پاورپوینت
روانشناسی و روانپزشکیآموزش

پاورپوینت خلاصه کتاب روانشناسی دکتر علی اکبر سیف شامل 14 فصل و در300 اسلاید

توضیحات: پاورپوینت خلاصه کتاب روانشناسی دکتر علی اکبر سیف شامل 14 فصل در300 اسلاید درست همانند میکل آنژ که فکر می کرد درون هر قطعه سنگ مرمر، کالبد فرشته ای محبوس شده است من هم فکر می کنم درون هر دانش آموز ، کودکی باهوش محبوس شده است مرواکالینز برگرفته از کتاب توانمندی ها نهان اثر آدام گرنت فصل اول تا چهاردهم آموزش و یادگیری دو رکن اساسی تعلیم وتربیت هستند و تمامی فعالیت های آموزشگاهی در سطوح مختلف جهت ایجاد یادگیری از طریق آموزش طرح ریزی می شود. روانشناسی تربیتی علمی است که به معلم و دانش آموز کمک می کند تا با آشنایی به نظریه ها و قوانین اصول روانشناسی یادگیری و چگونگی طراحی فعالیتهای آموزشی در نیل به هدف مطلوب که همان هدفهای آموزشی است موفق شوند و بتوانند مسائل و مشکلات تحصیلی دانش آموزان را بررسی و تحلیل نموده و از طریق کاربرد روشهای آموزشی و نیز روشهای تغییر رفتار برای آن موفق نشدن کامل معلم درتحقق مراحل الگوی آموزشی ممکن است ناشی از عوامل زیر باشد : موفق نشدن کامل معلم درتحقق مراحل الگوی آموزشی ممکن است ناشی از عوامل زیر باشد : مشکلات راه حلی ارائه نمایند . موفق نشدن کامل معلم درتحقق مراحل الگوی آموزشی ممکن است ناشی از عوامل زیر باشد : 1- مناسب برای معلمان و مدیران داخل و خارج از کشور 2- مناسب برای مدیران مدارس داخل وخارج از کشور 3- مناسب برای رهبران آموزشی 4 مناسب برای کارشناسان آموزش 5-مناسب برای مدیران کل آموزش وپرورش همکاران ستادی برنامه ریزان کلان کشوری بکارگریی تم، افکت ها، تصاویر و اشکال متحرک بسیار زیبا نوع فایل PowerPoint pptx قابل ویرایش و آماده پرینت می باشد

محمد فایق مجیدی دهگلان

صفحه 1:

صفحه 2:

صفحه 3:
خلاصه کتاب رو دكتو

صفحه 4:
که فکر می کرد درون هر قطعه سنگ مرمرء کالبد فرشته ای محبوس ‎eal Ou‏ » من هم فکر می کنم درون هر دانش آموز کودکی باهوش محبوس شده است مرواکالینز ۲ برگرفته از کتاب توانمندی ها نهان اثر آدام گرنت

صفحه 5:
هری مولیش در کتاب از زبان آنتوان که خانواده اش را در جنگ از دست داده می نویسد : "دنبا جهنم است...حتی اگر فردا دنیا شود‌فایده ای ندارد به خاطر جنگ هایی که در گذشته رخ داده است.۰ د dt 3 3 2) 3. = 3 3 3 3 om 3 3 3

صفحه 6:
:درس روان شناسى تربيتى دكتر على اكبر سيف

صفحه 7:
آموزش و یادگیری دو رکن اساسی تعلیم وتریبت هستند و تمامی فعالیت های آموزشگاهی در سطوح مختلف جهت ایجاد یادگیری از طریق آموزش طرح ریزی می شود. روانشناسی تربیتی علمی است که به معلم و دانش آموز کمک می کند تا با آشنایی به نظریه ها و قوانین اصول روانشناسی یادگیری و چگونگی طراحی فعالیتهای آموزشی در نیل به هدف مطلوب که همان هدفهای آموزشی است موفق شوند و بتوانند مسائل و مشکلات تحصیلی دانش آموزان را بررسی و تحلیل نموده و از طریق کاربرد روشهای آموزشی و نیز روشهای تغییر رفتار برای آن . مشکلات راه حلی ارائه نمایند

صفحه 8:

صفحه 9:
فصل هشتم فصل نهم فصل دهم فصل يازدهم فصل دوازدهم فصل سيزدهم ‎ee Os‏

صفحه 10:
فصل اول مراحل فعالیت های آموزشی: معرفی الگوی عمومی آموزشی

صفحه 11:
مزال 32 7 ‎a‏ ابين

صفحه 12:
آموزش به فعالیت های از پیش طرح ریزی شده ای گفته می شود که با هدف ایجاد پادگیری در دان شآموزان يا دانشجویان بين معطم و یک يا چند يادكيرنده به صورت کنش متقابل یا رابطه دوجانبه انجام می شود

صفحه 13:
ءمنظوراز کنش متقابل مبادله گفتار يا اعمال بین معلم و دانش آموزان است که به جریان آموزش و یادگیری جهت می دهد 06

صفحه 14:
ae آموزش, تنها به آموزش کلاسی محدود نمی شود و سایر شیوه های آموزشی از جمله آموزش راديويى» آموزش تلوی زیونی. آمو زش از روی کتاب یاآموزش مکاتبه ای نیز در ردیف بعالیت های آموزشی قرار دارند

صفحه 15:
منظورما از آموزش در اين کتاب همان آموزش رو در روی کلاسی است که متداولترین و موثرترین شیوه آموزشی در سراسر جهان است

صفحه 16:
مدل الگوی عمومی آموزشی به چهار مرحله ثقسیم شده اند: فعالیت های پپش از عم لآموزش -0 فعالیت های پپش از عمل آموزش و ضمن عمل آموزش -5 فعالیت های ضمن عم لآموزش 5 و فعالیت های ضمن عم لآموزش و پس از عم لآموزش #۰ 06

صفحه 17:
a ١ ‏مرحلا‎ پیش از عمل آموزش تعیین هدقهای آموزشی به صورت هدفهای دقیق رفتاری كير ندكانيه صورترفتارهاى ورودی‌وسنجشآغازین

صفحه 18:
Yio, ‏بيش از عمل أموزش‎ ‏ضمن عمل آموزش‎ مراجعهبهيافههاى روانشناسی یادگیری| و استفاده از آنها بسرای|

صفحه 19:
06 مراجعه به روشهاو فثرت مت آمرزسی بدا روشها و فسنون مورد تیاز بای آموزش هدفهاى كوناكر در و به اجرا ردن آنها

صفحه 20:
هه Fie, ‏ضمن عمل آموزش‎ ‏از عمل آموزش‎ اجسرای روشها و فنون ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به‌منظوررفع نواقص روشهای يادكبرى و آموزش و تعيين ميزان يادكيرى دان شآمرزان و اثر يخشى كار معلم

صفحه 21:
معلم برای اینکه بتواند هدفها ی آمو زشی متنوعی برای درسهای خود لازم است از طبقه بندیهای هدفها یآموزشی » که د رآنها سطوح مختلف هدفها ی آموزشی و انواع یالگیری معرفی ده اند » استفاده کند eq

صفحه 22:
آشنا شدن معلم با طبقه بندیهای هدفهای آموزشی به او می آموزد که هدفهای آموزشی خود را به سطوح پایین یادگیری - برای مثال ۰ حفظ طوطی وار مطالب درسی از سوی دانش آموزان - منحصر نکند بلکه از طریق‌گنجاندن هدفهای آموزشی سطوح بالانر » سطح یادگیری دانش آموزان خود را بالا ببرد هه

صفحه 23:
: ویژگیهای پیش نیاز در یادگیری هدفهای آموزشی عبارتست از و سایرخصیصه هایی که دانش آموزان در درسها و تجارب قبلی یادگرفته اند و برای یادگیری مطالب درس تازه » یعنی رسیدن به هدفهای اموزش ی آن درس ۰ ضروری تشخیص داده می شوند

صفحه 24:
معلم » پس از تعیین رفتارهای ورودی پیش نیاز ۰ باید از طریق اجرای یک ارزشیابی تشخیصی مقدماتی که سنجش اغا زین نام دارد » تعیین کند که آیا دانش آموزان بر اين پیش نیازها تسلط کافی دارند » با اين که لازم است معلم » پیش از آموزش هدفهای درس تازه ۰ آنها را برای یادگیری درس جدید آماده کند

صفحه 25:
eo : استفاده از يافته های روان شناسی یادگیری برای بهبود بخشیدن به فعالیتها ی آموزشی خود و اف زایش سط حآموزشی . و سرعت بادگیری دا شآموزان است

صفحه 26:
معلم در مرحله فعالیتهای ضمن آموزش از روشها ‏ فلون تدابیر و امکانات مختلف آموزشی استفاده مى كند تا هدفهای گوناگون آموزشی خود را به بهترین وجهی به ثمر برساند

صفحه 27:
موفق نشدن کامل معلم درتحقق مراحل الگوی آموزشی ممکن است ناشی از عوامل زیر باشد : 0 روش غلط انتخاب و بیان هدفهای آموزشی 5 وجود نواقصی در نحوه تعیین ویژگیهای ورودی و سنجش آغازین ©- انتخاب اصول و شرایط نامناسب یادگیری ‎Glal 5 Kal‏ نادرست روشهای آموزشی ‏©- ارزشیابی نادرست میزان یادگیری دانش آموزان ‎er

صفحه 28:
فصل دوم تهیه و تدوین هدفهای آموزشی

صفحه 29:
تهیه و ندوین هدفهای آموزشی اولین مرحله از مراحل . فعالیتهای آموزشی معلم است

صفحه 30:
تایلر برای گزینش هدفهای آموزشی طرح هفت مرحله ای زیر : را پیشنهاد کرده است مه

صفحه 31:
۴ موضوع درس روانشناسی پرورشی Sw 3 ۷ هدفهای کلی انتخاب آماده بای تبدیل به هدفهای دقیق (آموزشی)

صفحه 32:
: سه اصل انتخاب هدفهای کلی عبارتند از نیازهای فراگیران -1) نیاز جامعه -6 نظر متخصصان موضوعهای درسی -

صفحه 33:
هفهی انتخاب شد, ار اصول سه گانه با هدفپابی کلي و موقتی هستند که باید از دو صافی فلسفه آموزش و پرورش و روانشناسی پرورشی و یادگیری بگذرند تا به صورت هدفهای دقیق آموزشی در آیند 66

صفحه 34:
دلایل ضرورت استفاده از ملاکهای فلسفه پرورشی و : روانشناسی پرورشی عبارتست از هدفهای موقتی استخراج شده از منابع اولیه بعضا" بسیار -1) زیاد و گاه متناقض است برخی از هدفهای انتخابی ممکن است با فلسفه اجتماعی و -5 تربیتی حاکم بر جامعه در تضاد باشد

صفحه 35:
هدفهای آموزشی قصد و منظور معلم را از آموزش مطالب . مختلف نشان می دهد

صفحه 36:
: روشهای بیان هدفهای آموزشی عبارتند از فعالیتهای معلم -1) فعاليتهاى دانش -© آموز عنوان ‎O-‏ ‎eS‏ ‏یادگیری دانش آموز -۴) هو

صفحه 37:
: فعالیتهای معلم بعضی معلمان هدفهای آموزشی درس خود راء با توجه به روش آموزشی خود یا فعالیتهایی که در تدریس آن هدفها انجام می دهند» بیان می کنند؛ : مانند نمونه های زیر آموزش مفهوم دایره » وتر و کمان دایره -

صفحه 38:
: فعالیتهای دانش آموزان تعدادی از معلمان هدفهای آموزشی خود را با توجه به فعالیتهای مختلف دانش آموزان بیان می کند؛ ee تمرین جمع - 90

صفحه 39:
: عنوان درس برخی از معلمان عنوانهای درسی را برای بیان هدفهای آموزشی مورد استفاده قرار می دهند؛ : مانند علل جنگ جهانی اول 90

صفحه 40:
‎١‏ بانگیری قالش آموزان گروهی از معلمان هدفهای آموزشی خود را با توجه به یادگیری دانش آموزان بیان می کنند ‏: مانند درک و فهم مطالب تازه از سوی دانش آموزان

صفحه 41:
بهترین روش بیان هدفهای آموزشی در نظر گرفتن یادگیری آنان و استفاده آن در تدوین هدفهای آموزشی است eq

صفحه 42:
هدف رفتاری عبارتست از بیان هدفهای آموزشی بر حسب رفتار و اعمال مشاهده پذیر و سنجش پذیر یادگیرندگان 6م

صفحه 43:
هدفهای آموزشی رفتاری هدفهایی هستند که مقاصد آموزشی معلم را بر حسب رفتار قابل اندازه گیری یا به اصطلاح . عملکرد یا گیرنده بیان می کنند

صفحه 44:
تفاوت عمده بین هدفهای رفتاری و هدفهای غیر رفتاری این است ‎aS:‏ ‏هدفهای رفتاری بر حسب عملکرد با رفتار و اعمال قابل اندازه ,گیری یادگیرنده توصیف می شوند در حالی که هدفهای غیر رفتاری با کلمات مبهم و عبارات نامشخص بیان می شوند؛ در نتیجه به سهولت قابل اندازه گیری Paes ee

صفحه 45:
: فواید استفاده از هدفهای رفتاری عبارتند از طرح و اجرای آموزش را برای معلم آسان می کند -1) عمل ارزشیابی را برای معلم آسان می کند 5 هم معلم و هم دانش آموز دقیقا" می دانند که چه انتظاری از - یکدیگر دارند

صفحه 46:
: هدفهای کامل رفتاری باید دارای سه ویژگی مهم باشند بیان هدف به صورت عینی و قابل مشاهده و قابل اندازه -1) گیری یعنی بر حسب عملکرد دانش آموز توصیف شرایطی که با توجه به آن یادگیرنده باید عملکرد 6 خود را نشان دهد ملاکها یا معیارهایی که به وسيله آن» ميزان ييشرفت ياد - © كيرنده در رسيدن به هدفها سنجيده مى شود

صفحه 47:
هنگام نوشتن هر هدف آموزشی سوال های زیر را مطرح : کنید و با توجه به جواب آنها شرایط هدفهای خود را بنویسید یادگیرنده هنگام انجام عملکرد چه وسایلی» منابع و امکاناتی -) را در اختیار خواهد داشت ؟ یادگیرنده هنگام انجام عملکرد از کاربرد چه وسایل و منابعی - محروم خواد بود ؟ یادگیرنده در چه شرایط یا اوضاع و احوالی به انجام عملکرد 5 خواهد پرداخت ؟

صفحه 48:
راههای مشخص کردن ملاک عملکرد در هدفهای آموزشی : عبارتند از با استفاده از محدوده زمانی -4 با توجه به تعداد ياسخ ها -© ©6<- ‏هاى عملكرد‎ Shy dash

صفحه 49:
با استفاده از محدوده زمانی ؛ .یعنی از طریق محدود کردن زمان انجام عملکرد :مانند دانشجو بايد بتواند با استفاده از فرمول ضريب همبستكى» حداكثر در يانزده دقيقه» ضريب همبستكى بين دو دسته از . اعداد را كه معلم به او مى دهدء حساب كند

صفحه 50:
با توجه به تعداد پاسخها ؛ .یعنی از طریق تعیین تعداد پاسخهای درست aul: ‏دانش آموز باید بتوانده از میان فهرستی از نام شعرا و نویسندگان‎ ‏گذشته ایران که معلم در اختیار او می گذارد» حداقل نام پنج شاعر‎ ‏و نویسنده دوره غزنویان را نام ببرد‎ . هه

صفحه 51:
.يعنى از طریق ذکر درصد یا نسبت پاسخها ‎athe:‏ دانش آموز باید بتوانده بدون کمک معلم یا هر کس دیگر حداقل . نود درصد مسائلی را که معلم به او می دهد» درست حل کند ea

صفحه 52:
با توجه به ویژگی های عملکرد ؛ .یعنی از طریق مشخص کردن ویژگی های مهم عملکرد درست : مانند یادگیرنده باید» با استفاده از یک ترازوی دقیق که در اختیار او .گذاشته می شود مواد شیمیایی را تا میلی گرم. اندازه گیری کند

صفحه 53:
هه نورمن گرانلند برای تهیه هدفهای دقیق آموزشی, پیشنهاد می کند که در ابتدا هدفها به صورت کلی و غير رفتاری بیان شود؛ بعد با فهرست کردن نمونه رفتارهایی که نشان می دهد دانش آموز به هدف مورد نظر دست يافته است؛ . هدفهای دقیق تعیین می شود

صفحه 54:
روش هدف نویسی گرانلند بیشتر برای هدفهای شناختی مفید »است . در حالى كه روش ميكر براى هدفهاى رفتارى مفيدترند or

صفحه 55:
: هدفهای آموزشی رفتاری را می توان به سه دسته هدفهای ورودی- هدفهای واسطه ای یا بین راه -6 . وهدفهای پایانی يا نهایی تقسیم کرد -5 هه

صفحه 56:
هدف ورودی که نام دیگر آن رفتار ورودی است. عبارتست از رفتار‌هایی . که یادگیرنده در موقع ورود به یک واحد ند

صفحه 57:
»هدفهاى بين راه نشان دهنده اعمالی هستند که یادگیرنده» بعد از یادگیری بخشی از درس و پیش از اتمام تمام درس انجام خواهد . داد

صفحه 58:
۲ هدفهاى يايانى يا نهايى ۲ به آنجه كه يادكيرنده بايد در پایان درس با دوره آموزشی . انجام دهد» اشاره می کند

صفحه 59:
فصل سوم طبقه بندی هدفهای آموزشی

صفحه 60:
بلوم در طبقه بندی خوده هدفهای آموزشی را به سه دسته : تقسیم نموده است حوزه شناختی حوزه عاطفی حوزه روانی - حرکتی هه

