درسنامه درس9جغرافیای2 پایه یازدهم از صفحه 116تا126

صفحه 1:
جغرافیای سیاسی | «قلمرو جغرافيابى ومرز 

صفحه 2:
مفاهیم کلیدی ‎aol «‏ سیاسی ‏© جغرافیای سیاسی ‏» قلمرو جغرافیایی و مرز ‎ao fe ۰‏ سیاسی توپلیتیک ‏دو بلعب ‎a. 

صفحه 3:
]۵۲۲ = © ناحية سيا. 1 ی جه ویزگی‌هایی دارد و ارکان ‎ae‏ آن كداماند؟ أن عست و جغرافيا و سياست جه © موضوع جغرافياى سي اتأثيراتى بريكديكر دارند؟ ‎e‏ ای کوب نو يك ور یک از آنها چه اهمیتی دارد؛ * معناو مفیهوم ژنوپلیتیی ویژگی‌هایی دارنی 4 fh ‏سس‎ سیاسی کداماند؟ و هر چیست و مناطق ژتوپلیتیکی جه 

صفحه 4:
در فصل های دوم و سوم کتاب با نواحی طبیعی» فرهنگی و اقتصادی آشنا شدید. در این درس نواحی سیاسی را مطالعه می کنیم و نخست ویژگی های اصلی ناحيه سياسى را برمى شمريم. ابتدا مثال را به دقت بخوانيد و سبسء فعالیت را انجام دهيد. 

صفحه 5:
تصویر روبه رو یک مدرسه را نشان می دهد.این مدرسه سه رکن اصلی دارد: فضا و قلمرو جغرافیایی» سازه یا ساختار انسانی و نظام مدیریت. اس همانطور که در نقشه می بینید» مدرسه ‏ ۲[ یک فضای جفرافیابی را اشغال کرده است و کی قلمرویی دارد. وسعت فضای مدرسه حدود ۰ مترمربع است و از جنوب به خیابان شهید باهنر و از شرق به بلوار آیت اللّه اشرفی اصفهانی محدود شده است. ۲ منظور از سازه(ساختار) انسانی» جمعیت و روابط اجتماعی بین افراد است. سازه انسانی مدرسه» شامل دانش آموزان و کارکنان آن بعنی مدیر» معاونان» معلمان» مسئول کتابخانهه مربی پرورشی و خدمتگزاران» است که با یکدیگر روابط متقابل دارند. ۳ب این مدرسه یک نظام مدیریت با ساختار سازمانی دارد. مدیر و معاونان با همکاری انجمن اولیا و مربیان» مدرسه رااداره می کنند. 

صفحه 6:
اکنون به سه وظیفه مهم نظام مدیریت مدرسه در جهت رسیدن به اهداف آن» توجه کنید: الف) تنظیم امور فضا: مدبریت مدرسه؛ امور مربوط به فضای مدرسه را اداره میکند؛ برای مثال» دیوارکشی مناسب» نصب دربرای ورود و خروح ایمن» چگونگی اختصاص یافتن فضای مدرسه به کلاسهاء نمازخانه» کتابخانه» آزمایشگاه» فراهم کردن تجهیزات لازم برای هر بخش از فضای مدرسه و امنیت و نظافت و بهداشت مدرسه ب) تنظیم روابط سازه انسانی؛ مديريت» بر روابط اجتماعی بین دانش آموزان با یکدیگر و با کار کنان مدرسه نظارت می کند تا نظم ومقررات حفظ و حقوق و مسئولیت ها رعایت شود و هریک از کارکنان و دانش آموزان به نقش و وظیفه خود به درستی عمل کنند. پ) تنظیم امور مدرسه با خارج از آن: مدیریت مدرسه با اداره آموزش و پرورش ناحیه در ارتباط است؛ بخشنامه هاو دستورالعمل ها را از آنها دریافت می کند و وضعیت آموزشی داش آموزان و عملکرد کارکنان را به آنها گزارش می »هه مقر صارس با شیر سارت در زمینه هایی چون مسابقات ورزشی» انجام آزمون و نظایر آن ارتباط برقرار می کند. هم چنین؛ برای امنیت آب برق» کازه تعمیرات ساختمان مدرسه و سرویس رفت و آمد دانش آموزان با نهادها و مراکز مختلفی در خارج از مدرسه در ارتباط است. مدیریت مدرسه همچنین با خانواده های دانش آموزان ارتباط برقرار می کند. 

صفحه 7:
الصو رونة رو لك كروشلفة جنق ‎Fo ashes‏ مساحتی معادل ۲۰۰۰مترمربع در مجاورت یک خیابان اصلی واقع شده است. نشان می دهد. الف) همفكرى كنيد و درباره سه ركن اصلى اين فروشكاه توضيح دهید: | قلمرو جغرافيايى فروشكاه فروشگاه یک فضای جغرافیایی را اشغال کرده است و قلمرویی دارد. وسعت فضای مدرسه حدود ۲۰۰۰مترمربع است و از جنوب به خیابان ائمه اطهار و از شرق به خیابان پرستار ۲-سازه انسانی فروشگاه جمعیت و روابط اجتماعی بین افراد است. سازه انسانی فروشگاه. شامل خریدارن و کارکنان آن یعنی مدیر» فروشنده هاء و خدمتگزاران است که با یکدیگر روابط متقابل دارند. ۳- نظام مدیریت فروشگاه این فروشگاه یک نظام مدیریت یا ساختار سازمانی دارد. ريبس فروشگاه با همکاری دیگران ازجمله سهامدارن اصلی فروشگاه را اداره می کنند. 

صفحه 8:
ب) به نظر شماء مدیریت فروشگاه در هریک از موارد زیر چه وظایفی بر عهده دارد؟ توضیح دهید. ا تنظیم امور فضا مدیریت فروشگاه. امور مربوط به فضای فروشگاه را اداره می کند؛ برای مثال, نصب قفسه هاى مناسب براى اجناس فروشگاه و ایجاد محلی مناسب برای فروشندگان برای تحویل کالا به مشتری و پرداخت پول توسط ۲- تنظیم روابط سازه انسانی مدیریت بر روابط اجتماعی بین فروشندگان و مشتریان نظارت دارد و سعی می کند فضایی را ایجاد کند که مشتریان راحت خرید کنند و فروشندگان به راحتی پول مشتری را تحویل بگیرند روابط فروشگاه با خارج از آن مدیریت فروشگاه با اداره دارایی در ارتباط است؛ هم چنین مدیرفروشگاه با مراکزی مانند شهرداری و ان انگ ها دراارتباط می باشد.درواقع مدیرفروشگاه برای اداره بهتر فروشگاه و ارائه خدمات بهتر و دریافت سود بیشتر ادارات مختلف و نهاد خای گوناگون درارتباط است. 

