درسنامه وکتاب نوشت درس دوم دین و زندگی پر پرواز پایه دهم از صفحه 18 تا 25

ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﯿﻢ ﻫﺪف ﮐﻠﯽ :آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎي اﻧﺴﺎن و ﺗﺄﺛﯿﺮ آن وﯾﮋﮔﯿﻬﺎ در ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ و ﺗﻮﺟﻪ و ﺗﻼش ﺑﺮاي ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي ازآﻧﻬﺎ در ﻣﺴﯿﺮ ﻋﺒﻮدﯾﺖ اﻫﺪاف آﻣﻮزﺷﯽ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﻀﯿﻠﺘﻬﺎ و اوﺻﺎف اﻧﺴﺎن در ﻗﺮآن ﮐﺮﯾﻢ ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎي رﺷﺪ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﻘﻮط در وﺟﻮد اﻧﺴﺎن درك ﺿﺮورت ﺧﻮدﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺗﺄﺛﯿﺮ آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي زﻧﺪﮔﯽ ﻃﺮاح :ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي دﺑﯿﺮ دﯾﻦ و زﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ1399 -1400 : پر پرواز ٭ ‍ -1اوﻟﯿﻦ ﮔﺎم ﺑﺮاي ﺣﺮﮐﺖ اﻧﺴﺎن ﺟﻬﺖ ﻧﺰدﯾﮑﯽ و ﺗﻘﺮب ﺑﻪ ﺧﺪاي ﺑﺰرگ ﭼﯿﺴﺖ؟ ١ در درس پیشین دانستیم که جامعترین و اصلیترین هدف زندگی انسان ،نزدیکی و تقرب به خداست. رشد و کمال انسان و در نتیجه رستگاری او فقط با گام برداشتن بهسوی این هدف میسر میشود. ) 1اولین گام برای حرکت انسان در این مسیر ،شناخت انسان است؛ یعنی شناخت سرمایهها ،تواناییها و موانع حرکت انسان در مسیر استعدادهای او و چگونگی بهکارگیری این سرمایهها و همچنین شناخت ِ نحوه مقابله یا اجتناب از این موانع1 (. تقرب به خداوند و ٔ ﻧﮑﺘﻪ ﻣﻬﻢ به همین دلیل است که خودشناسی سودمندترین دانشها شمرده شده است. بهراستی خداوند متعال چه جایگاهی برای انسان در نظام هستی قائل است؟ برای گام برداشتن انسان در مسیر تقرب به خدا ،چه تواناییهایی در وجود او قرار داده است؟ و سرانجام اینکه مهمترین موانع تقرب به خدا و رسیدن انسان به کماالت و زیباییها چه چیزهایی است؟ ١ ٭ این درس با استفاده از کتاب «انسان در قرآن» ،اثر استاد شهید مرتضی مطهری ،تدوین شده است. ــ غررالحکم ،تمیمی آمدی ،ح 9865 18 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه  -1ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاي اﻧﺴﺎن در ﻧﻈﺎم ﻫﺴﺘﯽ ﺟﺎﯾﮕﺎه وﯾﮋه اي ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ؟ سرمایه های انسان ) 1خداوند آنچه در آسمان ها و زمین است ،برای انسان آفریده و توانایی بهره مندی از آنها را در وجود او ١ قرار داده است 1.اینها نشان می دهد خداوند متعال انسان را گرامی داشته و برای انسان در نظام هستی جایگاه ویژه ای قائل شده است1(. همچنین ،خداوند متعال برای اینکه انسان بتواند در مسیر رشد و کمال خود حرکت کند و به هدف خلقت یعنی تقرب به خدا دست یابد ،سرمایه هایی در اختیارش قرار داده است .برخی از این سرمایه ها -2ﻋﻘﻞ را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ؟ عبارت انداز: 2ــ)پروردگار ،به ما نیرویی عنایت کرده تا با آن بیندیشیم و مسیر درست زندگی را از راه های غلط 2 2 تشخیص دهیم .