پاورپوینت
محیط زیست و زیست‌شناسی

پاورپوینت رشته علوم پایه زیست مبانی ژنتیک از فصل اول تا فصل 12

صفحه 1:
دانلودفایل پاورپوینت رشته علوم پایه زیست مبانی ژنتیک از فصل اول تا فصل 12 یدها: 293

صفحه 2:

صفحه 3:
اهداف كلى ال لم اا اال 1000 اا لل م ا 2 00 اا ۱ ‎erie‏ ا مفاهیم و روشهای آماری و توانای استفاده از آنها در 00 ‏* 4- آشنايى با جكونكى و نتايج دو تقسيم ميتوز و ميوز و اشكال مهم توليد مثل در جانداران ‎| ree Ronmrtc errs Sura ea ‎Feorermrey bev reer Per) Rtn ‏ل‎ ee reo SRS aareeztuas Upas and g's Sia

صفحه 4:
جز 022555584 اهداف كلى 1 1 S eras eee oem eel ocd cd morn ves Beeec] ‏اا‎ Pe erry erp tae) Fe ON OER Etre Te PP errr Om Fane For ۱ ee eee creda) RA Sre REC RECS RN Se esc] ed oe er ere a ‏موجودات زنده.‎ a eat eal Peo gente ems | PRP ONE De RU roa nee Fea

صفحه 5:
«(۱ 09< جایگاه درس در زیست ‎os‏ owt nee Pes Ore Seat eee ا ا ا ‎Rep ens ener Sree nr‏ درس مى باشد. ‎ance‏ ا ا ل

صفحه 6:
مبانی ژنتیک Jgl Las ‏زنتیک مندلی‎

صفحه 7:
هدق ‎uit joo]‏ كلى اين فصل عبارت است از؛ آشنایی با تاریخچه علم ژنتیک, آزمایشهاء نتايج و قوانین مندل هدفهای جزئی شامل: . تاریخچه مختصراز علم ژنتیک. بادگیری اصطلاحات: ژن, جایگاه. جهش, آلل. ناخالص, خالص, ژن بارز, ژن نهفته, ژنهای هم بارز و نیم بارز, ژنوتیپ, فنوتیپ, ژنوم. دو رگه

صفحه 8:
آزمایشهای مندل در خصوص انتقال صفات ‎aly‏ ‏اساس علم ژنتیک را پی ریزی ‎US no‏ آزمایشهای فراوان دانشمندان ردی و اسپالانزانی و پاستور نظریه تولید خود به خودی را ردکردند. در شروع قرن بیستم ویژگیهای عمومی تقسیم میتوز و میوز به کمک میکروسکوپ بررسی می شد. بررسی پژوهشگرانی مانند بووری نشان داد که تقسیم میوز سبب جدا شدن کروموزومهای هومولو

صفحه 9:
ژٍن: عوامل ورائتی که سبب بروز زیست شتاختی در یک جاندار می بة - جایگاه: هر ژن محل کاملاً مشخصی بر روی کروموزوم به نام لوکوس دارد. جهش: الل ‎Aa‏ 2 ده ورائتی

صفحه 10:
آلل: ژنهای موجود در یک جفت کروموزوم مشابه و در جا جایگاه مشخص خالص: فردی که دارای دو ژن مشابه به هم داشته باشد. ناخالص: فردی زن شبیه ندارد.

صفحه 11:
در هر دو حالت خاله ناخالص فين مغلوب: ژنهایی که فقط در حالت خاص و غياب زن بارز بروز مى كنند. زنوتيب: فرمول زنتيكى و يا ريخته هر صفت. . فنوتيب: خصوصیات ظاهری, زیست شیمی و فیزیولوژیکی هر صفت

صفحه 12:
ژنوم: مجموع اطلاعات ورائتی یک سری 1 ایجاد شده از طریق امیزش دو ژنوتیب مختلف.

صفحه 13:
۳

صفحه 14:

صفحه 15:
| انتخاب دو نمونه از دانه ها با تفاوت از نظر صفت رنگ ‎Js‏ " از طریق کشتهای متوالی, بدست آوردن نمونه های خالص. دو نژاد خالص دارای گل سفید و قرمز بودند. مندل سپس دانه های گرده پایه گل سفید را به اندام ‎dole‏ پایه گل قرمز و گل قرمز به اندام پایه ماد كل سفید منتقل کرد. عمل ‎es Lb‏ سازی چلیپایی اس

صفحه 16:
| رتى كلها 7 7 FLOWER COLOR Purple White 7 0 9 q ‏موقعیت کلبا‎ ¥ 3 FLOWER POSITION ‏اف‎ Terminal ‏رنک دانه ها‎ © © 9220 ‏ماس‎ Yellow Green ‏شعل دانه ها‎ ‘SEED SHAPE Round Wrinkled ‘eye ee ee = POD SHAPE Inflated Constricted oo ‏رک غلایا‎ = — ۳ POD COLOR Yellow Pope ‎ah fa‏ دا هلى كرده كلياى سفهد رك به كلياى قرز ‎ ‎ ‏ارتفاع ساقه ‎‘STEM LENGTH‏ ‎

صفحه 17:
4 مونو سار نسم ‎a‏ حاصل از آمیزش اين دو نژاد را نسل اول ناميد. ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏. افراد نسل اول از د كرده و افراد نسل دوه

صفحه 18:
حدود 4/3 افراد نسل دوم دارای گل قرمز و 4/1 دارای كل سفید. آزمایش دیگر دو نژاد یکی با دانه با پوست صاف و دیگری با پوست چروکیده بود. در نسل اول با باروری به روش چلیپایی افراد دارای پوست صاف هستند. با آمیزش افراد نسل اول به روش خودباروری, 4/3 افراد نسل دوم دارای پوست صاف و 4/1 پوست چروکیده دارند.

صفحه 19:
در آزمایش سوم , مندل دو نژاد دیگر از اين گیاه را ‎ad L‏ های زرد رنگ و سبز رنگ انتخاب کرد. در نتیجة آميزش اين دو نوع كياه با یکدیگر, تمام اماد ل الل لاا ۱ ' افراد نسل اول به روش خودبارورى آميزش داده شدند. © در میان افراد نسل دوم 6022 دانه با لپه های زرد و 2001 دانه ‎sl atl‏ سبز تشخیص داده شد. 7 تست بين تعدادااين اذى كرؤة يبر حَدويا 4/3 بد 1ست ( 3 به 1).

صفحه 20:
مندل از اين آزمایشها چنین نتیجه گیری می ‎US‏ ‏افراد هیبرید (دورگه ) نسل اول از هريك از والدین خود يك عامل وراثتى دریافت می کنند. ieee orcs rl) ‏اک اک كرا‎ ‏او رنگ زردیا عامل زرد را با علامت "۷" و رنگ‎ ‏سرت را ای‎ ‏بنابراین , افراد نسل اول به صورت ۲۷ م‎ " ‏می شوند.‎

صفحه 21:
y Gametes 37 % y Gametes 1 y oY ‏لاو‎ ‎= Ng My YY 14 ۷

صفحه 22:
لعلف رانا آمیزشهای مونوهیبرید. آمپزشهای دی هبرید | نیز ترتیب داد. ‎eel Est calle.‏ میزش , والدین در دو صفت 11۹ متفاوت و یا دو جفت ژن با یکدیگر تفاوت دارند.

صفحه 23:
قانون دوم مندل

صفحه 24:
آمیزش افراد دی‌میبرید نسل اول با یکدیگر 15 1/16 RRYY a |RRYy 15 1/16 | ‏یا‎ RRyy 0 1/16 ۷ ا 1/6 1/16 Rey Roy

صفحه 25:

صفحه 26:
۱۳

صفحه 27:
ترى طيبريديسم ‎RrxRr 9 YyxYy » TtxTt‏ 1025+ 120 12۷+ 12 02۲+ 1۵2۵-8-2 RrvyTt + (ryt Ryt [RyT[Ryt [ryt [evt[ ryt [ryt] (3/4 R 1/4 1) (3/4 Y + 1/4 y) (3/4 ۲+ 1/4 ID) (04 vy + 172 Vy + 1/4 yy) (4 RR + 1/2 Re + 114 ry) (1A TT + 112 Th + 414 th)

صفحه 28:
ی - فردی با ژنوتیپ ۸3۵80, چند نوع گامت می تواند تولید ۶ توع. چول فرد مزنور در دو صفت ۸ و ظ ناخالد " نوع 22-4 که عبارت اند از اج , ۸۵,۵8 ,۰۸8 - فردی واجد ژنوتیپ ۸۵88, چند نوع گامت تولید می " پاسخ : 22 نوع, زیرا فرد مزبور فقط صفت ۸ ناخالصی و برای صفت اهوموزیگوت است , پس: نوع 22 *2که شامل ۵8و 28 است.

صفحه 29:
. آلل های هم بارز: چنانچه در میان آلل های يك صفت رابطه و بارزیت و نهفتگی وجود نداشته باشد و فعالیت هر دو آلل در بروز صفت موردنظر یکسان باشد. دو آلل را نسبت به یکدیگر هم بارزمی نامند . " در انسان , سیستم خونی ۸80 تحت کنترل سه آلل 8 ,۸۵و ۵و است . آلل 0 نسبت به ۸ ‎ole‏ دو آلل ۸ و 8 رابطة هم بارزی وجود دارد

صفحه 30:

صفحه 31:
" نیم بارز به آلل هایی گفته می شود که هر کدام از آنها در نبود دیگری, صفات ‎bug‏ ‏به خود را ظاهر می سازد. . ولی هنگامی که در کتار هم قرار گیرند ( فرد حامل آنها به صورت هتروزیگوت)؛ صفات حد واسط آن دو بروز می کند. علت اين پدیده فقدان بارزیت کامل دو

صفحه 32:

صفحه 33:
RWLS | WWLs: wwss 9 ‏جد‎ ۵۱: 4V16 RRLL + 18 RALS + 1/16 RRSS + 1/8 RWLL + 1/4 RIVLS + 1/8 RWS + 1/16 WWLL + 18 WAWLS + 416 5 ws! fond

صفحه 34:
1- افرا با کدا ‎eae sid ee‏ م چند الف) 2300 ب) 2380 ۸۸۵0 ‏ج)‎ ‎AaBb (> AABbCC (0 AaBbCc (5

صفحه 35:
2- آمیزش میان دو فرد با ژنوتیپ ۸۵800 مورد را در اين صورت : الف) چه نسبتی از فرزندان آنها فنوتیپ ع30 دارند؟ ‎Sas Ula hain ee‏ ار 238066 ‏چه نسیتی از فرزندان آنها ژنوتیپ‎ (c ‏دارند؟‎ در گیاه 3 انوا | که و ا 5 های ‎ale‏ بنویسید

صفحه 36:
مبانی ژنتیک فصل دوم 9 اثر متقابل زنها بر يكديكر

صفحه 37:
Ls ae ‏هدف‎ ‎oe‏ با ب ‏اسا ‎se‏ فنوتیپی به دست آمده دريك آ و تیبی ميزش ‎plein.‏ هيپوستاتيك را تشخیص دهید. ‏نا ازاثرمتقابل ا ری سب وی ‎

صفحه 38:
اپیستازی پدیده ای است که در آن تظاهرات فنوتیبی يك ژن توسط يك ژن غیرآلل (موجود در جایگاه ژنی دیگر) پوشانیده می شود. " ژن پوشاننده را اپيستاتيك و زنى را که تظاهراتش پوشیده می شود هيپوستاتيك می نامند. در این پدیده, ماهیت ژن هيپوستاتيك تغییرنمی کند و ممکن است چندین نسل به صورت مخفی و پوشیده باقی ‎wiles‏

صفحه 39:
‎lol a‏ قرن بیستم , ادامة پژوهشها مندل بیتسون ‎mae‏ بر روی جانداران مختلف, از جیلء مرغ و خروس اهلی, انجام گرفت. ‏.در يكى ازاين آزمايشهاء شكل تاج ابن پرنده مورد توجه و بررسى قرار مى ‎Pee cs eee ‏بروز این صفات فقط يك ژن شرکت دارند؟‎ ‎

صفحه 40:
' در پاسخ به این پرسش, بیتسون و پانت آمیزش جدیدی را ترتیب می دهند که درلن يك نژاد تاج گل سرخی و نژاد دیگر تاج نخودی دارد. حاصل این آمیزش ظهور افرادی با تاج گردویی است. در نسل دوم 916 افراد تاج گردویی, 316 تاج گل سرخی, 316 تاج نخودی و 116 تاج ساده دارند. ‎wis,‏ دراینجا نیزهمان نسبت 9:3:3:1 حاصل از آمیزش دو دی هیبرید به دست می آید. " پس می توان نتیجه گرفت که در واقع دو جفت ژن در بروز صفات ياد شده دخالت دارند.

صفحه 41:
آميزش دو تژاد گل سرخی وساده با یکدیگر تعامی اقراد تسل اول دارا تاج کل سرخی هستند از آميزش افراد تسل اول با یکدیگر ۳/۴ افرادتسل دوم دارای تاج گل سرخی و ۱/۴ دیگر دارای تاج ساده هستند. 10 عدج 17

صفحه 42:
Pea Comb | fp om ‏آمیزش دونژلدتاع‎ ‎Rose Comb ۳‏ 3 / وته گل سرتی بایکدیگر . لیا | ۰ ‎MPP‏ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏تعامی افراد نسل او تاع گردوبی دارند ‏از ميرش اقرلة نسل اود ‎A ‏م‎ ‎823 Ret sen BE eb bl 3/16) 3 ۳ 9 ۳ | feo | Reo ose | Pea | sinde ‎ ‏5 ناراف تاج ساده ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 43:
تجربه دومی که چگونگی عمل ژنهای اپيستاتيك را نشان می دهد آمیزشی است که توسط بینسون وپائت میان دو نزاد از گیاه خلر وحشی ترتیب ‎eld‏ شد. رنگ گل در این گیاهان متفاوت و متنوع است , اقا داز کیان مورک هی ام( دارند با یکدیگر آميزش دادند. وبا کمال شگفتی مشاهده می کنند که تمام افراد نسل اول دارای گلهای رنگین اند.

صفحه 44:
آمرش دو اه که دراک كلهاف سفید رنگ هستند. تعامي اراد سل او داراي گلهاي ونگین هستند. ا أعيزش نسل اول با يكديكر 6 ذاراي كلهاي سفيد White Flowers ‏تاش‎ White Flowers 28 ‘AASB wite ۴ ‘Aabb White

صفحه 45:
بیتسون و پانت در آزمایشهای متنوع خود جانداران مختلفی را مورد بررسی قرارمی دادند, از جمله بررسی رنگ پر در مرغ و خروس. دو نژاد از مرغ و خروس با پرهای سفید با یکدیگر أشي ذادة | شدند تام افراد سل أدل رما سفيد داشتند. . سپس افراد نسل اول پرسفید را با یکدیگر آمیزش دادند, که در طی لن 916 افراد نسل دوم دارای پرهای سفید و 316 واجد پرهای رنگین گردیدند.

صفحه 46:
1 ‏انوا‎ 2 cea EEFF cet ‏سغيد رن‎ LD تماصي افراد نسل او دارا برهاي سغيد ‎sized Sy‏ موس افراد تسل ال با یکدیگر 6 اراک ‎Glog‏ سقيد 20 | 602 | 66] write | write | white Esty) ۵0۳۲ | 7 write | White

صفحه 47:
. از آمیزش نژادی از خرگوش سفید با خرگوش شاه تفاع افراة سل او ‎Ss ese‏ من شوند. حال اگر افراد نسل اول با یکدیگر آميزش کنند, 916 زاده ها در نسل دوم خاکستری, 316 سياه و 416 آنها سفید می شوند. نسبتهای فنوتیبی معرف اين ‎eae‏ که دو جفت ژن در بروز تغییرات رنگ در پشمهای این الم ترك دار

صفحه 48:
آمیزش دو نواد خرگوش اسقيد وسياة بايكديكر تعامي اقرلا نسل اول ‎sat Ei dL‏ از سرش افد نسل اول ‎Bahl,‏ 8 _ خاکستری رگ Aacc | Aace Gray _| Gray Race | Ace Gray | white 6 3

صفحه 49:
1- اپیستازی (روایستایی ) را تعریف کنید. 2- انواع ژنوتیپهای ممکن را در مرغی که تاج ردویی دارد بنویسید. 3- آتاویسم را تعریف کنید . 4- صفت پلی داکتیلی (پرانگشتی ) با افزایش تعداد انگشتان در انسان تحت کنترل يك ژن بارز است: با وجود این, فراوانی این صفت در جوامع انسان بسپار کم است. برای این پدیده, چه دلیلی را می توان ارائه کرد؟

صفحه 50:
مبانی ژنتیک فصل سوم كاربرد روشهاى امارى در زنتيك

صفحه 51:
موزشی این فصل عبارت ‎Da Neel‏ آشنایی بابرخی مفاهیم وروشهای آماری و تواناء استفاده از آنها در حل مسائل ژنتیکی. کاربرد و ضرورت بهره‌گیری از اصول و روشهای آماره در مطالعات ژنتیکی را توضیح دهید. " مفاهیم زیر را تعربف کنید وآنها را درحل مسائل آمار: به كار كيريد. " رویدادهای ‎as‏ احتمال. جمعيت. عنصر, نموز 005 با جایگزینی, ‎eee‏ تصادفی, ‎“oli‏ 0

صفحه 52:
روندادهای مستفل اسفاده كنيد را رات سا رای 0550 استفاده کنیر برای محاسبه تعداد ترکیباتی که از نظر تعداد عناه یکسان‌اند وفقط در يك عنصر با یکدیگرمتفاوت‌اند از فرمول کلی ترکیب استفاده کنید. برای محاسبه تعداد ‎Te‏ عدار عناه

صفحه 53:
‎eee‏ تعداد ‎a‏ رفن عاضر نا كد عناصير ‎٠‏ متقاوت اند ار رول ‏ای محاسبه تعداد ‎be iin ln oS‏ بر ار ‎ae‏ ‎Ce‏ کاس کم وجود دارد. ازفرمول ‏بکسان‌اند ودرترتیب: فاده نمایید. ای محاسبه احتمال وقوع چند رویداد مختلف به ركب, از کی ای ۳ 5 فرموا توزيع جند+ آزمون ‎aoe‏ کای ‎Rog‏ در رز در مورد قابل قبول بودن خطاهای آزمایش به کار گیرید. ‎

صفحه 54:
زندنی روز 07 پیش‌بینی کرد, ‎bu‏ عوامل و ‎oS‏ نظر دخالت دارند متعدد و شامدهها سا كردن لق تلك ن بر روی ت از یداد عددی که میز زا معلوم میکند این تغير باشدرو بو عرورت ‎٠‏ آستفا ‎

صفحه 55:
منال: می‌خواهیم بدانیم که دريك زایمان, احتمال تولد فرزند پسرچقدراست. دراین صورت فراوانی تولد فرزند پسریا دختر درهر انان ل سا ی زایمان, برابر دو (بسرودختر) است. پس ‎we‏ ‏شود. — ‎P=‏ تال ون ای یت مور بر دلا قرمز و15عدد سفیدند. اگر به ‎ae‏ 0 از درون کیسه بیرون‌آوريم. احتمال قرمز بودن است؟

صفحه 56:
و ۳[ ده هرا ر نفری. جهل نفرآنها مبتلا به هموفیلی هستند, ال ا در اولين برخورد با شخصی ‎a oe‏ شویم چقدراست؟ ‎Bia‏ می‌شود که هرقدر تعداد ‎oe ee‏ ۳ نیز کمتر می‌شود, و برعکس, هرقدر مقداربيش: شود احتمال وقوع آن رویداد ‎Seon‏ ‎

صفحه 57:
" جمعیت مجموعه‌ای از رویدادها, اشخاص, اشیا و موجوداتى است كه درصفاتى - مشترك باشند مانن جمعيت يزد. كه صفت مشترك انها يزدى بودن است. و یا پروتئینهای خون و یا یاخته‌های خون. " هرعضواز يك جمعیت را عنصر یا فرد می‌نامند و گروههای مرتب شده هر جمعیت را نمونه نامگذاری می‌کنند. بنابراین, گویچه‌های سرخ به منزل نمونه‌ای از جمعیت یاخته‌های خون هستند.

صفحه 58:
. دراین روش نمونه‌گيري, چنانچه عنصر یا نمونه‌ای از يك جمعیت انتخاب گردد, قبل ازانتخاب فرد دوم, فرد اول باید به جمعیت برگردانده شود. " مثال: درون کیسه‌ای 9مهره وجود دارد که سه عدد آنها سیاه. سه عدد سفید و سه عدد قرمزاست. احتمال خارج کردن دو مهره سفید به طور پیایی چقدراست؟ به شرط اینکه پس‌از_ خارج کردن مهره اول که فرضاً سفید است آن R= 2 9

صفحه 59:
دراین روش فردی از يك جمعیت انتخاب شده, به هنگام انتخاب فرد دوم. فرد اول به جمعیت برگردانیده نمی‌شود. درارتباط با مثال قبل, می که مهره سفید اول را پس ازخروح, کنار بگذاریم و مجدد يك مهره سفید را تصادفا خارج ‎eu‏ دراين صورت: 3 8 احتمال خارج شدن اولين مهرة سفيد 9 احتمال خایج شدن اولین مهرة سفید 8 ‎B=‏ ا ا و

صفحه 60:
پا وبا مایم ات یر ان که الاب مک ‎sly‏ هرزایمان دوپیشامد (پسر و دختر) است. " پیشامد مرکب: رویدادهایی را مركب می‌نامند که از چند پیشامد ساده تشکیل شده باشند. " ييشامد مستقل: ا را مستقل می‌نامند که احتمال ‎ee‏ یکی از نها تاثيرى در تداشته باشد. وقوع احتمال رویداد د

صفحه 61:
" پیشامد غیر مستقل: رویدادهایی را غیرمستقل می‌نامند که بروز يك رویداد در احتمال بروز پیشامد دیگر موّثر باشد و یا به‌عبارت دیگر, وقوع يك رویداد با بروز یا عدم بروز رویداد دیگر ارتباط داشته باشد. بنا به قرارداد. اگر رویداد مرکب ۶۳ از دو رویداد ‎aoe‏ و تشکیل شده باشد, دو حالت زیر وجود دارد: " الف- 6 و۲ مستقل از هم باشند, در این صورت احتمال وقوع ۶۴ يا © برایر است پل - , جر

صفحه 62:
. ب- او غیرمستقل‌از یکدیگر باشند, بنابراین احتما وقوع 5 برابراست ‎Pry =P XP hy‏ ‎tee‏ ار م ‎ep‏ رويدادع است. مثال: درون کیسه‌ای20 مهره سفید و 30 مهرة سياه با اندازه و وزن یکسان وجود دارند. احتمال خارح كردن دو مهره سفيد به طور , پیاپی بریر (یمت با: دحال اكرمورة سفيد اول را كاركدا ريع وان حالت احتمال خارج كردن دو مهره سؤيد يرابر با ع سرت 50

صفحه 63:
اصل اول احتمالات: بروز يك رویداد تأثیری در بروز احتمالی بعدی همان رویداد ندارد. بنابراین احتمال وقوع رویدادهای مستقل برابر ‘feild? pn dlgel ger ‏است با حاصل‎ اصل دوم احتمالات: احمال بروردویا چند رویداد مستقل بم طور ابراست با حاصل صرب احتمال ا ا

صفحه 64:
زه ‎nee‏ اگر اجتمالی بروز يك رویداد ‎ney Pat‏ ختمال ‎aL yl Eads ne‏ نشان دهیم. رای عواهیم داشت ل و ا اراي اح لا لالض ى محا احتما كب ها به ‎eel‏ انما مسقل و ‎suka‏ ار صورت گیرد, ازبسط دوجمله‌ای نیوتون استفا می‌شود ازاين اه هنگامی استفاده می‌کنیم که رویدادها ‎eo‏ بیشترنباشند. لين رابطه بصورت 21 (0+م)”

صفحه 65:
مثلث پاسکال: این مثلث شامل مجموعه‌ای ازاعداد است که به صورت مثلثی قرارمی‌گیرند واضلاع دو ساق آن را اعداد يك تشکیل می‌دهد. ‎(atb)4=1 Mis‏

صفحه 66:
ترکیب: ترکیباتی هستند که تعداد عناصر شرکت کننده در آنها یکسان است ولى نوع يك عنصرانها ممکن است متفاوت باشد, مانند ‎ab‏ ‎BC 9 aC 5‏ که سه ترکیب دو عنصری متفاوت ‎stot ۲ oe‏ ‎JS olasi n=‏ <۲ تعداد جزء, <! علامت 1 ( حاصل ضرب اعداد متوالی). ‎

صفحه 67:
قرنیب: ترکیباتی هستند که از نظر تعداد عناصر يت ی کر راز ۱۳ ترتیب قرار گرفتن و یا نوع عناصر با هم تفاوت دارند. ‎pn‏ ‏فرمول کلی ترکٍ ‎aan ails‏ . تمدیل: ترکیباتی هستند که عناصر تشکیل دهنده آنها با یکدیگر برابرند و تنها در ترتیب قرارگرفتن با یکدیگر متفاوت‌ا: ‎aoc‏ ‏فرمول کلی ‎Pn Soot‏

صفحه 68:
" توزیع چند جمله ای: به‌منظور محاسبه احتمال وقوع مرکب چند رویداد مختلف, می‌توان‌از توزیع چند جمله‌ای استفاده کرد که ‎eee‏ آن‌احتمال وقوع چند رویداد را می‌توان به دست‌آورد فرمول ‎nt Se vw‏ 10 P ‏آزمون مريع شى (لاة): جتائكه در انتذاي اين" فصل‎ ‏شد, در غالب آزمایشهای تجربی تفاوتهایی ميان‎ ‏نتایج مشاهده شده و نتایج قابل انتظار وجود دارد.‎ ‏فرد يزوهشكرء ا اين تفاوت: بايد تنث‎ ‏تهداكة جه مقدار از اين تقاوت قابل فبول اس‎

صفحه 69:
9 میزان خطا آن قدر زياد است كه بايد تجربه را تکرار کرد؟ آیا علت زياد بودن خطا ناشی از فرضیه نادرست‌است؟ آیا با تغییر دادن فرضیه می‌توان میزان خطا را کاهش‌داد؟ فا ‎el‏ ‏دو مرف اه شده, 6 نمايندة ند ‎Cn eee nica‏ تفاضل © و »© میزان انحراف را نشان می دهد.

صفحه 70:
1- فرض کنیم که صفت رنگ قهوه‌ای چشم درانسان نسبت به صفت رنگ آبی غالب است: اولین فرزند زن ومردی چشم قهوه‌ای. چشمان بی رنگ دارد, دراین صورت: الك لقال ا فر لد آنان چسم انس باشد جقدراست؟ ب- احتمال اينکه دومین فرزند آنان چشم قهوه باشد چقدر است؟ ‎aS‏ لكا رس اس سای ‎

صفحه 71:
" د- احتمال اينكه نز دوم آنان ‎es‏ قهوه‌ای, فرزند سوم 1 جهارم چشم آبی ‎oN‏ پنجم چشم قهوه‌ای باشد چقدراست؟ م- اگراین زن وشوهرچهارفرزند داشته باشند, به چند حالت ممکن دوفرزند چشم آبی ودونفر دیگرچشم قهوه‌ای می‌شوند؟ و- احتمال اينکه ازچهارفرزند آنان يك نفرچشم قهوه‌ای وسه نفرچشم آبی باشند چقدراست؟

صفحه 72:
7 2 در يك جمعیت فرضی, فراوانی ژن ۵ برابراست با5/0 , فراوانی ژن 23/0 8 و فراوانی ژن 0 ات دراين صورت: " الف- چه درصدی ازافراد جمعیت مزبورگروه خونی ۸ دارند؟ ب- چه درصدی ازافراد جمعیت فوق گروه خونی 8 دارند؟ ج- چه درصدی ازافراد جمعیت یاد شده گروه خونی 0 دارند؟

صفحه 73:
مبانی ژنتیک فصل چهازم تولید مثل

صفحه 74:
عد كلت ادو ا فصل ‎she‏ است از: ها ۳ میتوزومیوزواشکال مهم تولید مثل در جانداران . " ضرورت يديدة تقسیم را بیان کنید. ی میج بابح تک دهید و نتایج | ‎eee‏ با هم 3 ا ی ی و ساختار کمپلکسهای نایتونمی و کیاسما را توضیح دهید. رال کین وهای ی در زان و مردان

صفحه 75:
نگی تشکیل ياخته های جنسی را در نظیر خسها و خزه ها که ‎eae Ie‏ ال ی راد ‏هان غالی کلدار بیان کنید. .دلیل اهمیت بیشتر گیاهان عالی تسبت به ‎Bis‏ عالم را ار دانسا مان 2 ‎ney oO‏ بارامسى» , کلامیدوموناس و فارج نوروسپورا دهید. ‎

صفحه 76:
" هر یاخته از بدن جاندار پس از رشد کافی, تقسیم شده و یاخته هایی همانند خود را به وجود می آورد. درطت لين جربان تمام اطلاعات وراتی باحته اول به صورت یکسان به هر دو ياختة حاصل از این نوع تقسیم (یاخته های دختری ) منتقل می شوند. . تمام یاخته های موجود در بدن يك جاندار پر یاخته ای از تقسیمات پیاپی میتوزی يك ياختة 02 کروموزومی به نام تخم پدید می آیند.

