صفحه 1:
صفحه 2:
5 ۲ اا
yold sauslic 59 aS cus! bal ple tele
7 ا ا
شامل مس ود
حاص: خاص لعطی اسب که در ا
ل 7 ۳7|
شامل میشود.
صفحه 3:
سم
eee ee
مثال: م31ق.م: هيج مالى را از تصرف
۹ ااا ا reed Pe
قانون.
عام: اخراج مال؛ ممنوع
خاص: اخراج قانونی مال؛ مجاز
صفحه 4:
“ual Pree een ee al
اكر در حكم وو يا قانونى» موضوع خاص
۳۹ ۳ میتوان ا sub
موضوع, حکم موضوع عام همان حکم را
کشف کرد و يا حدس زد
صفحه 5:
و سس سس ۳
مثال: م168ق.۱: رسیدگی به جرایم سیاسی
و جرایم مطبوعاتی علنی است.
خاص: جرایم سیاسی و مطبوعاتی؛ علنی
seul ol jJl Lau! o29:
عام: جرایم؛ اعم از سیاسی و مطبوعاتی و
ال SUPe pI Sy Ves Caer 0
صفحه 6:
اا
اقسام عام:
عام مجموعى: حكم و قانون عامى كه تمام
مصادیق آن به منزلهی یک مصداق محسوب
میشوند؛ یعنی اگر یکی از مصادیق هم
رعايت نشودء حكم و قانون رعايت نشده
gla! worg aisle ا ا 0
دوازدهكانه كه تمام آآن ها در حکم یک
مصداق هستند
۳
صفحه 7:
ا لقا اس ۳
عام افرادى: حكم و قانونى كه تمام es
Ine 9 Jaime solo as ele usild 5 vl
موضوع قانون و حکم هستند و اگر کسی هر
تعداد از مصاديق را رعايت كند به همان
Jot vaild 5 oS> ol a: cua ۱
وجوب روزه ماه رمضان که اگر کسی یک
روز هم روزه بگیرد آن روزه صحیح است و
CO? Seth ht on sf afl ox
صفحه 8:
grr oer ae a) oe va = 26
عام بدلى: حكم و قانونى كه مصاديق
7
آن مصادیق مورد نظر شارع و
قانونكذار نبوده و هركدام از مصاديق
رعايت شود حكم و قانون رعايت شده
صفحه 9:
صفحه 10:
مباحت الفاظ؛ عام و خاص
1 م591ق.م: هرگاه تمام شرکاء به تقسیم مال
مشترک راضی باشند, تقسیم بهنحوی که شرکاء
تراضی نمايند به عمل مىآيد. نوع Sele
دلیل(قرینه)؟
2 مستفاد از اصل 115 قانون اساسی: رئيس
جمهور باید از رجال مذهبی و سیاسی و معتقد به
مبانی جمهوری اسلامی ایران باشد. نوع عام؟
دلیل(قرینه)؟
3 اصل 109 قانون اساسی: رهبر باید صلاحیت
صفحه 11:
مباحت الفاظ؛ عام و خاص
4 مستفاد از اصل21 ق.ا : دولت موظف است
حقوق زنان را در تمام جهات با رعایت موازین
اسلامی تضمین نماید. عام؟ د قرینه)؟
5 مستفاد از 675ق.م: موکل باید تمام حق
الوکالهی وکیل را بدهد. نوع عام؟ دلیل(قرینه)؟
6 مستفاد از 675ق.م: موکل باید مخارج وکیل را
بدهد. عام؟ د قرینه)؟
صفحه 12:
مباحت الفاظ؛ عام و خاص
7 مستفاد از ماده 260 ق.م-| مصوب 1392: اگر
قذف شونده بمیرد. برای این که قذف کننده به
هشتاد ضربه شلاق مجازات شود هریک از ورثه
قذف شونده میتوانند مجازات قذف کننده را از
دادگاه درخواست کنند. نوع عام؟ دلیل(قرینه)؟
8 مستفاد از م1043ق.م: ازدواج دختر(دوشیزه)
موقوف به اجازه پدر يا جد پدری اوست. نوع عام؟
دلیل(قرینه)؟
9 مستفاد از م1200ق,م: نفقمی ابوین بهعهذه
اصول فقه 1
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
عام :عام لفظی است که در مقایسهی خاص
دامنهی آ ن وس یعتر و مصادیق بیشتری را
شامل میشود
خاص :خاص لفظ ی اس ت ک ه در مقایسهی
عام دامنهی آن محدودتر و مصادیق کمتری را
شامل میشود.
