صفحه 1:
دانلود فایل پاورپوینت
روانشناسی هیلگارد
فصل ۲
مبانی زیست شناختی و
روانشناسی
باکیفیت آماده پرینت
تعدادصفحات :۵۴
صفحه 2:
نورون ها آجرهای بنای دستگاه عصبی ۱ 1
27 ۳
Ez aa
۲ Action Potential بتاسيل عمل
انتقال سیناپسی
ee
بفش های رساه عصبى
FF ella, (gud Glo (uae
كر
ella, ihe > uae تنى
رستلاه ور مفتار
سازمان مغز
هسته مرگزی
هييوتالاموس 113001212132115
زبان پرشی رریافتی ۸۵۳۵۹۵ Receptive
صفحه 3:
صفحه 4:
صفحه 5:
initial segment, axon hillock
myelin
۸00 sheath
? Terminals
e Endings
Buttons
صفحه 6:
Terminal branches of axon
(form junctions with other cells)
Dendrites
(receive messages
from other cells)
8 Axon
(passes messages away
from the cell body to
other neurons,
muscles, or gland:
Myelin sheath
(covers the axon of some
neurons and helps speed
Neuralimpulse neural impulses)
(electrical signal traveling
down the axon)
صفحه 7:
صفحه 8:
صفحه 9:
Synapse
صفحه 10:
صفحه 11:
صفحه 12:
CNS كلام
Sensory neuron
Receptors
Skeletal muscles
Smootn muscle
Cardiac muscle
/ 4 Glands
‘Synapse within
a ganglion
صفحه 13:
صفحه 14:
صفحه 15:
oo .اين 0 es So oe 0 ۳ سنده و پون
: on, ee co a is
صفحه 16:
صفحه 17:
Action Potential
trigger zone
cypplasm
صفحه 18:
صفحه 19:
PROPAGATION OF ACTION POTENTIAL
ا Neuron دس
سس
1- Na+ enters axon.
2. Charge spreads;
7 membrane
م دص دح مدن ار
depolarizes.
Depolarization at
next ion channel
3. Voltage-gated
channel opens in
response to
depolarization.
Figure 45-114 Biological sc
1 اه سيم ال
صفحه 20:
تخلية ا شلب جز weer CES ا ye So ا ا
eee er SCs
a aaa ala al a eae
آستانه برسد این وضع را قانون همه يا هیچ عمل نامیده اند.
وقتی پتانسیل عمل در طول آکسون به پایین مي رود و به پایلله می رسد کیسه های
ی ی ا ی ی ی و
cg ال is eT ete ne ل ا ne nee |
مولكولهاى بيك عصبى و مولكول كيرئده عصبئ مانند كليد قفل جا هم جور ميشوند .اين
عمل تراواى مجراهاى يوتى ياخته اى كيرنده را تغيير مى دهد
پعضی پیک های عصبی لثر تحریکی دارند و تراوایی را در جهت a شدن افزایش
میدهند بعضی هم بازدارنده اند
صفحه 21:
صفحه 22:
ف ۶ نوع مولکول ؛
CUS Sees
oe 00
os به نام ose ايايانى
کول ه 90
إهاى ae روی : 0
i
صفحه 23:
بو یی 2
میسازند.
ا ene |
بازكير:
داروبی است که به بازكيرى لين بيك اسرعت ميدهد وخلق شخص را آفسرده میکند.
با کاهش یا اذ
دوپامین ۰100210196 از لحاظ شیمیایی شب
دوپامین برخی از مناطق مغز موجب احساس لذت فراوان میشود انباشت دوپامین .
ا ۱
باركيسون 0
دازوهاى دَرمَانَ اسكيزوفرنى: تورازين»كلوزا.
oe ا ۱
CEN es
صفحه 24:
Fe ere ee ل ا rm ican ا ا ل
Sel a ON ee Mee nC oe) ee ene sey
کمبودش با احساس افسردگی ارتباط دارد و در
دارد.
درمان ضد افسردگی: پروزاک>3۲0۵2۵16 ۰ زولوفت ۰2010۶۲ پاکسیل ۳۵2611
Cree eect or)
ال اس دی (9.1.ی1 که سبب تغییر خلق و خو می شود این اثرش را از زاه
em meen re wan ی
شیمیایی مشابه سروتونین است.