صفحه 77:
ش از شرح مراحل تقسیم میتوز, قسمتی از چرخه رید گرا یاخته ای که اینترفاز نام دارد اشاره شود. اینتر فاز: این مرحله حد فاصل بین دو تقسیم پیایی میتوز است که فرایندهای سنتز مواد مختلف مانند پروتئین در آن صورت می گیرد و در نتیجه رشد یاخته مهمترین ویژگی مرحلة اینترفازاست . یکی دیگر از ویژگیهای این مرحله وجود هستك در درون هسته است .

صفحه 78:
کروموزومهای اینترفاز به شکل رشته های بسیار دراز و نازك اند که هر رشته را کروماتید عت ‎Ne gn ek‏ آن به چهار مرحلة پروفاز, متافاز, آنافاز و تلوفاز

صفحه 79:

صفحه 80:
دارای يك سری کروموزومی است. ‎is ole a clan‏ ی وس رای ام ‎a‏ را ‎nine teenie‏ 2 11 کاهش می یابد. " تقسیم میوز را می توان به دوبخش میوز1 و میوز2 تة نمود. " درطی ارال ميوز1, ‎rere‏ هش کروموزومی صورت عبارت > کروموزومهای همتا (همولو" ‎tau srareey AI LM e Sis ier‏ ا ار است, دوکروماتید هر کروموزوم ازهم جدا می شوند. ‎

صفحه 81:
, eee eee Corea ‏دعر‎ ۲ Orca Sister chromatias remain attached ‘Microtubule atfachec to Metaphase kinetoctore (with centriole: a pairs) Homologous _ ‘chromosomes eeparate Centromere Sister Tetrad chromatids (with Kinetochore)

صفحه 82:
| شوت ما Sister chromatids Hapioid daughter ‘separate cells forming

صفحه 83:
ممم | مه

صفحه 84:

صفحه 85:
young رن ‎cia ti. ۳ at‏ رك سس (insite ‏أدج‎ ‎003 0 spore mother cells Urside sporengiom) sporophyte (2n) MEIOSIS FERTILIZATION ‘gametophyte (n) تر 0 0 | te هنود مج هب ام

صفحه 86:
‎‘sporangium (capsule)‏ ون ‎‘heterotophie) seta (eam‏ ‎embryo ‏سك‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎| gamstorinile cient ad — porophyte (2n) MEIOSIS FERTILIZATION gametophyte (n) ۳ een egg (nonvaseular) ‎ ‎» — archegonium (toma eo org) ‎‘sperm dix— thizoids ‎antheridium gametophyte ‎

صفحه 87:
Haptod (r) Diploid (20) — Meiosis __ wicrospore Sy Tripteia ‏سس 0 مم‎ Ovule Pollen grain (<> ca ۳ young male soa" “¢ tamer jhyte) \ ‏مج‎ ‎2 a Nucleus of ‏رم‎ Style

صفحه 88:

صفحه 89:
چرخة زندگی پارامسی (جنسی)

صفحه 90:

صفحه 91:
MEIOSIS

صفحه 92:
Asexual nia} Fusion (Conidia) 1 2 cx, Vegetative Vegetative yO 2 ‏رشد و‎ ۷ growth gD a: \ ee 1 ‏وس‎ (Conidia) ii ‏هاكياى‎ ‏غير جنسى‎ Culture ass ki ‏آزمایشگاهی‎ ۳ ‏ت‎ 9 \ | Meiosis 11 Germinatior faWalara eke NS 0 00( خر رن رن ‎I Meiosis‏ 0000 Ascus & ascospores

صفحه 93:
1- چه تفاوتی میان گروموزومهای اینترفازی وپروفازی وجود د للد ‎LL‏ حلة اینترفازا هکم جر ‎DOES ee‏ 0 ‏و‎ ‎Fey on AaBbGe cy ‏ف ای‎ تقسیم می شود يأخته های صل از تقسیم (یاخته های دختری) دارای چه نوع ژنوتییی هستند؟

صفحه 94:
- تشکیل سیناپس در کدام مرحله صورت می گیرد؟ 8- کمپلکسهای سیناپتونمی را توضیح دهید. . 9- تشکیل تتراد وآرایش آنها در سطح استوایی دوك تقسیم در چه مراحلی روی می دهد؟ 10- دلایلی که موجبات انتهایی شدن کیاسما را فراهم می سازند کدام اند؟ 1- محصول مرحلة اسپوروفیت خزه ها

صفحه 95:
2120 اگر دوپارامسی که به هم ملحق ‎wo‏ ‏شوند ژنوتیپ ‎CCDD 9 ccdd‏ و داشته باشند در اين صورت ژنوتیپ پارامسی های دختر را که حاصل انجام عمل مزبورهستند بنویسید. 3- چه تفاوتهایی میان الحاق و خودباروری در پارامسی ها وجود دارد؟ 4- منظور ازتناوب نسل چیست و در چه نوع جاندارانی مشاهده می شود؟

صفحه 96:
مبانی ژنتیک مربوط به آن

صفحه 97:
ofp ‏رت‎ آشنایی باپدیدة فين تلبت ونقش ‎see‏ ژنتیکی ج آزمایشها در مورد حشرات, پرندگان ‎oe‏ وموزومها را در تعبین حالات طبیعی جنسیت موجودات زنده توضیح دهید. جنسیت ‎ee‏ زنبور وحشی و ‎oh‏ ژنيك بودن توضیح دهید. ‎Ll‏ ۳ و پیامدهای آن را شرح دهید. چگونگی ‎sae‏ جنسی اولیه در جنین های ۷۳" و ۷۲" تداوم آن به صورت تمایز جنسی تانویه را توضیح ‎aa‏

صفحه 98:
برچ 5 3 از اختلالات در ‎fas asain ۳ _‏ Soe ‏هموفیلی‎ Ss. 3 9 ‏ده بخ ی را‎ ‏لیونیزا ۳ رای‎ استفا ‎POPU ate‏ صفا ری وا ‎Sa ease Lot Stats Sr Sear RSS‏ 9 محدود ‎i Se ise‏ ‎nats las gee ae ee ae‏ ‎eat til‏ وابسته به جنس توضیح دهید. انواع ‎Olea tape‏ ال ازجدا نشدن کروموزومها و انواع آن را بیان کنید.

صفحه 99:
بررسی کروموزومهای جشرات در مرحلة اسپرم سازی درسال 1891توسط اه کت وی در كار ادا م کند که تیار کروموزومهای حشرة نر فاقد همتاست. . بنابراين حشرة مزبور دو & یاختة جنسی نر با فراوانی یکسان تولید می کند. گروهی از باخته ها واجد 3 ‎aE‏ مر و گروه دیگر فاقد آن اند. سخ و منطقي براى اين پدیده ندارد و شاید به همین علت ان را کروموزوم ۳" می نامد.

صفحه 100:
© 113 | eae ail ‏كروموزوم ص‎ اعلام مى دارد. ‎De ane 4‏ ۱ . داراى دو كروموزوم "لا" و حشرة نر فقط دارا ‏يك عدد "كا" است و بقية كروموزومها در دو جنس نر و ماده برابرند. ‎

صفحه 101:
= تعداد دسعجات ۸[ تعداد دستجات لا ماده د ممه 2 2 = 5 - 3/2 3 1 ماده 1 مدرد 3 3 بين ‎Cintersex) yas‏ | 0.67 = 2/2۸ 3 2 اميد 9 2 1/۸ 3 1 ماده استثتايي 1.5 = م3 4 3 ماده 4 = ‎ax/aa‏ 2 4 ابر اساس جدول چنین به تظر می‌رسد که ژنهای تعیین کتنده جتسیت جر ايرر حشره بر روک كروصوروم "2" و اتوروم قرار دارند و تحادل جتسیت میات آنها در تصبین قتوتیب جنسیت مود است | ثر و مادههات استتتابى به علت عدم سارش با شرابط محيطى عمدت از بين مویروند.

صفحه 102:

صفحه 103:
. در جاندارانی مانند مگس میوه وجود کروموزوم ۷ برای تعیین | می دهد. یکی از یاخته های حاصل از تقسیم, یکی از دو کروموزوم ۷۳" خود را از دست می دهد. بنابراین گروهی از یاخته ها "2" و تعدادی نیز فقط ‎"x" SL‏ دريافت مى كنند. شد هاج ايراج ری ات ‎ae‏ ی ی شود که قسمتی از پیکرآن دارای فنوتیپ نر و بخشی دیگر وا« فنوتیپ ماده است. چنین پدیده ای را چند شکلی جنسی ‎iol so‏

صفحه 104:
. اين تمایز در طی دوران جنینی صورت می گیرد د حدود هفته ششم دوران مذکور, غده ها و لوله ها تناسلی اولیه شكل مى كيرند ‎٠‏ این دم ها در صورت وجود شرایط متسب دازا قدرت تمایزند و می توانند در اثر د ‏تناسب نوع زنوتيب جنسی جنین ۳ ‎Pay” LK‏ ‎ort‏ های جنسی مربوطه مبدل گردند. ‏غده های جنسم ‎ay ee ate‏ درونی ز می شوند. لوله های تناسلی تمایز رال وهای مرا و9 ها و ‎

صفحه 105:
تمایز جنسی محدود به دوران جنینی نیست, بلکه در ب از تولد وتا سنین بلوغ نیزادامه می یابد. " در طی این رویدادها تفاوتهای متعددی ازنظر ویژگیهای ظاهری و درونی بین دو جنس نر و ماده پدیدار می شوند. جنسی طبیعی اندامها و لوله های تناسلی جنین ‎Le‏ به ‎eases s‏ رد " انجام تمایز ثانویه جنسی ‎Who‏ فرد نر و ماده توسط هورمونهای جنسی کنترل می شود ومیزان این هورمو: نيز به نوبة خود توسط هیپوتالاموس تنظیم می گردد.

صفحه 106:
ب ریخنة ژنتیکی "و 0 وبه طور طبیعی واد ار ات هه ار ‎ss‏ يك فرد نر و مادة کامل صورت <2. ولی گاهی تغییراتی که ذر تودةْ جنیتی رخ می دهند باعث تولد نوزادانی می شوند که از نظر ساختار جنسی غیرطبیعی هستند. لازم به یادآوری است که برخی از : تفاوتها ناشی از طبیعی در میان افراد يك نژاد یا ات ات 2

صفحه 107:

صفحه 108:
تعداد جسم يار ريخته كروموزومهاي جنسي 45,X - 46,XY - 47,XY¥ 46, XX - 47,XXY - 48,XXYY 47,06 - 48,06۷ - 18۷ 48,006 - ۷ 900

صفحه 109:
برای اثبات میزان جبرانی کروموزوم ‎"x"‏ می توان از ورور نار كمالك فت: ‎seas‏ موزوم ۷۲" دازای لوکوسی به نام ۲/۳" است. این اه دارای يك ژن بارز "۲۷" " و يك ژن نهفتة ۲ است . ژن "۲۱" مسئول کنترل و تولید پروتئینی به نام آنتی وا پاک ان وتات ‎Mies lea‏ هنگام خونریزی فراهم می آورد. در حضور ژن نهفتة 0 (در اقراد ‎Ne ee‏ و), اين پرونئین خته نمی شود و در نتیجه مکانیسم شدن خون د کی ی ار ‎yea‏ ‏بروز نوعی هموفیلی می شود

صفحه 110:
Parents: Redeyed <j White-eyed ‏إن‎ ‎female 000 #” mate (XY) OumiiEag . ES ma, ‏و‎ سا اس سس

صفحه 111:
هرصفاتی + هوش: ‎cou he cee i‏ كاه ‎aan oe i et el‏ . با توجه به اينكه كروموزوما نسبتاً ‎nee‏ ات قاعدتا بايد داراى لوكوسهاى متعدد باشد كه عده | ازآنها ارتباطی با جنسيت ندارند. به طور كلى مى توان ت که صفات جنسی وغیر جنسی انسان توسط زنهاى آتوزومی وجنسی رهبری می شوند وعوامل نیزبراین فرایندها بی تأثیرنیستند. . درانسان, صفا متعددی شناخته شده اند که ص به یکی از دوجنس ‎ee Pee pes ie‏

صفحه 112:
. ژنهای این قبیل صفات در هر دوجنس نر وماده وجود دارند. ولی رفتارهای متفاوتی ازخود نشان می دهند. ‎e‏ به عبارت دیگراین ژنها ممکن است در يك جنس به صورت بارز و درجنس د ‏| قي طاس موی طبيعي موی ‎sub‏ ‎ ‎ ‎_ ‏ژتوتیب‎ ‎BB, ‎Bb ‎bb ‎ ‏طاس ‏طاس ‏موف طبيعي ‎ ‏به صورت ‎۳ ‎88 ‎Bb ‎bb ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 113:
‎ve‏ مورگان مبنی بر استقرار الل سفیدی چشم بر روی کروموزوم ۲ و(واب ‎Ue or ee Gl‏ از نظر سپتولوژیکی, ‎gore‏ ‏ا ‎ew an‏ ‎bos‏ ‎Redeye a 8 ۷ ‘pe ‏مورد بررسی قر‎ ‏می ‎

صفحه 114:
بریجز, هنگامی که ماده های چشم سفید و نرهای چشم فرع را با یکدیگر امرس می داد انتطار داشت كه بر آساس مشاهدات و تایه ارانه شده توسظط مورگان ۶ ‎elas‏ حسرات ‎sll cele bole‏ جشمان فرم رگ و ‏بر ‏" اما وی درعمل گاهی با فراوانی کم (2000/1 ) به ماده ‏های يح الشدية و ارعات لدم قرمز برخورد می کرد. " آميزشهای مکرر و در اين زمینه, به ارائة نظرية ‏جدا نشدن کروموزومهای ‎X‏ توسط بریجزمتجر می دد. ‎

صفحه 115:
. جدا نی P: Whiteeyed tT Redeyed male es ft ۴

صفحه 116:
> نوع جنسیت در مگس میوه که دارای و, اتوزوم و 2 کروموزوم ۳" باشد چیست؟ فده تاو مان ‎an‏ وحشی ماده دييلوئيد و نر دیپلوئید وجود دارد؟ ‎ey‏ هلل يوان تعیین 2 ‎a‏ 2 سبت می دهند ‏5 تر ‎Bou‏ ' با زان ی که درانها یکی ‎a‏ وموزوم "كا" به جسم بار تبديل مى شود چیست ؟ ‏رد اگر یکی از دو کروموزوم ‎“xt‏ زنان غیرفعا ‏کروموزوم "۷" دارند چیست ۲ ‎

صفحه 117:
ie as ‏مس شود من وه ره داشت ؟‎ es His ‏میان صفات محدود به جنس و صفات‎ ene ef eee ‎Spe aes‏ ازدواج می کند که پدرش درا ‏بوده است دراین صورت : ا ‎Fe ee se‏ باب ‎a=‏ رار ار ج < چه نسبتی از فرزندان آنها سالم می شوند؟ اد ‎dies‏ ايكه اولین فرزند آنها پسر سالم باشد ‏چقدراست ‎

صفحه 118:
مبانی ژنتیک پیوستگی زنها و نوترکیبی

صفحه 119:
ست از: ور واستفاده یکدی آحد نقشه خوا مورک ‎ls ‘Jabs‏ مر علا ضمن 5 ارعانشات ‎see at pe‏ ‎es‏ عدم نون دوم مندل وقوع بدي پدیده ی ‎monte aha‏ افراد ر ‎Sys ast al Sauls ode‏ اب ۱ ‘ اجتماع يا جذ 1 , ‎ote‏

صفحه 120:
با 7 ق ‎oe‏ ‏همنا راما مجاسبه و ‎ee ee‏ ۳ نتایج حاصل از آن ‎of ous ‏را بنويسيد. ‏مقدار تداخل ميان دو زن ‎ae‏ به روش ‎i oe:‏ چگونگی اثبات وقوع سيتول ‏روشهای جدید ونیز ‎esas‏ ‏دهید ‏با شرح آز بربجز ‎ae‏ از مورد قا ‎pias‏ 3 وود ی ‎eis‏ ‎

صفحه 121:
بيتسور و داراى كلهاى ارغوانى با دانه هاى كرد كشيده وديكرى داراى كلهاى قرمز با دانه هاى كردة كروى است. با بررسی دوصفت بتنهایی, از آميزش گیاه گل ارغوانی با ‎aus Vals‏ قرمز, 4/3 افراد نسل اول واجد گلهای الخوانت 42 1 انیا دارای کلهای کر كو هيد لوو همجنين از آميزش كياه با دانه هاى كرده كشيده با كياه داراي دانه های ‎ys‏ , 4/3 افراد نسل اول دارای دا ‎slo‏ 625 کشیده و 4/1آنها واجد دانه های 5245 کروی خواهند بود.

صفحه 122:
x 10 Red flowers White flowers Long pollen grains 0 Short pollen grains Fy wo Red flowers Long pollen grains

صفحه 123:
A x Red flowers ۷ ‏ساس وان‎ WO ed Fp ) ۱ to ۸ wo lal o% Red flowers. Red flowers White flowers White flowers Long pollen Short pollen Long pollen ‘Short pollen grains grains grains grains 4831 390 393 1338

صفحه 124:
عتاه مصاهده‌هنیه | "تاد یل شار | ستبت مورد تتطاز ‎an‏ 3 يعد 1 مد 0 للق ‎Veit were‏ ‎wn Te WTA‏ ‎P‏ ‏م ‎x pe‏ ‎o% ۱"‏ ‎Red flowers Wiite flowers‏ ‎Long pollen grains Short pollen grains‏ 5 "1 ‎Red flowers |‏ Long pollen grains

صفحه 125:
Fy 4 x ۱" Red flowers Wo Long pollen grains Fe wt 8% fa) 1۳" o% Red flowers Red flowers White flowers White flowers Long pollen Short pollen Long pollen Short pollen grains grains grains grains 226 95 97 1

صفحه 126:
زنهاى بيوسته و عدم بيروى از قانون «براساس جدول فوق, نسیتهای مشاهده ‎son‏ 0 1 نسبت 16/9 6 ورد و ار سان ذیگر آز تسه ‎CP‏ مى دهد كه تعدام أنواع مل ‎pea Riese ee ate‏ وت فاحش دارد. . ظاهراً اقراد نسل اول, به جاي توليد جها ۲ جنسى با تسبتهاى يكسان 4/1 در اول اماس با تیب ام ‎eee ORME‏ با تیپ سا بیشتری تولید تون دوم مندل نمی تواند آن را توجیه

صفحه 127:
دو اصطلاح زير توسط بیتنسون و پانت برای تفسیر آزمایشهایشان معرفی می شوند: عدن با احتماع/ حالتی است که درآن یلك کروموزوم دارای دوژن بارز و کروموزوم همساخت آن واجد دوالل نهفتة انهاست . " ژنهای ۴ وا در حالت جذب يا اجتماع هستند. و رون با یراکند کی حالنی است که سر کروموزوم از يك جفت همساخت دارای يك ژن بارز و يك ژن نهفته است . ژنهای 0 وا در حالت دفع يا پراکندگی هستند.

صفحه 128:
‎Prprvgvg(F1) x prprVgvg ~‏ تعداد نوع ژنوتیپ ‏ نوع فنوتيب ‏پ ون 5 ‎PrprVgvg‏ تیپ وحشی ‏522 ولاو00م/م ‎١‏ جهش یافته ‎Prprvgvg 0 -‏ چشم قرمز بال کوتاه پ 9 ۷ چشم ارغوانی ‎JL‏ ‎

صفحه 129:
مورگان وهمکارا درازما د اول را ‎ee cos‏ | prprvgvg Prprvgvg prprVgvg

صفحه 130:
در آزمایش سوم , آمیزشی میان مگس ‎uz‏ ‏ارغوات و مین وال توا ص۱۳ ‎Se‏ ‎Prpr Vgvg x ۵۲۵۲۷۵۷۵‏ تعداد نوع زنوتيب نوع فنوتيب ‎PrprVgvg Cm‏ تيب وحشى ‎prprvgvg QOS‏ جهش يافته 358 .۰ ۰ ۳۲۵۳۷9۷9 جشم قرمز بال تاه ‏ل 346 لاو ناكام چشم ارغوان بال يبلن ‎prprvgvg‏ جشم ارعوانى ‎

صفحه 131:
۲۳۲۵۳۷9۷9 (2۳۵۳۱۷9۷9)۴1 تعداد 2 نوع زنوتيب نوع فنوتیب 2605 ۷9 تیب وحشی ‎Wild‏ type ۴۱۸۲۵۱6 ‏جهش يافته‎ ۲۷۷9 234 vestigial ‎os =e ron‏ ۱99 چشم ارغوانی بال ‎Prprvgvg 2038 ۰‏ بال کوتاه چشم قرمز ‎

صفحه 132:
آزمایشهای ‎ee‏ ن و همکارانش مدارك محکمی را در تایید نظرية سوتون و بوواری مبنی بر استقرار ژنها بر روی کروموزوم و شباهت رقتار کروموزومها و ژنها ارائه می our products of eos! ۱ ae ES ‏ا‎ ‏اس ۳ | ماس سس‎ | 00 ۳ 8 Recombinant co 1۳7 ‏ا | سكم‎ ساسع حب / | صتحسفييه ‎Prem |" Oxi |‏ ‎rose‏ | هه

صفحه 133:
. جدا شدن ژنهای پیوسته مشروط به شکسته شدن قطعاتی کاملا یکسان از يك جفت کروموزوم همساخت و مبادلة قطعات شکسته شده با یکدٍ است. اين پدیده را کراسینگ ارس تا این فرایند سبب تشکیل کروموزومهایی می شود که حامل قطعاتی از کروماتیدهای غیرخواهری است چنین کروموزومهایی را که در آن پیوستگی قبلی ژنها از بین می رود و ترکیبات جدید ژنی پدید می أيند. کروموزومهای نوترکیب می نامند.

صفحه 134:
سه زن 6 ‎Ratios:‏ ا توجه به تصادفى ران امسكسكت ‎Lay De Sua‏ ‎eee‏ ه ترين تصوراين است كه احتمال وقوع شیک او س رواد 04 ش از 2 و ۵ خواهد بود. بر اساس چنین تصور می توان نقشة ژنی را بر حسب فراوانی کراسینگ آور تهیه کرد. فاصله بين ژنها را با واحد نقشه ژنی اندازه گیری می ‎BS‏ به منظور ارج نهادن به پژوهشهای مورگان. هر واحد ‎Bi‏ ‏ژنی رايك سانتی مورگان می نامند.

صفحه 135:
ل كر بقوع کراسیی | سه ژن بارز والل ها آ مور اش + ‎ects ail ol‏ تا ره تی آنها ‎Pen‏ ‎wl =) 3‏ پرسش عثبت است؟ ‏بریجز و در مگس میوه سه زن نهفتة وابسته بم (فقدان برخي از تارجه ها در بدن ), ‎"ov"‏ ‎ot ‎eee ae eee Grane ‏موره تورسى قرار مى دهت كه در طن ‎bole‏ ‏هتروزیگوت ‎nis‏ م ‎SE ev‏ آمبزش ‎۱ ‏اساس نتایج به دست آمده تعداد کل فرزندان هجو[ ‏اس نتايج فرزندان این 1 ‎

صفحه 136:
تداخل و ضریب انطباق " براساس تجربیات مولر ‎eh‏ زویداد هر کراسینگ_ آوزاز وقوع کراسینگ آور مجدد در مجاورت آن منطقه جلوگیری می کند, چنین فرایندی را تداخل گویند. ۳ "در صد گراسینگ آور مضاعف مشامده شده 77 در صد کراسینگ أور مضاعف قابل انتظار

صفحه 137:
" اشترن در محیطهای کشت به مگس میوه ای وم ‎yes os‏ جیار هه او از کروموزوم ۷ به کروموزوم ‏ آن متصل شده بود. این کروموزوم ‏ به علت داشتن قطعه ای از کروموزوم ۷ از دیگر کروموزومهلی « متمایز بود. ولو آشترن با اسر ایس روا جابجایی دیگری میان يك کروموزوم ۲ و يك کروموزوم اتوزوم ایجلد می ‎US‏

صفحه 138:
| 0 ١ ‘missing iis terminal segment, 1 Normal Xehromozome 9 eh chromosome: Noncrossovers Crossovers — ‏متس تست‎

صفحه 139:
بریجز, مگس ميوة ماده هتروزیگوت برای دو صفت وابسته به کروموزوم 26 ائوزین (6) و ورمیلیون (۷) (دو نوع رنگ چشم جهش یافته) را با نر وحشی امیزش می دهد. ما ار فا هر کم است که ظاهراً برای صفت 6 هتروزیگوت و برای صفت ۷ هوموزیگوت هستند. " ظهوراین حشرات استثنایی را چگونه باید تفسیر کرد.

صفحه 140:
Mitosis First melotic 2 =) 7 Second meiotic, divison

صفحه 141:
Second meiotic 7 divison 7

صفحه 142:
111111

صفحه 143:
پایان میوز ( ۰ ' ‎repteatas‏ ‎aia‏ ۸62۸ میوز۲ ‎i‏ 1 میتوز 1 تشكيل ۵ لاه لاه لاه لاه لاه لاه لاه ‘AB YAb ۲۵۵ Yab

صفحه 144:
aabb 40% 10%Aabb 10%aaBb eee ‏مورد آزمون جلیبایی قرار مى كيرد‎ 6 eee ‏با‎ ae 2 در زاده های الهامی شود ‎Ke TI ach‏ 1 فاصلة ميان رن ۱

صفحه 145:
3- فردی با ژنوتیپ ۸/۵8 دو نوع ياختة نوترکیب (حاصل وقوع کراسینگ اور) زیر را تولید می کند: ‎AB 16%‏ Ab 16% فاصلة میان زن ۸تا 8 چقدر است ؟ 4- اكر فاصلة ميان زن 8 تا 18 ,8واحد نقشة رن باشد, در اين صورت جه درصدى ازياخته هاى جنسى توليد شده نوتركيبى دارند؟

صفحه 146:
ود فاسله مان رن شب ۲ برای است با 1 واجد نقشة زنى و 8 تا © برابر با 10 و فاصلة ميان ژن ۸ تا برابر 8 واحد نقشة زنى است , در اين صورت ترتيب صحيح قرار كرفتن اين سه زن بر روى كروموزوم را تعيين كني 6- فاصلة ميان ‎Bs Rey‏ برابراست با 15و ‎UB‏ ‏ل 1 ور مضاعف مشاهده شده در بك آرمون حلایی 2است, دراین صورت میزان صریت انطباق را محاسبه كنيد

صفحه 147:
مبانی ژنتیک نوتركيبى در باكتريها و ويروسها

صفحه 148:
آشنایی با مکانیسم و قوع نوترکیبی در ‎ve‏ و ویروسها. -اصطلاحات و واژه های زیر را تعریف کنید وآنها را در توضیح ماه ری پدرسی اه کار برد -ایی زوم, فاکتور۴, اگزوتروف, پروتوتروف, پیلوس چنسی, باکت باكترى ]0 ‎Majo 3) ell Ohi sist ors sl‏ ترانسفورماسیون, ترانسدوکسیون عمومی و اختصاصی, فاژ ترانسدوکت کننده. - با استفاده از آزمایش لدربرگ وهاینز درمورد باکتری اشرشیا کلی, چگونگی وقوع توترکیبی در باکتریها را توضیح دهید. "دوشکل معتلت اتشعال » فعالیت ماک ۲ ‎SiH + cpsias)‏ ۲) درطی پدیده الحاق را توضیح دهید.