صفحه 61:
با علاقه» انگیزش نگرش ‎a‏ شگذا کار ش یا قدردانی و ارزشگذا ‎oe‏ اری سرودار 60

صفحه 62:
حوزه روانی - حرکتی به فعالیتهایی که بیشتر جنبه جسمانی دارد» مالند تایپ کردن» ورزش و انجام دادن مشاغلی که به . مهارتهای گوناگون نیاز دارد؛ مربوط می شود

صفحه 63:
تفاوت عمده هدفهای حوزه روانی - حرکتی با حوزه شناختی» در این است که هدفهای حوزه شناختی صرفا" به فعالیتهای ذهنی ختم می شود؛ اما هدفهای حوزه روانی - حرکتی هم به فعالیت های ذهنی و روانی و هم به فعالیت . های جسمی نیاز دارد وه

صفحه 64:
هدفهای حوزه شناختی به جریانهایی که با ذهن و انديشه آدمی سروکار دارد» مربوط می شود؛ ‎atte‏ حفظ کردن» فهمیدن» استدلال و قضاوت

صفحه 65:
حوزه شناختی به دو بخش دانش و توانایی ها و مهارتهای ذهنی تقسیم شده است

صفحه 66:
دانش عبارتست از حفظ و نگهداری ذهنی مطالبی که قبلا" آموخته شده است

صفحه 67:
هدفهای مربوط به توانایی ها و مهارتهای ذهنی سازماندهی و تجدید سازمان مطالب آموخته شده که برای برآوردن منظوری . معین لازم است. تاکید می کنند

صفحه 68:
: طبقات مربوط به هدفهای توانایی ها و مهارتهای ذهنی عبارتند از فهمیدن ‎Ce‏ ‏كاربرد -© تحليل -© تركيب -<6 ارزشيابى -© وه

صفحه 69:
منظور از ترجمه یعنی برگرداندن مطلبی از یک زبان زبان دیگر نیست؛ بلکه تبدیل و تغییر مطلب. به هر طریق از شکلی به شکل دیگر است؛ مثلا" وقتی از دانش آموز می خواهیم شعری را که حفظ کرده است. به زبان خود تعریف کند؛ . با ترجمه سروکار داریم

صفحه 70:
تفسیر عبارئست از توضیح یا بیان مطالب از طریق معنی کردن یا دادن مثالها یا خلاصه ای از آنها 0

صفحه 71:
برون یابی یا استخراج عبارتست از بسط دادن اطلاعات فراتر از معلومات موجود؛ ‎“DAs‏ ‏تعمیم دادن نتایج حاصل از تحقیق با نمونه ای از یک گروه به کل آن گروه

صفحه 72:
کاربرد استفاده از مطالب انتزاعی( اندیشه های کلی» قواعد : اجرایی و روش های کلی ) در موقعیت های عینی و عملی توانایی استفاده از اصول و قوانین یادگیری در آموزش کلاسی

صفحه 73:
تحلیل است از شکستن یک مطلب يا یک موضوع به اجزا یا عناصر تشکیل دهنده آن؛ به گونه ای که سلسه مراتب انديشه ها به صورتی روشن نشان داده شود و روابط میان اندیشه های بیان . نشده مشخص شوند

صفحه 74:
: طبقه تحلیل از سه زیر طبقه با نام های زیر تشکیل یافته است تحليل عناصر -[) تحلیل روابط 6 تحلیل روابط سازمانی -(

صفحه 75:
ترکیب کنار یکدیگر گذاشتن عناصر و اجزاء برای ایچاد دك ‎RAS ele hia yaa eS‏ يدر . شکل وجود نداشته است

صفحه 76:
ترکیب همان فعالیت ذهنی است که به آفربلندگی یا خلاقیت . معروف است

صفحه 77:
: ترکیب از زیر طبقه های زیر تشکیل یافته است تولید یک اثر بی همتایا منحصر به فرد -1) تولید یک نقشه یا یک مجموعه اقدامات پیشنهادی 6 استنتاج مجموعه ای از روابط انتزاعی -5

صفحه 78:
: ارزشیابی از دو زیر طبقه تشکیل شده است داوری بر اساس شواهد درونی -1) داوری بر اساس کلاس های بیرونی -6

صفحه 79:
: حوزه عاطفی از پنج طبقه تشکیل یافته است

صفحه 80:
: دریافتن (ئوجه کردن) آگاه شدن از چیزی در محیط و توجه كردن به آن eo

صفحه 81:
: پاسخ دادن در اين مرحله یادگیرنده» علاوه بر توجه به امور» به آن ها پاسخ هم می دهند؛ مثلا" بعد از دیدن یک نمایش برای بازیگران دست می زند eq

صفحه 82:
: ارزشگذاری در اين مرحله یادگیرنده چیزی را بر چیز دیگر ترجیح می دهد؛ مثلا" به جای رفتن به یک کنسرت . به دیدن یک فیلم می رود

صفحه 83:
: سازماندهی ارزشها در این مرحله یادگیرنده ارزشها را به صورتی سازمان یافته در می آورد و هر ارزش جدید را . در نظام ارزشی خود در یک ترتیب ارجعیت قرار می دهد وه

صفحه 84:
ae . ‏تشخص‎ : ‏ر اين مرحله یادگیرنده طبق ارزشهای خود به نحوی‎ ‏عمل می کند که رفتار او نشان دهنده شخصیت. جهان بینی» و‎ ‏فلسفه مختص به او باشد‎ . or

صفحه 85:
: طبقات حوزه روانی - حرکتی بر طبق نظر هارو عبارتند از حرکات بازتابی -) حرکتهای اساسی -8 توانایی های ادراکی -59 توانایی های بدنی 6۴ حرکتهای ماهرانه -9 ارتباط غير کلامی -6 وه

صفحه 86:
‎ase:‏ غیر ارادی در پاسخ ‎es ۰ 3‏ .به محرکهای خاصی رخ می د . مانند: پلک به هم زدن ‏وه

صفحه 87:
نی بجر کتهای اس دای که از ترکیب حرکات .بازتابی تشکیل می شوند . مانند : راه رفتن» دویدن و پریدن م

صفحه 88:
‎(pS ee hl 3‏ راه حواس ‏.دریافت می شوند به حرکات مناسب مانند پیروی از دستورات شفاهی

صفحه 89:
: توانايى هاى فيزيكى(بدنى) حركات اساسى مورد نياز براى انجام دادن حركات ماهرانه. مانند : وزنه بردارى وه

صفحه 90:
: حرکتهای ماهرانه حرکات ماهرانه تر که نیازمند به میزان معینی از کارآمدی .است مانند : الگوهای حرکتی مورد نیاز در ورزشها و هنرهای ظریف هه

صفحه 91:
: ارثباط غير كلامى توانايى ايجاد ارتباط از طريق حركات بدنى. مانند: حركات سر و دست و حركات جهره اى ea

صفحه 92:
فصل چهارم رفتار ورودی و سنج شآغازین

صفحه 93:
روش هایی که می توان در تدوین رفتارهای ورودی از :آنها استفاده کرد عبارتند از روش تحلیل تکلیف -1) تشکیل سلسله مراتب یادگیری -6

صفحه 94:
در پاره ای از موضوعهای درسی» اجرای موضوع درسی را می توان به صورت سلسله مراتبی از ساده به پیچیده مرتب کرد. در اين سلسله مراتب یادگیری هر جزء یا هر مطلب - که به آن تکلیف یادگیری می‌ گویند - به یادگیری تکالیف یادگیری دیگر مربوط است

صفحه 95:
سنجش آغازین نوعی ار زشیابی تشخیصی است که برای اندازه گیری رفتارهای ورودی وتشخیص کمبودهای یادگیریهای پیش نیاز .دانش آموزان مورد استفاده قرار میگیرد ده

صفحه 96:
ءسنجش آغازین با پیش آزمون تفاوت دارد هدف از اجرای پیش آزمون. تعبین مبزان اطلاعات پادگیرنده از مطالبی که فرار است آموزش داده شوند ؛ اما سنجش آغازین برای اندازه گیری مبزان نسط پادگیرنده بر پش نمازهای درس نازه یعنی همان . رانارهای ورودی مبتنی است وه

صفحه 97:
فایده استفاده از پیش آزمون ( آزمون مربوط به هدفهای آموزشی درس ) همراه با آموزش مربوط به سنجش آغازین این است که‌به ما نشان می دهد دانش آموزان چه مقدار از مطلبی را که قرار است بياموزند از بيش مى دانند

صفحه 98:
را سيان متا با مصکل کمود رفتار های وروی تتاحتی وا زروانی - حرکتی عبارتند از آموزش ترمیمی ) یادگیری تغییر هدفها و محتوای ‎O-‏ ‏دروس

صفحه 99:
در روش ترمیمی معلم باید به یک یک دان شآموزان که در یادگیری پیش نیازها در گذشته با مشکل مواجه بوده اند» آموزش دهد و کمبودها یآنان را از اين لحاظ بر طرف کند

صفحه 100:
یکی دیگر از روشهای مقابله با مشکل کمبود این است که تکلیف یادگیری را به شکلهای مختلف تغییر دهیم. بصورتی که تکلیف تغییر شکل يافته پیش نیازهای متفاوتی را ایجاد کند 0۵

صفحه 101:
روش دیگر اين است که هدفها و محتوای درس را تغبیر دهیم تا رفتارهای ورودی مورد نیاز نیز تغییرکنند aoa

صفحه 102:
عاطفه مربوط به موضوع درس علاقه و انگیزش دانش آموز را نسبت به دروس خاص نشان می دهد وه

صفحه 103:
عاطفه مربوط ب هآموزشگاه نگرش او را به کل آموزشگاه منعکس می کند وه

صفحه 104:
مفهوم خود تحصیلی» حاکی از تصورات کل فرد نسبت به توانایی های او در رابطه با یادگیری آموزشگاهی است woe

صفحه 105:
:فنون ایجاد علاقه و انگیزش در یادگیرندگان عبارتست از بیان هدف آموزشی در آغاز درس -) استفاده از تشویق های 6 كلا استفلة: از امتحانات براى ايحاد +8 انكر مش نطاب درسى از ساده به تشوار 6 عدم ایجاد رقابت نا سالم در -6 کلاس, 2 ۲ تشویق یادگیرندگان به مشادكت در كلاس -© ارائه تكاليف نه خيلى ساده و انه خيلى -م” دشوار os

صفحه 106:
فصل پنجم تعریف و انواع یادگیری

صفحه 107:
یادگیری یعنی ایجاد تخیر نسبتا" پایداردر رفتار بالقوه یادگیرنده » مشروط برآن که این تغییر براثر اخذ تجربه رخ . دهد aor

صفحه 108:
: ویژگیهای مهم اين تعریف عبارتند از 0 تغییر 0 تغییر نسبتا" پایدار ©- تغییر نسبتا" پایدار در رفتار با لقوه تغییر نسبتا" پایدار در رفتار بالقوه بر اثر تجربه oo

صفحه 109:
یادگیری منجر به تغییر می شود » یعنی بعد از كس تجربه یادگیری » موجود زنده » ازجمله انسان » از حالت ۱ قبل از کسب تجربه ‏ به حالت جدید تغییر می یابد «oo

صفحه 110:
رفتار بالقوه یا توان رفتاری ۰ حاکی از آن است که یادگیری در یادگیرنده نوعی توانایی ایجاد می کند » یعنی تغییر حاصل در یادگیرنده تغییر در تواناییهای اوست نه تغيير در رفتار ظاهری او ao

صفحه 111:
: روان شناسان رفتارها را به دو دسته تقسیم می کنند )- رفتر آشکار به امالی گفته می سود که مستفیما " قابل مشاهده هستند » مانند صحبت کردن » نوشتن » راه رفتن و از اين قبيل ©2- رفتار نهان به اعمال درونى فرد ككفته مى شود كه به طور مستقيم قابل مشاهده نيستند » مانند : ياد آورى » تفكر » تخيل و مانند اينها ad

صفحه 112:
۰ برای کسب اطلاع از میزان یادگیری فرد به رفتار قابل مشاهده او یا به عبارت دقیقتر به عملکرد او مراجعه می کنیم ae

صفحه 113:
تفاوت رفتار با عملکرد در آن است که » رفتار به هرگونه عمل شخص گفته می شود و عملکرد به نتیجه عمل فرد اشاره می کند که در ارزشیابی . از میزان یادگیری فرد مورد استفاده قرار مى كيرد "6

صفحه 114:
منظور از تجریه در تعریف یادگیری تاثیر محرکهای بیرونی و درونی در یادگیرنده است ae

صفحه 115:
طبقه بندی انواع یادگیری از دیدگاه گانیه به ترتیب سلسله : مراتب از ساده به دشوار عبارتست از 0- یادگیری علامتی 2 یادگیری محرک - پاسخ 9- زنجیره ای Os -F "6 میدرک یادگیری مفهوم > قانون 0 حل مسئله

صفحه 116:
دریادگیری علامتی یادگيرنده دادن پاسخ شرطی را به یک علامت می آموزد "6

صفحه 117:
(ee eee ‏صدای زنگ يا نور چراغ مورد مشخصی از یادگیری‎ . ‏علامتی است‎ ae

صفحه 118:
یادگیری محرک - پاسخ با دادن پاسخهای دقیق عضلانی . به محرکهای معین مشخص می شود وقتی که راننده اتومبیل با دیدن چراغ قرمز اتومبیلش را متوقف می کند ۰ یادگیری او از نوع یادگیری محرک - . پاسخ است 06

صفحه 119:
یکی از تفاوتهای عمده اين نوع یادگیری با یادگیری علامتی این است که در یادگیری علامتی رفتار جنبه بازتابی و غير ارادی دارد » اما رفتار مورد نظر در یادگیری محرک - پاسخ . جنبه ارادی دارد ae

صفحه 120:
: یادگیری زنجیره ای یاد گیرنده » برای یادگیری اعمال و رفتار پیچیده تر » از طریق یادگیری زنجیره ای » تعدادی از بریهای محرک - پاسخ قبلی را به هم پیوند می دهد و زنجیره ای از رفتارهای پیچیده محرک - پاسخ را می آموزد مثل مسواک زدن در کودکان ao

صفحه 121:
ار ری زنه أن مرت زیم

صفحه 122:
یادگیری کلامی نیز نوع خاصی از یادگیری زنجیره ای است که در آن حلقه های یادگیری یا محرک - پاسخها ۰ و واحدهای زبان eal وه

صفحه 123:
نامیدن اشیاء در كودكان كه از دو مرحله به اين شرح : تشكيل مى يابد 0 باسخ مشاه شىء در مقابل محرك شیء مورد ‎SE‏ « که کودک را به تشخیص آن شیء ۰ قادر مى سازد پاسخ نامیدن شیء در مقابل محرک شیء «eo

صفحه 124:
ادگیری تمیز دادن یا تشخیص دادن محرکها شامل یادگیری دادن پاسخ درست به . محرکهای مختلف است وقتی که کودک می آموزد که حیوانات مختلف را با نام در ست . آنها بنامد » ميان محرکهای مختلف تمیز قایل می شود وه

صفحه 125:
دریادگیری مفهوم یا مفهوم آموزی يادكيرنده » برخلاف آنچه در مورد تمیز محرکها صادق اس به و گهای مشترک تیار آمور بات می لاف که به و گنای (قتصاصی آلها وه

صفحه 126:
در یادگیری قانون یا اصل » يادكيرنده دو يا جند مفهوم را به هم ربط می دهد و از آنهایک معنی تازه به دست می آورد ۱ مثل ‎ :‏ 6+۵-00 وه

صفحه 127:
در طبقه بندی انواع یادگیری گانیه ۰ مسئله ؛ یک اصل سطح بالاتر است که از اجتماع چند اصل سطح پایین تشکیل می شود و یادگيرنده برای یادگیری حل مسئله باید ابتدا اصلهای سطح پایین را بیاموزد تا بعد از ترکیب آنها مسئله را حل کند یایب

صفحه 128:
گالیه بازده های ادگیری را به صورت زیر تقسیم بندی : نموده است 0 مهارتهای ذهنی 0- راهبردهای شناختی ©- اطلاعات کلامی - مهارتهای حرکتی 0 نگرشها وه

صفحه 129:
گانیه در اين باره می گوید : (( توانایبهایی که استفاده از نمادها را ممکن می سارند همان چیزی است که ما آن را . مهارتهای ذهنی می نامیم ))

صفحه 130:
: طبقات فرعی مهارتهای ذهنی گانیه عبارتند از 0 تمیز دادن ‎-O‏ مفهوم آموزشی یادگیری قانون ‎<P‏ یادگیری قاعده های سطح بالاتر ‎doo

صفحه 131:
راهبردهای شناختی تدابیری هستند که آدمیان» از طریق آنها در جهت فعال کردن و منظم کردن مطالب یاد گرفته شده و استفاده از مهارتهای آموخته . خود استفاده می کنند aoa

صفحه 132:
وه یادگیری مهارتهای حرکتی به یادگیرنده امکان می دهد تا حرکتها و فعالیتهای . خود را هماهنگ سازد مانند : نوشتن

صفحه 133:
: نگرش عبارت است از یک حالت درونی که بر انتخابهای عمل شخصی که به )) . (( توسط فرد انجام می شود تاثیر می گذارد 066

صفحه 134:
: نكرت دارا 4 5 شها دارای سه جنبه مهم زيرند عاطفی یا هیجانی

صفحه 135:
وه فصل ششم یادگیری از راه شرطی شدن

صفحه 136:
یادگیری رفثارهای بازتابی ساده ترین نوع یادگیری است وه

صفحه 137:
نام دیگر رفتارهای بازتابی شرطی سازی پاسخگر ‎ia‏ ریا رفتار ی كه ترط نا ]در كته ع قر رت باستگر است موه

صفحه 138:
علت نامگذاری رفتار بازتابی به رفتار پاسخگر اين است که جاندار از طریق این نوع رفتار به محرکهای مشخص پاسخ می‌دهد و بدون وجود این محرکهای مشخص. رفتار پاسخگر از جاندار سر نمی زند وه

صفحه 139:
محرکی که در ابتدا در ایجاد پاسخ بازتابی بی اثر است در نتیجه همراه شدن با محرک اصلی مولد آن پاسخ» خاصیت محرک اصلی را می کند . به اين پدیده» اصل جانشین سازی محرک گفته می شود وه

صفحه 140:
در شرطی شدن رفتار پاسخگر» وقتی که محرک شرطی چندین بار با محرک طبیعی همراه شد و محرک شرطی توانست پاسخ شرطی را به خوبی ایجاد کند» مى توان از محرک شرطی به عنوان محرک طبیعی استفاده کرد و پاسخ شرطی دیگری را نوليد كرد . به اين امر شرطى شدن سطح بالائر گویند aero

صفحه 141:
10

صفحه 142:
یادگیری شناختی

صفحه 143:
یادگیری های شناختی معرف دیدگاه روان شناسی شناخت گرایی هستند

صفحه 144:
منظوراز شناخت در اين نوع یادگیری هاء جریان های فکری و ذهنی حاکم بر رفتار است wee

صفحه 145:
» از نظر روان شناسان شناختی »یادگیری نه ایجاد تغییر در رفتار آشکار . بلکه ایجاد تغییر در ساخت شناختی و فرایند های ذهنی است 19

صفحه 146:
در نظریه یادگیری وسیله ای ثورندایک نظریه شرطی کنشگر اسکینر 1 ف 2 م اله 0 : ۰ يادكيرى و حل مسئله غالبا" از طريق آزمايش و خطا انجام مى 0 . يذيرد aro,

صفحه 147:
روان شناسان پیرو دیدگاه شناختی یا شناخت گرایان بر خلاف رفتار گرایان» معنقدند که بیشتر یادگیریها و حل مسائل از راه . بينش انجام مى كيرد . نه از راه آزمایش و خطا ae?