۱ ne cneceeer yee aon ey. Uey, Un cy
pe IS SSE I SIO BOS ies
پیکروتوکسین از راه سد کردن گیرنده های گلبا باعث تشنج می شود زیرا در
شرایط فقدان بازداری گلبا کنترل عضلانی از دست مي رود ,خاصیت آرام بخ
0 ا ل
صفحه 25:
eee Tae Ore Cn ee epee eye CIN beeT Lc MnP Cg ا
ل Se ue ean
Peper career Src re) YB) Warn eel rare ل ا Poem
اين ناخيه در تشكيل خاطرات نقش بسرايى دارد:
لین گیرنده در شرایطی به کار می افتن که از دو باخته متفاوت پیامهای پی در پی
Ui Cup eRe ا ل رل
ا ا ل ا ا ل و ا
كيرنده 11104 يون هاى كلسيم فزاواتى را به درون ياخته راه مى دهد اين
هجوم یون ها موجب تغییر دراز مدت در غشای یاخته و پاسخدهی بیشتر ن به
یداد مجدد ea eareen tare] ee ۱
د برای مخال یادگرفتن نام هرکسی an 0 بين چهره و
Cas پدیده ی 1.1۲ از راه تقوبت سیناپس ها موجب میشود که دیدار شخص
نام او را به خاطر آورد.
صفحه 26:
eat Sy sigh سوت
صفحه 27:
صفحه 28:
صفحه 29:
صفحه 30:
صفحه 31:
صفحه 32:
Parietal Frontal
2009 WebMO, LLC.
صفحه 33:
صفحه 34:
صفحه 35:
صفحه 36:
Thalamus
Midbrain
صفحه 37:
صفحه 38:
Res و Cardiovascular
Medulla سس centers
oblongata
0204
1 Pearson Education, ne
صفحه 39:
صفحه 40:
صفحه 41:
صفحه 42:
The Limbic System سب
صفحه 43:
صفحه 44:
صفحه 45:
صفحه 46:
صفحه 47:
صفحه 48:
صفحه 49:
لوب اهیانهای: احساسات:پدگبری زان
ادراک, هوشیاری پدن: توچه بخش حرکتی: کتنول ماهیچههای ارلای
في بخش جسی:احساس دما فش ودرا طریقپوستبدن
لوب ييشائى: حركنه حل صاله تم رفک
لوب يس سرى: لدراكه فا شخصيته خلق وخو
تريات اعالاعات دبدارى
ناحيه ورنيكه: يلاكيرى
زبان» فهم وأدراك
زان فهم و ناحيه بروكا [أقسمت جلوى نيمكره
چپ منز كتترل تكلم
8 .ارب کیجکاهی حافظهیادگیری
زبانء درياقت امالاعات شنيدارى
مشجبه: حفظ تعلال بدن هماهتكى
رخا سفن |
ساقه مدز هوشیاری تنفس:
| غربان قل
صفحه 50:
صفحه 51:
حوزه ديد دو جشمى
ta كم ۱
3 ه دید چشم چپ
حوزه دید چشم راست
صفحه 52:
صفحه 53:
ا اما
را بون اشکال اللا ا
صفحه 54:
||
۳
دانلود فایل پاورپوینت
روانشناسی هیلگارد
فصل 2
مبانی زیست شناختی و
روانشناسی
باکیفیت آماده پرینت
تعدادصفحات 54:
فهرست مطالب:
نورون ها آجرهای بنای دستگاه عصبی
عصب
پتانسیل عمل Action Potential
انتقال سیناپسی
پیک عصبی
بخش های دستگاه عصبی
عصب های حسی دستگاه تنی
میکند
عصب های حرکتی دستگاه تنی
دستگاه خود مختار
سازمان مغز
هسته مرکزی
هیپوتاالموسHypotalamus
زبان پریشی دریافتی Receptive Aphasia
نورون ها آجرهای بنای دستگاه عصبی
واحد زیر بنایی دستگاه عصبی یاخته ی تخصص یافته ای است به نام نورون Neuron
(یاخته ی عصبی) که پیام های عصبی را به سایر نورون ها غدد و ماهیچه ها می رساند.
