پی‌دی‌اف
آموزشجغرافیا و نجوم

درسنامه درس8جغرافیای2 پایه یازدهم از صفحه 99تا114

توضیحات: دانلود فایلPDF درس8جغرافیای2 پایه یازدهم از صفحه 99تا114 رنگی آماده پرینت تعدادصفحات :105 نمونه سوال های متن امتحانی درس 8 هشتم جغرافیا یازدهم انسانی ۱) تجارت را تعریف کنید. پاسخ: تجارت، خرید و فروش کالاها و خدماتی است که نیازها یا خواسته‌های ما را برآورده می‌کنند. ۲) منظور از اقتصاد جهانی چیست؟ پاسخ: منظور از اقتصاد جهانی، تجارت بین‌المللی کالاها و خدمات است که بر مبنای ارزش یک پول معین صورت می‌گیرد. ۳) یکی از مهم ترین ویژگی های این دوره، گسترش شرکت های چند ملیتی بود؟ الف) پس از جنگ جهانی اول ب) پس از جنگ جهانی دوم پاسخ: ب) پس از جنگ جهانی دوم ۴) چرا شرکت های چند ملیتی به سرمایه گذاری در کشورهای دیگر علاقمند هستند؟ پاسخ: زیرا از این طریق به امتیازات زیادی دست پیدا می کنند. اولا با احداث کارخانه یا شرکت در کشور های دیگر از منابع طبیعی آن نواحی استفاده می کنند. دوم اینکه از نیروی کار ارزان قیمت این نواحی برخوردار می شوند. سوم چون در کشورهای کمتر توسعه یافته صنعتی ،نظام مالیاتی و بیمه کارگران و قوانین و مقررات زیست محیطی ،چندان جدی و سخت نیست، فعالیت شرکت های چند ملیتی در این گونه کشورها، آسان تر و ارزان تر تمام می شود. ۵) انواع نواحی از نظر مبادلات تجاری جهانی را نام ببرید؟ پاسخ: – کشورهایی که اقتصاد آنها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور مواد اولیه و خام و منابع انرژی و معدنی است. – کشورهایی که اقتصاد و درآمد آنها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور انواع کالاهای کارخانه ای و صنعتی همراه با فناوری های پیشرفته و نوین است. ۶) شاخص توسعه انسانی چند عامل را در بر می گیرد؟ پاسخ: درآمد و رفاه – امید به زندگی یا متوسط طول عمر – سواد و آموزش

محمد فایق مجیدی دهگلان

صفحه 1:
نواحی اقتصادی( تجارت و اقتصاد جهانی)

صفحه 2:
دراين تمودارء مهمترين اقلام صادراتی و ورداتی نج کشور را در چند سا اخیر شاهدهمیکند. آن را مطالهکنی و بهپرسش‌ها باسخ دهيد. اه =>

صفحه 3:

صفحه 4:

صفحه 5:

صفحه 6:

صفحه 7:
۱- چرا هریک از این کشورها به وارد کردن این اقلام نیاز دارد؟ صادر کردن اين اقلام برای هر کشور چه ضرورتی دارد؟ توضیح دهید. کشورها برای توسعه اقتصادی خودو افزایش رفاه درجامعه نیاز به صادرات کالا و واردات کالا می باشند و... ۲-الف) از نظر اقلام صادراتی بین این کشورها چه تفاوت عمد ه ای مشاهده می کنید؟ به نظر شما کدام اقلام صادراتی سود آوری بیشتری دارند! چرا! بعضی از اقلام صادراتی مواد خام می باشد مانند نفت و بعضی از اقلام صادراتی کالاهای ساخته شده صنعتی است مانند هواپیما و صنایع فضایی.به نظر می رسد در آمد حاصل از صدارات محصولات صنعتی خیلی بیشتراز صدورمواد ‎ee ey‏ ات ی ات ‎ae Ee ONT SIS EN‏ صادرمی کنند. ب)آيا مى توانيد اين بنج کشور را به دو گروه جداگانه تقسیم کنید؟ چطور؟ کشورهای پیشرفته مانند فرانسه و ژاپن کشورهای عقب مانده و درحال توسعه مانند اکوادر و پاکستان و لیبی ۳- به کالاهای مصرفی در محیط زندگی خود توجه کنید و تعدادی از کالاهایی راکه تمام یا بخشی از آنها در کشورهای دیگر تولید وسپس به کشور ما وارد شد ه اند» نام ببرید. مانند تلفن همراه؛‌تلویزیون های ال ای دی »کامپیوتروخودروها

صفحه 8:
تجارت (بازر گانی) تجارت» خرید و فروش کالاها و خدماتی است که نیازها با خواسته های ما را بر آورده می کنند. آیا می توان زندگی اجتماعی را بدون مبادله کالاها و خدمات تصور کرد؟ تجارت و داد وستد کالاها و خدمات ممکن است در داخل مرزهای يك كشور و بين بخش های مختلف آن جریان داشته باشد و یا بین یک کشور و کشورهای دیکر صورت بگیرد. امروزه هیچ کشوری از نظر منابع و مواد خام وکالاهای صنعتی خودکفا و بی نیاز از مبادله با سایر نواحی جهان نیست.

صفحه 9:
بخش های مختلف اقتصاد هر کشور با تجارت بین المللی سروکاردارد. شاید کاغذ همین کتابی که در دست شماست از چوب درختانی در جنکل های آسیای جنو ب شرقی به دست آمده باشد. اغلب ما در زندگی روزانه با اقتصاد جهانی سروکار داریم ولی ممکن است به آن توجه نکرده باشیم. برای منال برخی کالاهایی که ما مصرف می کنیم در کارخانه هایی در مناطق دوردست خارج از کشور تولید شده و به دست ما رسیده و یا ممکن است مواد خام به کار رفته در آنها یا ابزا رآلات و ماشین های کارخانه تولیدکننده آن از خارج از کشور تهیه شده باشند. از سوی دیگر» کشور ما محصولاتی مانند نفت» مواد پتروشیمی»قالی و خشکبار به کشورهای دیگر صادر می کند. افزایش يا کاهش قیمت این محصولات در بازارهای جهانی بر روی اقتصاد و زندگی ما تأثیر می گذارد.

صفحه 10:

صفحه 11:
کشتی نفت کش‌ایرانی در حال بارگیری - بندر خارک تخلیه و بارگیری کالا- بندر امام خمینی

صفحه 12:

صفحه 13:

صفحه 14:
فعالیت ۱- الف) با راهنمایی معلم» پرس وجو کنید: مهم ترین اقلام صادراتی و وارداتی کشور ایران در سال گذشته چه بوده است؟ مهم ترین صادرات ایران نفت خام »پسته و فرش می باشد و متاسفانه دردهه های اخیر واردات کالا به کشوربسیارزیاد شده است و مشکلات زیادی رابرای کشورایجاد کرده است. ب) به نظر شماء آیا بايد در اقلام صادراتی و وارداتی کشور ما تغییری ایجاد شود؟ چرا و چطور؟ نظر خود را با دلیل بیان کنید. اقلام صادراتی کشور تغیبری نکرده است یعنی کشورما بیشترنفت خام صادرکرده است ولی اقلام وارداتی تغیبرات زیادی کرده و انواع کالاها که شاید بیشترآنها مورد نیاز کشورهم نباشد وارد کشورمی شسود.تنوع اقلام وارداتی بسیاززیاد شده است.کافی است به محیط اطراف خود نگاه کنید و ببینید وسایلی که دراطراف مان می بینیم از دیگرکشورها مخصوصا چین وارد کشورشده است.

صفحه 15:
نابرابری در اقتصاد جهانی پیشینه تعامل و روابط اقتصادی در جهان نکته مهم در مورد تجارت در جهان امروز: همه نواحی و کشورها دراقتصاد جهانی موقعیت یکسانی ندارند و جایگاه آن ها متفاوت است. این جایگاه متفاوت تأثیرات زبادی در زندکی مردم کشورهای مختلف می گذارد. ‎dining‏ تعامل و روابط اقتصادی در جهان: در گذشته های دور» تجارت بیشتر در سطح محلی صورت می گرفت. به تدریج با ایجاد راه ها و کاروان سراها و استفاده از جاربایان و کاروا ن هاء مبادله کالاها در نواحی دوردست گسترش یافت. سپس با پیشرفت هایی که در ساخت کشتی ها حاصل شد» میزان مبادلات تجاری بین نواحی مختلف افزایش یافت. شبکه راه های به هم پیوسته جاده ابریشم که تا فرن بانزدهم میلادی شکل گرفت» بزرگ ترین شبکه دادو ستدجهانی بود که از طریق مسیری طولانی» شرق و غرب جهان آن روز راء از جين در شرق آسيا تا اروبا در كنار دربای مدیترانه» در بر می گرفت. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 16:
جنبش استقلال هند و همراهانش را علیه انحصارطلبی انگلستان در تولید نمک در هند نشان می‌دهد. طی این راهپیمایی, مسیری ۳۹۰ کیلومتری پیموده شد. در خلال این راهپیمایی, ۸۰ هزار نفر بازداشت شدند.

صفحه 17:

صفحه 18:
در روز ۱۲ مارس سال ۱۹۳۰ میلادی گاندی با هدف کسب استقلال هند از استعمار بریتانیا در یک تظاهرات مسالمت آمیز راهپیمایی نمک را آغاز کرد. در سال هاى قبل مهاتما كاندى دست به تظاهرات مسالمت آمیز و اعتصاب غذاهای بسیاری زده بود تا بواند برای هندوستان یک شرایط خود مختاری مشابه مستعمره هاى اروبايى نشين بريتانيا مانند كانادا يا استراليا را به دست آورد. با اين حال » تلاش هاى كاندى بى نتيجه بوده و برخی از اعضای حزبش » حزب کنگره » صبر خود را از دست داده و تهديد كردند براى كسب استقلال دست به جنگ خواهند زد. کاندی برای این که کار به جنگ کشیده نشود به نایب السلطنه هند هشدار داد اقدام نافرمانی مدنی آتی با هدف کسب استقلال خواهد بود. در روز 1۲ مارس سال 1۹۳۰ میلادی گاندی محل اقامتش در احمدآباد را همراه با ده ها نفر از بيروان و انبوهى از خبرنگاران ترک کرد. پس از پیمودن ۳۰۰ کیلومتر با ‎costa sh‏ کاندی در روز ۶ آوریل ۱۹۳۰ به ساحل اقیانوس هند رسید. او داخل آب رفت و با دستانش اندکی نمک جمع آوری کرد. با این حرکت نمادین » کاندی هموطنانش را تشویق کرد تا انحصار حکومت استعماری در توزیع نمک را نقض کنند. براساس این انحصار حکومت استعماری تمام مصرف کنندکان هندی از جمله فقیرترین افشار را ناگزیر به پرداخت مالیات نمک کرده بود و آنهاحق نداشتند شخصا نمک موردنیاز خود را امین کنند. در ساحل » هزاران نفر از طرفداران کاندی که در طول راه به جمع همراهان او پیوسته بودند از حرکت مهاتما گاندی تقلید کرده و ظروف خود را از آب شور اقیانوس پر کردند. از کراچی تا بمبنی » هندی ها با گرم کردن آب شور و بخار شدن آن در مقابل دیدگان بریتانیایی ها نمک مورد نیازشان را جمع آوری می کردند. ماموران حکومت استعماری بیش از ۶۰ هزار نفر را برای این کار زندانی کردند. هندی های وفادار به توصیه های کاندی تصمیم به مقاومت گرا حکومت استعماری هند گاندی را نیز دستگیر کرد و او مدت ‎٩‏ ماه زندانی بود. سرانجام نایب السلطته هند به ناتوانی خود در تحمیل این قانون بریتانیایی پی برد. | تسليم مبارزه كاندى شد » تمام زندانيان را آزاد کرد و به هندی ها اجازه داد نمک مور نیازشان را خود تامین کند. انحصار نمک حکومت استعماری لغو گردید. «راهپیمایی نمک» از نظر بریتانیایی ها مشابه «جشن چای» بوستن در آمریکا بود که منجر به استقلال این کشور شد. با اين حال » هند مجبور شد نزدیک به ۲۰ سال و تا بایان جنگ جهانی دوم برای استقلال اننظار بکشد و سرانجام در روز ۱۵ اوت سال ۱۹۴۹ میلادی به استقلال دست یابد. به این ترتیب » در روز ۱۲ مارس سال ۱۹۳۰ میلادی مهاتما کاندی رهبر استقلال هند در حرکتی مسالمت آمیز با هدف کسب استقلال هند راهپیمایی نمک را آغاز کرد. راهپیمایی نمک منجر به لغو انحصار نمک حکومت استعماری شد. این حر کت نمادین سر آغاز فصل جدیدی برای کسب استقلال هند بود. کاندی توانست با مبارزه منفی مسالمت آمیز امپراتوری استعماری بریننیا را شکست داده و سرانجام هند را به سوی استقلال رهنمون سازد.

صفحه 19:
دو ره استعمار کهن تاثیرعصر اکتشافات جغرافیایی در پیشرفت گشورهای اروپایی : با ورود به عصر اکتشافات جغرافیایی و پیشرفت در دریانوردی در قرن های پانزدهم و شانزدهم میلادی» اروپاییان به سرزمین هایی نو در امریکا و اقیانوسیه دست یافتند و با تصرف بخش هایی ا زآسیاء افریقا و امریکای جنوبی و ابجاد مستعمرات به استخراج وغارت منابع طبیعی آنها پرداختند. تاثیر انقلاب صنعتی در پیشرفت کشورهای اروپایی: ۱ از قرن هجدهم با وقوع انقلاب صنعتی» استعمارگری اروپایی ها در جهان گسترش یافت. در اين دوره؛ کارخانه های انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی برای تولید کالاهای صنعتی به مواد اولیه و خام نیاز داشتند و استعمار گران اروپایی با تسلط بر نواحی مختلف جهان منابع و مواد اوليه كران بها مانند طلا و الماس» نفت» چوب و دیگر مواد معدنى را به كشورهاى خود سرازير كردند. مهم ترین کشورهای مستعمره و استعما رگو: ۱ کشور وسیعی مانند هند مدت چند قرن» مستعمره انگلستان بود» کشور کوجکی جون هلند» سا ل ها سرزمین وسیع و زرخيز اندونزی را در سیطره خود گرفته بوده کشور بلژیک سا ل ها کنگو را غارت و چپاول کرد و الجزایر سل ها مستعمره فرانسه بود. البته کشورهای استعمار گردر سایر نواحی جهان نیز» كه ‎‘ey‏ مستعمره آنها نبودند» از طریق فشار بر حکومت ها یا دخالت های نظامی» امتیازاتی به نفع خود می گرفتند. عوامل مهم رشد سریع کشورهای اروپایی: ثروت رایگان » فراوان و ارزشمند کشورهای مستعمره

صفحه 20:
نیضت های استقلال طلبانه در کشورهای مستعمره کشورهای مستعمره چگونه به استقلال رسیدند؟ پس از جنگ های جهانی اول و دوم نمضت های استقلال طلبانه در کشورهای مستعمره بیشتر شد و به تدریج» کشورهای مستعمره به استقلال دست بافتند و به عضویت سازمان ملل متحد در آمدند. اهمیت ویژه دوره استعمار کهن: قدرت نظامی و اشغال سرزمین ها امروزه نابرابر اقتصادی بین نواحی جهان چگونه است؟ نابرابر اقتصادی بین نواحی جهان همچنان ادامه پیدا کرد و شکل های جدیدی به خود گرفت.