حقایق را دریابیم و از جهل و نادانی دور شویم(. نام این توانایی چیست؟ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻔﮑﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ ﯾﺎ ﻗﺪرت ﺗﻌﻘﻞ .................................................... تــدبر ّ ترجمه آیات زیر بگویید هر آیه به کدام یک از آثار دیگر بهره گیری انسان از عقل اشاره با توجه به ٔ دارد؟ آنها هنگامی که مردم را به نماز فرا می خوانید ،آن را به مسخره و بازی می گیرند؛ این به خاطر آن است که آنها گروهی هستند که تعقل نمی کنند. سورۀ مائده ،آیۀ 58 ......................................................................... اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي ﻋﺎﻗﻞ ،اﻫﻞ ﻣﺴﺨﺮه ﮐﺮدن دﯾﮕﺮان ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ......................................................................... و می گویند :اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقل می کردیم ،در میان دوزخیان نبودیم. سورۀ ملک ،آیۀ 10 ......................................................................... اﮔﺮ اﻧﺴﺎن از ﻧﯿﺮوي ﻋﻘﻞ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ و ﺑﻪ دﺳﺘﻮرات اﻟﻬﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ ،اﻫﻞ ﺟﻬﻨﻢ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد ......................................................................... آیه 20 1ــ برگرفته از سوره لقمانٔ ، ٔ سوره زمر ،آیات 17و 18 2ــ برگرفته از ٔ 19 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه  -1اﻧﺴﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ راه رﺳﺘﮕﺎري را ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﺪ و از ﺷﻘﺎوت دوري ﮐﻨﺪ؟ -2ﭼﺮا ﻫﺮ ﮐﺲ در ﺧﻮد ﻣﯽ ﻧﮕﺮد ،ﻣﺤﺒﺖ ﺧﺪا را در دﻟﺶ اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟ ٢ــ 1خداوند ،ما را صاحب اراده و اختیار آفرید و مسئول سرنوشت خویش قرار داد .سپس راه سرمایه عقل راه رستگاری را برگزینیم و از رستگاری و راه شقاوت را به ما نشان داد تا با استفاده از ٔ شقاوت دوری کنیم1 . -1اﯾﻦ آﯾﻪ ﺑﺮ اﺧﺘﯿﺎر اﻧﺴﺎن دﻻﻟﺖ دارد ﭘﯿﺎم آﯾﻪ ) ( ِ ـبیـل الس یـناه َّ ا ّنـا َه َ َ ـد ُ ِ ِ َـفورا ِـر ا َو ا ّمـا ک ً ا ّمـا شا ک ً ما راه را به او نشان دادیم -2ﻣﻨﻈﻮر از ﻫﺪﯾﻨﺎ ،ﻧﺸﺎن دادن راه ﺳﻌﺎدت اﺳﺖ یا سپاسگزار خواهد بود و یا ناسپاس اﯾﻦ آﯾﻪ ﺑﺎ ﻗﺪرت اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي اﻧﺴﺎن ارﺗﺒﺎط دارد 1 ﻗﺪرت اﺧﺘﯿﺎر ﯾﺎ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮي برای این ویژگی ،نام مناسب انتخاب کنید.......................................... : 2 3ــ)او سرشت ما را با خود آشنا کرد و گرایش به خود را در وجود ما قرار داد .از این رو هرکس در خود می نگرد و یا به تماشای جهان می نشیند ،خدا را می یابد و محبتش را در دل احساس می کند2 . ( ﺳﺨﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﯽ)ع( ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ وﺟﻮدي اﻧﺴﺎن ،ﻓﻄﺮت ﺧﺪاﺷﻨﺎس امیرمؤمنان علی می فرماید: ارﺗﺒﺎط دارد « هیچ چیزی را مشاهده نکردم ،مگر اینکه خدا را قبل از آن ،بعد از آن و با آن دیدم». 