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
مثال :م31ق .م :هی چ مال ی را از تصرف
صاحب آن نمیتوان بیرون کرد مگر به حکم
قانون.
عام :اخراج مال؛ ممنوع
خاص :اخراج قانونی مال؛ مجاز
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
نکته!
اگر در حکم و یا قانونی ،موضوع خاص
باشد ،میتوان با استفاده از قید
موضوع ،حکم موضوع عام همان حکم را
کشف کرد و یا حدس زد
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
مثال :م168ق.ا :رسیدگی به جرایم سیاسی
و جرایم مطبوعاتی علنی است.
خاص :جرای م س یاسی و مطبوعات ی؛ علنی
بودن آنها الزامی است.
عام :جرایم؛ اعم از سیاسی و مطبوعاتی و
غیرآنها؛ الزامی در علنی بودن رسیدگی به
آنها نیست
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
اقسام عام:
عام مجموعی :حکم و قانون عامی که تمام
مصادیق آن به منزلهی یک مصداق محسوب
میشون د؛ یعن ی اگ ر یک ی از مص ادیق هم
رعای ت نشود ،حک م و قانون رعایت نشده
مانند وجوب ایمان و اعتقاد به امامت امامان
دوازدهگان ه ک ه تمام آ ن ه ا در حک م یک
مصداق هستند
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
عام افرادی :حکم و قانونی که تمام مصادیق
آ ن و قانون عام ب ه طور مستقل و جدا
موضوع قانون و حکم هستند و اگر کسی هر
تعداد از مص ادیق را رعای ت کن د به همان
نسبت به آن حکم و قانون عمل کرده مانند
وجوب روزه ماه رمضان ک ه اگ ر کس ی یک
روز هم روزه بگیرد آ ن روزه ص حیح است و
به همان مقدار به حکم عمل کرده
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
عام بدل ی :حک م و قانون ی ک ه مصادیق
متعدد داشته باشد و فرد بهخصوصی از
آ ن مص ادیق مورد نظر شارع و
قانونگذار نبوده و هرکدام از مصادیق
رعای ت شود حک م و قانون رعایت شده
است
تمرین
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
.1م591ق .م :هرگاه تمام شرکاء ب ه تقسیم مال
مشترک راض ی باشن د ،تقس یم بهنحوی که شرکاء
تراض ی نماین د ب ه عمل میآید .نوع عام؟
دلیل(قرینه)؟
.2مس تفاد از اص ل 115قانون اس اسی :رئیس
جمهور باید از رجال مذهبی و سیاسی و معتقد به
مبان ی جمهوری اسالمی ایران باشد .نوع عام؟
دلیل(قرینه)؟
.3اص ل 109قانون اس اسی :ره بر بای د صالحیت
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
.4مس تفاد از اص ل 21ق .ا :دول ت موظ ف است
حقوق زنان را در تمام جهات ب ا رعای ت موازین
اسالمی تضمین نماید .نوع عام؟ دلیل(قرینه)؟
.5مس تفاد از 675ق .م :موک ل بای د تمام حق
الوکالهی وکیل را بدهد .نوع عام؟ دلیل(قرینه)؟
.6مستفاد از 675ق.م :موکل باید مخارج وکیل را
بدهد .نوع عام؟ دلیل(قرینه)؟
مباحث الفاظ؛ عام و خاص
.7مستفاد از ماده 260ق.م.ا مصوب :1392اگر
قذف شونده بمیرد ،برای ای ن ک ه قذف کننده به
هشتاد ضرب ه شالق مجازات شود ،هری ک از ورثه
قذف شونده میتوانند مجازات قذف کننده را از
دادگاه درخواست کنند .نوع عام؟ دلیل(قرینه)؟
.8مس تفاد از م1043ق .م :ازدواج دختر(دوشیزه)
موقوف به اجازه پدر یا جد پدری اوست .نوع عام؟
دلیل(قرینه)؟
.9مس تفاد از م1200ق .م :نفقهی ابوین بهعهده