در دستگاه عصبی دو نوع نورون وجود دارد :
.1نوع بسیار ریز به نام نورون محلی Local
.2نوع بزرگ به نام نورون درشت Macro
اکثر نورون ها از نوع محلی می باشند .هر چند فقط به نورون هایی مجاور خود و نمی توانند
نظیر نورون هایی درشت با نقاط دور از خود مبادله ی اطالعات کنند.
نورون های درشت در اندازه ها وشکل های گوناگون هستند اما ویژگی های همسانی دارند.
از تنGه یاختGه شاخGه های کوتاهGی بGه نام دندریGت (از کلمGه یونانGی DendronبGه معنایی
درخت) منشعب می شود.
دندریGت ها و تنه یاخته از نورون های مجاور خود تکانGه عصGبی دریافGت می کنند.این پیام ها
از طریGق زایده یاختGه ای بلنGد و باریGک و لولGه شکGل بGه نام آکسGون AxonبGه سGایر نورون ها
انتقال می یابد.
آکسGون در انتهای خود شاخGه شاخGه مGی شود و اکسGون های فرعGی ظریفGی مGی سGازد که در
انتهای هر یک بر امدگی های کوچکی است
به نام پایانه ی سیناپسی Synaptic Terminal
پایانGه سGیناپسی در واقGع تماسGی بGا نورونGی کGه تحریکGش مGی کنGد ندارد بلکGه بیGن پایانه ی
سیناپسی و تنه یاخته یGا دندریت نورون گیرنده فاصله کوتاهی است این پیوندگاه را سیناپس
Synapsفاصله یاد شده را شکاف سیناپسی می نامند.
وقتی تکانGه ی عصبی به پایانGه ی آکسون می رسد موجب رها شدن ماده ی شیمیایی به نام
پیک عصبی Neurotransmitterمی شود.
پیGک عصGبی در شکاف سGیناپسی پراکنده شده و نورون بعدی را تحریGک مGی کنGد و بGه این
ترتیب تکانه را از نوورنی به نورون دیگر میبرد.
هGر چنGد همGه سGلول های عصGبی در ویژکGی های عمومGی مشترکنGد امGا اندازه وشکGل انهGا بسیار
متفاوت است درازای اکسون نورون نخاعی به 90تا120سانتیمتر هم برسد از نخاع تا انگشت
پا اما اکسون نورون مغزی شاید حدود چند هزارم سانتیمتر باشد
نورون ها بر حسب کارکرد عمومی 3دسته هستند :
-1نورون های حسی Sensory
تکانه های دریافتی گیرنده های حسی را به دستگاه عصبی مرکزی می رسانند.
یاختGه هایGی تخصGص یافتGه در اندامهای حسGی ماهیچGه هGا پوسGت و مفصGل هGا هسGتند که
تغیرات فیزیکی وشیمیایی را دریافت می کنند.
-2نورون های حرکتی Motor
حامل پیام هایی هستند که از مغز و نخاع به اعضا پاسخ دهنده (ماهیچه ها یا غدد) می روند
-3نورون های میانجی Interneuron
پیام های نورون های حسGی را دریافGت مGی کننGد و تکانGه هGا را بGه سGایر نورون های میانجGی یا
نورون های حرکتی می فرستد.
این نورون ها فقط در مغز نخاع و چشم وجود دارد.
عصب
دسGته ای از اکسGون های کشیده ی مربوط بGه صGدها یGا هزاران نورون اسGت کGه هم
شامل نورون حسی و حرکتی می باشGد.
در سGراسر دسGتگاه عصGبی نورون هGا بGا هGم توده شده ا نGد بGه ایGن قبیGل توده هGا در مغز و
نخاع هسته Necleusو در بیرون از مغز و نخاع گره Ganglionگفته میشود.
دسGتگاه عصGبی عالوه بر نورون هGا مملGو از یاختGه های غیGر عصGبی به نام گلیاییGlial
است که درمیان نورون ها پراکنده اند و غالبا آنها را در بر میگیرند
نسGبت تعداد یاختGه های گلیایGی بGه نورون هGا 9بGه 1اسGت و بیGش از نیمGی از حجGم مغز
از آنهاست .
