيري ريسك نرخ بهره ،مي باشد .در تحليل شكاف داراييها و بدهيها به دو دستهي حساس و غير حساس به نرخ سود تقسيم ميشوند .اين تقسيمبندي بر اساس تغييرات بازده بهره (درمورد داراييها) و هزينه بهره (درمورد بدهيها) تحت تاثير سطح نرخ سود ،انجام ميشود .داراييها و بدهيهاي حساس به نرخ بهره در دورههاي زماني مشخص (0تا 30روز 31 ،تا 60روز، 61تا 90روز و )...مجدداً قيمتگذاري ميشوند .تحليل شكاف نشاندهنده عدم تعادل در بين داراييها و بدهيهاي حساس به نرخ بهره است و بر خالص درآمد بهرهاي و حساسيت نرخ سود بانك تمرکز دارد. شكاف مثبت به عنوان عدم تعادلي است که درآن مقدار داراييهايي که سررسيد يا قيمتگذاري مجدد ميشوند از بدهيها بيشتر است و در مقابل شكاف منفي نشان مي- دهد مقادير بدهيهايي که سررسيد ميشوند و يا قيمتگذاري مجدد مي شوند از داراييها بيشتر است. 5  بانكي که بدهي هاي حساس به نرخ بهره آن بيشتر از دارايي هاي حساس به نرخ بهره باشد به عبارت ديگر بدهي هاي آن سريع تر از داراييها تكرار شود« ،حساس به بدهي» خوانده مي شود .در اين حالت با افزايش نرخ بهره ،بهره پرداختي به سپرده گذاران بيش از وجوه دريافتي ناشي از سرمايه گذاري در دارايي ها ،افزايش يابد و در نتيجه درآمد بانك کاهش يابد. برعكس ،چنانچه دارايي ها (وامها) حساس به نرخ بهره بيشتر از بدهي هاي حساس به نرخ بهره باشد ،در اين صورت افزايش نرخ بهره در بازار مي تواند منجربه افزايش درآمد شود و در اين وضعيت بانك «حساس به دارايي» ناميده خواهد شد. 6  در صورت پيش بيني صحيح نرخ بهره بازار در آينده ،بانك مي توانند با تغيير حساسيت دارايي ها و بدهي هاي خود در مقابل تغييرات نرخ بهره بازار ،درآمد خود را افزايش دهند: پيش بيني کاهش نرخ بهره در بازار افزايش نرخ بهره در بازار 7 هدف روش کاهش حساسيت دارايي ها خريداري اوراق بهادار بلندمدت ،طوالني کردن دوره سررسيدها افزايش حساسيت بدهي ها افزايش حساسيت دارايي ها جذب سپرده هاي کوتاه مدت تر خريداري اوراق بهادار کوتاه مدت ،کوتاه کردن دوره سررسيد وام ها کاهش حساسيت بدهي ها جذب سپرده هاي بلندمدت تر  گام اول :شناسايي دارايي ها و بدهي هاي حساس به نرخ بهره در ترازنامه بانك ‏ گام دوم :محاسبه شكاف : ‏GAP  RSA - RSL بدهي هاي حساس به نرخ بهره -دارايي هاي حساس به نرخ بهره = شكاف ‏ گام سوم :تعيين ميزان تغيير در درآمد ،در صورت تغيير در نرخ بهره بازار ‏I  GAP * r 8  در اينجا ،واژه حساسيت نشان دهنده دارايي ها يا بدهي هايي است که در طول دوره tسررسيدشان به اتمام مي رسد و در معرض قيمت گذاري مجدد قرار دارند .