صفحه 149:
“ ليتك و لبزوژ لكر ‎DNA GUE’ ake‏ قار د ‎SUE‏ ‎ly‏ ا كنيد . - با شرح آزمایشهای هرشی, چگونگی وقوع نوترکیبی د میان فاژها را توضیح دهید. - با استفاده از نتایج آزمایشهای مربوطه, پدیده ترانسفور ماسیون و نقش آن در ایجاد نوترکیبی, وعامل ن را توضیح دهید. با شرح آزمایشهای مر ترانسدوکسیون عمومی وا را در ایجاد نوتر

صفحه 150:

صفحه 151:
ied pat amid Chromosomal CrO —_ Sites of homologous. recombination wn (O

صفحه 152:

صفحه 153:
7 els: 9 Mines wo ‏فرایند نوترکیبی درفاژها نخستین بار توسط هرشی بر‎ ‏روی فاژ ار مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت‎ هرشی , نژادهای متفاوتی از اين اژ را شناسایی ود بندی کرد. " اساس این تقسیم بندی, تعداد ی است که در واحد زمان توسط فاژ مورد نظر متلاشی می شوند. ‎he eee‏ ی و ‎

صفحه 154:
نژادوجشی این فاز 4۳۳" پلال كوجك توليد مى كند. نزاد ديكرى أن باكترى اشرشيا ‎on pA‏ وجود د 4 قار مش افك و ‎rile ties‏ و ودر شجة متلاشی نمی شود. عار ویک فازها در چرحه و لس که ولو و وو مه جر ‎babs cate‏ مد ‎Pree ho‏ متلاشیک رد: ار ‎SBC oes oo‏ شی و به عبارت‌دیگره نژاد ‎ease oes err my Si‏

صفحه 155:
شناسايي ظهور ‎ese gate‏ رگانیسمها, بویژه 0 leas as Seles Ver ae اين» زمينة لازم بررسی و شناخت راههای احتمالی دیگر را که سبب ظهور نوترکیبی ژنتیکی می شوند ‎ih‏ ساخت. از جمله پژوهشگرانی که در اين رهگذر سهم سرابي دارد مئ كوان ار كزيفيف نام رد ممطالعات این میکر وب شناس در 1928 بر رو نوعی باکتری به تام استرپتوکوکوس نومونیه آغاز

صفحه 156:
Living Type IIS bacteria recovered Living Type IIs Soh 25 Capsule Dead mouse Heatkilled Type IllS Live mouse Go > aN Live mouse

صفحه 157:
Living Type IIR Live mouse No capsule 8 Live mouse Living Type IIIS Heatkilled Type IIIS bacteria recovered + Living Type IR 0 Live mouse 0 Seo -< 1955 Dead mouse

صفحه 158:
ی رو مك کلود و مك کارتی در يك کارمشترك و طولانی موفق به شناسایی عامل اصلی ‎bu»‏ ترانسفورماسیون می شوند. براساس فرض آنها, آنچه سبب تبدیل باکتری ۳ به 5۳" می شود باید یکی از ترکیبات چهارگانة پروتئین. چربی, اسیدهای نوكلئيك و يا راک ری بای ی کر ‎Lot‏ ‏ويا شيرة آن وجود دارند.

صفحه 159:
گروهی از فاژها قادر به انتقال ژنها از يك باکتری به باکتری تا فا را ترا ییون مت اه — این پدیده نخستین باردرسال 1952 توسط زیندر و لدربرگ هنگام بررسی راههای احتمالی ایجاد نوترکیبی درباکتری سالموئلا تیفی موریوم (عامل بیماری تیفوس ) کشف شد. " بر اساس آزمایشهای آنهاء اگر نژادهای جهش يافتة اگزوتروف این باکتری, که از نظر نوع جهش با یکدب عيقافت اله فارد تخبط كب حاقل دود مويب افو باکتری پروتوتروف می گردد که قادر به رشد در محيط كث حداقل است.

صفحه 160:
Liquid medium with DNase Sintered glass fiter—bacteria oot pass through the fier, but viruses and DNA

صفحه 161:

صفحه 162:
0 Normal excision 4. chromosome: gah Host chromesome ۳-۷

صفحه 163:
۱ Hybrid att site DNA Specialized transducne Unstable transductant ‘Nigel ‏ا‎ 0 i ‏توس‎ gah ‏سس‎ ssa 2 ‏لللتسحتا‎ ‎id 1 * سس

صفحه 164:
۰ 1- باکتری پروتوتروف و اگزوتروف را تعریف 2 خصوصیات فاکنور ۲ را توضیح دهید. . 3- نتايج آمیزشهای زیر را در باکتریها بنویسید: +Pt * F(1 Ft * ‏2)ع‎ ‏3)ع«*ع‎ 4)ع* صب

صفحه 165:
" 6- چرخة ليتيك, باکتری ليتيك و باکتری ليزوژنيك را توضیح دهید. 7- اپی زوم چیست ؟ 8- چرا الحاق میان ۲۷۲ و ۴ بندرت موجب تبدیل ۴ به يك باکتری دهنده می شود؟ 9- تفاوت ميان فارٌ لامبدا و فاژ ا209 در چیست ؟ 10- آیا تشکیل ۸093۱ نتيجة جدا شدن فاز لامبدا از کروموزوم اصلی میزبان است ؟

صفحه 166:
مبانی ژنتیک ار

صفحه 167:
" هدف آموزشى كلى اين قصل عبارت است از: 1- وازه ها و اصطلاحات زير را تعزيف ٍ يف كنيد و آنها را توضیح مفاهیم ژنتیکی بدرستى مونوپلوئيد, اوپلوئید, در وی اون وید ود ولو ‎gas ol‏ ثید, تریزومی, تریزومی مونوزومی, نولیزومی, دیزومی. ‎on‏ ۳ ۶ وموزومی حذف با مضاعف شدن, نوع ی تشخیص و اثرآتشان بر زند ندار را ‎Ker‏ دهيد. ‎eo pesos fio aly 3 ‎

صفحه 168:
‎Flin 0‏ توتترابلوئيد و الويلى بلوئيد و وبر" ‏هاى زنوتيبى و فنوتيبى أنها را توضيح دهيد ‏7- جكونكى شکل گیری نولیزومی, مونوزومى و تريزومى در جانداران واثرات آنها را ‎se oes‏ ‏8- 1 ی ژنوتییی, چگونگی و عوارض ‏نا ای کروموزومی زیر ‎ae‏ شرح دهيد. ‏مونوزومی, تریزومی ‎a‏ تريزومى ‎XYY‏ اوت اا تریزومی 21, تریزومی 13و سندروم فریاد ‎

صفحه 169:
تغيير در ساختار كروموزومي که با فراوانی کم دراكثر موارد به طور خودبخودى رخ مى دهد از مدتها قبل شناخته شده است. " با استفاده از پرتوهای یون ا مواد شیمیایی نیز می توان فراوانی این قبیل تغییرات را افزایش داد. تغییر در ساختار کروموزومها ‎ra‏ می توان به چهار نوع تقسيم كرد كه عبارت اند " حذف قسمتی 4 کروموزوم. مضاعف شدن, وارونگی و جابجایی کروموزومها.

صفحه 170:
" این نوع ناهنجاریهای کروموزومی ناشی از حذف ‎slot‏ ات كر ل آنا قسمتى از بازوى كروموزم مربوطه جدا مى Normal chromosome ‏شود‎ ‎۸ 6 6 0 6 289 ۷ A B\C DEFGH ABYC DYEF GH | ۱ 05 بره عع 8م نوع ع مه سس سس

صفحه 171:
ازانواع مهم تغییردر ساختار کروموزوم ‎wo‏ توان مضاعف شدن را ذکر کرد. ‎wi cul Ly‏ ژنتیکی اضافی می تواند نقشهای جدیدی را به ارگانیسم القا کند. " قطعهٌ اضافى كه به کروموزوم متصل می شود مى تواند يا به صورت منظم و پیاپی) 0 ‎abc‏ ۴ ( و یا به صورت وارونه قرار گیرد (306 ‎cb def‏

صفحه 172:
(a) Tandem Bic

صفحه 173:
در اين نوع نقص کروموزومی, قطعه ای از کروموزوم. پس از شکسته شدن و يك چرخش 0 درجه ای به محلی دیگراز کروموزوم و يا به همان محل قبلی متصل می شود. ای ا جوهی وه اه ده ه مه 11۳

صفحه 174:
جابجایی . نوع دیگر از ناهنجاریهای کروموزومی. جابجایی است و آن پدیده ای است موجب جابجا شدن مواد ژنتیکی بر روی کروموزومهای غیرهومولوگ می گردد. > Ca - a ۳030۳ ‏كلد‎ 18:

صفحه 175:
Yop ۴ نت سس 172051062160 11 13 11 ||| N2 Nt ill 17 Pairing configuration

صفحه 176:
توان ژیست دارند توان زیست ندارند 13 2204) 2 مرم ‎Ne ganda‏ and 4 23

صفحه 177:
" الف - مونویلوئید: جاندارانی که دارای يك ‎sow‏ ‏کروموزوم باشند مونوپلوئید خوانده می شوند. ب - اوپلوئید: جاندارانی که یاخته هایشان دارای چند سری کروموزوم باشند اوپلوئید نامیده می شوند. ج - انوپلوئید: اگر يك یا چند کروموزوم از شمار عدد کروموزومی کاسته شود و یا به آن افزوده گردد, انوپلوئیدی حاصل می گردد که به طور ساده می توان آن را به صورت 2۳*2 و102 و .... نشان داد.

صفحه 178:
. د- تريزومى: به ان دسته از 5 فته مى شود 5 يك عدد کروموزوم اضافی ‎i‏ باشند (107+2) و جنانح دو عدد کروموزوم اضافی داشته باشند (10+2+1) تریزومی دوگانه (مضاعف) نامیده می شوند. به مونوزومی: به گروهی از هپپوپلوئیدها ‎wo ne‏ & ك کروموزوم کمترازعدد کروموزومی (02-1) داشته باشند. چنانچه ‎ch‏ ار فاقد يك جفت کروموزوم هومولوگ باشد (2- 02), نولیزومی نامیده می شود. و- دایزومی: اگر در جانداران هاپلوئید. يك کروموزوم به تعداد کروموزومها افزوده شود و به صورت ۲+1 درا حالت دایزومی ایجاد می گردد.

صفحه 179:

صفحه 180:
جانداران مونوپلوئید واجد يك ‎sow‏ ‏کروموزومی هستند. در طبیعت, زنبورعسل, زنبور وحشی و مورچگان نر مونوپلوئیدند که از رشد یاخته های جنسي ماده بارور نشده (بکرزایی) به وجود می آیند. در اين جانداران, يس از رسيدن به سن بلوغ تقسيم ميوزى براى تشكيل كامت رخ نمی دهد, زيرا کروموزومها فاقد هومولوگ هستند.

صفحه 181:
توي چ کروموزومی موجود در یاخته های آنها متعلق به يك گوز معین است. " ب- الویلی پلوئید: جاندارانی با چند سری کروموزومی موجود دریاخته هایشان که متعلق به گونه های مختلف ولی نزديك به یکدیگرند. - آتونتراپلوئید: حالتی از /تویلی پلوئید است که درآن یاخته های جاندار واجد چهارسری کروموزوم است . نيد این پدیده تخستین بار توسط شخصی ‏ په چنکومورد بررسی قرار می گیرد. بدین ترت 0 و 7 مت ‎eae!‏

صفحه 182:
" بررسیهای کلی نشان می دهد که پديدة نولیزومی, بویژه تدارا لو كشلدة الت ول ‎Shs‏ ‏بای ات ار دز کر رای ات آعاحس دوعدد کروموزوم تأثیر چندانی در زیست آنان ندارد. ظاهراً علت مونوزومی جدا نشدن کروموزومها در مراحل ‎callsone ijt sues:‏ که رتیه اقا حاصل بل کروموزوم کمتراز افراد طبیعی دارند. چنین پدیده ای دراکثر موارد زیان آوراست, زیرا هر ژن زیانباری که بر روی کروموزوم فاقد هومولوگ قرارداشته باشد, به علت نداشتن الل های پوشاننده, ویژگیهای خود را ظاهر می سازد .

صفحه 183:
. يديدة تریزومی نیزهمانند مونوزومی عمدتً ‎Sauls‏ | ابخان الاك را یا میوز است که در نتیجه افراد حاصل يك عدد کروموزوم بیش از افراد طبیعی دارند. " درانسان, موارد مختلفی از تریزومی شناخته شده اند. افراد مبتلا دارای توان زیست اند ولی ناهنجاریهای گوناگونی در آنها دیده می شود که شدت آنها بستگی به نوع کروموزوم اضافی دارد.

صفحه 184:
" مونوزومی:اين نوع #9 ۱ ‎Vols‏ ‎a ۸‏ بارتوسط شخصی به . . ۱ ۰۷ # نام ترن تعریف شده . " است. چنین افرادی . :. ۱ ان ۱ 5 دارند و, به عبارت دیگرر زنانی فاقد يك و کروموزوم ‏ هستند. ‎it i‏ 6 11 ‎‘i Bs 4 2 RR y‏ - 7

صفحه 185:
/ بارتوسط شخصى به نام .۰ : كلاين فلتر معرفى شده ‎١‏ 5 است. آفراد مبتلا به این | . نوع سندروم ریختة ,00 ": < 7 دارند. وجود يك ‎non‏ ‏کروموزوم ۷ اضافی 8 زد 1 1 اين مردان می تواند ناشی ‎wie‏ ۳ از جدا نشدن کروموزوم » باه |{ " تریوزومی لاكالا:اين نوع / Karyotype from a male with Klinefelter syndrome (47,XXY) [iy IN?) K 24 4

صفحه 186:
Karyotype from a male with 47,XYY . تریوزومی 0۷ اين افراد | MoO 8 هستند, قامتی به طول ‎sos‏ اه اللا ‎duevywyy‏ ‏جثه ای نسبتاً درشت, ‎WHISK‏ اا ‎i‏ 1 و 9 و هد هل ها و ود دارند. افراد مبتلا به اين اد ۱۱ 1 ‎i‏ از ل ارات ارجا )م ص ام م خشن و تهاجمی هستند. ۱ َه ‎SY‏ 1 11 1 ‎2» nn fy ‎

صفحه 187:
77 7 کروموزومی با ريختة , ‎\f 5 XXX‏ 7 هستند که قدی نسبتاً بلند با از( ‎ui‏ ‏پاهای دراز, و وزن کم دارند. عده اى از افراد شناخته شدة ‎VAs ai ay mod‏ مبتلا به اين نوع سندروم نازا بوده ای ‎i} 4 1 H i] if‏ و گروهی زایا هستند و گروهی سکم نیز عقب ماندگی ذهنی دارند ولی ۱۱ زا 1 ‎if‏ 0 به طور كلى دراكثر موارد نمى 3 2 ‎MOS‏ توان آنها را از آفراد طبیعی ‎wa BM‏ ص تشخیص داد. ‎Th,‏ ِ 5 = =

صفحه 188:
تریوزومی 21: افرادی 7 کروموزومی هستند که ريخته ژنتیکی در ۳ ‎af‏ 4 ۳ مردان مبتلا به صورت 7 ,۷+21 و در زنان 4 0 به بت ,۲21+( | ‎١1‏ = 71۸ 7 اين اختلال نتيجة جدا 34 ات ‎aus‏ و ‎[BEDS‏ اج ‎oS ty‏ زوج 21 در مراحل ‎eo og ‘ig‏ تقسیم میوزی یا 8 , ۰« 2 است . 0 ov ty ee 4 we

صفحه 189:
Karyotype from a female with Patau syndrome (47,XX,+13) تریزومی 13(سندروم پاتو): این نوع ناهنجاری کروموزومی توسط ‏ , , وهی به سرپرستی پاتو گزارش شده ‎Hk i‏ اجه سیم الست س0 يسمي و ‎mee‏ ‏ريختة 47, ۷+13 ‎ii‏ ‏وا ۳ 7 7 ,7+13 دارد. ‎ie‏

صفحه 190:
. سندروم فریاد گربه: چنانکه ‎SUS‏ گفته شد, این سندروم ناشی از حذف قسمتی از بازوی کوتاه کروموزوم شماره 5 است. " این, همراه با ایجاد عوارض متعدد از قبیل میکروسفالی (کوچك بودن جمجمه ), هیپرتلوریسم (زياد بودن فاصلة دو چشم نسبت به یکدیگر), قرا گرفتن گوشها پائینتر از محل طبیعی, رشد كم آروارة زيرين است و بعلاوه صدا گرية نوزاد مبتلا شبیه به صذاى میو گربه است .

صفحه 191:
1- تفاوت هاپلوئید با مونویلوئید چیست ؟ 2- آگر د میوزی» یکی | رود دار اف ‎ako‏ را صورت جفت شدن کروموزومهای همتا نه خوأهد بود؟ ا لك ارو 0 كر | انها د ار حذف ود مضاعف شده داشته ‎ot‏ این صورت وضعیت جفت شدن آنها در مراحل تقسیم میوز چگونه خواهد بود؟ ‎nad‏ یک وزوم هومولوگ « از آنها حذف انتهایی دارد, | مجت شدن آنهاحلقه یا برامد تشک می شود؟

صفحه 192:
5- در جایجایی دو طرفه, به چند حالت ممکن کروموزومها از یکدیگرجدا مى شوند؟ " 6- نقش کولشی سین در فرایندهای تقسیم یاخته ای چیست 1 7- چرا سازگاری گیاهان در برابرافزایش و یا کاهش کروموزومی بیش از جانوران است ؟

صفحه 193:
مبانی ژنتیک pe Lad توارث برون هسته ای

صفحه 194:
pt ee Pere ee ژنوئیب مادری" بر تظاهر صفات فرزندان توضيح > 2 ‎Seah: 0‏ ازنتایج آزمای ی رامتیتی» با میدوموناسن و ‎al‏ ‏متقابل عوامل ورائتی هسته و سیتویلاسم در بر ‎Lal ١‏ و 3 3 با بای از ی مربو: از راشای رود به کل ایجاد ‎reg‏ با

صفحه 195:
‎Se 3‏ تن از گروه حلزون به نام لمینه آپرگرا, ‎ae Boe ss‏ ات ديده مى ‏شود به سمت ‎Sea ee ot es ‎aol poe‏ 3۸ اف رد سل سیم صفی روت دی و 14 صفت چپ گردی را ظاهر می ‏" حلزون ‎pee‏ را 6 (هرمافرودیت ) است و ‎SI]‏ لزوم از اين من تان در سيراك ‏دباروری و باروری ستفاد. :1 یش یراس 2 ‎si a eae‏ ‎

صفحه 196:

صفحه 197:
le: observed in F eneration

صفحه 198:

صفحه 199:
| =e ne sien generation

صفحه 200:
تأثیر ژنوتیب مادره 17 = وموقعیت سیتوپلا در بروز جنين 0 ‎ty‏ = - ل را می توان 2 0 “Ww (\ ge jad ‏دربارامسی‎ ‎1 a ‏بررسی قرار داد.‎

صفحه 201:
0 . ۴

صفحه 202:
" در نوعی جلبك تك یاخته ای هاپلوئید به نام کلامیدوموناس هنگام تولید جنسی, دو ‎a‏ مختلف از این جاندار به یکدیگر ملحق می شوند. این دو تیپ را ۲ ۲ نشان می دهند. حاصل الحاق دوکلامیدوموناس به یکدیگر تشکیل تخم دیپلوئید است كه ريختة ۲۱۲/۳۱۲ دارد. " از تفسیم ميوزى اين تخم دو نوع جاندار با ريختة + ۲ ۱ توليد مى شود. . كه كلاميدوموناس + 906و 001 ظاهرا از يكديكر قابل ‎al :‏ نانس بودن ذا عقاوم قا ناسا

صفحه 203:
مقاوم به ۱( ‎ue ee 3 (en r)‏ این ماده (5۳۳-5) است. حاصل این آميزش: امم 5۳0-5 * ۲۲ ۲۲ 5۲۳۲ ‎sm‏ بت -۲] . تمام زاده ها نسبت به استریتومایسین مقاوم اند. . در آزمایش دوم, نژاد حساس به استریپتومایسین را که از * ۷ است با نژاد عقاوم از تیپ ۲۱۳ آميزش می دهد ‎mt |‏ 5۳۲-۳ * ۳۲ 5۳۲-5 2 5۳0 -ک5 ‎ ‏" و مشخص می شود که تمام زاده ها صفت حساس ب

صفحه 204:

صفحه 205:
0 be nee ‏دی اکسید کرین مقاوم اند به طوری که آگر این حشرات‎ ee ‏را تحت ثير كاز مزبور قرار دهند. موقتاً‎ شوند: ولى يس ازكذشت مدتى كه اثر اين كازازبين مى رودء جاندار به حالت طبيعى خود بازمى برخی از نژادهای حشرة مذكور به اين كاز حساس اند به طوری که اگر چند دقیقه در محیط واجد گازدی Pests Sah ‏ا‎ می مبرند. حساسبت این نژاد به دی اکسید کرین صفتی ارثی بوده و قابل انتقال به نسلهای بعدی است

صفحه 206:
" نقش توارث برون هسته ای در گیاهان عالی نخستین بار توسط کورنز, در سال 1909گزارش إديد. ا ل كر ل ارك له عباسی, برخی از شاخه ها حامل برگهای سبز, تعدادی از آنها واجد برگهای بیرنگ و گروهی نيز دارای برگهای سبز با لکه های سفیدند و بر روی تمام شاخه ها گل 5 تشکیل می شود.

صفحه 207:

صفحه 208:

صفحه 209:

صفحه 210:
white chloroplast ‘Nucleus —_ { 2 00-0 امات مره | اه ‘Ovule chloroplasts jall green Sy - ‏ل‎ Variegated branches contain three types of cells: Gand G+W patches produce green tissue; W patches produce white tissue. Alvgroen branah /

صفحه 211:
0( چپ کر ارات ژنوتیپ 00 آمیزش دهیم , دراین صورت : لف - چه نسبتی از اقراد نسل اول صفت جب گردی را بروز ‏ هند؟ رل یت ی فنوتیپ راست گرد خواهند بركراى مادة جب گرد + واجه رتوئیپ 04 را با تر ‎ee‏ ارأى ژنوتیپ 20 آمیزش می دهیم, دراینصورت: لف - جه نسبتی ازافراد نسل اول صفت راست گردی را بروز دهند؟ چه نسبتی ازافراد نسل دوم فنوتیپ چپ گردی خواهند ‎

صفحه 212:
و کداميك ازانواع بارا آمسیوم ازلبای زیر قادراست سم پارامسین توا الف با سیولاس وان دار و زتوی بت ار " ب- با سیتویلاسم شفاف و ژنوتیپ نهفتة ۲. ج- با سیتوپلاسم دانه دار ‎«KK ee‏ " 5- جه رابطه اى ميان رن بارز »ا و ذرات کاپا وجود د ارد . 6- اكر مقدارى از سيتويلاسم ياختة از دی اکسید بن ‎pale Botte at‏ , آیا تغیبری در حشرة گیرنده |

صفحه 213:
مبانی ژنتیک pd) Jas ‏جهش, ساختار ظربف‎ = 1 9 ‏ارات و تنخ‎ [۳ eer mercer

صفحه 214:
و کل این فصل عیارت ات ار آزوها داضطااعات زیر زارت یازا و توضیح مفاهیم ژنتیکی به درستی استفاده نمائید: نی نوع سیس و ترانس, سیسترون, موتون, ریکان, ‎Seo! eet‏ ضروری, آنزیمهای القاکننده, اپوانزیم نهای ساختاری, ژنهای مر ژن القادهنده (پیش ‎Das‏ إن ختم کننده, پروتئین بازدارنده, انواع جهشهای ژنی و تفاوت جهشهای سوماتيك کننده» ژن ت یشی يا بدنی) و ژرمینال (زایشی ) را توضیح دهید

صفحه 215:
7 19) ‏ازمایشهایی به‎ EET pala ‏علت مقاومت باکتریها را درمقابل واملی نظیر‎ ‏فاژر آتوضیح دهید.‎ ب 4یا شاه ارتیم آزمایش مربوط به روش ‎ise GIB‏ چگونگی القای شٍ در کروموزوم 1 مگس میوه و نقض پرتو را دراین زمینه بیان © 5- نظرية دانه هاي تسبیح درمورد ساختار ژنها و واقعیتهای مواف و مخالف ‎ul‏ را بیان نمائید ‎Ae‏ كن شكل كيرف نطرية الل های کاذب و ارتباط آن با 6 تأثیر مکانی ژنها را توضیح دهید. ‎a ee a‏ از تابر مکانی زنبا وعلل شکل كيرى أنها را شرح ذدية.

صفحه 216:
مگس میوه و همچنین ژنتیکی و مفهوم عملکرد ‎vty Joly ent ese 11‏ نموی ارگانیسم ازطريق يديدة تيسم ‎es‏ و فعالیت اویرون ‎ane teas‏ راستا شرح دهید. ش جهشهای مختلف درفعالیت اوپرون و

صفحه 217:
" هر نوع تغییر درالل های وحشی يك یاخته که قابل انتقال به نسلهای بعدی آن یاخته باشد جهش نام دارد. " جهش دارای انواع گوناگون است. " جهش ژنی ویا نقطه ای, جهش زنى دو نوع است: " جهشهای مستقیم که در طی آن ژن بارز به ژن نهفته تبدیل می شود. " جهشهای وارونه که در طی آن ژن نهفته به ژن بارز

صفحه 218:

صفحه 219:
بنا برنتایج به دست آمده, رت ژنی به دلیل پائین بودن فراوانی وقوع آن, بویژه در ‎tts [ee nv‏ را دشواراست. " لذا گروهی از پژوهشگران ترجیحاً میکروارگانیسمها و بویژه باکتری اشریشیا کولی را برای مطالعات خود برگزیدند. آزمون نوسانی: اساس این پژوهش مبتتی بر حساس يا مقاوم بودن باکتری اشریشیا کلی به فاژ1 ۲ است.

صفحه 220:
sa awe sale © © © © © © ‏سس‎ ‎Numba estat Seige tk ‏سای سای‎ wie 55 ‏ا ا‎ ا ا د ۷ ا ‎colorien‏ ی یت وتو

صفحه 221:

صفحه 222:
گروهی از پژوهشگران آزمایش نوسانی و نتایج حاصل از آن را به زیر سئوال می برند و به همین دلیل لدربرگ با ترتیب دادن آزمایش ویژه اصمی که‌شد تا علت مقاممت ات( را در «

صفحه 223:
9 5 ‎aus‏ کروموزوم د ‎Sa pee ke‏ ‎CIB" Guay‏ ست. بر ياية این تکنيك, مولرموفق ELAN ee aa OTS OCU ees ee ‏کروموزومی, که وجود وارونگی از وقوع‎ Soule ‏الف) يك‎ " کراشینگ اور جلوگیری می کند. این منطقه را با حرف ‎٩۵۷‏ نشان می دهند. ب) ژن کشندة | واقع در منطقة وارونه شده . - ) ژن بارز ظ (چشم بار) که نسبت به الل وحشی خود که ‎ee‏ ایجاد می کند بارز است (چشم خطی را بار يند ‎

صفحه 224:

صفحه 225:
0 7 رابطه ميان ميزان پرتو تابیده و در صد ميزان وقوع جهش

صفحه 226:
ی ها ار که ۱ تیه هس ۲ سیک اور ‎eae‏ و دوا عل ميان زا ‎ald‏ ی تسبیح رخ می دهد نه در میأن يك ژن. ۰ 2- ژنها به عنوان واحدهای اساسی تغییرپذیر یا جهش پذیر به شمارمی ایند به گونه ای که هر ژن دراثر پديدة جهش به الل های متفاوت تغییرمی یابد. به عبارت دی واحد کوچکتری درژنها وجود ندارد که قابل تغییر باشد. . 3- ژنها واحدهای عملکردی و اساسی هستند و, به عبارت دیگر, بخشهایی از يك ژن (اگروجود داشته باشد) قادر به عملکرد نیستند.

صفحه 227:
es oe. 1۳۳ Tae Sassen ly ‏میوز) باهم وارد يك یاختة جنسی نشوند.‎ . درمگس میوه صفنی نهفتة وابسته به جنس شناخته شده است که لوزانژ نام دارد صفت جهش يافته موجب بروز تظاهرات فنوتییی مختلف می شود . " اللهاى كاذب يا شبه الل نمايندة يديده اى است به نام تأثیر مکانی ژنها بر اساس این پدیده موقعیت ژن بر روی کروموزوم ه تواند بر تظاهرات فنوتییی آن ژن تاثير كذ

صفحه 228:
" ساختارظریف ژنتیکی در باکتریها: شناخت ساختار ظریة ژنتیکی باکتریها با آزمایشهای دمرك تا حدودی روشن ه شود. " در این پژوهشها, لوکوس تریپتوفان درباکتری نلاتیفی موریوم مورد بررسی قرار می گیرد. | ساختارظریف ژنتیکی در فاژها: بنزربا آزمایشهای خود خط بطلان براین نظریه می کشد که ژنها کوچکترین واحدهای جهش پذیر و نوترکیب اند. بنزر با آزمایش تکمیل کنندگی ثابت می کند که درمحدود يك ژن, مناطق مختلف جهش پذیر وجود دارند.