نقش گلیا :نگه داشتن نورون ها – پاکسازی مغز و تامین مواد غذایی ضروری برای
سالمتی نورونها
پتانسیل عمل Action Potential
اطالعات در طول نورون بGه شکGل تکانGه عصGبی بGه نام پتانسGیل عمل حرکGت مGی کننGد وعبارتند
از تکانGه GشیمیایGی برقGی کGه Gاز مناطGق دندریتGی بGه سGوی انتهای آکسGون میرونGد هGر پتانسیل
عمل حاصل رفت و آمد مولکول های دارای بار به Gدرون و بیرون نورون است.
غشای یاخته عصبی نیمه ترواست .هر مجرای یونی به صورت انتخابی عمل میکند.
وقتی نورون مبادله اطالعات نکند آن را نورون آرام Restingمی نامند.
در دوره آرامش ساختار پروتیئنی جداگانGه Gای به Gنام تلمبه یونGی یون های گوناگون را به درون
یا بیرون نورون آنها را در دوسوی غشا با توزیع نامتوازن نگه میدارد.
اثGر کلGی مجرا هGا و تلمبGه های یونGی قطبGی شدن Polarizationغشای نورون آرام است
به طوری که درون نورون بار منفی بیشتری از بیرون آن پیدا می کند.
هر بار نورون آرام تحریک شود اختالف ولتاژ دو سوی غشای آن کاهش
می یابد آنگاه مجراهای +Naدر نقطه تحریک برای مدت کوتاهی باز
شده و یون های سدیم به درون یاخته سرازیر می شوند نام این فرایند
نا قطبی شدن Depolarizationاست.
سرعت تکانه عصبی در آکسون های بزرگتر و دارای غالف میلین بیشتر
است.
در غالف میلین یاخته های تخصص یافته ی گلیایی یکی پس از دیگری
خود را به آکسون پیچیده اند و بین هر دو یاخته گلیایی شکاف کوچکی
است به نام گره رانویه Node of Ranvier
انتقال سیناپسی
تخلیGه DischargeیGا شلیGک Fireدر نورون هنگامGی صGورت میگیرد کGه تحریک
های وارده از پیوند گاهها از آستانه معینی فراتر رود.
نیروی تکانGه عصGبی ثابGت اسGت و هGر تحریکGی موجGب تکانGه نمGی شود مگGر اینکGه بGه سطح
آستانه برسد این وضع را قانون همه یا هیچ عمل نامیده اند.
وقتGی پتانسGیل عمGل در طول آکسGون بGه پاییGن مGی رود و بGه پایانGه مGی رسGد کیسه های
سGیناپسی را در پایانGه تحریGک مGی کنGد و ایGن کیسGه سGاختار های کوچGک کروی شکل
حاوی پیک عصبی اند وبر اثر تحریک ازآنها پیک عصبی به درون پایانه می ریزند
مولکولهای پیGک عصGبی و مولکول گیرنده عصGبی ماننGد کلیGد قفGل بGا هGم جور میشونGد این
عمل تراوای مجراهای یونی یاخته ای گیرنده را تغییر می دهد
بعضGی پیGک های عصGبی اثGر تحریکGی دارنGد و تراوایGی را در جهGت ناقطبGی شدن افزایش
میدهند بعضی هم بازدارنده اند
وقتGی پیGک عصGبی در فاصGله سGیناپسی ریختGه مGی شود عملGش بایGد بسGیار کوتاه باشGد وگرنه
اثراتش دراز مدت خواهد بود وامکان کنترل دقیق از دست میرود
کوتاه شدن مدت عمل از دو راه حاصل میشود:
-1راه بازگیری : ReuptakeبGه صGورت تقریبGا فوری فراینGد جذب پیGک های عصبی
توسط همان پایانه های سیناپسی رها کننده ی آنهاست
-2فراینGد تجزیGه : DegradationآنزیGم های غشای یاختGه گیرنده بGا پیGک وارد فعل و
انفعال شده و آنرا تجزیه و بی اثر می سازد.