بنابراين براي مثال ،جهت محاسبه شكاف 6ماهه ،ابتدا بايد تمام دارايي ها و بدهي هاي با نرخ ثابت که در 6ماه آينده سررسيد آنها به اتمام مي رسند و همچنين دارايي ها و بدهي هاي با نرخ متغير که در 6ماه آينده قيمت گذاري مجدد مي شوند ،را تعيين نمود. ‏ Sensitive 9 مدیریت ریسک نرخ بهره از طریق تحلیل شکاف درآمد و دیرش 10 تحلیل شكاف درآمد :تعيين اقالم حساس به نرخ بهره در ترازنامه بانك فرست نشنال بانك دارايي ها ‏ ‏ ‏ ‏ دارايي ها با سر رسيد کمتر از يكسال وامها و اوراق قرضه رهني با نرخ شناور وامهاي تجاري کوتاه مدت حصه جاري وامهاي رهني بلند مدت (به مثال %20آن) بدهي ها ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ 11 سپرده هاي بازار پول گواهي سپرده با نرخ شناور گواهي سپرده کوتاه مدت اوراق فدرال استقراض کوتاه مدت درصدي از سپرده هاي جاري داراي چك (به مثال %10آن) درصدي از سپرده پس انداز (به مثال %20آن)  تعيين شكاف براي بانك فرست نشنال بانك: تحلیل شكاف درآمد Rate-Sensitive Assets = $5m+ $ 10m + $15m + 20%  $20m = RSA= $32m Rate-Sensitive Liabilities= $5m+ $25m+ $5m+ $10m+ 10%  15m+ 20% $15m = RSL= $49.5m if r  5%  Asset Income = +5%  $32.0m = +$ 1.6m Liability Costs = +5%  $49.5m = +$ 2.5m ∆Income= $1.6m  $ 2.5 = $0.9m 12 13 تحلیل شكاف درآمد اگر بدهي هاي حساس به نرخ بهره بيشتر از دارايي هاي حساس به نرخ بهره باشد ،در اين صورت با افزايش نرخ بهره ،درآمد بانك کاهش خواهد يافت .و بالعكس با کاهش نرخ بهره ،درآمد بانك افزايش مي يابد. ‏If RSL > RSA, r results in: ∆Income  ‏If RSL > RSA, r  results in: ∆Income  اگر دارايي هاي حساس به نرخ بهره بيشتر از بدهي هاي حساس به نرخ بهره باشد ،در اين صورت با افزايش نرخ بهره ،درآمد بانك افزايش خواهد يافت .و بالعكس با کاهش نرخ بهره ،درآمد بانك کاهش مي يابد. ‏If RSA > RSL, r results in: ∆Income  ‏If RSA > RSL, r  results in: ∆Income  اساساً تحليل شكاف درآمد تمرکز کوتاه مدت بر ريسك نرخ بهره دارد و براي تمرکز بلند مدت بر ريسك نرخ بهره ،مي بايست از تحليل شكاف ديرش استفاده نمود. 14 شکاف تعدیل شده ايراد اصلي تحليل شكاف درآمد يا قيمت گذاري مجدد اين است که در محاسبه شكاف براي يك مدت زمان معين مثالً 6ماهه ،فقط دارايي ها و بدهي هايي که تا 6 ماه ديگر سررسيد مي شوند را در محاسبه شكاف درآمد لحاظ مي کنند .در حاليكه ممكن است دراين مدت برخي از دارايي ها و بدهي ها زودتر سررسيد آنها فرا برسد. اين مسأله باعث مي شود که محاسبه اثر تغيير نرخ بهره بر درآمد بطور دقيق اندازه گيري نشود. يك راه حل براي حل اين مسئله ،استفاده از روش شكاف تعديل شده بر پايه سررسيد مي باشد .يعني در صورت وجود تغيير در نرخ بهره در بازار ، ،اثر اين تغيير بروي دارايي ها و بدهي هاي حساس به نرخ بهره تنها از تاريخ سررسيد(يا تاريخ قيمت گذاري مجدد) تا پايان دوره شكاف (معموال يك سال) در نظر گرفته مي شود. 15 شکاف تعدیل شده 16 شکاف تعدیل شده 17  قبل از شروع بحث مربوط به شكاف زماني يا شكاف ديرشي ،به تعريف ديرش و مفهوم آن ميپردازيم .