صفحه 9:
اكنون با درك مثالها و انجام دادن فعاليتء به مفهوم اركان ناحيه سیاسی بهتر پی می برید. به طو ركلى» هر ناحيه سياسى سه ركن يا سه ضلع دارد: قلمرو و فضاى جغرافيايى» سازه (ساختار) انسانى و نظام مديريت فضا و قلمرو جغرافیایی 

صفحه 10:
ناحية سیاسی ‏ ناحية سیاسی به بخشی از سطح زمین گفته می شود که تحت مدیریت سیاسی یا فرمانروایی یک قدرت سیاسی باشد. . نحوه اداره فضای جغرافیایی ناحیه سیاسی . سازمان» شورا یا حکومت باشد که ادارهُ آن فضای جغرافبایی را بر عهده گرفته است. لمن عورا كوس اه رن اك رمات ] چند نمونه ناحیه سیاسی . استان» یک کشور و حتى ناحية وسیعی فراتر از یک ‎dob‏ سیاسی می تواند یک روستاء یک شهر» یک کشور باشد. ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 11:
| ات ناحيةسياسى فروملى ۲- ناحیةٌسیاسی ملی ناحية سياسى ويزه یک واحد جغرافیایی مانند روستاء شهر» بخش» شهرستان و استان است که تحت مدیریت دهداری» شهرداری» بخشداری» فرمانداری واستانداری قرار دارد. هر کشور مستقل که نظام حکومتی مستقلی دارد» یک ناحیه سیاسی ملی محسوب می شود. عبارت است از چند کشور که ۲ ناحیسیاسی فراملی (منطقه ای) ]| تحت اداره يك نظام مديريت منطقه ای قرار گرفته اند؛ مانند اتحادیه اروپا ناحیه ای است که نظام مدیریت مخصوص به خود دارد؛ مانندنواحی خودمختار و مناطق آزاد تجاری 

صفحه 12:
ناحية فرو ملی سشهرستان های استان خراسان چنوبی. 

صفحه 13:


صفحه 14:
اتحادیه اروبا از ۲۷کشور اروپایی تشکیل شده است. این کشورهامستقل اند اما با هم متحد هستند و پذیرفته اند که از نظام مدیریت مشتر کی تبعیت کنند. کشورهای عضو این اتحادیه برای تحقق مدیریت مشترک» روسایی را برای شورا و مجلس قانون گذاری اروبا؛ بانک مرکزی اروپا و نظایر آن انتخاب می کنند. کشورهای اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی» کشاورزی» تجارت» محیط زیست و نظایر آن» از اصول و شیوه های مشتر کی پیروی می کنند. اغلب کشورهای اتحادیه اروبا پورو را به عنوان واحد پول مشترک پذیرفته اند. همچنین» برای تسهیل رفت و آمدمردم به برخی کشورهای عضو به منظور زندگی» کار تحصیل یاسرمایه گذاری» اخذ روادید (ویزا) بين این کشورها لغو شده است وافراد می توانند بر طبق پیمان «شنگن» آزادانه و بدون نیاز به روادیدبه این کشورهاء سفر کنند. 

صفحه 15:


صفحه 16:
نواحی خودمختار Oy ‏دریای‎ ناحية سیاسی ویزه-ناحية خودمختارتخجوان چنه نمونه آزنواحی خودمختارجهان از نواحی خودمختار جهان می توان به نخجوان در جمهوری آذربایجان,بندر هنگ کنگ (چین) و کردستان در عراق اشاره کرد. 

صفحه 17:
مناطق آزاد تجاری مناطق آزاد تجاری چنان که در درس قبل گفته شد» مناطقی هستندکه برخی قوانین و مقررات کشور در آنها اجرا. نمی شود؛ برای مثال, اتباع خارجی می توانند بدون اخذ روادید (ویزا) از قبل» به مناطق آزادتجاری یک کشور وارد شوند و با قوانین مالیاتی و کمرکی کشورها درمورد سرمایه گذاری در مناطق آزاد اجرا نمی شود. 

صفحه 18:
همه نو احى سياسى: اعم از ف اعم از فروملی ملی, فراملی و ویژ يزه سهركن اصلى دارند: ‎gas 9 9,018‏ >2 فضای حغرافیایی. ساز بایی. سازةً انسان انسائى و نظام ‎ 

صفحه 19:


صفحه 20:
کانون ناحیسیاسی هر ناحيه سياسى كانونى دارد كه محل تمرکز قدرت سیاسی است و قدرت سیاسی از آن نقطه در سطح ناحیه سیاسی اعمال می شود. کانون نواحی سیاسی همان پایتخت هاء مراکز ایالت ها و استان ها و شهرهای مهم ناحیه ای با مقر سازمان های بین المللی هستند. فضای جغرافیایی ناحیهٌسیاسی هر ناحیه سیاسی فضای جغرافبایی را در بر می کیرد و نظام مدیریت برای اداره بهتر امور آن فضا را به واحدهایی تقسیم بندی کرده است. برای مثال فضای جغرافبایی کشور ما به استان؛ شهرستان و... تقسیم بندی شده است. مرز ناحیه سیاسی 

صفحه 21:
سم ‎mgs‏ ‏به تصویر روبه رو توجه کنید.رابطه تابلو با مرز ناحیه سیاسی چیست؟ توضیح دهيد. 

صفحه 22:
اس الف) چرا شهرستان و استان» ناحیه سیاسی محسوب می شود؟ زیرا تحت مدیریت فرماندار و استاندار قرار دارند. ب)چرا دانش آموزی که مدرسه اش در احیه ۶آموزش و پرورش یک شهر قرار گرفته است» نمی تواند برای ری امور کارنامه خود به ناحیه ۷آموزش و پرورش آن شهر مراجعه کند؟ چرا فردی که میخواهد شماره پلاک خودرو دریافت نماید و در استان کرمان زندگی می کند» نمی تواند در استان یزد این کار را انجام دهد؟ توضیح دهید. زیرا مدیران اداره آموزش و پرورش ناحیه ‎٩‏ و ۷ آموزش و پرورش ویامدیران اداره پلاک خودرو استان یزد با استان کرمان با یکدیگرمتفاوت هستند و هرکدام از این مدیران موظف هستند ناحیه مربوط به خودرا اداره کنند و کسانی که دریک ناحیه سیاسی مشخص زندگی می کند موظف است برای انجام کارهای اداری ‎ay‏ ادارت محل زندگی خود .استان قم با مساحت ۳۵۰ کیلومترمریع بین استان های را مکی مان و افو قرار داردو انی : (تعداد کل جمعیت استان و ترکیب آن) استان قم ۱۲۰۰۰۰۰نفرجمعیت دارد نظام مدیریت: (سازمان اداره کننده و مرکز یا کانون آن)... بالترین مقام سیاسی دراستان استاندر می باشد 

صفحه 23:
جغرافیای سیاسی مطالعه نواحی سیاسی در کدام رشته از جغرافیا مورد بررسى قرارمى كيرد؟ مطالعه نواحی سیاسی یکی از موضوعات رشته (جفراقیای سیاسی» است. چرا جغرافیای سیاسی» از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؟ جغرافیای سیاسی شاخه ای از علوم جغرافبایی است. عنوان جغرافیای سیاسی» از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؛ زبرا جغرافیا و فضای جغرافیایی بر تصمیمات سیاسی» تأثیر می گذارند و برعکس» سیاست و تصمیم گیری های سیأسی نیز روی فضای جغراقبایی آثر می گذارند و آنها را تغیبر می دهند. 