پیک عصبی
بعضی از پیک ها در جاهایی از دستگاه عصبی نقش بازدارنده و در جاهای دیگGر نقش
تحریکGی دارنGد زیرا بGه دو نوع مولکول گیرنده بر خورد مGی کننGد یکGی از پیGک هGا به
نام گلوتامات حداقل 16نوع مولکول گیرنده را فعال میسازد
اسGتیل کولیGن : AcetylcholineایGن ماده بGه طور کلGی پیGک تحریکGی اسGت اما
بسGته بGه مولکول گیرنده ی غشای یاختGه گیرنده مGی توانGد باز دارنده هGم باشد در
هیپوکامپ مغز این پیک فراوان است ودر تشکیل خاطرات تازه نقش زیر بنایی دارند
ایGن ماده در هGر سGیناپسی کGه در آنجGا عصGب بGه نسGج ماهیچGه اسGتخوانی میرسGد نیز
رهGا میشود کGه بGه سGاختارهای کوچکGی روی یاختGه عضالنGی بGه نام صGفحه پایانی
End plateهدایGت میشود روی صGفحه پایانی را مولکول های گیرنده فرا
گرفته که پیوند مولکولی را در درون یاخته عضله به وجود می آورد.
نور اپGی نفریGن :NorepinephrineعمدتGا نورون های سGاقه مغGز آن را
میسازند
داروهای مخدر از قبیGل کوکاییGن وآمفتامیGن عمGل ایGن پیGک را از راه کنGد سازی
بازگیری آGن طوالنGی میکنGد ،یاختGه های گیرنده مدت زمان فعال مGی مانGد اما لیتیوم
دارویGی اسGت کGه بGه بازگیری ایGن پیGک سGرعت میدهGد وخلGق شخGص را افسGرده میکند
این پیک با کاهش یا افزایش سطح خلق ارتباط دارد.
دوپامیGن :Dopamineاز لحاظ شیمیایGی شباهGت فراوان بGه نور اپGی نفرین دارد
دوپامیGن برخGی از مناطGق مغGز موجGب احسGاس لذت فراوان میشود انباشGت دوپامین
موجGب بیماری اسGکیزوفرنی و کمبود شدیGد آGن در مناطGق دیگGر مغGز موجب
پارکینسون میشود
داروهای درمان اسکیزوفرنی :تورازین،کلوزاپین ،گیرنده های دوپامین را سد میکند
داروهای درمان پارکینسون :ال دوپا
سGروتونین :Serotoninاز خانواده مونوآمیGن یعنGی از خانواده دوپامین و نور
اپGی نفریGن اسGت ماننGد :نور اپGی نفریGن نقGش پراهمیتGی در تنظیGم خلGق و خو دارد
کمبودش بGا احسGاس افسGردگی ارتباط دارد و در تنظیGم خواب و اشتهGا نقش
دارد.
درمان ضGد افسGردگی :پروزاک ، ProzakزولوفGت ،ZoloftپاکسیلPaxil
،
ال اس دی L.S.DکGه سGبب تغییGر خلGق و خGو مGی شود این اثرش را از راه
زیاد سGازی میزان سGروتونین در مغGز ایجاد مGی کنGد ال اس دی دارای ساختار
شیمیایی مشابه سروتونین است.
گابGا :GABAاسGید گامGا آمینGو بوتیریGک یکGی از مهمتریGن پیک های بازدارنده
دسGتگاه عصGبی اسGت ،کGه در اکثGر سGیناپس های مغGز در کار اسGت دارویGی به نام
پیکروتوکسGین از راه سGد کردن گیرنده های گابGا باعGث تشنGج می شود زیرا در
شرایط فقدان بازداری گابGا کنترل عضالنGی از دسGت مGی رود .خاصیت آرام بخشی
داروی بنزودیازپامین مربوط به تسهیل فعالیت بازدارنده گاباست ..
گلوتامات :GlutamateپیGک تحریکGی و فراوان تریGن پیGک در دسGتگاه عصبی
مرکزی است که در حافظه و یادگیری نقش دارد.
گیرنده ی این ماده NMDAنام دارد ،هیپو کامGپ سرشار از این گیرنده هاسGت که
این ناحیه در تشکیل خاطرات نقش بسزایی دارد.