صفحه 148:
گهلر با توجه به آزمایشهای متعدد نتیجه می كيرد كه بینش عبارت است از کشف روابط بین اجزای مسئله مورد نظر 19

صفحه 149:
اختلاف نظر عمده بین رفتارگران و شناخت گرایان : در آن است که رفتارگرایان به رفتار آشکار وجهان بیرونی اهمیت می دهند و -) قفاهت گر این تر ای جتاران در بازایی اه رفتارگرایان تجربه را مهم می دانند و شناخت گرایان اهمیت - کمی برای آن قانلند 19

صفحه 150:
زیادگیری معنی دار یعنی آن نوع یادگیری که در آن یادگیرنده بتواند مطلبی را که . می آموزد به مطالب آموخته شده قبلی ربط دهد aso

صفحه 151:
: پیش سازمان دهنده ها وسیله ای است که به وسیله آن سعی می شود که بین آنچه که می خواهد آموزش دهد و آنچه که بادگیرندگان از قبل آموخته اند . نوعی رابطه معنی دار برقرار می کنند aca

صفحه 152:
پیش سازمان دهنده» مجموعه ای از مفاهیم مربوط به مطلب یادگیری است که پیش از آموزش جزنیات تفصیلی آن مطلب در اختیار یادگیرنده گذاشته می شود. پیش سازمان دهنده» یک مفهوم کلیدی است که پایه یادگیری مطالب بعدی را . تشکیل می دهد وه

صفحه 153:
پیش سازمان دهنده هاء در دو مورد زیر به یادگیرنده كدى قل كن زمانى كه يادكيرنده از ييش مطالب مشابه با مطالب جديد را -1) نياموخته است كه بتواند مطلب جديد را به آنها ربط دهد موقعى كه يادكيرنده اطلاعات مربوط به موضوع تازه را -.© قبلا" آموخته است اما برای او رابطه بین آنها و موضوع جدید به خوبی روشن نیست 99

صفحه 154:
یکی از نظریه های یادگیری که هم جنبه رفتاری دارد و هم جنبه شناختی» نظریه یادگیری مشاهده ای یا نظریه یادگیری . اجتماعی نامیده می شود aor

صفحه 155:
در نظریه یادگیری اجتماعی بندورا» گفته شده است که یادگیرنده از طریق مشاهده رفتار دیگران به یادگیری می پردازد

صفحه 156:
وقتی که یادگیرنده. یعنی مشاهده کننده» رفتار شخص دیگری را مشاهده می کند که آن شخص برای انجام آن رفتار پاداش یا تقویت دریافت می کند آن رفتار توسط فرد مشاهده کننده آموخته می شود. . به اين نوع ياداش يا تقويت» تقويث جانشینی می گویند وه

صفحه 157:
+ مراحل یادگیری از راه مشاهده عبارتند از توجه -) يادسيارى -© بازآفرينى -© انگیزشی یا تقویتی 6۴ موه

صفحه 158:
: مرحله توجه ۱ برای یادگیری از راه مشاهده» در ابتدا ‎ub‏ ‏به آنجه که قرار استیاد گرفته شود توجه کرد وه

صفحه 159:
: مرحله یادسپاری برای اینکه بتوان رفتار یک سرمشق را نقلید کرد بايد قبلا" آن را به خاطر سيرد 99

صفحه 160:
: مرحله بازآفرینی ‏ ر وقتی که دانش آموز یاد گرفت که یک رفتار را چگونه انجام دهد. هنوز ممکن است قادر به انجام آن رفتار به نحو کامل نباشد. بعضی وقتها یادگیرنده نیاز دارد تا رفتار آموخته شده را تمرین کند. در این موقعیت. معلم باید به او باز خورد بدهد و او را در انجام رفتار» به نحو صحیحء US ‏هدایت‎ . 6۵

صفحه 161:
: مرحله انگیزشی یا نقویتی ِ نظریه یادگیری اجتماعی» بین یادگیری و ‎6a Slee‏ تفاوت قایل می شود و در این نظریه تقویت نقش انگیزشی دارد. يعنى تقويت لازمه ايج ياكيرى نيست» اما در تبديل . يادكيرى به عملكرد موثر است aad

صفحه 162:
: فواید استفاده از نظریه یادگیری مشاهده ای عبارتند از آموزش رفتارها و مهارتهای تازه -[) تشویق و ترغیب رفتارهای قبلا" آموخته شده -6 نيرومند كردن يا ضعيف كردن اثر ممنوعيت ها -© جلب توجه ديكران -<6 ايجاد واكتش هاى هيجانى -3 وه

صفحه 163:
فصل هشتم حافظه و فراموشى وه

صفحه 164:
نظام کلی گیرنده ها را حافظه حسی می نامند . دقت یا توجه در ادراک اطلاعات و انتقال آنها به حافظه کوتاه مدت نقش اساسی دارد or

صفحه 165:
ویژگی های حافظه حسی عبارتند از : نسخه دقیقی از اطلاعات حسی ذخیره شود 0 گنجایش آن تقریبا" نا محدود است ©- مدت ذخیره سازی اطلاعات بسیار کوتاه است

صفحه 166:
بعد از آنکه اطلاعات وارده به حافظه حسی, به الگوهای تصویری یا صوتی ( یا سایر رمزهای حسی ) تبدیل شدند» این اطلاعات به حافظه کوتاه مدت انتقال می یابند . وه

صفحه 167:
ویژگی های حافظه کوتاه مدت عبارتند از : )- اطلاعات به صورت رمز در مى آيند ‎-O‏ براى حداكثر سى ثانيه باقى مى مانند © كنجايش اين حافظه 3+ 7 ماذه اطلاعاتى است wor

صفحه 168:
هر گونه اطلاعاتی را که ما بخواهیم مورد استفاده قرار دهیم در ابتدا بايد آن را به حافظه کوتاه مدت انتقال دهیم» یعنی اطلاعات موجود در حافظه دراز مدت نیز برای تبدیل به پاسخ باید در ابتدا وارد حافظه کوتاه مدت شوند. از این رو به حافظه کوتاه مدت حافظه فعال نیز می گویند . وه

صفحه 169:
گنجايش حافظه کوتاه مدت به ‎P +O‏ ماده محدود است» می توان با استفاده از تدبیری که تقطیم نام دارد ظرفیت این حافظه را افزایش داد. تقطيع عبارت است از دسته بندی اطلاعات به واحدها یا قطعه های کوچکتر برای اين کار باید از اطلاعات موجود . در حافظه دراز مدت استفاده کرد وه

صفحه 170:
تکرار و رمزگردانی مطالب موجود در حافظه کوتاه مدت» سبب انتقال آنها به حافظه دراز مدت می شود . ao

صفحه 171:
عللی که باعث انتقال اطلاعات از حافظه کرقاه مدت به دراز مدت می گردد عبارنند از + 0- تکرار مطالب در حافظه کوتاه مدت ©- ایجاد نوعی تداعی بین اطلاعات جدید و قبلی 00

صفحه 172:
صاحب نظران بر اين عفیده اند که به طور کلی دو نوع اطلاعات» در حافظه دراز مدت ذخیره می شوند. یک دسته از آنها رویدادها و دسته دیگر معناها هستند .

صفحه 173:
به ناتواذ 1 حا اتوانی ما در یادا ‎ee‏ ‏یادآوری اطلاعات از از حافذ 3 افظه دراز مدتء اشا. oD 9

صفحه 174:
دو دلیل عمده در حذف اطلاعات از حافظه کوتاه مدت عبارتند از : 0 جانشینی 0 گذشت زمان ae

صفحه 175:
از آنجا که گنجایش حافظه کوتاه مدت محدود است» وقتی که این حافظه از اطلاعات پر شده باید اطلاعات قبلی از آن خارج شود تا اطلاعات تازه» جای آن را بگیرد. به اين پدیده» جانشینی اطلاعات می گویند .

صفحه 176:
با گذشت زمان اطلاعات موجود در حافظه کوتاه مدت به مرور ۱ ضعیف تر می شود تا جایی که به کلی محو می شود . 9

صفحه 177:
اطلاعات فراموش شده از حافظه کوتاه مدت» به طور کامل از ‎aly‏ ‏می روند و برای دوباره زنده کردن آنها هیچ راهى به جز باز آموزی وجود ندارد. سس

صفحه 178:
اطلاعات وارده به حافظه دراز مدت هرگز بین نمی رود و با فراهم بودن شرایط مناسب همیشه قابل بازیابی (یادآوری ) هستند. ۵

صفحه 179:
سه دلیل عمده باعث فراموشی در حافظه دراز مدت عبارتنداز: واپس زنی اطلاعات 2 تداخل اطلاعات ‎5b -9‏ یابی اطلاعات ‎9

صفحه 180:
بر طبق نظريه تداخل» اطلاعات رادكرفته شده با هم تداخل فى كلد و بأاهم ماخلوظ مي شوند ر همين امر سبب فراموشى آنان مى شود. «oo

صفحه 181:
عن ‎“Sg‏ ‏بعضی وقتها اطلاعات تازه یاد گرفته شده؛ با اطلاعات قبلا آموخته شده؛ تداخل می کنند و مانم یادآوری اطلاعات قبلی می بازدار گستر می گویند . شوند. ‎Gal Ay‏ 93 & تداخل» بازداری پس ‎Ss‏ 19۹

صفحه 182:
گام اطلاعات قبلا" آموخته شده سیب مي شوند که ما نتوانیم اطلاعات تازه یاد گرفته را به ياد آوريم. به اين نوع تداخل بازداری پیش گستر می گویند. «oe

صفحه 183:
مهمترین عامل بهبود بخشیدن به حافظه و کاستن از میزان فراموشی» سازمان دادن به محتوای حافظه و معنی دار کردن مطالب یادگیری است . 69

صفحه 184:
روش های آموزش مطالب معنی دار عبارتند از : 0- استفاده از پیش سازمان دهنده ها 9

صفحه 185:
آموز: غير معنى دار عبارتند از : روش هاى آموزش مطالب غير معنى دار آموزش بخش به بخثر تمرين يراكنده «oo

صفحه 186:
روش یادگیری مطالب غیر معنی دار» حفظ کردن طوطی وار استء كة معرف تكرار و تمرين فراوان ايتكونه مطائب است» برای به خاطر سپردن آنهاست . «oo

صفحه 187:
غير معنى دار به طور یکی از روش های ‎ara ae‏ ‎١‏ طلى وارء أمورش بخش به بخش تب ‎ie 0 2‏ و میت , «or

صفحه 188:
تمرین پراکنده» راه دیگر حفظ اطلاعات است. در اين روش باتگیر نده به جای آینکه سبی کند تاردر یک نویت مقدار زیادی اطلاعات را حفظ کند» وقت خود را تقسیم می کند و چندین بار آن را مرور می کند . «eo

صفحه 189:
فصل نهم يادكيرى مفاهيم و اصول «oo

صفحه 190:
عمفهوم به یک طبقه يا یک دسته از محرکها ( اشیاء» رويدادهاء انديشه هاء مردم و جزء اینها گفته می شود ) که در یک یا چند .صفت يا ویژگی» مشترک هستند .مانند» مفهوم دانش آموز یا صندلی ao

صفحه 191:
به مصداق های مناسب یک مفهوم متال های مثبت آن مفهوم و به مصداق های نامناسب یا نامربوط آن» مثال های هنفی مفهوم .گفته می شود مانند: توب فوتبال یک مثال مثبت برای مفهوم توپ است و هندوانه یک متال منفی برای آن است 060

صفحه 192:
مفهوم طبقه ای از محرکهای دارای ویژگی های مشترک است. این ویژگی های مشترک را صنفت های مفهوم می نامند. برای مثال» مفهوم مربع سبز دارای دو صفت است : شکل و رنگ هه

صفحه 193:
حدم باه ول لو هي ورن تسم کرد

صفحه 194:
مفاهیم عینی با محسوسن اشیاء واقعی و کیفیت های قابل مشاهده آنها را شامل می ‎aye‏ ‏مانند: کتاب or

صفحه 195:
» مفاهیم انتزاعی به طور عینی قابل مشاهده نیستند و باید آنها را از راه تعريفشان ياد گرفت. به همین دلیل نام دیگری که گانیه به .این گونه مفاهیم داده مفهوم تعریفی است :مفاهیم فیزیکی : جرم و دما مانند 99

صفحه 196:
| شرح زير انجا كيرد : آموزش مفاهیم در چهار مرحله به شرح زیر انجام می ‎DS‏ بیان هدفهای دقبق آموزشی -4 تعیین پیش نیاززها یا آمادگی برای یادگیری مفهوم 9 اراثه تعریف و مثال های مختلف مفهوم -6 ارزشیابی از یادگیری دانش آموزان و دادن بازخورد های ‎CP‏ ‏لازم وه

صفحه 197:
اصل» قاعده یا قانون بیان کننده رابطه بین مفاهیم است. هر جمله ای که رابط بین دو یا چند مفهوم را بیان کند یک اصل است. : اشیاء گرد می غلتند : مانند موه

صفحه 198:
اصول که از بیان رابطه بین مفاهیم بدست می آیند ما را : در انجام امور زیر یاری می دهند پیش بینی رویدادها - توضیح رویدادها استنباط علل رویدادها کنترل موقعیت ها حل مسائل وه

صفحه 199:
آموزش اصول نیز باید مطابق آموزش مفاهیم در : چهار مرحله زیر انجام گیرد بیان هدفهای دقیق آموزشی -) تعیین پیش نیازها یا آمادگی برای یادگیری اصل - ارائه تعریف و مثال های مختلف اصل - ارزشیابی از یادگیری دانش آموزان و دادن بازخوردهای -۴) لازم 99

صفحه 200:
فصل دهم حل مسئله و آفرینندگی e200

صفحه 201:
عالی ترین هدف آموزن ‎i fi‏ ‎ae‏ موزش و پرورش در تمامی سطوح تحصیلی لج ‎galas Ja po‏ آفویندگی [ خاطفیت ]درا يادكيرندكان است 1 1 60

صفحه 202:
وقتی یادگیرنده با موقعیتی روبه رو می شود که نمی تواند از طریق استفاده از اطلاعات و مهارتهایی که در آن لحظه در اختیار دارد به آن موقعیت. به سرعت پاسخ دهد با مسئله ای روبه روست همه

صفحه 203:
حل مسئله صرفا" کاربرد اصول يا قوانین از پپش آموخته شده نیست e098

صفحه 204:
به طور کلی می توان حل مسئله را در چهار مرحله به شرح : زیر» بررسی کرد درک و تدوین مسئله -) جستجوی راه حلی برای مسئله 6 انتخاب و اجرای راه حل - ارزشیابی از نتایج 4۴ موه

صفحه 205:
: وول فولک راه حلهای مسائل را به دو دسته تقسیم کرده است روش مراحل پیاپی است -) روش بهترین حدس يا روش ‎ALES!‏ -© هه

صفحه 206:
یکی از موارد حل مسئله با روش اکتشافی» روش تحلیلی وسیله - هدف است. در این روش یادگیرنده ابتدا مسئله را به تعدادی مسائل فرعی تقسیم می کند و به دنبال راه . حل برای مسائل فرعی می گردد e08

صفحه 207:
گانیه در طبقه بندی خود از انواع یادگیری بالا ترین سطح یادگیری را حل مسئله می داند و معتقد است كه آفرینندگی نوع ویژه ای از حل مسئله است وه

صفحه 208:
: بين حل مسئله و آفرینندگی از دو جنبه تفاوت وجود دارد حل مسئله فعالیتی عینی تر و مبتنی بر واقعیت بیرونی -) . است در حالی که آفرینندگی بیشتر جنبه شخصی است آفرینندگی بازده فکری تازه است 0 مهو

صفحه 209:
: تفکر انسان به دو دسته تقسیم می شود تفکر واگرا -4) تفکر همگرا -6 e098

صفحه 210:
يكى از وبزكى هلى اصلى أفرينده تفكر وأكراست

صفحه 211:
در تفکر همگرا نتیجه تفکر از قبل معلوم است» یعنی هميشه یک جواب . درست یا غلط وجود دارد 600