صفحه 21:
عوامل مانع پیشرفت صنعتی و اقتصادی کشورهای کمتر توسعه يافته صنعتى: ا-عوامل خارجى _ 0 ۲- عوامل داخلی ‎wile‏ حکومت های مستبد و وابسته در اين کشورها که به منافع ملی و پیشرفت کشور خود بی توجه بوده اند ؛ نا آگاهی و بی سوادی مردم» جنک هاو کشمکش هاى داخلى و نداشتن اتحاد» خود باورى و ایمان و اراده و پشتکار برای تغییر وضع موجود . ‎

صفحه 22:
پس از جنگ جهانی دوم» کشورهای جهان به دو بلوک غرب (کشورهای سرمایه داری امریکا و اروپای غربی) و بلوک شرق (کشورهای کمونیستی شوروی سابق چین و اروپای شرقی) تقسیم شدند. جنگ های جهانی اول و دوم خسارت های زیادی به کشورهای سرمایه داری صنعتی زد. این کشورها و در رأس آنها امریکا برای بهره برداری از منابع سرزمین های دیگر و همچنین جلوگیری از گسترش کمونیسم وارد مرحله تاز ه ای شدند و آن مرحله صدور سرمایه علاوه بر صدور کالا بود؛ به این ترتیب که علاوه بر وارد کردن فشارهای سیاسی به حکومت هاء به سرمایه گذاری و ایجاد کارخانه های مونتاژ در دیگر نقاط جهان و بهره کشی از آنها اقدام کردند. البته؛ در اين مرحله کشورهایی که از نظرعلم و فناوری صنعتی عقب مانده بودند» همچنان به فروش منابع و مواد اولیه و خام» و خرید و واردات کالاهای کارخانه ای از کشورهای پیشرفته صنعتی ادامه دادند. یکی از مهم ترین ویژگی های این دوره» گسترش شرکت های چندملیتی بود.

صفحه 23:
om A U om ens =n © ۳5۳5 ac XEROX THALES acm 8 eo Om Ss دفتر مركزى تويوتاء توكيو_زابن دفتر مرکزی سامسونكء سئول. امروزه بیش از ۶۰ هزار شرکت چندملیتی که هزاران شعبه در کشورهای مختلف جهان دارند. مشفول فعالت‌اند و بعضی از نها در آمدهای هنگفت و شگفت! ‎ln hy a‏ درآمد شرکت‌هاییچون جنرل الکتریک رويال داج شل. اكزون موبيل. توال. فولكس واكن و بى بى (بريتيش بتروليوم) هب از تلد ‎

صفحه 24:
به تصویر صفحه قبل توجه کنید. در این تصوير نام برخی از شرکت های چند ملیتی را می بینید. تاکنون نام کدام یک را شنیده يبامحصولات آن را ديده ايد؟ به وسايل صوتى و تصويرى با كوشى هاى تلفن همراه كه در محيط زندكى تان از آنها استفاده مى شوده دقت كنيد وجند شركت سازنده آنها را نام ببريد. شركت هاى توليد كننده اين كالاهاء جند مليتى هستند. د ۵ ءم صه مه ام مساو ‎XEROX THALES‏ 4 4 مس 3 =Googk ‏فنا‎ [31117 Cale bateypuses Google citibank . om 2 ۰ ORACLE

صفحه 25:
شرکت های چندملیتی شرکت های چندملیتی نقش مهمی در تجارت جهانی دارند. ۱ همان طور که پیش تر كفته شده شعبه اصلی این شرکت ها در کشورهای پیشرفته صنعتی (مادر) است و طراحی و فناوری علمی اصلی تولید در کشور مادر صورت می گیرد. شرکت های چند ملیتی شعبه هایی نظیر کارخانه های مونتاز یا شرکت های وابسته در کشورهای دیگر ابجاد می کنند تا بتوانند کالاها و خدمات خود را در آن کشورها تولید کنند و به فروش برسانند. به عبارت دیگر» شرکت های چندملیتی از شرکت های محلی در کشورهای میزبان برای تولید با فروش کالاهاو خدمات خود استفاده می کنند. در هفتاد سال اخيرء صنايع و بانک های ابالات متحده امریکاء اروپای غربی و ژاپن به شکل قابل توجهی در دیگر مناطق جهان» سرمایه گذاری کرده اند. ابالات متحده امریکا برای تشویق شرکت های خود به سرمایه كذارى در خارج از كشورء به آنها کمک های مالی و حمایتی کرده است.

صفحه 26:
۳ ‏ور‎ "۲0 dis ‏بت‎ oF ‏وت‎ 0 su

صفحه 27:
شرکت چندملیتی, بنگاه بازرگانی جهانی یا شرکت بی‌کشور ۸۷۵۱۲۱06۵110۴001 ‎corporation‏ یک سازمان ابرشرکتی است که کالاها و خدمات خود در یک با چندین کشور دیگر به جز کشور مادر» مالكيت» ارائه و نظارت می‌کند. یک شرکت چندملیتی س)|۷۱۱۷/معمولا شرکت بزرگ است که ممکن است از به هم پیوستن چند شرکت به وجود آمده باشد» خدمات با کالاهای خود را در کشورهای مختلف ارائه کرده ساخته یا به فروش می‌رساند. وسعت زیاد و فعالیت جهانی به صورت متمر 55 از طریق شرکت‌های مادر» دو شاخصه اصلی این شرکت‌ها است. فعالیت‌های شاخص: واردات و صادرات کالاها و ارائه خدمات سرمایه گذاری بزرک در کشورهای خارجی خريد و فروش در بازارهای خارجی کشودن شرکت ساخت با مونتاژ کالا در کشورهای خارجی به کا رگیری شرکت‌های محلی در کشورهای خارجی برای فروش کالاها و ارائه خدمات

صفحه 28:
تعریف شر کتهای چند ملیتی: تعریف مورد توافقی برای شر کتهای چند ملیتی وجود ندارد در بسیاری از متون واحد تجاری شرکت چند ملیتی بعنوان شركتى تعريف شده است که راه اندازی . تولید و تاسیسات مستقر در حداقل دو کشور را تحت مدیریت و کنترل خود دارد . گروه شخصیت های برجسته 06۲5005 ۳۳0696 0۶ 6۳0۲۵ 116 شرکتهای چند ملیتی را به این شکل تعریف کرده اند: شرکتهای چند ملیتی شر کتهایی هستند که تولید یا خدمات تاسیسات خارج از کشور محل تشکیل خود را در مالکیت و کنترل خود دارند شر کتهای مزبور هميشه خصوصی نیستند بلکه همچنین می توانند بصورت تعاونی یا تحت مالکیت دولت باشند. کمیسیون ملل متحد درمورد قانون تجارت بین الملل یک شرکت چند ملیتی را به شرح ذیل تعریف می کند: اصطلاح شرکت چند ملیتی شامل شرکتهایی می کردد که از طریق شعب فرعی , شاخه ها یا شرکتهای وابسته یا ساير سازمان ها در آمور باز رگانی اساسی یا سایر فعالیت های اقتصادی کشور میزبان دخالت دارند.ولی کنترل یا تصمیم گیریهای آنان در کشور یا کشورهای دیگری که کشورهای مادر خوانده می شوند متمر کز است. اما به نظر می رسد که تعریف زير از ش رکتهای چند ملیتی صحیح تر باشد: شر کت چند ملیتی شرکتی است که دارای شر کتهای فرعی در سراسر دنیاست و از طریق سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم در خاک کشورهای دیگر به فعالیت تجاری می پردازد.

صفحه 29:
استدلال ها در حمایت از شر کتهای چند ملیتی: -امنافع تکنولوژیک: امروزه در این مورد باوری قوی وجود دارد که تکنولوژیک نقش غالب و نافذی در هر فرایند توسعه دارد. ش رکتهای چند ملیتی ضمن انتقال ماشین آلات و تجهیزات مدرن به کشورهای میزبان پیچیده ترین دانش تکنولوژیک در مورد فرایندهای تولید را در اختیار آنان قرار می دهند. از نظر تاریخی تاکنون مهمترین مکانیسم برای انتقال تکنولوژی صنعتی به یک کشور کمتر توسعه یافته تشکیل شعب فرعی عملیاتی شرکتهای چند ملیتی در کشور مزبور بوده است که با هدف خاص بهره برداری از فرصت های ایجاد شده بر اساس بازارهای اقتصاد محلی و منابع مادی و انسانی صورت می گیرد. اين تكته تايبد شده است که انتقال تکنولوژی توسط شر کتهای چند ملیتی متضمن منافع اجتماعی بالقوه ای می باشد زیرا کشورهای کمتر توسعه يافته را از پرداخت هزینه های بالای باز آفرینی پیشرفتهای صنعتی معاف می کند. -2رتباط کاری و رویه های اشتغال: شرکت هاتی چند ملیتی اثرات عمده ای بر ارتباطات کاری و رویه های اشتغال دارند .در حقیقت شر کتهای چند ملیتی حجم عظیمی از مشاغل را با دستمزدهایی که غالبا الاتر از مانگین منطقه ای است ایجاد مى کنند به بیان دیگر ریزش درونی سرمایه خارجی سطح کل دستمزدهای حقیقی نیروی کار را بالا مى برد.

صفحه 30:
-3پرداخت مالیات: مالیاتهایی که به منافع شر کت های چند ملیتی تعلق می گیرد عایدی مهمی برای کشور میزبان محسوب می شود با مالیاتهای وضع شده بر منافع اين شر کت ها و مشار کت مالی در عملیات محلی آنها دولت میزبان به نحو بهتری قادر می گردد تا منابع مالی عمومی را در جهت پروژه های توسعه فعال نماید. -4 رقابت فزاینده: حضور یک شرکت چند ملیتی رقابت را تشدید می کند . انحصارات محلی را می شکند و محصولات بهتری را با هزینه پا وجود شرکت های خارجی تشدید می کردد بویژه وقتی که شر کتهای داخلی اکتساب فن نموده یا اين که به دلیل رقا روشهای اساسی تری را در آمر تولید و خدمات اتخاذ کنند. اد می کند.رقابت تجاری به واسطه خارجی مجبور می شوند که -5توسعه و بهبود رفاه: کرارا اظهار شده که عملیات شر کتهای چند ملیتی می تواند از راههای مهمی به فرایند توسعه کشورهای در حال توسعه میزبان کمک کند.شر کتهای چند ملیتی سرمایه و ارز را از طریق صادرات محصولات شعب خود تزریق می کنند. این شر کتها انواع جدیدی از اشتغال را ایجاد می کنند و با اين کار سطوح مهارت نیروهای کار محلی را از طریق تجارب شغلی و آموزش رسمی بالاتر می برند. در توسعه منابع طبیعی شر کت چند ملیتی مستقیما محصولات را در بازار جهانی می فروشد یا مواد خام را جهت عملیات منسجم بین المللى به كار مى كيرد . -6ثبات و استحکام: یکی از مزیت های عمده جذب شعبه ای از یک شر کت چند ملیتی به یک منطقه ناشی از این است که تنها تعداد کمی از این شرکت ها ورشکست می شوند.در واقع شر کتهای بز رک مجاز به عدم موفقیت نیستند و در مقابل توسط اقدامات مختلف دولتی حمایت می شوند.شر کتهای چند ملیتی نه تنها دولت کشور مادر حمایت می شوند بلکه تعداد کمی از آنها متحمل خطرات جدی می شوند. شرکت های چند ملیتی ورشکست نمی شوند زیرا دارای قابلیت انعطاف محلی قابل ملاحظه ای می باشند و می توانند محصولات را از تاسیسات پر زحمت به طرف مناطق دارای قابلیت تولید منتقل کنند.

صفحه 31:
۱-با احداث کارخانه يا شرکت در کشورهای دیگر از منابع طبیعی آن نواحی استفاده می کنند؛؟ ۳- این که از نیروی کار ارزان قيمت این نواحی برخوردار می شوند ۳- در کشورهای کمترتوسعه بافته صنعتی» نظام مالیاتی و بیمه کارگران و قوانین و مقررات زبست محیطیء چندان جدی و سخت نیست» فعالیت شرکت های چندملیتی در این گونه کشورهاه آسان تر و ارزا ن تر تمام می شود. دلایل افزایش وابستگی کشورهای درحال توسعه به کشورهای توسعه یافته صنعتی های چندملیتی به دنبال افزايش فروش و سود خود هستند و به منافع کشورهای میزبان چندان توجهی ندارند. ابن شرکت ها گاه انحصار تولید یک کالا را در دست می گیرند و کارخانه های داخلی کشورها را از دور رقابت» خارج می کنند و موجب ورشکستگی آنها می شوند. در اين صورت» وابستگی نواحی به کشورهای توسعه یافته صنعتی بیشتر می شود.

صفحه 32:
| -کشورهایی که اقتصاد آنها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور مواد اولیه و خام و منابع انرژی و معدنی است؛(گروه اول) -کشورهایی که اقتصاد و در آمد آنها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور انواع کالاهای کارخانه ای وصنعتی همراه با فناوری های پیشرفته و نوین است.(گروه دوم) اقتصاد کشورهای گروه اول در برابر نوسانات قیمت در بازارهای جهانی آسیب پذیری زیادی دارد و کاهش قیمت خرید محصولات آن ها می تواند شوک های عظیمی به اقتصادشان وارد کند. در این نوع اقتصاد» حمایت از بخش های تولیدی داخلی ضعیف است وواردات کسترش زیادی دارد.

صفحه 33:
علل تشکیل ‎Sel‏ توسط كشورهاى صاد ر کننده ‎CB‏ در بين كشورهاى صادر کننده مواد خام و منابع انرژی» برخی کشورهای صادر کننده نفت و گاز برای دفاع از منافع خود وجلو کیری از آسیب پذیری ناشی از کاهش قیمت نفت در بازار جهانی؛ با یکدیکر متحد شده وسازمان اوبک را به وجود آوردند. اوپک (0ع0) برای مطالعه ‎Sas!‏ با سازمان کشورهای صادر کنندهُ نفت؛ یک کارتل بین المللی است و در حال حاضر دوازده کشور ابران» عراق» کویت» عربستان سعودی, امارات متحدهٌ عربی» قطر الجزای لیبی» نیجریه» اکوادر» آنگولا» ونزوئلا عضو آن هستند. ‏اويك که هدف آن دفاع از منافع کشورهای ‎OUST solo‏ نفت است؛ تلاش می کند که کشورهای عضو بتوانند متحد و هماهنگ عمل کنند و نفت را با بهترین قیمت بفروشند. ‏این سازمان در سال ۱۹۶۰میلادی برای مقابله با سیاس تهاى استثمارى شركت هاى بزرى نفتی امریکا و ارپا به وجودآمد. تا آن زمان این شرکت ها فناوری تولید نفت خام و شبکةٌ حمل و نقل آن را در اختبار داشتند و از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی جلوگیری می کردند. مقر سازمان اوبک در وین است و کشورهای عضو برای تبادل نظر در موضوعاتی چون تعیین سهمیه فروش نفت» قیمت گذاری و نظایر آن با یکدیگر جلسات گفت وکو برگزار می کنند. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 34:
اجلاس آوپک وين

صفحه 35:
ما در جهانی آکنده از ایرابری زندگی می کنیم؛ جهانی که در آن تعداد زیادی از مردم مجبور به تحمل فقر و رنج اند . یکی از ملاک های سنجش و مقایسه کشورها دراین زمینه«شاخص توسعه انسانی» است. شاخص توسعه انسانی سه عامل را در بر می ‎pF‏ 29 اس در آمد و رفاه» ۲"س امید به زندگی یا متوسط طول عمر» 5 سواد و آموزش. عامل اول جنبه اقتصادی دارد. امروزه ثروت و درآمد جهان به شدت در دست برخی کشورها متمرکز شده است؛ به طوری که مردم برخی از کشورها در آمد و سطح زندگی و رفاه خوبی دارند؛ در حالی که در برخی کشورهای دیگر» بخش بزرگی از مردم با فقر و کمبودامکانات زندگی مواجه اند.

صفحه 36:
گزارش های پژوهشگران درباره وضعیت ثروت و فقر در دنیا نشان می دهد كه :

صفحه 37:
به‌گزارش آکسفام "۸۵ نفر از ثروتمند ترین افرادجهان ۴۵ اکنون نیمی‌از ثروت جهان را در اختیار دارند .