ديرش به عنوان ميانگين موزون زماني (برحسب سال) براي رسيدن به تمام جريانهاي نقدي يك ابزار مالي با درآمد ثابت تعريف ميشود و در مفهوم کلي ،متوسط طول عمر(تا سررسيد) يك ابزار مالي را اندازه ميگيرد. شكاف مبتني بر ديرش ،چگونگي مطابقت زماني جريانهاي نقدي ورودي (ناشي از دارايي- ها) و جريانهاي نقدي خروجي (ناشي از بدهيها) را اندازه ميگيرد .شكاف مبتني بر ديرش معياري است جهت ارزيابي حساسيت بانك به نرخ سود که چگونگي تغييرات بر ارزش بازار بدهيها و داراييهاي بانك را تحت تاثيرتغييرات نرخ سود بيان مينمايد. 18  تحليل شكاف ديرش( ،) Duration Gap Analysisبه ارزيابي ارزش خالص بانك بر اساس تغييرات نرخ بهره ،با تمرکز بر تغيير ارزش بازار بدهي ها و دارايي ها مي پردازد. مشكل تجزيه و تحليل ديرش اين است که يك مقياس خطي از ريسك است .در حاليكه تغيير ارزش اوراق در مقابل تغييرات نرخ بهره بصورت غير خطي است و چنانچه تغيير در نرخ بهره بزرگ باشد ،خطاي تقريبي مي تواند بزرگ باشد .در نتيجه بسياري از بنگاه هاي مالي عالوه بر ديرش اقدام به محاسبه تحدب تيز مي تمايند .ولي براي تغيير ناچيز در نرخ بهره ،استفاده از ديرش مي تواند تقريب خوبي براي تعيين تغيير در ارزش اوراق بهادار در مقابل تغييرات نرخ بهره ارائه دهد. 19  در خصوص ديرش قواعد زير صادق است: -1ديرش اوراق بدون کوپن بهره برابر زمان تا سررسيد مي باشد. -2هرچه تعداد دفعات پرداخت بهره در اوراق قرضه بيشتر باشد ،ديرش آن کوچكتر خواهد بود. -3هرچه نرخ بهره اوراق قرضه باالتر باشد ديرش کمتر خواهد بود. -4هر چقدر زمان تا سررسيد بيشتر باشد ،ديرش بزرگتر خواهد بود. -5هرچه ديرش افزايش يابد ،ريسك قيمت اوراق قرضه نيز افزايش مي يابد. 20 7-21 ‏N ‏CFt ‏M ‏P   ‏ ‏t ‏N (1 ‏ )r ( 1 ‏ ‏r ) ‏t 1 = CFtکوپن بهره در دوره t = rبازدهي تا سر رسيد اوراق يا نرخ بهره بازار اوراق = Mارزش اسمي اوراق در سررسيد 21 7-22 ‏n ‏t * CFt ‏N .M ‏ ‏ ‏t ‏N ) (1  r )t 1 (1  r ‏P ‏n ‏t * CFt ‏N .M ‏ ‏ ‏t ‏N ) (1  r )t 1 (1  r ‏D ‏ ‏n ‏CFt ‏ ‏t )t 1 (1  r ديرش معياري است که حساسيت قيمت اوراق قرضه به تغييرات نرخ بهره را نشان مي دهد .مشابه بتا سهام در بورس اوراق بهادار است .بتا حساسيت قيمت سهم را در مقابل تغييرات در شاخص بورس (بازده بازار) نشان مي دهد. 22 7-23 : با مشتق گرفتن از قيمت اوراق قرضه نسبت به نرخ بهره خواهيم داشت N CFt M P    t N (1  r) ( 1  r ) t 1  N  t.CFt dP N .M  -   t 1 N 1  dr (1  r) ( 1  r )  t 1  1 dP  . . (1  r)  D p dr dr dP  - D.P. (1  r) : بنابر اين : يا 23 بنابراين ديرش معياري است که درصد تغيير در قيمت ورقه بهادار را به درصد تغيير در نرخ بهره در بازار نشان مي دهد: ‏ ‏ % V ‏  ‏ i ‏ ‏ 24 ‏ P ‏ ‏P ‏D   ‏i ‏ ‏1+ i 7-25 معيارهاي اصلي ديرش شامل موارد زير مي باشد: ديرش مکالي ديرش تعديل شده ديرش موثر ديرش نرخ کليدي 25 ‏Where: ‏Macaulay Duration ‏Modify Duration ‏Effective Duration ‏Key Rate Duration 7-26 ‏n ‏Dp   