صفحه 229:
" از هنگام تشکیل تخم دريك جاندار پریاخته ای وآغاز تقسیمات آن تا تشکیل يك ارگانیسم کامل, مراحل و رویدادهای متعدد و متنوعی رخ می دهند. " کنترل فعالیتهای ژنی, ‎Gir‏ درمورد جانداران تك ياخد ای نیز صادق است. " تجربیات متعدد ثابت کرده اند که فرآیندهای متعدد و پیچیده ای ور بندى شدة ياخته را تنظیم می کنند " از سوی دیگر, رد متعددی در دست اند که نشان من عند ناوث فعالت رسكن در يك اركاديت ناد از تفاوت میزان غلطت انریمهای موخود درآن |

صفحه 230:
" غالب ياخته هاء جهت رشد, از ييش ماده های معینی استفاده می کنند و قادر به استفاده ازموارد دیگر نیستند " ولی درمواردی مشاهده شده اسیت که وقتی ارگانیسمی را از پیش ماد طبیعی و اصلی آن محروم کنند و در محیط کشت واجد پیش مادة جدید دیگر رشد دهند, جاندار به تدریج نسبت به ماد جدید سازش حاصل می کنقوان راجایدزین مان اولیه می مارد تجربپات اولیه دراین زمینه بر روی مخمرها صورت 195 اند. این جاندار, برای فعالیتهای زیستی و انرژی زایی خود از گلوکوزاستفاده می کند. " با این وجود, این ارگانیسم می تواند درغیاب

صفحه 231:
مطالعه زنتيكى القا . سيستم لاكتوزدرباكترى اشريشيا كلى مورد بررسى قرار كرفت. ‎sly‏ مصرف لاكتوزء سه آنزيم بتاكالاكتوزيداز پرمتاز و گالاکتوزید ترانس آستیلا زمورد نیازند. در اوپرون لاکتوز مناطق زیر وجود دارند: الف) سه ‎UD‏ ساختاری 7۳ ب ) يك ژن عمل ‎iS‏ ‏0( ژن پیش برنده,

صفحه 232:
Promoter ‏ب لخم لممنهاسومه‎ gene Operator DNA lacZ No 4 RNA ¥ | made mRNA Ee RNA He / 5 | polymerase / Active Protein ۲60۲6650۳ ‏فمال بودن پروتین بازدارنده‎ عدم حضور لاكنوز و فعالبودنعامل بازدرنه و در نیج وبرون لاوز در حالت خاموشی باقی می ماد

صفحه 233:
Promoter جه 0 0 RNA perator polymerase , Active | CRP Inactive lac ‏یب‎ repressor ) Inactive =” CRP حضور لاكتوز و كنار رفتن بروتئين بازدارنده از محل آغاز نسخه‌برداری

صفحه 234:
Transacetylase| = سمسس] Inactive repressor Allolactose (inducey ©

صفحه 235:
Promoter DNA CRP binding site Operator os Jhon “= ‏مولکول القاکننده‎ ©

صفحه 236:
زآميزش افراد با ز شدن تعداد مب جاندا ‎pee‏ ‏شده است. به نظر 2- جرا جر سات جهن نس سیم اسه از جهشهاى زنى (زايشى ) است ؟ 3 سج كلى رماس وی 3 4- تفاوت الل هاى حقيقى و كاذب درجيست ؟ 5- به جه نوع يروتئينهايى الوستريك كفته مى شود؟ . 6- نقش عامل سيكما در اويرون لاكتوز جيست ؟ ‎enn 0‏ ا ‎ee 5 1 3 ‏ا‎ ‎

صفحه 237:
مبانی ژنتیک فصل بازدهم ار

صفحه 238:
أ ‎j‏ ۱ 3 در فاژ. ۰ ‎ne‏ ‎Mao ee ee‏ توالی مداخله‌گر با قطعه انیترون, توالی معنی‌دار با ای مدا ی لمات کشت وت درب اش با اناد ١ 1 Is با ‎a‏ ‏زات در ه ۲ 2 هرشى و جيس و استفاده از تكنييها باره فاژها وازمایشهای فرانگل و

صفحه 239:
توضیح د 00 3 ساختار مولکولی 2۱۸۵ را آنچنانکه وانسون و ولی 0۱۷۸ و 8۱1۵ ایا نکدیگر مقاس 5 نواع 11۱1۵ را نم ببرید. ‎coe eae ene‏ رل اه كتريها ر| شرح دهيد و ‎ive,‏ این پدیده را درموجودات ریوتی و پروکا کاربوت ‎2 DNA aust. See ‏گسسته در‎ ‏اكتري ار دهد 8 -جكونكى همانندسا زى اسيدهاى نوكلئيك در فازهاى تك رشته‌ای خطی ا ‎

صفحه 240:
ز و مکانیسم عما نسحه برداری 70/116 در پروکاریوتها و یوکارپوتها را بیان = 17 ات دب را درفرایند نسخه برداری ونگی ‎MRNA jit‏ از روی نسخه ۲۱۱۵ و ۷۷ ی تولید شده را شرح دهید. ‎Neues 2‏ ۸ ریبوزومی و ریبوزوم در موجودات بروكاريوتى ونقش آن درسنتز مواد پروتئینی را توضیح د ‎itRNA jlsbly -13‏ ال ‎Baily‏ اد ‎Leg‏ ویژگیها و نقش آن را در سنتز موا ‎

صفحه 241:
۱9۳۲ مادم ۹۹ دلایل مبتنی بر نقش اساسی 0۱۵۸ به عنوان ماده ژتتیکی بر پایه پژوهشها و آزمایشهای كريفيث, ۶ و به دبال ان آوری و همکارانش مك‌کلود و مك‌کارتی به دسبته آجد.: ۱ ‎at 54‏ 5

صفحه 242:
Deoxyribose sugar us 9 ate groups Phosph

صفحه 243:
Phosphorus Minor Carbon in groove sugar-phosphate "backbone" Hydrogen — Major ‘groove Ove Bases

صفحه 244:

صفحه 245:
RNA طرز تشکیل دیاز

صفحه 246:

صفحه 247:
— location of origin of replication ~ replication fork ‏اتشعاب همانددسازی‎ ‏تا ها‎ ee ee 0۰ ‏حلقه همانددسازی اراد‎ —oviginal ‏مج‎ ‎rowing replication bubbles ‏رشد حلقة هاى هعاتتدسازى‎ ات روز _ ‘merged repkcation bubbles ‏اتصال حلقه های هعاندد سازی به یکدیگر‎ ~ engin strand

صفحه 248:
3 ۳3/5 Parent DNA

صفحه 249:
‎template‏ قباط ‏ی آغازگر یا اولید. ‎ ‎

صفحه 250:
۳ DNA a polymerase III + 3" 5 5 LULL, | New DNA

صفحه 251:
Leading strand template ES Okazaki 0۳ fragment ۳۹ Lagging strand \ RNA ‏ان‎ Parent DNA

صفحه 252:

صفحه 253:
" در این پدیده, که ظاه را به همانندسازی ۲۱۱۱۸ شباهت‌دارد, نوعی‌آنزیم پلی‌مراز شرکت می‌کند اشاس أن كد ارات بك لعولا قزم به‌عنوان الگو انتخاب می‌شود ونوکلئوتیدهای ‎cleat uss‏ ول ار پس به كمك آنزیم پلی‌مراز, عمل اتصال نوکلئوتیدها به یکدیگر صورت گرفته و يك مولکول ۱1۸ ساخته مر

صفحه 254:
ویژگیهای 8۱۷۸ پلی‌مراز: 1- توانایی تشخیص ارتقا دهنده درمولکول دو زنجیره‌ای ‎-DNA‏ 2-توانایی نفوذ به درون مولکول پیچیده 0۸۱۸ و باز کردن آن قسمت از مولکول ۵۱۱۸ که ژن نامیده ا منظور نسخه‌برداری کردن از روی رشته . 3- توانایی نسخه‌برداری از ژن و ساختن ۲۱۴۱۷۸ " 4- توانایی تشخیص توالی و قطع پایان نسخه‌برداری

صفحه 255:
NA polymerase Unwinding Rewinding os one D> : 5 RNA Movement of polymerase

صفحه 256:
1۳ ۲ - (86 WN ۳ ae ۳ a eee Coden 1 Coden 2 Coton 3 Coden 4 Codon 5 Coden 6

صفحه 257:

صفحه 258:

صفحه 259:

صفحه 260:
ات ‎ae as ae 7‏ 5 | 0 | الق | كف | 29 | 02 ‎sos‏ ‏6 | اا | 125 | ‎tuto [us [can‏ ‎ase‏ 120 | اتا | 5ط | الط ]| ما بخش فرعي بزرك ی یی ‎TEE‏ ]یی یر ‎[a [a‏ 7[ 2 ۲ ‎=B 95 | 7‏ 5 هلف ف لق] ‎as aan‏ | 800 | * ابش فرعي كوجك | 816 |8011 | 96 ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 261:

صفحه 262:
تا ۰ | ون با 1 iy وم

صفحه 263:

صفحه 264:

صفحه 265:
‘Second base سل ‎Me), hbo‏ © ل ‎UAA Stopcodon UGA Stop codon‏ ۳ یلها ‎‘Stop codon 066 Jryptophan‏ همذ “” ل 06 .نان cou Gao Heine H | Soe GA ‘Glutamine 3 ‏وس یم‎ ۲ uu’ ecu AU Aspartic | Gu مره | 66 | 1 ‎cus coc cacPecs‏ مه ‎Gea‏ تس مرج #امصم. همه 1 سای ‎ce.‏ چم ۸ ‎sco]‏ سب ‎

صفحه 266:
1- ساختاريك نوکلئوزید با نوکلئوتید چه تفاوتی دارد . 2- ترانسفکسیون را توضیح دهید. " 3- بازهای پورین کدام‌اند؟ " 4- تفاوتهای اساسی و ساختاری مولکول ۲۱۱۵ و 8۱۸ کدام‌اند؟ . 5- پلی‌مری از 20۸۵ دارای‌توالی" 5 3810600118601 است. در اين صورت: ‎ae‏ توالی مکمل آترا بنویسید. چه درصدی ازنوکلئوتیدهای دو زنجیره مارپیچ ‎D‏ ‎

صفحه 267:
بك نوع ‎“DNA, 15% os‏ ل 0 دار هستند, درصد نوکلئوتیدها تور داز یی چه‌قدر است؟ 7-.بك نوع مولكول 200000 ‎١/8:‏ جفت بازالى دارد. دراين صورت: الف- چند نوکلئوتید در ساختار ۲۵۱۱۸ مزبور وجود دارد؟ ‎toca‏ 0 باعل در طاول ولك ول وزنجیره‌آی ۸ دیده‌می‌شود؟

صفحه 268:
8- يك رشته پلی‌پیتیدی متشکل از 0مینواسید است., دراین صورت: سالت ان کسیت ارمولکول قاتا که مستولی سنئز رشته پلی‌پپتیدی ياد شده را برعهده دارد حداقل شامل چند جفت نوکلئوتید است؟ ب- ‎Be‏ قسمت از مولکول 0۱1۸۵ که مسئولیت له پلی پپتیدی داد ده را درعهده دارد ‎cary‏ و آاست؟

صفحه 269:
مبانی ژنتیک فصل دوازدهم

صفحه 270:
‎é‏ اه 1 ورگ وشکی نک جمعیت را ‎hous‏ ‏2- ا گوناگون موثر بر فراوانی ژنی از : ‏به ز د ‏3- شناخت شرایط لازم برای برقراری تعادل هاردی- واینبرگ. ‏4- ضریب خویشاوندی و ضریب همخونی را توضیح دهید. 5- چگونگی برقراری تعادل در چند شکلی ها را بشناسید. 6- نقش گزینش طبیعی و جهش در تغییر فراوانی ژنی در ی جمعیت را توصیف کنر ‏7- رانش ژنی را تعریف و علل آترا بشناسید. ‎

صفحه 271:
جمعیت عبارت است از یگ گروه زاد و ولدی که در محدودة مشخصی زندگی کرده و خزانه ژنی مشترک داشته باشند. " عوامل موثر در هر جمعیت: خزانه ژنی, فراوانی ژنها و اندازة جمعیت می باشد. " در جانداران دیپلوئید, هر لوکوس می تواند ژنهای آلل متعدد داشته و هر ژن در جمعیت مورد مطالعه دارای نسخه های فراوان است.

صفحه 272:
. بر ياية اين اصل فراوانى زنها از ز به نسل در ثابت و بدون تغيير مى ماند به شرط انكه: 1- جمعیت مورد نظر بزرگ باشد. 2- آمپزشهای میان افراد جمعیت به طور تصادفی مى دهد. 3- در خزانة ژنی جهش رخ ندهد. 4- مهاجرت به درون و يا بیرون جمعیت صورت ‎es‏ ‎os‏ گزینش طبیعی در جمعیت مورد مطالعه عمل ‎ ‎Pry 78‏ مساوی تمام یاخته های جنسی در باروری.

صفحه 273:
۱ تعادل هاردى - واينبرق 7 - تمام تخم های تشکیل شده شانس یکسانی در تبدیل به فرد بالغ داشته وهمة افراد بالغ به ‎ee‏ آمده نیز قدرت با ۱ 2q+Pq2+2p=*(q+p) :aodl> . aa ‏ل‎

صفحه 274:
هرگاه میان ژنهای الل رابطة غالب و مغلوبی وجود داشته باشد و به شرط آنکه در صد افراد 20 را داشته باشیم. می توان فراوانی رمثلا اكر 92 در يك جمعيت فرضى 2 درصد باشدء ميزات 4 برايد يا دوا خواهد بود و سين يا توجه به رابطه 080-1 مخراهیم داشی: 0و و2 0ام و آتگاه مىتوات حرصد اتواع تنوتييها را تيز محاسيه كرد. مج (0.ap+0.29)?=1

صفحه 275:
MN wsig> pimuw 5 این گروه خونی در جمعیتهای انسان تحت کنترل لوکوس با دو رن الل لاا و لا که رابطه غالب و مغلوبى بين انها وجود ندارد.

صفحه 276:
فرقی کنیم در یات جمعیت مشخمی» ۲۱ حرصد اراد گروه عوتی 8۷ و2۸ حرصد افراد كروه خوتى| ۷ ۳۱ درصد اقراد گروه حوتی 24 دارند و مجاسبه فراوانی ژنهاي ‎۸٩‏ و (! مورد نظر است. میدانیمر که اقراد هموریگوت ‎٩1‏ منحمرا گامت ۱۱و افراد ۷۸۵ نیر حایی زت ۷ و افراد هتروزیگوت 8۷۸0 دو توع گامت با تسبت مساوک ۱/۲ 80 و ۱/۲ ۲ تولید میکتند. بتابراس قراواني ژنهای ۱8 و ‎٩‏ در جععیت مورد مطالعه چتین محاسیه مي‌شود: M+ MN/2 = 36% + 246 - 6 را مجاسته کرد: (tq? = 1-> p? + 2nq + oF (0.5p + 0.4»? 1 -< 26% p2¢um) + 48%pq(MN) + 16%q7(NN)

صفحه 277:
480 ‏سيتم خونى‎ ٠ ‏این سيستم در جمعيت انسانى داراى يى‎ 10 ‏لوكوس | و سه ژن الل اصلی ۱8 ,۱۵ و‎ ‏است که ۱۵ نسبت به دو الل دیگر رفتار‎

صفحه 278:
که ۸ و8 و0 به همین ترتیب درمد گروههای حوني ۸ و 8و۵ است. مثال: حر يق جمعيت قرضي 11 درصد اقراد كروه خوتي 4 و ۶۰ حرمد گروه عوني 8 و ۱۱ درصد كروه خوتي ‎AB‏ 9 ۲۰ درصد گروه خرتي 0 دارند. در این مورت فراوانی زتمای ۸ و 8و9 چعدر است؟ ۱ ‎yan%+30%-Ya0% #0.29‏ جد ۱ ¥30% 70.95

صفحه 279:
جر ماه جمعيت قرضي ‎٠‏ قراواتي زن 0 برایر است با ۵/۰ و فراواتي زت 8 برایر است با 5/۰ و أثراواتى رن ه يراير +/1 ست ء حر اين صورت حرصد انواع زنوتييواي آت را محاسيه كتيدع ‎ps‏ كه با توجه به حضور سه ؤت الل خر ابن توع كروة خوتي رايطة 1 prate ‏صادگ است و از سوی خیگر :با توجه به اینکه هر حاندار یلید دو ژه ال را حریاقت.‎ : ‏يس خواهيم داشت‎ ٠ ‏أممكند‎ دوجوب Sige eet ‏سه مسقم‎ er eels lle ear FAA) + 2o(A8) + 20" (AO) + ‏ممت + رموه + زموتو‎ حال اگر بجای ۴ و و و مقادير آتها جابكرين شود » درصد زتوتنيها بدست مي كيد 4 = ممیووه + مصووه + ‎424A + 12%6AB + 20%A0 + 99D‏ =?)0.50 + 0,90 + 30م A pins op: = AA + AO. B ‏هه - کرو خونی‎ + BO ۱9 ‏حوني‎ 29,5 = 00 = 25% AB ‏كروه حوبي‎ = AB = 12%

صفحه 280:
" در انسان و مگس میوه, نرها هتروگامت بوده و دو نوع ‎dirk‏ جنسی حاوی کروموژوم ‏ و ۷ دارند. ماده ها هوموگامت بوده و فقط یاخته های جنسی محتوی ‎X‏ دارند. د اكتر ‎Paleo sarees caren poli‏ کروموزوم ۷ مربوط است. در نتیجه ماده دارای سه نوع زنوتيب و نر دارای دو نوع ژنوتیپ در

صفحه 281:
اگر صفت هموفیلی در نظر گرفته شود: زنات داراي سه ونوتیب ۱۷4 و طلا و ۲ هستند و مردات دو توع وتوتیب ۱۷ و ‎“apis hy‏ و مجاسبه فراواتي ژنها الل ۲۱ < ۴ و0 < 9 به روش زیر اتجام میگیرد: تر ‎H/3P‏ ماده 230و تر و 1/9+ ماده و 9-29 محاسیه فراوانی ژنوتییها به روش زیر انجام می شود ‎La aslo p2 + 2pq +q2‏ ‎las p+q‏

صفحه 282:
‎an‏ بررسی لوکوسها به تنهایی, پس از یک آمیزش تصادفی, فراوانی در ژنوتیپهای آن تعادل بر قرار می شود. ‏در صورتیکه این امر در مطالعه همزمانی ژنوتیپهای بیش ز یک لوکوس صدق نمی کند. دو ژن ۸۵ و 80 اگر فرض شود: ‎

صفحه 283:
جمعیت آولیه و بو) زنويب ۸۸56 و طاده به نیت مساوي وجود دار ‎Sper hy‏ دگرتستاد افردتر و ماده و بازور رای هر بك ا حوتوع ياد شده با شم برابرئده در ابن صورت أميزش تصادفي ميان افراذ ابن جمعيت سیب بروز سه تو] تیب در تسل ال هی شود که عبارت اند از تق ههه و تلقا و جر سل جوم نی توع ژنوتیب ‎WE‏ که مي تواتآتها وا به صورت الگوی زیر قشات داد ‎sens ABE 5 abl‏ اولية ‘AAR x aabb saabb x aabb ABD x MABE ىفدامت ‏آسرضهاق‎ انسل اول ‎anno‏ ‎ath‏ امم ‏چنانکه ملاحظه مشود سه نوع زنوتمب در نسل اول معش بيني ميكردد. ‏آممزشهاى تصادقي مان اقراد 1 به شش صورت ممكن است رع دهد که اگر کلبه حالات آنها مورد توجة قراركيرد در نابت ميب يروز نوع زنوتيب در اقراد نسل دوم مي‌شود امه ع همه ردي رح معدم محم ردس ‏)1 مصعم ممعم ردي ‎aabh x aabb 1)‏ )1( ‎1) abe x Aap 1) (F 1) Aan x Aad 1) ‏م و 0ح هو ع - طاتشان تفيمويا‎ ‎ ‏اگر رواتي زتمای چهارگانه اومه را به صورت ترحه به ابنكه هر ياخته حنسي به طور طررعي از هر حفت زن فقط يکي از آنه را دریافت. میکند در این صورت بر اساس ‎gst‏ هاردي - وايغيرك » نسيتواي تعادلي در جمسيت عورد ‏تظر را می‌توات از فمولء زیر مصاسیه کرد يو حو جيم عرق

صفحه 284:
" معیارهای سنجش ازواجهای خویشاوندی شامل ضریب همخونی و ضریب خویشاوندی " ضریب خویشاوندی: احتمال وجود یک ژن از یک لوکوس مشخص که از اجداد مشترک به دو خویشاوند مثل پسر عمو و دختر عمو منتقل شده باشد.

صفحه 285:
۱ 1 احتعالانتقال ژن از هادر يزرك

صفحه 286:
— 1

صفحه 287:
احتمل انتقال ژن ۸4 از پدر بزرگ به شماره ۱ مج عهيم وبا همین احتمال زن ۸2 و۸۵ وه ۸ میتواند به شعاه ۷ منتقل شود. احتمال انتقال ژن ۸2 از پدر بزرگ به شماره ۱ احتمل انتقال ژن 3 از پدر بزرگ به شماره ۷۷ احتمال انتقال ژن ۸4 از پدر بزرگ به شماره ۷ شانس اینکه فرد شماره ۷ برای هر یک از ژنهای یاد شده هوموزیگوت گردد بر اساس اصول احتعالات برابر است با مجموع احتمالات ممکن یعتی ۱ ا ‎a‏ 55 ةدك ع ۵۲ ۶۴ ۶۴ ۶۴ ۶۴

صفحه 288:
. بقا ‎=o‏ باروری برای یک ژن مشخص به زنوتيب ب دارد. . به اين ترتيب اكر ارزش كزينشى يا ارزش. سازشی به وجود یک ژن معین در ژئوتیب يك فرد ‎aise‏ باشد, در این صورت گزینش روی رلك ‎ae‏ بت دیگر, روی فرد عمل ‎ae‏ و فراوانى ‎es ee eee‏ " این یعنی ‎lla‏ ژن مورد ا ها مشابه والدین نخواهد بود.

صفحه 289:
" یکی از دلایل جهش نقطه ای, تغییر در سطح مولکولی ‎SDNA‏ کروموزوم است و معمولاً به صورت جابجایی در یک باز آلی از شاختار زن است: " جهش مستقیم شامل: دو نوع ترانزیسیون و ترانس ورسیون است. در نوع اول, باز پورین دار یک رشتَة پلی نوکلئوتیدی 01۵ با پورین یا پیریمیدین یک رشته زا ری و اي ار سا می شود.

صفحه 290:
در نوع دوم, باز پورین دار یک رشته با باز پیریمیدین دار و یا برعکس جا به جا می شود. " در دور بعدی همانند سازی 2۱۱۵], در رشته نیز جا به جایی رخ می دهد. در چهش وارونه, احتمال بازگشت بازهای-ها به جا شده به حالت اولیه وجود داروه- 9 -1 محاسبه ارزش تعادلی و از (ابظطل ۸-۵97 ‎u‏

صفحه 291:
" وقوع چهش پدیده ای تصادفی است. یا نوسانهای اتفاقی در فراوانی ژنها را رانش ژنی ‎Bo.‏ ‏ای ان خرایند ار و کوچک مشهود ‎ee es‏ برر ‏1 ۱ ون شکف ان بدیده مسئول اكزايش فراوانی ۱ عی ی نامطلو ی مشخصی از ‏ی کب و ان ‎Niele‏ ‏جدا مانده اند. ‎lta fear dere‏ و ‏تعداد ۱ تان است. ‎

صفحه 292:
1- در یک جمعیت فرضی فراوانی ژن ۴ منفی برابر 2/0 است. در اینصورت به پرسشهای زیر پاسخ دهید: الف) فراوانی رن نا منت جقدر ات ؟ ب) چه در صدی از افراد جمعیت مزبور ‎٩۱‏ مثبت هموزیگوت اند؟ ج) چه در صدی از افراد جمعیت مزبور ۴ منفی اند؟ 2- در یک جمعیت فرضی 9۵16 افراد گروه خونی 8۳ منفی دارند. در این صورت فراوانی ژنهای ۱" مثبت و ‎٩‏ ‏منفی چقدر است؟

صفحه 293:
3- در ارتباط با گروه خونی ۵۸8 فراوانی ژن ۸ برا با 3/0 و فراوانی ژن 8 برابر با 4/0 است. در اين صورت به پرسشهای زیر پاسخ دهید: الف) چند درصد از افراد این جمعیت گروه خونی دارند؟ ب) چند درصد از افراد اين جمعیت گروه خونی 8 هتروزیگوت اند؟ ج) چند درصد از افراد این جمعیت گروه خونی ‎AB‏ ‏دارند؟