صفحه 212:
اما در تفکر واگرا جواب قطعی وجود ندارد و تعداد زیادی جواب موجود است که هر یک از آنها ممکن است از نظر منطقی درست باشد ene

صفحه 213:
: عوامل تفکر واگرا که تفکر آفریننده را می سازد عبارتند از اصالت انعطاف پذیری بسط و گسترش ۵09

صفحه 214:
برای اندازه گیری انعطاف پذیری در تفکر واگرا آزمون استفاده های غیر معمول گیلفورد بکار می رود eur

صفحه 215:
در آزمون های گیلفورد برای تفکر واگرا» اصالت به وسيله آزمون عنوان داستان اندازه گیری می شود . اين آزمون» داستان کوتاهی به آزمون شونده داده و از او خواسته می شود تا تمتم عنوانهایی را که برای داستان مناسب می داند بگویند. هر چه عدوان ها تازه تر و بدیع تر باشند نمره . بيشترى به آنها تعلق مى كيرد ons

صفحه 216:
»هوش عبارتست از يك توانايى كلى كه به وسيله آزمونهای معروف هوش اندازه گیری می شود

صفحه 217:
پژوهش هایی که در آنها رابطه بین نمرات افراد در آزمون های هوش و آفرینندگی مقایسه شده اند نشان داده اند که بین نمرات این دو آزمون» رابطه چندانی وجود ندارد موه

صفحه 218:
رابطه بین نمرات آزمونهای پیشرفت تحصیلی و آزمونهای آفرینندگی نیز چندان چشمگیر نیست . یعنی بين اين دو دسته آزمون» رابطه همبستگی زیادی بدست نیامده است هه

صفحه 219:
برای تحریک دانش آموزان دراستفاده از تفکر واگرا بیشتر . سوالهایی مطرح گردد که با چرا و چگونه آغاز می شوند همه

صفحه 220:
روشها و فنون آموزشی که برای بالا بردن سطح آفرینندگی در : یادگیرندگان مناسب هستند عبارتند از بارش مغزی -) آموزش مهارتهای پژوهشی -9 روش مطالعه - آفریننده ووه

صفحه 221:
: روش بارش مغزی در اين روش معلم مسئله ای را به دانش آموز می دهد و از آنها می خواهد تا هر راه حلی . که به ذهنشان می رسد بگویند eed

صفحه 222:
: روش آموزش مهارتهای پژوهشی به طرح و آزمودن فرضیه از سوی یادگیرندگان کمک می کند. روش های درست طرح فرضیه و آزمودن فرضیه به وسیله کودکان منجر به ایجاد . طرز فکر آفریننده در آنها می شود همه

صفحه 223:
فصل يازدهم روشهای کلی آموزش

صفحه 224:
: ویژگیهای روش سخنرانی عبارتند از فعالیتهای اصلی کلاس درس بر عهده معلم است -1) بیشتر جنبه کلامی دارد -8 موه

صفحه 225:
اقداماتی که باعث افزايش کارآمدی روش سخنرانی : می شود عبارتند از بیان هدفهای آموزشی درس و سازمان دادن مطالب -) توضیح دادن مطالب -6 نحوه سخن گفتن -5 تحرک و جنب و جوش -6۴ طرح سوال به هنگام آموزش -6 یادداشت برداری -6 هه

صفحه 226:
در روش سخنرانی» بیان هدفهای دقیق آموزشی بیش از سایر روشهای آموزشی ضرورت دارد. بنابراین» در آغاز سخنرانی» در ابتدا معلم باید هدفهای آموزشی درس . یا سخنرانی خود را در اختیار یادگیرندگان قرار دهد وه

صفحه 227:

صفحه 228:
: براون انواع توضیحات را به سه دسته تقسیم کرده است تفسیری ار دای و تعلیلی که با سه سوال موه

صفحه 229:
توضیحات تفسیری معنی اصلی یک اصطلاح یا یک عبارت یا مطلب و .نکته ای را روشن می کنند مثالهای اين نوع توضیح دادن» پاسخهای سوالات زيرند رمان چه نوع داستانی است؟ e890

صفحه 230:
.فرايندهاء ساختها» و شیوه های اجرایی را نشان می دهند ‎BGS eS‏ تلمبه دوچرخه چگونه کار میکند؟ ووه

صفحه 231:
توضیحات تعلیلی شامل» اصلهاء تعمیمهاء انگیزه ها و ارزشها هستند و علتها را ,در بر می گیرند : متالهای این نوع توضیحات جواب سوالهای زیر هستند جرا لامب مى سوزد؟ 660

صفحه 232:
مطالب سخنرانی باید در قالب کلمات و عبارات آسان و بدون حاشیه پردازی بی مورد ادا شوند» به نحوی که بیانات معلم و سطح دشواری مطالب منطبق بر قدرت درک و فهم . شنوندگان باشد ese

صفحه 233:
: فواید پرسیدن سوال در ضمن سخنرانی عبارتند از تکرار مطالب اموزش داده شده -4 برجسته نمودن نکات مهم ‎Oe‏ جلوگیری از حواسپرتی یادگیرنده 5 مرور مطالب ارائه شده -<) یادگیرنده متوجه می شود که چه قسمتهایی را فرا 6 گرفته یا نگرفته است ووه

صفحه 234:
: فواید یادداشت برداری عبارت است از خارج نمودن یادگیرندگان از حالت غیر فعال -) کمک به یادگیری و یادآوری مطالب -6

صفحه 235:
: استفاده از روش سخنرانی در موارد زیر مناسب است هدف انتقال مطالب باشد -) زمانیکه محتوا از روش دیگری در اختیار نباشد 0۰ زمانیکه معلم ید مطل بر اکنده رل سازماند هی کند 5 هدف حفظ و نگهداری مطالب در کوتاه مدت -6۶ است

صفحه 236:
بر خلاف روش سخنرانی که در آن فعالیت کلامی عمدتا" بر عهده معلم است» در روش بحث گروهی, دانش آموزان و . دانشجویان در فعالیت کلاسی به طور فعال شرکت می کنند 290

صفحه 237:
: مراحل آموزش با روش بحث گروهی عبارتند از انتخاب موضوع بحث -) يافتن زمينه مشترك براى بحث ‎Qe‏ ‏بيان هدفهاى آموزشى و محدوده زمانى -© ترتيب نشستن افراد كروه -<6 هدايت جريان بحث -© موه

صفحه 238:
گیج وبرلاینر موضوعهای بحث را به دو دسته تقسیم کرده اند موضوعهای مورد توافق همگان -) موضوعهای بحث انگیز -© 290

صفحه 239:
: فواید استفاده از موضوعات بحث انگیز عبارت است از طرح موضوعات بحث انگیز در جلسات بحث گروهی -) میزان علاقه و در نتیجه میزان مشارکت یادگیرندگان در . فعالیت گروهی را افزایش می دهد نیاز دانش آموزان به مقابله با نظرات مخالف و گوناگون -0 را بر آورده می سازد سطح درک و فهم دانش آموزان از منطق, اطلاعات و -© موقعیت خود او را بالا می برد

صفحه 240:
در بحث گروهی» ترئیب نشستن اعضای گروه باید به صورت جلسات سمینار یعنی به شکل دایره باشد و معلم نیز مانند یکی از اعضا در جایی از اين دایره قرار گیرد» نه به دور از آنان و در مقابل آنان ero

صفحه 241:
با رب ها سا ord

صفحه 242:
فصل دوازدهم آموزش برای یادگیری در حد تسلط

صفحه 243:
: فرض زیر بنایی روش یادگیری در حد تسلط اين است اگر شرایط مناسب آموزشی فراهم شوند و زمان کافی در نظر گرفته شود همه یا تقریباً همه یادگیرندگان می توانند همه یا تقریباً همه هدفهای آموزشی یک درس را بیاموزند» یعنی بر . آن تسلط یابند ero

صفحه 244:
۲ ۰ 2 الگوی یادگیری کارول 2 ادگیری اموز شكاهى پدیده ای است مبتنی بر زمان يعنى هر چه زمان یادگیری بيشتر باشد مقدار يادكيرى نيز . بيشتر خواهد بود ene

صفحه 245:
کارول» بر خلاف روان شناسان پیش از او» استعداد را نه به عنوان یک پدیده ثابت ارثیء بلکه به صورت مقدار زمانی که شخص نیاز دارند تا مطلبی را بیاموزد یا مهارتی را . كسب کند تعریف می کند ete

صفحه 246:
eo تعیین هدفهای آموزشی -) تعيين رفتارهاى ورودى -© تعيين حد تسلط -<© تعیین واحدهای آموزشی- یادگیری -۴) اجرای آموزش 8 ‎S- As‏ اجراى ارزشيابى تكوينى و اصلاحى -© اجراى ارزشيابى تراكمى و نمره دهى -م” تجديد نظر در طرح آموزشی -6

صفحه 247:
نخستین مرحله آموزش برای یادگیری در حد تسلط تعيين . هدفهای آموزشی درس در قالب هدفهای رفتاری است مهو

صفحه 248:
در روش آموزش برای یادگیری در حد تسلط دو نوع ارزشیابی تکوینی و تراکمی مورد استفاده قرار می گیرند که برای هر دوی آنها تعیین حد تسلط ضروری است eo

صفحه 249:
فصل سيزدهم آموزشء به کمک روشهای تغبیر رفتار ero

صفحه 250:
تغییر رفتار به مجموعه فنون و روشهایی گفته می شود که از اصول و قوانین یادگیری استخراج شده است و معلم را در پیشبرد مقاصد آموزشی و حل و فصل مسائل و مشکلات اجتماعی و رفتاری دانش آموزان؛ یاری می دهد . eso

صفحه 251:
eed :هدف تغییر رفتار ایجاد وافزايش رفتارهای مطلوب تحصیلی و اجتماعی ادامه و حفط إيذكونه رفتار ها .و هم كاهش رفتارهاى نا مطلوب است

صفحه 252:
اهداف تغییر رفتار را می توان در چهار دسته روش هاى : تغییر رفتار به نحو زیر تقسیم کرد روشهای افزايش رفتارهای مطلوب در دانش آموزان -) روشهای ایجاد رفتارهای مطلوب در دانش آموزان 6 روشهای نگهداری رفتارهای مطلوب در دانش آموزان -© روشهای کاهش و حذف رفتارهای نا مطلوب در دانش آموزان ‎GP‏ ase

صفحه 253:
هدف از روشهای افزايش رفتارهای مطلوب موجود در دانش آموزان افزایش خزانه رف . فرد در گذشته آموخته است یا مجموعه رفتارهایی است که ese

صفحه 254:
روشهای عمده در افزایش رفتارهای مطلوب موجود در دانش : آموزان عبارتند از تقویت مایت و تتویت ملثی esr

صفحه 255:
: اصولی که باید در استفاده از تقویت مثبت رعایت نمود انتخاب تفویت کننده های مناسب -) فوريت تقويت -© ese

صفحه 256:
: انواع نقویت کننده های مثبت عبارتند از تقویت کنده های نخستین -4 شرطى -© يته اى -9© اجتماعی -6۳ فعاليتى - © ese

صفحه 257:
: تقویت کننده رت 0 له وكا ‎eh‏ يتى دارند و از ويزكّى هاى آنها اين است كه نيازهاى .فيزيولوزيكى را ارضا مى كنند مانند : آب» غذاء خواب موه

صفحه 258:
: تقویت کننده های شرطی ِ این تقویت کننده ها در اصل خاصیت نقویت کنندگی نداشته اما در اثر مجاورت با تقویت کننده های نخستین» خاصیت .تقويت كنندكى بيدا كرده اند مانند :جايزه مع

صفحه 259:
: نفويت كننده هاى به اى يته اى نوع ديكرى از تقويت كننده شرطى است. يته يك تكه كاغذ ( ستاره يا زتون ) يا يك مهر فلزى يا بلاستيكى است كه يس از رفتار مطلوب دانش آموزء به عنوان تقويت كننده به او داده مى شود و دانش آموز مى تواند آن را با ساير جيزها مبادله كند ese

صفحه 260:
: تفویت کننده اجتماعی لبخند زدن» توجه کردن؛ تمجید و نو اد ا ‎ae‏ نوازش کردن از جمله تقویت کننده های اجتماعی هستند ووه

صفحه 261:
: تقویت کننده های فعالیتی اين تقويت كننده هاء فعالیت هایی هستند که . کودکان دوست دارند انجام دهند eed

صفحه 262:
55 يعنى اين كه معلم بايد رفتار مطلوب دانش آموزان را بلافاصله و بدون وقفه تقویت کنند. اگر معلم پس از سپری شدن مدتی از انجام رفتار» آن رفتار را تقویت کند» از اثر بخشی تقویت کاسته می شود و نتیجه مطلوب بدست نمی آید وب

صفحه 263:
یادگیری به وسیله نقویت منفی را گریز آموزی می نامند» زیرا ما از راه گریز از یک رویداد نامطلوب ( تقویت کننده منفی ) به یادگیری رفتاری که منجر به دوری ما از آن . رویداد مى شود می پردازیم e990

صفحه 264:
مهمترین مشکل استفاده از تقویت منفی این است که برای استفاده از این روش باید در ابتدا محرک آزارنده ای با دانش آموزان بکار برده شود تا بعد از طریق حذف آن محرک . بتوان آنان را وادار به رفتار مورد نظر کرد وه

صفحه 265:
روشهای ایجاد رفتارهای مطلوب تازه در دانش آموزان برای ‎ayy Stel‏ ها است که از قنل در موه ‎Gass ay‏ مور . موجود نیستند وه

صفحه 266:
: روشهای ایجاد رفتارهای مطلوب تازه عبارنتد از سرمشق گیری -) شکل دهی رفتار -6 زنجیره کردن رفتار -5 200

صفحه 267:
7 3 از راهای بسیار معمول یادگیری به ویژه در مورد ‎Ce See‏ 2 ن» روش سرمشق گیری یا الگو برداری از رفتار دیگران» . از طریق مشاهده رفتار آنان است موه

صفحه 268:
در انتخاب سرمشق برای یادگیری از راه مشاهده دو : نکته را باید رعایت نمود شباهت بین فرد سرمشق به سرمشق گیرنده -4 فرد سرمشق باید از حیثیت و اعتبار زیادی برخوردار -6 باشد e090

صفحه 269:
»در روش شکل دهی رفتار معلم یکی از اجزای ساده رفتار دانش آموز را برمی گزیند و به تدریج در پیچیدگی آن می آفزاید تا به رفتارهای مورد . نظر برسد وه

صفحه 270:
روش زنجیره کردن رفتار شبیه به شکل دادن است. در روش شکل دادن رفتار» معلم با طی یک رشته تقریب متوالی رفتار ساده ای را به یک به رفتار پیچیده تغییر می دهد» اما در زنجيره كردن رفتار» تعدادی رفتار ساده را به هم وصل می کند و از مجموعه . آنها رفتار پیچیده تری تولید می کند 0و

صفحه 271:
در روش زنجیره کردن تقویت پس از انجام آخرین حلقه رفتاری داده می شود. از آنجا که هر چه فاصله بين رفتار و تقویت کوتاه تر باشد یادگیری به نحو بهتری صورت می يذيزد» بهتر است که در آموزش با روش زنجیره کردن» در صورت امکان» از آخرین حلقه شروع کنیم اين روش را . زنجیره کردن وارونه می گویند ord

صفحه 272:
اگر بخواهیم رفتار تازه ای را به دانش آموزان یاد دهیم يا میزان وقوع رفتارهای موجود در مجموعه رفتاری آنها را مر ‎ly eee en Ba‏ ی مور ءنظر را بلافاصله تقویت کنیم. به این سبک که تقویت . تقویت پیاپی یا پیوسته گویند وم

صفحه 273:
يس از آنکه رفتار مورد نظر به خوبی آموخته شد. یا فراوانی آن به میزان دلخواه رسید, دیگر تقویت پیاپی ضرورتی ندارد و باید به جای آن از یت نا پیاری با ذا بيوستة استفاذه كرد ومو

صفحه 274:
اشکال تقویت پیاپی این است که اگر ناگهان قطع شود» منجر به توقف یا خاموشی رفتار می شود اما رفتاری که بطور . ناپیاپی تقویت می شود در مقابل خاموشی» مقاوم است ene

صفحه 275:
: در تقویت ناپیاپی چهار برنامه تقویتی بکار می رود برنامه نسبی ثابت -4 برنامه نسبی متغیر -© برنامه فاصله ای ثابت -6 برنامه فاصله ای متغییر 6۶ ere

صفحه 276:
و تقويح ثلإِودن باسخ معينى از فردء به دادن تعداد ثابتى از آن نوع ياسخ وابسته شود» . برنامه تقويت را نسبى ثابت نامند

صفحه 277:
در بلرنامبو نامپی|زمتقلیو تعیین نمی شود که دانش آموز بعد از دادن چند پاسخ تقویت خواهد شد. اما به او گفته می شود که دیر یا زود تقویت دریافت خواهد کرد ene

صفحه 278:
حوو طبه الصف اول ا . آموز پس از گذشت مدت ثابتی از پاسخ دهی تقویت می شو! هو

صفحه 279:
در يؤيزامغرفاصططهخاص متنيزى زمانى بين تقويت هاء متغير است و شخص از دائد كه جه وقت تقويت خواهد شدء اما مطمئن است كه . ديرايا زود تقويت مى شود ومو

صفحه 280:
بطور کلی رفتارهای نامطلوب دانش آموزان را از : دو راه می توان کاهش داد جانشین ساختن رفتارهای مطلوب به جای آنها و کاهش -) دادن غیر مستقیم رفتارهای نامطلوب کاهش دادن مستقیم رفتارهای نامطلوب -6 200