w i * D i ‏i 1 = wiمقدار ريالي سرمايه گذاري در ورقه بهادار i = Diديرش محاسبه شده براي ورقه بهادار iام 26 ام به کل سرمايه گذاري انجام شده در اوراق ‏Where: دیرش تعدیل شده 27 دیرش موثر 28 دیرش نرخ کلیدی 29 7-30 شكاف ديرش دارايي ها و بدهي هاي بانك ،تفاضل بين سررسيد موثر دارايي ها و بدهي هاي بانك را نشان مي دهد: شكاف ديرش دارايي ها و بدهي هاي بانك ،تفاضل بين سررسيد موثر دارايي ها و بدهي هاي بانك را نشان مي دهد: ‏r ) (1  r * %NW  - D GAP ‏r * NW  - D GAP * Assets ) (1  r 30 مثال تحلیل شکاف دیرش Duration of First National Bank's Assets and Liabilities 31 مثال تحلیل شکاف دیرش همانطور که گفته شد ،معادله اصلي تغيير در ارزش براساس تغيير در نرخ بهره بصورت زير است: بنابر اين اگر نرخ بهره در بازار از %10به %15تغيير نمايد ،تاثير آن بر ارزش دارايي ها و بدهي ها بصورت زير است: 0.05 * Assets  - 2.7 * $100m  $12.3m )(1  0.1 0.05 * $95m  $4.5m )(1  0.1 * Liabilities  - 1.03 ‏NW   $12.3m - (-$4.5m)  $7.8m تحلیل شكاف ديرش اگر ديرش دارايي هاي بانك بزرگتر از ديرش بدهي ها باشد ،در اين صورت با افزايش نرخ بهره در بازار ،خالص ارزش بانك کاهش خواهد يافت .و بالعكس با کاهش نرخ بهره ،ارزش بانك افزايش خواهد يافت. ‏If DGAP > 0 , or DAsset > DLiability , r results in: ∆Net Worth  ‏If DGAP > 0 , or DAsset > DLiability , r  results in: ∆Net Worth  اگر ديرش دارايي هاي بانك کوچكتراز ديرش بدهي ها باشد ،در اين صورت با افزايش نرخ بهره در بازار ،خالص ارزش بانك افزايش خواهد يافت .و بالعكس با کاهش نرخ بهره ،ارزش بانك کاهش خواهد يافت. ‏If DGAP < 0 , or DAsset < DLiability , r results in: ∆Net Worth  ‏If DGAP < 0 , or DAsset < DLiability , r  results in: ∆Net Worth  33 ایراد اصلی دیرش همانطور که در نمودار مشاهده گرديد ،ديرش رابطه بين تغييرات نرخ بهره و تغييرات قيمت را بصورت خطي نشان مي دهد .در حاليکه تابع قيمت اوراق بصورت غير خطي و يک منحني است .به همين دليل ديرش براي زمانيکه تغيير نرخ بهره در بازار زياد باشد ،معيار مناسبي براي تقريب تغييرات قيمت اوراق ناشي از تغييرات نرخ بهره نخواهد بود. براي رفع اين اشکال از معيار ديگري تحت عنوان تحدب استفاده خواهد شد. 34 دیرش بعنوان معیارخطی سنجش ریسک نرخ بهره اوراق ‏ 35 36 تحدب ‏ 37 استفاده از دیرش و تحدب در تقریب قیمت اوراق ‏ 38 7-39 تحدب نيز مانند ديرش داراي خاصيت جمع پذيري است .بنابراين تحدب يك پرتفوي اوراق با درآمد ثابت بصورت زير محاسبه مي شود:: ‏n ‏Cp   w i * C i ‏i 1 = wiمقدار ريالي سرمايه گذاري در ورقه بهادار iام به کل سرمايه گذاري انجام شده در اوراق ‏Where: = Ciتحدب محاسبه شده براي ورقه بهادار iام 39 7-40 با استفاده از ديرش و تحدب تغيير در ارزش دارايي ها و بدهي ها ناشي از تغيير نرخ بهره بصورت زير محاسبه مي شود: بنابراين تغيير در خالص ارزش دارايي هاي موسسه ناشي از تغيير نرخ بهره دارايي ها و بدهي ها با استفاده از شكاف ديرش و تحدب بصورت زير خواهد بود: ‏NW  A - L 40 ایرادت دیرش و تحدب بعنوان سنجه ریسک نرخ بهره 41  معيار ريسک | |Mبعنوان ميانگين موزون تفاوت هاي مطلق بين سررسيدهاي وجه نقد و افق برنامه ريزي تعريف مي شود .