صفحه 24:
برای اینکه هر چه بیشتر به این رابطه پی ببریده مثال ها را بخوانید و فعالیت را انجام دهید. تصمیم گیری های مدیریت سیاسی و اداری یک ناحیه بر فضای جغرافیای آن ناحیه تأثیر می گذارد؛ برای مثال» کلانشهر مشهداز جمله شهرهایی است که میزان سفرهای درون شهری در مناطق مرکزی آن» به ویژه در ایام تابستان بسیار زیاد است. مراکز مهم تجاری» مذهبی فرهنگی و خدماتی این شهر بیشتر در مرکز آن مستقر شده اند. همین امر موجب راه بندان های شدید» اتلاف وقت مردم و آلودگی هوا شده است. شورای ترافیک استان خراسان رضوی و سازمان حمل و نقل شهرداری مشهد با طراحی و اجرای محدوده طرح ترافیک زوج و فرد» سعی در حل این مشکل کرده اند. براساس اين طرح؛ ورود خودروهای غیرمجاز به محدوده تخلف محسوب میشود وجریمه دارد. برای کنترل این محدوده» دوربین های مخصوصی در معابر نصب شده اند. آمدوشد در محدوده طرح ترافیک بیشتربا وسایل حمل و نقل عمومی صورت می گیرد. نی 

صفحه 25:
منطقه خلیج فارس منطقه ای مهم و حیاتی است زیرا این منطقه در حال حاضر مهم ترین انبار نفت جهان است و کشورهای عمده صادر کننده نفت در این منطقه واقع اند. وجود آبراهه مهمی چون تنگه هرمز و دسترسی به آب های آزاد اقبانوس ها از طریق آن» اهمیت خاصی به این منطقه داده است. خلیج فارس از دیرباز مورد توجه قدرت های بزرگ جهان بوده است. در گذشته, کشورهای استعمارگر روسیه و انگلستان برای دست یابی به اين منطقه با یکدیگر به رقابت می پرداختند. امروزه نیز کشورهای سلطه گر نظیر امریکا و انگلیس با ایجادبایگاه های نظامی و نفوذ در کشورهای اطراف خلیج فارس, سعی می کنند کنترل اين منطقه را به دست گيرند. از این رو؛ منطقه خلیج فارس سیاست های جهانی راتحت تأثیر قرار می دهد و موجب کشمکشبین حکومت هامی شود. دریای عمان اقیانوس هند ان مارا 

صفحه 26:
شبه جزیره کریمه در شمال دریای سیاه و جنوب اوکراین واقع شده است. این شبه جزیره که یک منطقه گردشگری و کشاورزی نیز است؛ موقعیت جغرافبایی مهمی دارد. کریمه بخشی از خاک او کراین محسوب می شد. در سال ۲۰۱۶میلادی» مردم کریمه در یک همه پرسی خواهان الحاق (پیوستن) جمهوری خودمختار کریمه به روسيه شدند و به اين ترتیب؛ کریمه به روسیه پیوست. روسیه در این شبه جزیره پایگاه های دریایی دارد. دولت های غربی معتقدند که تسلط بر منطقه کریمه, فرمانروایی بر دریای سیاه و منطقه اوراسیاست و به همین دلیل؛ به پیوستن کریمه به روسیه اعتراض دارند. امروزه این شبه به موضوع کشمکش بین اوکراین و روسیه با مداخله امریکا و دولت های غربی عضو پیمان ناتو تبدیل شده است. موقعیت جغرافیایی شبه جزیرة کریمه 

صفحه 27:
توافق ها و تصمیمات سیاسی و اقتصادی حکومت ها بر فضای جغرافبایی تأثیر مى گذارد. در سال ۹۸۶امیلادی» براساس تصمیم وتوافق حکومت های انگلستان و فرانسه طی قرارداد مشتر کی» عملیات احداث تونل مانش آغاز شد و سرانجام در سال ۹۹۴امیلادی اين تونل افتتاح کردید. تونل مانش با ۵۲کیلومتر طول» در ۰متری زیر دریا ساخته شده است. این تونل که برخی آن را یکی از عجایب هفت گانه جدید جهان نامیده اند» انگلستان را که از قاره اروبا جدا مانده بوده به آن قاره متصل کرده است. سفر مردم به دو کشور فرانسه وانکلستان را نیز از طریق قطار به يكديكر آسان نموده و به اين ترتيب» روابط اقتصادی و تجارى بين اين كشور با قاره اروپا تسهیل شده است. 

صفحه 28:
سیاست ها و تصمیماتی که حکومت یک کشور در زمینه اقتصاد» اشتغال و توزیع در آمد اتخاذ می کند و همچنین نوع برنامه ریزی وبودجه ای که به نواحی مختلف کشور (شهر» روستاء استان و )... اختصاص می دهد بر توزیع امکانات و تجهیزات در نواحی مختلف ار می گذارد. در نتیجه» ممکن است توزیع امکانات مناسب و عادلانه یا به دور از عدالت باشد و چشم اندازها و فضاهای جغرافیایی متفاوتی ایجاد شود. غيابانى در مانيل بايتخت فيليبين 

صفحه 29:
ایدئولوژی حکومتها بر فضای جغرافیایی تأثیر میگذارد. به تصاویر زير توجه كنيد دو قطبی شدن شهرها و پیدایش مناطق مرفه‌نشین, که به طبقة تروتمند اختصاص دار و مناطق فتیرنشین که فاقد امکانتاند از ویژگی‌های یدنولوژی سرمایه‌دری است. بانوان در فضای مخصوص خود به راحتی وبا ‎Sale‏ ‏موازين شرعى ودينى ورزش و تفريح میکنند.ساختن اين نوع فضاعاى جغرافيايى تجلى ايدثولوي اسلامى. و توجه به ارزشهاى دینی در حکومت اسلامی است. آثار معمارى سوسياليستى در اتحاد شوروى سابق وكشورهاى اروباى شرفى دبده مى شود. ابدنولوزى سوسباليسم باعالكيت خصوصى مالف است و مناقع جمعى را بر مناقع فردى مقدم مىشحارد و برتساوى و برابرى تأكيد مى كند از اين روء هر قضاهای شهری این کشوره بلوک‌های مسکونی یک‌دست وهم شكل كه نماى يكسان دارفد. فراوآن مشاهده مى شود 

صفحه 30:
كفتوكو کنید و پاسخ دهید. اسب کدام یک از منالهای ات ۶4تأثیر فضای جغرافیایی بر سیاست و کدام یک تأثیر تصمیم گیریهای سیاسی را بر فضاى جغرافيايى نشان مى دهدة مثال ١:ساخت‏ مترو در مشهد نشان مى دهد كه سياست مديران شهرى بر محيط شهرى شهر اثر كذاشته است. مثال ۲:منطقه خلیج فارس سیاست های جهانی راتحت تأثیر قرار می دهد پس محیط برسیاست تاثیر گذاشته است. مثال ۲:شبه جزیره کریمه به دلیل اهمیت گردشگری و موقعیت مناسب جغرافیایی موجب ایجاد تنش بين روسیه و اوکراین شده است و موجب مداخله امریکا و کشورهای اروپایی شده است بنابراین مثال ۳ نشان دهنده تاثیر محیط بر سیاست است. مثال ۶:ساخت تونل مانش نشانه تاثیر سیاست برمحیط است. مثال ۵: سیاست ها و تصمیماتی که حکومت یک کشور در زمینه اقتصاده اشتغال و توزیع درآمد اتخاذ مى کند موجب پیشرفت و يا عقب ماندگی محیط می شود بنابراین مثال ۵تاثیر سیاست برمحیط را بیان می کند. مثال1: ایدئولوژی حکومت ها بر فضای جغرافیایی تأثیر می گذارد بنابراین مثال ‎٩‏ نشانه تاثیر سیاست برحکومت را نشان می دهد. البته در هر ”مثال ارتباط بين سياست و محيط به خوبی دیده می شود منتها دربعضی از مثال ها شاید تاثیر سیاست برمحیط بیشتر دیده می شود و دربعضی از مثال ها تاثیر محیط برسیاست دیده می شود. 