دانلودفایل پاورپوینت رشته علوم پایه زیست مبانی ژنتیک از فصل اول تا فصل 12 تعداد اسالیدها293 : مبانی ژنتیك اهداف كلی • -1آشنایی با تاریخچه علم ژنتیك ٬آزمایشها ،نتایج و قوانین مندل • -2آشنایی با برخی از اثرات متقابل ژن بر یكدیگر كه بر چگونگی انتقال صفت ها تأثیر می گذارد. • -3آشنایی با برخی مفاهیم و روشهای آماری و توانای استفاده از آنها در حل مسائل ژنتیكی • -4آشنایی با چگونگی و نتایج دو تقسیم میتوز و میوز و اشكال مهم تولید مثل در جانداران • - 5آشنایی با پدیده تعیین جنسیت و نقش عوامل ژنتیكی و محیط در آن • -6آشنایی با ژنهای پیوسته و پدیده كراسینگ اُور و استفاده از آن جهت تعیین موقعیت ژنها نسبت به یكدیگر. اهداف كلی • -7آشنایی با مكانیسم وقوع نوتركیبی در باكتریها و ویروسها. • -8آشنایی با برخی از ناهنجاریها در ساختار و تعداد كروموزومهای جانداران. • -9آشنایی با نقش عوامل برون هسته ای در انتقال برخی صفات وراثتی. • -10آشنایی با مكانیسم وقوع جهشها ،چگونگی ساختار ظریف ژنتیكی و مكانیسم ژنی در موجودات زنده. • - 11آشنایی با ساختار فضایی و مولكولی و ویژگی های ماده ژنتیكی موجودات زنده. • -12آشنایی با ژنتیك جمعیت و روابط پیچیده ژنها با یكدیگر. جایگاه درس در زیست شناسی • این درس جزء دروس اختصاصی است. • دروس آمار زیستی و زیست سلولی و مولكولی پیش نیاز این درس می باشد. • ژنیك خود پیش نیاز درس تكامل می باشد. مبانی ژنتیک فصل اول ژنتیک مندلی مقدمه هgدف آموزشی کلی این فصل عبارت است از: آشنایgی بgا تاریخچgه عgلgم ژنتیgک ،آزمایشهgا ،نتایج و قوانین مندل هgدفهای جزئی شامل: تاریخچه مختصراز علم ژنتیک، یادگیری اصgطالحات :ژgن ،جایگاه ،جهgش ،آلل، ناخالgص ،خالgص ،ژgن بارز ،ژgن نهفتgه ،ژنهای هم بارز و نیgم بارز ،ژنوتیgپ ،فنوتیgپ ،ژنوم ،دو رگه تاریخچه آزمایشهای مندل در خصgوص انتقال صgفات پاgیه و اساس علم ژنتیک را پی ریزی می کند. آزمایشهای فراوان دانشمندان ردی و اسپاالنزانی و پاستور نظریه تولgید خود به خودی را ردکردند. در شروع قرن بیسgتم ویژگیهای عمومgی تقسیم میتوز و میوز به کمک میکروسکوپ بررسی می شد. بررسgی پژوهشگرانgی ماننgد بووری نشان داد که تقسgیم میوز سبب جدا شدن کروموزومهای هومولوگ از یکدیگر می شود. برخی مفاهیم ژنتیکی ژgن :عوامgل وراثتgی کgه سgبب بروز یgک صفت زیست شناختی در یک جاندار می شود. جایگاه :هgر ژgن محgل کامال ً مشخصی بر روی کروموزوم به نام لوکوس دارد. جهgش :هgر نوع تغییgر پایدار در ماده وراثتی (.)DNA برخی مفاهیم ژنتیکی آلgل :ژنهای موجود در یgک جفت کروموزوم مشابه و در جایگاه مشخص خالgص :فردی کgه دارای دو ژgن مشابgه بgه هم داشته باشد. ناخالgص :فردی کgه از نظgر یgک صgفت ارثی دو ژن شبیه ندارد. برخی مفاهیم ژنتیکی ژن بارز :بروز صفات ژنها در هر دو حالت خالص و ناخالص ژgن مغلوب :ژنهایgی کgه فقgط در حالت خاص و غیاب ژن بارز بروز می کنند. ژنوتیپ :فرمول ژنتیکی و یا ریخته هر صفت. فنوتیgپ :خصgوصیات ظاهری ،زیسgت شیمی و فیزیولوژیکی هر صفت برخی مفاهیم ژنتیکی •ژنوم :مجموع اطالعات وراثتی یک سری کروموزومدو رگه :نسلی ایجاد شده از طریق آمیزش دو ژنوتیپ مختلف. آزمایشهای مندل و نتایج آنها آزمایش بر روی گیاه نخود فرنگی که به دالیل صورت گرفت: جمعیت قابل کنترل این گیاه گلهای کامل داشتن. قابل تکثیر با بارور سازی به روش چلیپایی یکساله بودن گیاه دارای صفات مشخص و متعدد که مناسب برای آزمایشهای ژنتیکی می باشد. گیاه نخود فرنگی مونوهیبریدیسم انتخاب دو نمونgه از دانه ها بgا تفاوت از نظر صفت رنگ گل. از طریgق کشتهای متوالgی ،بدسgت آوردن نمونه های خالص. دو نژاد خالص دارای گل سفید و قرمز بودند. مندل سgپس دانgه های گرده پایgه گgل سgفید را به اندام مادۀ پایgه گgل قرمgز و گgل قرمgز بgه اندام پایgه مادۀ گل سفید منتقل کرد. این عمل را بارور سازی چلیپایی می گویند. مندل دو نژاد اولیه گل سفید و گل قرمز را والد نامید. مونوهیبریدیسم مونوهیبریدیسم افراد حاصل از آمیزش این دو نژاد را نسل اول نامید. افراد نسل اول از طریق خود باروری آمیزش کرده و افراد نسل دوم بدست آمد. مونوهیبریدیسم حدود 4/3افراد نسل دوم دارای گل قرمز و 4/1 دارای گل سفید. آزمایش دیگر دو نژاد یکی با دانه با پوست صاف و دیگری با پوست چروکیده بود. در نسل اول با باروری به روش چلیپایی افراد دارای پوست صاف هستند. با آمیزش افراد نسل اول به روش خودباروری4/3 ، افراد نسل دوم دارای پوست صاف و 4/1پوست چروکیده دارند. مونوهیبریدیسم در آزمایش سوم ،مندل دو نژاد دیگر از این گیاه را با لپه های زرد رنگ و سبز رنگ انتخاب کرد. در نتیجۀ آمیزش این دو نوع گیاه با یكدیگر ،تمام افراد نسل اول با لپه های زرد هستند. افراد نسل اول به روش خودباروری آمیزش داده شدند. در میان افراد نسل دوم 6022دانه با لپه های زرد و 2001دانه با لپه های سبز تشخیص داده شد. نسبت بین تعداد این دو گروه نیز حدودا ً 4/3به 4/1است ( 3به .)1 قانون اول مندل مندل از این آزمایشها چنین نتیجه گیری می كند كه افراد هیبرید (دورگه ) نسل اول از هریك از والدین خود یك عامل وراثتی دریافت می كنند. (مندل عامل كنترل كنندۀ صفات را فاكتوgرنامگذاری كرد). او رنگ زرد یا عامل زرد را با عالمت " "Yو رنگ سبز عالمت " "yرا انتخاب می كند. بنابراین ،افراد نسل اول به صورت Yyمشخص می شوند. قانون اول مندل دی هیبریدیسم مندل ،عالوه بر انجام آمیزشهای مونوهیبرید، آمیزشgهای دی هیبرید نیز ترتیب gداد. دراین نوع آمیزش ، والدین در دو صفت متفاوت و یا دو جفتg ژن gبا یكدیگر تفاوت دgارند. قانون دوم مندل اگر ژنوتیپ والد صاف زرد را به صورت YYRRو ژنوتیپ والد چروكیده سبز را به صورت yyrrنشان دهیم قانون دوم مندل آزمون چلیپایی تری هیبریدیسم تری هیبریدیسم آمیزش بین دو جاندار خالص است كه از لحاظ سه صفت ارثی با یكدیگر تفاوت داشته باشند .افراد حاصل از چنین آمیزشی را تری هیبرید می نامند. تری هیبریدیسم مثال - فردی با ژنوتیپ ،AaBbچند نوع گامت می تواند تولید كند؟ پاسخ 22 :نوع ،چون فرد مزبور در دو صفت Aو Bناخالصی دارد ،پس : نوع 22=4كه عبارت اند از .AB، Ab،aB ، ab - فردی واجد ژنوتیپ ،AaBBچند نوع گامت تولید می كند؟ پاسخ 21 :نوع ،زیرا فرد مزبور فقط صفت Aناخالصی دارد و برای صفت Bهوموزیگوت است ،پس :نوع 21 =2كه شامل ABو aBاست. ژنهای هم بارز و نیم بارز آلل های gهم بارز :چنانچه در میان آلل های یك صفت رابطه ؤ بارزیت و نهفتگی وجود نداشته باشد و فعالیت هر دو آلل در بروز صفت موردنظر یكسان باشد ،دو آلل را نسبت به یكدیگر هم بارزمی نامند . در انسان ،سیستم خونی ABOتحت كنترل سه آلل A، Bو Oو است .آلgل Oنسبت به A و Bنهفتهاgست. میان دو آلgل Aو Bرابطۀ هم بارزی وجود دارد. سیستم خونی انسان آلل های نیم بارز نیم بارز به آلل هایی گفته می شود كه هر كدام از آنها در نبود دیگری ،صفات ویژۀ به خود را ظاهر می سازد. ولی هنگامی كه در كنار هم قرار گیرند ( فرد حامل آنها به صورت هتروزیگوت)، صفات حد واسط آن دو بروز می كند. علت این پدیده فقدان بارزیت كامل دو آلل نسبت به یكدیگر است . آلل های نیم بارز آلل های نیم بارز سوال -1 افرادی با ژنوتیپهای زیر هر كدام چند نوع یاختۀ جنسی تولید می كند؟ الف) aabb ب) aaBb ج) AAbb د) AaBb ه) AABbCC و) AaBbCc سوال -2 آمیزش میان دو فرد با ژنوتیپ AaBbCc مورد نظراست در این صورت : الف) چه نسبتی از فرزندان آنها فنوتیپ abcدارند؟ ب) چه نسبتی از فرزندان آنها فنوتیپ ABcدارند؟ ج) چه نسبتی از فرزندان آنها ژنوتیپ aaBbcc دارند؟ - 3 انواع ژنوتیپهای ممكن در گیاه نخود را كه واجد دانه های صاف و لپه های زرد است بنویسید . مبانی ژنتیک فصل دوم اثر متقابل ژنها بر یکدیگر مقدمه هدف آموزشی کلی این فصل عبارت است از: آشنایی با برخی از اثرات متقابل ژن بریكدیگركه برچگونگی انتقال صفت ها تاَثیرمی گذارد. ضمن تعریف واژه ها واصطالحات زیر ،آنها را بر حسب مورد شناسایی كنید: اپیستازی ،اپیستاتیك ،هیپوستاتیك وآتاویسم. بر اساس نسبتهای فنوتیپی به دست آمده دریك آمیزش، نوع اپیستازی را تشخیص دهید. بر اساس نسبتهای فنوتیپی به دست آمده دریك آمیزش، ژن اپیستاتیك وژن هیپوستاتیك را تشخیص دهید. علت متفاوت بودن نسبتهای فنوتیپی ناشی ازاثرمتقابل ژنها بصورت علمی ومنطقی ارائه دهید. اپیستازی (روایستایی) اپیستازی پدیده ای است كه در آن تظاهرات فنوتیپی یك ژن توسط یك ژن غیرآلل (موجود در جایگاه ژنی دیگر) پوشانیده می شود. ژن پوشاننده را اپیستاتیك و ژنی را كه تظاهراتش پوشیده می شود هیپوgستاتیك می نامند. در این پدیده ،ماهیت ژن هیپوستاتیك تغییرنمی كند و ممكن است چندین نسل به صورت مخفی و پوشیده باقی بماند. اپیستازی با نسبت 9:3:3:1 در اوایل قرن بیستم ،ادامۀ پژوهشها مندل توسط بیتسون وپانت بر روی جانداران مختلف، از جمله مرغ و خروس اهلی ،انجام گرفت. در یكی ازاین آزمایشها ،شكل تاج این پرنده مورد توجه و بررسی قرار می گیرد. پرسشی كه پیش می آید این است كه آیا در بروز این صفات فقط یك ژن شركت دارند؟ اپیستازی با نسبت 9:3:3:1 در پاسgخ بgه ایgن پرسgش ،بیتسgون و پgانت آمیزش جدیدی را ترتیgب مgی دهنgد كgه درآgن یgك نژاد تاج گل سرخی و نژاد دیگر تاج نخودی دارد. حاصgل ایgن آمیزش ظهور افرادی بgا تاج گردویی است. در نسgل دوم 916افراد تاج گردویgی 316 ،تاج گل سرخی 316 ،تاج نخودی و 116تاج ساده دارند. یعنgی دراینجgا نیزهمان نسgبت 9:3:3:1حاصل از آمیزش دو دی هیبرید به دست می آید. پس می توان نتیجه گرفت كه در واقع دو جفت ژن در بروز صفات یاد شده دخالت دارند. اپیستازی با نسبت فنوتیپی 9:7 تجربه دومی كه gچگونگی عمل ژنهای اپیستاتیك را نشان می دهد آمیزشی است كه توسط بیتسون و پانت میان دو نژاد از گیاه خلّر وحشی ترتیب داده شد. رنگ گل در این گیاهان متفاوت و متنوع است ، آنها دو نژاد از گیاه مزبور را كه گلهای سفید رنگ دارند با یكدیگر آمیزش دادند. و با كمال شگفتی مشاهده می كنند كه تمام افراد نسل اول دارای گلهای رنگین اند. اپیستازی با نسبت فنوتیپی 13:3 بیتسgون و پانت در آزمایشهای متنوع خود جانداران مختلفgی را مورد بررسgی قرارمgی دادنgد ،از جمله بررسی رنگ پر در مرغ و خروس. دو نژاد از مرغ و خروس بgا پرهای سgفید بgا یكدیگر آمیزش داده شدنgد ،تمام افراد نسل اول پرهای سفید داشتند. سgپس افراد نسgل اول پرسgفید را بgا یكدیگر آمیزش دادنgد ،كgه در طgی آgن 916افراد نسل دوم دارای پرهای سفید و 316واجد پرهای رنگین گردیدند. اپیستازی با نسبت فنوتیپی 9:4:3 از آمیزش نژادی از خرگوش سفید با خرگوش سیاه ،تمام افراد نسل اول خاكستری رنگ می شوند. حال اگر افراد نسل اول با یكدیگر آمیزش كنند 916 ،زاده ها در نسل دوم خاكستری316 ، سیاه و 416آنها سفید می شوند. نسبتهای فنوتیپی معرف این است كه دو جفت ژن در بروز تغییرات رنگ در پشمهای این جانور شركت دارند. سوال -1 اپیستازی (روایستایی ) را تعریف كنید. -2 انواع ژنوتیپهای ممكن را در مرغی كه تاج گردویی دارد بنویسید. -3 آتاویسم را تعریف كنید . -4 صفت پلی داكتیلی (پرانگشتی ) یا افزایش تعداد انگشتان در انسان تحت كنترل یك ژن بارز است; با وجود این ،فراوانی این صفت در جوامع انسان بسیار كم است .برای این پدیده ،چه دلیلی را می توان ارائه كرد؟ مبانی ژنتیک فصل سوم کاربرد روشهای آماری در ژنتیک مقدمه هدف کلی آموزشی این فصل عبارت است از: آماری‌ و توانای ‌ ی ی بgggggا برخی‌مفاهیم‌ وروشها ‌ ی آشنای ‌ استفاده‌ از آنها در حل‌مسائل‌ ژنتیكی‌. كاربرد و ضرورت‌ بهره‌گیری‌از اصggول‌و روشهای‌آماری در مطالعات‌ژنتیكی‌را توضیح‌دهید. مفاهیم‌ زیgر را تعریgف‌كنیgد وآنهgا را درحgل‌مسائل‌آماری ‌به‌كار گیرید. رویدادهای‌تصgggggggادفی‌ ،احتمال‌ ،جمعیت‌ ،عنصر ،نمونه‌، نمونه‌گیری‌بgا جایگزینی‌ ،نمونه‌گیری‌ تصgادفی‌ ،پیشامgد یgا نتیجه‌ ،پیشامgد بgا نتیجه‌ مركب‌ ،پیشامgد مسgتقل‌ ،پیشامgد غیرمستقل‌. مقدمه ح دهیgد وآنهgا را در ت را بgا ذكgر مثالgی‌توضی ‌ اصgول‌ احتماال ‌ حل‌ مسائل‌ژنتیكی‌به‌كاربرید. ازدوجمله‌ای‌نیوتون‌درمحاسgggggggggبه‌احتمال‌ وقوع‌ مركب‌ رویدادهای‌مستقل‌ استفاده‌ كنید. ی مركب‌ ازمثلث‌ پاسgggكال‌ برای‌محاسبه‌ضرایب‌ دوجمله‌ا ‌ استفاده‌ كنید. ی كه‌ از نظgggر تعداد عناصgggر برای‌محاسgggبه‌تعداد تركیبات ‌ یكسggان‌اند وفقggط در یك‌ عنصggر بggا یكدیگرمتفاوت‌انggد از فرمول‌ كلی تركیب‌ استفاده‌كنید. برای‌محاسggggبه‌تعداد تركیباتggggی‌كه‌ ازنظرتعداد عناصggggر یكسgان‌اند ولgی نوع‌ و ترتیب‌ آن‌ عنصgر متفاوت‌ اسgت‌ ،از فرمول‌ كلی ترتیب‌ استفاده‌ كنید. مقدمه ه از نgظggر تعداد عناصggر ی ك‌ برای‌ محاسggبه‌ تعداد تركیبات ‌ یكسان‌اند و تنهgا در ترتیب‌ قرارگرفتن‌ عناصgر بgا یكدیگر ی تبدیل استفاده‌ كنید. متفاوت‌اند از فرمول‌ كل ‌ ی كggه‌ازنظggر تعداد عناصggر برای‌ محاسggبه‌تعداد تركیبات ‌ یكسggان‌اند ودرترتیب‌هggا تكرارنیggز وجود دارد ،ازفرمول‌ استفاده‌نمایید. برای‌ محاسgggبه‌ احتمال‌ وقوع‌چنgggد رویداد مختلgggف‌به ی توزیع‌ چندجمله‌ای ‌طور مركب‌ ،از فرمول‌ كل ‌ استفاده‌ كنید. آزمون‌ مربggggع‌كای‌ را در تصggggمیم‌گیری در مورد قابل ‌قبول‌ بودن‌ خطاهای‌آزمایش ‌gبه‌ كار گیرید. احتماالت ی روزمره‌بggه‌مواردی‌و یggا رویدادهای gی‌برخورد در زندگ ‌ می‌شود كggggه‌علت‌ و یggggا علggggل‌وقوع‌ آنها را نمی‌توان‌ ی ه در رویدادها ‌ پیش‌بینgی كرد ،زیرا عوامل‌ و شرایطی‌ك ‌ مورد نظر دخالت‌دارند متعدد واغلب‌ ناشناخته‌اند. ی می‌نامند. ی تصادف ‌ ل پیشامدهggggggggا را رویدادها ‌ این‌قبی ‌ ی سطحی ن بر رو ‌ ه وافتادن‌ آ ‌ ن یك‌ سgك ‌ ماننgد پرتاپ‌كرد ‌ صاف‌. ن احتمال‌ عبارت‌ اسggggggggت‌ از یك‌ رویداد عددی‌كه‌میزا ‌ م می‌كند .این‌اندازه ن آggن‌پیشامggد تصادفی‌ را معلو ‌ امكا ‌ ه صورت‌ ن اسgت‌بین‌ یgك‌تgا صgفرمتغیر باشgد و ب ‌ ‌ممك ‌ نشان‌ داده‌می‌شود .برای‌تعیین‌P 1 ه مقدار ومحاسg0ب ‌ ه كرد كه ‌P اسgتفاد ‌ ه ی‌توان‌ از رابط ‌ احتمال‌م f ‏P احتمال‌، ن میزا ‌ ‏N ج یك‌ آزمایش‌ است‌ ی و Nتعداد كل‌ نتای ‌ fفراوان ‌ احتماالت مثال‌ :می‌خواهیم‌ بدانیم‌ كه‌ دریك‌ زایمان‌ ،احتمال‌ تولد فرزند پسرچقدراست‌. ی تولد فرزند پسریا دختر درهر دراین‌ صورت‌فراوان ‌ زایمان‌ ،برابر یك‌؛ و تعgداد كل‌ نتایج‌ جنسیت‌ درهر می زایمان‌ ،برابر دو (پسروgدختر) است‌ .پس 1 ‏P شود. 2 مثال :درون‌ كیسه‌ای‌ بیست‌مهره‌است‌ كه‌پنج‌ عدد آنها ی مهره‌ای‌را قرمز و15عدد سفیدند .اگر به‌طورتصادف ‌ از درون كیسه‌ بیرون‌آوریم‌ ،احتمال‌ قرمز بودن‌ آن‌چقدر است‌؟ احتماالت ت مساعد برای‌این رویداد پاسخ‌ :فراوانی‌و یا تعداد حاال ‌ ن نیز 20است‌. ت از 5و تعداد كل‌ حاالت‌ممك ‌ عبارت‌اس ‌ ‏f پس‌5 1، ‏P   20ت‌ N ل نفرآنها مبتال به‌ ت هزار نفری‌ ،چه ‌ بیس ‌ دریك 4جمعی ن برخورد با ی هستند ،احتمال‌ اینكه‌در اولی ‌ هموفیل ‌ ی هموفیل‌مواجه‌شویم‌ چقدراست‌؟ شخص ‌ ‏f 40 پاسخ1 : ‏ ،‌ با توجه‌به معلوPم‌ می‌شود كه‌ هرقدر تعداد و ق فو ل ‌ ‌مثا ‏N 20000 500 ت مساعد كمتر باشد احتمال‌ وقوع‌آن فراوانی‌حاال ‌ ‌رویداد نیز كمتر می‌شود ،و برعكس‌ ،هرقدر مقداربیشتر ن رویداد نیز زیادتر میگردد. عآ ‌ شود ،احتمال‌ وقو ‌ جمعیت جمعیت‌مجموعه‌ای‌ از رویدادهgا ،اشخاص‌ ،اشیا و موجوداتی ‌gاست‌كه‌درصفاتی‌ مشترك‌باشند مانند جمعیت‌ یزد ،كه‌صفت‌مشترك‌ آنها یزدی‌ بودن‌ است‌ .و یا پروتئینهای خون‌و یا یاخته‌هgای‌خون‌. هgرعضواز یك‌ جمعیت‌ را عنصر یا فرد می‌نامند و گروههای‌مرتب‌شده ‌gهر جمعیت‌ را نمونه‌ نامگذاری‌ می‌كنند .بنابراین‌ ،گویچه‌های سرخ‌به ی از جمعیت‌یاخته‌هgای خون‌ هgستند. ‌منزل‌نمونه‌ا ‌ نمونه گیری با جایگزینی ه عنصر یا نمونه‌ای دراین روش‌نمونه‌گیری ،چنانچ ‌ ‌از یك‌جمعیت‌ انتخاب‌ گردد ،قبل‌ازانتخاب‌فرد ه جمعیت‌برگردانده‌شود. دوم‌ ،فرد اول‌باید ب ‌ ه مثال :درون‌ كیسه‌ای ‌9مهره‌وجود دارد كه‌س ‌ ه عدد عدد آنها سیاه‌ ،سه‌عدد سفید و س ‌ ل خارج‌ كردن‌دو مهره‌سفید به قرمزاست‌ .احتما ‌ ه شرط اینكه‌پس‌از ی چقدراست‌؟ ب ‌ ‌طور پیاپ ‌ خارج‌كردن‌مهره‌ اول‌ كه‌فرض ا ً سفید است‌آن‌ 3 ه قرار دهیم‌3 : ً ‌ كیس ن ‌ درو را مجدد ا ‏P1  ‏P2  3 3 9 9 9 احتمال کل P    81 9 9 نمونه گیری بدون جایگزینی ه دراین روش‌ فردی‌ از یك‌جمعیت‌انتخاب‌شده ،ب ‌ ل به‌جمعیت‌ هنگام‌ انتخاب‌فرد دوم‌ ،فرد او ‌ برگردانیده نمی‌شود .درارتباط با مثال قبل‌، هنگامی كه‌مهره‌سفید اول‌را پس‌ ازخروج‌ ،كنار ه سفید را تصادف ا ً خارج م و مجدد یك‌مهر ‌ بگذاری ‌ 3 ‌كنیم‌ ،دراین‌ صورت‌: ‏P1  احتمال خارج شدن اولین مهرۀ سفید 9 2 احتمال خارج شدن اولین مهرۀ سفید P2  8 3 2 6 احتمال کل P    72 9 8 پیشامد یا نتیجه ی ممكن‌ است‌بین‌یك‌تا چند رویداد در هر آزمایش ‌ ت جنین‌ وجود داشته‌ باشد .مثال درهر زایمان‌ جنسی ‌ یا نر و یا ماده‌ است .بنابراین‌ ،كلیه‌ حاالت‌ممكن‌ برای ‌هرزایمان‌ دوپیشامد (پسر و دختر) است. پیشامد مرکب ‌:رویدادهایی‌را مركب‌ می‌نامند كه‌ از چند پیشامد ساده‌تشكیل‌شده‌باشند. ی را مستقل پیشامد مستقل :رویدادهای ‌ ی از آنها تاثیری‌در ‌می‌نامند كه‌احتمال‌بروزیك ‌ وقوgع‌ احتمال رویداد دیگر نداشته‌باشد. پیشامد یا نتیجه پیشامد غیر مستقل :رویدادهایی‌را غیرمستقل ‌می‌نامند كه‌ بروز یك‌gرویداد در احتمال‌بروز پیشامد دیگر مؤثر بgاشد و یا به‌عبارت‌ دیگر ،وقوع‌یك‌gرویداد با بروز یا عدم‌ بروز رویداد دیگر ارتباط داشته‌ باشد. بنا به‌قرارداد ،اگر رویداد مركب‌ EFاز دو رویداد ساده‌ Eو Fتشكیل‌شده‌باشد ،دو حالت‌زیر وجود دارد: الف‌ E -و Fمستقل‌ از هم‌ باشند ،در این‌صورت ‌احتمال‌ وقوع‌ EFیا Pبرابر است‌با: ‏PEF  PE PF پیشامد یا نتیجه ب‌E -و Fغیرمستقل‌از یكدیگر باشند ،بنابراین‌ احتمال‌ وقوع EFبرابراست باPEF  PE P( E: ‌ )/ F ‏ ن است‌كه‌ احتمال‌بروز Fمشروط به‌ Pمعرف‌ ای ‌ ) (E / F وقوع‌ رویداد Eاست‌. ۀ سفید و 30مهرۀ سیاه‌ ن كیسه‌ای ‌20مهر ‌ مثال :‌gدرو ‌ با اندازه‌ و وزن‌ یكسان‌ وجود دارند ،احتمال‌ خارج است‌با: ‌كرد ‌ ‌برابر 20 ن دو مهره‌سفید به‌طور پیاپی 20 ‏P  50این‌ حالت ‌ ،در حال‌ اگرمهره‌ سفید اول‌gرا كناربگذاریم 50 ‌احتمال‌ خارج‌ كردن‌ دو مهره‌سفید برابر با 20 19 ‏ می شود. 50 49 اصول حساب احتماالت ی اصل اول احتماالت :بروز یك‌رویداد تأثیر ‌ در بروز احتمالی‌بعدی‌همان‌رویداد ندارد. ل وقوgع‌رویدادهای‌مستقل‌ برابر بنابراین‌احتما ‌ ‌ازآنها، احتمال اس ‌ كP  P1 ‌بروزهرP2ی  ‏ P3  .... ت با حاصل‌ جمع‌  Pn یعنی: اصل دوم احتماالت :احتمال‌ بروزدویا چند ت با حاصل‌ ی برابراس ‌ رویداد مستقل‌ به‌ طورپیاپ ‌ ‏P  P1 P2 P3 ....Pn ل بروزهر یك‌ازآنها ،یعنی: ضرب‌ احتما ‌ برخی از روشهای آماری توزیع دو جمله ای :اگر احتمال‌ بروز یك‌رویداد ع آن‌را به ‌qنشان‌دهیم‌، ل عدم‌وقو ‌ را به‌ Pواحتما ‌ ن خواهیم‌داشت.=‌1P+q : بنابرای ‌ ت ك سكه ‌2/1اس ‌ ن شیر در ی ‌ مثال احتمال‌ آمد ‌ واحتمال‌نیامدن‌شیر(یا آمدن‌خط) هم‌ 2/1است‌ و.2/1 + 2/1=1 برای‌محاسبه‌ احتمال‌ مركب‌رویدادها به‌شرط آنكه‌ یگزاری ل جا ‌ اوال رویدادها مستقل‌باشند و ثان یا ً عم ‌ ً ه ن استفاد ‌ ‌صورت‌گیرد ،ازبسط دوجمله‌ای‌نیوتو ‌ می‌شود. ه می‌كنیم‌ كه‌ رویدادها ازاین‌ رابطه‌ هنگامی‌استفاد ‌ ‏n از دو نوع‌بیشترنباشند .این رابطه بصورت (p+q) =1 بوده و nمعرف تعداد تکرار آزمایش است. برخی از روشهای آماری مثلث پاسکال :این‌ مثلث‌شامل‌ مجموعه‌ای‌ ازاعداد است‌كه‌به‌صورت‌ ع دو ساق‌ آن‌ را مثلثی‌قرارمی‌گیرند واضال ‌ اعداد یك‌ تشكیل‌ می‌دهد. مثال ً )a+b(4=1 برخی از روشهای آماری ترکیب :تركیباتی‌ هستند كه‌تعداد عناصر شركت‌ كننده‌در آنها یكسان‌است‌ ولی‌نوع‌یك‌ عنصرآنها ممكن‌ است‌ متفاوت‌ باشد ،مانند ab و acو bcكه‌سه‌ تركیب‌دو عنصری متفاوت‌ از سه‌ عنصر aو bو cهستند. فرمول کلی ترکیب n= تعداد کل r= ،تعداد جزء != ،عالمت فاکتوریل ( حاصل ضرب اعداد متوالی). برخی از روشهای آماری ی هستند كه‌از نظر تعداد عناصر ترتیب :تركیبات ‌ ه با یكدیگر برابرند ولی از لحاظ تشكیل‌ دهند ‌ ترتیب‌ قرار گرفتن‌ و یا نوع‌ عناصر با هم‌تفاوت‌ دارند. فرمول کلی ترکیب: ی هستند كه‌ عناصر تشكیل‌ دهنده‌ تبدیل :تركیبات ‌ آنها با یكدیگر برابرند و تنها در ترتیب‌ قرارگرفتن ‌با یكدیگر متفاوت‌اند. فرمول کلی ترکیب: برخی از روشهای آماری توزیع چند جمله ای :به‌منظور محاسبه‌ احتمال‌ ع چند وقوع‌ مركب‌ چند رویداد مختلف‌ ،می‌توان‌از توزی ‌ ع چند جمله‌ای‌ استفاده‌ كرد كه‌در طی‌آن‌احتمال‌وقو ‌ رویداد را می‌توان‌ به‌دست‌آورد. فرمول‌كلی: ه در ابتدای‌این‌فصل آزمون مربع خی ( ‌:)2Xچنانك ‌ ی میان ‌گفته‌ شد ،در غالب‌آزمایشهای‌ تجربی‌تفاوتهای ‌ ‌نتایج‌ مشاهده‌شده‌و نتایج‌قابل‌ انتظار وجود دارد. فرد پژوهشگر ،با آگاهی‌از ایgن‌تفاوت‌ ،بایgد تشخیص‌ دهد كه‌چه‌مقدار از این‌تفاوت‌ قابل‌ قبول‌ است‌. برخی از روشهای آماری ن خطا آن‌قدر زیاد است‌كه باید تجربه آیا میزا ‌ ت زیاد بودن‌خطا ناشی از ‌را تكرار كرد؟ آیا عل ‌ ن فرضیه‌ فرضیه‌ نادرست‌است‌؟ آیا با تغییر داد ‌ ن خطا را كاهش‌داد؟ ن میزا ‌ می‌توا ‌ است. فرمول این آزمون = oمعرف نتیجه مشاهده شده e ،نمایندۀ نتیجه قابل انتظار و زیگما جمع تجربی انحرافها تفاضل oو eمیزان انحراف را نشان می دهد. سوال -1 فرض‌كنیم‌ كه‌صفت‌رنگ‌ قهوه‌ای‌چشم ب است‌، گ آبی‌غال ‌ ‌درانسان‌نسبت‌به‌صفت‌رن ‌ اولین‌فرزند زن‌ومردی‌چشم‌قهوه‌ای‌ ،چشمان‌ آبی‌رنگ‌دارد ،دراین‌ صورت‌: الف‌ -احتمال‌اینكه‌فرزند بعدی‌آنان‌چشم‌آبی ‌باشد چقدراست‌؟ ب‌ -احتمال‌ اینكه‌دومین‌فرزند آنان‌چشم‌قهوه‌ای ‌باشد چقدر است‌؟ ی ج‌ -احتمال‌اینكه‌فرزند سوم‌آنان‌پسرچشم‌آب ‌ باشد چقدر است‌؟ سوال د -احتمال‌ اینكه‌فرزند دوم‌آنان‌چشم‌قهوه‌ای‌، فرزنgد سوم‌چشم‌آبی ،فرزنgد چهارم‌چشم‌آبی ‌و فرزند پنجم‌ چشم‌قهوه‌ای‌باشد چقدراست‌؟ ه -gاگرایgن‌زن‌وشوهرچهارفرزنgد داشتgه‌باشنgد، بgه‌چنgد حالgت‌ممكgن‌دوفرزنgد چشgم‌آبgی‌ودونفgر دیگرچشم‌قهوه‌ای‌می‌gشوند؟ و -احتمال‌ اینكgه‌ازچهارفرزند آنان‌یك‌ نفرچشم‌ قهوه‌ای‌وسه‌ نفرچشم‌آبی‌باشند چقدراست‌؟ سوال -2 در یك‌جمعیت‌فرضی‌ ،فراوانی‌ژن‌ Oبرابراست‌ با ، 5/0فراوانــی‌ژن B =3/0و فراوانی‌ژن ‌A=2/0است‌ ،در این‌صورت‌: ه درصدی‌ ازافراد جمعیت‌مزبورگروه‌خونی الف‌ -چ ‌ ‌ Aدارند؟ ب‌ -چه‌درصدی‌ازافراد جمعیت‌فوق‌گروه‌خونی ‌ ‏B دارند؟ ج‌ -چه‌درصدی‌ازافراد جمعیت‌یاد شده‌گروه‌خون ‌ ی BOدارند؟ مبانی ژنتیک فصل چهارم تولید مثل مقدمه هدف کلی آموزشی این فصل عبارت است از: آشنایgggggی بgggggا چگونگgggggی ونتایgggggج دوتقسgggggیم میتوزومیوزواشكال مهم تولید مثل در جانداران . ضرورت پدیدۀ تقسیم را بیان كنید. مراحggل مختلggف تقسggیم میتوز و میوز را بggه تفكیggك شرح دهیggد و نتایggج ایggن دوشكggل تقسggیم را بggا هggم مقایسه كنید. چگونگggggی شكggggل گیری و سggggاختار كمپلكسggggهای سیناپتونمی و كیاسما را توضیح دهید. مراحgل تشكیgل یاختgه های جنسgی در زنان و مردان را با یكدیگر مقایسه كنید. مقدمه چگونگgی تشكیgل یاختgه های جنسgی را در گیاهان پسgت ،نظیgر سgرخسها و خزه هgا كgه دارای تناوب نسل هستند ،توضیح دهید. مراحgggل تشكیgggل یاختgggه های جنسgggی را در گیاهان عالی گلدار بیان كنید. دلیgل اهمیgت بیشتgر گیاهان عالgی نسgبت بgه جانوران عالggی را در زمینggۀ انجام مطالعات ژنتیكی بیان كنید. چرخgggۀ زندگgggی پارامسgggی ،كالمیدوموناس و قارچ نوروسپورا را شرح دهید. تقسیم میتوز هر یاخته از بدن gجاندار پس gاز رشد كافی ،gتقسیم شده و یاخته هایی همانند خود را به وجود می آورد. در طی این جریان gتمام اطالعات وراثتی یاختۀ اول به صورت یكسان gبه هر دgو یاختۀ حاصل از این نوع تقسیم (یاخته های دخترgی ) منتقل می شوند. تمgام یاخته های موجود در بدن gیك جاندار پر یاخته ای از تقسیمات پیاپی میتوزی یك یاختۀ n2 كروموزومی به نام تخم پدید می آیند. اینتر فاز پیش از شرح مراحل تقسیم میتوز ،قسمتی از چرخۀ زندگی یاخته ای كه اینترفاز نام دارد اشاره شود. ‏اینتر فاز :این مرحله حد فاصل بین دو تقسیم پیاپی میتوز است كه فرایندهای سنتز مواد مختلف مانند پروتئین در آن صورت می گیرد و در نتیجه رشد یاخته مهمترین ویژگی مرحلۀ اینترفازاست . یكی دیگر از ویژگیهای این مرحله وجود هستك در درون هسته است . مراحل میتوز كروموزومهای اینترفاز به شكل رشته های بسیار دراز و نازك اند كه هر رشته را كروماتید می نامند. مرحله اینترفاز بترتیب شامل سه بخش 1G، Sو 2Gاست. فرایندهای تقسیم میتوgز به شكل ممتد و پیوسته رخ می دهند ولی به جهت تفكیك برخی از ویژگیها ،آن را به چهار مرحلۀ پروفاز ،متافاز ،آنافاز و تلوفاز تقسیم می كنند مراحل میتوز میوز در جانداران عالgی ،انتقال DNAاز والدیgن بgه فرزنgد از طریgق یاختgه های جنسgی نgر و ماده صgورت مgی گیرد كgه هgر كدام از آنهgا دارای یك سری كروموزومی است. تشكیggل یاختggه های جنس gی توسggط فرایندی بggه نام تقسیم میوز صgورت مgی گیرد كgه درطgی آgن تعداد كروموزومهgا از n2بgه n كاهش می یابد. تقسggیم میوز را مggی توان بggه دوبخggش میوز 1و میوز 2تقسggیم نمود. درطgی مراحgل میوز ،1فراینgد كاهgش كروموزومgی صgورت مgی گیرد و یggggا بggggه عبارت دیگggggر ،كروموزومهای همتا (همولوگ ) ازیكدیگرجدا مggی گردنggد و در تقسggیم دوم ،كggه بggه روش میتوز است ،دوكروماتید هر كروموزوم ازهم جدا می شوند. میوز 1 میوز2 تشکیل یاخته جنسی در جانوران تشکیل یاخته های جنسی در گیاهان تشکیل یاخته های جنسی در گیاهان تشکیل یاخته های جنسی در گیاهان چرخۀ زندگی گیاهان عالی چرخۀ زندگی پارامسی (تقسیم دو تایی) چرخۀ زندگی پارامسی (جنسی) چرخۀ زندگی پارامسی (خود باروری) چرخۀ زندگی کالمیدوموناس ‏www.bbook.ir چرخۀ زندگی نوروسپورا سوال -1 چه تفاوتی میان كروموزومهای اینترفازی وپروفازی وجود دارد؟ -2 هر كروموزوم در پایان مرحلۀ اینترفازاز چند مولكول DNAتشكیل شده است ؟ -3 تشكیل آستر درچه مرحله ای رخ می دهد؟ -4 یاخته ای با ژنوتیپ AaBbCcبه روش میتوز تقسیم می شود ،یاخته های حاصل از تقسیم (یاخته های دختری) دارای چه نوع ژنوتیپی هستند؟ -5 مهمترین رویداد تقسیم میتوز چیست ؟ -6 در رویدادهای مربوط به تقسیم میوزDNA ،ی هر كروموزوم چند بار همانندسازی می كند؟ سوال -7 تشكیل سیناپس در كدام مرحله صورت می گیرد؟ -8 كمپلكسهای سیناپتونمی را توضیح دهید. -9 تشكیل تتراد وآرایش آنها در سطح استوایی دوك تقسیم در چه مراحلی روی می دهد؟ -10 دالیلی كه موجبات انتهایی شدن كیاسما را فراهم می سازند كدام اند؟ -11 محصول مرحلۀ اسپوروفیت خزه ها چیست ؟ سوال -12 اگر دوپارامسی كه به هم ملحق می شوند ژنوتیپ ccddو CCDDو داشته باشند در این صورت ژنوتیپ پارامسی های دختر را كه حاصل انجام عمل مزبورهستند بنویسید. -13 چه تفاوتهایی میان الحاق و خودباروری در پارامسی ها وجود دارد؟ -14 منظور ازتناوب نسل چیست و در چه نوع جاندارانی مشاهده می شود؟ مبانی ژنتیک فصل پنجم تعیین و تمایز جنسیت gو صفات مربوط به آن مقدمه هدف کلی آموزشی این فصل عبارت است از: آشنایgی بgا پدیدۀ تعییgن جنسgیت ونقgش عوامgل ژنتیكgی و محیطی درآن . بgا اسgتفاده از نتایgج آزمایشهgا در مورد حشرات ،پرندگان و پسgتانداران ،نقgش كروموزومهgا را در تعییgن حاالت طبیعgی و غیرطبیعی جنسیت موجودات زنده توضیح دهید. چگونگgی تعییgن جنسgیت در زنبور وحشgی و پلgی ژنیgك بودن جنسیت در مگس میوه را توضیح دهید. پدید ۀ چنgد شكلgی یgا موزائیgك جنسgی (ژیناندرومورفیسgم ) و پیامدهای آن را شرح دهید. چگونگgی تمایgز جنسgی اولیgه در جنین های " ”xxو " ”xyو تداوم آن به صورت تمایز جنسی ثانویه را توضیح دهید. مقدمه چگونگgی ودالیgل بروز برخgی از اختالالت در تمایgز جنسgی را بیان كنید. ارتباط كروموزوم xبgا تشكیgل (جسgم بار) را بیان كنیgد و بgا اسgتفاده از مثال بیماری هموفیلgی و آنزیgم گلوكوز 6فسgفات ِدهیدروژناز( )G6PDپدیدۀ لیونیزاسیون را توضیح دهید. صgفات وابسgته بgه جنgس را تعریgف كنیgد و بgا شرح آزمایشهgای مربوطه ،چگونگی شكل گیری و انتقال آنها را توضیح دهید. صgفات محدود بgه جنgس و صgفات تحgت نفوذ جنgس را تعریgف كنیgد و ضمgن بیان چگونگgی شكgل گیری و انتقالشان ،تفاوت آنها را با صفات وابسته به جنس توضیح دهید. انواع مختلggف و نتایggج حاصggل ازجدا نشدن كروموزومهای جنسی و انواع آن را بیان كنید. تعییت جنسیت بررسی كروموزومهای حشرات در مرحلۀ اسپرم سازی درسال 1891توسط هنكینگ صورت گرفت ،وی در گزارشی ادعا می كند كه یكی از كروموزومهای حشر ۀ نر فاقد همتاست. بنابراین حشر ۀ مزبور دو نوع یاختۀ جنسی نر با فراوانی یكسان تولید می كند .گروهی از یاخته ها واجد كروموزوم موردنظر و گروه دیگر فاقد آن اند .هنكینگ پاسخ علمی و منطقی برای این پدیده ندارد و شاید به همین علت آن را كروموزوم " "xمی نامد. کروموزوم جنسی در سال ،1902مك كلونگ ،3ارتباط میان كروموزوم " "xو تعیین جنسیت در حشرات را اعالم می دارد. دارای دو كروموزوم " "xو حشرۀ نر فقط دارای یك عدد " "xاست و بقیۀ كروموزومها در دو جنس نر و ماده برابرند. نظریۀ تعادل جنسیت تعیین جنسیت در زنبور وحشی چند شکلی جنسی در جاندارانی مانند مگس میوه وجود كروموزوم xبرای تعیین جنسیت ضروری است. گاهی به علت اشتباهات تقسیم میتوزی كه در یاختۀ تخم ""xx رخ می دهد ،یكی از یاخته های حاصل از تقسیم ،یكی از دو كروموزوم " "xخود را از دست می دهد. بنابراین گروهی از یاخته ها " "x2و تعدادی نیز فقط یك "”x دریافت می كنند. رشد نهایی این مجموعۀ یاخته ای ،سبب تشكیل حشره ای می شود كه قسمتی از پیكرآن دارای فنوتیپ نر و بخشی دیگر واجد فنوتیپ ماده است .چنین پدیده ای را چند شكلی جنسی می نامند تمایز جنسی اولیه این تمایز در طی دوران جنینی صورت می گیرد در حدود هفته ششم دوران مذكور ،غده ها و لوله های تناسلی اولیه شكل می گیرند. این غده ها در صورت وجود شرایط مناسب دارای قدرت تمایزند و می توانند در اثر دگرگون شدن و به تناسب نوع ژنوتیپ جنسی جنین " ”xxیا " "xyبه غده های جنسی مربوطه مبدل گردند. غده های جنسی اولیه از یك الیۀ بیرونی و یك الیۀ درونی تشكیل می شوند .لوله های تناسلی تمایز نیافته نیز شامل لوله های مولر و لوله های ولف هستند. تمایز جنسی ثانویه تمایز جنسی محدود به دوران جنینی نیست ،بلكه در بعد از تولد وتا سنین بلوغ نیزادامه می یابد. در طی این رویدادها تفاوتهای متعددی ازنظر gویژگیهای ظاهری و درونی gبین دو جنس gنر و ماده پدیدار میg شوند. تمایز جنسی طبیعی اندامها و لوله های تناسلی جنین بستگی به نوع غدد gجنسی داردg. انجام تمایز ثانویه جنسی gمیان gفرgد نر و ماده توسgط هورمونهای جنسی كنترل gمی gشود ومیزان gاین هورمونها نیز به نوبۀ خود توسgط هیپوتاالموس gتنظیم می گردد. اختالالت در تمایز جنسی ریختۀ ژنتیكی ""xyو ""xxو به طور طبیعی و در اكثر موارد باعث می شود كه تمایز جنسی جنین در راستای تشكیل یك فرد نر و مادۀ كامل صورت گیرد. ولی گاهی تغییراتی كه در تودۀ جنینی رخ می دهند باعث تولد نوزادانی می شوند كه از نظر ساختار جنسی غیرطبیعی هستند. الزم به یادآوری است كه برخی از تفاوتها ناشی از مراحل غیرطبیعی تعیین جنسیت نیست ،بلكه نمایانگر مراحل ویژه ای از تكوین صفات جنسی طبیعی در میان افراد یك نژاد یا خانواده است . جسم بار و کروموزوم X رابطه بین تشکیل جسم بار و کروموزوم X مثال برای اثبات میزان جبرانی كروموزوم " ،"xمی توان از دو مورد زیر كمك گرفت: كروموزوم " "xدارای لوكوسی به نام " "Hاست .این جایگاه دارای یك ژن بارز " "Hو یك ژن نهفتۀ hاست . ژن " "Hمسئول كنترل و تولید پروتئینی به نام آنتی هموفیلیا فاكتور ( )AHFاست كه موجبات انعقاد خون را هنگام خونریزی فراهم می آورد. در حضور ژن نهفتۀ ( hدر افراد hhو hyو) ،این پروتئین ساخته نمی شود و در نتیجه مكانیسم لخته شدن خون كه یك واكنش آنزیمی است ،دچاراختالل شده و سبب بروز نوعی هموفیلی می شود جنسیت و انتقال صفات بر پایۀ آزمایشهای مندل ،نوع جنسیت افراد در بروز صفت بی تاؤثیر بوده است و ،به عبارت دیگر ،هر دو والد به یك نسبت درانتقال صفات به فرزندان سهیم اند. آزمایش 1مورگان (مگس سرکه) آزمایش 2مورگان صفات محدود به جنس تظاهرصفاتی مانند رنگ چشم ،هوش ،و فرایندهای انعقاد خون تحت كنترل ژنهای متعدد و گاهی نتیجۀ اثرمتقابل آنها و شرایط محیط بریكدیگر است. نسبتا بزرگی است، ً با توجه به اینكه كروموزومX قاعدتا باید دارای لوكوسهای متعدد باشد كه عده ای ً ازآنها ارتباطی با جنسیت ندارند .به طور كلی می توان گفت كه صفات جنسی وغیر جنسی انسان توسط ژنهای اتوزومی وجنسی رهبری می شوند تاثیرنیستند. وعوامل محیطی نیزبراین فرایندها بی ً درانسان ،صفات متعددی شناخته شده اند كه اختصاص به یكی از دوجنس نریا ماده دارند ولی ژنهای مربوط به آنها درهردو جنس وجود دارد .چنین صفاتی را نباید با صفات وابسته به جنس اشتباه صفات متأثر از جنس ژنهای این قبیل صفات در هر دوجنس نر وماده وجود دارند ،ولی رفتارهای متفاوتی ازخود نشان می دهند. به عبارت دیگراین ژنها ممكن است در یك جنس به صورت بارز و درجنس دیگر به صورت نهفته عمل كنند. به نظرمی رسد كه ژن طاسی متأثر از جنس باشد . جدا نشدن کروموزومهای جنسی نظریۀ مورگان مبنی بر استقرار الل سفیدی رنگ چشم بر روی كروموزوم xو(وابستگی این صفت به جنس) ،از نظر سیتولوژیكی ،در سال ،1916توسط بریجز درمگس میوه مورد بررسی قرار می گیرد. جدا نشدن کروموزومهای جنسی بریجز ،هنگامی كه ماده های چشم سفید و نرهای gچشم قرمز را با یكدیگر آمیزش می داد ،انتظار داشت كه بر اساس مشاهدات و نتایج ارائه شده توسط مgورگان ، تمام حشgرات مادۀ حاصل دارای gچشgمان قرمز رنگ و تمام نرها دارای gچشمان سفید رنگ باشند. اما وی gدرعمل گاهی با فراوانی كم ( ) 2000/1به ماده های gچشgم سفید و نرهای gچشم قرمز برخوgرد می كرد. آمیزشهای gمكرر و متنوع در این زمیgنه ،gبه ارائۀ نظریۀ جدا نشدن كروموgزومهای x gتوgسط بریجزم ن ُجر می گردد. جدا نشدن کروموزومهای جنسی سوال -1 نوع جنسیت در مگس میوه كه دارای 9 اتوزوم و 2كروموزوم " "xباشد چیست؟ -2 چه تفاوتی میان زنبور وحشی ماده دیپلوئید و نر دیپلوئید وجود دارد؟ -3 به چه علت در برخی از جانوران ،مثل بونلیا، تعیین جنسیت را به محیط سبت می دهند؟ -4 فرق زن ترنر " "xoبا زنان " "xxكه در آنها یكی ازدوكروموزوم " "xبه جسم بار تبدیل می شود چیست ؟ -5 اگر یكی از دو كروموزوم " "xزنان غیرفعال می شود ،پس فرق میان آنها با مردان كه یك كروموزوم " "xدارند چیست ؟ سوال -6 با توجه به اینكه یكی از دو كروموزوم " "xزنان غیرفعال gمی شود gآیا می توان gانتظار تولد دختر هموفیل را از پدرسالم و مادرناقل همgوفیلی داشgت ؟ -7 تفاوت میان gصفات محدود به جنس gو صفات متأثر از جنس gچیست ؟ - 8 مردی سالم با دختری ازدواج می كند كه پدرش كوررنگ بودgه است gدراین صورت : الف -چه نسبتی از فرزندانشان gكوررنگ می شوند؟ ب -چه نسبتی از پسران gآنها كوررنگ می gشوند؟ ج g-چه نسبتی از فرزندان gآنها سالم می شوند؟ د -احتمال اینكه اولین فرزند آنها پسر سgالم باشد چقدراسgت ؟ مبانی ژنتیک فصل ششم پیوستگی ژنها و نوترکیبی مقدمه هدف آموزشgی کلی این فصل عبارت است gاز: آشنایی با ژنهای پیوسgته و پدیده كراسینگ اٌور واستفاده از آن gجهت gتعیین موقعیت ژنها نسبت به یكدیگر. اجتماع یا جذب (كوپلینگ) ،پراكندگی یا دفع (ریپالشن)، ژنهای پیوسgته ،نوتركیبی ،واحد نقشه خوانی (سانتی مورگان ،)gتداخل ،تداخل كامل ،ضریب انطباق. ضمن تشریح gآزمایشات مورگان gو پونت gدر مورد ژنهای پیوسته ،دالیل عدم تبعیت آنها ازقانون دوم مندل را بیانg كنید. چگونگی gوقوع پدیده كراسgینگ اٌور و محاسبه افراد نوتركیب را توضیح دهید. براساس gفراوانی كراسgینگ اٌور نقشه ژنی یك كروموزوم را مشخgص كنید. مقدمه با استفاده از تعداد افراد نوتركیب حاصل ازآمیزش بین دو فرد كه دارای ژنهای پیوسته هستند ،درصد نوتركیبی، نقشۀ ژنی و محل وقوع كراسینگ اٌوربین كروموزومهای همتا را محاسبه و مشخص كنید. كراسینگ اٌور مضاعف را تعریف كنید ،نتایج حاصل از آن را بنویسید. مقدار تداخل میان دو ژن را به روش مولر محاسبه كنید. چگونگی اثبات وقوع سیتولوژیكی كراسینگ اٌوربا روشهای جدید ونیز به كمك آزمایشهای اشترن را توضیح دهید با شرح آزمایش بریجز و با استفاده از مورد قارچ نوروسپورا ،زمان وقوع كراسینگ اٌوردرطی مراحل تقسیم میوز را مشخص سازید. ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل شناخت ژنهای پیوسته ،پس از انجام آمیزشهای متعدد و متنوع بر روی موجودات مختلف امكان پذیر شده است. بیتسون و پانت دو گونۀ نخود را با هم آمیزش دادند یكی دارای گلهای ارغوانی با دانه های گردۀ كشیده ودیگری دارای گلهای قرمز با دانه های گردۀ كروی است. با بررسی دوصفت بتنهایی ،از آمیزش گیاه گل ارغوانی با گیاه با گلهای قرمز 4/3 ،افراد نسل اول واجد گلهای ارغوانی و 1 /4آنها دارای گلهای قرمزخواهند بود. همچنین از آمیزش گیاه با دانه های گرده كشیده با گیاه دارای دانه های گردۀ كروی 4/3 ،افراد نسل اول دارای دانه های گردۀ كشیده و 4/1آنها واجد دانه های گردۀ كروی خواهند بود. ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل براساس جدول فوق ،نسبتهای مشاهده شده ،ازقوانین مندل و یا ،به بیان دیگر از نسبت : 16/3 : 16/9 16/1 : 16/3پیروی نمی كند و محاسبات آماری نشان می دهد كه تعداد انواع مشاهده شده با تعداد قابل انتظار تفاوت فاحش دارد. ظاهرا ً افراد نسل اول ،به جای تولید چهار نوع یاختۀ جنسی با نسبتهای یكسان ،4/1در تجربۀ اول گامتهایی با تیپ PL، plودرتجربۀ دوم با تیپ pL،Plبیشتری تولید می كنند كه قانون دوم مندل نمی تواند آن را توجیه كند. ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل دو اصطالح زیر توسط بیتسون و پانت برای تفسیر آزمایشهایشان معرفی می شوند: (- 1 جذب یا اجتماع) :حالتی است كه درآن یك كروموزوم دارای دوژن بارز و كروموزوم همساخت آن واجد دوالل نهفتۀ آنهاست . ژنهای Pو Lدر حالت جذب یا اجتماع هستند. ( -2 دفع یا پراكندگی) :حالتی است كه هركروموزوم از یك جفت همساخت دارای یك ژن بارز و یك ژن نهفته است . ژنهای pو lدر حالت دفع یا پراكندگی هستند. ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏ ‏Prprvgvg(F1) x prprVgvg تعداد 519 522 0 0 نوع ژنوتیپ ‏PrprVgvg ‏prprvgvg ‏Prprvgvg ‏prprVgvg نوع فنوتیپ تیپ وحشی جهش یافته چشم قرمز باgل كوتاه چشم ارغgوانی باgل بلند ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل مورگان وهمكارانش درآزمایش بعدی خود ماده های نسل اول را مورد آزمون چلیپایی قرارمی دهند. جهش یافته prprvgvg(F1) x PrprVgvgوحشی ‏ نوع فنوتیپ نوع ژنوتیپ تعداد ‏ تیپ وحشی ‏PrprVgvg 2876 ‏ جهش یافته ‏prprvgvg 2433 ‏ چشم قرمز بال ‏Prprvgvg 270 كوتاه ‏ چشم ارغوانی ‏prprVgvg 270 بال بلند ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل در آزمایش سوم ،آمیزشی میان مگس چشم ارغوانی و مگس بال كوتاه صورت می گیرد ‏Prpr Vgvg x prprvgvg  نوع فنوتیپ نوع ژنوتیپ تعداد تیپ وحشی ‏PrprVgvg 0  جهش یافته ‏prprvgvg 0  چشم قرمز بال ‏Prprvgvg 358  كوتاه چشم ارغوانی ‏prprVgvg 346  بال بلند ژنهای پیوسته و عدم پیروی از قانون دوم مندل ‏prprvgvg(F1) x PrprVgvg  نوع فنوتیپ نوع ژنوتیپ PrprVgvgتیپ وحشی Wild تعداد 265  ‏type prprvgvgجهش یافته Purple 234  ‏vestigial چشم ارغوانی بال ‏prprVgvg 2203  بلند Purple بال كوتاه چشم قرمز ‏Prprvgvg 2038  ‏Vestigial کراسینگ اٌور آزمایشهای مورگان و همكارانش مدارك محكمی را در تأیید نظریۀ سوتون و بوواری مبنی بر استقرار ژنها بر روی كروموزوم و شباهت رفتار كروموزومها و ژنها ارائه می دهند وآنها نظریۀ پیوستگی ژنها را معرفی وپایه گذاری می كنند. کراسینگ اٌور جدا شدن ژنهای پیوسته مشروط به شكسته شدن قطعاتی كامال ً یكسان از یك جفت كروموزوم همساخت و مبادلۀ قطعات شكسته شده gبا یكدیگر است .این پدیده را كراسینگ اٌورمی نامند .این فرایند سبب تشكیل كروموزومهایی gمی شود كه حامل قطعاتی از كروماتیدهgای غیرخواهgری است. چنین كروموزومهایی را كه در آن پیوستگی قبلیg ژنها از بین می رود و تركیبات جدید ژنی پدید میg آیند ،كروموزومهای نوتركیب می gنامند. نقشۀ ژنی اگر كروموزوم را به صورت رشته ای فرض كنیم كه دارای سه ژن a، bو cباشد. ‏c ‏a ‏b با توجه به تصادفی بودن شكستگی و مبادله در طول یك كروموزوم ،ساده ترین تصوراین است كه احتمال وقوع كراسینگ اٌور بین ژنهای bو cبیش از aو bخواهد بود. بر اساس چنین تصور می توان نقشۀ ژنی را بر حسب فراوانی كراسینگ اٌور تهیه كرد .فاصله بین ژنها را با واحد نقشه ژنی اندازه گیری می كنند. به منظور ارج نهادن به پژوهشهای مورگان ،هر واحد نقشۀ ژنی را یك سانتی مورگان می نامند. وقوع کراسینگ اٌور بین سه ژن ‏ ‏ ‏ ‏ اگر فرایند وقوع كراسینگ اٌور بین سه ژن بارز والل های نهفتۀ آنها موردنظر باشد ،در این صورت آیا تهیۀ نقشۀ ژنی آنها امكان پذیر است. پاسخ این پرسش مثبت است؟ بریجز و اٌلبریخت در مگس میوه سه ژن نهفتۀ وابسته به كروموزوم ["( "Scفقدان برخی از تارچه ها در بدن )"cv" ، (فقدان رگبالهای عقبی) و"( "ecنوعی چشم جهش یافته )] را مورد بررسی قرار می دهند كه در طی آن حشرۀ مادۀ را با نرهمی زیگوت Sc cv ecآمیزش هتروزیگوت ‏ ec می دهند. ‏Sccvاین حاصل از بر اساس نتایج به دست آمده تعداد كل فرزندان  آمیزش 1980عدد است. تداخل و ضریب انطباق براساس تجربیات مولر در ،916رویداد هر كراسینگ اٌوراز وقوع كراسینگ اٌور مجدد در مجاورت آن منطقه جلوگیری می كند ،چنین فرایندی را تداخل گویند. ‏gطباق= ‏gبن ‏gری اg ضg شده مشاهده در صد کراسینگ اٌور مضاعف در صد کراسینگ اٌور مضاعف قابل انتظار بر اساس روش مولر ،اگر کراسینگ اٌور مضاعف صفر باشد: آزمایش اشترن اشترن در محیطهای كشت به مگس میوه ای برخورد می كند كه در اثر جابجایی قطعه كوچكی از كروموزوم yبه كروموزوم xآن متصل شده بود. این كروموزوم xبه علت داشتن قطعه ای از كروموزوم yاز دیگر كروموزومهاgی xمتمایز بود. بعالوه اشترن ،با استفاده از تابش پرتوایكس، جابجایی دیگری میان یك كروموزوم xو یك كروموزوم اتوزوم ایجاgد می كند. آزمایش بریجز بریجز ،مگس میوۀ ماgده هتروزیگوت برای دو صفت وابسته به كروموزوم ،Xائوزین ( )eو ورمیلیون (( )vدو نوع رنگ چشم جهش یافته) را با نر وحشی آمیزش می دهد. حاصل این آمیزش ظهور زاده هاgیی با gفراوانی كم است كه ظاهرا ً برای صفت eهتروزیگوت و برای صفت vهوموزیگوت هستند. ظهوراین حشرات استثنایی را چگونه باید تفسیر كرد. تجزیه و تحلیل تترادها تجزیه و تحلیل تترادهgا دولوکوس دولوکوس سوال ‏ ‏ -1فردی هیبرید با ژنوتیپ AaBbمورد آزمون چلیپایی قرار می گیرد و منجر به ظهور چهارنوع ژنوتیپ با نسبتهای زیر در زاده های آنها می شود .رابطه ؤ میان دو ژن Aو ( Bجذب یا دفع ) رامشخص كنیدAa/ . ‏Bb * ab/ab 40%AaBb زاده ها ‏aabb 40% 10%Aabb 10%aaBb -2فردی با ژنوتیپ AC/acمورد آزمون چلیپایی قرار می گیرد كه منجر به ظهور چهار نوع فنوتیپ زیر در زاده های آنها می شود39 : ‏AC، 39%ac ، 11% Ac، 11% ac% فاصلۀ میان ژن Aتا Cچقدر است ؟ سوال -3 فردی با ژنوتیپ Ab/aBدو نوع یاختۀ نوتركیب (حاصل وقوع كراسینگ اٌور) زیر را تولید می كند: ‏AB 16% ‏Ab 16% فاصلۀ میان ژن Aتا Bچقدر است ؟ -4 اگر فاصلۀ میان ژن Aتا B، 18واحد نقشۀ ژنی باشد ،در این صورت چه درصدی ازیاخته های جنسی تولید شده نوتركیبی دارند؟ سوال -5 فاصلۀ میان ژن Aتا Bبرابر است با 18واحد نقشۀ ژنی و Bتا Cبرابر با 10و فاصلۀ میان ژن Aتا Cبرابر 8واحد نقشۀ ژنی است ،در این صورت ترتیب صحیح قرار گرفتن این سه ژن بر روی كروموزوم را تعیین كنید. -6 فاصلۀ میان ژن Aو Bبرابراست با 15و Bتا Cبرابر20واحد نقشۀ ژنی بوده و درصد كراسینگ اٌور مضاعف مشاهده شده در یك آزمون چلیپایی 4/2است ،دراین صورت میزان ضریب انطباق را محاسبه كنید . مبانی ژنتیک فصل هفتم نوترکیبی در باکتریها و ویروسها مقدمه هدف آموزشی كلی این فصل عبارت است از: آشنایی با مكانیسم و قوع نوتركیبی در باكتریها و ویروسها. - اصطالحات و واژه های زیر را تعریف كنید وآنها را در توضیح مفاهیم ژنتیكی بدرستی به كار ببرید. - اپی زوم ،فاكتور ،Fاگزوتروف ،پروتوتروف ،پیلوس جنسی ،باكتری ،Fباكتری ،+Fباكتری ،`Fباكتری ،Hfrفاژ ،القا (در فاژها)،ترانسفورماسیون ،ترانسدوكسیون عمومی و اختصاصی ،فاژ ترانسدوكت كننده. - با استفاده از آزمایش لدربرگ وهاینز درمورد باكتری اشرشیا كلی ،چگونگی وقوع نوتركیبی در باكتریها را توضیح دهید. - دو شكل مختلف انتقال و فعالیت فاكتور ( Fدهنده +F +و دهنده )Hfrدرطی پدیده الحاق را توضیح دهید. مقدمه - ویژگیهای دو شكل چرخۀ زندگی لیتِك و لیزوژنیك در فاژها را شرح دهید و رفتار DNAفاژ و فاكتور Fباكتری را بایكدیگر مقایسه كنید. - با شرح آزمایشهای هرشی ،چگونگی وقوع نوتركیبی در میان فاژها را توضیح دهید. - با استفاده از نتایج آزمایشهای مربوطه ،پدیده ترانسفور- ماسیون و نقش آن در ایجاد نوتركیبی ،وعامل پدیدآورند ۀ آن را توضیح دهید. - با شرح آزمایشهای مربوطه ،مكانیسم پدیده ترانسدوكسیون عمومی واختصاصی بین باكتریها ،نقش آن را در ایجاد نوتركیبی توضیح دهید. نوترکیبی در باکتریها نوترکیبی در باکتریها نوترکیبی در فاژها نو ترکیبی در فاژ T 2 فاژها را بر اساس ویژگیهایشان به تیپهای مختلف تقسیم می كنند;مانند 1Tو 2Tو 3Tو 4Tو . ......... فرایند نوتركیبی درفاژها نخستین بار توسط هرشی بر روی فاژ 2Tمورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. هرشی ،نژادهای متفاوتی از این فاژ را شناسایی ودسته بندی كرد. اساس این تقسیم بندی ،تعداد باكتریهایی است كه در واحد زمان توسط فاژ مورد نظر متالشی می شوند. نژاد جهش یافته ای از فاژ 2Tقادر است در واحد زمانی معین تعداد بیشتری از باكتری اشرشیا كلی و نژاد مشخص از آن مثل 1Bرا متالشی كند و در نتیجه منجر به تشكیل پالكهای بزرگ و شفاف بر روی محیط كشت گردد .این نژاد از فاژ را با حرف " "rنمایش می دهند. نو ترکیبی در فاژ T 2 نژادوحشی این فاژ " "+rپالك كوچك تولید می كند. نژاد دیگری از باكتری اشرشیا كلی به نام نژاد ‏B2وجود دارد كه نسبت به فاژ T2جهش یافته و وحشی مقاوم است و در نتیجه متالشی نمی شود. به عبارت دیگر ،فاژها در این باكتری به جای چرخه ؤ لیتیك وارد چرخه ؤ لیزوژنیك می گردند. درفاژ T2ژن دیگری به نام ژن "h"25توسط هرشی شناسایی شد. h جgهش یggافgته قggادر بgggه مgتالشgیكggردgن بgggاكgتریgهgای ‏B1و B2و اgسgتدر صggورgتgی كggه hوgحgشی بgggاكgتری B2 را مgتالشgی نggمیكggند و ،بgggه عبارgتدgیgگر ،نggژاد B2 ‏gت اgشرشgیا كggلی نggسبتبgggه hوgحgشی مgقاوgم اgس . ترانسفورماسیون شناسایی ظهور نوتركیبی درمیكروارگانیسمها ،بویژه پس از آزمایشهای لدربرگ كه نتیجۀ آنها منجر به معرفی فرایند الحاق گردید. این ،زمینۀ الزم جهت بررسی و شناخت راههای احتمالی دیگر را كه سبب ظهور نوتركیبی ژنتیكی می شوgند فراهم ساخت. از جمله پژوهشگرانی كه در این رهگذر سهم بسزایی دارد می توان از گریفیث نام برد. مطالعات این میكروب شناس در 1928بر روی نوعی باكتری به نام استرپتوكوكوس نومونیه آغاز می شود ترانسفورماسیون ترانسفورماسیون عامل ترانسفورماسیون درسال ،1944سه پژوهشگر به نامهای اوری، مك كلود و مك كارتی در یك كارمشترك و طوالنی موفق به شناسایی عامل اصلی پدید ۀ ترانسفورماسیون می شوند. براساس فرض آنها ،آنچه سبب تبدیل باكتری " ”Rبه " "Sمی شود باید یكی از تركیبات چهارگانۀ پروتئین ،چربی ،اسیدهای نوكلئیك و یا هیدرات كربن باشد كه در پیكر باكتری مرده ""S و یا شیر ۀ آن وجود دارند. ترانسدوکسیون گروهی از فاژها قادر به انتقال ژنها از یك باكتری به باكتری دیگرند .این فرایند را ترانسدوكسیون می نامند. دربرگ این پدیده نخستین باردرسال ،1952توسط زیندر و لِ ِ هنگام بررسی راههای احتمالی ایجاد نوتركیبی درباكتری سالمونال تیفی موریوم (عامل بیماری تیفوس ) كشف شد. ّ بر اساس آزمایشهای آنها ،اگر نژادهای جهش یافته و اگزوتروف این باكتری ،كه از نظر نوع جهش با یكدیگر متفاوت اند ،وارد محیط كشت حداقل شوند ،موجب ظهور باكتری پروتوتروف می گردد كه قادر به رشد در محیط كشت حداقل است. ترانسدوکسیون آزمایش زیندرولدر برگ فرایند ترانسدوکسیون ترانسدوکسیون در فاژ لمدا ترانسدوکسیون در فاژ لمدا سوال -1 باكتری پروتوتروف و اگزوتروف را تعریف كنید. -2 خصوصیات فاكتور Fرا توضیح دهید. -3 نتایج آمیزشهای زیر را در باكتریها بنویسید: + + ‏F * F )1  - + ‏F * F) 2  ‏F -* F) 3  ‏Hfr * F ) 4  -4 پیلی جنسی چیست ؟ -5 تفاوت میان باكتری +Fو Hfrدر چیست ؟ سوال -6 چرخۀ لیتیك ،باكتری لیتیك و باكتری لیزوژنیك را توضیح دهید. -7 اپی زوم چیست ؟ -8 چرا الحاق میان Hfrو F-بندرت موجب تبدیل F-به یك باكتری دهنده می شود؟ -9 تفاوت میان فاژ المبدا و فاژ λdgalدر چیست ؟ -10 آیا تشكیل λdgalنتیجۀ جدا شدن فاژ المبدا از كروموزوم اصلی میزبان است ؟ مبانی ژنتیک فصل هشتم ناهنجاریهای کروموزومی مقدمه هدف آموزشی كلی این فصل عبارت است از: -1 واژه ها و اصطالحات زیر را تعریف كنید و آنها را د توضیح مفاهیم ژنتیكی بدرستی بكار برید: مونوپلوئید ،اوپلوئید ،دیپلوئید ،تریپلوئید ،تتراپلوئید ،پلی پلوئید ،اتوپلی پلوئید ،آلوپلی پلوئید ،هاپلوئید ،آنوپلوئید، هیپرپلوئید ،هیپوپلوئید ،تریزومی ،تریزومی مضاعف، مونوزومی ،نوgلیزومی ،دیزومی. -2 اختاللهای كروموزومی حذف یا مضاعف شدن، انواع آنها ،راههای تشخیص و اثراتشان بر زندگی جاندار را توضیح دهید. -3 اختالل وارونگی كروموزومی ،شكلهای مختلف آن و نتایج حاصل از تقسیم یاخته gدارای وارونگی و كراسینگ ُاور را بیان كنید. مقدمه - 4 مشخصات اختالل كروموزومی جابجایی یكطرفه و دوطرفه و سرنوشت انواع یاخته های جنسی حاصل از كروموزومهای دچار جابجایی را شرح دهید. - 5 مشخصات نمونه های جانداران مونوپلوئید طبیعی وچگونگی تولید مونوپلوئیدها و تبدیل آنها به دیپلوئید را بیان كنید. -6 چگونگی ایجاد موجودات اُتوتتراپلوئید و آلوپلی پلوئید و ویژگی های ژنوتیپی و فنوتیپی آنها را توضیح دهید - 7 چگونگی شكل گیری نولیزومی ،مونوزومی و تریزومی در جانداران واثرات آنها را توضیح دهید. - 8 ویژگیهای ژنوتیپی ،چگونگی شكل گیری و عوارض ناهنجاریهای كروموزومی زیر درانسان را شرح دهید. مونوزومی ،تریزومی ،xxyتریزومی ،xyyتریزومی ،xxx تریزومی ،21تریزومی 13و سندروم فریاد گربه تغییر در ساختار کروموزوم تغییر در ساgختار كروموزومی كه با فراوانی كم دراكثر موارد به طور خودبخودی رخ می دهد از مدتها قبل شناخته شده است. با استفاده از پرتوهاgی یون ساgز و برخی مواد شیمیاgیی نیز می توان فراوانی این قبیل تغییرات را افزایش داد. تغییر در ساgختار كروموزومها را می توان به چهار نوع تقسیم كرد كه عبارت اند از: حذف قسمتی از كروموزوم ،مضاgعف شدن، وارونگی و جابجایی كروموزومها. کمبود (حذف) این نوع ناهنجاریهای كروموزومی ناشی از حذف قطعه ای از یك كروموزوم است كه در طی آن قسمتی از بازوی كروموزم مربوطه جدا می شود. مضاعف شدن ازانواع مهم تغییردر ساختار كروموزوم می توان مضاعف شدن را ذكر كرد ،زیرا این تغییر ژنتیكی اضافی می تواند نقشهای جدیدی را به ارگانیسم القا كند. قطعۀ اضافی كه به كروموزوم متصل می شود می تواند یا به صورت منظم و پیاپی) abc bc ( defو یا به صورت وارونه قرار گیرد (abc .)cb def مضاعف شدن وارونگی در این نوع نقص كروموزومی ،قطعه ای از كروموزوم ،پس از شكسته شدن و یك چرخش 180درجه ای به محلی دیگراز كروموزوم و یا به همان محل قبلی متصل می شود. این فرایند منجر به ایجاد تغییر در ترتیب قرار گرفتن ژنها می گردد. جابجایی نوع دیگر از ناهنجاریهای كروموزومی، جابجایی است و آن پدیده ای است كه موجب جابجا شدن مواد ژنتیكی بر روی كروموزومهای غیرهومولوگ می گردد. جابجایی دو طرفه ومساوی جدا شدن کروموزوم در تقسیم میوز تغییر در تعداد کروموزومها الف -مونوپلوئید :جاندارانی كه دارای یك سری كروموزوم باشند مونوپلوئید خوانده می شوند. ب -اوپلوئید :جاندارانی كه یاخته هایشان gدارای چند سgری كروموزوم باشgند اوپلوئید نامیده می شوند. ج -انوپلوئید :اگر یك یا چند كروموزوم از شgمار عدد كروموزومی كاسgته شgود و یا به آن gافزوده گردد، انوپلوئیدی حاصل می گردد كه به طور سgاده می توان آن را به صورت 2n±2و 1n±2و ....نشان داد. تغییر در تعداد کروموزومها د -تریزومی :به آن دسته از هیپرپلوئیدها گفته می شود كه یك عدد كروموزوم اضافی داشته باشند ( )1n+2و چنانچه دو عدد كروموزوم اضافی داشته باشند ()1n+2+1 تریزومی دوگانه (مضاعف) نامیده می شوند. ه -مونوزومی :به گروهی از هیپوپلوئیدها اطالق می گردد كه یك كروموزوم كمترازعدد كروموزومی طبیعی ،یعنی ( )n2-1داشته باشند. چنانچه یك جاندار دیپلوئید فاقد یك جفت كروموزوم هومولوگ باشد ( ،)n2 -2نولیزومی نامیده می شود. و -دایزومی :اگر در جانداران هاپلوئید ،یك كروموزوم به تعداد كروموزومها افزوده شود و به صورت n+1درآیند، حالت دایزومی ایجاد می گردد. تغییر در تعداد کروموزومها مونوپلوئیدی جانداران مونوپلوئید واجد یك سری كروموزومی هستند .در طبیعت ،زنبورعسل، زنبور وحشی و مورچگان نر مونوپلوئیدند كه از رشد یاخته های جنسی ماده بارور نشده (بكرزایی) به وجود می آیند. در این جانداران ،پس از رسیدن به سن بلوغ تقسیم میوزی برای تشكیل گامت رخ نمی دهد ،زیرا كروموزومها فاقد هومولوگ هستند. دو گروه پلی پوئیدی الفُ -اتوپلی پلوئید :جاندارانی هستند كه چند سری كروموزومی موجود در یاخته های آنها متعلق به یك گونۀ معین است. ب -الوپلی پلوئید :جاندارانی با چند سری كروموزومی موجود دریاخته هایشان که متعلق به گونه های مختلف ولی نزدیك به یكدیگرند. - اُتوتتراپلوئید :حالتی از ُاتوپلی پلوئید است كه درآن یاخته های جاندار واجد چهارسرgی كروموزوم است . - الوپلی پلوئید :این پدیده نخستین بار توسط شخصی به نام كارپه چنكومورد بررسی قرار می گیرد .بدین ترتیب كه او به امید دستیابی به گیاهی دورگه (هیبرید) و بارور، آمیزشی میان گیاه كلم و تربچه ترتیب می دهد. نولیزومی و مونوزومی بررسیهای كلی نشان می دهد كه پدید ۀ نولیزومی ،بویژه در جانداران دیپلوئید ،كشنده است ولی درارگانیسمهای پلی پلوئید ،از قبیل گندم (كه هگزاپلوئید است) ،كاهش دوعدد كروموزوم تأثیر چندانی در زیست آنان ندارد. ظاهراًً علت مونوزومی جدا نشدن كروموزومها در مراحل تقسیم میوز یا میتوزاست كه درنتیجه افراد حاصل یك كروموزوم كمتراز افراد طبیعی دارند. چنین پدیده ای دراكثر موارد زیان آوراست ،زیرا هر ژن زیانباری كه بر روی كروموزوم فاقد هومولوگ قرارداشته باشد ،به علت نداشتن الل های پوشاننده ،ویژگیهای خود را ظاهر می سازد . تریوزومی ً عمدتا پدید ۀ تریزومی نیزهمانند مونوزومی ناشی از ایجاد اختالل در مراحل تقسیم میتوز یا میوز است كه در نتیجه افراد حاصل یك عدد كروموزوم بیش از افراد طبیعی دارند. درانسان ،موارد مختلفی از تریزومی شناخته شده اند .افراد مبتال دارای توان زیست اند ولی ناهنجاریهای گوناگونی در آنها دیده می شود كه شدت آنها بستگی به نوع كروموزوم اضافی دارد. برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان مونوزومی:این نوع سندروم نخستین بارتوسط شخصی به نام ترن تعریف شده است .چنین افرادی ریختۀ كروموزومی xo، 45دارند و ،به عبارت دیگر ،زنانی فاقد یك كروموزوم xهستند. برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان تریوزومی :xxyاین نوع تریزومی ،نخستین بارتوسط شخصی به نام كالین فلتر معرفی شده است .افراد مبتال به این نوع سندروم ریختۀ xxy، 47دارند .وجود یك كروموزوم xاضافی در این مردان می تواند ناشی از جدا نشدن كروموزوم x باشد. برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان تریوزومی :xyyاین افراد مردانی 47كروموزومی با ریختۀ ژنتیكی xyy، 47 هستند ،قامتی به طول بیش gاز 180سانتی متر، جثه ای gنسبتاً درشت، ضریب هوشی نسبتاً طبیعی دارند .افراد مبتال به این سندروم دارای gرفتارهایg خشن و تهاجمی هستgند. ‏ . برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان تریوزومی :xxxاین افرادزنانی 47كروموزومی با ریختۀ xxx ، نسبتا بلند با ً 47هستند كه قدی پاهای دراز ،و وزن كم دارند. عده ای از افراد شناخته gشدۀ مبتال به این نوع سندروم نازا بوده و گروهی زایا هgستند و گروهی نیز عقب ماندگی ذهنی دارند ولی به طور كلی دراكثر موارد نمی توان آنها را از افراد طبیعی تشخیص داد. برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان تریوزومی :21افرادی 47كروموزومی هستند كه ریختۀ ژنتیكی در مردان مبتال به صورت xy+21، 47و در زنان مبتال به صورت xx+21، 47نشان داده می شود. این اختالل نتیجۀ جدا نشدن كروموزوم اتوزوم زوج 21در مراحل تقسیم میوزی یا میتوزی است . برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان تریزومی (13سندروم پاتو) :این نوع ناهنجاری كروموزومی توسط گروهی به سرپرستی پاتو گزارش شده است .مرد مبتال دارای ریختۀ xy+13 ، 47 است و زن مبتال ریختۀ xx+13، 47دارد. ‏ برخی ناهنجاریهای کروموزومی در انسان سندروم فریاد گربه :چنانكه قبالً گفته شد ،این سندروم ناشی از حذف قسمتی از بازوی كوتاه كروموgزوم شمارۀ 5است. این ،همراه با ایجاد عوارض متعدد از قبیل میكروسفالی (كوچك بودن جمجمه ) ،هیپرتلوریسم (زیاد بودن فاصلۀ دو چشم نسبت به یكدیگر) ،قرار گرفتن گوgشها پائینتر از محل طبیعی ،رشد كم آروارۀ زیرین است و بعالوه صدای گریۀ نوزاد مبتال شبیه به صدای میو gگربه است . سوال -1 تفاوت هاپلوئید با مونوپلوئید چیست ؟ -2 اگر درمراحل تقسیم میوزی ،یكی از كروموزومها دچار افتادگی شده باشد ،دراین صورت جفت شدن كروموزومهای همتا چگونه خواهد بود؟ -3 اگر از یك جفت كروموزوم هومولوگ (همتا)، یكی از آنها دچار حذف و دیگری منطقه ای مضاعف شده داشته باشد ،در این صورت وضعیت جفت شدن آنها در مراحل تقسیم میوز چگونه خواهد بود؟ -4 از یك جفت كروموزوم هومولوگ ،یكی از آنها حذف انتهایی دارد ،آیا هنگام جفت شدن آنها حلقه یا برآمدگی تشكیل می شود؟ سوال -5 در جابجایی دو طرفه ،به چند حالت ممكن كروموزومها از یكدیگرجدا می شوند؟ -6 نقش كولشی سین در فرایندهای تقسیم یاخته ای چیست ؟ -7 چرا سازگاری گیاهان در برابرافزایش و یا كاهش كروموزومی بیش از جانوران است ؟ مبانی ژنتیک فصل نهم توارث برون هسته ای مقدمه -1 با شرح آزمایشهای مربوط به نوعی رگرا ،چگونگی تأثیر حلزون ،به نام لمینه آ پِ ِ ژنوتیپ مادری بر تظاهر صفات فرزندان را توضیح دهید. -2 با استفاده ازنتایج آزمایشهای مربوط به پارامسی ،كالمیدوموناس ومگس میوه ،تأثیر متقابل عوامل وراثتی هسته و سیتوپالسم مادر بر تظاهر صفات فرزندان را بیان كنید. -3 با استفاده از آزمایشهای مربوطه به گل الله عباسی ،نقش DNAی كلروپالست را در ایجاد صفات ارثی توضیح دهید . تأثیر ژنوتیپ مادری در تظاهر صفات رگرا، در نوعی نرم تن از گروه حلزون به نام لمینه آ پِ ِ چرخش شیارهای روی صدف به دو صورت دیده می شود .در یک گروه جهت چرخش شیارها به سمت راست است و راست گرد نامیده می شوند و در گروه دیگر جهت چرخش به سمت چپ است و چپ گرد نامگذاری شده اند. درهر دو آمیزش 34 ،افراد نسل سوم صفت راست گردی و 14صفت چپ گردی را ظاهر می كنند. حلزون جانداری نر -gماده (هرمافرودیت ) است و در صورت لزوم از این ارگانیسم می توان در آمیزشهای خودباروری و باروری چلیپایی استفاده كرد .از سوی دیگر بر اساس شواهد موجود ،صفت راست گردی ( )Dنسبت به چپ گردی ( )dبارز است . تأثیر ژنوتیپ مادری در تظاهر صفات تأثیر ژنوتیپ مادری در تظاهر صفات تأثیر ژنوتیپ مادری در تظاهر صفات تأثیر ژنوتیپ مادری در تظاهر صفات تأثیر عوامل وراثتی هسته و سیتوپالسgم مادری بر فنوتیپ فرزندان تأثیر ژنوتیپ مادری وموقعیت سیتوپالسم در بروز چنین فرآیندی را می توان درپارامسی نیز مورد بررسی قرار داد. تأثیر عوامل وراثتی هسته و سیتوپالسgم مادری بر فنوتیپ فرزندان ژنهای برون هسته ای در کالمیدوموناس در نوعی جلبك تك یاخته ای هاپلوئید به نام كالمیدوموناس هنگام تولید جنسی ،دو نژاد مختلف از این جاندار به یكدیگر ملحق می شوند .این دو تیپ را با ‏mt+و mt -نشان می دهند. حاصل الحاق دوكالمیدوموناس به یكدیگر تشكیل تخم دیپلوئید است كه ریختۀ mt+/mt-دارد. + از تقسیم میوزی این تخم دو نوع جاندار با ریختۀ ‏mtو -mtتولید می شود. ظاهرا از یكدیگر قابل ً كه كالمیدوموناس mt +و mt- تشخیص نبوده و فقط بر پایۀ حساس بودن یا مقاوم بودن نسبت به آنتی بیوتیك قابل شناسایی هستند. ژنهای برون هسته ای در کالمیدوموناس با آمیزش میان دو نژاد كالمیدوموناس ،كه یكی از آنها مقاوم به استرپتومایسین ( )sm-rو دیگری حساس به این ماده ( )sm-sاست .حاصل این آمیزش: ‏r-  sm -sm-r mr mt+ * sm-s mt  تمام زاده ها نسبت به استرپتومایسین مقاوم اند. در آزمایش دوم ،نژاد حساس به استرپتومایسین را كه از تیپ mt +است با نژاد مقاوم از تیپ mt-آمیزش می دهد: ‏s- sm  -sm-s mt+ * sm-r mt  و مشخص می شود كه تمام زاده ها صفت حساس بودن به استرپتومایسین را بروز می دهند استرپتومایسین آالینده ارثی در مگس میوه اغلب نژادهای مگس میوه به طور طبیعی نسبت به گاز دی اكسید كربن مقاوم اند به طوری كه اگر این حشرات موقتا بیهوش می ً را تحت تأثیر گاز مزبور قرار دهند، شوند; ولی پس ازگذشت مدتی كه اثر این گازازبین می رود ،جاندار به حالت طبیعی خود بازمی گردد. برخی از نژادهای حشرۀ مذكور به این گاز حساس اند به طوری كه اگر چند دقیقه در محیط واجد گازدی اكسید كربن قرار داده شوند ،ابتدا فلج شده و سپس می میرند .