صفحه 281:
: روشهای مثبت کاهش رفتار عبارتند از تقویت رفتارهای دارای فراوانی کم -) تقویت دیگر رفتارها -0 تقويت رفتارهاى نا همساز - © اشباع -60 eed

صفحه 282:
در روش نقویت رفتارهای فراوانی کم» تقویت به پاسخ هایی که به تعداد کمتری انجام می شود» وابسته است. برای اين منظور. باید تعیین کرد که دانش آموز در فاصله . زمانی معین باید چند پاسخ بدهد عم

صفحه 283:
در روش نقویت دیگر رفتارها هر گونه رفتار مطلوب فردء بجز رفتار نامطلوبی که قصد حذف آن را داریم e090

صفحه 284:
در روش تقویت رفتارهای نا همساز از طریق تقویت نکردن رفتارهای نا مطلوب و تقویت کردن رفتاری که با آن همساز . یا مغایر است. به کاهش دادن رفتار نا مطلوب می پردازیم وه

صفحه 285:
سیری عبارت است از اشباع شدن از تقویت. یعنی اگر تقویت یک رفتار برای مدت طولانی ادامه یابد ممکن است سرانجام اثر یتی اش را از دست بدهد و منجر به کاهش یا توقف . رفتاری که برای کسب آن تقویت انجام مى كيرد بشود وه

صفحه 286:
: روش های منفی کاهش رفتار عبارتند از خاموشی -) محروم کرد از تقویت -6 جريمه كردن -9 جبران كردن -6© S- 200

صفحه 287:
: خاموشی عبارتست از شناسایی و حذف منبع نقویتی یک رفتار نامطلوب می توان آن رفتار را از مجموعه رفتاری فرد . حذف کرد موه

صفحه 288:
روش خاموشی رفتار نا مطلوب. زمانی بهترین نتیجه را به بار می آورد که با استفاده از روش تقویت؛ به جای آن . رفتار مطلوبی قرار گیرد 200

صفحه 289:
روش محروم كردن یعنی فردی را که رفتار نامطلوبی را انجام داده است برای مدتی از دریافت تقویت محروم کنیم. بدین منظور» یا فرد را برای مدتی از محیطی که در آن تقویت دریافت می کرده بیرون می بریم» و يا منبع تقویتی را از دسترس او دور می . سازیم e098

صفحه 290:
روش جريمه كردن يعنى كم كردن مقدارى از تقويت كننده هايى كه فرد قبلا . بدست آورده» به علت رفتار نامطلوبی که انجام داده است ووه

صفحه 291:
در روش جبران كردن یا روش جبرانی» وقتى كه فرد مرتكب عمل خلافى مى شود از او مى خواهند تا براى جبران عمل خلاف خود به اصلاح .ان بيردازد مانند:معلم» دانش آموزی را که خرده کاغذ و خرده تراش مداد در کف اتاق ريخته است وادار می کند تا آنچه را که به . کف اتاق ريخته است جمع کند ۵00

صفحه 292:
هبيه ‎yy ls ag‏ ارات

صفحه 293:
عبارئست از ارائه یک محرک آزارنده بعد از یک رفتار نامطلوب» به منظور کاهش دادن آن رفتار

صفحه 294:

صفحه 295:
فصل چهاردهم ارزشیابی و سنجش عملکرد

صفحه 296:
»ار زشیابی عبارتست از سنجش عملکرد یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل با هدفهای آموزشی از پیش تعیین شده» به منظور تصمیم گیری در اين باره که آیا فعالیت های آموزشی معلم و کوشش های یادگیری دانش آموزان یا دانش جویان به نتایج . مطلوب انجامیده است يا نه وب

صفحه 297:
»سنجش عملکرد به فرایند اندازه گیری عملکردهای نهایی و کمکی یادگیرندگان در ضمن آموزش و در پایان آن؛ گفته . می شود موه

صفحه 298:
علت نام گذاری ارزشیابی تکوینی آن است که اين ارزشیابی در ومانی اجرآمی شود که پانگیر مر هرز در عال تکوین با . شکل گیری است 2908

صفحه 299:
ارزشیابی تکوینی را گاه ارزشیابی تشخیصی هم می نامند. علت این نام گذاری آن است که اين ارزشیابی عمدتا" برای تشخیص مشکلات یادگیری دانش آموزان و دانش جویان مورد . استفاده قرار می گیرد وه