صفحه 31:
۲سالف) به نظر شماء کدام یک از مثالها تأثیرات متقابل جغرافبا و سیاست را نشان می دهد؟ مثال ۳ تاثیرمتقابل بین جغرافیا و سیاست را بیان می کنند. ب) از این مثالها چه نتیجه ای می گیرید؟ نتیجه می گیریم که بین جغرافیا و سیاست ارتباط متقابل وجوددارد. ۳ آیا می _ توانید یک منطقه جغرافیایی به جز آنچه در مثال ها بیان شد را نام ببرید که روی سیاست های جهانی تأثیر مى گذارد؟ گروه داعشجنگ یمن,آزمایشات اتمی کره شمالی و...روی سیاست های جهانی اثردارد. 

صفحه 32:
تعریف جغرافیای سیاسی اکنون با توجه به مثالها و فعالیتی که انجام دادید» به تعریف جغرافیای سیاسی بهتر پی می برید. برای جغرافیای سیاسی» تعاریف متعددی ارائه شده است اما به طور کلی» جغرافیای سیاسی علم مطالعةٌ کنش های متقابل جفرافیا و سیاست است و پیامدهای تأثیر این دو بر یکدیگر را تحلبل می کند. 

صفحه 33:
| ی پیشگامان جغرافیای سیاسی موضوع جغرافیای سیاسی پیشینه ای طولانی دارد. در دوره باستان» اندیشمندان و فلاسفه و مورخانی چون افلاطون و ارسطو و هرودت و استرابو به مطالعه روابط کشورها و حکومت با محیط طبیعی شان توجه کردند. در دوره شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی و رکود علمی در اروپا؛ حکیمان و سفرنامه نویسان و مورخانی چون ابن بطوطه فارابی» ناصرخسرو و... نظریه هایی در موضوع حکومت و همچنین شرایط طبیعی سرزمین ها مطرح کردند. ابن خلدون اندیشمند سلمان اولین کسی است که نظری های مدون دربارةٌ کشور و دولت ارائه نمود و به موضوع قبیله و شهر درمحیط بیابانی توجه کرد. با ورود به دور نوزایی و از سدهٌ شانزدهم میلادی به بعد» به تدریج زمینه های وضع عنوان «جغرافیای سیاسی» و پدید آمدن این رشتة علمی فراهم شد. 

صفحه 34:
بنابر مطالعاتی که تاکنون انجام شده ژاک تورگو» فیلسوف و سیاست مدارفرانسوی» نخستین کسی است كه در سال ‎8١‏ اميلادى يعنى بيش از ۲۶۵سال قبل عنوان جغرافياى سیاسی را در دانشگاه سوربن به کار برد. وی طرح کتابی با عنوان جغرافبای سیاسی رارائه داد. تورگوجغرافیای طبیعی را پایه و بنياد جغرافیای سیاسی می دانست و به ارتباط ميان هنر حکومت داری و كشوردارى با محيط طبيعى و رابطة ملت و حكومت توجه داشت. تورگو جغرافياى سياسى را علم كشور دارى مى دانست . آن روبرت ژاک تورگو(۱۷۲۷-۱۷۸۱م.) 

صفحه 35:
ایمانوئل کانت» فیلسوف معروف آلمانی» بيش از بيست سال در دانشكاه انسان شناسى و جغرافيا تدريس كرد. او از نخستين كسانى است كه ضمن توجه به جغرافياى طبیعی و انسانی» در آثار خود از عنوان جغرافبای سیاسی استفاده کرده است. او جغرافیای سیاسی را دانش جهانی و با ارزشی می دانست که دربی ریزی نظام های سیاسی و حقوقی تأثیرگذار است . ایمانوئل کانت (۴ ۱۷۲۴-۱۸۰ 

صفحه 36:
فردربش راتزل از مشهورترین پیشگامان جغرافبای سیاسی است. راتزل» زیست شناس و جغرافی دان آلمانی » در سال 4417 اميلادى كتاب «جغرافياى سياسى» را نوشت و نظرية معروف «فض‌ای زیستی يا حیاتی » را مطرح کرد. به نظر اوه كشورها و حکومت ها همواره درگیر کشمکش بر سر تصاحب و کنترل فضای جغرافبایی هستند. فردریش راتزل (۱۸۴۴-۱۹۰۴م) 

صفحه 37:
اسب سه رکن ناحیه سیاسی را روی سه قلمروجفرافیایی ۲ در جاهای خالى ع کلمات مناسب بنوسید و a سپس جغرافياى سياسى را 5 تع يف كذ . 4 تعريف كنيد. سجقرافیا..۰ ۳ . ‎a a‏ 7 تا / \ 

صفحه 38:
.براى دريافت اطلاعات و تصاوير بيشتر دربارة اين درس به لوح فشردة يوست كتاب يا پایگاه انتنتی شبکه رشد به نشانى ‎ir‏ ۱۱۳۱۵۹۵۵ مر آجعه کنید. ‎ 

صفحه 39:
<a: روی ‏ یک اطلس جفرافیایی یا نقشه قبه جزیره ریا دیواری جهان نما که بندرهنگ کنگ .... جمهوری نخجوان. ,گرم درکلاس شما نصب ۷ شده است» مکان های زیر را بيدا کنید وموقعیت نسبی آن ها ۱ را توضيح دهيد: / منطقه آزاد تجاری قشم بندرهنگ کنگ» 1 شبه جزیره کریمه» قوفل ماني جمهورى نخجوان» منطقه آزاد تجارى تسم 

صفحه 40:
‎KER‏ ارانه درک لاس ۳ ‏یکی از اين دو فعالیت را انجام دهید. |- در هرگروه» یکی از مثال های شماره »۰۲ ۴۳یا ۵راانتخاب کنید و درباره تأثیرات متقابل فضای جغرافبایی و سیاست در هر ناحیه مطالبی مفصل تر از آنچه در ‎WES‏ آمده تهیه کنید و در کلاس ارائه دهید . در ارائه خود ازنقشه, عکس و سایر رسانه ها استفاده کنید. ‏باراهنمایی معلم درباره تأثیرات یک تصمیمگیری سیاسی پر یکی از نواحی جغرافیایی کشور یا فضای جغرافیایی محل سکونت خودتان؛ موضوعی را انتخاب کنید و دربار: پیامدهای آن مطلبی تهیه کنید و در کلاس ارائه دهبد. در ارائه خود از نقشه» عکس و سایررسانه ها استفاده کنید. 