صفحه 38:
The global wealth pyramid ‘Source: James Davies, Rodrigo Liuberas and 32m dary Stones Cet Sass al Wea (07%) ‎>USD1 ۵ 98.7 ten (41.0%)‏ مح ‎USD 100,000 ta 1m ‎ ‎USD 101.8 trn (42.3%) ‎ ‎ ‎USD 10,000 to 100,000 ‘USD 33.0 trn (13.79) 7 ‎USD 7.3 trn (3.0%) ‎Total wealth Wealth ‏جمعیت ج‎ 1 (percent of world) Number of adults (percent of world population) ‎ ‎

صفحه 39:
هم فکری کنید و نمودار را بخوانید . الف) هر ضلع نمودار نشان دهندة چه موضوعی است ؟ هر ضلع نمودار نشان دهنده موضوعات زیراست: درصد ازکل ثروت جهان درصد بزرگسالان از جمعیت جهان دامنه میزان ثروت(دلار) ب) چهار بخش هرم را با یکدیگرمقایسه و تفسیر کنید. کمتراز ۱۰هزار دلار ۰۰۰ دلار م۰۰۰۰ ۱دلار بیش از ۱۰۰۰۰۰۰دلار پ) تفاوت قاعده و رأس هرم را بیان کنید. در راس هرم درصد از کل ثروت جهان و دامنه میزان ثروت جهان افزايش می یابد ولی در قاعده هرم درصد از کل ثروت جهان و دامنه میزان ثروت جهان کاهش می یابد. به عبارت دیگربا حرکت از قاعده هرم به راس هرم درصد از کل ثروت جهان و دامنه میزان ثروت جهان افزایش می یابد و بالعکس. SN Gate ‏یی متیر‎ # ‏ی‎ ‎۳ ‏سک‎ cos ۳۱/۵ ~ ¥ ‘. (nvr) ‏موسي‎ an 1 درصد بزرگسالان از جمعیت جهان

صفحه 40:
ارتباط نابرابری اقتصادی با فضای جغرافیایی نابرابری اقتصادی در فضای جغرافیایی جلوه گر می شود. به عبارت دیگر» جون ‎wile‏ و امکانات و خدمات به طور عادلانه توزیع نمی شوند» نابرابری را می توان در سطح زمین و فضایی که انسان ها در آن زندگی می کنند» مشاهده کرد. نتیجه وتاثیرنابرابری اقتصادی برنواحی در نتیجه نابرابری اقتصادی» ناحیه هایی پدید می آیند که از نظر امکانات و تسهیلات و چشم اندازهای جغرافیایی با یکدیگر تفاوت دار ند.

صفحه 41:

صفحه 42:
زاغه نشينى ‏ اتيويى محلة ثروتعند نشين ‏ موناكو

صفحه 43:
مرکز- پیرامون در نظام سرمایه داری جهانی» بر اساس روابط و مبادله نابرابری که بين نواحی پدید آمده است؛» برخی نواحی نقش «مرکز» يافته و بر سایرنواحی غالب و مسلط شده اند. برخی نواحی نيز نقش «بيرامون» دارند كه به لحاظ اقتصادی به مر کز وابسته اند . 7 بر اساس این نظریه» مرکز» پیرامون وا .بر ۹ استثمار مى كند و بر آن سيطره 7 = اقتصادى دارد. به مدل توجه كنيد؛

صفحه 44:
‎٠ ۳۳‏ منظور از مرکزه کانون های سلطه اقتصادی بر جهان است. ‏تعریف کشورهای مرکز کشورهای توسعه یافته صنعتی که از نظر در آمد و روت بالاترین موقعیت را دارنده مرکز نامیده می شوند. ‏۱-اين کشورها مانند یک قطب آهن ربا عمل می کنند و بخش عمده ای از سود و ثروت جهان رادریافت و ‏جذب می کنند. ‏۲- آنها حتی به صدور سرمايه؛ یعنی سرمایه گذاری در دیگر نواحی جهان می پردازند. __ ‏۳- از ویژگی های کشورهای مرکز برخورداری از صنایع نو و خدمات پیشرفته, فناوری بالا و نیروی ماهر ‏و متخصص, و زیر ساخت های مناسب برای توسعه اقتصادی مانند حمل و نقل پیشرفته و سطح بالای زندگی ‏و رفاه اجتماعی است. ‏۴-کشورهای مرکز؛ مواد خام را با قیمت ارزان تر از کشورهای پیرامون به دست می آورند و کالاهای ‏ساخته شده صنعتی را با سود بیشتربه آنها می فروشند. ‏۵- کشورهای مرکز همچنین از طریق سرمایه گذاری یا شر کت های چند ملیتی از نیروی کار ارزان قیمت ‏کشورهای پیرامون استفاده می کنند. ‏۶-کشورهای مرکز کاهی با روش های مختلف افراد با استعداد و متخصص يا به اصطلاح» مفزهای متفکر ‏را نیز از کشورهای پیرامون به خود جذب می کنند. در حالی که کشورهای پیرامون هزینه های تحصیل و ‏رشد این افراد را پرداخته اند. ‏مهم ترین کشورهای مرکز: کشورهای امریکای شمالی» اروپای غربی» ژاپن و استرالیا جزء کشورهای مرکز هستند. ‎FE SD HD srl eg of sh

صفحه 45:
۱-کشورهای پیرامون عمدتاً تولید کننده و صادر کننده مواد اولیه و خام اند. این کشورها از نظر توسعه صنعتی و فناوری های نوین در سطح پایین تری قرار دارند. ۳-اين کشورها که به واردات کالاهای صنعتی از مرکز وابسته اند» بازار خوبی نیز برای تولیدات آن هاهستند و بنابراین» سود هنگفتی نصیب کشورهای مر کز می کنند. ۴-از دیگر ویژگی های کشورهای پیرامون» کمبود نیروی کار ماهر ومتخصص و زیرساخت ها و تجهیزات لازم برای توسعه صنعتی است. مهم ترین کشورهای ‎only‏ SCD HO 6 sO تغییرجایگاه جایگاه کشورها به عنوان مرکز و پیرامون در طول زمان ثابت نیست و ممکن کشورهای است تغیبر کند نظریه پردازان مرکز پیرامون معنقدندکه در طول زمان گروهی پیرامون از كشورها جايكاه نيمه بيرامون يافته اند .

صفحه 46:
منظورا زکشورهای نیمه منظور از کشورهای نیمه پیرامون کشورهایی هستند پیرامون که بین مرکز و پیرامون قرار گرفته اند. ۱-اين کشورها از نظراقتصادی از کشورهای پیرامون ویژکی . قوی ترند اما هنوز ازنظر قدرت اقتصادی به کشورهای ‎١‏ کشورهای مرکز نرسیده اند. نيمه ببرامون ؟-اين كشورها بين کشورهای مرکز و پیرامون نقش واسطه بازى مى كنند و ساختار اقتصادى و اجتماعى آنهادجار تغييرات و تحولات صنعتى و فناورانه شده است. مهم ترين از جمله كشورهاى نيمه بيرامون مى توان به جين» كه در دو کشورهای نیمه دهه اخير خيز اقتصادى فوق العاده اى درجهان برداشته ‏پیرامون است و همجنين كره جنوبی و سنگاپور اشاره کرد.

صفحه 47:

صفحه 48:
-الف)ویژگی‌های کشورهای مرکز و پبرامون و نیمه پیرامون رادر جد ولیدسته‌بندی ب) به نظر شماءیک کشور چگونه می‌تواند جایگاه خودراد مد ل مرکز-پیرامون ارتقادهد وازوابستگی به مرکز رها شود؟

صفحه 49:
اسالف) ویژ گی‌های کشور هایمر کز وپیرامون و۱ کشورهای مرکز |-اين کشورها مانند یک قطب آهن ربا عمل می کنندا او بخش عمده ای از سود و ثروت جمسان رادریافت وا اجذب می کنند. ۲- آنها حتی به صدور سرمایه» یعنی سرمایه گسذاری] |در دیگر نواحی جهان می پردازند. ۳- از ویژکی های کشورهای مرکسزء برخسورداری از ‎gale]‏ نو و خدمات پیشرفته؛ فناوری بالا و نیروی ماهر أو متخصص و زیر ساخت های مناسب بسرای توسته ااقتصادی مانند حمل و نقصل پیشسرفته و سطح بالای| آزندکی و رفاه اجتماعی است. ۴-کشورهای مرکز» مواد خام را با قيمت ارزان تسر از اکشورهای پیرامون به دست مسی آورنسد و کالاه‌ای| اساخته شده صنعتی را با سود بیشتربه آنها می فروشند. ۵- کشورهای مرکز از طریق سرمایه کسذاری| یا شرکت های چند ملیتی از نبروی کسار ارزان قیست| اکشورهای پیرامون استفاده می کنند. فعالیت صفحه ۱۰۸ کشورهای نیمه پیرامون 1-این کشورها از نظراقتصادی از کشورهای پیرامسون آقوی ترند اما هنوز ازنظر قدرت اقتصادی به کشورهای) ام کز نرسیده اند. ۲-اين کشورها بين کشورهای مرکز و پیرامسون نقش أواسطه بازى مى کنند و ساختار اقتصادی و اجتماعی) | آنهادچار تغیبرات و تحولات صنعتی و فناورانسه شسده) ااست. پیرآمون‌رادر جدولی‌دسته‌بندی ‏ کنید. كشورهاى ببرامون | -کشورهای پیرامون عمدتا تولیدکنن أمواد اوليه و خام اند. ۵ و صادر کننده ۲-اين کشورها از نظر توسعه صنعتی و فناوری هسای| نوین در سطح پایین تری قرار دارند. ۳-اين کشورها که به واردات کالاهای صنعتی از مرکز وابسته اند. بازار خوبی نیز برای تولیدات آن هاهستندا او بنابراین» سود هنگفتی نصیب کشورهای مرکسز مسی| ۴-از دیگر ویژگی های کشورهای پیرامسون؛ کمبسودا نیروی کار ماهر ومتخصص و زیرساخت ها و تجهیسزاتا لازم برای توسعه صنعتی است.

صفحه 50:
ب) به نظر شماء یک کشور چگو نه می‌تواندجایگاه خودر ادر مدل مر کز سپیر امون‌ارتقادهد وا زوابستگی به‌مرکزرهاشود؟ کشورها می توانند به روش های زیر از وابستگی خارج شوند: -افزایش ارتباطات سیاسی و اقتصادی و فرهنگی کشسوربا دیگرکشورهای جهان -تدوین برنامه های بلند مدت و میان مدت برای توسعه کشور -استفاده از نیروهای جوان و خلاق دراداره کشور -توجه زیادبه برنامه های آمایش سرزمین برای توسعه کشور -استفاده از درآمد های کشوردرآبادانی داخل کشور و عدم توجه به ایجاد تتش و درگیری درمنطقه -استفاده از انرژی های نو وپاک در کشورمانند انرژی خورشیدی -توجه به محیط زیست کشور که زیرساخت توسعه کشورمی باشد و حفظ محیط زیست کشور -توسعه فعالیت هایی که به آب کمتری نیاز دارد -توسعه فعالیت های گردشگری داخلی وخارجی که از طریق درآمد زيادى به دست مى آيد

صفحه 51:
تجارت بين المللی و حفاظت از اقتصاد کشورها اکر ارزش صادرات یک کشور بیشتر از واردات آن باشد موازنه تجاری مثبت است و آن کشورمیتواند از راه سودی که به دست می آورد» استانداردهای زندگی و رفاه را در کشور خود بهبود بخشد. اكر ارزش واردات بیشتر از صادرات باشد» موازنه» منفی است که به آن كسرى تجارى مى كويند وبراى اقتصاد كشور نامطلوب است. ۱-وضع تعرفه های گمرکی و مالیات بر کالاهای وارداتی» ۲-محدود با ممنوع کردن واردات برخی کالاها در دوره های زمانی خاص» ۳- تشکیل اتحادیه های اقتصادی -تحاری منطقه ای وایحاد مناطق آزاد تحاری

صفحه 52:
واردات ~=— صادرات

صفحه 53:
ا-اتحادیه های اقتصادی - تجاری منطقه ای» میان کشورهای همسایه شکل می گیرد. ۴ کشورهای عضواین اتحادیه ها براساس موافقت نامه هایی که امضا می کنند؛ سعی می کنند مالیات ها و تعرفه های گمرکی را بین خودشان کاهش دهند يا بردارند تا تجارت بین کشورهای منطقه» افزايش یابد و به رونق و توسعه اقتصادی کشورها کمک شود. ۳-از جمله اتحادیه های اقتصادی منطقه ای می توان به اکوء آسه‌آن و ثفتا اشاره کرد. 1

صفحه 54:
اكو ‎ECO)‏ / سازمان همکاری‌های اقتصادی آسدآن (لالمعكم) | اتحادية كشورهاى جنوبشرقى آسيا ۴ م تهران ‎fled‏ ۶۷ م جاکارتا (ندونزی) تایلنداندوتزی. مالزی. - حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه - برنامة توسعة حمل و نقل و ارتباطات - پایین آوردن تعرفه‌های تجاری بین کشورهای عضو - تشویق اعضا به همکاری و مبادلة اطلاعات علمی, اقتصادی. فتی و فرهنگی — امعيت .و كبات :سياس .در :منطقة جنوبشرقى آسيا - توسعة فرهنگی و گردشگری

صفحه 55:
4م نفتا ۱۵۸۵۴۲۸۵۱ سازمان تجارت آزاد امریکای شمالی ۴ اتاوا (کانادا؛ کانادلایالات متحد؛ مکزیک امریکاه 9بتب- 1 001 و سرمايهكذارى بين سه كشور در يك دورة زمانى - برداشته شدن تعرفههاى كشاورزى و خواربار - امكان سرمایه‌گتاری امریکا و كانادا در مکزیک

صفحه 56:
ee ‏باتوجهبهسیاست‌های اقتصادمقاومتی به نظرشماوارداتکد ام کلاهابهکشورباید محدودیاممنوع شود؟ دلیل بیاورید.‎ ‏بايد سعی شود صادرات کشورافزایش یابد افزایش واردات بی رویه به ضرراقتصاد‎ ‏کشوراست با افزایش صادرات در آمد کشور افزایش يافته و موجب رونق اقتصادی می‎ ‏شود و با افزايش واردات بی رویه کالا ها مخصوصا کالاهای غیرضروری موجب رکود‎ ‏اقتصادی شده وافزایش بی کاری می شود و..‎ البته باید سعی شود صادرات مواد خام کاهش یابد و بیشتر محصولات ساخته شده صادر گردد و...

صفحه 57:
۲-متن صفحه بعدرامطالعه کنید وفعالیت زیر راانجام‌دهید. الف)عبارت هارابه طور مناسب, به هم مر بوط کنید: (نفتا) (امریکای‌جنوبی) )!35( (آسیای جنوب شرقی) (آسه‌آن) (آسیای‌غربی) (امریکای‌شمالی‌ومرکزی) ‎(Gs)‏ (امریکای‌جنوبی) (اکر) (آسیای‌جنوب‌شرقی) (آسه‌آن) (آسیای‌غربی) (امریکای‌شمالی‌ومر کزی)

صفحه 58:
ب)ایران عضو کدام یک ازاین اتحادیه هاست؟ چند عضواین اتحادیه رانام ببرید.د وهدف این اتحادیه رابنویسید. ايران عضواتحادیه اکو می باشد. ایران» پاکستان, ترکیه, افغانستان» جمپوریآذربایجان. قزاقستان؛ ازبکستان» ترکمنستان» تاجیکستان از اعضای اکو می باشد.مهم ترین اهداف آن عبار تست از : -حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات بین کشورهای عضو -بهبود شرایط توسعه اقتصادی و افزایش سطح زندگی و رفاه مردم منطقه تدوین برنامه های مشترک فرهنگی و مبادلات فرهنگی. پ) کدام هد ف درهمه اتحادیه‌های اقتصادیستجاری» مشترک است؟ کاهش تعرفه های تجاری و بهبود شرایط اقتصادی و احتماعی اعضا و افزایش سطح رفاه زندگی مردم ت)چه عواملی موجب می‌شود که این کشورها با یکد یگر اتحاد یه ای تشکیل بدهند؟ کشورها برای رشد و توسعه اقتصادی شان به یکدیگرنیاز دارند و برای پیشرفت باید باهم متحد شوند هم آیااین اتحادبه‌های منطقه ای فقط اهد اف اقتصادی دارند؟ خبر.مبادلات علمی و فناوری,فرهنگی و امنیت سیاسی و بات سیاسی از دیگراهداف کشورها می باشد که با هم متحد می شوند و...

صفحه 59:
فعاليت صفحه ۱۰۸ اسباتوجدبه سياستهاى اقتصادمقا ومتى» بدنظر شماواردا تكدام كالاهابه كشو ربايد محدودياممنوع شود؟ دليل بباوريد. بايد سعى شود صادرات كشورافزايش يابد افزايش واردات بى رويه به ضرراقتصاد كشوراست با افزايش صادرات در آمد كشور افزايش يافته و موجب رونق اقتصادى مى شود و با افزايش واردات بى رويه كالا ها مخصوصا كالاهاى غيرضرورى موجب ركود اقتصادى شده وافزايش بى كارى مى سود و... البته بايد سعى شود صادرات مواد خام کاهش یابد و بیشتر محصولات ساخته شده صادر گردد ‎sng‏

صفحه 60:
ب)ایران عضو کدام یک زاین اتحادبه‌هاست؟ جند عضوا ین اتحاد یه رانام ببر بد. دوهدف این اتحاد به رابنویسید. ایران عضواتحادیه اکو می باشد. ایران» پاکستان» ترکیه, افغانستان» جمهوریآذربایجان قزاقستان, ازبکستان» ترکمنستان. تاجیکستان از اعضای اکو می باشد.مهم ترین اهداف آن عبار تست از : -حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات بین کشورهای عضو بهبود شرایط توسعه اقتصادی و افزایش سطح زندگی و رفاه مردم منطقه تدوین برنامه های مشترک فرهنگی و مبادلات فرهنگی. ب) کدام‌هدف در همه اتحادیه‌هایاقتصادیستجاری» مشتر ک‌است؟ کاهش تعرفه های تجاری و بهبود شرایط اقتصادی و احتماعی اعضا و افزایش سطح رفاه زندگی مردم و... ت) چه عواملی مو جب می‌شود کهاين کشور ها با یکد یگر اتحادیه ای تشکیل بدهند؟ کشورها برای رشد و توسعه اقتصادی شان به یکدیگرنیاز دارند و برای پیشرفت باید باهم متحد شوند و.. ه) آیااین اتحادبه‌های منطقه ای فقط اهداف اقتصادی دار ند؟ خیر.مبادلات علمی و فناوری,فرهنگی و امنیت سیاسی و ثبات سیاسی از دیگراهداف کشورها می باشد که با هم متحد می شوند و...

صفحه 61:
تعریف مناطق آزاد تجاری مناطق آزاد تجاری مناطقی هستند که در اصل برای توسعه صادرات یک کشور و رونق اقتصادی آن ایجاد می شوند. دراین مناطق» تولیدکنندگان و بازرگانان می توانند بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی با معافبت های مالباتی» به صادرات و واردات و انبارداری کالاها ببردازند. به طو ركلى دراين مناطق؛ مقررات و قوانین اقتصادی ویژه و متفاوت با دیگر نواحی سرزمین وجود دارد. جرا همه مناطق آزاد به اهداف خود نرسبدند؟ زیرا در برخی کشورها به پایگاه واردات تبدیل شده اند و نتوانسته اند به توسعه اقتصادی کمک کنند. مناطق آزاد تجاری اغلب در مجاورت بنادر مهم ایجاد می شوند. مهم ترین مناطق آزادتجاری ایران کیش و منطقه آزاد تجاری - صنعتی انزلی

صفحه 62:
| تسوب تفاوت منطقه آزاد تجاری - صنعتی و منطقه ویدهُ اقتصادی مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویهُ اقتصادی هر دو به منظور ایجاد تحرک اقتصادی, صادرات غیر نفتی» انتقال کالا و فناوری به کشور ایجاد می شوند. در این مناطق, فعالیت های اقتصادی مشمول معافیت مالیاتی است و امکان استفاده از ماشین آلات و تجهیزات و مواد اولیه و مصرفی بدون پرداخت حقوق گمرکی وجوددارد. به عبارت دیگر, همه شرایط برای مناطق آزاد تجاری - صنعتی و مناطق ویهُ اقتصادی یکسان است امادر مناطق آزاد تجاری امکان تأسیس بانک و بیمه و گشایش اعتبارات اسنادی و معافیت مالیات بر درآمدکل فعالیت خدماتی نیز وجود دارد که این در مورد مناطق ویژه صدق نمی کند.

صفحه 63:
تجارت بين المللى و حمل و نقل دریایی اهمیت وبرتری حمل و نقل دریایی در بين روش های مختلف حمل و نقل (زمینی» هوایی و دربایی) حمل و نقل دریایی جایگاه ویژه و ممتازی دارد؛ به طوریکه حدود۹۰درصد تجارت جهانی از نظر وزن کالاهایی که جابه جا می شوند» از طریق حمل و نقل دریایی و توسط کشتی ها صورت می گیرد. حمل و نقل دریایی به دلیل پایین تر بودن هزینه ها با وجود وزن زیاد کالاهای جابه جا شده و نیز قابلیت جابه جایی کالا تا مسافت های دوردست بر دیگر شیوه های حمل و نقل برتری دارد.

صفحه 64:

صفحه 65:
شانگهای (به چینی: (18 ل بزركترين شهر کشور چین و دومین شهر بزرگ جهان يس از توکیو است, /

صفحه 66:

صفحه 67:
امروزه بیشتر مبادلات اقتصادی ازطریق چه کشتی هایی انجام می شود؟ امروزه بیشتر مبادلات اقتصادی کشورها از طریق انواع کشتی های فله بر )45 غلات» زغال» سنک آهن» سیمان و ... حمل می کنند») کشتی های ره کشتی های نفتکش و شناورهای تانکر حمل کننده گاز انجام 3 کشتی ‎Ch‏ )055 کالاها را در بندرهای اصلی و بزرگ تخلیه می کنند. این کالاها توسط کشتی ها و شناورهای کوچک تر در بنادرفرعی کشورها نوزیع می سوند.

صفحه 68:
كشتى كانتينرى شركت زىآىام در استانبول

صفحه 69:
کشتی کانتینری یا کشتی بار گنجی کشتی‌های باربری هستند که تمام بار آنها با ر گنج (کانتینر) می‌باشد که در اصطلاح فنی آن. حمل و نقل بار گنج یا کانتینریزیشن نامیده می‌شود. کشتی‌های کانتینری عموما ابزار اصلی ایستگاه جندگانه تحارتی می‌باشند. بارهای این کشتی‌ها عموما کانتبنرهای استاندارد ۲۰-۸ و 2۰۸ فوت می‌باشند. ظرفیت حمل برخی کشتی های کانتینر بر تا نوزده هزار ۱۹۰۰۰ کانتینر هم می رسد.

صفحه 70:
کشتی نفت کش ‎SUL‏ نفت کش نوعی از کشتی‌های تجاری است که برای حمل و نقل نفت به صورت فله طراحی شده است. کشتی‌های نفت کش در دو نوع وجود دارند: تانکر نفت خام و تانکر فرآورده‌های نفتی. تانکرهای نفت خام مقادیر زیادی از نفت خام را از نقطه استخراج آن به پالایشگاه‌ها منتقل می‌کنند. تانکر فرآورده‌های نفتی که به طور کلی بسیار کوچکتر هستند. برای جابه‌جایی فراورده‌های نفتی از پالایشگاه تا نقاط نزدیک به بازارهای مصرف کننده طراحی شدهاند.

صفحه 71:

صفحه 72:
Oil tanker 458 m (1503 ft) Container ship ۱ 0 399 m (1309 ft) Bulk carrier 362 m (1188 ft) Passenger ship ‏5م56 ع( أ عآنااام‎ 360 m (1181 ft) Aircraft carrier 341 m (1119 ft)

صفحه 73:

صفحه 74:

صفحه 75:
کشتی‌ های کافتیتریو: ‎«/bup:/alvanchitebyan.net _¢http://fmbm.blogfa.com/cat—aspx)‏ (@SsSRC_PMO ¢/hups://fa.wikipedia.ore/wiki «/http://bandartimes.ir ‏شتی کانتینری کشتی های باربری هستند که تمام بار آنها کانتیتر می یاشد.‎ ایستگاه های چندگانه تجارتی میب این کشتی ها برای حمل انواع محمولات با بسته بندی کانتیتر ساخته شده اند سهولت بارگیری و حمل کانتیتر ها امتیاز مهمی به حساب می آید.کانتیتر محفظه‌ای است قولادی يا آلومینیومی که جهت حمل محمولات مختلف به شکل استاندارد شده به کار گرفته می‌شود. امروزه کانتیتر توانسته است هم به جهت سهولت حمل و نقل و هم به جهت محافلت کال و هم به لحاظ اقتصادی انقلایی در روش‌های حمل و نقل کالا ایجاد نماید. این مزایا یه ویژه در حمل یکسره چشمگیرتر است. در حمل یکسره شرکت حمل‌کننده محموله را از فرستنده در مبداء )کارخانه یا اتبار) تحویل گرفته و در مقصد به گیرنده کالا تحویل می‌دهد. این روش اصطلاحاً 100 0 1۳00 نامیده می‌شود. از امتیازات دیگر کانتیتر آن است که می‌توان آن را یا هر یک از وساتط نقلیه اعم از کشتی. کامیون یا راه‌اهن و حتی هواپیما حمل نمود. در حمل بار به طریق سنتی» محموله به دفعات دست به دست می‌شود و در هر یک از این مراحل امکان معطلی و تأخیر و خسارت اجتتاب‌ناپذیر است. در حالی که در حمل یکسره با کانتیتر این عوارض بسیار تقلیل يافته و ناچیز است.کانتیترها در دو اندازه استاندارد 150 هستند. دسته اول کانتیترهای ۲۰ فوتی هستند که واحد آنها اصطلاح ‎(Twenty Equivalent‏ ,های کانتیتری عموما ابزار اصا پارهای این کشتی‌ها عموما کانتیترهای استاندارد ۲۰<۸ و ۴۰<۸ قوت می‌باشند 7810 (اتج‌لانامیده می شود.و دسته دوم کانتیترهای ۴۰ فوتی 45 ‎.cas} (Fourty Equivalent Unit) FEU Ug ily‏ کانتیترها از لحاظ کاربرد نیز انواع مختلف دارد که اهم آنها کاتتیتر مخصوص حمل کالاهای بسته‌بتدی شده سبک و نگین. کانتینر یخچالی برای محمولات فاسدشدنی. کانتینر روباز که از سقف نیز قابلیت بارگیری و تخلیه دارد و کانتینر ویژه کالاهای فله می‌باشد. معمولاً کانتینر پس از تخلیه. پرای پارگیری مجدد مورد استفاده قرار م ىكيرد ولی در صورت عد اناده يمصيورت: خالق هد ميد يركفت حاده م قود

صفحه 76:
تعداد زیادی از کشتیها قابلیت حمل کانتینر رانیز دارنده لیکن وقتی از کشتی کانتینربر نام می بریم» منظورمان کشتیهابی است که صرفا به كار حمل کانتینر پرداخته و شکل و ساخت انبارهای آنها به‌صورت کامل سلول بندی شده باشد. تمام خطوط مهم کشتیرانی از کشتیهای کانتینری در خطوط منظم حمل کانتینر استفاده می کنند. ساختمان این کشتیها مانند جعبه ای باز است که کانتینرها در آن به ردیفها و ستونهای منظلم چیده می شوند. انبارهای این شتیها دارای تسمه های فولادی عمودی هستند که کانتینرها را در میان این تسمه ها ‎gel jl (cell guide)‏ به بالا می‌چینند. این تسمه ها علاوه بر اینکه از حرکتهای انحراقی کانتینرها موقع بالا و بایین رفتن جلوگیری میکنند. در موقعی که کانتینر در جای خود قرار گرفت نیز آنرا از طرفین در جای خود ثابت نگه می دارنددربهای انبارهای این کشتیها نیز به اندازه کافی تقویت شده اند تا تونایی بارگیری بر روی آنها وجود داشته باشد. در کشتی های مدرن کانتینری دیگر حتی انبار به شکل مجزا وجود ندارد و کل فضای بارگیری یکپارچه است که اين امر باعث سرعت بیشتر در زمان تخلیه و بارگیری

صفحه 77:
در حال حاضر کشتیهای کانتینر بر به ۶ گروه مجزا تقسیم می شوند: الف) کشتی های تغذیه کننده ‎(FEEDER)‏ ظرفیت بارگیری ۱۰۰ تا 7۳311۵۰۰ ب) کشتی های (۱۸۸<6 ۳۳51710171 )با ظرفیت بارگیری۵۰۰ تا 7۳81۱۰۰۰ ج) کشتی های (11۸۱۷)با ظرفیت بارگیری ۱۰۰۰ تا 7۳31۲۰۰۰ د) کشتی های ۳۸۷۸۱/۸۶۵ 1719)با ظرفیت بارگیری ۲۰۰۰ تا 7۳31/۳۰۰۰ ۳۳/۳۰۰۰ ‏بارگیری حداقل‎ Cudb (PANAMAX) clr (28 (0 وا کشتی های ۳۸۱۸۱۲۸ ۳05۲)با ظرفیت بارگیری بیش از ۳۳1۴۰۰۰

صفحه 78:
انواع کانتینر اگرچه تعداد اناع کانتینرها زیاد است و بر مبنای کاربرد. جنس و.. طبقه بتدی می شوند اما تعدادی از اين انواع را ذکر می کنیم : ۱- کانتینرهای سرباز (۳0 :06) که معمولا روی آنها توسط یک پارچه برزنتی پوشانده مى شود و برای حمل كالاهايى با ارتفاع بیشتر از استاندارد استفاده می شود. ؟- تانكرى ‎jl(Tanktainer)‏ یک تانکر که درون یک چارچوب از کانتینرهای استاندارد ثابت شده است ساخته شده است و برای حمل مایعات بکار می رود.

صفحه 79:
۳- یخچالی ۴- ولد (5۵نوعی از کانتینرهای استاندارد که معمولا بسیار سبك ساخته می شوند بطوریکه امکان چیدن روی هم میسر شود یا بتواند از بالا آنها را پلند کرد برخلاف بیشتر کانتینرهای فراگیر در کشتیرانی جهانی این کانتینرها با موادی کمتر و یا دارای وزن کمتری ساخته می شوند بنابراین باعث صرفه جویی در هزینه های خرید ابتدایی و استفاده کمتر سوخت در طولانی مدت می شوند ۲001 507۵0 .ها اغلب با ابعاد داخلی و خارجی مشایه کانتیترهای استاندارد مورد استفاده در کشتیرانی ساخته می شوند تا بتوان آنها را روی کامیونهاء تریلر و واكنهاى طراحى شده برای کشتیرنی سوار کرد . ۵-کانتینرهای عایق دار ۶-کانتینرهای حرارتی ۷-کانتینرهای مخصوص حمل گاز فشرده ۸-کانتینرهای دارای تهویه

صفحه 80:
مشخصات بزرکترین کشتی کانتیفری جهان: بزرگترین کشتی کانتینری دنیا (1856) در بندر هامبورگ و تحت پرچم پاناما به آب انداخته شده است. این کشتی گنجایش حمل ‎۱٩‏ هزار و ۲۲۴ کانتیتر مخصوص بار را داردو این کشتی ۳۹۶ متر بوده و ۲۳ خدمه دارد و در مسیر دریایی چین به ارويا اقدام به حمل كالا می کند کشتی های فله بر خشک: ‎¢/nitp://bandartimes.ir__¢http://alvanchi.tebyan.nect)‏ ‎(@SSRC_PMO ¢/https://fa, wikipedia.org/wiki‏ تين نوع كشتى مخصوص حمل کالاهایی هستند که بشته بندی نمی شوند و به صورا فله ای (انبوه) مثال گندم. برنج» شكرء غلات. ذغال سنكه كانى ها و سيمان به كار گرفته می شود. كشتى فله بر نوعی کشتی تجاری است که برای حمل محموله هایی نظیر ذغال سنگ سنك آهن: ستى هاى عمدنىء کاکائو گندم. جو و سایر غلات. کود شیمیایی» خوراک دام. آهن قراضه و سایر محموله های خشک طراحی شده است. کالا یا بار فله ای معمولا به کالای بدون بسته بندی و کاملا باز گفته می شود که می تواند با استفاده از تجهیزات ویژه. به آسانی و سریع در کشتی های فله بر بارگیری» صفافی (چیدمان) شود و یا از آنها تخلیه شود. تجهیزات زیادی برای تخلیه و

صفحه 81:
بارگیری کالای فله وجود دارد که به طور گسترده در بنادر استفاده می شوند. ماتند پمپ هاء تسمه های ‎ellis‏ مکنده ها و ۰... این گونه کشتی ها از میائه های سده نوزدهم آغاز به رفت و آمد در آب ها کردند. امروزه کشتی های فله بر یک سوم ناوگان تجاری کشتی های جهان را تشکیل می دهند. عرشه این نوع کشتی مسطح است و در سرتاسر آن درب های ضد آب دیده می شود که محموله را در مقابل نشت آب حفاظت می کند. برخی از انواع این کشتی دارای جرثقیل های عرشه ای نیز هستند. اندازه این کشتی ها بر حسب نوع محموله و منطقه ای که از آنها استفاده می شود متفاوت است. ظرفیت آنها از ۱۰/۰۰۰ تن تا ۲۶۳/۰۰ تن متفیر است. بلندترین کشتی حمل فله خشک ۳۳۳ متر طول دارد. قسمت موتورخانه و محل زیست سرتشینان در قسمت انتهای کشتی یعنی پاشنه واقع شده و به منظور حفظ تعادل کشتی یک مخزن آب اضافی در قسمت جلو یعنی سینه ساخته شده است. زمانی که کشتی خالی می باشد این مخزن از آب پر می‌گردد. به منظور جلوگیری از صدمات احتمالی و برقراری تعادل کامل در مواقعی که کشتی بدون بار و خالی دریانوردی می نماید مخازنی نیز در گوشه ها و کف ابارها تعبیه گردیده که در چنین حالتی پر از آب می شود. ویژگی بارز حمل و نقل کالای فله. هزينه بسيار يايينى است كه از طريق اقتصاد مقیاس حاصل می شود. به علت ویژگی های فیزیکی کالای فله. کشتی های فله بر می توانند خیلی بزرگ ساخته شوند. منظور از ساخت اینگوته کشتی ها جلوگیری از هزینه های زیاد مربوط به انجام خدمات بندری و بسته بندی کالاها و همچنین استفاده از فضای بیشتر داخلی ‎yaa‏ مبباشد.

صفحه 82:
کشتیهای حمل کالای فله خشک به لحاظ ظرفیت بار گیری به ۴ دسته زیر تقسیم می شوند: الف) کشتی های (51717 11۸۸(170۷)باظرفیت بارگیری ۱۰۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ تن ب) کشتی های (۱۸۸۱6 11۸۱۷1۷)باظرفیت بارگیری ۳۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ تن ج) کشتی های (۳۸۱۷۸۲۸26)دارای ظرفیت بارگیری حداکثر تناژ تعریف شده مى باشند» زیرا سایز این کشتی ها عبارت است ازحداکثر اندازه ای که قادر است از کانال ناما عبور نماید. د) کشتی های (5125 0۸۳۶)این کشتی هاء به دلیل بزرگی بیش ازحد. قادر به عبور از کانال پاناما نبوده و برای گذر از اقبانوس اطلس به اقیانوس آرام مجبور هستند از دماغه هورن در جنوب کشور شیلی عبور کنند؛ کالای غالبی که این کشتی ها حمل می نمایند ذغال سنگ یا سنگ آهن می باشذ:

صفحه 83:
کشتبهای حمل کالای فله خشک به لحاظ ساختمان و موارد استفاده به دو گروه تقسیم می شوند: الف) کشتی‌های فله بر مخصوص (۳30/16۵۳۲[6[هنه5) طراحى اين نوع كشتى ها به نحوى است که تنها مى توانتد يك يا دو نوع محموله را حمل نماین؛مانند شتی های ویژه حمل شکر یا کندم یا سنک های معدنی‌این نوع كشتيها در اشكال مختلف مطابق سليقه ى كشورهاى مختلف ساخته ‎lvls‏ آنها ارای یک نقص مشترک هستند که اين كونه كشتى ها يس از تخليه ى بار هنكام مراجعت با انبار هى خالى در حفظ تعادل خود دجار مشکل بوده اند. ب) کشتی های فله بر 01320: ( 011سنك معدنی» ۱ فله» 011 نفت) این نوع کشتی هادر ظرفیت های متفاوتی تا ۲۵۰۰۰۰ تن ساخته شدند و مشخصات ظاهری آنها آمیزه ایست از شکل کشتی های فله بر با لوله های متعدد نقت و هواکشهای ویژه مخازن بر روی عرشه.این کشتی‌ها می‌توانند در عين حال چند محموله متفاوت را حمل کنند. و بخاطر آن ساخته شده‌اند که در سفر برگشت بدون بار نباشند. این نوع کشتی ضمن اینکه نفت و سنگ معدئی حمل می‌کنند می‌توانند انواع مختلف محمولات فله مایع را نیز حمل کنند.

صفحه 84:
3 ی هت 7 عت یک کشتی بزرگ کانتینری - آلمان کشتی فله بر متعلق به کشور پرتغال(ساخت ژاپن)

صفحه 85:
اقیانوس آرام برخی از مهم ترین بنادر جهان

صفحه 86:
-برای مشاهدة تصاویر بیشتر و فیلم‌های کوتاه بنادر ایران ب لوح فشردة پیوست کتاب یا پایگه‌اینترنتی ما بهنشانی ۲ ۱۱۷۷۰۵۵۸ مرآجعه کنید - به پایگاهاینترنتی بانک اطلاعات دریایی اير ان بهنشانی17. :۰100۳1 ۱۳09۱۷ (بخش دانش آموزی) مر اجعه کنید و باراهنمایی ‎ple‏ اطلاعاتی را استخراج و در کلاس‌گزارش دهید.

صفحه 87:
۱- چه موقع می توان گفت که یک منطقة آزاد تجاری در دستیابی به اهداف خود موفق بوده است؟ زمانی که یک منطقه آزاد تجاری موجب رونق اقتصادی و افزايش صادرات کشور شود. ۲- آیا کشورهای محصور در خشکی نیز از تجارت و حمل و نقل دریایی بهرهمند میشوند و به آن نیاز دارند؟ چطور؟ کشورهای ات ی مانند افغانستان و مغولستان به حمل و نقل دریایی نیازدارند و به طورغيرمستقيم از آن بهره می برند ولی به راحتی اين کارانجام نمی شود. کالاهای مورد نیاز این کشورها ابتدا وارد بنادر کشورهای همسایه شده و سپس از طریق پرداخت حق ترانزیت کالاها از داخل کشورهمسایه وارد کسورمحصوردررخشکی می سود و...

صفحه 88:
فعالست صفحه ۱۱۲ اس چه موقع می توان گفت که یک منطقه آزاد تجاری در دستیابی به اهداف خود موفق بوده است؟ زمانی که یک منطقه آزاد تجاری موجب رونق اقتصادی و افزایش صادرات کشور شود. ۲ آیا کشورهای محصور در خشکی نیز از تجارت و حمل و نقل دریایی بهره مند می شوند و به آن نیاز دارند؛ چطور؟ کشورهای محصوردرخشکی مانند افغانستان و مغولستان به حمل و نقل دریایی نیازدارند و به طورغیرمستقیم از آن بههره می برند ولی به راحتی این کارانجام نمی شود.کالاهای مورد نیاز این کشورها ابتدا وارد بنادر کشسورهای همسایه شده و سپس از طریق پرداخت حق ترانزیت کالاها از داخل کشورهمسایه وارد کشورمحصوردرخشکی می شود و...

صفحه 89:
۳۳ تخد وا هگ

صفحه 90:
تسه ترسیم نقشهٌ موضوعی از طرح نقشه (نقشة گنگ) کشورهای جهان در ضمیمهٌ آخرکتاب کپی بگیرید. سپس با استفاده از اطلاعات صفحهُ۱۰۴کتاب» کشورهای عضو اویک را روی نقشه معین ورنگ آمیزی کنید. عنوان نقشه را بنویسید و راهنمای مناسب برای آن طراحی کنید.

صفحه 91:

صفحه 92:
+ ارانه درک لاس به طور كروهى دربارة یکی از پیمان های اقتصادی پااتحادیه های تجاری منطقه ای مانند اويك. اكوء آسه آن یانفتا تحقیق کنید و نتایج را به صورت گزارشی کوتاه در کلاس ارائه دهید. در گزارش خود به آخرین اخبار یا تصمیم گیری های این اتحادیه اشاره کنید. هنگام ارائة گزارش از نقشه, تصاویر و رسانه های متنوع استفاده کنید.

صفحه 93:
<. Pal ler ‏ناحية فرهنكى‎

صفحه 94:
۵۰-۹ ۰

صفحه 95:
در جهان امروز. مسلمانان در بخش های گسترده ای از کرةٌ زمین پراکنده شده اند. جمعیت آنها ببش از ۱/۵میلیارد نفر است و حدود ۲۳درصد جمعیت جهان را تشکیل می دهند. بخش عمده ای (حدود ۶۰درصد) از مسلمانان جهان در قاره آسیا زندگی می کنند. جنوب غربی آسیاه کانون اولیه پخش و گسترش اسلام و مکان بیشترین تمرکز مسلمانان جهان است. پس از جنوب غربی آسیا و آسیای میانه. آفریقادومین مرکز مهم سرزمین های اسلامی محسوب می شود. مسلمانان بیشتر در شمال این قاره گسترده شده اند. دین اسلام از سمت شرق نیز تا جنوب شرقی آسیا و کشورهای مالزی و اندونزی گسترش یافته است. به علاوه. در کشورهای هند» میافار سیلان و مالدیو نیز شمارمسلمانان درخور توجه است. تعداد قابل توجهی از مسلمانان نیز در قاره های اروپا و امریکا زندگی می کنند.

صفحه 96:
این پهنه وسیع» مسلمانان در کشورهای مختلف زندگی می کنند. کشورهایی که از نظر زبان» آداب و رسوم و عناصر فرهنگی با یکدیگر متفاوت اند. در اين گستره. اقوام مختلف عرب. ایرانی» ترک» بنگالی» مغولی, مالایایی. هندی. مصری. مراکشی و بربر زندگی می کننداما دین اسلاع و عناصر فرهنگ اسلامی» عامل وحدت بخش در اين ناحیه (منطقه) وسیع اند و همین عامل, به آن هویت ویژه و متمایزی می بخشد. اعتقاد به دین اسلام موجب شده است که اشتراکات فراوانی در مراسم و آیین ها (از جمله عید فطر .عید قربان و مبعث ) هنر و معماری اسلامی, قوانین و اخلاق و ارزش ها در این منطقه وسیع پدید آید.

صفحه 97:
مراسم عبادی و عظیم «حج» یک گردهمایی بزرگ فرهنگی است که در آن. مسلمانان سراسر جهان دور هم جمع می شوند و اتحاد و برادری ویکپارچگی خود را نشان می دهند. این مراسم» علاوه بر تقویت حس دوستی و همدلی موجب آشنایی بیشتر ملت های مسلمان با یکدیگر می شود. مسلمانان جهان قابلیت های زیادی برای پیشرفت در عرصه های مختلف فرهنگی و اقتصادی دارند اما متأسفانه ناحیه فرهنگی جهان اسلام با چالش ها و مشکلاتی نیز روبه رو ست. یکی از مشکلات عمده در این ناحیه. توطئه دشمنان امت اسلامی است که سعی مى كنند بين مسلمانان اختلاف ایجاد کرده از این تفرقه برای تأمین منافع خود بهره جویی کنند. قدرت های سلطه گر چون امریک انگلیس و رژیم اشغال گر صهیونیستی, از دیرباز, ایجاد اختلاف بین فرقه های اسلامی به خصوص سنی و شیعه را در دستور کار خود قرار داده اند تا مسلمانان را نسبت به هم دچار سوء‌ظن و کینه کنند.

صفحه 98:
چالش دیکر ایجاد «گروههای تکفیری» مانند القاعده و داعش است که به دست همین قدرت ‎ably clo‏ گر ایجاد شده است. این گروه هاء ظاهراسلامی دارند اما عملادر خدمت استعماركران هستند و تلاش مى كنند جهرة نادرست و وحشت آوری از دین اسلام به جهانیان نشان دهند. ازسوی دیگر راه را براى عمليات نظامى و جنك افروزى قدرت هاى سلطه كردر سرزمين هاى اسلامى باز مى كنند. رويكرد و آرمان والاى انقلاب اسلامى ايران» وحدت مسلمانان جهان» شناخت دشمن و دفاع از مسلمانان مظلوم فلسطین» یمن سوریه و .... است که می تواند الهام بخش همه مسلمانان و موجب همبستگی آنها شود. افزایش همبستگی مسلمانان جهان و همکاری در زمینه های علمی و فرهنگی, نقش مهمی درپیشرفت همه" جانبه مسلمانان دارد.

صفحه 99:

صفحه 100:
یکی ازاتحادیه های بین اطللی و فرهنگی مسلمانان » آیسسکو است.آیسسکو (15۳۲500) سازمان اسلامی آموزشی, علمی و فرهنگی است که ۵۷کشور اسلامی» از جمله ایران » عضو این سازمان اند. وظیفة آیسسکو گسترش علم و فناوری » ایجاد تعامل فرهنگی میان ملل مسلمان و ارتباط و همکاری دانشمندان و اندیشمندان این کشورها با یکدیگ و تحکیم فرهنگ اسلامی و شناساندن آن به جهانیان است.

صفحه 101:
لب ‎gv‏ ‎(Aw 1‏ - 5 ‎TH‏ نجا کفت وتو کنید ۱ فعالیت مهارت" های جغرافبایی صفحه » ۸۲تهیه نقشه موضوعی کشورهای مسلمان را در کلاس به نمایش بگذارید. ۲ عوامل وحدت بخش و اشتراکات ناحیه فرهنگی جهان اسلام را که باعث تمایز آن از سایر نواحی می شوند, فهرست کنید. ۳ با توجه به پیش دانسته های خود بگویید کدام منابع ثروت و موقعیت های جغرافیایی ممتازموجب می شود دشمنان» جهان اسلام راهدف توطئه های خود قرار دهند. ۴ به نظر شماء برای مبارزه با چالش هایی چون تفرقه افکنی میان مسلمانان یا گروه های تکفیری چه راه حل هایی وجود دارد؟چند راه حل پیشنهاد کنید. ۵ تصاویر تعدادی از مساجد در نواحی مختلف جهان را در لوح فشرده پیوست کتاب مشاهده کنید. طراحی و معماری کدام یک بیشتر نظر شما راجلب میکند؟ چرا؟

صفحه 102:
۱-تجارت چیست؟ ۲-انواع تجارت رانام برده و شرح دهید. ۳-قتصاد جهانی چیست؟ ۴-ارتباط اقتصاد هر کشور با تجارت بین الللی را بنویسید. ۵-عوامل مانع پیشرفت صنعتی و اقتصادی کشورهای کمتر توسعه یافته صنعتی را بنویسید. ۶-ویژگی های شرکت های چندملیتی را بنویسید. ۷-علل سرمایه گذاری شرکت های چندملیتی به سرمایه گذاری در کشورهای دیگررا بیان کنید. ۸-دلایل افزایش وابستگی کشورهای درحال توسعه به کشورهای توسعه یافته صنعتی را بنویسید. -انواع کشورها از نظر مبادلات تجاری جهانی را نام ببریدو شرح دهید. ۰-ویژگی های اقتصاد کشورهای گروه اول را بنویسید.

صفحه 103:
۱علل تشکیل اویک توسط کشورهای صادرکننده نفت را توضیح دهید. ۲شاخص توسعه انسانی را نام ببرید. ۳-چرا نابرابری را می توان در سطح زمین و فضایی که انسان ها در آن زندگی می کنند» مشاهده کرد؟ ۴سنتیجه وتاثیرنابرابری اقتصادی برنواحی را بنویسید. ۵-کشورهای مرکز و پیرامون را تعریف کنید. ۶ویژگی های کشورهای مرکز را بنویسید. ۷مهم ترین کشورهای مرکزرانام ببرید. ۸ویژگی های کشورهای پیرامون را بنویسید. مهم ترین کشورهای پیرامون را نام ببرید. ۲۰-منظورازکشورهای نیمه پیرامون چیست؟

صفحه 104:
۱-ویژگی کشورهای نیمه محیطی را بنویسید. ۲مهم ترین کشورهای نیمه پیرامون رانام ببرید. ۳موازنه تجاری مثبت و منفی چیست؟ ۴قدمات کشورها برای کاهش تاثیرمنفی تجارت خارجی(صادرات و واردات) و رونق اقتصادی را بنویسید. ۵-اتحادیه های اقتصادی - تجاری منطقه ای (ناحیه ای) چیست؟ ۶-دو مورد اتحادیه اقتصادی تجاری منطقه ای را نام ببرید. ۷-تعریف مناطق آزاد تجاری را بنویسید. ۸-چرا همه مناطق آزاد به اهداف خود نرسیدند؟ مهم ترین مناطق آزادتجاری اپران را نام ببرید.

صفحه 105:
۰-همیت وبرتری حمل و نقل دریایی را بنویسید. ۱-امروزه بیشتر مبادلات اقتصادی ازطریق چه کشتی هایی انجام می شود؟ ۳۲-روی مدل مرکز- پیرامون» جای های خالی را با کلمات مناسب پر کنید .

نواحی اقتصادی( تجارت و اقتصاد جهانی) -1چرا هریک از این کشورها به وارد کردن این اقالم نیاز دارد؟ صادرکردن این اقالم برای هر کشور چه ضرورتی دارد؟ توضیح دهید. کشورها برای توسعه اقتصادی خودو افزایش رفاه درجامعه نیاز به صادرات کاال و واردات کاال می باشند و... -2الف) از نظر اقالم صادراتی بین این کشورها چه تفاوت عمد ه ای مشاهده می کنید؟ به نظر شما کدام اقالم صادراتی سودآوری بیشتری دارند؟ چرا؟ بعضی از اقالم صادراتی مواد خام می باشد مانند نفت و بعضی از اقالم صادراتی کاالهای ساخته شده صنعتی است مانند هواپیما و صنایع فضایی.به نظر می رسد در آمد حاصل از صدارات محصوالت صنعتی خیلی بیشتراز صدورمواد خام می باشد.کشورهای پیشرفته بیشتر محصوالت صنعتی صادرمی کنند و کشورهای درحال توسعه بیشترمواد خام صادرمی کنند. ب)آیا می توانید این پنج کشور را به دو گروه جداگانه تقسیم کنید؟ چطور؟ کشورهای پیشرفته مانند فرانسه و ژاپن کشورهای عقب مانده و درحال توسعه مانند اکوادر و پاکستان و لیبی -3به کاالهای مصرفی در محیط زندگی خود توجه کنید و تعدادی از کاالهایی راکه تمام یا بخشی از آنها در کشورهای دیگر تولید وسپس به کشور ما وارد شد ه اند ،نام ببرید. مانند تلفن همراه،تلویزیون های ال ای دی ،کامپیوتروخودروها تجارت چیست؟ تجارت (بازرگانی) انواع تجارت تجارت ،خرید و فروش کاالها و خدماتی است که نیازها یا خواسته های ما را برآورده می کنند .آیا می توان زندگی اجتماعی را بدون مبادله کاالها و خدمات تصور کرد؟ تجارت و داد وستد کاالها و خدمات ممکن است در داخل مرزهای یک کشور و بین بخش های مختلف آن جریان داشته باشد و یا بین یک کشور و کشورهای دیگر صورت بگیرد. امروزه هیچ کشوری از نظر منابع و مواد خام وکاالهای صنعتی خودکفا و بی نیاز از مبادله با سایر نواحی جهان نیست. اقتصاد جهانی چیست؟ منظور از اقتصاد جهانی ،تجارت بین المللی کاالها و خدمات است که بر مبنای ارزش یک پول معین صورت می گیرد. اقتصاد جهانی ارتباط اقتصاد هر کشور با تجارت بین المللی بخش های مختلف اقتصاد هر کشور با تجارت بین المللی سروکاردارد .شاید کاغذ همین کتابی که در دست شماست ،از چوب درختانی در جنگل های آسیای جنو ب شرقی به دست آمده باشد. اغلب ما در زندگی روزانه با اقتصاد جهانی سروکار داریم ولی ممکن است به آن توجه نکرده باشیم .برای مثال ،برخی کاالهایی که ما مصرف می کنیم در کارخانه هایی در مناطق دوردست خارج از کشور تولید شده و به دست ما رسیده و یا ممکن است مواد خام به کار رفته در آنها یا ابزارآالت و ماشین های کارخانه تولیدکننده آن از خارج از کشور تهیه شده باشند. از سوی دیگر ،کشور ما محصوالتی مانند نفت ،مواد پتروشیمی،قالی و خشکبار به کشورهای دیگر صادر می کند .افزایش یا کاهش قیمت این محصوالت در بازارهای جهانی بر روی اقتصاد و زندگی ما تأثیر می گذارد. بندرخارک فعالیت -1الف) با راهنمایی معلم ،پرس وجو کنید: مهم ترین اقالم صادراتی و وارداتی کشور ایران در سال گذشته چه بوده است؟ مهم ترین صادرات ایران نفت خام ،پسته و فرش می باشد و متاسفانه دردهه های اخیر واردات کاال به کشوربسیارزیاد شده است و مشکالت زیادی رابرای کشورایجاد کرده است. ب) به نظر شما،آیا باید در اقالم صادراتی و وارداتی کشور ما تغییری ایجاد شود؟ چرا و چطور؟ نظر خود را با دلیل بیان کنید. اقالم صادراتی کشورتغییری نکرده است یعنی کشورما بیشترنفت خام صادرکرده است ولی اقالم وارداتی تغییرات زیادی کرده و انواع کاالها که شاید بیشترآنها مورد نیاز کشورهم نباشد وارد کشورمی شود.تنوع اقالم وارداتی بسیاززیاد شده است.کافی است به محیط اطراف خود نگاه کنید و ببینید وسایلی که دراطراف مان می بینیم از دیگرکشورها مخصوصا چین وارد کشورشده است. نابرابری در اقتصاد جهانی پیشینه تعامل و روابط اقتصادی در جهان نکته مهم در مورد تجارت در جهان امروز: همه نواحی و کشورها دراقتصاد جهانی موقعیت یکسانی ندارند و جایگاه آن ها متفاوت است. این جایگاه متفاوت ،تأثیرات زیادی در زندگی مردم کشورهای مختلف می گذارد. پیشینه تعامل و روابط اقتصادی در جهان: در گذشته های دور ،تجارت بیشتر در سطح محلی صورت می گرفت .به تدریج ،با ایجاد راه ها و کاروان سراها و استفاده از چارپایان و کاروا ن ها ،مبادله کاالها در نواحی دوردست گسترش یافت .سپس ،با پیشرفت هایی که در ساخت کشتی ها حاصل شد ،میزان مبادالت تجاری بین نواحی مختلف افزایش یافت .شبکه راه های به هم پیوسته جاده ابریشم که تا قرن پانزدهم میالدی شکل گرفت ،بزرگ ترین شبکه دادو ستدجهانی بود که از طریق مسیری طوالنی ،شرق و غرب جهان آن روز را ،از چین در شرق آسیا تا اروپا در کنار دریای مدیترانه ،در بر می گرفت. در روز 12مارس سال 1930میالدی گاندی با هدف کسب استقالل هند از استعمار بریتانیا در یک تظاهرات مسالمت آمیز راهپیمایی نمک را آغاز کرد. در سال های قبل مهاتما گاندی دست به تظاهرات مسالمت آمیز و اعتصاب غذاهای بسیاری زده بود تا بتواند برای هندوستان یک شرایط خود مختاری مشابه مستعمره های اروپایی نشین بریتانیا مانند کانادا یا استرالیا را به دست آورد. با این حال ،تالش های گاندی بی نتیجه بوده و برخی از اعضای حزبش ،حزب کنگره ،صبر خود را از دست داده و تهدید کردند برای کسب استقالل دست به جنگ خواهند زد. گاندی برای این که کار به جنگ کشیده نشود به نایب السلطنه هند هشدار داد اقدام نافرمانی مدنی آتی با هدف کسب استقالل خواهد بود. در روز 12مارس سال 1930میالدی گاندی محل اقامتش در احمدآباد را همراه با ده ها نفر از پیروان و انبوهی از خبرنگاران ترک کرد .پس از پیمودن 300کیلومتر با پای پیاده ، گاندی در روز 6آوریل 1930به ساحل اقیانوس هند رسید .او داخل آب رفت و با دستانش اندکی نمک جمع آوری کرد. با این حرکت نمادین ،گاندی هموطنانش را تشویق کرد تا انحصار حکومت استعماری در توزیع نمک را نقض کنند. براساس این انحصار حکومت استعماری تمام مصرف کنندگان هندی از جمله فقیرترین اقشار را ناگزیر به پرداخت مالیات نمک کرده بود و آنهاحق نداشتند شخصا نمک موردنیاز خود را تامین کنند. در ساحل ،هزاران نفر از طرفداران گاندی که در طول راه به جمع همراهان او پیوسته بودند از حرکت مهاتما گاندی تقلید کرده و ظروف خود را از آب شور اقیانوس پر کردند. از کراچی تا بمبئی ،هندی ها با گرم کردن آب شور و بخار شدن آن در مقابل دیدگان بریتانیایی ها نمک مورد نیازشان را جمع آوری می کردند. ماموران حکومت استعماری بیش از 60هزار نفر را برای این کار زندانی کردند .هندی های وفادار به توصیه های گاندی تصمیم به مقاومت گرفتند. حکومت استعماری هند گاندی را نیز دستگیر کرد و او مدت 9ماه زندانی بود .سرانجام نایب السلطنه هند به ناتوانی خود در تحمیل این قانون بریتانیایی پی برد. ا تسلیم مبارزه گاندی شد ،تمام زندانیان را آزاد کرد و به هندی ها اجازه داد نمک مورد نیازشان را خود تامین کنند .انحصار نمک حکومت استعماری لغو گردید. «راهپیمایی نمک» از نظر بریتانیایی ها مشابه «جشن چای» بوستن در آمریکا بود که منجر به استقالل این کشور شد. با این حال ،هند مجبور شد نزدیک به 20سال و تا پایان جنگ جهانی دوم برای استقالل انتظار بکشد و سرانجام در روز 15اوت سال 1949میالدی به استقالل دست یابد. به این ترتیب ،در روز 12مارس سال 1930میالدی مهاتما گاندی رهبر استقالل هند در حرکتی مسالمت آمیز با هدف کسب استقالل هند راهپیمایی نمک را آغاز کرد. راهپیمایی نمک منجر به لغو انحصار نمک حکومت استعماری شد .این حرکت نمادین سرآغاز فصل جدیدی برای کسب استقالل هند بود. گاندی توانست با مبارزه منفی مسالمت آمیز امپراتوری استعماری بریتانیا را شکست داده و سرانجام هند را به سوی استقالل رهنمون سازد. دوره استعمار کهن تاثیرعصر اکتشافات جغرافیایی در پیشرفت گشورهای اروپایی : با ورود به عصر اکتشافات جغرافیایی و پیشرفت در دریانوردی در قرن های پانزدهم و شانزدهم میالدی ،اروپاییان به سرزمین هایی نو در امریکا و اقیانوسیه دست یافتند و با تصرف بخش هایی ازآسیا ،افریقا و امریکای جنوبی و ایجاد مستعمرات ،به استخراج وغارت منابع طبیعی آنها پرداختند. تاثیر انقالب صنعتی در پیشرفت کشورهای اروپایی: از قرن هجدهم ،با وقوع انقالب صنعتی ،استعمارگری اروپایی ها در جهان گسترش یافت .در این دوره ،کارخانه های انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی برای تولید کاالهای صنعتی به مواد اولیه و خام نیاز داشتند و استعمارگران اروپایی با تسلط بر نواحی مختلف جهان ،منابع و مواد اولیه گران بها مانند طال و الماس ،نفت ،چوب و دیگر مواد معدنی را به کشورهای خود سرازیر کردند. مهم ترین کشورهای مستعمره و استعمارگر: کشور وسیعی مانند هند مدت چند قرن ،مستعمره انگلستان بود ،کشور کوچکی چون هلند ،سا ل ها سرزمین وسیع و زرخیز اندونزی را در سیطره خود گرفته بود ،کشور بلژیک سا ل ها کنگو را غارت و چپاول کرد و الجزایر سا ل ها مستعمره فرانسه بود .البته کشورهای استعمارگردر سایر نواحی جهان نیز ،که رسماً مستعمره آنها نبودند ،از طریق فشار بر حکومت ها یا دخالت های نظامی ،امتیازاتی به نفع خود می گرفتند. عوامل مهم رشد سریع کشورهای اروپایی: ثروت رایگان ،فراوان و ارزشمند کشورهای مستعمره نهضت های استقالل طلبانه در کشورهای مستعمره کشورهای مستعمره چگونه به استقالل رسیدند؟ پس از جنگ های جهانی اول و دوم ،نهضت های استقالل طلبانه در کشورهای مستعمره بیشتر شد و به تدریج ،کشورهای مستعمره به استقالل دست یافتند و به عضویت سازمان ملل متحد درآمدند. اهمیت ویژه دوره استعمار کهن: قدرت نظامی و اشغال سرزمین ها امروزه نابرابر اقتصادی بین نواحی جهان چگونه است؟ نابرابر اقتصادی بین نواحی جهان همچنان ادامه پیدا کرد و شکل های جدیدی به خود گرفت. عوامل مانع پیشرفت صنعتی و اقتصادی کشورهای کمتر توسعه یافته صنعتی: -1عوامل خارجی که همان استعمار و تسلط کشورهای قدرتمند و سلطه گر براین کشورهاست. -2عوامل داخلی مانند حکومت های مستبد و وابسته در این کشورها که به منافع ملی و پیشرفت کشور خود بی توجه بوده اند ،نا آگاهی و بی سوادی مردم ،جنگ هاوکشمکش های داخلی و نداشتن اتحاد ،خود باوری و ایمان و اراده و پشتکار برای تغییر وضع موجود . وضعیت اقتصاد جهانی پس از جنگ جهانی دوم پس از جنگ جهانی دوم ،کشورهای جهان به دو بلوک غرب (کشورهای سرمایه داری امریکا و اروپای غربی) و بلوک شرق (کشورهای کمونیستی شوروی سابق ،چین و اروپای شرقی) تقسیم شدند. جنگ های جهانی اول و دوم خسارت های زیادی به کشورهای سرمایه داری صنعتی زد. این کشورها و در رأس آنها امریکا برای بهره برداری از منابع سرزمین های دیگر و همچنین جلوگیری از گسترش کمونیسم ،وارد مرحله تاز ه ای شدند و آن مرحله صدور سرمایه عالوه بر صدور کاال بود؛ به این ترتیب که عالوه بر وارد کردن فشارهای سیاسی به حکومت ها ،به سرمایه گذاری و ایجاد کارخانه های مونتاژ در دیگر نقاط جهان و بهره کشی از آنها اقدام کردند .البته، در این مرحله کشورهایی که از نظرعلم و فناوری صنعتی عقب مانده بودند ،همچنان به فروش منابع و مواد اولیه و خام ،و خرید و واردات کاالهای کارخانه ای از کشورهای پیشرفته صنعتی ادامه دادند. یکی از مهم ترین ویژگی های این دوره ،گسترش شرکت های چندملیتی بود. به تصویر صفحه قبل توجه کنید. در این تصویر نام برخی از شرکت های چند ملیتی را می بینید .تاکنون نام کدام یک را شنیده یامحصوالت آن را دیده اید؟ به وسایل صوتی و تصویری یا گوشی های تلفن همراه که در محیط زندگی تان از آنها استفاده می شود، دقت کنید وچند شرکت سازنده آنها را نام ببرید .شرکت های تولید کننده این کاالها ،چند ملیتی هستند. شرکت های چندملیتی شرکت های چندملیتی نقش مهمی در تجارت جهانی دارند. همان طور که پیش تر گفته شد ،شعبه اصلی این شرکت ها در کشورهای پیشرفته صنعتی (مادر) است و طراحی و فناوری علمی اصلی تولید در کشور مادر صورت می گیرد .شرکت های چند ملیتی شعبه هایی نظیر کارخانه های مونتاژ یا شرکت های وابسته در کشورهای دیگر ایجاد می کنند تا بتوانند کاالها و خدمات خود را در آن کشورها تولیدکنند و به فروش برسانند. به عبارت دیگر ،شرکت های چندملیتی از شرکت های محلی در کشورهای میزبان برای تولید یا فروش کاالهاو خدمات خود استفاده می کنند. در هفتاد سال اخیر ،صنایع و بانک های ایاالت متحده امریکا ،اروپای غربی و ژاپن به شکل قابل توجهی در دیگر مناطق جهان ،سرمایه گذاری کرده اند .ایاالت متحده امریکا برای تشویق شرکت های خود به سرمایه گذاری در خارج از کشور ،به آنها کمک های مالی و حمایتی کرده است. شرکت چندملیتی ،بنگاه بازرگانی جهانی یا شرکت ‏corporation بیکشور Multinational یک سازمان ابرشرکتی است که کاالها و خدمات خود در یک یا چندین کشور دیگر به جز کشور مادر ،مالکیت ،ارائه و نظارت میکند. ‏MNC معموالً شرکت بزرگ است که ممکن است از به هم پیوستن چند یک شرکت چندملیتی شرکت به وجود آمده باشد ،خدمات یا کاالهای خود را در کشورهای مختلف ارائه کرده ،ساخته یا به فروش میرساند .وسعت زیاد و فعالیت جهانی به صورت متمرکز از طریق شرکتهای مادر، دو شاخصه اصلی این شرکتها است. فعالیتهای شاخص: واردات و صادرات کاالها و ارائه خدمات سرمایهگذاری بزرگ در کشورهای خارجی خرید و فروش در بازارهای خارجی گشودن شرکت ساخت یا مونتاژ کاال در کشورهای خارجی بهکارگیری شرکتهای محلی در کشورهای خارجی برای فروش کاالها و ارائه خدمات تعریف شرکتهای چند ملیتی: تعریف مورد توافقی برای شرکتهای چند ملیتی وجود ندارد در بسیاری از متون واحد تجاری شرکت چند ملیتی بعنوان شرکتی تعریف شده است که راه اندازی ،تولید و تاسیسات مستقر در حداقل دو کشور را تحت مدیریت و کنترل خود دارد . گروه شخصیت های برجسته The Group of Eminent personsشرکتهای چند ملیتی را به این شکل تعریف کرده اند: شرکتهای چند ملیتی شرکتهایی هستند که تولید یا خدمات تاسیسات خارج از کشور محل تشکیل خود را در مالکیت وکنترل خود دارند شرکتهای مزبور همیشه خصوصی نیستند بلکه همچنین می توانند بصورت تعاونی یا تحت مالکیت دولت باشند. کمیسیون ملل متحد درمورد قانون تجارت بین الملل یک شرکت چند ملیتی را به شرح ذیل تعریف می کند: اصطالح شرکت چند ملیتی شامل شرکتهایی می گردد که از طریق شعب فرعی ،شاخه ها یا شرکتهای وابسته یا سایر سازمان ها در امور بازرگانی اساسی یا سایر فعالیت های اقتصادی کشور میزبان دخالت دارند.ولی کنترل یا تصمیم گیریهای آنان در کشور یا کشورهای دیگری که کشورهای مادر خوانده می شوند متمرکز است. اما به نظر می رسد که تعریف زیر از شرکتهای چند ملیتی صحیح تر باشد: شرکت چند ملیتی شرکتی است که دارای شرکتهای فرعی در سراسر دنیاست و از طریق سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم در خاک کشورهای دیگر به فعالیت تجاری می پردازد. استدالل ها در حمایت از شرکتهای چند ملیتی: 1-منافع تکنولوژیک: امروزه در این مورد باوری قوی وجود دارد که تغیییر تکنولوژیک نقش غالب و نافذی در هر فرایند توسعه دارد .شرکتهای چند ملیتی ضمن انتقال ماشین آالت و تجهیزات مدرن به کشورهای میزبان پیچیده ترین دانش تکنولوژیک در مورد فرایندهای تولید را در اختیار آنان قرار می دهند. از نظر تاریخی تاکنون مهمترین مکانیسم برای انتقال تکنولوژی صنعتی به یک کشور کمتر توسعه یافته تشکیل شعب فرعی عملیاتی شرکتهای چند ملیتی در کشور مزبور بوده است که با هدف خاص بهره برداری از فرصت های ایجاد شده بر اساس بازارهای اقتصاد محلی و منابع مادی و انسانی صورت می گیرد. این نکته تایید شده است که انتقال تکنولوژی توسط شرکتهای چند ملیتی متضمن منافع اجتماعی بالقوه ای می باشد زیرا کشورهای کمتر توسعه یافته را از پرداخت هزینه های باالی بازآفرینی پیشرفتهای صنعتی معاف می کند. 2-ارتباط کاری و رویه های اشتغال: شرکت هاتی چند ملیتی اثرات عمده ای بر ارتباطات کاری و رویه های اشتغال دارند .در حقیقت شرکتهای چند ملیتی حجم عظیمی از مشاغل را با دستمزدهایی که غالبا باالتر از میانگین منطقه ای است ایجاد می کنند به بیان دیگر ریزش درونی سرمایه خارجی سطح کل دستمزدهای حقیقی نیروی کار را باال می برد. 3پرداخت مالیات:مالیاتهایی که به منافع شرکت های چند ملیتی تعلق می گیرد عایدی مهمی برای کشور میزبان محسوب می شود با مالیاتهای وضع شده بر منافع این شرکت ها و مشارکت مالی در عملیات محلی آنها دولت میزبان به نحو بهتری قادر می گردد تا منابع مالی عمومی را در جهت پروژه های توسعه فعال نماید. 4رقابت فزاینده:حضور یک شرکت چند ملیتی رقابت را تشدید می کند .انحصارات محلی را می شکند و محصوالت بهتری را با هزینه پایین ایجاد می کند.رقابت تجاری به واسطه می گردد بویژه وقتی که شرکتهای داخلی اکتساب فن نموده یا این که به دلیل رقابت خارجی مجبور می شوند که وجود شرکت های خارجی تشدید روشهای اساسی تری را در امر تولید و خدمات اتخاذ کنند. 5توسعه و بهبود رفاه:کرارا اظهار شده که عملیات شرکتهای چند ملیتی می تواند از راههای مهمی به فرایند توسعه کشورهای در حال توسعه میزبان کمک کند.شرکتهای چند ملیتی سرمایه و ارز را از طریق صادرات محصوالت شعب خود تزریق می کنند. این شرکتها انواع جدیدی از اشتغال را ایجاد می کنند و با این کار سطوح مهارت نیروهای کار محلی را از طریق تجارب شغلی و آموزش رسمی باالتر می برند. در توسعه منابع طبیعی شرکت چند ملیتی مستقیما محصوالت را در بازار جهانی می فروشد یا مواد خام را جهت عملیات منسجم بین المللی به کار می گیرد . 6ثبات و استحکام:یکی از مزیت های عمده جذب شعبه ای از یک شرکت چند ملیتی به یک منطقه ناشی از این است که تنها تعداد کمی از این شرکت ها ورشکست می شوند.در واقع شرکتهای بزرگ مجاز به عدم موفقیت نیستند و در مقابل توسط اقدامات مختلف دولتی حمایت می شوند.شرکتهای چند ملیتی نه تنها دولت کشور مادر حمایت می شوند بلکه تعداد کمی از آنها متحمل خطرات جدی می شوند. شرکت های چند ملیتی ورشکست نمی شوند زیرا دارای قابلیت انعطاف محلی قابل مالحظه ای می باشند و می توانند محصوالت را از تاسیسات پر زحمت به طرف مناطق دارای قابلیت تولید منتقل کنند. علل سرمایه گذاری شرکت های چندملیتی به سرمایه گذاری در کشورهای دیگر -1با احداث کارخانه یا شرکت در کشورهای دیگر از منابع طبیعی آن نواحی استفاده می کنند؛ -2این که از نیروی کار ارزان قیمت این نواحی برخوردار می شوند -3درکشورهای کمترتوسعه یافته صنعتی ،نظام مالیاتی و بیمه کارگران و قوانین و مقررات زیست محیطی، چندان جدی و سخت نیست ،فعالیت شرکت های چندملیتی در این گونه کشورها ،آسان تر و ارزا ن تر تمام می شود. دالیل افزایش وابستگی کشورهای درحال توسعه به کشورهای توسعه یافته صنعتی شرکت های چندملیتی به دنبال افزایش فروش و سود خود هستند و به منافع کشورهای میزبان چندان توجهی ندارند. این شرکت ها گاه انحصار تولید یک کاال را در دست می گیرند و کارخانه های داخلی کشورها را از دور رقابت ،خارج می کنند و موجب ورشکستگی آنها می شوند .در این صورت ،وابستگی نواحی به کشورهای توسعه یافته صنعتی بیشتر می شود. انواع کشورها از نظر مبادالت تجاری جهانی - 1کشورهایی که اقتصاد آنها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور مواد اولیه و خام و منابع انرژی و معدنی است؛(گروه اول) -2کشورهایی که اقتصاد و درآمد آنها به طور عمده مبتنی بر تولید و صدور انواع کاالهای کارخانه ای وصنعتی همراه با فناوری های پیشرفته و نوین است(.گروه دوم) ویژگی های اقتصاد کشورهای گروه اول اقتصاد کشورهای گروه اول در برابر نوسانات قیمت در بازارهای جهانی آسیب پذیری زیادی دارد و کاهش قیمت خرید محصوالت آن ها می تواند شوک های عظیمی به اقتصادشان وارد کند .در این نوع اقتصاد ،حمایت از بخش های تولیدی داخلی ضعیف است وواردات گسترش زیادی دارد. علل تشکیل اوپک توسط کشورهای صادرکننده نفت در بین کشورهای صادر کننده مواد خام و منابع انرژی ،برخی کشورهای صادر کننده نفت و گاز برای دفاع از منافع خود وجلو گیری از آسیب پذیری ناشی از کاهش قیمت نفت در بازار جهانی ،با یکدیگر متحد شده وسازمان اوپک را به وجود آوردند. اوپک ) (opecبرای مطالعه اوپک یا سازمان کشورهای صادرکنندة نفت ،یک کارتل بین المللی است و در حال حاضر دوازده کشور ایران، عراق ،کویت ،عربستان سعودی ،امارات متحدة عربی ،قطر ،الجزایر ،لیبی ،نیجریه ،اکوادر ،آنگوال ،ونزوئال عضو آن هستند. اوپک که هدف آن دفاع از منافع کشورهای صادرکنندة نفت است ،تالش می کند که کشورهای عضو بتوانند متحد و هماهنگ عمل کنند و نفت را با بهترین قیمت ،بفروشند. این سازمان در سال 1960میالدی برای مقابله با سیاس تهای استثماری شرکت های بزرگ نفتی امریکا و اروپا به وجودآمد .تا آن زمان ،این شرکت ها فناوری تولید نفت خام و شبکة حمل و نقل آن را در اختیار داشتند و از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی جلوگیری می کردند .مقر سازمان اوپک در وین است و کشورهای عضو برای تبادل نظر در موضوعاتی چون تعیین سهمیه فروش نفت ،قیمت گذاری و نظایر آن با یکدیگر جلسات گفت وگو برگزار می کنند. نابرابری اقتصادی ،نابرابری فضایی شاخص های توسعه انسانی ما در جهانی آکنده از نابرابری زندگی می کنیم؛ جهانی که در آن تعداد زیادی از مردم مجبور به تحمل فقر و رنج اند . یکی از مالک های سنجش و مقایسه کشورها دراین زمینه«شاخص توسعه انسانی» است. شاخص توسعه انسانی سه عامل را در بر می گیرد: 1ــ درآمد و رفاه2 ،ــ امید به زندگی یا متوسط طول عمر3 ،ــ سواد و آموزش. عامل اول جنبه اقتصادی دارد .امروزه ثروت و درآمد جهان به شدت در دست برخی کشورها متمرکز شده است؛ به طوری که مردم برخی از کشورها درآمد و سطح زندگی و رفاه خوبی دارند؛ در حالی که در برخی کشورهای دیگر ،بخش بزرگی از مردم با فقر و کمبودامکانات زندگی مواجه اند. گزارش های پژوهشگران درباره وضعیت ثروت و فقر در دنیا نشان می دهد که این شکاف هر روز بیشتر می شود. هرم ثروت جهانی هم فکری کنید و نمودار را بخوانید . الف) هر ضلعِ نمودار نشان دهندة چه موضوعی است ؟ هر ضلع نمودار نشان دهنده موضوعات زیراست: درصد ازکل ثروت جهان درصد بزرگساالن از جمعیت جهان دامنه میزان ثروت(دالر) ب) چهار بخش هرم را با یکدیگرمقایسه و تفسیر کنید. کمتراز 10هزار دالر 10000تا100000دالر 100000تا1000000دالر بیش از1000000دالر پ) تفاوت قاعده و رأس هرم را بیان کنید. در راس هرم درصد از کل ثروت جهان و دامنه میزان ثروت جهان افزایش می یابد ولی در قاعده هرم درصد از کل ثروت جهان و دامنه میزان ثروت جهان کاهش می یابد. به عبارت دیگربا حرکت از قاعده هرم به راس هرم درصد از کل ثروت جهان و دامنه میزان ثروت جهان افزایش می یابد و بالعکس. فعالیت ارتباط نابرابری اقتصادی با فضای جغرافیایی نابرابری اقتصادی در فضای جغرافیایی جلوه گر می شود. به عبارت دیگر ،چون منابع و امکانات و خدمات به طور عادالنه توزیع نمی شوند ،نابرابری را می توان در سطح زمین و فضایی که انسان ها در آن زندگی می کنند ،مشاهده کرد. نتیجه وتاثیرنابرابری اقتصادی برنواحی در نتیجه نابرابری اقتصادی ،ناحیه هایی پدید می آیند که از نظر امکانات و تسهیالت و چشم اندازهای جغرافیایی با یکدیگر تفاوت دارند. در نظام سرمایه داری جهانی ،بر اساس روابط و مبادله نابرابری که بین نواحی پدید آمده است ،برخی نواحی نقش «مرکز» یافته و بر سایرنواحی غالب و مسلط شده اند .برخی نواحی نیز نقش «پیرامون» دارند که به لحاظ اقتصادی به مرکز وابسته اند . بر اساس این نظریه ،مرکز ،پیرامون را استثمار می کند و بر آن سیطره اقتصادی دارد .به مدل توجه کنید؛ مرکزـ پیرامون ویژگی های کشورهای مرکز منظور از مرکز ،کانون های سلطه اقتصادی بر جهان است. تعریف کشورهای مرکز کشورهای توسعه یافته صنعتی که از نظر در آمد و ثروت باالترین موقعیت را دارند، مرکز نامیده می شوند. -1این کشورها مانند یک قطب آهن ربا عمل می کنند و بخش عمده ای از سود و ثروت جهان رادریافت و جذب می کنند. -2آنها حتی به صدور سرمایه ،یعنی سرمایه گذاری در دیگر نواحی جهان می پردازند. -3از ویژگی های کشورهای مرکز ،برخورداری از صنایع نو و خدمات پیشرفته ،فناوری باال و نیروی ماهر و متخصص ،و زیر ساخت های مناسب برای توسعه اقتصادی مانند حمل و نقل پیشرفته و سطح باالی زندگی و رفاه اجتماعی است. -4کشورهای مرکز ،مواد خام را با قیمت ارزان تر از کشورهای پیرامون به دست می آورند و کاالهای ساخته شده صنعتی را با سود بیشتربه آنها می فروشند. -5کشورهای مرکز همچنین از طریق سرمایه گذاری یا شرکت های چند ملیتی از نیروی کار ارزان قیمت کشورهای پیرامون استفاده می کنند. -6کشورهای مرکز گاهی با روش های مختلف افراد با استعداد و متخصص یا به اصطالح ،مغزهای متفکر را نیز از کشورهای پیرامون به خود جذب می کنند .