2 گاهی غفلت ها سبب دوری ما از او و فراموشی یاد او می شود ،ولی باز که به خود باز می گردیم ،او را در کنار خود می یابیم و می گوییم :اﯾﻦ اﺑﯿﺎت ،ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ وﺟﻮدي اﻧﺴﺎن ،ﺳﺮﺷﺖ ﺧﺪاﺷﻨﺎس ارﺗﺒﺎط دارﻧﺪ ﺳﺮﺷﺖ ﯾﺎ ﻓﻄﺮت ﺧﺪاﺷﻨﺎس .......................................... برای این ویژگی ،نام مناسب انتخاب کنید: ﺳﻮال ﭼﺮا 4ــ خدای متعال ،شناخت خیر و نیکی و گرایش به آن و شناخت بدی و زشتی و بیزاری از آن را در ﭘﺎﺳﺦ همه ما فضائلی که روست این از بپرهیزیم. زشتی و گناه از و روآوریم نیکی و وجود ما قرار داد،؟)تا به خیر ٔ چون صداقت ،عزت نفس و عدالت را دوست داریم و از دورویی ،حقارت نفس ،ریا و ظلم بیزاریم. سوگند به نفس و آن که سامانش بخشید ـواها َو نَ ٍ ـفـس َو ما َس ّ ( ـجورها َو تَـقـواها ـمـها ُف َفـا َ َلـه َ َ آنگاه بدکاریها و تقوایش را به او الهام کرد. 4 2 1ــ سوره انسان ،آیه 3ﭘﯿﺎم آﯾﻪ :اﻧﺴﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻓﻄﺮت ﺧﻮد ،ﺧﯿﺮ و ﺧﻮﺑﯽ را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮي آن ﮔﺮاﯾﺶ دارد ٔ ٔ ــ علم الیقینّ ،مل محسن فیض کاشانی ،ج ،1ص 49و ﺷﺮ و ﺑﺪي را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ و از آن ﻣﺘﻨﻔﺮ اﺳﺖ 3ــ گلستان سعدی سوره شمس ،آیات 7و 8 4ــ ٔ 20 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه  -1ﮔﺮاﯾﺶ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﻫﺎ و زﯾﺒﺎﯾﯽ ﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﭼﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﯽ ﺷﻮد؟ -2ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺪف ﻣﺎ ﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﺳﻌﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎﯾﻤﺎن ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﯿﺮ و ﻧﯿﮑﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﺪي و زﺷﺘﯽ .......................................... برای این ویژگی ،نام مناسب انتخاب کنید: 1 5ــ)گرایش انسان به نیکی ها و زیبایی ها سبب می شود که در مقابل گناه و زشتی واکنش نشان دهد و 1 اندیشه جبران آن برآید (.قرآن کریم ،عامل آن گاه که به گناه آلوده شد ،خود را سرزنش و مالمت کند و در ٔ درونی این حالت را «نفس لوامه» ،یعنی نفس سرزنشگر ،نامیده و به آن سوگند خورده است. س الـ َّلـوامـةِ ِ ـم بِـالـ َّنـفـ ِ َو ال ُاقـس ُ ّ َ و سوگند به نفس مالمت کننده 1 ﭘﯿﺎم آﯾﻪ :اﯾﻦ آﯾﻪ ﺑﺮ وﺟﻮد ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي ﺑﺎزدارﻧﺪه از ﺑﺪي ﻫﺎ در اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﻔﺲ ﻟﻮاﻣﻪ دﻻﻟﺖ دارد وﺟﺪان .............................................. نام دیگر این عامل درونی را بنویسید: 6ــ عالوه براین سرمایه های بزرگ ،خداوند ،پیامبران و پیشوایان پاک و دلسوزی را همراه با کتاب راهنما برای ما فرستاد تا راه سعادت را به ما نشان دهند و در پیمودن راه حق به ما کمک کنند. سرمایه و هدف }هدف و مسیر حرکت هر کس با توانایی ها و سرمایه هایش هماهنگی دارد .