صفحه 41:
١-اركان‏ ناحية سیاسی را نام ببرید. ۲-ناحیة سیاسی چیست؟ ۳-نحوه اداره نواحی سیاسی را شرح دهید. ۴-چند نمونه ناحیه سیاسی را نام ببرید. ۵-مهم ترین فوانینی که کشورهای اتحادیه اروبا پذیرفته اند را ‎gid‏ یسید. ع-بر طبق بيمان .............مردم در اتحاديه ارويا مى توانند به همه کشورهای عضو سفر کنند. ۷-تعریف نواحی خودمختار را بنویسید. ۸-چند نمونه ازنواحی خودمختار جهان را نام ببرید. ٩-مناطق‏ آزاد تجاری را تعریف کنید. ۰-سه رکن اصلی همه نواحی سیاسی چیست؟نام ببرید. 

صفحه 42:
۱-منظور ازكانون ناحية سياسى جیست: #شرح دهید. ۲-کانون های سیاسی را نام ببرید. ۳-منظور از فضای جغرافبایی ناحیةسیاسی جیست؟شرح دهید. ۴-مرز ناحیه سیاسی را تعریف کنید. -جرا جغرافياى سیاسی از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» تر کیب شده است؟ ۶-تعریف جغرافیای سیاسی را بنویسید. 

معنـا و مفهـوم ناحیـة سیاسـی در فصل های دوم و سوم کتاب با نواحی طبیعی ،فرهنگی و اقتصادی آشنا شدید. در این درس نواحی سیاسی را مطالعه می کنیم و نخست ،ویژگی های اصلی ناحیه سیاسی را برمی شمریم .ابتدا مثال را به دقت بخوانید و سپس ،فعالیت را انجام دهید. تصویر روبه رو یک مدرسه را نشان می دهد.این مدرسه سه رکن اصلی دارد :فضا و قلمرو جغرافیایی ،سازه یا ساختار انسانی و نظام مدیریت. 1ــ همانطور که در نقشه می بینید ،مدرسه یک فضای جغرافیایی را اشغال کرده است و قلمرویی دارد .وسعت فضای مدرسه حدود 730مترمربع است و از جنوب به خیابان شهید باهنر و از شرق به بلوار آیت اللّه اشرفی اصفهانی محدود شده است. 2ــ منظور از سازه(ساختار) انسانی ،جمعیت و روابط اجتماعی بین افراد است .سازه انسانی مدرسه ،شامل دانش آموزان و کارکنان آن یعنی مدیر ،معاونان ،معلمان، مسئول کتابخانه ،مربی پرورشی و خدمتگزاران ،است که با یکدیگر روابط متقابل دارند. 3ــ این مدرسه یک نظام مدیریت یا ساختار سازمانی دارد .مدیر و معاونان با همکاری انجمن اولیا و مربیان ،مدرسه رااداره می کنند. اکنون به سه وظیفه مهم نظام مدیریت مدرسه در جهت رسیدن به اهداف آن ،توجه کنید: الف) تنظیم امور فضا: مدیریت مدرسه ،امور مربوط به فضای مدرسه را اداره میکند؛ برای مثال ،دیوارکشی مناسب، نصب دربرای ورود و خروج ایمن ،چگونگی اختصاص یافتن فضای مدرسه به کالسها ،نمازخانه، کتابخانه ،آزمایشگاه ،فراهم کردن تجهیزات الزم برای هر بخش از فضای مدرسه و امنیت و نظافت و بهداشت مدرسه ب) تنظیم روابط سازه انسانی: مدیریت ،بر روابط اجتماعی بین دانش آموزان با یکدیگر و با کارکنان مدرسه نظارت می کند تا نظم ومقررات حفظ و حقوق و مسئولیت ها رعایت شود و هریک از کارکنان و دانش آموزان به نقش و وظیفه خود به درستی عمل کنند. پ) تنظیم امور مدرسه با خارج از آن: مدیریت مدرسه با اداره آموزش و پرورش ناحیه در ارتباط است؛ بخشنامه هاو دستورالعمل ها را از آنها دریافت می کند و وضعیت آموزشی دانش آموزان و عملکرد کارکنان را به آنها گزارش می دهد .مدیریت مدرسه با سایر مدارس در زمینه هایی چون مسابقات ورزشی ،انجام آزمون و نظایر آن ارتباط برقرار می کند .هم چنین ،برای امنیت،آب ،برق ،گاز ،تعمیرات ساختمان مدرسه و سرویس رفت و آمد دانش آموزان با نهادها و مراکز مختلفی در خارج از مدرسه در ارتباط است .مدیریت مدرسه همچنین با خانواده های دانش آموزان ارتباط برقرار می کند. تصویر روبه رو ،یک فروشگاه چند طبقه را که در مساحتی معادل 2000مترمربع در مجاورت یک خیابان اصلی واقع شده است ،نشان می دهد. الف) همفکری کنید و درباره سه رکن اصلی این فروشگاه توضیح دهید: 1ـ قلمرو جغرافیایی فروشگاه فروشگاه یک فضای جغرافیایی را اشغال کرده است و قلمرویی دارد .وسعت فضای مدرسه حدود 2000مترمربع است و از جنوب به خیابان ائمه اطهار و از شرق به خیابان پرستار 2ـ سازه انسانی فروشگاه جمعیت و روابط اجتماعی بین افراد است .سازه انسانی فروشگاه ،شامل خریدارن و کارکنان آن یعنی مدیر، فروشنده ها ،و خدمتگزاران ،است که با یکدیگر روابط متقابل دارند. 3ـ نظام مدیریت فروشگاه این فروشگاه یک نظام مدیریت یا ساختار سازمانی دارد. رییس فروشگاه با همکاری دیگران ازجمله سهامدارن اصلی فروشگاه را اداره می کنند. فعـالیـت ب) به نظر شما ،مدیریت فروشگاه در هریک از موارد زیر چه وظایفی بر عهده دارد؟ توضیح دهید. 1ـ تنظیم امور فضا مدیریت فروشگاه ،امور مربوط به فضای فروشگاه را اداره می کند؛ برای مثال ،نصب قفسه های مناسب برای اجناس فروشگاه و ایجاد محلی مناسب برای فروشندگان برای تحویل کاال به مشتری و پرداخت پول توسط مشتریان و... 2ـ تنظیم روابط سازه انسانی مدیریت ،بر روابط اجتماعی بین فروشندگان و مشتریان نظارت دارد و سعی می کند فضایی را ایجاد کند که مشتریان راحت خرید کنند و فروشندگان به راحتی پول مشتری را تحویل بگیرند و... 3ـ تنظیم روابط فروشگاه با خارج از آن مدیریت فروشگاه با اداره دارایی در ارتباط است؛ هم چنین مدیرفروشگاه با مراکزی مانند شهرداری و انگ ها دراارتباط می باشد.درواقع مدیرفروشگاه برای اداره بهتر فروشگاه و ارائه خدمات بهتر و دریافت سود بیشتر با ادارات مختلف و نهاد خای گوناگون درارتباط است. اکنون با درک مثالها و انجام دادن فعالیت ،به مفهوم ارکان ناحیه سیاسی بهتر پی می برید. ارکان ناحیة سیاسی به طورکلی ،هر ناحیه سیاسی سه رکن یا سه ضلع دارد: قلمرو و فضای جغرافیایی، سازه (ساختار) انسانی و نظام مدیریت فضا و قلمرو جغرافیایی ناحیة سیاسی ناحیة سیاسی چیست؟ ناحیة سیاسی به بخشی از سطح زمین گفته می شود که تحت مدیریت سیاسی یا فرمانروایی یک قدرت سیاسی باشد. نحوه اداره فضای جغرافیایی ناحیه سیاسی این قدرت یا مدیریت سیاسی ممکن است متعلق به یک فرد ،یک نهاد ،یک سازمان ،شورا یا حکومت باشد که ادارة آن فضای جغرافیایی را بر عهده گرفته است. چند نمونه ناحیه سیاسی ناحیة سیاسی می تواند یک روستا ،یک شهر ،یک استان ،یک کشور و حتی ناحیة وسیعی فراتر از یک کشور باشد. انواع ناحیه سیاسی 1ـ ناحیةسیاسی فروملی 2ـ ناحیةسیاسی ملی یک واحد جغرافیایی مانند روستا ،شهر، بخش ،شهرستان و استان است که تحت مدیریت دهداری ،شهرداری ،بخشداری، فرمانداری واستانداری قرار دارد. هر کشور مستقل که نظام حکومتی مستقلی دارد ،یک ناحیه سیاسی ملی محسوب می شود. 3ـ ناحیةسیاسی فراملی (منطقه ای) 4ـ ناحیة سیاسی ویژه عبارت است از چند کشور که تحت اداره یک نظام مدیریت منطقه ای قرار گرفته اند؛ مانند اتحادیه اروپا ناحیه ای است که نظام مدیریت مخصوص به خود دارد؛ مانندنواحی خودمختار و مناطق آزاد تجاری اتحادیه اروپا اتحادیه اروپا از 27کشور اروپایی تشکیل شده است .این کشورهامستقل اند اما با هم متحد هستند و پذیرفته اند که از نظام مدیریت مشترکی تبعیت کنند .