ایGن گیرنده در شرایطGی بGه کار مGی افتGد کGه از دو یاختGه متفاوت پیامهای پGی در پی
دریافGت کنGد پیامGی کGه از یاختGه نخسGت مGی رسGد غشای ایGن گیرنده را حسGاس می
کنGد سGپس پیام دوم گیرنده را فعال مGی سGازد هنگامGی کGه دو پیام همگرا شوند
گیرنده NMDAیون های کلسGیم فراوانGی را بGه درون یاختGه راه مGی دهGد این
هجوم یون هGا موجGب تغییGر دراز مدت در غشای یاختGه و پاسGخدهی بیشتGر آGن به
رویداد مجدد پیام نخسGتین مGی شود ایGن پدیده بGه نام تواندهGی دراز مدت یا LTP
شناختGه میشود .چنیGن مکانیسGمی کGه طGی آGن دو پیام ناهمگGرا موجGب تقویت
سGیناپس میشود برای مثال یادگرفتGن نام هرکسGی مسGتلزم ایجاد پیونGد بین چهره و
نام اوسGت پدیده ی LTPاز راه تقویت سGیناپس ها موجب میشود کGه دیدار شخص
نام او را به خاطر آورد.
بخش های دستگاه عصبی
-1دستگاه عصبی مرکزی Central nervous system
همه ی یاخته های عصبی مغز و نخاع شوکی را در بر میگGیرد
-2دستگاه عصبی پیرامونی Peripheral
عصGب هایGی را در بر میگیرد کGه مغGز و نخاع شوکGی را بGه سایر اندامهای بدن ارتباط
می دهد.
دستگاه عصبی پیرامونی شامل دو قسمت است:
-1دستگاه تنی Somatic
بردن و آوردن پیام به گیرنده های حسی
-2دستگاه خود مختار Autonomic
پیوند با اندامهای داخلی
عصب های حسی دستگاه تنی
تحریکات محیطGی را از پوسGت ،ماهیچGه هGا ،و مفصGلها دریافGت کرده وبGه دستگاه
عصGبی مرکزی انتقال می دهد در نتیجه انسان درد یا فشار یا تغییرات دمایی را حس
میکند
عصب های حرکتی دستگاه تنی
تکانه ها را از دستگاه عصبی مرکزی به ماهیچه ها می رساند وفعالیت آن هارا بر
مGی انگیزد .همGه ماهیچGه هایGی کGه در حرکات ارادی و یاد تطابGق های غیر ارادی از
لحاظ موقعیت و تعادل به کار می بریم همگی در فرمان این اعصاب هستند.
دستگاه خود مختار
بGه اندامهای درونGی مGی رونGد یGا از آنهGا بر مGی گردنGد و فرآیندهایGی نظیGر تنفس،ضربان
قلب و گوارش را تنظیم می کند.
غالبGا رشتGه های عصGبی ارتباط دهنده ی بخشهای گوناگون بدن بGه مغز در نخاع
شوکی جمع می شوند که در حفاظ استخوانی ستون مهره ها قرار دارد.
بعضGی از بازتاب های بسGیار سGاده ی محرک -پاسGخی در سGطح نخاع شوکGی صورت
می گیرد مثال بازتاب زانویی..
سازمان مغز
-1مغز پسین Hindbrain
-2میان مغز Midbrain
-3پیش مغز Forebrain
مکلین بر اساس کارکرد ساختار مغز طرح زیر را پیشنهاد کرد :
-1هسته مرکزی Central coreتنظیم کننده رفتار های ابتدایی
-2دستگاه کناری یا دستگاه اداره هیجان ها
-3مخ تنظیم کننده فرایند های عالی هوش
مغز
میان مغز
پیش مغز
قشر مخ
دستگاه کناری
هیپوتاالموس
تاالموس
مخچه
مغزپسین
تشکیالت شبکه یی
پل
پیازمغزتیره
هسته مرکزی
هسGته مرکزی کGه سGاقه مغGز نیGز نام دارد مرکGز کنترل رفتارهای غیGر ارادی از قبیل ،
سGرفه ،عطسGه،تهوع ،ونیGز رفتارهای ابتدایGی ایسGت کGه ارادی هسGتند از قبیGل تنفس،
استفراغ ،خوابیدن ،خوردن ،نوشیدن،تنظیم دما و رفتار جنسی..
در سGاقه مغGز همGه سGاختار های مغGز پسGین و میان مغGز و دو سGاختار پیGش مغGز یعنی
هیپوتاالموس و تاالموس قرار دارد بGه ایGن ترتیGب هسGته مرکزی از مغGز پسGین تGا پیش
مغز گسترده است.