اگر کسی سرمایه ای اندک سرمایه این شخص بیشتر شود ،هدف های داشته باشد ،به کاری کوچک روی می آورد .ولی هرچه ٔ ﭘﺎﺳﺦ اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﻤﺎره 2 بزرگتری را میتواند مدنظر قرار دهد و بهکارهای ارزشمندتری روآورد{. ) 2انسان سرمایههای عظیم و ارزشمندی همچون عقل ،وجدان ،راهنمایان الهی و … دارد؛ سرمایههایی که حیوانات و گیاهان از آن برخوردار نیستند .از آنجا که ما بیش از حیوانات سرمایه و استعداد داریم ،قطعاً اندازه حیوانات هدف و مسیر ما نیز باید متفاوت از آنها باشد .پس چگونه میتوانیم بهکاری که در حد و ٔ است ،قانع شویم و در همان سطح بمانیم .هدف ما باید به وسعت سرمایههایمان باشد2 . اگر هدف از خلقت ما خوردن ،خوابیدن و شهوت رانی در این دنیای چند روزه بود ،آیا به سرمایه هایی همچون عقل و وجدان و پیامبران نیاز داشتیم؟! )عقلی که با دوراندیشی ،ما را از خوشی های زودگذر منع می کند و وجدانی که با محکمه اش ،ما را از راحت طلبی باز می دارد .اگر بنا بر خوردن و خوابیدن باشد ،حیوانات از ما خوش تر زندگی می کنند! چون نه عقل دارند که مانع آنان باشد و نه وجدانی که گاه و بیگاه آنان را سرزنش کند. ﭘﺎﺳﺦ اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﻤﺎره 2 (     آیه 2 1ــ سوره قیامتٔ ، ٔ 21 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه بیشتر بدانیم ال در جست وجوی گنج شخصی سالها در جستوجوی گنج بود .روزها زمین را میکاوید و شبها به زاری از خدا میخواست تا در یافتن گنج به او کمک کند تا سر و سامانی به زندگی خویش دهد .تا اینکه یک شب ،هاتفی در عالم خواب به او گفت« :من از طرف خدا مأمورم تو را در یافتن گنج کمک کنم .تیر و کمانت را بردار و به ف ن تپه برو و در نقطهای که میگویم ،تیر را در کمان قرار ده .تیر هرجا که افتاد ،گنج همانجاست»! مرد با طلوع خورشید تیروکمان خود را برداشت و به تپهای که نشانی آن را در خواب گرفته بود رفت. اما هاتف نگفته بود تیر را به کدام سمت پرتاب کند .از همین رو ،تیر را به جهتهای مختلف پرتاب میکرد گوشه مسجدی و هرجا تیر میافتاد ،به کندن آن مشغول میشد .ولی هیچ خبری از گنج نبود .اندوهگین به ٔ درآمد و گریه و ناله آغاز کرد که خدایا آخر این چه راهنماییای بود که به من کردی؟ مدتها کارش گریه و دعا به درگاه الهی بود تا سرانجام آن هاتف بار دیگر به خوابش آمد .مرد شکوهکنان به وی گفت :حرف تو غلط از کار درآمد .من نقطهای را که گفتی پیدا کردم ،تیر را به کمان کردم و به قوت کشیدم اما … هاتف گفت :تو آنگونه که من گفتم ،عمل نکردی .گفتم تیر را به کمان بگذار ،هرجا افتاد همانجا گنج است ،نگفتم به قوت بکش. مرد گفت راست می گویی. فردا به همان نقطه رفت؛ تیر را به کمان گذاشت .تا تیر را رها کرد؛ پیش پای خودش افتاد .