که در آن وزن ،برابر ارزش فعلي جريان هاي وجوه نقد اوراق قرضه (يا پرتفوي اوراق قرضه) نسبت به قيمت اوراق قرضه (يا پرتفوي اوراق قرضه) مي باشد: 42 43 44 St: 45 46 47 48 درآمد در معرض ریسک 49 شبيه سازي /سناريوسازي مدلهاي شبيه سازي ،جريان هاي نقدي مرتبط با سود کليه داراييها و بدهيها و اقالم غيرترازنامه اي موجود در پرتفوي موسسه را براي تخمين خالص درآمد بهرهاي طي يک دوره زماني خاص پيش بيني مي نمايد .به دليل انعطافپذيري اين مدلها در آزمون سناريوهاي مختلف ،اين مدلها مهمترين ابزار مديريت دارايي -بدهي محسوب ميشوند .رايج ترين روش شبيهسازي در مديريت ريسک نرخ سود ،روش شبيه سازي مونت کارلو است که براي ايجاد سناريوهاي مختلف براي نرخهاي سود مختلف ،به منظور پيش بيني ترازنامه و صورت سود و زيان و انجام اقدامات اصالحي مورد استفاده قرار ميگيرد 50 51 تخمین جریان نقدی 52 تخمین جریان نقدی 53 برآورد نرخ تنزیل مبتنی بر ریسک 54 مدیریت ریسک نرخ بهره کنترل موثر ريسک نرخ سود مستلزم يک فرآيند جامع مدديريت ريسدک مديباشدد کده شناسايي به موقع ،اندازهگيري ،نظارت و کنترل ريسک را تضمين کند .شکل اين فرآيند ممکن است با توجه به اندازه و پيچيدگي بانک متفاوت باشد .مديريت موثر ريسک نرخ سود در بردارنده چهار مولفه اصلي در مديريت داراييهدا ،بددهيهدا و اقد م و ابزارهداي غير ترازنامهاي ميباشد که عبارتندد از )1(:نظدارت هيتدت مدديره و مدديريت ارشدد بدر ريسک نرخ بهره ( )2کفايت سياستها و رويههاي مديريت ريسک ( )3وظايف انددازه- گيري ،نظدارت و کنتدرل ريسدک ( )4کنتدرلهداي داخلدي .کده در ادامده بده تفضديل در خصوص هريک بحث ميشود. 55 نظارت هيأت مديره و مديريت ارشد بر ريسک نرخ بهره هیئت مدیره: هيأت مديره ميبايست استراتژيها و سياستهاي متناسب با مدديريت ريسدک ندرخ بهره را تاييد کند .قوانين موجود در دستورالعمل را باتوجده بده سدطر ندرخ ريسدک قابل قبول براي بانک ،تضمين کند و همچنين سياست هايي را که منجر به شناسدايي اکسپوژر ريسک نرخ بهره ميشود تاييد نمايد. هيأت مديره ميبايست اط عات منظم در رابطه با اکسپوژر ريسدک ندرخ بهدره را از بانک دريافت کند و به طور متناوب عملکرد مديريت ارشدد را در زمينده نظدارت و کنترل ريسکها با توجه به سياستهاي تاييد شده ،مورد بازبيني قرار دهد .