نخاع در محGل ورود بGه جمجمGه کمGی قطور شده و پیاز مغGز (بصGل النخاع) که بر
تنفس و بعضی بازتاب های حفظ حالت ایستاده نظارت دارد.
مخچه Cerebellum
سGاختاری اسGت پGر شکنGج کمGی باالتGر از پیاز مغGز تیره کGه بGه پشGت سGاقه مغGز اتصال
دارد مخچGه عمدتGا بGا هماهنگGی حرکات بدن سGرو کار دارد هGر چنGد ممکGن است
حرکات خاصGی از سGطوح باالتGر مغGز آغاز شونGد امGا در هGر حال هماهنGگ سGازی آنها را
مخچه بر عهده دارد.
تاالموس Thalamus
دو گروه از هسGته های یاختGه های عصGبی تخGم مرغ شکGل کGه درسGت باالی میان مغز
داخل نیGم کره های مخ قرار دارند تاالموس را تشکیل می دهنGد بخشی از تاالموس به
صورت ایستگاه تقویت اطالعات وارده از اندامهای گیرنده بینایی ،شنوایی ،بساوایی ،و
چشایGی را بGه مGخ هدایGت مGی کنGد و بخGش دیگGر آGن نقGش پGر اهمیتی در کنترل خواب
و بیداری دارد.
هیپوتاالموسHypotalamus
سGاختار بسGیار کوچکGی اسGت در زیGر تاالموس ..مراکGز هیپو تاالموس کنترل خوردن ،
نوشیدن ،رفتار جنسGی ،وتنظیGم فعالیGت غدد درون ریGز و حفGظ تعادل زیستی را در
اختیار دارد.
نکتGه :تعادل زیسGتی همان سGطح بهنجار کارکرد جاندار سGالم اسGت از قبیGل :سGطح به
هنجار بدن ،ضربان قلب وفشار خون ..
در هیجانها و پاسخ به موقعیت های فشار زا هیپوتاالموس نقش بسزایی دارد.
هیپوتاالموس بGه خاطGر نقGش خاصGی کGه در بسGیج بدن برای عمGل کردن دارد مرکز
فشار روانی (استرس )Stressنام گرفته است
تشکیالت شبکه ای Reticular formation
شبکGه ای از مدارهای عصبی کGه از بخGش زیریGن سGاقه مغز به سوی تاالموس باال میرود و از
میان بعضی ساختارهای دیگر هسته مرکزی میگذرد.
این تشکیالت نقش پر اهمیتی در انگیختگی Arousalیا به هوش بودن آدمی دارد
در توان تمرکز توجه بر محرک نیز نقش دارد.
دستگاه کناری (لیمبیک)
پیرامون هسته مرکزی مغز چند ساختار هست که مجموعا دستگاه کناری نام دارد
ایGن دسGتگاه روابGط متقابلGی بGا هیپGو تاالموس دارد و در کنار هیپوتاالموس و سGاقه مغز
نظارت هایی نیز بر رفتارهای غریزی دارد
در جانورانGی کGه دسGتگاه کناری آنهGا ابتدایGی اسGت تغذیGه ،حملGه،گریGز از خطرو جفت گیری
بGه صGورت رفتارهای غالGب صGورت میگیرد امGا در پسGتانداران بعضی رفتارهای غریزی را
بازداری میکند در نتیجه جانور می تواند در برابر تغییرات سازگارتر باشد
بخشGی از دسGتگاه کناری یعنGی دم اسGب (هیپوکامGپ) نقGش ویژGه ای در حافظه دارد
برداشتGن آGن یGا آسGیب بGه آGن نقGش حسGاسش را در ذخیره سازی رویدادهای تازه در
غالGب خاطرات پایدار نشان میدهGد امGا ایGن بخGش برای بازیابGی خاطرات قدیمی
ضروری نیست..
دستگاه کناری در رفتارهای هیجانی نقش دارد.
مخ
الیه بیرونی مخ قشر مخ نام دارد.