صفحه 300:
Kilo Ayr? ‏باول‎ ‎9 2 we Ke

صفحه 301:
ارت ل

پاورپوینت خالصه کتاب روانشناسی دکتر علی اکبر سیف تعداد اسالید ها 300: درست همانند میکل آنژ که فکر می کرد درون هر قطعه سنگ مرمر ،کالبد فرشته ای محبوس شده است ،من هم فکر می کنم درون هر دانش آموز کودکی باهوش محبوس شده است مرواکالینز برگرفته از کتاب توانمندی ها نهان اثر آدام گرنت هری مولیش در کتاب ترور از زبان آنتوان که خانواده اش را در جنگ از دست داده می نویسد : "دنیا جهنم است...حتی اگر فردا دنیا بهشت شود،فایده ای ندارد به خاطر جنگ هایی که در گذشته رخ داده است". . ( :درس روان شناسی تربیتی :مولف دکتر علی اکبر سیف 6 آموزش و یادگیری دو رکن اساسی تعلیم وتربیت هستند و تمامی فعالیت های آموزشگاهی در سطوح مختلف جهت ایجاد یادگیری از طریق آموزش طرح ریزی می شود .روانشناسی تربیتی علمی است که به معلم و دانش آموز کمک می کند تا با آشنایی به نظریه ها و قوانین اصول روانشناسی یادگیری و چگونگی طراحی فعالیتهای آموزشی در نیل به هدف مطلوب که همان هدفهای آموزشی است موفق شوند و بتوانند مسائل و مشکالت تحصیلی دانش آموزان را بررسی و تحلیل نموده و از طریق کاربرد روشهای آموزشی و نیز روشهای تغییر رفتار برای آن .مشکالت راه حلی ارائه نمایند 7 فصل اول فصل دوم فصل سوم فصل چهارم فصل پنجم فصل ششم بعدی 8 فصل هفتم فصل هشتم فصل نهم فصل دهم فصل یازدهم فصل دوازدهم فصل سیزدهم قبلی 9 فصل چهاردهم فصل اول مراحل فعالیت های آموزشی :معرفی الگوی عمومی آموزشی 10 11 :آموزش به فعالیت های از پیش طرح ریزی شده ای گفته می شود که با هدف ایجاد یادگیری در دانش آموزان یا دانشجویان بین معلم و یک یا چند یادگیرنده به صورت کنش متقابل یا رابطه دوجانبه انجام می شود 12 ،منظوراز کنش متقابل مبادله گفتار یا اعمال بین معلم و دانش آموزان است که به جریان آموزش و یادگیری جهت می دهد 13 آموزش ،تنها به آموزش کالسی محدود نمی شود و سایر شیوه های آموزشی از جمله آموزش رادیویی، ،آموزش تلویزیونی ،آموزش از روی کتاب یا آموزش مکاتبه ای نیز در ردیف بعالیت های آموزشی قرار دارند 14 منظورما از آموزش در این کتاب همان آموزش رو در روی کالسی است که متداولترین و موثرترین شیوه آموزشی در سراسر جهان است 15 مدل الگوی عمومی آموزشی به چهار مرحله تقسیم شده اند: فعالیت های پیش از عمل آموزش 1- فعالیت های پیش از عمل آموزش و ضمن عمل آموزش 2- فعالیت های ضمن عمل آموزش 3- و فعالیت های ضمن عمل آموزش و پس از عمل آموزش 4- 16 17 18 19 20 معلم برای اینکه بتواند هدفهای آموزشی متنوعی برای درسهای خود تهیه کند الزم است از طبقه بندیهای هدفهای آموزشی ،که در آنها سطوح مختلف هدفهای آموزشی و انواع یادگیری معرفی شده اند ،استفاده کند 21 آشنا شدن معلم با طبقه بندیهای هدفهای آموزشی به او می آموزد که هدفهای آموزشی خود را به سطوح پایین یادگیری – برای مثال ،حفظ طوطی وار مطالب درسی از سوی دانش آموزان – منحصر نکند بلکه از طریق گنجاندن هدفهای آموزشی سطوح باالتر ، سطح یادگیری دانش آموزان خود را باال ببرد 22 :ویژگیهای پیش نیاز در یادگیری هدفهای آموزشی عبارتست از دانشها مهارتها نگرشها و سایرخصیصه هایی که دانش آموزان در درسها و تجارب قبلی یادگرفته اند و برای یادگیری مطالب درس تازه ، یعنی رسیدن به هدفهای آموزشی آن درس ،ضروری تشخیص داده می شوند 23 معلم ،پس از تعیین رفتارهای ورودی پیش نیاز ،باید از طریق اجرای یک ارزشیابی تشخیصی مقدماتی که سنجش آغازین نام دارد ،تعیین کند که آیا دانش آموزان بر این پیش نیازها تسلط کافی دارند ،یا این که الزم است معلم ،پیش از آموزش هدفهای درس تازه ،آنها را برای یادگیری درس جدید آماده کند 24 :استفاده از یافته های روان شناسی یادگیری برای بهبود بخشیدن به فعالیتهای آموزشی خود و افزایش سطح آموزشی .و سرعت یادگیری دانش آموزان است 25 معلم در مرحله فعالیتهای ضمن آموزش از روشها ،فنون تدابیر و امکانات مختلف آموزشی استفاده می کند تا هدفهای گوناگون آموزشی خود را به بهترین وجهی به ثمر برساند 26 موفق نشدن کامل معلم درتحقق مراحل الگوی آموزشی ممکن است ناشی از عوامل زیر باشد : -1روش غلط انتخاب و بیان هدفهای آموزشی -2وجود نواقصی در نحوه تعیین ویژگیهای ورودی و سنجش آغازین -3انتخاب اصول و شرایط نامناسب یادگیری -4انتخاب و اجرای نادرست روشهای آموزشی -5ارزشیابی نادرست میزان یادگیری دانش آموزان 27 فصل دوم تهیه و تدوین هدفهای آموزشی 28 تهیه و تدوین هدفهای آموزشی اولین مرحله از مراحل .فعالیتهای آموزشی معلم است 29 تایلر برای گزینش هدفهای آموزشی طرح هفت مرحله ای زیر :را پیشنهاد کرده است 30 31 :سه اصل انتخاب هدفهای کلی عبارتند از نیازهای فراگیران 1- نیاز جامعه 2- نظر متخصصان موضوعهای درسی 3- 32 هدفهای انتخاب شده از اصول سه گانه باال ،هدفهایی کلی و موقتی هستند که باید از دو صافی فلسفه آموزش و پرورش و روانشناسی پرورشی و یادگیری بگذرند تا به صورت هدفهای دقیق آموزشی در آیند 33 دالیل ضرورت استفاده از مالکهای فلسفه پرورشی و :روانشناسی پرورشی عبارتست از هدفهای موقتی استخراج شده از منابع اولیه بعضاً بسیار 1- زیاد و گاه متناقض است برخی از هدفهای انتخابی ممکن است با فلسفه اجتماعی و 2- تربیتی حاکم بر جامعه در تضاد باشد 34 هدفهای آموزشی قصد و منظور معلم را از آموزش مطالب .مختلف نشان می دهد 35 :روشهای بیان هدفهای آموزشی عبارتند از فعالیتهای معلم 1- فعالیتهای دانش 2- آموز عنوان 3- درسی یادگیری دانش آموز 4- 36 :فعالیتهای معلم بعضی معلمان هدفهای آموزشی درس خود را ،با توجه به روش آموزشی خود یا فعالیتهایی که در تدریس آن هدفها انجام می دهند ،بیان می کنند؛ :مانند نمونه های زیر آموزش مفهوم دایره ،وتر و کمان دایره - 37 :فعالیتهای دانش آموزان تعدادی از معلمان هدفهای آموزشی خود را با توجه به فعالیتهای مختلف دانش آموزان بیان می کند؛ :مانند نمونه های زیر تمرین خط نستعلیق - تمرین جمع - 38 :عنوان درس برخی از معلمان عنوانهای درسی را برای بیان هدفهای آموزشی مورد استفاده قرار می دهند؛ :مانند علل جنگ جهانی اول 39 :یادگیری دانش آموزان گروهی از معلمان هدفهای آموزشی خود را با توجه به یادگیری دانش آموزان بیان می کنند :مانند درک و فهم مطالب تازه از سوی دانش آموزان 40 بهترین روش بیان هدفهای آموزشی در نظر گرفتن یادگیری آنان و استفاده آن در تدوین هدفهای آموزشی است 41 هدف رفتاری عبارتست از بیان هدفهای آموزشی بر حسب رفتار و اعمال مشاهده پذیر و سنجش پذیر یادگیرندگان 42 هدفهای آموزشی رفتاری هدفهایی هستند که مقاصد آموزشی معلم را بر حسب رفتار قابل اندازه گیری یا به اصطالح .عملکرد یا گیرنده بیان می کنند 43 تفاوت عمده بین هدفهای رفتاری و هدفهای غیر رفتاری این است :که هدفهای رفتاری بر حسب عملکرد با رفتار و اعمال قابل اندازه .گیری یادگیرنده توصیف می شوند در حالی که هدفهای غیر رفتاری با کلمات مبهم و عبارات نامشخص بیان می شوند؛ در نتیجه به سهولت قابل اندازه گیری .نیستند 44 :فواید استفاده از هدفهای رفتاری عبارتند از طرح و اجرای آموزش را برای معلم آسان می کند 1- عمل ارزشیابی را برای معلم آسان می کند 2- هم معلم و هم دانش آموز دقیقاً می دانند که چه انتظاری از 3- یکدیگر دارند 45 :هدفهای کامل رفتاری باید دارای سه ویژگی مهم باشند بیان هدف به صورت عینی و قابل مشاهده و قابل اندازه 1- گیری ،یعنی بر حسب عملکرد دانش آموز توصیف شرایطی که با توجه به آن یادگیرنده باید عملکرد 2- خود را نشان دهد مالکها یا معیارهایی که به وسیله آن ،میزان پیشرفت یاد 3- گیرنده در رسیدن به هدفها سنجیده می شود 46 هنگام نوشتن هر هدف آموزشی سوال های زیر را مطرح :کنید و با توجه به جواب آنها شرایط هدفهای خود را بنویسید یادگیرنده هنگام انجام عملکرد چه وسایلی ،منابع و امکاناتی 1- را در اختیار خواهد داشت ؟ یادگیرنده هنگام انجام عملکرد از کاربرد چه وسایل و منابعی 2- محروم خواد بود ؟ یادگیرنده در چه شرایط یا اوضاع و احوالی به انجام عملکرد 3- خواهد پرداخت ؟ 47 راههای مشخص کردن مالک عملکرد در هدفهای آموزشی :عبارتند از با استفاده از محدوده زمانی 1- با توجه به تعداد پاسخ ها 2- با توجه به درس 3- با توجه به ویژگی های عملکرد 4- 48 با استفاده از محدوده زمانی ؛ .یعنی از طریق محدود کردن زمان انجام عملکرد :مانند دانشجو باید بتواند با استفاده از فرمول ضریب همبستگی، حداکثر در پانزده دقیقه ،ضریب همبستگی بین دو دسته از .اعداد را که معلم به او می دهد ،حساب کند 49 با توجه به تعداد پاسخها ؛ .یعنی از طریق تعیین تعداد پاسخهای درست :مانند دانش آموز باید بتواند ،از میان فهرستی از نام شعرا و نویسندگان گذشته ایران که معلم در اختیار او می گذارد ،حداقل نام پنج شاعر .و نویسنده دوره غزنویان را نام ببرد 50 با توجه به درصد یا نسبت ؛ .یعنی از طریق ذکر درصد یا نسبت پاسخها :مانند دانش آموز باید بتواند ،بدون کمک معلم یا هر کس دیگر حداقل .نود درصد مسائلی را که معلم به او می دهد ،درست حل کند 51 با توجه به ویژگی های عملکرد ؛ .یعنی از طریق مشخص کردن ویژگی های مهم عملکرد درست :مانند یادگیرنده باید ،با استفاده از یک ترازوی دقیق که در اختیار او .گذاشته می شود ،مواد شیمیایی را تا میلی گرم ،اندازه گیری کند 52 نورمن گرانلند برای تهیه هدفهای دقیق آموزشی ،پیشنهاد می کند که در ابتدا هدفها به صورت کلی و غیر رفتاری بیان شود؛ بعد با فهرست کردن نمونه رفتارهایی که نشان می دهد دانش آموز به هدف مورد نظر دست یافته است، .هدفهای دقیق تعیین می شود 53 روش هدف نویسی گرانلند بیشتر برای هدفهای شناختی مفید ،است .در حالی که روش میگر برای هدفهای رفتاری مفیدترند 54 :هدفهای آموزشی رفتاری را می توان به سه دسته ورودی1- هدفهای 1هدفهای واسطه ای یا بین راه 2- .وهدفهای پایانی یا نهایی تقسیم کرد 3- 55 هدف ورودی که نام دیگر آن رفتار ورودی است ،عبارتست از رفتارهایی .که یادگیرنده در موقع ورود به یک واحد ند 56 ،هدفهای بین راه نشان دهنده اعمالی هستند که یادگیرنده ،بعد از یادگیری بخشی از درس و پیش از اتمام تمام درس ،انجام خواهد .داد 57 هدفهای پایانی یا نهایی به آنچه که یادگیرنده باید در پایان درس یا دوره آموزشی .انجام دهد ،اشاره می کند 58 فصل سوم طبقه بندی هدفهای آموزشی 59 بلوم در طبقه بندی خود ،هدفهای آموزشی را به سه دسته :تقسیم نموده است حوزه شناختی 1- حوزه عاطفی 2- حوزه روانی – حرکتی 3- 60 حوزه عاطفی با عالقه ،انگیزش ،نگرش یا قدردانی و ارزشگذاری سروکار .دارد 61 حوزه روانی – حرکتی به فعالیتهایی که بیشتر جنبه جسمانی دارد ،مانند تایپ کردن ،ورزش و انجام دادن مشاغلی که به .مهارتهای گوناگون نیاز دارد؛ مربوط می شود 62 تفاوت عمده هدفهای حوزه روانی – حرکتی با حوزه شناختی ،در این است که هدفهای حوزه شناختی صرفاً به فعالیتهای ذهنی ختم می شود؛ اما هدفهای حوزه روانی – حرکتی هم به فعالیت های ذهنی و روانی و هم به فعالیت .های جسمی نیاز دارد 63 هدفهای حوزه شناختی به جریانهایی که با ذهن و اندیشه آدمی سروکار دارد ،مربوط می شود؛ مانند حفظ کردن، فهمیدن ،استدالل و قضاوت 64 حوزه شناختی به دو بخش دانش و توانایی ها و مهارتهای ذهنی تقسیم شده است 65 دانش عبارتست از حفظ و نگهداری ذهنی مطالبی که قبالً آموخته شده است 66 هدفهای مربوط به توانایی ها و مهارتهای ذهنی سازماندهی و تجدید سازمان مطالب آموخته شده که برای برآوردن منظوری .معین الزم است ،تاکید می کنند 67 :طبقات مربوط به هدفهای توانایی ها و مهارتهای ذهنی عبارتند از فهمیدن 1- کاربرد 2- تحلیل 3- ترکیب 4- ارزشیابی 5- 68 منظور از ترجمه یعنی برگرداندن مطلبی از یک زبان زبان دیگر نیست؛ بلکه تبدیل و تغییر مطلب ،به هر طریق از شکلی به شکل دیگر است؛ مثالً وقتی از دانش آموز می خواهیم شعری را که حفظ کرده است ،به زبان خود تعریف کند، .با ترجمه سروکار داریم 69 تفسیر عبارتست از توضیح یا بیان مطالب از طریق معنی کردن یا دادن مثالها یا خالصه ای از آنها 70 برون یابی یا استخراج عبارتست از بسط دادن اطالعات فراتر از معلومات موجود؛ مثالً تعمیم دادن نتایج حاصل از تحقیق با نمونه ای از یک گروه به کل آن گروه 71 کاربرد استفاده از مطالب انتزاعی( اندیشه های کلی ،قواعد :اجرایی و روش های کلی ) در موقعیت های عینی و عملی توانایی استفاده از اصول و قوانین یادگیری در آموزش کالسی 72 تحلیل عبارتست است از شکستن یک مطلب یا یک موضوع ،به اجزا یا عناصر تشکیل دهنده آن؛ به گونه ای که سلسه مراتب اندیشه ها به صورتی روشن نشان داده شود و روابط میان اندیشه های بیان .نشده مشخص شوند 73 :طبقه تحلیل از سه زیر طبقه با نام های زیر تشکیل یافته است تحلیل عناصر 1- تحلیل روابط 2- تحلیل روابط سازمانی 3- 74 ترکیب کنار یکدیگر گذاشتن عناصر و اجزا ،برای ایچاد یک کل یکپارچه و تولید طرح یا ساختی که قبالً بدین .شکل وجود نداشته است 75 ترکیب همان فعالیت ذهنی است که به آفرینندگی یا خالقیت .معروف است 76 :ترکیب از زیر طبقه های زیر تشکیل یافته است تولید یک اثر بی همتایا منحصر به فرد 1- تولید یک نقشه یا یک مجموعه اقدامات پیشنهادی 2- استنتاج مجموعه ای از روابط انتزاعی 3- 77 :ارزشیابی از دو زیر طبقه تشکیل شده است داوری بر اساس شواهد درونی 1- داوری بر اساس کالس های بیرونی 2- 78 :حوزه عاطفی از پنج طبقه تشکیل یافته است دریافتن 1- پاسخ دادن 2- ارزشگذاری 3- سازماندهی ارزشها 4- تشخص 5- 79 :دریافتن (توجه کردن) آگاه شدن از چیزی در محیط و توجه کردن به آن 80 :پاسخ دادن در این مرحله یادگیرنده ،عالوه بر توجه به امور ،به آن ها پاسخ هم می دهند؛ مثالً بعد از دیدن یک نمایش برای بازیگران دست می زند 81 :ارزشگذاری در این مرحله یادگیرنده چیزی را بر چیز دیگر ترجیح می دهد؛ مثالً به جای رفتن به یک کنسرت .به دیدن یک فیلم می رود 82 :سازماندهی ارزشها در این مرحله ،یادگیرنده ارزشها را به صورتی سازمان یافته در می آورد و هر ارزش جدید را .در نظام ارزشی خود در یک ترتیب ارجعیت قرار می دهد 83 :تَش ُخ ص در این مرحله یادگیرنده طبق ارزشهای خود به نحوی عمل می کند که رفتار او نشان دهنده شخصیت ،جهان بینی ،و .فلسفه مختص به او باشد 84 :طبقات حوزه روانی – حرکتی بر طبق نظر هارو عبارتند از حرکات بازتابی 1- حرکتهای اساسی 2- توانایی های ادراکی 3- توانایی های بدنی 4- حرکتهای ماهرانه 5- ارتباط غیر کالمی 6- 85 :حرکات بازتابی اعمالی که به طور غیر ارادی در پاسخ .به محرکهای خاصی رخ می دهند .مانند :پلک به هم زدن 86 :حرکتهای اساسی الگوهای حرکتی ذاتی که از ترکیب حرکات .بازتابی تشکیل می شوند .مانند :راه رفتن ،دویدن و پریدن 87 :توانایی های ادراکی برگردان محرکهایی که از راه حواس .دریافت می شوند به حرکات مناسب مانند :پیروی از دستورات شفاهی 88 :توانایی های فیزیکی(بدنی) حرکات اساسی مورد نیاز برای انجام دادن حرکات ماهرانه. مانند :وزنه برداری . 89 :حرکتهای ماهرانه حرکات ماهرانه تر که نیازمند به میزان معینی از کارآمدی .است مانند :الگوهای حرکتی مورد نیاز در ورزشها و هنرهای ظریف . 90 :ارتباط غیر کالمی توانایی ایجاد ارتباط از طریق حرکات بدنی. مانند :حرکات سر و دست و حرکات چهره ای 91 فصل چهارم رفتار ورودی و سنجش آغازین 92 روش هایی که می توان در تدوین رفتارهای ورودی از :آنها استفاده کرد عبارتند از روش تحلیل تکلیف 1- تشکیل سلسله مراتب یادگیری 2- 93 در پاره ای از موضوعهای درسی ،اجرای موضوع درسی را می توان به صورت سلسله مراتبی از ساده به پیچیده مرتب کرد .در این سلسله مراتب ،یادگیری هر جزء یا هر مطلب – که به آن تکلیف یادگیری می گویند – به یادگیری تکالیف یادگیری دیگر مربوط است 94 سنجش آغازین نوعی ارزشیابی تشخیصی است که برای اندازه گیری رفتارهای ورودی وتشخیص کمبودهای یادگیریهای پیش نیاز .دانش آموزان مورد استفاده قرار میگیرد 95 ،سنجش آغازین با پیش آزمون تفاوت دارد هدف از اجرای پیش آزمون ،تعیین میزان اطالعات یادگیرنده از مطالبی که قرار است آموزش داده شوند؛ اما سنجش آغازین برای اندازه گیری میزان تسط یادگیرنده بر پیش نیازهای درس تازه یعنی همان .رفتارهای ورودی مبتنی است 96 فایده استفاده از پیش آزمون ( آزمون مربوط به هدفهای آموزشی درس ) همراه با آموزش مربوط به سنجش آغازین این است که به ما نشان می دهد دانش آموزان چه مقدار از مطلبی را که قرار است بیاموزند از پیش می دانند 97 راههای مقابله با مشکل کمبود رفتارهای ورودی شناختی و :روانی – حرکتی عبارتند از آموزش ترمیمی 1- تغییر تکلیف 2- یادگیری تغییر هدفها و محتوای 3- دروس 98 در روش ترمیمی معلم باید به یک یک دانش آموزان که در یادگیری پیش نیازها در گذشته با مشکل مواجه بوده اند، آموزش دهد و کمبودهای آنان را از این لحاظ بر طرف کند 99 یکی دیگر از روشهای مقابله با مشکل کمبود این است که تکلیف یادگیری را به شکلهای مختلف تغییر دهیم، بصورتی که تکلیف تغییر شکل یافته پیش نیازهای متفاوتی را ایجاد کند 100 روش دیگر این است که هدفها و محتوای درس را تغییر دهیم تا رفتارهای ورودی مورد نیاز نیز تغییرکنند 101 عاطفه مربوط به موضوع درس عالقه و انگیزش دانش آموز را نسبت به دروس خاص نشان می دهد 102 عاطفه مربوط به آموزشگاه نگرش او را به کل آموزشگاه منعکس می کند 103 مفهوم خود تحصیلی ،حاکی از تصورات کل فرد نسبت به توانایی های او در رابطه با یادگیری آموزشگاهی است 104 :فنون ایجاد عالقه و انگیزش در یادگیرندگان عبارتست از بیان هدف آموزشی در آغاز درس 1- استفاده از تشویق های 2- کالسی استفاده از امتحانات برای ایجاد 3- انگیزش ارائه مطالب درسی از ساده به دشوار 4- عدم ایجاد رقابت نا سالم در 5- کالس تشویق یادگیرندگان به مشادکت در کالس 6- ارائه تکالیف نه خیلی ساده و نه خیلی 7- دشوار 105 فصل پنجم تعریف و انواع یادگیری 106 یادگیری یعنی ایجاد تغییر نسبتاً پایداردر رفتار بالقوه یادگیرنده ،مشروط برآن که این تغییر براثر اخذ تجربه رخ .