کشورهای عضو این اتحادیه برای تحقق مدیریت مشترک ،رؤسایی را برای شورا و مجلس قانون گذاری اروپا ،بانک مرکزی اروپا و نظایر آن انتخاب می کنند. کشورهای اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی ،کشاورزی ،تجارت ،محیط زیست و نظایر آن ،از اصول و شیوه های مشترکی پیروی می کنند. اغلب کشورهای اتحادیه اروپا یورو را به عنوان واحد پول مشترک پذیرفته اند. همچنین ،برای تسهیل رفت وآمدمردم به برخی کشورهای عضو به منظور زندگی، کار ،تحصیل یاسرمایه گذاری ،اخذ روادید (ویزا) بین این کشورها لغو شده است وافراد می توانند بر طبق پیمان «شنگن» آزادانه و بدون نیاز به روادیدبه این کشورها ،سفر کنند. نواحی خودمختار تعریف نواحی خودمختار نواحی خودمختار به استان ها یا ایالت هایی گفته می شود که به دلیل شرایط قومی و مذهبی و نظایر آن ،از استقالل محدودی برخوردارندو در امور سیاست خارجی و دفاع ،تابع حکومت مرکزی هستند. به عبارت دیگر ،خودمختاری ،استقالل محدود یک واحد سیاسی در اداره امور خود در داخل یک کشور است. چند نمونه ازنواحی خودمختارجهان از نواحی خودمختار جهان می توان به نخجوان در جمهوری آذربایجان،بندر هنگ کنگ (چین) و کردستان در عراق اشاره کرد. مناطق آزاد تجاری مناطق آزاد تجاری چنان که در درس قبل گفته شد، مناطقی هستندکه برخی قوانین و مقررات کشور در آنها نمی شود؛ برای مثال ،اتباع خارجی می توانند اجرا بدون اخذ روادید (ویزا) از قبل ،به مناطق آزادتجاری یک کشور وارد شوند و یا قوانین مالیاتی و گمرکی کشورها درمورد سرمایه گذاری در مناطق آزاد اجرا نمی شود. مرز ایران و ترکیه کانون ناحیةسیاسی هر ناحیه سیاسی کانونی دارد که محل تمرکز قدرت سیاسی است و قدرت سیاسی از آن نقطه در سطح ناحیه سیاسی اعمال می شود. کانون نواحی سیاسی همان پایتخت ها ،مراکز ایالت ها و استان ها و شهرهای مهم ناحیه ای یا مقر سازمان های بین المللی هستند. فضای جغرافیایی ناحیةسیاسی هر ناحیه سیاسی فضای جغرافیایی را در بر می گیرد و نظام مدیریت ،برای اداره بهتر امور،آن فضا را به واحدهایی تقسیم بندی کرده است. برای مثال فضای جغرافیایی کشور ما به استان ،شهرستان و ...تقسیم بندی شده است. مرز ناحیه سیاسی هر ناحیه سیاسی دارای مرز و قلمرویی است .خطوط مرزی حدِاعمال اراده سیاسی یک نظام مدیریت یا حکومت هستند .به عبارت دیگر ،از آن حد به بعد، مدیریت و اراده سیاسی نهاد فرمانروایی ،قابلیت اعمال و اجرا ندارند. به تصویر روبه رو توجه کنید.رابطه تابلو با مرز ناحیه سیاسی چیست؟ توضیح دهید. فعـالیـت 1ـ الف) چرا شهرستان و استان ،ناحیه سیاسی محسوب می شود؟ زیرا تحت مدیریت فرماندار و استاندار قرار دارند. ب)چرا دانش آموزی که مدرسه اش در ناحیه6آموزش و پرورش یک شهر قرار گرفته است ،نمی تواند برای پیگیری امور کارنامه خود به ناحیه 7آموزش و پرورش آن شهر مراجعه کند؟ چرا فردی که میخواهد شماره پالک خودرو دریافت نماید و در استان کرمان زندگی می کند ،نمی تواند در استان یزد این کار را انجام دهد؟ توضیح دهید. زیرا مدیران اداره آموزش و پرورش ناحیه 6و 7آموزش و پرورش ویامدیران اداره پالک خودرو استان یزد با استان کرمان با یکدیگرمتفاوت هستند و هرکدام از این مدیران موظف هستند ناحیه مربوط به خودرا اداره کنند و کسانی که دریک ناحیه سیاسی مشخص زندگی می کند موظف است برای انجام کارهای اداری به ادارت محل زندگی خود مراجعه کند. 2ـ با توجه به پیش دانسته های خود ،درباره استان محل زندگی تان به عنوان یک ناحیه سیاسی توضیح دهید. قلمرو جغرافیایی (:مساحت و موقعیت نسبی)................................... استان قم.استان قم با مساحت 11240کیلومترمربع بین استان های تهران،مرکزی،سمنان و اصفهان قرار داردو سازه انسانی ( :تعداد کل جمعیت استان و ترکیب آن).................................. استان قم 1200000نفرجمعیت دارد نظام مدیریت( :سازمان اداره کننده و مرکز یا کانون آن)....................... باالترین مقام سیاسی دراستان ،استاندار می باشد جغرافیای سیاسی مطالعه نواحی سیاسی درکدام رشته از جغرافیا مورد بررسی قرارمی گیرد؟ مطالعه نواحی سیاسی یکی از موضوعات رشته «جغرافیای سیاسی» است. چرا جغرافیای سیاسی ،از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؟ جغرافیای سیاسی شاخه ای از علوم جغرافیایی است .عنوان جغرافیای سیاسی، از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؛ زیرا جغرافیا و فضای جغرافیایی بر تصمیمات سیاسی ،تأثیر می گذارند و برعکس ،سیاست و تصمیم گیری های سیاسی نیز روی فضای جغرافیایی اثر می گذارند و آنها را تغییر می دهند. برای اینکه هر چه بیشتر به این رابطه پی ببرید ،مثال ها را بخوانید و فعالیت را انجام دهید. تصمیم گیری های مدیریت سیاسی و اداری یک ناحیه بر فضای جغرافیای آن ناحیه تأثیر می گذارد؛ برای مثال ،کالنشهر مشهداز جمله شهرهایی است که میزان سفرهای درون شهری در مناطق مرکزی آن ،به ویژه در ایام تابستان ،بسیار زیاد است .مراکز مهم تجاری ،مذهبی ،فرهنگی و خدماتی این شهر بیشتر در مرکز آن مستقر شده اند .همین امر موجب راه بندان های شدید، اتالف وقت مردم و آلودگی هوا شده است. شورای ترافیک استان خراسان رضوی و سازمان حمل و نقل شهرداری مشهد با طراحی و اجرای محدوده طرح ترافیک زوج و فرد ،سعی در حل این مشکل کرده اند .براساس این طرح ،ورود خودروهای غیرمجاز به محدوده تخلف محسوب میشود وجریمه دارد .برای کنترل این محدوده، دوربین های مخصوصی در معابر نصب شده اند .آمدوشد در محدوده طرح ترافیک بیشتربا وسایل حمل و نقل عمومی صورت می گیرد. منطقه خلیج فارس منطقه ای مهم و حیاتی است زیرا این منطقه در حال حاضر مهم ترین انبار نفت جهان است و کشورهای عمده صادر کننده نفت در این منطقه واقع اند .وجود آبراهه مهمی چون تنگه هرمز و دسترسی به آب های آزاد اقیانوس ها از طریق آن ،اهمیت خاصی به این منطقه داده است .خلیج فارس از دیرباز مورد توجه قدرت های بزرگ جهان بوده است. در گذشته ،کشورهای استعمارگر روسیه و انگلستان برای دست یابی به این منطقه با یکدیگر به رقابت می پرداختند. امروزه نیز کشورهای سلطه گر نظیر امریکا و انگلیس با ایجادپایگاه های نظامی و نفوذ در کشورهای اطراف خلیج فارس ،سعی می کنند کنترل این منطقه را به دست گیرند .از این رو ،منطقه خلیج فارس سیاست های جهانی راتحت تأثیر قرار می دهد و موجب کشمکشبین حکومت هامی شود. شبه جزیره کریمه در شمال دریای سیاه و جنوب اوکراین واقع شده است .این شبه جزیره که یک منطقه گردشگری و کشاورزی نیز است ،موقعیت جغرافیایی مهمی دارد .کریمه بخشی از خاک اوکراین محسوب می شد. در سال 2016میالدی ،مردم کریمه در یک همه پرسی خواهان الحاق (پیوستن) جمهوری خودمختار کریمه به روسیه شدند و به این ترتیب ،کریمه به روسیه پیوست .روسیه در این شبه جزیره پایگاه های دریایی دارد. دولت های غربی معتقدند که تسلط بر منطقه کریمه ،فرمانروایی بر دریای سیاه و منطقه اوراسیاست و به همین دلیل ،به پیوستن کریمه به روسیه اعتراض دارند. امروزه این شبه جزیره به موضوع کشمکش بین اوکراین و روسیه با مداخله امریکا و دولت های غربی عضو پیمان ناتو تبدیل شده است. توافق ها و تصمیمات سیاسی و اقتصادی حکومت ها بر فضای جغرافیایی تأثیر می گذارد .در سال 1986میالدی ،براساس تصمیم وتوافق حکومت های انگلستان و فرانسه طی قرارداد مشترکی ،عملیات احداث تونل مانش آغاز شد و سرانجام ،در سال 1994میالدی این تونل افتتاح گردید .تونل مانش با 52کیلومتر طول ،در 40متری زیر دریا ساخته شده است .این تونل که برخی آن را یکی از عجایب هفت گانه جدید جهان نامیده اند ،انگلستان را که از قاره اروپا جدا مانده بود ،به آن قاره متصل کرده است .