هریGک از دسGتگاه حسGی اطالعات را بGه مناطGق معینGی از قشGر مGخ منعکGس میکند
حرکات اندامهای بدن (پاسخ های حرکتی) در مهار مناطق دیگری از قشر مخ هستند
بGه بخشGی از مGخ کGه نGه حسGی نGه حرکتGی اسGت مناطGق ارتباطی Associataion
AreasقشGر مGخ هسGتند و مربوط بGه سGایر جنبGه های رفتاری همچون حافظGه تفکر و
زبان هستند بیشترین بخش قشر مخ Gرا مناطق ارتباطی تشکیل می دهند.
دو نیم کره مغز اساسا متقارن هستند و شکاف عمیقی سراسر مغز را از جلو به عقب از هم جدا میکند
تقسیم بندی مغز عبارتست از نیم کره چپ و نیم کره راست
هر نیم کره به چهار قسمت تقسیم میشود:
-1قطعه پیشانی Frontal
-2آهیانه ای Parietal
-3پس سری
Occipital
-4گیجگاهی
Temporal
قطعه پیشانی و آهیانه ای را شیار مرکزی Central Fissureاز هم جدا میکند.
قطعGه گیجگاهGی را شیار عمیقGی در بخGش های جانبGی مغGز بGه نام شیار جانبی Lateral
Fissureاز سایر قطعه ها جدا می کند.
منطقه اصلی حرکتی
ایGن منطقGه کنترل حرکتهGای اختیاری بدن را بر عهده دارد ودرست جلوی شیار مرکزی
اسGت .تحریGک برقGی نقاطGی از بخGش حرکتGی موجGب حرکGت قسGمت های معینی از بدن و
آسیب به این نقاط قشر مخ سبب اختالل هایی در حرکات بدن
می شود.
منطقه اصلی حسی تنی
در قطعGه ی آهیانGه ای کGه بیGن شایGر مرکزی و منطقGه ی حرکتGی اسGت تحریGک برقGی هر
نقطGه در نقطGه ای از سGمت مخالGف آGن در بدن تجربGه حسGی ایجاد میکنGد بGه طوری که
این ناحیه را منطقه Gاصلی حسی تنی (ناحیه احساس Gبدن) می نامند
منطقه اصلی بینایی
پشت هر قطعه پس سری از لحاظ بینایی ناحیه پر اهمیتی به نام منطقه اصلی
بینایی وجود دارد.
از چشم راست بعضی رشته ها به قشر نیم کره راست میروند ولی برخی از آنها در
پیوند گاهی به نام چلیپای بینایی تقاطع کرده وبه نیم کره چپ می روند.
منطقه اصلی شنوایی
این منطقه که در سطح قطعه گیجگاهی و کناره هر نیم کره قرار دارد به تحلیل
عالئم پیچیده ی شنیداری می پردازد
زبان و مغز
واژه زبان پریشی (آفازی) به آن دسته اختالالت گویایی گفته می شود که بر اثر
آسیب مغزی ایجاد شود.
پریشی بیانیExpressive Aphasia 0
بروک0ا در س0ال 1860مشاهده کرد ک0ه آس0یب وارده ب0ه منطق0ه خاصی در کناره
قطع0ه پیشان0ی نی0م کره چ0پ ب0ا نوع0ی اختالل گویای0ی ب0ه نام زبان پریش0ی بیانی
Expressive Aphasiaارتباط دارد آنه0ا نمیتوانن0د کلمات را درس0ت ادا کنند
بسیار آهسته و پر زحمت حرف می زنند البته غالبا می توان مقص0ود آنها را فهمید
ب0ا ای0ن هم0ه ای0ن افراد در فه0م چیزهای0ی ک0ه میشنون0د ی0ا م0ی خوانن0د هی0چ مشکلی
ندارند
زبان پریشی دریافتی Receptive
Aphasia
کارل ورنیک0ه در س0ال 1874ک0ه آس0یب ب0ه منطق0ه دیگری از قش0ر مخ
در نی0م کره چ0پ در قطع0ه گیجگاه0ی ب0ا اختالل دیگری به نام زبان
پریش0ی دریافت0ی Receptive Aphasiaارتباط دارد ب0ه ای0ن ترتیب
که معنای کلمات را در نمی فهمند کلمات را
م0ی شنون0د ام0ا معنای آ0ن را در نم0ی یابن0د م0ی توان0د جمالتی از کلمات
را بدون اشکال ادا کند اما در کاربرد کلمه ها خطا می کند .
پایان