حساسیت این نژاد به دی اكسید كربن صفتی ارثی بوده و قابل انتقال به نسلهای بعدی است نقش سیتوپالستید در بروز صفات نقش توارث برون هسته ای در گیاهان عالی نخستین بار توسط كورنز ،در سال 1909گزارش گردید. بر اساس مطالعات كورنز ،درانواعی از گیاه الله عباسی ،برخی از شاخه ها حامل برگهای سبز، تعدادی از آنها واجد برگهای بیرنگ و گروهی نیز دارای برگهای سبز با لكه های سفgیدند و بر روی تمام شاخه ها گل تشكیل می شود. گیاه الله عباسی نتیجۀ آمیزش گیاه الله عباسی تقسیم سلولی درالله عباسی تأثیر پالستید در فنوتیپ الله عباسی سوال -1 اگر لمینه آ پرگرای مادۀ راست گرد واجد ژنوتیپ Ddرا با نر چپ گرد دارای ژنوتیپ ddآمیزش دهیم ،دراین صورت : الف -چه نسبتی از افراد نسل اول صفت چپ گردی را بروز می دهند؟ ب -چه نسبتی از افراد نسل دوم فنوتیپ راست گرد خواهند داشت ؟ -2 لمینه آ پرگرای مادۀ چپ گرد واجد ژنوتیپ Ddرا با نر راست گرد دارای ژنوتیپ Ddآمیزش می دهیم ،دراینصورت: الف -چه نسبتی ازافراد نسل اول صفت راست گردی را بروز می دهند؟ ب -چه نسبتی ازافراد نسل دوم فنوتیپ چپ گردی خواهند داشت؟ سوال -3 پارامسیوم اُرلیا با سیتوپالسم دانه دار و ژنوتیپ نهفتۀ kkمورد نظر است .اگر این جاندارچند بار با تقسیم میتوزی تكثیر یابد چه نوع تغییراتی درفنوتیپ آن ایجاد می شود؟ -4 كدامیك ازانواع پارامسیوم اُرلیای زیر قادراست سم پارامسین تولید كند؟ الف -با سیتوپالسم دانه دار و ژنوتیپ نهفتۀ .kk ب -با سیتوپالسم شفاف و ژنوتیپ نهفتۀ .kk ج -با سیتوپالسم دانه دار و ژنوتیپ .KK -5 چه رابطه ای میان ژن بارز Kو ذرات كاپا وجود د ارد؟ -6 اگر مقداری از سیتوپالسم یاختۀ مگس میوۀ حساس به گاز دی اكسید كربن را به حشر ۀ مقاوم به این گازمنتقل كنیم ،آیا تغییری در حشر ۀ گیرنده ایجاد می شود؟چرا؟ مبانی ژنتیک فصل دهم جهش ،ساختار ظریف ژنتیکی و تنظیم فعالیت ژنی مقدمه هدف کلی این فصل عبارت است از: -1 واژه ها واصطالحات زیر را تعریف كنید و ازآنها در توضیح مفاهیم ژنتیكی به درستی استفاده نمائید: الل های حقیقی ،الل های كاذب ،تأثیر مكانی ژنها ،استقرار ژنی نوع سیس و ترانس ،سیسترون ،موتون ،ریكان، اوپرون ،آنزیمهای ضروری ،آنزیمهای القاكننده ،اپوآنزیم ژنهای ساختاری ،ژنهای عمل كننده ،ژن القادهنده (پیش برنده ) ،ژن ختم كننده ،ژن تنظیم كننده ،پروتئین بازدارنده، عامل سیگما. -2 جهش ،انواع جهشهای ژنی و تفاوت جهشهای سوماتیك (رویشی یا بدنی) و ژرمینال (زایشی ) را توضیح دهید. مقدمه -3 براساس آزمایشهایی به روش نوسانی و روش رپلیكاپلیت، علت مقاومت باكتریها را درمقابل واملی نظیر استرپتومایسین و فاژT 1توضیح دهید. -4 با استفاده ازنتایج آزمایش مربوط به روش C.I.Bمولر، چگونگی القای جهش در كروموزوم xمگس میوه و نقض پرتو x را دراین زمینه بیان كنید. -5 نظریۀ دانه های تسبیح درمورد ساختار ژنها و واقعیتهای موافق و مخالف آن را بیان نمائید. -6 چگونگی شكل گیری نظریۀ الل های كاذب و ارتباط آن با پدیدۀ تأثیر مكانی ژنها را توضیح دهید. -7 دو حالت سیس و ترانس از تأثیر مكانی ژنها وعلل شكل گیری آنها را شرح دهید. مقدمه مرك ،ساختارظریف ژنتیكی -8 براساس آزمایشهای دِ ِ باكتریها را توضیح دهید. -9 با استفاده از آزمون تكمیل كنندگی وآزمایش نوتركیبی ساختمان ظریف ژنتیكی فاژها را توضیح دهید. -10 با استفاده از یاخته های مگس میوه و همچنین باكتریها و فاژها ،ساختارظریف ژنتیكی و مفهوم عملكرد سیسترون را بیان كنید. -11 چگونگی تنظیم مراحل رشد و نموی ارگانیسم ازطریق پدید ۀ القای آنزیمی و مكانیسم خاموشی و فعالیت اوپرون وژنها را دراین راستا شرح دهید. -12 توضیح نقش جهشهای مختلف درفعالیت اوپرون و ژنها. -13 مكانسیم تنظیم ژنی و فعالیت اوپرون درپروكاریوتها و یوكاریوتها را مقایسه كنید. جهش هر نوع تغییر درالل های وحشی یك یاخته كه قابل انتقال به نسلهای بعدی آن یاخته باشد جهش نام دارد. جهش دارای انواع گوناگون است. جهش ژنی و یا نقطه ای ،جهش زنی دو نوع است: جهشهای مستقیم كه در طی آن ژن بارز به ژن نهفته تبدیل می شود. جهشهای وارونه كه در طی آن ژن نهفته به ژن بارز تبدیل می شود. جهش جهش جهش نقطه ای جهش در میکروارگانیسمها بنا برنتایgج به دست آمده ،شناخت و بررسی جهشهای ژنی به دلیل پائین بودن فراوانی وقوع آن ،بویژه در جاندارانی از قبیل ذرت و مگس از نظر تكنیكی بسیار دشواراست. لذا گروهی از پژوهشگران ترجیحأ میكروارگانیسمها و بویژه باكتری اشریشیا كولی را برای مطالعات خود برگزیدند. آزمون نوسانی :اساس این پژوهش مبتنی بر حساس یا مقاوم بودن باكتری اشریشیا كلی به فاژ T 1است. آزمون نوسانی آزمون نوسانی روش ری پلیکاپلیت گروهی از پژوهشگران آزمایش نوسانی و نتایج حاصل از آن را به زیر سئوال می برند و به همین دلیل لدربرگ با ترتیب دادن آزمایش آزمایش اول ویژه ای می كوشد تا علت مقاومت باكتریها را در مقابل عوامل خارجی تفسیر كند. آزمایش دوم القای جهش در سال ،1928مولر روشی را جهت شناسایی جهشهای كشند ۀ كروموزوم xدر مگس میوه ابداع می كند كه به روش " "C.I.Bمعروف است .بر پایۀ این تكنیك ،مولرموفق به تهیۀ كروموزوم xمی شود كه دارای سه ویژگی است : الف) یك وارونگی كروموزومی ،كه وجود وارونگی از وقوع كراسینگ اور جلوگیری می كند .این منطقه را با حرف ""C نشان می دهند. ب) ژن كشند ۀ Iواقع در منطقۀ وارونه شده . ج) ژن بارز ( Bچشم بار) كه نسبت به الل وحشی خود كه چشم طبیعی ایجاد می كند بارز است (چشم خطی را بار گویند). تکنیک C.I.B تکنیک C.I.B رابطه میان میزان پرتو تابیده و در صد میزان وقوع جهش ساختار ظریف ژنتیکی -1 ژنها به عنوان واحدهای اساسی و ساختاری شناخته می شوند كه در طی فرآیندهای كراسینگ اور غیرقابل تقسیم هستند .كراسینگ اور فقط در فواصل میان ژنها دانه های تسبیح رخ می دهد نه در میان یك ژن. -2 ژنها به عنوان واحدهای اساسی تغییرپذیر یا جهش پذیر به شمارمی آیند به گونه ای كه هر ژن دراثر پدید ۀ جهش به الل های متفاوت تغییرمی یابد .به عبارت دیگر واحد كوچكتری درژنها وجود ندارد كه قابل تغییر باشد. -3 ژنها واحدهای عملكردی و اساسی هستند و ،به عبارت دیگر ،بخشهایی از یك ژن (اگروجود داشته باشد) قادر به عملكرد نیستند. ساختار ظریف ژنتیکی آللهای کاذب :بنا به تعریف ،دو ژن جهش یافته را نسبت به هم الل حقیقی می نامند كه اوالً فنوتیپ جهش یافته را بروزدهند و ثانی ا ً در مراحل تشكیل گامت (تقسیم میوز) باهم وارد یك یاختۀ جنسی نشوند. درمگس میوه صفتی نهفتۀ وابسته به جنس شناخته شده است كه لوزانژ نام دارد .این صفت جهش یافته موجب بروز تظاهرات فنوتیپی مختلف می شود . اللهای كاذب یا شبه الل نمایند ۀ پدیده ای است به نام تأثیر مكانی ژنها بر اساس این پدیده موقعیت ژن بر روی كروموزوم می تواند بر تظاهرات فنوتیپی آن ژن تآثیر گذارد. ساختار ظریف ژنتیکی ساختارظریف ژنتیکی در باکتریها :شناخت ساختار ظریف ژنتیكی باكتریها با آزمایشهای دِمِرك تا حدودی روشن می شود. در این پژوهشها ،لوكوس تریپتوفان درباكتری سالمونالتیفی موریوم مورد بررسی قرار می گیرد. ساختارظریف ژنتیکی در فاژها :بنزربا آزمایشهای خود خط بطالن براین نظریه می كشد كه ژنها كوچكترین واحدهای جهش پذیر و نوتركیب اند. بنزر با آزمایش تكمیل كنندگی ثابت می كند كه درمحدودۀ یك ژن ،مناطق مختلف جهش پذیر وجود دارند. تنظیم فعالیت ژنی از هنگام تشكیل تخم دریك جاندار پریاخته ای وآغاز تقسیمات آن تا تشكیل یك ارگانیسم كامل ،مراحل و رویدادهای متعدد و متنوعی رخ می دهند. كنترل فعالیتهای ژنی ،حتی درمورد جانداران تك یاخته ای نیز صادق است. تجربیات متعدد ثابت كرده اند كه فرآیندهای متعدد و پیچیده ای مكانیسمهای زمان بندی شدۀ یاخته را تنظیم می كنند. از سوی دیگر ،شواهد متعددی در دست اند كه نشان می دهند تفاوت فعالیت ژنتیكی در یك ارگانیسم ناشی از تفاوت میزان غلظت آنزیمهای موجود درآن است. القای آنزیمی غالب یاخته ها ،جهت رشد ،از پیش ماده های معینی استفاده می كنند و قادر به استفاده ازموارد دیگر نیستند. ولی درمواردی مشاهده شده است كه وقتی ارگانیسمی را از پیش مادۀ طبیعی و اصلی آن محروم كنند و در محیط كشت واجد پیش مادۀ جدید دیگر رشد دهند، جاندار به تدریج نسبت به ماد ۀ جدید سازش حاصل می كند وآن را جایگزین مادۀ اولیه می نماید. تجربیات اولیه دراین زمینه بر روی مخمرها صورت گرفته اند .این جاندار ،برای فعالیتهای زیستی و انرژی زایی خود از گلوكوزاستفاده می كند. با این وجود ،این ارگانیسم می تواند درغیاب گلوكوزنسبت به گاالكتوز سازش پیدا كند. مطالعه ژنتیکی القا سیستم الكتوزدرباكتری اشریشیا كلی مورد بررسی قرار گرفت. برای مصرف الكتوز ،سه آنزیم بتاگاالكتوزیداز پرمئاز و گاالكتوزید ترانس آستیالزمورد نیازند .در اوپرون الكتوز مناطق زیر وجود دارند :الف) سه ژن ساختاری ، A ،Y، Z ب ) یك ژن عمل كننده ،ج ) یك ژن تنظیم كننده، د) ژن پیش برنده ،ه) ژن پایان دهنده مطالعه ژنتیکی القا مطالعه ژنتیکی القا مطالعه ژنتیکی القا مطالعه ژنتیکی القا سوال -1 ازآمیزش افراد با ژنوتیپ AAبا یكدیگر ،موجب ظاهر شدن تعداد معدودی جانداربا فنوتیپ نهفتۀ aدرنسل اول شده است .به نظر شما علت یا علل این پدیده چیست ؟ -2 چرا شناسایی جهش ژنی سوماتیك (بدنی ) دشوارتر از جهشهای ژنی ژرمینال (زایشی ) است ؟ -3 نتیجۀ كلی آزمایش نوسانی چیست ؟ -4 تفاوت الل های حقیقی و كاذب درچیست ؟ -5 به چه نوع پروتئینهایی الوستریك گفته می شود؟ -6 نقش عامل سیگما در اوپرون الكتوز چیست ؟ ‏mRNA -7 ی پلی سیسترونی را تعریف كنید. -8 اگردراوپرون الكتوز ،ژن Iدستخوش جهش شود ،چه نوع تغییراتی را می توان درعملكرد اوپرون مزبور پیش بینی كرد؟ مبانی ژنتیک فصل یازدهم مادۀ ژنتیکی مقدمه ت زیررا تعریف‌ كنید وآنها را -1 واژه‌ها واصطالحا ‌ ح مفاهیم‌ژنتیكی‌به‌درستی‌به‌كار برید: درتوضی ‌ ترانسفكسیون‌ ،نوكلئوتید ،نوكلئوزید ،دی‌نوكلئوتید (دیمر) ،اولیگونوكلئوتید (اولیگومر) ،پلی‌نوكلئوتید ن (پلی‌مر) ،بازهای‌ پورینی‌ ،بازهای‌ پیریمیدینی‌ ،پروتئی ‌ ت ی آغازگر ،قطعا ‌ ن آغاز سنتز در فاژ‌ RNA ، بازكننده‌ ،ژ ‌ آوكازاكی‌ ،رشته‌ منفی‌ ،رشته‌ مثبت‌ ،فرم‌ همانندساز، عناصر آغازگر ،رمزآغاز ،توالی‌پیشتاز ،توالی‌ پیشتار، توالی‌ مداخله‌گر یا قطعه‌ انیترون‌ ،توالی‌ معنی‌دار یا قطعه‌ اگزون‌. ن (نظیر ح و تفسیر آزمایشهای‌ پژوهشگرا ‌ -2 با شر ‌ ی گریفیث‌ و آوری‌ در مورد باكتریها ،آزمایشهای آزمایشها ‌ ی ترانسفكسیون‌ در ‌هرشی‌ و چیس‌ و استفاده‌از تكنیكها ‌ س ت در مورد ویرو ‌ ل و كزا ‌ باره‌ فاژها وآزمایشهای‌ فرانك ‌ ه ك ماد ‌ ی نوكلئی ‌ ن كنید كه‌ اسیدها ‌ ك توتون ،بیا ‌ موزائی ‌ ژنتیكی‌ هستند. مقدمه ن و كریك‌ -3 یاخته‌های‌ چارگاف‌ ،ویلكینز و فرانكلین‌ ،واتسو ‌ ح دهید. را در مورد ساختار كلی ‌DNAتوضی ‌ -4 اجزاء و ساختار مولكولی ‌DNAرا آنچنانكه‌واتسون‌ و ك پیشنهاد كرده‌اند ،توضیح‌دهید. كری ‌ -5 ساختار مولكولی ‌DNAو RNAرا با یكدیگر مقایسه‌كنید و انواع ‌RNAرا نام‌ببرید. ی مولكول ‌DNAدر -6 مكانیسم‌ نیمه‌ حفاظتی‌ همانند ساز ‌ ت ح دهید وچگونگی‌ این‌ پدیده‌را درموجودا ‌ باكتریها را شر ‌ یوكاریوتی‌ و پروكاریوتی‌ مقایسه‌كنید. -7 نظریه‌سنتز گسسته‌در مورد همانندسازی ‌DNAدر ح دهید. باكتریها را شر ‌ ی ك در فاژها ‌ ی نوكلئی ‌ ی اسیدها ‌ - 8 چگونگی‌ همانندساز ‌ ی خطی‌ را ی وحلقوی‌ ،دو رشته‌ا ‌ ی خط ‌ ك رشته‌ا ‌ فت ‌ مختل ‌ شرح‌دهید. مقدمه ن در -9 ویژگیهای‌آنزیم ‌RNAپلی‌مراز و مكانیسم‌ عمل‌آ ‌ نسخه‌برداری ‌mRNAدر پروكاریوتها و یوكاریوتها را بیان ‌كنید ن و نقش‌ آنها را درفرایند نسخه‌برداری‌ -10 اجزاء اوپر ‌ ح دهید. توضی ‌ ی نسخه ‌DNAو - 11 چگونگی‌ سنتز mRNAاز رو ‌ ح دهید. ه را شر ‌ اصطالح ‌mRNAی‌تولید شد ‌ ت م در موجودا ‌ -12 ساختار RNAی‌ ریبوزومی‌ و ریبوزو ‌ ح ش آن‌درسنتز مواد پروتئینی‌را توضی ‌ پروكاریوتی‌ونق ‌ دهید. -13 ساختار ،tRNAویژگیها و نقش‌آن‌ را در سنتز مواد پروتئینی‌بیان‌كنید. ی رشته ‌mRNA ل سنتز مواد پروتئینی‌ از رو ‌ -14 مراح ‌ به‌كمك‌ریبوزومها و آنزیم‌ها و tRNAهای‌ مربوطه‌را شرح ‌دهید. ،DNAمgادgه gژgنgتیک دالیل‌ مبتنی‌ بر نقش‌اساسی ‌DNAبه‌ عنوان‌ ماده‌ژنتیكی‌ بر پایه‌پژوهشها و آزمایشهای‌ ه دنبال‌ آن‌ ،آوری‌و همكارانش گریفیث‌ ،و ب ‌ ‌مك‌كلود و مك‌كارتی‌به‌دست‌ آمدDNA.با تصویر استفاده از پرتو کشف ساختار :DNA ایکس ساختار DNA DNA ساختار DNA ساختار DNA RNA طرز تشکیل ‏RNA ویژگیهای ماده ژنتیک همانند سازی نیمه حفاظتی همانند سازی DNA همانند سازی DNA همانند سازی DNA همانند سازی DNA همانند سازی DNA همانند سازی DNA سنتز مواد پروتئینی در این‌ پدیده‌ ،كه‌ظاهر ا ً به‌همانندسازی ‌ NA ‏D ت می‌كند شباهت‌دارد ،نوعی‌آنزیم‌ پلی‌مراز شرك ‌ و بر اساس‌آن‌یكی‌از دو رشته‌مولكول‌ DNA ب می‌شود ونوكلئوتیدهای به‌عنوان‌ الگو انتخا ‌ مكمل‌در امتداد طول‌ این‌ رشته‌قرار می‌گیرند. ل اتصال‌ م پلی‌مراز ،عم ‌ پس‌ به‌كمك‌آنزی ‌ ك ت گرفته‌ و ی ‌ نوكلئوتیدها به‌یكدیگر صور ‌ مولكول ‌RNAساخته‌ می‌شود. آنزیم RNAپلی مراز ویژگیهای ‌RNAپلی‌مراز: ص ارتقا دهنده‌درمولكول‌دو -1 توانایی‌تشخی ‌ زنجیره‌ای .‌DNA ل پیچیده ‌DNAو باز -2 توانایی‌نفوذ به‌درون‌مولكو ‌ كردن‌ آن‌ قسمت‌ از مولكول ‌DNAكه‌ژن‌نامیده ه ‌می‌شود به‌منظور نسخه‌برداری‌ كردن‌از روی‌ رشت ‌ الگو. -3 توانایی‌نسخه‌برداری‌ از ژن‌ و ساختن .‌mRNA -4 توانایی‌تشخیص‌توالی‌و قطع‌پایان‌نسخه‌برداری‌. آنزیم RNAپلی مراز RNA طرز تشکیل ‏mRNA RNA ژن اوالبومین در مرغ RNA ساختمان tRNA ریبوزوم ترکیب ریبوزوم در اشریشیا کلی فرایند سنتز پروتئین مرور کلی سنتز پروتئین فرایند سنتز پروتئین فرایند سنتز پروتئین فرایند سنتز پروتئین رمزهای ژنتیکی سوال -1 ساختاریك‌ نوكلئوزید با نوكلئوتید چه‌تفاوتی‌ دارد؟ -2 ترانسفكسیون‌ را توضیح‌ دهید. -3 بازهgای‌پورین‌ كدام‌اند؟ -4 تفاوتهای‌اساسی‌ و ساختاری‌ مولكول ‌DNAو RNAكدام‌اند؟ -5 پلی‌مری‌ از DNAدارای‌توالی´g 3‌ATGCTTAGCT ´5است‌ .در این‌ صورت‌: الف‌ -توالی‌ مكمل‌ آنرا بنویسید. ب‌ -چه‌درصدی‌ازنوكلئوتیدهای‌دو زنجیره‌مارپیچ ‌DNAآدنین‌دار است‌؟ سوال ج‌ -درصد نوكلئوتیدهای‌ گوانین‌دار چقدر است‌؟ -6 در ساختار یك‌نوع‌مولكول ‌DNA، 15% نوكلئوتیدها تیمین‌دار هستند ،درصد نوكلئوتیدهای ‌سیتوزین‌دار چه‌قدر است‌؟ -7 یك‌نوع‌ مولكول ‌DNA، 200000جفت ‌بازآلی‌دارد ،دراین‌ صورت‌: الف‌ -چند نوكلئوتید در ساختار DNAمزبور وجود دارد؟ ل مولكول‌د چ كامل‌ در طو ‌ ب‌ -چند پی ‌ وزنجیره‌ای ‌DNAدیده‌می‌شود؟ سوال -8یك‌رشته‌پلی‌پپتیدی‌ متشكل‌ از 120امینواسید است‌ ،دراین‌صورت‌: ه مسئولیت‌ الف‌ -آن‌ قسمت‌ ازمولكول ‌DNAك ‌ سنتز رشته‌ پلی‌پپتیدی‌ یاد شده‌را برعهده‌ دارد حداقل‌ شامل‌ چند جفت‌ نوكلئوتید است‌؟ ب‌ -آن‌قسمت‌از مولكول ‌DNAكه‌مسئولیت‌ سنتز رشته‌پلی‌پپتیدی‌یاد شده‌را برعهده‌دارد حداقل‌شامل‌چند عدد نوكلئوتید است‌؟ مبانی ژنتیک فصل دوازدهم ژنتیک جمعیت مقدمه هدف کلی این فصل عبارت است از: -1 ویژگی ژنتیکی یک جمعیت را تعریف کنید. -2 شناسایی عوامل گوناگون موثر بر فراوانی ژنی از نسلی به نسل دیگر. -3 شناخت شرایط الزم برای برقراری تعادل هاردی- واینبرگ. -4 ضریب خویشاوندی و ضریب همخونی را توضیح دهید. -5 چگونگی برقراری تعادل در چند شکلی ها را بشناسید. -6 نقش گزینش طبیعی و جهش در تغییر فراوانی ژنی در یک جمعیت را توصیف کنید. -7 رانش ژنی را تعریف و علل آنرا بشناسید. ویژگی ژنتیکی جمعیت جمعیت عبارت است از یگ gگروه gزاد و ولدی که در محدودۀ مشخصی زندگی کرده و خزانه ژنی مشترک gداشته باشند. عوامل موثر در هgر جمعیت :خزانه ژنی، فراوانی ژنها و اندازۀ جمعیت می باشد. در جانداران دیپلوئید ،هر لوکوس gمی تواند ژنهای آلل متعدد داشته و هgر ژن در جمعیت مورد مطالعه دارای نسخه های فراوان است. تعادل هاردی -واینبرگ بر پایۀ این اصل فراوانی ژنها از نسلی به نسل دیگر ثابت و بدون تغییر می ماند به gشرط آنکه: -1 جمعیت مورد نظر بزرگ باشد. -2 آمیزشهای میان افراد جمعیت به طور تصادفی رخ می دهد. -3 در خزانۀ ژنی جهش رخ ندهد. -4 مهاجرت به درون و یا بیرون جمعیت صورت نگیرد. -5 گزینش طبیعی در جمعیت مورد مطالعه عمل نکند. -6 شانس مساوی تمام یاخته های جنسی در باروری. تعادل هاردی -واینبرگ -7 تمام تخم های تشکیل شده شانس یکسانی در تبدیل به فرد بالغ داشته وهمۀ افراد بالغ به وجود آمده نیز قدرت باروری مساوی داشته باشند. خالصهq+Pq2+2p=2(q+p) : 2 صفت دو آللی و وجود رابطه غالب و مغلوبی هرگاه میان ژنهای الل رابطۀ غالب و مغلوبی وجود داشته باشد و به شرط آنکه در صد افراد 2qرا داشته باشیم ،می توان فراوانی ژنهای مورد مطالعه را محاسبه کرد. سیستم خونی MN این گروه خونی در جمعیتهای انسان تحت کنترل لوکوس Lبا دو ژن الل LMو LNکه رابطه غالب و مغلوبی بین آنها وجود ندارد. سیستم خونی MN سیتم خونی ABO این سیستم در جمعیت انسانی دارای یک لوکوس Iو سه ژن الل اصلی IA، IBو IO است که IOنسبت به دو الل دیگر رفتار مغلوب و دو نوع دیگر رابطۀ غالب و مغلوبی ندارند. محاسبۀ فراوانی ژنها محاسبۀ فراوانی ژنها صفات وابسته به جنس در انسان و مگس میوه ،نرها هتروگامت بوده و دو نوع یاختۀ جنسی حاوی کروموزوم Xو Y دارند. ماده ها هوموگامت بوده و فقط یاخته های جنسی محتوی Xدارند. اکثر صفات وابسته gبه جنس در اینها به کروموgزوم Xمربوط است .در نتیجه ماده دارای سه نوع ژنوتیپ و نر دارای دو نوع ژنوتیپ در جمعیت می باشد. هموفیلی اگر صفت هموفیلی در نظر گرفته شود: محاسبه فراوانی ژنوتیپها به روش زیر انجام می شود تعادل در بیش از یک لوکوس در بررسی لوکوسها به تنهایی ،پس از یک نسل آمیزش تصادفی ،فراوانی در ژنوتیپهای آن تعادل بر قرار می شود. در صورتیکه این امر در مطالعه همزمانی ژنوتیپهای بیش ز یک لوکوس صدق نمی کند. دو ژن Aaو Bbاگر فرض شود: تعادل در بیش از یک لوکوس ازدواج با خویشاوندان معیارهای سنجش ازواجهای خویشاوندی شامل ضریب همخونی و ضریب خویشاوندی است. ضریب خویشاوندی :احتمال وجود یک ژن از یک لوکوس مشخص که از اجداد مشترک به دو خویشاوند مثل پسر عمو و دختر عمو منتقل شده باشد. ازدواج با خویشاوندان ازدواج با خویشاوندان ازدواج با خویشاوندان گزینش طبیعی بقا و قدرت باروری برای یک ژن مشخص به ژنوتیپ بستگی دارد. به این ترتیب اگر ارزش گزینشی یا ارزشg سازشی به وجود یک ژن معین در ژنوتیپ یک فرد بستگی داشته باشد ،در این صورت گزینش روی ژن اثر می کند. به عبارت دیگر ،روی فرد عمل کرده و فراوانی آن از نسلی به نسل دیگر تغییر می کند. این ،یعنی فراوانی ژن موgرد نظر در زاده ها مشابه والدین نخواهد بود. جهش یکی از دالیل جهش نقطه ای ،تغییر در سطح مولکولی DNAی کروموزوم است و معموال ً به صورت جابجایی در یک باز آلی از ساختار ژن است. جهش مستقیم شامل :دو نوع ترانزیسیون و ترانس ورسیون است. در نوع اول ،باز پورین دار یک رشتۀ پلی نوکلئوتیدی DNAبا پورین یا پیریمیدین یک رشته پلی نوکلئوتیدی با نوع دیگری از پیریمیدین جا به جا می شود. جهش در نوع دوم ،باز پورین دار یک رشته با باز پیریمیدین دار و یا برعکس جا به جا می شود. در دور بعدی همانند سازی ،DNAدر رشته مکمل نیز جا به جایی رخ می دهد. بازهایجا در جهش وارونه ،احتمال بازگشت ‏up ‏vq به جا شده به ^ ‏u(1 q) vq حالت اولیه وجود دارد. زیرu uq: رابطهvqq محاسبه ارزش تعادلی qاز )(u  v ‏u ‏q ‏u v ‏ رانش ژنی وقوع جهش پدیده ای تصادفی است .تغییر یا نوسانهای اتفاقی در فراوانی ژنها را رانش ژنی می گویند. تأثیر این فرایند بیشتر در جمعیتهای کوچک مشهود بوده و در جمعیتهای بزرگ ناچیز است. بدون شکف این پدیده مسئول افزایش فراوانی انواعی از ژنهای نامطلوب در گروههای مشخصی از جمعیتهای انسان است که به دالیلی از جمعیتهای دیگر جدا مانده اند. مانند ،نقص ژنتیکی کوتولگی که همراه با افزایش تعداد انگشتان است. سوال -1 در یک جمعیت فرضی فراوانی ژن Rhمنفی برابر 2/0 است .در اینصورت به پرسشهای زیر پاسخ دهید: الف) فراوانی ژن Rhمثبت چقدر است؟ ب) چه در صدی از افراد جمعیت مزبور Rhمثبت هموزیگوت اند؟ ج) چه در صدی از افراد جمعیت مزبور Rhمنفی اند؟ -2 در یک جمعیت فرضی %16افراد گروه خونی Rh منفی دارند ،در این صورت فراوانی ژنهای Rhمثبت و Rh منفی چقدر است؟ سوال -3 در ارتباط با گروه خونی ،ABفراوانی ژن Aبرابر با 3/0و فراوانی ژن Bبرابر با 4/0است .در این صورت به پرسشهای زیر پاسخ دهید: الف) چند درصد از افراد این جمعیت گروه خونی A دارند؟ ب) چند درصد از افراد این جمعیت گروه خونی B هتروزیگوت اند؟ ج) چند درصد از افراد این جمعیت گروه خونی AB دارند؟

99,500 تومان