دهد 107 :ویژگیهای مهم این تعریف عبارتند از -1تغییر -2تغییر نسبتاً پایدار -3تغییر نسبتاً پایدار در رفتار با لقوه -4تغییر نسبتاً پایدار در رفتار بالقوه بر اثر تجربه 108 یادگیری منجر به تغییر می شود ،یعنی بعد از کسب تجربه یادگیری ،موجود زنده ،ازجمله انسان ،از حالت .قبل از کسب تجربه ،به حالت جدید تغییر می یابد 109 رفتار بالقوه یا توان رفتاری ،حاکی از آن است که یادگیری در یادگیرنده نوعی توانایی ایجاد می کند ،یعنی تغییر حاصل در یادگیرنده تغییر در تواناییهای اوست نه تغییر در رفتار ظاهری او 110 :روان شناسان رفتارها را به دو دسته تقسیم می کنند -1رفتار آشکار به اعمالی گفته می شود که مستقیماً قابل مشاهده هستند ،مانند صحبت کردن ،نوشتن ،راه رفتن و از این قبیل -2رفتار نهان به اعمال درونی فرد گفته می شود که به طور مستقیم قابل مشاهده نیستند ،مانند :یاد آوری ،تفکر ، تخیل و مانند اینها 111 ،برای کسب اطالع از میزان یادگیری فرد به رفتار قابل مشاهده او یا به عبارت دقیقتر به عملکرد او مراجعه می کنیم 112 تفاوت رفتار با عملکرد در آن است که ،رفتار به هرگونه عمل شخص گفته می شود و عملکرد به نتیجه عمل فرد اشاره می کند که در ارزشیابی .از میزان یادگیری فرد مورد استفاده قرار می گیرد 113 منظور از تجربه در تعریف یادگیری تاثیر محرکهای بیرونی و درونی در یادگیرنده است 114 طبقه بندی انواع یادگیری از دیدگاه گانیه به ترتیب سلسله :مراتب از ساده به دشوار عبارتست از -1یادگیری عالمتی -5تمیز محرک -2یادگیری محرک – پاسخ -6یادگیری مفهوم -3زنجیره ای -7قانون -4کالمی -8حل مسئله 115 دریادگیری عالمتی یادگیرنده دادن پاسخ شرطی را به یک عالمت می آموزد 116 پاسخ ترشح بزاق دهان سگ ( در آزمایش پاولف ) به صدای زنگ یا نور چراغ مورد مشخصی از یادگیری عالمتی است . 117 یادگیری محرک – پاسخ با دادن پاسخهای دقیق عضالنی .به محرکهای معین مشخص می شود وقتی که راننده اتومبیل با دیدن چراغ قرمز اتومبیلش را متوقف می کند ،یادگیری او از نوع یادگیری محرک – .پاسخ است 118 یکی از تفاوتهای عمده این نوع یادگیری با یادگیری عالمتی این است که در یادگیری عالمتی رفتار جنبه بازتابی و غیر ارادی دارد ،اما رفتار مورد نظر در یادگیری محرک – پاسخ .جنبه ارادی دارد 119 :یادگیری زنجیره ای یاد گیرنده ،برای یادگیری اعمال و رفتار پیچیده تر ،از طریق یادگیری زنجیره ای ،تعدادی از یادگیریهای محرک – پاسخ قبلی را به هم پیوند می دهد و زنجیره ای از رفتارهای پیچیده محرک – پاسخ را می آموزد مثل مسواک زدن در کودکان 120 121 یادگیری کالمی نیز نوع خاصی از یادگیری زنجیره ای است که در آن حلقه های یادگیری یا محرک – پاسخها ،و واحدهای زبان .است 122 نامیدن اشیاء در کودکان که از دو مرحله به این شرح :تشکیل می یابد - 1پاسخ مشاهده شیء در مقابل محرک شیء مورد نظر ، که کودک را به تشخیص آن شیء ،قادر می سازد -2پاسخ نامیدن شیء در مقابل محرک شیء 123 یادگیری تمیز دادن یا تشخیص دادن محرکها شامل یادگیری دادن پاسخ درست به .محرکهای مختلف است وقتی که کودک می آموزد که حیوانات مختلف را با نام درست .آنها بنامد ،میان محرکهای مختلف تمیز قایل می شود 124 دریادگیری مفهوم یا مفهوم آموزی یادگیرنده ،برخالف آنچه در مورد تمیز محرکها صادق است ،به ویژگیهای مشترک اشیا و امور پاسخ می دهد نه به ویژگیهای اختصاصی آنها 125 در یادگیری قانون یا اصل ،یادگیرنده دو یا چند مفهوم را به هم ربط می دهد و از آنها یک معنی تازه به دست می آورد مثال 8+2=10 : 126 در طبقه بندی انواع یادگیری گانیه ،مسئله ،یک اصل سطح باالتر است که از اجتماع چند اصل سطح پایین تشکیل می شود و یادگیرنده برای یادگیری حل مسئله باید ابتدا اصلهای سطح .پایین را بیاموزد تا بعد از ترکیب آنها مسئله را حل کند 127 گانیه بازده های یادگیری را به صورت زیر تقسیم بندی :نموده است -1مهارتهای ذهنی -2راهبردهای شناختی -3اطالعات کالمی -4مهارتهای حرکتی -5نگرشها 128 گانیه در این باره می گوید (( :تواناییهایی که استفاده از نمادها را ممکن می سارند همان چیزی است که ما آن را .مهارتهای ذهنی می نامیم )) 129 :طبقات فرعی مهارتهای ذهنی گانیه عبارتند از -1تمیز دادن -2مفهوم آموزشی -3یادگیری قانون -4یادگیری قاعده های سطح باالتر 130 راهبردهای شناختی تدابیری هستند که آدمیان ،از طریق آنها در جهت فعال کردن و منظم کردن مطالب یاد گرفته شده و استفاده از مهارتهای آموخته .خود استفاده می کنند 131 یادگیری مهارتهای حرکتی به یادگیرنده امکان می دهد تا حرکتها و فعالیتهای .خود را هماهنگ سازد مانند :نوشتن 132 :نگرش عبارت است از یک حالت درونی که بر انتخابهای عمل شخصی که به (( )) .توسط فرد انجام می شود تاثیر می گذارد 133 :نگرشها دارای سه جنبه مهم زیرند عاطفی یا هیجانی شناختی ورفتاری 134 فصل ششم یادگیری از راه شرطی شدن 135 یادگیری رفتارهای بازتابی ساده ترین نوع یادگیری است 136 نام دیگر رفتارهای بازتابی شرطی سازی پاسخگر است ،زیرا رفتاری که شرطی یا آموخته می شود رفتار پاسخگر است 137 علت نامگذاری رفتار بازتابی به رفتار پاسخگر این است که جاندار از طریق این نوع رفتار به محرکهای مشخص پاسخ می دهد و بدون وجود این محرکهای مشخص ،رفتار پاسخگر از جاندار سر نمی زند 138 محرکی که در ابتدا در ایجاد پاسخ بازتابی بی اثر است ،در نتیجه همراه شدن با محرک اصلی مولد آن پاسخ ،خاصیت محرک اصلی را می کند .به این پدیده ،اصل جانشین سازی محرک گفته می شود 139 در شرطی شدن رفتار پاسخگر ،وقتی که محرک شرطی چندین بار با محرک طبیعی همراه شد و محرک شرطی توانست پاسخ شرطی را به خوبی ایجاد کند ،می توان از محرک شرطی به عنوان محرک طبیعی استفاده کرد و پاسخ شرطی دیگری را تولید کرد .به این امر شرطی شدن سطح باالتر گویند 140 141 فصل هفتم یادگیری شناختی 142 یادگیری های شناختی معرف دیدگاه روان شناسی شناخت گرایی هستند 143 منظوراز شناخت در این نوع یادگیری ها ،جریان های فکری و ذهنی حاکم بر رفتار است 144 ،از نظر روان شناسان شناختی ،یادگیری نه ایجاد تغییر در رفتار آشکار .بلکه ایجاد تغییر در ساخت شناختی و فرایند های ذهنی است 145 در نظریه یادگیری وسیله ای ثورندایک و نظریه شرطی کنشگر اسکینر یادگیری و حل مسئله غالباً از طریق آزمایش و خطا انجام می .پذیرد 146 روان شناسان پیرو دیدگاه شناختی یا شناخت گرایان بر خالف رفتار گرایان ،معتقدند که بیشتر یادگیریها و حل مسائل از راه .بینش انجام می گیرد .نه از راه آزمایش و خطا 147 کهلر با توجه به آزمایشهای متعدد نتیجه می گیرد که بینش عبارت است از کشف روابط بین اجزای مسئله مورد نظر 148 اختالف نظر عمده بین رفتارگران و شناخت گرایان :در آن است که رفتارگرایان به رفتار آشکار وجهان بیرونی اهمیت می دهند و 1- شناخت گرایان توانایی جانداران در بازنمایی ذهنی رفتارگرایان تجربه را مهم می دانند و شناخت گرایان اهمیت 2- کمی برای آن قائلند 149 :یادگیری معنی دار یعنی آن نوع یادگیری که در آن یادگیرنده بتواند مطلبی را که .می آموزد به مطالب آموخته شده قبلی ربط دهد 150 :پیش سازمان دهنده ها وسیله ای است که به وسیله آن سعی می شود که بین آنچه که می خواهد آموزش دهد و آنچه که یادگیرندگان از قبل آموخته اند، .نوعی رابطه معنی دار برقرار می کنند 151 پیش سازمان دهنده ،مجموعه ای از مفاهیم مربوط به مطلب یادگیری است که پیش از آموزش جزئیات تفصیلی آن مطلب در اختیار یادگیرنده گذاشته می شود .پیش سازمان دهنده، یک مفهوم کلیدی است که پایه یادگیری مطالب بعدی را .تشکیل می دهد 152 پیش سازمان دهنده ها ،در دو مورد زیر ،به یادگیرنده :کمک می کنند زمانی که یادگیرنده از پیش مطالب مشابه با مطالب جدید را 1- نیاموخته است که بتواند مطلب جدید را به آنها ربط دهد موقعی که یادگیرنده اطالعات مربوط به موضوع تازه را 2- قبالً آموخته است اما برای او رابطه بین آنها و موضوع جدید به خوبی روشن نیست 153 یکی از نظریه های یادگیری که هم جنبه رفتاری دارد و هم جنبه شناختی ،نظریه یادگیری مشاهده ای یا نظریه یادگیری .اجتماعی نامیده می شود 154 در نظریه یادگیری اجتماعی بندورا ،گفته شده است که یادگیرنده از طریق مشاهده رفتار دیگران به یادگیری می پردازد 155 وقتی که یادگیرنده ،یعنی مشاهده کننده ،رفتار شخص دیگری را مشاهده می کند که آن شخص برای انجام آن رفتار پاداش یا تقویت دریافت می کند آن رفتار توسط فرد مشاهده کننده آموخته می شود. .به این نوع پاداش یا تقویت ،تقویت جانشینی می گویند 156 :مراحل یادگیری از راه مشاهده عبارتند از توجه 1- یادسپاری 2- بازآفرینی 3- انگیزشی یا تقویتی 4- 157 :مرحله توجه برای یادگیری از راه مشاهده ،در ابتدا باید .به آنچه که قرار است یاد گرفته شود توجه کرد 158 :مرحله یادسپاری برای اینکه بتوان رفتار یک سرمشق را تقلید کرد ،باید قبالً آن را به خاطر سپرد 159 :مرحله بازآفرینی وقتی که دانش آموز یاد گرفت که یک رفتار را چگونه انجام دهد .هنوز ممکن است قادر به انجام آن رفتار به نحو کامل نباشد .بعضی وقتها یادگیرنده نیاز دارد تا رفتار آموخته شده را تمرین کند .در این موقعیت ،معلم باید به او باز خورد بدهد و او را در انجام رفتار ،به نحو صحیح، .هدایت کند 160 :مرحله انگیزشی یا تقویتی نظریه یادگیری اجتماعی ،بین یادگیری و عملکرد، تفاوت قایل می شود و در این نظریه ،تقویت نقش انگیزشی دارد .یعنی تقویت الزمه ایجاد یادگیری نیست ،اما در تبدیل .یادگیری به عملکرد موثر است 161 :فواید استفاده از نظریه یادگیری مشاهده ای عبارتند از آموزش رفتارها و مهارتهای تازه 1- تشویق و ترغیب رفتارهای قبالً آموخته شده 2- نیرومند کردن یا ضعیف کردن اثر ممنوعیت ها 3- جلب توجه دیگران 4- ایجاد واکنش های هیجانی 5- 162 فصل هشتم حافظه و فراموشی 163 نظام کلی گیرنده ها را حافظه حسی می نامند . دقت یا توجه در ادراک اطالعات و انتقال آنها به حافظه کوتاه مدت نقش اساسی دارد 164 ویژگی های حافظه حسی عبارتند از : -1نسخه دقیقی از اطالعات حسی ذخیره شود -2گنجایش آن تقریباً نا محدود است -3مدت ذخیره سازی اطالعات بسیار کوتاه است 165 بعد از آنکه اطالعات وارده به حافظه حسی ،به الگوهای تصویری یا صوتی ( یا سایر رمزهای حسی ) تبدیل شدند ،این اطالعات به حافظه کوتاه مدت انتقال می یابند . 166 ویژگی های حافظه کوتاه مدت عبارتند از : -1اطالعات به صورت رمز در می آیند -2برای حداکثر سی ثانیه باقی می مانند -3گنجایش این حافظه 2ــــ 7 +ماده اطالعاتی است 167 هر گونه اطالعاتی را که ما بخواهیم مورد استفاده قرار دهیم در ابتدا باید آن را به حافظه کوتاه مدت انتقال دهیم ،یعنی اطالعات موجود در حافظه دراز مدت نیز برای تبدیل به پاسخ باید در ابتدا وارد حافظه کوتاه مدت شوند .از این رو به حافظه کوتاه مدت حافظه فعال نیز می گویند . 168 گنجایش حافظه کوتاه مدت به 2ــــ 7 +ماده محدود است ،می توان با استفاده از تدبیری که تقطیع نام دارد ظرفیت این حافظه را افزایش داد. تقطیع عبارت است از دسته بندی اطالعات به واحدها یا قطعه های کوچکتر ،برای این کار باید از اطالعات موجود .در حافظه دراز مدت استفاده کرد 169 تکرار و رمزگردانی مطالب موجود در حافظه کوتاه مدت ،سبب انتقال آنها به حافظه دراز مدت می شود . 170 عللی که باعث انتقال اطالعات از حافظه کوتاه مدت به دراز مدت می گردد عبارتند از : -1تکرار مطالب در حافظه کوتاه مدت -2ایجاد نوعی تداعی بین اطالعات جدید و قبلی 171 صاحب نظران بر این عقیده اند که به طور کلی دو نوع اطالعات ،در حافظه دراز مدت ذخیره می شوند .یک دسته از آنها رویدادها و دسته دیگر معناها هستند . 172 فراموشی، به ناتوانی ما در یادآوری اطالعات از حافظه دراز مدت ،اشاره می کند . 173 دو دلیل عمده در حذف اطالعات از حافظه کوتاه مدت عبارتند از : -1جانشینی -2گذشت زمان 174 از آنجا که گنجایش حافظه کوتاه مدت محدود است ،وقتی که این حافظه از اطالعات پر شد ،باید اطالعات قبلی از آن خارج شود تا اطالعات تازه ،جای آن را بگیرد .به این پدیده، جانشینی اطالعات می گویند . 175 با گذشت زمان اطالعات موجود در حافظه کوتاه مدت به مرور ضعیف تر می شود تا جایی که به کلی محو می شود . 176 اطالعات فراموش شده از حافظه کوتاه مدت ،به طور کامل از یاد می روند و برای دوباره زنده کردن آنها هیچ راهی به جز باز آموزی وجود ندارد . 177 اطالعات وارده به حافظه دراز مدت هرگز از بین نمی رود و با فراهم بودن شرایط مناسب ،همیشه قابل بازیابی (یادآوری ) هستند . 178 سه دلیل عمده باعث فراموشی در حافظه دراز مدت عبارتنداز: -1واپس زنی اطالعات -2تداخل اطالعات -3باز یابی اطالعات 179 بر طبق نظریه تداخل ،اطالعات یادگرفته شده با هم تداخل می کنند و با هم مخلوط می شوند و همین امر سبب فراموشی آنان می شود . 180 بعضی وقتها اطالعات تازه یاد گرفته شده ،با اطالعات قبالً آموخته شده ،تداخل می کنند و مانع یادآوری اطالعات قبلی می شوند .به این نوع تداخل ،بازداری پس گستر می گویند . 181 گاه اطالعات قبالً آموخته شده سبب می شوند که ما نتوانیم اطالعات تازه یاد گرفته را به یاد آوریم .به این نوع تداخل ،بازداری پیش گستر می گویند. 182 مهمترین عامل بهبود بخشیدن به حافظه و کاستن از میزان فراموشی ،سازمان دادن به محتوای حافظه و معنی دار کردن مطالب یادگیری است . 183 روش های آموزش مطالب معنی دار عبارتند از : -1استفاده از پیش سازمان دهنده ها -2ساخت سلسله مراتبی برای یادگیری 184 روش های آموزش مطالب غیر معنی دار عبارتند از : -1آموزش بخش به بخش -2تمرین پراکنده 185 روش یادگیری مطالب غیر معنی دار ،حفظ کردن طوطی وار است ،که معرف تکرار و تمرین فراوان اینگونه مطالب است ،برای به خاطر سپردن آنهاست . 186 یکی از روش های آموزشی مطالب غیر معنی دار به طور طوطی وار ،آموزش بخش به بخش است .در این روش فهرست بزرگی از اطالعات به چند بخش تقسیم می شود و این بخش ها ،به نوبت آموخته می شوند . 187 تمرین پراکنده ،راه دیگر حفظ اطالعات است .در این روش ،یادگیرنده به جای اینکه سعی کند تا در یک نوبت مقدار زیادی اطالعات را حفظ کند ،وقت خود را تقسیم می کند و چندین بار آن را مرور می کند . 188 فصل نهم یادگیری مفاهیم و اصول 189 ،مفهوم به یک طبقه یا یک دسته از محرکها ( اشیاء ،رویدادها، اندیشه ها ،مردم و جزء اینها گفته می شود ) که در یک یا چند .صفت یا ویژگی ،مشترک هستند .مانند ،مفهوم دانش آموز یا صندلی 190 به مصداق های مناسب یک مفهوم مثال های مثبت آن مفهوم و به مصداق های نامناسب یا نامربوط آن ،مثال های منفی مفهوم .گفته می شود مانند :توپ فوتبال یک مثال مثبت برای مفهوم توپ است و هندوانه یک مثال منفی برای آن است 191 مفهوم ،طبقه ای از محرکهای دارای ویژگی های مشترک است .این ویژگی های مشترک را صفت های مفهوم می نامند .برای مثال ،مفهوم مربع سبز دارای دو صفت است : شکل و رنگ 192 193 ،مفاهیم عینی یا محسوس اشیاء واقعی و کیفیت های قابل مشاهده آنها را شامل می .شوند مانند :کتاب 194 ،مفاهیم انتزاعی به طور عینی قابل مشاهده نیستند و باید آنها را از راه تعریفشان یاد گرفت .به همین دلیل نام دیگری که گانیه به .این گونه مفاهیم داده مفهوم تعریفی است :مفاهیم فیزیکی :جرم و دما مانند 195 :آموزش مفاهیم در چهار مرحله به شرح زیر انجام می گیرد بیان هدفهای دقیق آموزشی 1- تعیین پیش نیازها یا آمادگی برای یادگیری مفهوم 2- ارائه تعریف و مثال های مختلف مفهوم 3- ارزشیابی از یادگیری دانش آموزان و دادن بازخورد های 4- الزم 196 اصل ،قاعده یا قانون بیان کننده رابطه بین مفاهیم است .هر جمله ای که رابط بین دو یا چند مفهوم را بیان کند یک اصل است: . اشیاء گرد می غلتند :مانند 197 اصول که از بیان رابطه بین مفاهیم بدست می آیند ما را :در انجام امور زیر یاری می دهند پیش بینی رویدادها 1- توضیح رویدادها 2- استنباط علل رویدادها 3- کنترل موقعیت ها 4- حل مسائل 5- 198 آموزش اصول نیز باید مطابق آموزش مفاهیم در :چهار مرحله زیر انجام گیرد بیان هدفهای دقیق آموزشی 1- تعیین پیش نیازها یا آمادگی برای یادگیری اصل 2- ارائه تعریف و مثال های مختلف اصل 3- ارزشیابی از یادگیری دانش آموزان و دادن بازخوردهای 4- الزم 199 فصل دهم حل مسئله و آفرینندگی 200 عالی ترین هدف آموزش و پرورش در تمامی سطوح تحصیلی، ایجاد توانایی در حل مسئله و آفرینندگی ( خالقیت ) در یادگیرندگان است 201 وقتی یادگیرنده با موقعیتی روبه رو می شود که نمی تواند از طریق استفاده از اطالعات و مهارتهایی که در آن لحظه در اختیار دارد به آن موقعیت ،به سرعت پاسخ دهد ،با مسئله ای روبه روست 202 ،بنا به گفته گانیه حل مسئله صرفاً کاربرد اصول یا قوانین از پیش .