سفر مردم به دو کشور فرانسه وانگلستان را نیز از طریق قطار به یکدیگر آسان نموده و به این ترتیب ،روابط اقتصادی و تجاری بین این کشور با قاره اروپا تسهیل شده است. سیاست ها و تصمیماتی که حکومت یک کشور در زمینه اقتصاد ،اشتغال و توزیع درآمد اتخاذ می کند و همچنین نوع برنامه ریزی وبودجه ای که به نواحی مختلف کشور (شهر ،روستا ،استان و )... اختصاص می دهد ،بر توزیع امکانات و تجهیزات در نواحی مختلف اثر می گذارد .در نتیجه ،ممکن است توزیع امکانات مناسب و عادالنه یا به دور از عدالت باشد و چشم اندازها و فضاهای جغرافیایی متفاوتی ایجاد شود. ایدئولوژی حکومتها بر فضای جغرافیایی تأثیر میگذارد .به تصاویر زیر توجه کنید گفتوگو کنید و پاسخ دهید. 1ــ کدام یک از مثالهای 1تا 6،تأثیر فضای جغرافیایی بر سیاست و کدام یک تأثیر تصمیم گیریهای سیاسی را بر فضای جغرافیایی نشان می دهد؟ مثال :1ساخت مترو در مشهد نشان می دهد که سیاست مدیران شهری بر محیط شهری شهر اثر گذاشته است. مثال:2منطقه خلیج فارس سیاست های جهانی راتحت تأثیر قرار می دهد پس محیط برسیاست تاثیر گذاشته است. مثال:3شبه جزیره کریمه به دلیل اهمیت گردشگری و موقعیت مناسب جغرافیایی موجب ایجاد تنش بین روسیه و اوکراین شده است و همچنین موجب مداخله امریکا و کشورهای اروپایی شده است بنابراین مثال 3نشان دهنده تاثیر محیط بر سیاست است. مثال:4ساخت تونل مانش نشانه تاثیر سیاست برمحیط است. مثال :5سیاست ها و تصمیماتی که حکومت یک کشور در زمینه اقتصاد ،اشتغال و توزیع درآمد اتخاذ می کند موجب پیشرفت و یا عقب ماندگی محیط می شود بنابراین مثال 5تاثیر سیاست برمحیط را بیان می کند. مثال :6ایدئولوژی حکومت ها بر فضای جغرافیایی تأثیر می گذارد بنابراین مثال 6نشانه تاثیر سیاست برحکومت را نشان می دهد. البته در هر 6مثال ارتباط بین سیاست و محیط به خوبی دیده می شود منتها دربعضی از مثال ها شاید تاثیر سیاست برمحیط بیشتر دیده می شود و دربعضی از مثال ها تاثیر محیط برسیاست دیده می شود. 2ــ الف) به نظر شما ،کدام یک از مثالها تأثیرات متقابل جغرافیا و سیاست را نشان می دهد؟ مثال 3تاثیرمتقابل بین جغرافیا و سیاست را بیان می کنند. ب) از این مثالها چه نتیجه ای می گیرید؟ نتیجه می گیریم که بین جغرافیا و سیاست ارتباط متقابل وجوددارد. 3ــ آیا می توانید یک منطقه جغرافیایی به جز آنچه در مثال ها بیان شد را نام ببرید که روی سیاست های جهانی تأثیر می گذارد؟ گروه داعش،جنگ یمن،آزمایشات اتمی کره شمالی و...روی سیاست های جهانی اثردارد. تعریف جغرافیای سیاسی اکنون با توجه به مثالها و فعالیتی که انجام دادید ،به تعریف جغرافیای سیاسی بهتر پی می برید .برای جغرافیای سیاسی ،تعاریف متعددی ارائه شده است اما به طورکلی، جغرافیای سیاسی علم مطالعة کنش های متقابل جغرافیا و سیاست است و پیامدهای تأثیر این دو بر یکدیگر را تحلیل می کند. پیشگامان جغرافیای سیاسی موضوع جغرافیای سیاسی پیشینه ای طوالنی دارد .در دورة باستان ،اندیشمندان و فالسفه و مورخانی چون افالطون و ارسطو و هرودت و استرابو به مطالعه روابط کشورها و حکومت با محیط طبیعی شان توجه کردند. در دوره شکوفایی فرهنگ و تمدن اسالمی و رکود علمی در اروپا ،حکیمان و سفرنامه نویسان و مورخانی چون ابن بطوطه ،فارابی ،ناصرخسرو و ...نظریه هایی در موضوع حکومت و همچنین شرایط طبیعی سرزمین ها مطرح کردند. ابن خلدون اندیشمند مسلمان اولین کسی است که نظری های مدون دربارة کشور و دولت ارائه نمود و به موضوع قبیله و شهر درمحیط بیابانی توجه کرد. با ورود به دورة نوزایی و از سدة شانزدهم میالدی به بعد ،به تدریج زمینه های وضع عنوان «جغرافیای سیاسی» و پدید آمدن این رشتة علمی فراهم شد. بنابر مطالعاتی که تاکنون انجام شده ژاک تورگو ،فیلسوف و سیاست مدارفرانسوی ،نخستین کسی است که در سال 1751میالدی یعنی بیش از 265سال قبل عنوان جغرافیای سیاسی را در دانشگاه سوربن به کار برد .وی طرح کتابی با عنوان جغرافیای سیاسی راارائه داد. تورگوجغرافیای طبیعی را پایه و بنیاد جغرافیای سیاسی می دانست و به ارتباط میان هنر حکومت داری و کشورداری با محیط طبیعی و رابطة ملت و حکومت توجه داشت .تورگو جغرافیای سیاسی را علم کشور داری می دانست . ایمانوئل کانت ،فیلسوف معروف آلمانی ،بیش از بیست سال در دانشگاه انسان شناسی و جغرافیا تدریس کرد .او از نخستین کسانی است که ضمن توجه به جغرافیای طبیعی و انسانی ،در آثار خود از عنوان جغرافیای سیاسی استفاده کرده است .او جغرافیای سیاسی را دانش جهانی و با ارزشی می دانست که درپی ریزی نظام های سیاسی و حقوقی تأثیرگذار است . فردریش راتزل از مشهورترین پیشگامان جغرافیای سیاسی است .راتزل ،زیست شناس و جغرافی دان آلمانی ،در سال 1897میالدی کتاب «جغرافیای سیاسی» را نوشت و نظریة معروف «فضــای زیستی یا حیاتی » را مطرح کرد .به نظر او ،کشــورها و حکومت ها همواره درگیر کشمکش بر سر تصاحب و کنترل فضای جغرافیایی هستند. فعـالیـت 1ــ سه رکن ناحیه سیاسی را روی سه ضلع بنویسید. 2ــ در جاهای خالی کلمات مناسب بنویسید و سپس ،جغرافیای سیاسی را تعریف کنید. روی یک اطلس جغرافیایی یا نقشه دیواری جهان نما که درکالس شما نصب شده است ،مکان های زیر را پیدا کنید وموقعیت نسبی آن ها را توضیح دهید: بندرهنگ کنگ، شبه جزیره کریمه، تونل مانش، جمهوری نخجوان، منطقه آزاد تجاری قشم یکی از این دو فعالیت را انجام دهید. -1در هرگروه ،یکی از مثال های شماره 4،3،2،یا 5راانتخاب کنید و درباره تأثیرات متقابل فضای جغرافیایی و سیاست در هر ناحیه مطالبی مفصل تر از آنچه در کتاب آمده ،تهیه کنید و در کالس ارائه دهید .در ارائه خود ازنقشه، عکس و سایر رسانه ها استفاده کنید. -2باراهنمایی معلم ،درباره تأثیرات یک تصمیمگیری سیاسی بر یکی از نواحی جغرافیایی کشور یا فضای جغرافیایی محل سکونت خودتان ،موضوعی را انتخاب کنید و دربارۀ پیامدهای آن مطلبی تهیه کنید و در کالس ارائه دهید .در ارائه خود از نقشه ،عکس و سایررسانه ها استفاده کنید. -1ارکان ناحیة سیاسی را نام ببرید. -2ناحیة سیاسی چیست؟ -3نحوه اداره نواحی سیاسی را شرح دهید. -4چند نمونه ناحیه سیاسی را نام ببرید. -5مهم ترین قوانینی که کشورهای اتحادیه اروپا پذیرفته اند را بنویسید. -6بر طبق پیمان .............مردم در اتحادیه اروپا می توانند به همه کشورهای عضو سفرکنند. -7تعریف نواحی خودمختار را بنویسید. -8چند نمونه ازنواحی خودمختارجهان را نام ببرید. -9مناطق آزاد تجاری را تعریف کنید. -10سه رکن اصلی همه نواحی سیاسی چیست؟نام ببرید. -11منظور ازکانون ناحیةسیاسی چیست؟شرح دهید. -12کانون های سیاسی را نام ببرید. -13منظور از فضای جغرافیایی ناحیةسیاسی چیست؟شرح دهید. -14مرز ناحیه سیاسی را تعریف کنید. -15چرا جغرافیای سیاسی ،از دو عنصر «جغرافیا» و «سیاست» ترکیب شده است؟ -16تعریف جغرافیای سیاسی را بنویسید.