در حالی که کشورهای پیرامون هزینه های تحصیل و رشد این افراد را پرداخته اند. مهم ترین کشورهای مرکز :کشورهای امریکای شمالی ،اروپای غربی ،ژاپن و استرالیا جزء کشورهای مرکز هستند. ویژگی های کشورهای پیرامون -1کشورهای پیرامون عمدتاً تولیدکننده و صادرکننده مواد اولیه و خام اند. -2این کشورها از نظر توسعه صنعتی و فناوری های نوین در سطح پایین تری قرار دارند. -3این کشورها که به واردات کاالهای صنعتی از مرکز وابسته اند ،بازار خوبی نیز برای تولیدات آن هاهستند و بنابراین ،سود هنگفتی نصیب کشورهای مرکز می کنند. -4از دیگر ویژگی های کشورهای پیرامون ،کمبود نیروی کار ماهر ومتخصص و زیرساخت ها و تجهیزات الزم برای توسعه صنعتی است. مهم ترین کشورهای پیرامون از جمله کشورهای پیرامون در قاره های آسیا،افریقا و امریکای التین می توان به کشورهای افغانستان ،بنگالدش ،مراکش ،نامبیا ،پروو نیکاراگوئه اشاره کرد. تغییرجایگاه کشورهای پیرامون جایگاه کشورها به عنوان مرکز و پیرامون در طول زمان ثابت نیست و ممکن است تغییر کند نظریه پردازان مرکز پیرامون معتقدندکه در طول زمان گروهی از کشورها جایگاه نیمه پیرامون یافته اند . منظورازکشورهای نیمه پیرامون ویژگی کشورهای نیمه پیرامون مهم ترین کشورهای نیمه پیرامون منظور از کشورهای نیمه پیرامون کشورهایی هستند که بین مرکز و پیرامون قرار گرفته اند. -1این کشورها از نظراقتصادی از کشورهای پیرامون قوی ترند اما هنوز ازنظر قدرت اقتصادی به کشورهای مرکز نرسیده اند. -2این کشورها بین کشورهای مرکز و پیرامون نقش واسطه بازی می کنند و ساختار اقتصادی و اجتماعی آنهادچار تغییرات و تحوالت صنعتی و فناورانه شده است. از جمله کشورهای نیمه پیرامون می توان به چین ،که در دو دهه اخیر خیز اقتصادی فوق العاده ای درجهان برداشته است و همچنین کره جنوبی و سنگاپوراشاره کرد. فعـالیـت فعالیت صفحه 108 1االف)ویژگیهایکشورهایمرکزوپیرامونونیمهپیرامونرادرجدولیدستهبندی کنید. کشورهای پیرامون کشورهای نیمه پیرامون کشورهای مرکز -1این کشورها مانند یک قطب آهن ربا عمل می کنند -1این کشورها از نظراقتصادی از کشورهای پیراماون -1کشورهای پیرامون عمدتاً تولیدکننده و صادرکننده و بخش عمده ای از سود و ثروت جهاان رادریافات و قوی ترند اما هنوز ازنظر قدرت اقتصادی به کشورهای مواد اولیه و خام اند. مرکز نرسیده اند. جذب می کنند. -2آنها حتی به صدور سرمایه ،یعنی سرمایه گاذاری -2این کشورها بین کشورهای مرکز و پیراماون نقاش -2این کشورها از نظر توسعه صنعتی و فناوری هاای واسطه بازی می کنند و ساختار اقتصادی و اجتمااعی نوین در سطح پایین تری قرار دارند. در دیگر نواحی جهان می پردازند. آنهادچار تغییرات و تحوالت صنعتی و فناوراناه شاده است. -3از ویژگی های کشورهای مرکاز ،برخاورداری از صنایع نو و خدمات پیشرفته ،فناوری باال و نیروی ماهر و متخصص ،و زیر ساخت های مناساب بارای توساعه اقتصادی مانند حمل و نقال پیشارفته و ساطح بااالی زندگی و رفاه اجتماعی است. -3این کشورها که به واردات کاالهای صنعتی از مرکز وابسته اند ،بازار خوبی نیز برای تولیدات آن هاهستند و بنابراین ،سود هنگفتی نصیب کشورهای مرکاز مای کنند. -4کشورهای مرکز ،مواد خام را با قیمت ارزان تار از کشورهای پیرامون به دست مای آورناد و کاالهاای ساخته شده صنعتی را با سود بیشتربه آنها می فروشند. -4از دیگر ویژگی های کشورهای پیراماون ،کمباود نیروی کار ماهر ومتخصص و زیرساخت ها و تجهیازات الزم برای توسعه صنعتی است. -5کشورهای مرکز همچنین از طریق سرمایه گاذاری یا شرکت های چند ملیتی از نیروی کاار ارزان قیمات کشورهای پیرامون استفاده می کنند. ب)بهنظرشما،یککشورچگونهمیتواندجایگاهخودرادرمدلمرکزاپیرامونارتقادهدوازوابستگی بهمرکزرهاشود؟ کشورها می توانند به روش های زیر از وابستگی خارج شوند: افزایش ارتباطات سیاسی و اقتصادی و فرهنگی کشوربا دیگرکشورهای جهانتدوین برنامه های بلند مدت و میان مدت برای توسعه کشوراستفاده از نیروهای جوان و خالق دراداره کشورتوجه زیادبه برنامه های آمایش سرزمین برای توسعه کشوراستفاده از درآمد های کشوردرآبادانی داخل کشور و عدم توجه به ایجاد تنش و درگیری درمنطقهاستفاده از انرژی های نو وپاک در کشورمانند انرژی خورشیدیتوجه به محیط زیست کشور که زیرساخت توسعه کشورمی باشد و حفظ محیط زیست کشورتوسعه فعالیت هایی که به آب کمتری نیاز دارد-توسعه فعالیت های گردشگری داخلی وخارجی که از طریق درآمد زیادی به دست می آید تجارت بین المللی و حفاظت از اقتصاد کشورها اگر ارزش صادرات یک کشور بیشتر از واردات آن باشد ،موازنه تجاری مثبت است و آن کشورمیتواند از راه سودی که به دست می آورد، استانداردهای زندگی و رفاه را در کشور خود بهبود بخشد. اگر ارزش واردات بیشتر از صادرات باشد ،موازنه ،منفی است که به آن کسری تجاری می گویند وبرای اقتصاد کشور نامطلوب است. اقدمات کشورها برای کاهش تاثیرمنفی تجارت خارجی(صادرات و واردات) و رونق اقتصادی -1وضع تعرفه های گمرکی و مالیات بر کاالهای وارداتی، -2محدود یا ممنوع کردن واردات برخی کاالها در دوره های زمانی خاص، -3تشکیل اتحادیه های اقتصادی -تجاری منطقه ای وایجاد مناطق آزاد تجاری 1ـ اتحادیه های اقتصادی ـ تجاری منطقه ای (ناحیه ای) -1اتحادیه های اقتصادی -تجاری منطقه ای ،میان کشورهای همسایه شکل می گیرد. -2کشورهای عضواین اتحادیه ها براساس موافقت نامه هایی که امضا می کنند، سعی می کنند مالیات ها و تعرفه های گمرکی را بین خودشان کاهش دهند یا بردارند تا تجارت بین کشورهای منطقه ،افزایش یابد و به رونق و توسعه اقتصادی کشورها کمک شود. -3از جمله اتحادیه های اقتصادی منطقه ای می توان به ِاکو ،آسهآن و نَفتا اشاره کرد. باید سعی شود صادرات کشورافزایش یابد افزایش واردات بی رویه به ضرراقتصاد کشوراست با افزایش صادرات در آمد کشور افزایش یافته و موجب رونق اقتصادی می شود و با افزایش واردات بی رویه کاال ها مخصوصا کاالهای غیرضروری موجب رکود اقتصادی شده وافزایش بی کاری می شود و... البته باید سعی شود صادرات مواد خام کاهش یابد و بیشتر محصوالت ساخته شده صادرگردد و... ایران عضواتحادیه اکو می باشد .ایران ،پاکستان ،ترکیه ،افغانستان ،جمهوریآذربایجان ،قزاقستان، ازبکستان ،ترکمنستان ،تاجیکستان از اعضای اکو می باشد.مهم ترین اهداف آن عبارتست از : حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات بین کشورهای عضو بهبود شرایط توسعه اقتصادی و افزایش سطح زندگی و رفاه مردم منطقه تدوین برنامه های مشترک فرهنگی و مبادالت فرهنگی. کاهش تعرفه های تجاری و بهبود شرایط اقتصادی و احتماعی اعضا و افزایش سطح رفاه زندگی مردم کشورها برای رشد و توسعه اقتصادی شان به یکدیگرنیاز دارند و برای پیشرفت باید باهم متحد شوند خیر.مبادالت علمی و فناوری،فرهنگی و امنیت سیاسی و ثبات سیاسی از دیگراهداف کشورها می باشد که با هم متحد می شوند و... فعاالیات صفحه 108 1اباتوجهبهسیاستهایاقتصادمقاومتی،بهنظرشماوارداتکدامکاالهابهکشورباید محدودیاممنوعشود؟دلیلبیاورید. باید سعی شود صادرات کشورافزایش یابد افزایش واردات بی رویه به ضرراقتصاد کشوراست با افزایش صادرات در آمد کشور افزایش یافته و موجب رونق اقتصادی می شود و با افزایش واردات بی رویه کاال ها مخصوصا کاالهای غیرضروری موجب رکود اقتصادی شده وافزایش بی کاری می شود و... البته باید سعی شود صادرات مواد خام کاهش یابد و بیشتر محصوالت ساخته شده صادرگردد و... ب)ایرانعضوکدامیکازایناتحادیههاست؟چندعضوایناتحادیهرانامببرید.دوهدفایناتحادیهرابنویسید. ایران عضواتحادیه اکو می باشد .ایران ،پاکستان ،ترکیه ،افغانستان ،جمهوریآذربایجان ،قزاقستان ،ازبکستان، ترکمنستان ،تاجیکستان از اعضای اکو می باشد.مهم ترین اهداف آن عبارتست از : حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه برنامه توسعه حمل و نقل و ارتباطات بین کشورهای عضو بهبود شرایط توسعه اقتصادی و افزایش سطح زندگی و رفاه مردم منطقه تدوین برنامه های مشترک فرهنگی و مبادالت فرهنگی. پ)کدامهدفدرهمه اتحادیههایاقتصادیااتجاری،مشترکاست؟ کاهش تعرفه های تجاری و بهبود شرایط اقتصادی و احتماعی اعضا و افزایش سطح رفاه زندگی مردم و... ت)چهعواملیموجبمیشودکهاینکشورهابایکدیگراتحادیهایتشکیلبدهند؟ کشورها برای رشد و توسعه اقتصادی شان به یکدیگرنیاز دارند و برای پیشرفت باید باهم متحد شوند و... ها) آیاایناتحادیههایمنطقهایفقطاهدافاقتصادیدارند؟ خیر.مبادالت علمی و فناوری،فرهنگی و امنیت سیاسی و ثبات سیاسی از دیگراهداف کشورها می باشد که با هم متحد می شوند و... 2ـ مناطق آزاد تجاری تعریف مناطق آزاد تجاری مناطق آزاد تجاری مناطقی هستند که در اصل برای توسعه صادرات یک کشور و رونق اقتصادی آن ایجاد می شوند. دراین مناطق ،تولیدکنندگان و بازرگانان می توانند بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی یا معافیت های مالیاتی ،به صادرات و واردات و انبارداری کاالها بپردازند .به طورکلی دراین مناطق ،مقررات و قوانین اقتصادی ویژه و متفاوت با دیگر نواحی سرزمین وجود دارد. چرا همه مناطق آزاد به اهداف خود نرسیدند؟ زیرا در برخی کشورها به پایگاه واردات تبدیل شده اند و نتوانسته اند به توسعه اقتصادی کمک کنند .مناطق آزاد تجاری اغلب در مجاورت بنادر مهم ایجاد می شوند. مهم ترین مناطق آزادتجاری ایران کیش و منطقه آزاد تجاری -صنعتی انزلی تجارت بین المللی و حمل و نقل دریایی اهمیت وبرتری حمل و نقل دریایی در بین روش های مختلف حمل و نقل (زمینی ،هوایی و دریایی) حمل و نقل دریایی جایگاه ویژه و ممتازی دارد؛ به طوریکه حدود90درصد تجارت جهانی از نظر وزن کاالهایی که جابه جا می شوند ،از طریق حمل و نقل دریایی و توسط کشتی ها صورت می گیرد. حمل و نقل دریایی به دلیل پایین تر بودن هزینه ها با وجود وزن زیاد کاالهای جابه جا شده و نیز قابلیت جابه جایی کاال تا مسافت های دوردست ،بر دیگر شیوه های حمل و نقل برتری دارد. شانگهای (به چینی上 海 ) :بزرگ‌ترین شهر کشور چین و دومین شهر بزرگ جهان پس از توکیو است. امروزه بیشتر مبادالت اقتصادی ازطریق چه کشتی هایی انجام می شود؟ امروزه بیشتر مبادالت اقتصادی کشورها از طریق انواع کشتی های فله بر (که غالت ،زغال ،سنگ آهن ،سیمان و ...حمل می کنند )،کشتی های کانتینری ،کشتی های نفتکش و شناورهای تانکر حمل کننده گاز انجام می گیرد. کشتی های بزرگ ،کاالها را در بندرهای اصلی و بزرگ تخلیه می کنند. این کاالها توسط کشتی ها و شناورهای کوچک تر در بنادرفرعی کشورها توزیع می شوند. کشتی کانتینری شرکت زیآیام در استانبول کشتی کانتینری یا کشتی بارگنجی کشتی‌های باربری هستند که تمام بار آنها بارگنج (کانتینر) می‌باشد که در اصطالح فنی آن ،حمل و نقل بارگنج یا کانتینریزیشن نامیده می‌شود .کشتی‌های کانتینری عموما ابزار اصلی ایستگاه چندگانه تجارتی می‌باشند .بارهای این کشتی‌ها عموما کانتینرهای استاندارد ۲۰×۸و ۴۰×۸فوت می‌باشند.ظرفیت حمل برخی کشتی های کانتینر بر تا نوزده هزار ۱۹۰۰۰کانتینر هم می رسد. کشتی نفت‌کش یا تانکر نفت‌کش نوعی از کشتی‌های تجاری است که برای حمل و نقل نفت به صورت فله طراحی شده است .کشتی‌های نفت‌کش در دو نوع وجود دارند :تانکر نفت خام و تانکر فرآورده‌های نفتی .تانکرهای نفت خام مقادیر زیادی از نفت خام را از نقطه استخراج آن به پاالیشگاه‌ها منتقل می‌کنند .تانکر فرآورده‌های نفتی که به طور کلی بسیار کوچکتر هستند ،برای جابه‌جایی فراورده‌های نفتی از پاالیشگاه تا نقاط نزدیک به بازارهای مصرف‌کننده طراحی شده‌اند. شناورهای‌تانکر‌حمل‌‌‌کننده‌گاز‌ زمانی که یک منطقه آزاد تجاری موجب رونق اقتصادی و افزایش صادرات کشور شود. کشورهای محصوردرخشکی مانند افغانستان و مغولستان به حمل و نقل دریایی نیازدارند و به طورغیرمستقیم از آن بهره می برند ولی به راحتی این کارانجام نمی شود.کاالهای مورد نیاز این کشورها ابتدا وارد بنادر کشورهای همسایه شده و سپس از طریق پرداخت حق ترانزیت کاالها از داخل کشورهمسایه وارد کشورمحصوردرخشکی می شود و... فعاالیات صفحه 112 1اا چه موقع می توان گفت که یک منطقه آزاد تجاری در دستیابی به اهداف خود موفق بوده است؟ زمانی که یک منطقه آزاد تجاری موجب رونق اقتصادی و افزایش صادرات کشور شود. 2اا آیا کشورهای محصور در خشکی نیز از تجارت و حمل و نقل دریایی بهره مند می شوند و به آن نیاز دارند؟ چطور؟ کشورهای محصوردرخشکی مانند افغانستان و مغولستان به حمل و نقل دریایی نیازدارند و به طورغیرمستقیم از آن بهره می برند ولی به راحتی این کارانجام نمی شود.کاالهای مورد نیاز این کشورها ابتدا وارد بنادر کشورهای همسایه شده و سپس از طریق پرداخت حق ترانزیت کاالها از داخل کشورهمسایه وارد کشورمحصوردرخشکی می شود و...

18,000 تومان