آموخته شده نیست 203 به طور کلی می توان حل مسئله را در چهار مرحله به شرح :زیر ،بررسی کرد درک و تدوین مسئله 1- جستجوی راه حلی برای مسئله 2- انتخاب و اجرای راه حل 3- ارزشیابی از نتایج 4- 204 :وول فولک راه حلهای مسائل را به دو دسته تقسیم کرده است روش مراحل پیاپی است 1- روش بهترین حدس یا روش اکتشافی 2- 205 یکی از موارد حل مسئله با روش اکتشافی ،روش تحلیلی وسیله – هدف است .در این روش ،یادگیرنده ابتدا مسئله را به تعدادی مسائل فرعی تقسیم می کند و به دنبال راه .حل برای مسائل فرعی می گردد 206 گانیه در طبقه بندی خود از انواع یادگیری باال ترین سطح یادگیری را حل مسئله می داند و معتقد است که آفرینندگی نوع ویژه ای از حل مسئله است 207 :بین حل مسئله و آفرینندگی از دو جنبه تفاوت وجود دارد حل مسئله فعالیتی عینی تر و مبتنی بر واقعیت بیرونی 1- .است در حالی که آفرینندگی بیشتر جنبه شخصی است آفرینندگی بازده فکری تازه است 2- 208 :تفکر انسان به دو دسته تقسیم می شود تفکر واگرا 1- تفکر همگرا 2- 209 210 در تفکر همگرا نتیجه تفکر از قبل معلوم است ،یعنی همیشه یک جواب .درست یا غلط وجود دارد 211 اما در تفکر واگرا جواب قطعی وجود ندارد و تعداد زیادی جواب موجود است که هر یک از آنها ممکن است از نظر منطقی درست باشد 212 :عوامل تفکر واگرا که تفکر آفریننده را می سازد عبارتند از سیالیت اصالت انعطاف پذیری بسط و گسترش 213 برای اندازه گیری انعطاف پذیری در تفکر واگرا آزمون استفاده های غیر معمول گیلفورد بکار می رود 214 در آزمون های گیلفورد برای تفکر واگرا ،اصالت به وسیله آزمون عنوان داستان اندازه گیری می شود .این آزمون، داستان کوتاهی به آزمون شونده داده و از او خواسته می شود تا تمتم عنوانهایی را که برای داستان مناسب می داند بگویند .هر چه عدوان ها تازه تر و بدیع تر باشند نمره .بیشتری به آنها تعلق می گیرد 215 ،هوش عبارتست از یک توانایی کلی که به وسیله آزمونهای معروف هوش اندازه گیری می شود 216 پژوهش هایی که در آنها رابطه بین نمرات افراد در آزمون های هوش و آفرینندگی مقایسه شده اند نشان داده اند که بین نمرات این دو آزمون ،رابطه چندانی وجود ندارد 217 رابطه بین نمرات آزمونهای پیشرفت تحصیلی و آزمونهای آفرینندگی نیز چندان چشمگیر نیست .یعنی بین این دو دسته آزمون ،رابطه همبستگی زیادی بدست نیامده است 218 برای تحریک دانش آموزان دراستفاده از تفکر واگرا بیشتر .سوالهایی مطرح گردد که با چرا و چگونه آغاز می شوند 219 روشها و فنون آموزشی که برای باال بردن سطح آفرینندگی در :یادگیرندگان مناسب هستند عبارتند از بارش مغزی 1- آموزش مهارتهای پژوهشی 2- روش مطالعه 3- آفریننده 220 :روش بارش مغزی در این روش ،معلم مسئله ای را به دانش آموز می دهد و از آنها می خواهد تا هر راه حلی .که به ذهنشان می رسد بگویند 221 :روش آموزش مهارتهای پژوهشی به طرح و آزمودن فرضیه از سوی یادگیرندگان کمک می کند .روش های درست طرح فرضیه و آزمودن فرضیه به وسیله کودکان منجر به ایجاد .طرز فکر آفریننده در آنها می شود 222 فصل یازدهم روشهای کلی آموزش 223 :ویژگیهای روش سخنرانی عبارتند از فعالیتهای اصلی کالس درس بر عهده معلم است 1- بیشتر جنبه کالمی دارد 2- 224 اقداماتی که باعث افزایش کارآمدی روش سخنرانی :می شود عبارتند از بیان هدفهای آموزشی درس و سازمان دادن مطالب 1- توضیح دادن مطالب 2- نحوه سخن گفتن 3- تحرک و جنب و جوش 4- طرح سوال به هنگام آموزش 5- یادداشت برداری 6- 225 در روش سخنرانی ،بیان هدفهای دقیق آموزشی بیش از سایر روشهای آموزشی ضرورت دارد .بنابراین ،در آغاز سخنرانی ،در ابتدا معلم باید هدفهای آموزشی درس .یا سخنرانی خود را در اختیار یادگیرندگان قرار دهد 226 227 :براون انواع توضیحات را به سه دسته تقسیم کرده است تفسیری ،توصیفی و تعلیلی که با سه سوال "،چه؟" ”چگونه؟" و "چرا؟ .منطبق هستند 228 توضیحات تفسیری معنی اصلی یک اصطالح یا یک عبارت یا مطلب و .نکته ای را روشن می کنند مثالهای این نوع توضیح دادن ،پاسخهای سواالت زیرند رمان چه نوع داستانی است؟ 229 توضیحات توصیفی .فرایندها ،ساختها ،و شیوه های اجرایی را نشان می دهند :مانند پاسخ پرسشهای زیر تلمبه دوچرخه چگونه کار میکند؟ 230 توضیحات تعلیلی شامل ،اصلها ،تعمیمها ،انگیزه ها و ارزشها هستند و علتها را .در بر می گیرند :مثالهای این نوع توضیحات جواب سوالهای زیر هستند چرا المپ می سوزد؟ 231 مطالب سخنرانی باید در قالب کلمات و عبارات آسان و بدون حاشیه پردازی بی مورد ادا شوند ،به نحوی که بیانات معلم و سطح دشواری مطالب منطبق بر قدرت درک و فهم .شنوندگان باشد 232 :فواید پرسیدن سوال در ضمن سخنرانی عبارتند از تکرار مطالب اموزش داده شده 1- برجسته نمودن نکات مهم 2- جلوگیری از حواسپرتی یادگیرنده 3- مرور مطالب ارائه شده 4- یادگیرنده متوجه می شود که چه قسمتهایی را فرا 5- گرفته یا نگرفته است 233 :فواید یادداشت برداری عبارت است از خارج نمودن یادگیرندگان از حالت غیر فعال 1- کمک به یادگیری و یادآوری مطالب 2- 234 :استفاده از روش سخنرانی در موارد زیر مناسب است هدف انتقال مطالب باشد 1- زمانیکه محتوا از روش دیگری در اختیار نباشد 2- زمانیکه معلم باید مطالب پراکنده را سازماندهی کند 3- هدف حفظ و نگهداری مطالب در کوتاه مدت 4- است 235 بر خالف روش سخنرانی که در آن فعالیت کالمی عمدتاً بر عهده معلم است ،در روش بحث گروهی ،دانش آموزان و .دانشجویان در فعالیت کالسی به طور فعال شرکت می کنند 236 :مراحل آموزش با روش بحث گروهی عبارتند از انتخاب موضوع بحث 1- یافتن زمینه مشترک برای بحث 2- بیان هدفهای آموزشی و محدوده زمانی 3- ترتیب نشستن افراد گروه 4- هدایت جریان بحث 5- 237 :گیج وبرالینر موضوعهای بحث را به دو دسته تقسیم کرده اند موضوعهای مورد توافق همگان 1- موضوعهای بحث انگیز 2- 238 :فواید استفاده از موضوعات بحث انگیز عبارت است از طرح موضوعات بحث انگیز در جلسات بحث گروهی 1- میزان عالقه و در نتیجه میزان مشارکت یادگیرندگان در .فعالیت گروهی را افزایش می دهد نیاز دانش آموزان به مقابله با نظرات مخالف و گوناگون 2- را بر آورده می سازد سطح درک و فهم دانش آموزان از منطق ،اطالعات و 3- موقعیت خود او را باال می برد 239 در بحث گروهی ،ترتیب نشستن اعضای گروه باید به صورت جلسات سمینار یعنی به شکل دایره باشد و معلم نیز مانند یکی از اعضا در جایی از این دایره قرار گیرد ،نه به دور از آنان و در مقابل آنان 240 241 فصل دوازدهم آموزش برای یادگیری در حد تسلط 242 :فرض زیر بنایی روش یادگیری در حد تسلط این است اگر شرایط مناسب آموزشی فراهم شوند و زمان کافی در نظر گرفته شود ،همه یا تقریبًا همه یادگیرندگان می توانند همه یا تقریبًا همه هدفهای آموزشی یک درس را بیاموزند ،یعنی بر .آن تسلط یابند 243 ،بر طبق الگوی یادگیری کارول .یادگیری آموزشگاهی پدیده ای است مبتنی بر زمان یعنی هر چه زمان یادگیری بیشتر باشد مقدار یادگیری نیز .بیشتر خواهد بود 244 کارول ،بر خالف روان شناسان پیش از او ،استعداد را نه به عنوان یک پدیده ثابت ارثی ،بلکه به صورت مقدار زمانی که شخص نیاز دارند تا مطلبی را بیاموزد یا مهارتی را .کسب کند تعریف می کند 245 تعیین هدفهای آموزشی 1- مراحل آموزش برای یادگیری در حد تسلط عبارتند :از تعیین رفتارهای ورودی 2- تعیین حد تسلط 3- تعیین واحدهای آموزشی -یادگیری 4- اجرای آموزش گروهی 5- اجرای ارزشیابی تکوینی و اصالحی 6- اجرای ارزشیابی تراکمی و نمره دهی 7- تجدید نظر در طرح آموزشی 8- 246 نخستین مرحله آموزش برای یادگیری در حد تسلط ،تعیین .هدفهای آموزشی درس ،در قالب هدفهای رفتاری است 247 در روش آموزش برای یادگیری در حد تسلط دو نوع ارزشیابی تکوینی و تراکمی مورد استفاده قرار می گیرند که برای هر دوی آنها تعیین حد تسلط ضروری است 248 فصل سیزدهم آموزش ،به کمک روشهای تغییر رفتار 249 تغییر رفتار به مجموعه فنون و روشهایی گفته می شود که از اصول و قوانین یادگیری استخراج شده است و معلم را در پیشبرد مقاصد آموزشی و حل و فصل مسائل و مشکالت اجتماعی و رفتاری دانش آموزان ،یاری می دهد . 250 :هدف تغییر رفتار ایجاد وافزایش رفتارهای مطلوب تحصیلی و اجتماعی ادامه و حفظ اینگونه رفتارها .و هم کاهش رفتارهای نا مطلوب است 251 اهداف تغییر رفتار را می توان در چهار دسته روش های :تغییر رفتار به نحو زیر تقسیم کرد روشهای افزایش رفتارهای مطلوب در دانش آموزان 1- روشهای ایجاد رفتارهای مطلوب در دانش آموزان 2- روشهای نگهداری رفتارهای مطلوب در دانش آموزان 3- روشهای کاهش و حذف رفتارهای نا مطلوب در دانش آموزان 4- 252 هدف از روشهای افزایش رفتارهای مطلوب موجود در دانش آموزان افزایش خزانه رفتار یا مجموعه رفتارهایی است که .فرد در گذشته آموخته است 253 روشهای عمده در افزایش رفتارهای مطلوب موجود در دانش :آموزان عبارتند از تقویت مثبت و تقویت منفی 254 :اصولی که باید در استفاده از تقویت مثبت رعایت نمود انتخاب تقویت کننده های مناسب 1- فوریت تقویت 2- 255 :انواع تقویت کننده های مثبت عبارتند از تقویت کنده های نخستین 1- شرطی 2- پته ای 3- اجتماعی 4- فعالیتی 5- 256 :تقویت کننده های نخستین این نوع تقویت کننده ها ذاتاً اثر تقویتی دارند و از ویژگی های آنها این است که نیازهای .فیزیولوژیکی را ارضا می کنند مانند :آب ،غذا ،خواب 257 :تقویت کننده های شرطی این تقویت کننده ها در اصل خاصیت تقویت کنندگی نداشته اما در اثر مجاورت با تقویت کننده های نخستین ،خاصیت .تقویت کنندگی پیدا کرده اند مانند :جایزه 258 :تقویت کننده های پته ای پته ای نوع دیگری از تقویت کننده شرطی است .پته یک تکه کاغذ ( ستاره یا ژتون ) یا یک مهر فلزی یا پالستیکی است که پس از رفتار مطلوب دانش آموز ،به عنوان تقویت کننده به او داده می شود و دانش آموز می تواند آن را با سایر چیزها مبادله کند 259 :تقویت کننده اجتماعی لبخند زدن ،توجه کردن ،تمجید و نوازش کردن از جمله تقویت کننده های اجتماعی هستند 260 :تقویت کننده های فعالیتی این تقویت کننده ها ،فعالیت هایی هستند که .کودکان دوست دارند انجام دهند 261 فوریت تقویت یعنی این که معلم باید رفتار مطلوب دانش آموزان را بالفاصله و بدون وقفه تقویت کنند .اگر معلم پس از سپری شدن مدتی از انجام رفتار ،آن رفتار را تقویت کند ،از اثر بخشی تقویت کاسته می شود و نتیجه مطلوب بدست نمی آید 262 یادگیری به وسیله تقویت منفی را گریز آموزی می نامند، زیرا ما از راه گریز از یک رویداد نامطلوب ( تقویت کننده منفی ) به یادگیری رفتاری که منجر به دوری ما از آن .رویداد می شود می پردازیم 263 مهمترین مشکل استفاده از تقویت منفی این است که برای استفاده از این روش باید در ابتدا محرک آزارنده ای با دانش آموزان بکار برده شود تا بعد از طریق حذف آن محرک .بتوان آنان را وادار به رفتار مورد نظر کرد 264 روشهای ایجاد رفتارهای مطلوب تازه در دانش آموزان برای ایجاد رفتارهایی است که از قبل در مجموعه رفتار دانش آموز .موجود نیستند 265 :روشهای ایجاد رفتارهای مطلوب تازه عبارتند از سرمشق گیری 1- شکل دهی رفتار 2- زنجیره کردن رفتار 3- 266 یکی از راهای بسیار معمول یادگیری ،به ویژه در مورد کودکان ،روش سرمشق گیری یا الگو برداری از رفتار دیگران، .از طریق مشاهده رفتار آنان است 267 در انتخاب سرمشق برای یادگیری از راه مشاهده دو :نکته را باید رعایت نمود شباهت بین فرد سرمشق به سرمشق گیرنده 1- فرد سرمشق باید از حیثیت و اعتبار زیادی برخوردار 2- باشد 268 ،در روش شکل دهی رفتار معلم یکی از اجزای ساده رفتار دانش آموز را برمی گزیند و به تدریج در پیچیدگی آن می آفزاید تا به رفتارهای مورد .نظر برسد 269 روش زنجیره کردن رفتار شبیه به شکل دادن است .در روش شکل دادن رفتار ،معلم با طی یک رشته تقریب متوالی رفتار ساده ای را به یک به رفتار پیچیده تغییر می دهد ،اما در زنجیره کردن رفتار، تعدادی رفتار ساده را به هم وصل می کند و از مجموعه .آنها رفتار پیچیده تری تولید می کند 270 در روش زنجیره کردن تقویت پس از انجام آخرین حلقه رفتاری داده می شود .از آنجا که هر چه فاصله بین رفتار و تقویت کوتاه تر باشد یادگیری به نحو بهتری صورت می پذیزد ،بهتر است که در آموزش با روش زنجیره کردن ،در صورت امکان ،از آخرین حلقه شروع کنیم این روش را .زنجیره کردن وارونه می گویند 271 اگر بخواهیم رفتار تازه ای را به دانش آموزان یاد دهیم ،یا میزان وقوع رفتارهای موجود در مجموعه رفتاری آنها را به میزان دلخواه افزایش بدهیم ،باید تمامی پاسخ های مورد ،نظر را بالفاصله تقویت کنیم .به این سبک که تقویت .تقویت پیاپی یا پیوسته گویند 272 پس از آنکه رفتار مورد نظر به خوبی آموخته شد ،یا فراوانی آن به میزان دلخواه رسید ،دیگر تقویت پیاپی ضرورتی ندارد و باید به جای آن از .تقویت نا پیاپی یا نا پیوسته استفاده کرد 273 اشکال تقویت پیاپی این است که اگر ناگهان قطع شود ،منجر به توقف یا خاموشی رفتار می شود اما رفتاری که بطور .ناپیاپی تقویت می شود در مقابل خاموشی ،مقاوم است 274 :در تقویت ناپیاپی چهار برنامه تقویتی بکار می رود برنامه نسبی ثابت 1- برنامه نسبی متغیر 2- برنامه فاصله ای ثابت 3- برنامه فاصله ای متغییر 4- 275 کردن پاسخ معینی از تقویتثابت که نسبی برنامه :وقتی فرد ،به دادن تعداد ثابتی از آن نوع پاسخ وابسته شود، .برنامه تقویت را نسبی ثابت نامند 276 متغیر تعیین نمی شود نسبیاز قبل برنامه برنامه در این : که دانش آموز بعد از دادن چند پاسخ ،تقویت خواهد شد ،اما به او گفته می شود که دیر یا زود تقویت دریافت خواهد کرد 277 ثابت ،دانش ای ثابت فاصله ای برنامه فاصله در برنامه : .آموز پس از گذشت مدت ثابتی از پاسخ دهی تقویت می شود 278 های فاصلهمتغیر فاصله ای برنامهبرنامه، :در این زمانی بین تقویت ها ،متغیر است و شخص از پیش نمی داند که چه وقت تقویت خواهد شد ،اما مطمئن است که .دیر یا زود تقویت می شود 279 بطور کلی رفتارهای نامطلوب دانش آموزان را از :دو راه می توان کاهش داد جانشین ساختن رفتارهای مطلوب به جای آنها و کاهش 1- دادن غیر مستقیم رفتارهای نامطلوب کاهش دادن مستقیم رفتارهای نامطلوب 2- 280 :روشهای مثبت کاهش رفتار عبارتند از تقویت رفتارهای دارای فراوانی کم 1- تقویت دیگر رفتارها 2- تقویت رفتارهای نا همساز 3- اشباع 4- 281 در روش تقویت رفتارهای فراوانی کم ،تقویت به پاسخ هایی که به تعداد کمتری انجام می شود ،وابسته است. برای این منظور ،باید تعیین کرد که دانش آموز در فاصله .زمانی معین باید چند پاسخ بدهد 282 در روش تقویت دیگر رفتارها هر گونه رفتار مطلوب فرد ،بجز رفتار نامطلوبی که قصد حذف آن را داریم .تقویت می شود 283 در روش تقویت رفتارهای نا همساز از طریق تقویت نکردن رفتارهای نا مطلوب و تقویت کردن رفتاری که با آن همساز .یا مغایر است ،به کاهش دادن رفتار نا مطلوب می پردازیم 284 سیری عبارت است از اشباع شدن از تقویت .یعنی اگر تقویت یک رفتار برای مدت طوالنی ادامه یابد ممکن است سرانجام اثر تقویتی اش را از دست بدهد و منجر به کاهش یا توقف .رفتاری که برای کسب آن تقویت انجام می گیرد بشود 285 :روش های منفی کاهش رفتار عبارتند از خاموشی 1- محروم کرد از تقویت 2- جریمه کردن 3- جبران کردن 4- تنبیه 5- 286 :خاموشی عبارتست از شناسایی و حذف منبع تقویتی یک رفتار نامطلوب می توان آن رفتار را از مجموعه رفتاری فرد .حذف کرد 287 روش خاموشی رفتار نا مطلوب ،زمانی بهترین نتیجه را به بار می آورد که با استفاده از روش تقویت ،به جای آن .رفتار مطلوبی قرار گیرد 288 روش محروم کردن یعنی فردی را که رفتار نامطلوبی را انجام داده است برای مدتی از دریافت تقویت محروم کنیم .بدین منظور ،یا فرد را برای مدتی از محیطی که در آن تقویت دریافت می کرده بیرون می بریم ،و یا منبع تقویتی را از دسترس او دور می .سازیم 289 روش جریمه کردن یعنی کم کردن مقداری از تقویت کننده هایی که فرد قبالً .بدست آورده ،به علت رفتار نامطلوبی که انجام داده است 290 در روش جبران کردن یا روش جبرانی ،وقتی که فرد مرتکب عمل خالفی می شود از او می خواهند تا برای جبران عمل خالف خود به اصالح .آن بپردازد مانند:معلم ،دانش آموزی را که خرده کاغذ و خرده تراش مداد در کف اتاق ریخته است وادار می کند تا آنچه را که به .کف اتاق ریخته است جمع کند 291 292 تنبیه عبارتست از ارائه یک محرک آزارنده بعد از یک رفتار نامطلوب ،به منظور کاهش دادن آن رفتار 293 294 فصل چهاردهم ارزشیابی و سنجش عملکرد 295 ،ارزشیابی عبارتست از سنجش عملکرد یادگیرندگان و مقایسه نتایج حاصل با هدفهای آموزشی از پیش تعیین شده ،به منظور تصمیم گیری در این باره که آیا فعالیت های آموزشی معلم و کوشش های یادگیری دانش آموزان یا دانش جویان به نتایج .مطلوب انجامیده است یا نه 296 ،سنجش عملکرد به فرایند اندازه گیری عملکردهای نهایی و کمکی یادگیرندگان در ضمن آموزش و در پایان آن ،گفته .می شود 297 علت نام گذاری ارزشیابی تکوینی آن است که این ارزشیابی در زمانی اجرا می شود که یادگیری هنوز در حال تکوین یا .شکل گیری است 298 ارزشیابی تکوینی را گاه ارزشیابی تشخیصی هم می نامند. علت این نام گذاری آن است که این ارزشیابی عمدتاً برای تشخیص مشکالت یادگیری دانش آموزان و دانش جویان مورد .استفاده قرار می گیرد 299 با د خونین ل خندان بیاور هم وچ ِل ِب جام خم َرَگ ی چ چ نی ت ز ی رسد ،آ ی و نگ اندر رخوش ْش َر تا نگردی آ نا زین رپده زمی نش ن وی م ح ی پ ن گوِش ان رم باشد جاِی غا ِم رسوش حافظ ( 301
69,000 تومان