همچندين به طور متناوب سياستهاي مهم ريسک نرخ بهره و اسدتراتژي هداي کلدي کسدب و کار را که بر اکسپوژر ريسک نرخ بهره بانک تاثير ميگذارد ،مورد ارزيدابي مجددد قرار دهد. 56 نظارت هيأت مديره و مديريت ارشد بر ريسک نرخ بهره مدیریت ارشد : مديريت ارشد ميبايست ساختار کسبوکار بانک و سطح ريسک نرخ بهره و رويههاايي کاه باه منظور کنترل و محدودکردن اين ريسکها ايجاد ميشود را تضمين کند. سياستگذاري در موارد زير به عهده مديريت است: (1محدوديتهاي مناسب بر روي ريسک (2سيستمهاي کفايت و استانداردهاي مديريت ريسک (3استانداردهاي ارزشگذاري موقعيت و اندازه گيري عملکرد (4گزارشدهي مديريت ريسک نرخ بهره جامع و فرآيند بازبيني مديريت ريسک نرخ بهره (5کنترل داخلي مؤثر مديريت ميبايست از روند مديريت ريسک نرخ بهره توساط کارکناان باا اساتفاده از روشهااي علمي و با توجه به محدوده فعاليتهاي بانک اطمينان حاصل کند. 57 کفایت سیاستها و رویههای مدیریت ریسک ‏ .1 .2 ‏ ‏ ‏ .1 .2 .3 .4 58 بانکها ميبايست سياستها و رويهها را متناسب با پيچيدگي فعاليت هايشدان تعريدف کنندد .در تدوين سياستها و رويهها دو مورد زير مي بايست در نظر گرفته شودبايدتعيين شوند: خطوط مستوليت و جوابگدويي ( هدم بدراي اشدخاص و هدم بدراي کميتده) در بخد مدديريت ريسک نرخ بهره مشخص شود. پارامترهاي کمي شناسايي شده و سطر نرخ بهره قابل قبول براي بانک تعيين شود. همه سياستهاي نرخ بهره بايد به طور متناوب مورد بازبيني قرارگيرد و در صورت نياز اص ح شود. بانکها بايد ريسک نرخ بهره مرتبط با فعاليتها و محصوالت جديد را شناسايي کنند. پيشنهاداتي به منظور پذيرش محصوالت و استراتژي هاي جديد: تشرير استراتژي و محصوالت رايج شناسايي منابع الزم جهت ايجاد مديريت ريسک موثر فعاليت و محصول تحليل مستوليت فعاليتهاي پيشنهادي مرتبط با شرايط مالي بانک و سطوح سرمايه رويه هايي به منظور اندازهگيري ،نظارت و کنترل ريسک محصول و فعاليت پيشنهادي. وظايف اندازهگيري ،نظارت و کنترل ريسک .1مديريت ريسک نرخ بهره بانکها بايد سيستمي بهمنظور جذب همه منابع ريسک نرخ بهره (شامل قيمتگذاري مجدد، منحني بازده ،اکسپوژر ريسک پايه اي و ريسک اختيارات) داشته باشند .همچنين مفروضات اساسي سيستم ميبايست براي مديران ريسک و مديريت ارشد قابل فهم باشد .سيستمهاي اندازهگيري بايد: تمام اصول ريسک نرخ بهره مرتبط با دارايي و بدهي بانک را ارزيابي کند. از روشهاي اندازهگيري ريسک متناسب استفاده کنند. به رغم اين که بانکها آزادند که از هر سيستم مديريت استفاده کنند ولي انتظار ميرود که تمام بانکها از تحليل شکاف براي ايجاد برنامه زماني سررسيد /قيمتگذاري مجدد استفاده کنند که خود برنامه زماني ،داراييها و بدهيهاي حساس به نرخ بهره را به ظروف زماني مطابق با سررسيد (اگر داراي نرخ ثابت باشد) يا زمان باقي مانده تا قيمتگذاري مجدد بعدي (اگر داراي نرخ شناور باشد) تقسيم ميکند. بانکها بايد از سناريوهاي متعدد شامل اثر بالقوه در تغيير نرخ سود (يعني ريسک منحني بازده و ريسک پايه اي) و همچنين تغيير در سطر کلي نرخ سود استفاده کنند. 59 وظايف اندازهگيري ،نظارت و کنترل ريسک .2محدوديتها ‏بانک بايد حدود عملياتي ايجاد کرده و اکسپوژر مرتبط با سياستهاي داخلي را حفظ کند. ‏حدود بايد به پرتفوي ،فعاليتها يا کسب و کارها اختصاص يابد. .3آزمون بحران ‏بانکها بايد آسيبپذيري شان را نسبت به زيان تحت شرايط بحراني بازار اندازه بگيرند. ‏سناريوهاي بحران احتمالي شامل تغيير ناگهاني در سطر عمومي نرخ بهره ،تغيير در نرخهاي کليدي بازار (ريسک پايه اي) ،تغيير در شيب منحني بازده (ريسک منحني بازده) ،تغيير در نوسان پذيري نرخ بازار ميباشد .مديريت و هيأت مديره بايد به طور متناوب نتايج تست بحران را مورد بازبيني قرار دهند و برنامهريزي اقتضايي مناسب را تضمين کنند. .4نظارت و گزارش دهي نرخ بهره ‏بانکها بايد سيستم هاي اط عات کافي براي اندازهگيري ،نظارت ،کنترل و گزارش نرخ بهره داشته باشند.گزارشها بايد به موقع جهت ارائه به هيتت مديره و مديريت ارشد آماده شوند. ‏هيتت مديره ميبايست گزارشات مفصل اکسپوژر ريسک نرخ بهره بانک را مورد بازبيني قرار دهد. ‏بانک بايد يک سيستم اط عاتي به منظور ثبت شکاف قيمت گذاري مجدد /سررسيد ،درآمدها و تخمين شبيهسازي ارزش اقتصادي و نتايج تست بحران ايجاد کند. 60 کنترل هاي داخلی بانک بايد يک سيستم کنترل داخلي در فرآيند مديريت ريسک نرخ بهره داشته باشد .يک سيستم مؤثر کنترل داخلي براي ريسک نرخ بهره شامل: (1يک محيط کنترل قوي (2يک فرآيند کافي براي شناسايي و ارزيابي ريسک (3ايجاد فعاليتهاي کنترل مثل سياستها ،رويهها (4سيستم اط عاتي مناسب اجزاي پايهاي سيستم کنترل داخلي شامل بازبيني منظم و ارزيابي مؤثر سيستم مي باشد. 61 دستورالعملهاي کميته بال در حوزه مديريت ريسک نرخ بهره کميته بال در سال 1997بيانيهاي تحت عنوان “اصول مديريت ريسک نرخ بهره" ( )BCBS,1997منتشر نمود که شامل 11اصل براي مديريت موثر ريسک نرخ بهره در بانکها باود .کميتاه بيانياه ماذکور را در ساال 2004ماورد تجديد نظر قرار داد و بيانيه" اصول مديريت و نظارت بر ريسک نرخ بهاره " ( )BCBS,2004را منتشار کارد کاه شامل 15اصل در مورد استقرار سيستم مديريت ريسک نرخ بهره و نظارت بر آن ميباشد که اين اصاول 15گاناه را ميتوان در هشت طبقه زير خالصه نمود؛ .1نظارت مناسب اعضاي هيئت مديره و مديران ارشد در زمينه مديريت ريسک نرخ سود( اصول شماره يک الي سه) .2فرايندها و سياستهاي کافي و مناسب مديريت ريسک نرخ سود( اصول شماره چهار و پنج) .3اقدامات مناسب براي اندازهگيري و کنترل ريسک نرخ سود(اصول شماره شش الي نه) .4کنترلهاي داخلي مناسب و مستقل مديريت ريسک نرخ سود(اصل شماره ده) .5ارائه اطالعات در مورد ريسک نرخ سود براي مراجع صالحيتدار نظارت(اصل شماره يازده) .6کفايت سرمايه متناسب با ريسک نرخ سود( اصل شماره دوازده) .7افشاي اطالعات مربوط به ريسک نرخ سود( اصل شماره سيزده) .8نگهداري اقدامات نظارتي ريسک نرخ سود در سوابق اداري بانک( اصول شماره چهارده و پانزده) 62 با تشكر از بذل توجه شما 63