آنگاه بود که فهمید منظور هاتف این بوده که گنجی که سالها به دنبال آن بوده است در درون خودش میباشد. ١ ــ مولوی ،مثنوی معنوی ،دفتر ششم 22 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه  -1ﻧﻔﺲ اﻣﺎره را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ؟ -2ﺷﯿﻄﺎن را ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﺪ و ﺑﯿﺎن ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎر او ﭼﯿﺴﺖ؟ موانع رسیدن به هدف ١ خدای متعال ،عالوه بر اینکه عوامل رشد و کمال را به ما نشان داده ،عوامل سقوط و گناه و دورماندن از هدف را نیز به ما معرفی کرده است. 1 ــ او به ما یادآوری می کند که )عاملی درونی ،انسان ها را برای رسیدن به لذت های زودگذر دنیایی ،به گناه دعوت می کند و از پیروی از عقل و وجدان بازمی دارد 1.میل سرکشی که در درون انسان طغیان می کند و وی را به گناه فرامی خواند، «نفس اماره» ،یعنی فرمان دهنده به بدی ها نامیده می 1 شود .این ّ عامل درونی همان است که حضرت علی درباره اش فرموده است :ﺳﺨﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم درﺑﺎره ﻧﻔﺲ اﻣﺎره ( «دشمن ترین دشمن تو ،همان نفسی است که در درون 2 توست». 2 ــ همچنین ،خداوند از عاملی بیرونی خبر می دهد که خود را برتر از آدمیان می پندارد و سوگند یاد کرده است که فرزندان آدم را فریب دهد و از رسیدن به بهشت باز دارد 3.کار او وسوسه کردن و فریب اجازه وسوسه می دهیم دادن است و جز این ،راه نفوذ دیگری در ما ندارد .این خود ما هستیم که به او ٔ یا راه فریب را بر او می بندیم2 . ﭼﻪ ﺷﯿﻄﺎ دشمن،ن در روز قیامت که فرصتی برای توبه باقی نمانده است ،به اهل جهنم می گوید:؟ ﺳﻮال همین وعده حق داد؛ اما من به شما وعده ای دادم و خالف آن عمل کردم .البته من بر شما }«خداوند به شما ٔ تسلطی نداشتم؛ فقط شما را به گناه دعوت کردم .این خودتان بودید که دعوت مرا پذیرفتید .امروز 4 خود را سرزنش کنید نه مرا .نه من می توانم به شما کمکی کنم و نه شما می توانید مرا نجات دهید». ٢ ) ( { نام این دشمن چیست؟ ﺷﯿﻄﺎن ......................................................... ٥٣ آیه 1ــ سوره یوسفٔ ، ٔ عدی َع ُد ِ َّ یك ب تی ل ا ك فس ن ک و ا ): ص ، ج کاشانی، فیض البیضاء، ة ج ح (الم َ ین َجنـبَ َ َ َ ٰ ّ 2ــ َ َ ّ َ ُ َ َ آیه ص، سوره 3ــ ٔ ٔ 4ــ آیه ابراهیم، سوره ٔ ٔ ٥ ٦ ٨٢ ٢٢ 23 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه تــدبر ّ با توجه به ترجمه آیات زیر بگویید شیطان از چه راه هایی انسان را فریب می دهد؟ وسیله شراب و قمار ،در میان شما عداوت و کینه ایجاد کند و شما را از شیطان می خواهد به ٔ یاد خدا و نماز باز دارد. سورۀ مائده ،آیۀ 91 و شیطان ،هر کاری را که [گناهکاران] می کردند ،در نظرشان زینت داد. سورۀ انعام ،آیۀ 43 کسانی که بعد از روشن شدن هدایت برای آنها ،پشت به حق کردند ،شیطان اعمال زشتشان را در نظرشان زینت داده و آنان را با آرزوهای طوالنی فریفته است. محمد ،آیۀ 25 سورۀ ّ -1وﺳﻮﺳﻪ ﮐﺮدن اﻧﺴﺎن ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﯿﺪن ﺷﺮاب ......................................................................... -2وﺳﻮﺳﻪ ﮐﺮدن اﻧﺴﺎن ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻗﻤﺎر ......................................................................... -3 ......................................................................... زﯾﺒﺎ ﺟﻠﻮه دادن ﮔﻨﺎه در ﻧﻈﺮ اﻧﺴﺎن -4 ......................................................................... ﻣﺸﻐﻮل ﮐﺮدن اﻧﺴﺎن ﺑﻪ آرزوﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ در دﻧﯿﺎ پاسخ سؤاالت شما چرا خدا شیطان را آفرید تا انسان ها را گمراه کند؟ در ابتدا باید بدانیم که خداوند شیطان را شیطان نیافرید! به این دلیل که او هزاران سال هم نشین فرشتگان بود و خدا را عبادت می کرد اما در نهایت بنای طغیان و سرکشی گذاشت و مسیر انحراف را برگزید .پس خداوند از همان اول موجودی به عنوان شیطان با درونی پلید و شیطانی نیافریده بود بلکه این خود او بود که از اطاعت خدا اجتناب کرد و راه دیگری برگزید .همچنان که خداوند، از ابتدا فرعون را با صفت فرعونی و ستمگری خلق نکرده بود ،بلکه خداوند انسانی آفرید که شایستگی رشد و کمال داشت اما خودش با میل واختیار خود ،راه غلط را برگزید. 24 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه نکته دوم اینکه شیطان هیچ کس را وادار و مجبور به گناه نمی کند ،بلکه شیطان تنها انسان را دعوت به گناه می کند و انسان می تواند به دعوت شیطان پاسخ نه بدهد و او را ناامید کند. نکته آخر اینکه ،علت گناه انسان فقط و فقط شیطان نیست .اگر شیطان هم نبود ،نفس اماره نیز انسان را به گناه تشویق می کرد .انسان در کنار ویژگی های فطری که او را به سمت خیر راهنمایی می کنند ،دارای غرائز حیوانی نیز هست واگر زمام خود را به این غرائز دهد ،جز به مسائل حیوانی نمی اندیشد .شیطان در این میان فقط به کمک نفس اماره می آید و انسان را به غرق شدن در این غرائز دعوت می کند ،اما در پذیرش این دعوت ،هیچ اجباری نیست. -1ﺧﯿﺮ ،زﯾﺮا ﮐﺎر ﺷﯿﻄﺎن ﺗﻨﻬﺎ وﺳﻮﺳﻪ ﮐﺮدن و دادن وﻋﺪه ﻫﺎي دروﻏﯿﻦ اﺳﺖ .او ﻓﻘﻂ اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﮔﻨﺎه دﻋﻮت ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .او ﻫﯿﺞ ﺳﻠﻄﻪ اي ﺑﺮ اﻧﺴﺎن ﻧﺪارد .اﯾﻦ اﻧﺴﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ اراده و اﺧﺘﯿﺎر ﺧﻮد دﻋﻮت او را ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد و ﯾﺎ رد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اندیشه وتحقیق اراده ما در تصمیمگیریها میشود؟ 1ــ آیا وجود شیطان ،مانع اختیار و ٔ 2ــ چه رابطهای میان «تواناییها و سرمایهها» و «هدف» وجود دارد؟ سجده بر 3ــ خداوند شیطان را از درگاه خود راند و برای همیشه او را طرد کرد ،چون فرمان خدا را برای ٔ انسان اطاعت نکرد .حال دیدگاه و احساس خود را نسبت به انسانهایی که حاضر نیستند در برابر خدا سجده کنند و بندگی شیطان را میپذیرند ،بیان کنید .داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺎ ﺗﻔﮑﺮ و ﺗﻌﻘﻞ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﻮال را ﺧﻮد ﺑﯿﺎن ﮐﻨﯿﺪ 25 ﻣﺠﺘﺒﯽ ﻣﺤﻤﻮدي ،دﺑﯿﺮ دﯾﻦ وزﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﯾﺬه