صفحه 1:
صفحه 2:
صفحه 3:
کارگاه بیوشیمی
صفحه 4:
۱- عنوان: تعیین غلظت گلوکز در سرم یا پلاسما با روش فتومتری 300]0-۳/۳)) ) با استفاده از اتو آنالایزر هیتاچی
۲فتومتر ۶001
۲- هدف : انجام آزمایش تعیین غلظت گلوکز درمحدوده خطای مجاز آزمایشگاهی معیار 88 ۶۱:۱۸ ۳9/۵۱
يا ۱۰ ۷۵۱6 1۵۲96۲ + )
۳- دامنه کاربرد : بخش بیوشیمی
۴- مسوولیت اجرا : پرسنل بخش بیوشیمی
صفحه 5:
سطح گلوکز خون از طریق یک مکانیسم دقیق پس نورد به وسیله نسولین و گلوکاگون ترشح میشود.
علاوه بر دو مورد فوق هورمونهای متعدد دیگری مثل کورتیکواستروئیدها- اپی نفرین- تیروکسین و ۸۵۲۳۱
هم روی متابولیسم گلوکز تاثیر دارند.
مقادیر طبیعی قند خون:
خون کامل: ۶۰-۱۱۰
۰ ۷۰-۰
با افزایش سن مقادیر طبیعی برای سطوح قند سرم و پلاسما به این ترتیب تنظیم میشود که به ازای هر سال بعد از
سن ۶۰ سالگی امیلی گرم به مقادیر طبیعی افزوده می شود.
صفحه 6:
اساس آزمایش :
در این آ آب اکسیزنه آزاد شده از گلوکز در مجاورت آنزیم گلوکز اکسیداز : با فنل و ۴-آمینوانتی پیرین» در
مجاورت آنزیم پراکسیداز تشکیل کینونیمین می دهد. میزان کینونیمین تشکیل شده که بصورت فتومتریک قابل
اندازه گیری است با مقدار گلوکز رابطه مستقیم دارد.
آنزیم گلوکزاکسیداز
گلوکز + 02 ح گلوکونیک اسید + ۳۱202
آنزیم پراکسیداز:
2H202 2H20 + Quimeneimine + 28+ Gy ol ginal -۴
صفحه 7:
نوع نمونه اولیه مورد
سرم ۰ پلاسمای تهیه شده با ضدانعقاد EDTA b 5 py jhe ۰ مایع نخاع و ادرارمی تواند برای این آزمایش استفاده
شود.در صورت استفاده از ضدانعقاد فلورید سدیم و یا پتاسیم ء پلاسمای حاصله در دمای ۲۰-۲۵ درجه سانتیگراد تا
یک روز و در دمای ۴-۸ درجه تا هفت روز پایداری داردضمنا برای جلوگیری از گلیکولیز حتما باید سرم یا پلاسما
طی مدت یک ساعت پس از نمونه گیری . از خون تام جدا شود.
موارد کاربرد :
شناسائی و همینطور کنترل درمان بیماران مبتلابهدیابت
شناسائی هیپوگلیسمی در نوزادان .در سرطان پانکراس
ارزیابی متابولیسم کربوهیدرتها در بیماریهای مختلف
به تشخیص Sop برای ود یا تائید بیماریهای دیگر
صفحه 8:
تشخیصهای افتراقی افزایش قند خون:
آکرومگالی و ژیگانتیسم ( در ابتدا با دیابت مقاوم به انسولین و در مراحل بعدی با کم کاری هیپوفیز»۱۳
پانکراتیت حاد و مزمن-۲
آدنوم هیپوفیزی (افزایش هورمون رشد سیب افزایش قند خون میشود)-۲
ستدرم کوشینگ (با دیابت مقاوم به انسولین)-۴
دیابت -۵
آنسفالوپاتی ورنیکه (کمبود ویتا
پرکاری تیروئید-۷
کمای هیپراسمولار-۸
فتوکروماسیتومات؟
استرس (عاطفی- سوختگی- شوک- بیهوشی- سکته قلبی- تشنج)
تزریق آدرنالین-۱۱
بعضی از ضایعات مفزی( خونریزی تحت عنکبوتیه)-۱۲
اثرات دارویی( کورتیکواسترونیدها- استروژن- الکل- فنی توئین-
حاملگی-۱۴
هموکروماتوز-۱۵
گلوکا گونوما-۱۶
بیماری پیشرفته کبدی-۱۷
نارسایی مزمن کلیه-۱۸
تيامین )-۶
یدها- پروپانلول)-۱۳
صفحه 9:
تشخیصهای افتراقی کاهش قند خو
-١ اختلالات يانكراس (تومور و هيب ريلازى- بانكراتيت- كمبود كلوكاكون)
۲- تومورهاى خارج از بانكراس (كارسينوم غده فوف كليوى- كارسينوم معده- فیبروسارکوما)
؟- بيمارى كبدى [مسموديت با كلروقورم و - سيروز- تومور أوليه يا متفتاتيك- الكليسم)
any ately a ysl Coen ci puns GE NEST مق لاس لقم
مرکزی غده فوق کلیه- مراحل اولیه دیبت)
8- اختلالاث عملكردى( متعاقب برداشت معده- بيوند معده به روده- اختلالات سيستم عصبى خوذكار)
-F ناهنجارى هاى كودكى( نارسى- نوزاد مادر ديابتى- هيي وكليسمى كتونى- سندرم زترستروم- حساسيت به لوسين-
هیپوگلیسمی خودبخودی درشیرخوار) ۲
۷- نقصهای آنزیمی( ون ژیرکه- گلاکتوزمی- عدم تحمل فروکتوز- تقصهای متابلیسم اسیدهای آمینه و اسیدهای
ارگکنیک شرت افرل)
۸- نقصهای متابولیسم اسیدهای چرب( نقصهای آسیل کواً دهیدرژناز و کار
-٩ مصرف انسولین خارجی- قرصهای پایین آورنده قند- سوء تغذیه- ضایعات
۰- هیپوگلیسمی واکنشی مثل هیپرانسولینیسم تغذیه ای- نقص غددی و حالت پره دیابتی
صفحه 10:
اقدامات وابسته :
۱- دانستن تاثیرات متقابل یا Reaction ۲055ن) ها بر روی تست
۲- آگاهی از تفسیر نتایج حاصله از کنترل کیفی طبق قوانین موجود در آزمایشگاه از جمله منحنی های لوی جنینگ
و قوانین وستگارد ۳ ۳
۳- آشتایی با اپراتوری نرم افزار کنترل کیفی آزمایشگاه جهت ثبت نتایج و تحلیل آماری نتایج حاصله
۴- آشنایی با اپراتوری تجهیزات لازمه برای انجام تست از قبیل سمپلرها : بن ماری . اسپکتروفتومتر و
۵- آشنایی با روشهای محلول سازی و دانستن مکان و حساسیت ادوات پایه در آزمایشگاه
۶ آگاهی کامل نسبت به اصول ایمنی و کارکرد در آزمایشگاه و نیز دستورالعملهای دفع پسماند
۷- آگاهی از دقت ادوات و تجهیزات مورد نیاز . چراکه تجهیزاتی که دقت لازمه را نداشته باشند قابلیت کالیبراسیون و
کنترل صحت را ندارند.
صفحه 11:
ملاحظات ایمنی:
۱- رعایت تمامی دستور العمل های ایمنی و بهداشت در مورد دورریز موادی مثل بقیه سرم و سرم کنترل و نوک
رو
۲- بکارگیری پوار در هنگام آماده سازی معرف ها و یا هرگونه کار دیگر در انجام آزمایش
۳- استفاده از دستکش به هنكام كار
۴ رعایت موارد مذكور با جزئيات کامل در قسمت ههشدارها و بهداشت و ایمنی دق مواد رائد * در بروشور کیت
آمده است .
مستندات ( سوابق مورد نیاز جهت ردیابی , نگهداری و شناسائی عملکرد ) :
-١ لیست کار بیوشیمی جهت ثبت نتایج آزما
۲- فرم در خواست کالا و خدمات
۳ فرم Book 109 ادوات کاربردی از جمله سانتریفوژ و بن ماری و اتوآنالایزر
۴- فرم ثبت علل تکرار تست ها
یج نل عوارد كنترل كيفى و كاليبراسيون
#- نرم افزار كنترل كيفى مربوط به ثبت , تحليل و كزارش نتايج كنترل كيفى
صفحه 12:
مراحل اجرایی کار (مراحل انجام آزمایش):
۱- جهت انجام آزمایش به روش دستی به قسمت « روش انجام آزمایش » که با جزئیات کامل در بروشور کیت آمده
است , مراجعه نمكث
۲- جهت انجام آزمایش به روش دستگامی پارامتر های دستگاهی تست مورد نظر را که شرکت تولید کننده ارائه
نموده است, طبق روش وارد کردن پارامترها, که در دستورالعمل اجرانی کار با اتوآنالایزر و فتومتر آمده است , وارد
نموده و سایر موارد را جهت اپراتوری طبق دستور العمل اجرایی کار با اتوآنالایزر و فتومتر انجام دهید
۳- نجوه محاسبه نتایج : در روش دستی با جزئیات کامل در قسمت «محاسبات» مندرج در بروشور کیت آمده است
و در روش دستگاهی با کالیبراتور مورد نظر نتایج محاسبه میشود که جزئیات کامل آن در پارامتر های دستگاهی
شرکت آمده است.
درضمن تبدیل واحد در مورد گلوکز با فرمول مقابل بدست می آید:
Glucose(mg/dl) x 0.05551 = Glucose(mmol/L)
صفحه 13:
در صورتی که قتد بیشتر از ۴۰۰ باشد نمونه را باید به نسبت ۵/۱ یعنی ۴قسمت سرم فیزیولوژی اقسمت سرم -4
رقیق کرده و جواب در عدد ۵ ضرب شود
۵- محدوده مرجع , محدوده قابل گزارش , محدوده هشدار یا مقادیر بحرانی: اطلاعات مورد نیاز با جزئیات کامل در
قسمت «دامنه مرجع» و نیز « محدوده اندازه گیری» در بروشور کیت آمده است .ضمنا محدوده بحرانی در دستور
العمل گزارش نتایج بحرانی آمده است که در تمامی بخش ها توزیع گشته و تمامی افراد از آن اطلاع دارند .
. ۶- محدوده پحرانی به صورت ذیل میباشد
Glucose(Adult) Z > 40 ال / وم >450 mg/dl
Glucose ( Newborn ): <30 mg/dl >300 mg/dl
حساسیت تست و کیت , اختصاصی بودن و نیز سایر ویژگی های آنالیتیک در رابطه با انجام آزمایش : اطلاعات 7
مورد نباز با جزئیات کامل در قسمت « حساسیت » و نیز « مقایسه روش ها » در بروشور کیت آمده است .
۸- گزارش موارد غیر طبیعی : چنانچه نتایج آزمایش به دست آمده پس از کنترل و تائید نهایی بیش از ۴۵۰ و یا
بود , سریعا به مسئول فنی و یا سوپر ویزر اطلاع داده شود تا به شیوه ای صحیح به اطلاع بیمار ۲9/001 کمتر از ۵۰
a
صفحه 14:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش:
۱- عدم تصدیق معرف ها , کالیبراتور , کنترل ها و سایر موارد کاربردی توسط اپراتور از جمله تغییر رنگ , نداشتن
تاريخ مصرف و غيره
؟-اسيد اسکوربیک تا غلطت ۱۵ میلی گرم در دسی لبتر
۳- حجم ناکافی نمونه و خطاهای نمونه گیری از جمله همولیز و نیز بیان ناصحیح شرایط آزمایش و نمونه گیری به
ار
۴- عدم پذیرش ناشتایی
۵- استامینوفن- الکل- استروئیدهای آنابولیک- کلوفیبرات- دیزوپیرامید- جم فیبروزیل- انسولین- پنتامیدین-
برويرانولول- تولازاميد باعث کاهش قند خون میشوند.
۶- تیروکسین- دیازوکساید- استروژن - گلوکاگون- ایزونیازید- سالیسیلات- تریامترن- بنزودیازپین- فوروسماید-
اپی نفرین- گلوکوکورتیکوئیدها- گلوکز- لیتیم- قرصهای ضد بارداری- فنوتیازین- فنی توئین- دیورتیکهای تیازیدی
سبب افزایش قند خون مى شوندد |
/ا- وجود خون در سرم و يا ليز بودن آن
۸ - بیلی روبین تا غلظت ۴۰ میلی گرم در دسى ليتر
٩ - همو گلوبین تا غلظت ۲۰۰ میلی گرم در دس لیتر و تری گلیسیرید تا غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر
پاعث تداخل در ازمایش نمی شود .
صفحه 15:
هماتوکریت بالای ۵۵ و ورزش شدید سبب کاهش قند خون ميشوند. 10
۱- تزریق مایعات داخل رگی- حاملگی - چاقی- مصرف زیاد سیگار- روش زندگی نشسته - اشکال مختلف
استرس- بیهوشی عمومی- حوادث عروقی مغز- سکته مغزی سطح قند خون را بالا می برند.
۲- مقدار قند خون کامل* /٩۴ - غلظت قند پلاسما
تفسیر ( علل تکرار. چگونگی و نحوه گزارش آن
۱- مقادیر بالاتر و پایین تر محدوده نرمال تکرار شود .
۲- مواردی که نتایج حاصل از آزمایش در مقایسه با سایر تست ها تطابق بالینی ندارد , تکرار شود
۳- هرگونه مواردی که سوپر وایزر و یا مستول فنی آزمایشگاه تکرار آن را گوشزد مى نماید.
۴- به هر دلیلی که تکرار اتفاق می افتد , نتایج حاصله مربوط به قبل و بعد از تکرار آن نتیجه گزارش نهایی و نیز علت
تکرار در فرم ثبت نتایج علل تکرار تست ها ثبت و مرقوم گردد.
در برگه ثبت نتایج *2] و تکرار بر روی نمونه جدید با علامت 1*۴ ۵-۱۲-۶ تکرار روی همان نمونه با علامت
گزارش گردد.
صفحه 16:
قند خون ۲ ساعت بعد از غذا
در افراد سالم خوردن غذا سطح قند خون را بالا می برد که محرک قوی ترشح انسولین است. سطح انسولین
در کمتر از ۱ ساعت به اوج می رسد
در افراد نرمال در خلال ۱/۵-۲ ساعت سطح گلوکز به میزان پایه می رسد ولی در افراد دیابتی بالا:
اگر قند خون ۲ ساعته در فرددیابتی کمتر از ۱۳۰ میلی گرم در صد باشد کنتول خوب تلقی می شود در یک بیمار
دیابتی میزان آن بیشتر از ۱۴۰ میلی گرم در صد است که باید تست تحمل گلوکز خوراکی انجام شود
.هدف از این آزمایش اثبات تشخیص دیابت و ارزیابی کنترل بیمار دیابتی انجام می شود.
صفحه 17:
-اگر قند ۲ساعته بیش از ۱۴۰ وکمتر از
تست تحمل خوراکی انجام شود.
۲- قند ۲ ساعته بیشتر از ۲۰۰ دیابت قندی را اثبات میکند. با اين وجود با قند ۲ ساعته دیابت تشخیص داده
نمیشود بلکه افزایش آن نشان دهنده نیاز به تعیین سطح قند خون ناشتا یا تست تحمل خوراکی گلوکز است .
۳- در افراد طبیعی قدد ۲ ساعته پس از غذا کمتر از ۱۴۰ میلی گرم است.
۴-اگرقند ۲ ساعت بعد از غذا در یک زن حامله بیش از ۱۵۰ باشد نشان دهنده دیابت حاملگی است (برای تائید
.تشخیص تست تحمل گلوکز ۲ ساعت پس از غذا اضافه می شود)
۲ باشد نشان دهنده اختلال تحمل گلوکز است وبرای تایید دیابت باید
صفحه 18:
عوامل مداخله گر:
۱- عدم رعایت مقررات تغذیه ای
۲-سندرم کوشینگ
۳- عفونت
۴- استفراغ- جویدن آدامس- خوردن غذا در خلال ۲ ساعت
۵- سندرم سوه جذب
#-استرين كديد
۷- داروهایی مثل آرژنین- بتا بلوكرها- ابى نفرين- كلوكوكورتيكوئيدها- تجويز داخل ركى- قرصهاى 0 بائين
آورنده قند خون انسولين- ليتيوم- فنوتيازين- و فنى توئين
صفحه 19:
تشخیصهای افتراقی افزایش قند ۲ ساعته :
۳- پرکاری تیروئید
۴- پاسخ به استرس حاد
۵- درمان با کورتیکواستروئیدها
۶- بیماری وسیع کبدی
Says pia ۲
۸- فتوکروماسیتوما
رایس كليه
۰- گلو کاگونوما
۱- درمان با دیورتیک
۲- آکرومگالی
صفحه 20:
های افتراقی کاهث
۱- انسولینما
۲- کم کاری تیروئید
۳- کم کاری هیپو
۴- بیماری آدیسون
۵- درمان بیش از حد با انسولین
۶- سوء جذب یا سوء هضم
صفحه 21:
سطح قند خون ناشتا در صورت تکرار اگربیشتر از ۱۲۶ میلی گرم باشد معمولابرای تشخیص دیابت کافی
.است ولی اگر مشکوک بوده وعلائم بالینی به نفع دیابت باشند تست تحمل خوراکی یا وریدی انجام میشود
عدم تحمل كلوكز در بيمارانى با ترشح بيش از حد هورمونهايى كه روى كلوكز اثر دارند هم ايجاد مى شود. مثل
بيماران با سندرم كوشينك- فئوكروموسيتوما- أكرومكالى- الدوسترونيسم و بركارى تيروئيد.
بیماران با نارسایی مزمن کلیه - پانکراتیت حاد- میکسدم- لیپوپروتئینمی تیپ ۴- عفونت با سیروز هم تست
.تحمل غير طبيعى دارند
صفحه 22:
این آزمایش در موارد زیر انجام میشود:
1- شك به ديابت
۲- بیماران با سابقه خانوادگی دیابت
۲- افراد خیلی چاق
۴- بیماران با سابقه عفونتهای راجعه- زنان با عفونتهای تکراری قارچی واژن
۵- بیماران با زخم های دیر بهبود یابنده
۶- زنانی که سابقه زایمان نوزاد درشت - زایمان زودرس- مرده زایی- سقط خودبخودی یا مرگ نوزادی دارند.
۲- اپی زودهای غیر قابل توجیه هیپوگلیسمی
۸- گلوکزوری یا هیپرگلیسمی گذرا در خلال حاملگی- جراحی- ضربه- استرس- سکته قلبی
-٩ ناتوانی جنسی در مردان
صفحه 23:
هدف آزمایش :
برای تشخیص دیابت در بیمارانی که قند خون ناشتای مرزی در محدوده ۱۱۰-۱۲۶ دارند به کار میرود و کشف
دیابت حاملگی در خانمهای باردار
2 در موارد زیر اندیکاسیون ندارد :
- هیپرگلیسمی ناشتای پایدار
۲- بیماران با علائم بالینی تیپیک دیابت و گلوکز اتفاقی پلاسما بیشتر |
۳- قند خون ناشتای طبیعی پایدار کمتر از ۱۰
۳- مشکوک به دیابت حاملگی
۵- دیابت های ثانویه( مثل سندرمهای هیپوگلیسمی ژنتیکی- پس از تجویز بعضی از هورمونها)
صفحه 24:
مقادیر طبیعی :
سطح پایه گلوکز ناشتا: ۷۰-۱۰۵
سطح گلوکز خون ۳۰ دقیقه: ۱۱۰-۱۷۰
سطح گلوکز خون ۶۰ دقیقه : ۱۲۰-۱۷۰
سطح گلوکز خون ۱۲۰ دقیقه
عوامل مداخله گر :
۱- عدم رعایت حالت ناشتایی
۳- خوردن الکل
۳- بستری بودن
؟- سوء تغذیه و سوه جذب
۵- حاملگی
۶- سندرم کوشینگ
۷- استرس شدید در اثر عفونت یا جراحی
۸- سیگار؟
۲ ورزش ٩
۰- داروهایی مانند آمفتامین - آرژنین- بتابلوکرها- دیورتیک- اپی نفرین- گلوکوکورتیکوئیدها و :
صفحه 25:
توصیه ها :
۱- این آزمایش را در خلال استرس عاطفی- عفونتهای جدی- اختلالات غددی همزمان- جراحی- ضربه- حاملگی-
عدم فعالیت به علت بیماری مزمن انجام ندهید
۲- حداکثر ترشح انسولین به مدت ۳ روز قبل از آزمایش روزی ۱۵۰-۲۵۰ گرم کربوهیدرات مصرف کند
۳- به مدت ۸ ساعت قبل از شروع آزمایش غذا و نوشیدنی میل نکند
؟- بيمار بايد به مدت ۸ ساعت قبل از آزمایش از محرکها اجتناب کرده - سیگار نکشد و فعالیت جسمى غير
معمول اتجام تتحد
۵ از بیمار سابقه داروئى بكيريد تا در صورت مصرف داروهاى مداخله كننده با اين آزمايش مشخص شوند. داروهاى
خوراکی پائین آورنده قند خون از دوهفته قبل از انجام آزمايش بايد قطع شوند
۶- از بیمار در مورد ابتلاء اخیر به بیماری های حاد سوال کنید زیرا اين تست باید حداقل دو هفته بعد از بیماری حاد
انجام شود
/ا- سيكار” قهوه وجاى عسرف تشود جون اين مواد محر فيزيواوزيف هستدد
۸- در روی ورقه درخواست آزمایش زمان جمع آوری نمونه و داروهاى مصرفى بيمار را
صفحه 26:
Hb AIC
هموگلوبین گلیکوزیله به هموگلوبینی اطلای می شود که گلوکز در یک روند تدریجی وغیر آنزیمی روی آن نشسته
ash.
روش کار: ۵ سی سی خون هپارینه یا دارای ۲/۸ 210].جمع آوری می شود از سرم نباید استفاده گردد
HD ALC . مهمترین هموگلوبین گلیکوزیله میباشد
صفحه 27:
واکنش بین قند وهموگلوبین به غلظ خون بستگی دارد هرچه غلظت قند خون بیشتر باشد درصد هموگلوبین
لیکوزیله بیشتر خواهد شد. چون این واکنش غیرقابل برگشت است و وقتی که قند به هموگلوبین بچ
هموگلوبین به صورت دائمی گلیکوزیله باقی میماند.
با توجه به اینکه طول عمر گلبولهای قرمز ۱۲۰ روز است ستجش هموگلوبین گلیکوزیله در رزیبی وکنترل دیابت
ارت
سطح قند ناشت تحت تاثير رزيم غذابى و دارو قرار ميكيرد ولى سطح هموكلوبين كليكوزيله تحت تاثيرأنها قرار
.نمیگیرد در نتیجه پزشک می تواند کنترل دیابت در مدت چ تا جد
صفحه 28:
بیمارانی که دیابت آنها به صورت ضعیف کنترل شده باشد میزان هموگلوبین گلیکوزیله بیشتر از ۱۲:/ کل هموگلوبین
خواهد بود. هر جه میزان قند خون بالاتر باشد میزان هموگلوبین گلیکوزیله هم بالاتر خواهد بود
از مزيت هاى اين آزمايش اين است كه در هر زمانى ميتوان خونكيرى كرد وتحت تاثير نوسانات كوتاه مدت (مثل
خوردن غذا- ورزش- استرس- داروهاى يايين آورنده قند خون- همكارى بيمار) قرارنميكيرد.
اعتبار اين آزمايش به سطح هموكلوبين وابسته است . اكر فردى هموكلوبين غير طبيعى داشته باشد يا به هر
دليلى عمر كلبولهاى قرمز كم يا زياد شود نتايج را مشکوک خواهد کرد.
هموكلوبين كليكوزيله خطر بيشرفت عوارض ديابت
يك بيمار ديابتى كه اخيرا“ تحت كنترل خوب قراركرفته است ممكن است هنوز غلظت های بالایی از هموگلوبین
كليكوزيله رانشان دهد. بتدريج که در مدت چند ماه هموكلوبين كليكوزيله طبيعى جايكزين كلبولهاى قرمز كهنه با
.غلظتهاى بالاتر هموگلوبین گلیکوزیله می شوند سطح آن سقوط ميكند
صفحه 29:
۱- دیابت قتدی شعیف کنترل شده
۲- بیماران دیابتی جدیدا" تشخیص داده شده
م كليديك عاى غير ديابتى زمل إستريق حاد- يتدوم اكوشيناك” قدو كروماسيتوماك كلو كاكوتونا”
کورتیکواستروئید- آکرومگالی)
۴- بیمارانی که طحال برداری شده اند
۵- افزایش تری گلیسریدهای سرم
۶- نارسایی مزمن کلیه با یا بدون همودیالیز
۷- کم خونی فقر آهن
۸- مصرف الکل
-٩ مسمومیت يا سرب و تریاک
۰ مان پاسالیسلات
بیشتر از حد طبیعی ۴11- هموگلویین
صفحه 30:
فتراقی کاهش هموگلوبین گلیکوزیله :
لطاع حاد يا عرمن خرن
۲- متعاقب تزریق خون
۳ حاملگی
۴- خوردن مقادیر زیاد ويتامین 2 ©
5- کاهش طول عمر گلبولهای قرمز ( وجود هموگلوبین 5 و -) - آنمی های همولیتیک مثل اسفروسیتوز ارثی)
صفحه 31:
#عنوان
تشخیص کمی اوره در سرم و پلاسما يا ادرار با روش انزیماتیک با روش فتومتری پا استفاده از
اتو آنالایزر 902 ۱۳۱۲۲۵6۱۷۱ فتومتر ۶۳۶۱100۴
Urea +2H20 urease 201۳4 +2 3
2- Oxoglutarate + NH4 +NADH_, GLDH 1-Glutamate
+ NAD + H20
GLDH : Glutamate dehydrogenase
صفحه 32:
نوع نمونه اولیه مورد نیاز :
سرم یا پلاسما (بدون امونیوم هپارین ) یا ادرار تازه (ادرار باید به نسبت ۱ به ۱۰۰ با آب مقطر رقیق شود و در
نتیجه در عدد ۱۰۱ ضرب شود ) جزئیات کامل در بروشور کیت در قسمت "نمونه ها" آمده است.
موارد کاربرد :
]- مونیتورینگ درمان
۲- شناسانی وکنترل درمان بیماران کلیوی که اوره همراه يا كراتينين سرم برای كنترل بيماران با نارسانی کلیه یا
۳- تشخیص ازتمی ( هایپر اورمی )
۴- به تشخیص پزشک در مورد بیمارانی که به علت کاتابولیسم زیاد (سوختگی و کانسر) به تغذیه تکمیلی نیاز دارند
صفحه 33:
اوره مهمترین محصول نهائی کاتاولیسم پروتتین و اسیدآمیته در کید است.
اسیدهای آمینه در کبد تجزیه میشوند وآمونیاک به اوره تبدیل میشود سپس آمونياک به اوره تبدیل وبوسیله کلیه ها
از بدن دفع ميشود.
تقريبا“ تمام بيماريهاى كليوى سبب دفع ناقص اوره میشوند که باعث میشود تا غلظت آن در خون افزایش پیدا
ولی اگر بیماری یکطرفه باشد اوره ممکن ااست افزایش پیدا نکند.
از طرفی سنتزاوره به کبدوابسته است . در بیمران با بیماری شدید کبدی سطح اوره پائین است.
در پیماری مختلط کبد و کلیه (ستدرم هپاتورنل) اوره میتواند طبیعی باشد که علت آن عملکرد دفعی طبیعی کلیه
نیست بلکه عملکرد ضعیف کید سبب کاهش تشکیل اوره میشود
صفحه 34:
مراحل اجرایی کار :
۱- جهت انجام آزمایش به روش دستی به قسمت « روش انجام آزمایش » که با جزثبات کامل در بروشور کیت آمده
۲- روش محاسبه : در نمونه ادرار از این فرمول استفاده می شود .
حجم ادرار 26 ضریب رقت 6اعدد بدست امده :
جواب بدست امده پرحسب میلی گرم است. برای اینکه برحسب گرم باشد در آخر تقسیم بر ۰۰۰ ۱می کنیم .
۳- موارد تکمیلی در روش های کاری :ضریب تبدیل واحد عبارت است از
Urea(mg/dl)x0.1665=Urea(mmol/L) BUN
=Urea /2.14
4 در صورتی که اوره خون بیشتر از ۲۰۰ باشد نمونه را باید به نسبت ابه۳ یعنی ۲ قسمت سرم
فیزیولوژی ۱قسمت سرم رقیق کرده و جواب در عدد ۲ ضرب شود .
صفحه 35:
محدوده مرجع اوره : ۵-۲۴
آوره در زنان ۲۰-۵۰ سال : ۰ ۱۵ میلی گرم در دی لت
اوره در زتان بالاتر از ۵۰ سال: ۴۳ - ۲۱ میلی گرم در دسی لیتر
اوره در مردان ۲۰-۵۰ سال 7 15-7 عيلى كرم فر دسي ليثر
اوره در مردان بالاتر از ۵۰ سال: ۵۵ - ۱۸ میلی گرم در دسی لیتر
اوره ادرار ۲ - ۲۶ گرم در ۲۴ ساعت
گزارش مواردغیرطبیعی : چنانچه نتایج آزمایش بدست آمده پس ازکنترل وتائید نهایی > ۲۰۰ ۲9 ./ بود , سریعا
به مسئول قنی و يا سوپر ویزر اطلاع داده شود تا با مراجعه به « دستور العمل گزارش دهی موارد بحرانی » به شیوه
أى صحيح به اطلاع بيمار يرسد .
صفحه 36:
تشخیصهای افتراقی افزایش اوره:
۱- آزوتمی پیش کلیوی (شوک - خونربزی گوارشی- تنگی شریان کلیوی- خونریزی- نارسانی احتقانی قلب-
استفراغ- اسهال- تعریق- دیورز- سپسیس- سوختگی ها- مصرف پروتئین زیاد- دهیدراتاسیون- کتواسیدوز)
1- آزوتمى كليوى (نارسائى حاد يامزمن كليه- كلومرونفريت- بيلونفريت- تكروز لوله اى حاد-داروهاى نفروتوکسیک)
؟- آزوتمى بس كليوى( تمام انسذادهاى مسير ادراری)
۴- استرس- افزایش کاناولیسم پروتئین- درمان طولالی مدت با استروئيد ديابت
صفحه 37:
تشخیص های افتراقی کاهش اوره :
۱- وجود تعادل منفی نیتروژن ( گرسنگی- سوء تغذیه- سوء جذب- درمان داخل رگی با مایعات فاقد پروتئین و رژیم
کم پروتئین)
۲- هیپوآمونمی های ارئی
۳- آسیب شدید کبدی (داروها- سموم- هياتيت و۰۰۰۰)
۴- افزایش سنتز پروتتین ( مراحل آخر حاملگی- شیرخوارگی- اکرومگالی- سوء تغذیه- هورمون های آنبولیزان)
۵- پر آبی
ل 999
صفحه 38:
عوامل مداخله گر :
إلكين و بركربوهيدرات سب
(- تغییرات مصرف پروتئین ممکن است روی سطوح اوره اثر بگذارند ( رژیم كم ي,
کاهش اوره می شود)
۲-حاملگی پیشرفته ممکن است سیب کاهش سطح اوره شود جون يلاسما افزايش بيدا مى كندد
۳- اوره در افراد پیر ممکن است افزایش پیدا کند چون کلیه های آنها قادر نیستند ادرار را به صورت مناسبی تغلیظ
کنند.
۴- داروهای زیر معکن است سیب افزایش سطح اورة شوند + الويورينول- آمينوكليكوزيد- سفالوسبورين ها- كلرال
ما لت ورب گنای ار و
eg is ل سار ل ال بن مس كران
es Ge aie ee yeah
صفحه 39:
۱-آوره پائین در حدود ۸ -۶ اغلب با حالت پرآبی همراه است
۲- اوره در رنج ۱۰-۲۰ نقریبا هميشه نشانه عملکرد طبیعی گلومرولی است.
۳- اوره در حدود ۵۰-۱۵۰ نشانه اختلال شدید عملکرد کلیوی است.
۴- افزایش شدید اوره ( (۱۵۰-۲۵۰) دلیل قطعی اختلال عملکرد گلومرولی است.
۵- در نارسایی مزمن کلیه اوره بهتر از کراتینین سرم با علائم اورمی رابطه دارد
صفحه 40:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزما بش
-١ عدم تصدیق معرف ها , کالیبراتور , کنترل ها و سایر موارد کاربردی توسط اپراتور از جمله تغییر رنگ , تداشتن
کر ی مر
۲- خرابی تجهیزات و نیز نداشتن تاریخ کالیبراسیون معتبر
۳- حجم ناکافی نمونه و خطاهای نمونه گیری از جمله همولیز و نیز بیان ناصحیح شرایط آزمایش و نمونه
گیری به بیمار
۴- عدم رعایت شرایط صحیح نگهداری نمونه ها و معرف ها که با جزئیات کامل ذکر گردیده است .
۵- وجود خون در سرم و یا لیزبودن آن (هموگلوبین تاغلظت ۵۰۰میلیگرم درصد باعث تداخل در ازمایش نمی
و
۶ اسید اسکوربیک تا غلظت ۳۰ میلی گرم در دسی لیتر
۷- بیلی روبین تا غلظت ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر
۸- تری گلیسیرید تا غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر
صفحه 41:
صفحه 42:
اساس آزمایش :
در این آزمایش کراتینین با پپیکرات قلیایی تشکیل یک کمپلکس رنگی می دهد و شدت رنگ ایجاد شده متناسب با
مقدار کراتینین در نمونه می باشد.
نوع نمونه اولیه مورد نیاز :
سرم » پلاسما همراه با هپارین و ادرار
ادرار بايد با اب مقطر به نسبت. ابه ۵۰ رقیق شود
صفحه 43:
كراتيئين يق محصول متابولک کرانی ففات عضلانی است که در انعباض عضلات اسكلتى مورد استفاده قرار می
كيرد در كلب ها تراتنين بوسيله علومرولها تضفيه مى شود واملمولا دخيره تعى كرد
اگر عملکره کلیه ها طبیعی باشد کرنینین سرم در سطلح طبیمی حفظ می شود وقتی که عملکرد کلیه مختل شود
سطح كراتينين افزايش مى يابد.
Lh اختلالات کلیوی مثل گلومرونفریت- پلونفریت نکروز لوله ای حاد و انسداد ادرری سیب افزایش کرانینین سر
ee
سطح کراتینین کمی نوسان روزانه دارد در ساعت ۷ صبح کمترین میزان و در ساعت ۷ بعد از ظهر در اوج است.
کراتینین در مواردی که توده عضلانی کاهش می یابد- در بیماریهای تحلیل برنده عضلانی و بیماری کبدی کاهش
بيدا می کند در این اختلالات کراتین کمی سنتز و ذخیره می شود در نتیجه تولید کرانینین کاهش می یابد
در افزایش کراتینین سرم از به ۲ میلی گرم لازم است 4۵۰ عملکرد کلیه از بین برود بنابراین ۰ اين آزمایش برای
.آسیب های کلیوی خفیف تا متوسط حساس نیست
صفحه 44:
تشخیصهای افتراقی افزایش کرا
۳
۱- شناسایی و کنترل درمان بیماران مبتلا به نارسائی حاد یا مزمن کلیه .
۲- ثبات نیتروژن وکنترل نفروپاتی ها
۳- کنترل درمان دربیماران دیالیزی
۴- تشخیص طبی بسته به نظر پزشک در موارد خاص
۵- اورمی یا ازتمی پیش کلیوی و پس کلیوی(گلومرونفریت- پیلونفریت- نکروزلوله ای حاد- انسداد دستگاه ادراری)
۶- کاهش جریان خون کلیه ( تنگی شریان کلیوی- آترواسکلروز- کم آبی- شوک- نارسایی احتقانی قلب)
۷- بیماریهای عضلائی ( رایدومیولیز- آکرومگالی- ژیگانتیسم- پلی میوزیت
صفحه 45:
تشخیص های افتراقی کاهش کر
۱- ناتوانی
۲- بیماری کبدی پیشرفته
7 يروتكين ناكافي رزيم
eS a
ف- يركارى تيروليد
۶ کاهش توده عضلانی
۷- فلج
4< درماتوميوزيت
-٩ پلی میوزیت
صفحه 46:
افزايش كاذب كراتينين :
-١ بيكرات قليايى (مثل كلوكز و اسكوربات) كتواسيدوز ممكن است با واكنش ييكرات قليايى منجر به افزايش قابل
ملاحظه كراتينين شود.
۲- تشکیل کمپلکسهای رنكى (مثل استواستات- پیروات بعضی از سفالوسپورینها)
۳- واکنش آنزیمی (فلوسیتوزین ممکن است کراتینین سرم را حدودع. ٠ افزایش دهد)
؟- رؤيم يريروتكين
۵- مواد مداخله كرمثل ويتامين سى- ال دويا- باراآمينوهييورات
كاهش كاذب كراة
یت ی ور سیر رح سین
۲- واکنش آنزیمی « گلوکز بیشتر از ۱۰۰ میلی گرم)
۳- حاملگی : مقدار طبیعی کراتینین در حاملگی ۸ ۰.۴-۰
صفحه 47:
از ۶ میلیگرم دردسی لیتر باشد باید سرم را به تسبت یک په یک با سرم فیزیولوژی
رقيى كرده و حوات بلست امن رادر عله 1 مر
محدوده مرجع :
کراتینین خون در مردان: ۰ 0.5- mg/dl1.5
کراتینین خون در زنان 5 - ۳۱9/011.3
کراتینین ادرار در مردا 1- ۳۱9/0۱2
کراتینین ادرار در زنان : ۰ mg/dl1.8-0.8
گزارش موارد غیر طبیعی : چنانچه نتیج آزمایش به دست آمده پس از کنترل و تائید نهایی بیش از ۵ ۲09/۵1
بود , سریعا به مسئول فنی و یا سوپر ویزر اطلاع داده شود تا با مراجعه به « دستور العمل گزارش دهی موارد بحرانی
» به شیوه ای صحیح به اطلاع بیمار برسد .
صفحه 48:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش :
۱- وجود خون در سرم و یا لیز بودن آن (-هموگلوبین تا ۵۰۰میلیگرم در دسی لیتر)
۲ - اسید اسکوربیک تا غلظت ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر
۳- بیلی روبین تا غلظت ۴ میلی گرم در دسی لیتر
۴ تری گلیسیرید تا فلظطت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باعث تداخل در ازمایش نمی شود.
از به کار بردن سرم همولیز جدا خودداری شود.
۵- آمینوگلکوزیدها- سایمتیدین- داروهای شیمی درمانی- قلزات سنگین- داروهای دارای سمیت کلیوی مثل
سقالوسيورينها
صفحه 49:
توص یه ها
اد تكنيك حوتكيرى بايد ملايم باشد يه نحوى عد جريان خون به رلحتى لوله را إركند كر به علت نک موه
خونكيرى تمونه تلاطم زيادى داشته باشد هموليز اريتروسيتها تتايج را تفر جواهد داد
۲- به بیماردستوردهید به مدت ۴۸ ساعت قبل از آزمایش غذا و مایعات مصرف نکند
۳ تاخیر طولائی در انجامآزمایش سیب تشکیل آمونیاک در نمونه می شود. گرم شدن نمونه سیب افزايش كاذب
نتيجه آزمایش می شود
ye Wee SS prenatal omen seem ctan ene la eee رن
میترامایسین باید سطح کراتینین سرم اندازه گیری شود.
نسبت اوره به کراتینین :
میزان طبیعی این نسبت برای افراد سالم با رژیم غذایی طبیعی ۱۲-۲۰ به ۱ است این نسبت برای اکثر افراد ۱۳-۱۶
به ۱ است. به علت نوسانات قابل ملاحظه باید فقط به عنوان یک راهنمای تقریبی به کار رود.
افتراق آزوتمی پیش کلیوی و پس کلیوی از آزوتمی کلیوی
صفحه 50:
فزایش نسبت اوره به کراتینین (بیشتر از ۲۰به ۱) با كراة
۱- آزوتمی پیش کلیوی مثل نارسایی قلبی- تخلیه نمک- دهیدراناسیون- دفع خون که کاهش میزان
فیلتراسیون گلومرولی ایجاد می کنند
۲- حالات کاتابولیک با افزایش تخریب بافتی
۳- خونریزی دستگاه گوارش
۴- مصرف پروتئین زیاد
۵- بعضی داروها مثل تتراسایکلین و گلوکوکورتیمپکوئیدها
۶ اختلال عملکرد کلیه به اضافه یکی از موارد زیر:
* افزایش مصرف پروتئین یا افزایش تولید پروتئین یا افزایش تخریب بافتی(مثل خونریزی دستگاه گوارش
تیروتوکسیکوز- عفونت- ستدرم کوشینگ- رژیم پرپروتئین- جراحی- سوختگیها- لاغری تب بالا)
* بازجذب ادرار
* کاهش توده عضلانی
صفحه 51:
۱- آزوتمی پس کلیوی
۲- آزوتمی پیش کلیویکه روی بیماری کلیوی اضافه شده باشد
كا اوره به كرا
۱- درمان با فناسمید ( تبدیل کراتین را به کراتینین تسریع می کند)
۲- بیماران با بیماری عضلاتی
کاهش نسبت اوره به کراتینین ( کمتر از ۱۰ به ۱) با کاهش اوره :
۱- نکروز لوله ای حاد
۲- رژیم کم پروتلین- گرسنگی- بیماری شدید کبدی وسایر علل کاهش سنتز اوره
۳- دیالیز مکرر
۴- هیپرآمونمی ارثی ( اوره عملا در خون وجود ندارد)
۵ حا
SIADH 6- ) به علت ترشح لوله ای اوره )
صفحه 52:
اسید اور
oe.
س کمی اوریک اسيد در سرم ويا يلاسماى هيارينه يا ادرار با روش انزیماتیک با روش فتومتری با استفاده از اتو
آنالایزر هیتاچی ۹۰۲ / فتومتر اپندورف ۴001۷
: اساس آزمایش
Uric Acid + H20 + 2 Allatoin + CO2 + H202Z
TOOS + 4-Aminoantipyrine + 2H20 Indamine + 3H20
نوع نمونه اولیه مورد نياز: ۲
سرم یا پلاسما همراه با 12 2]0] یا هپارین و ادرار با جزئیات کامل در بروشور کیت در قسمت "نمونه ها" آمده
أست . ادرار ابه ٠ ابا آب مقطر رقيق شود .
صفحه 53:
اسید اوریک محصول متابولیسم پروتئین است و بوسیله کلیه ها و روده ها از بدن دفع ميشود. فقدان آنزیم اوریکاز
باعث تجمع اين ماده در مايعات بدن ميشود.
توليد اسيد اوريك از مجموع خوردن غذاهاى حاوى يروتئين و يورين- بيوسنتز يورين و تجزيه بافتهاى بدن حاصل
ميشود. دفع طبيعى اسيد اوريك بوسيله كليه ها بايد /؟ اسيد اوريك روزانه خون را حذف كند 1/7 باقيمانده در
صفرا و ترشحات روده اى است. باكتريهاى روده اسيد اوريك را تجزيه و مواد زائد از مدفوع دفع ميشوند.
سطح اسيد اوريك در خون با تعادل بين مقدار توليد شده وميزانى كه دفع ميشود حفظ ميكردد. در شرايط طبيعى
يس از خوردن غذاهاى سرشاراز بورين ( كوشتها- حبوبات و بعضى از ماهيها) يس از ورزش شديد- خوردن مقادير
زيادى الكل- در خلال دوره هاى استرس به طور موقت سطح اسيد اوريك در سرم بالا مى رود. اين نوع افزايش
.گذراست و سطح أن در مدت يك روز به حالت طبيعى بر میگردد
صفحه 54:
موارد کاربرد :
1- شتاسایی و کنترل درمان بیماران مبتلا به نقرس
؟- قبات نيتروزن وكنتول نقروياتي ها
۳- تمامی درمانهای سیتولیتیک
۳ - تشخیص طبی بسته به نظر پزشک در موارد خاص
۵- در صورتی که اسیداوریک خون بیشتر 20 ۳0096 باشد نموه راید به
فیزیولوژی اقسمت سرم رقیق کرده و جواب در عدد ۲ ضرب شود
-۶- درمورد ادرار اگر بیشتر از ۲۲۰۰ میلیگرم درلیتر باشد ۱۹/۱ با اب مقطر رقیق شود.
محدوده مرجع :
مردان ٠: ۶۱۳-۲/۸ میلیگرم درصد
زنان ۰ ۲۲-۱۶
ادرار: ۰ ۸۰۰<میلیگرم درادرار ۲۴ ساعته
ت ۲به ۱ یعنی ۱قسمت سرم
صفحه 55:
۳- هیپراوریسمی بدون علامت
۴- افزایش تخریب نوکلئوپروتئینها :
# لوسمی ومیلوم
» يلى سيتمى
# لنفوم بویژه بدنبال رادیوتراپی
* شیمی درمانی
* کم خونیهای سلول داسی و همولیتیک
# پنومونی در حال بهبودی
8 مسيوميت جلداكي
* يسوريازيس
صفحه 56:
۵- داروهامثل دوزهای بالای سالیسیلاتها- بعضی از بیماران الکلی- اثر مسمومیت کلیوی براثرمایتومایسین
۶- اسیدوز متایولیک
۷- رژیم مثل رژیمهای غذایی پرپروتئین
۸- سایرموارد شامل : بیماری ون ژیرکه- سندرم لش نیهان- بیماری شربت افرا- سندرم داون- بیماری کلیه پلی
کیستیک- هیپرتانسیون- کم کاری تیروئید- یار کوئیدوز- بریلیوز مزمن- آرتریواسکلروز و چاقی
تشخیصهای افتراقی کاهش اسید او
یت ی رد
rts eit
۳- سندرم فانکونی
۴ آکرومگالی
۵- سلیاک
۶ کم خونی پرنیسیوز
۷- گزانتین اوری
۸- بدخیمی
صفحه 57:
عوامل مداخله گر :
۱- وجود خون در سرم و یا لیز بودن آن ۲
۲ 7 خوردن کافئین یا اسید اسکوربیک تا غلظت ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر
۳- استرس
۴- پورین بالای رژیم غذایی
Roos
۶-بیلی روبین تا غلظت ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر و تری گلیسیرید تا غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر و
هموگلوبین تا ۵۰ میلیگرم درصد باعث تداخل در ازمایش نمی شود .از به کار بردن سرم همولیز جدا خودداری شود.
توصیه ها :
# در روی ورقه درخواست آزمایش تمام داروهای مصرفی بیمار را لیست کنید بسیاری از داروها سبب ایجاد نتيجه
مثبت یا منفی کاذب می شوند
* در خلال درمان لوکمی سطح اسیداوریک سرم باید کنترل شود
صفحه 58:
oo
2
اساس آزمایش :
در این آزمایش اکسیژن ازاد شده از کلسترول در مجاورت آنزیم کلسترول اکسیداز با ۴- امینو آنتی پیرین و فتول در
مجاورت آنزیم پراکسیداز تشکیل کنبو نمین می دهد .میزان کینیونیمین تشکیل شده که به صورت فتومتری
قابل اندازه گیری می پاشد با مقدار کلسترول نسبت مستقیم دارد.
سرم یا پلاسما همراه با 1 0]] یا هپارین که با جزئیات کامل در بروشور کیت
صفحه 59:
کلسترول عمده ترین چربی همراه با بیماری عروقی آترواسکلروتیک است. با وجود این کلسترول برای تولید
استروئیدها- هورمونهای جنسی- اسیدهای صفراوی وغشاهای مخاطی ضروری است. قسمت عمده کلسترول که
مصرف ميشود از غذاهای با منشا حیوانی تامین ميشوند. کبد کلسترول را به شکل آزادش متابلیزه میکند و کلسترول
به وسیله لیپوپروتئینها در جریان خون منتقل میشود.
به علت وجود نوسانات قابل ملاحظه نتایج باید یا تکرار آزمایش تائید شوند.
چون برای سنتز کلسترول عملکرد طبیعی کبد ضروری است سطوح پائین کلسترول سرم نشان دهنده بیماریهای
شدید کبدی است. از طرفی چون مهمترین منبع کلسترول رژیم غذایی است سوء تغذیه هم سبب کاهش سطح
کلسترول ميشود.
LDL ها غتی از کلسترول هستند که دربافتهای محیطی رسوب کرده وافزایش خطر بیماری قلبی عروقی دارد
صفحه 60:
مراحل اجرایی کار :
۱- در صورتی که کلسترول بیشتراز 8٠٠ 179/01اباشد نمونه را بايد به نسبت 0/١ یعنی اقسمت سرم فیزیولوژی
ری کر و و دس دنو
۲-گزارش موارد شیر طبیمی : چنانچه نیج آزمایش به دست آمده پس از کنتول و تاد نهایی بیش از ۳۰۰
170/01 بود سریعا به مسئول فنی و یا سوپر وایزراطلاع داده شود تا با مراجعه به « دستورالعمل گزارش دهی موارد
بحرانی» به شیوه ای صحیح به اطلاع بیمار پرسد
محدوده مرجه
۲۰۰- ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر
پیش آگهی : ۲۴۰- ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر
غير ee ميلى كرم ذر دسى ليثر
صفحه 61:
تشخیصهای افتراقی افزایش کلسترول سرم :
۱- هیپرلیپیدمی خانوادگی
ی
۳- بیماری ذخیره کلستریل استر
۴- انسداد صفراوی
۵- سنگ کارسینوم مجرای صفراوی
-1١ رزيم برجرب
۱- بیماری ون ژیرکه
ستدرم تفروتيكه
۳ نفروز به علت نفریت مزمن- ترومبوز ورید کلیوی- آمیلوئیدوز- لوپوس- پری آرتریت - گلومرولواسکلروز
۴ - بیمارهایپانکراس
۵- داروها مثل کورتیکواستروئیدها- استروئیدهای آنابولیک- پروژستین ها و بعضی از دیورتیکها
۶ اثرهورمونی مثل کورتیکوسترولیدها- قرصهای ضد باداری
صفحه 62:
تشخیصهای افتراقی کاهش کلسترول سرم :
۱- آسیب شدید سلول کبدی
؟- يركارى ات
۳- سوء تغذيه مثل كرسنكى- بدخيميها- اورمى- سوء جذب در استكاتوره
5- بيعاريهاى ميلويروايقراتيو 0
د آتمى عزمن متل انم برئيسيوزدر عود انمي هاى هموليتيكي
۶- درمان با کورتیزون
۷- هیپوبتالیپوپروتلینمی و آبتالیپوپروتئینمی
۸- بیماری تانجیر
-٩ عفونت
۰- التهاب
۱- داروها
۲- اثرسمیت کبدی ( مثل آلوپورینول- تتراسایکلین- اریترومایسین- ایزونیازید- مها رکننده های منوآمین اکسیداز)
۳- مهار سنتز مثل آندروژن ها- کلرپروپامید- کلومیفن- فن فلورامین)
۴- کاهش سنتز مثل کلوفیبرات
صفحه 63:
eee ale oe slg yo
۱- اسید اسکوربیک تا غلظت ۵ میلی گرم در دسی لیتر
۲- بیلی روبین تا غلظت ۲۰ میلی گرم دسی لیتر
۳- هموگلوبین تا غلظت ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر
۴-تری گلیسرید تا فلت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باعث تداخل در آزمایش نمی شود
صفحه 64:
ثر ی گلیس رید
در اين آزمايش ابتدا كليسرول توسط آنزيم ليبو بروتئين ليباز از اسیدهای چرب جدا شده و سپس طی مراحل
اكسيزن آزاد شذه از كليسرول با *- امينو أنتى بيرين د فئول در مجاورت آنزيم براكسيداز تشکیل كينو
نمين مى دهد . ميزان كينو نمين تشكيل شده كه به صورت فتومترى قابل اندازه كيرى مى باشد با ترى
كليسيريد رابطه مستقيم دارد.
اساس آزمایش :
۶-۲- نوع نمونه اولیه مورد نیاز
سرم یا پلاسما همراه با 1 2]] یا هپارین با جزئیات کامل در بروشور کیت در قسمت "نمونه ها" آمده است.
صفحه 65:
تری گلیسرید شکلی از چربی است که در جریان خون وجود دارد. این چربیها -اا- ۷01 منتقل ميشوند.
تری گلیسریدها با استفاده از گلیسرول و سایر اسیدهای چرب در کبد ساخته میشوند.این چربیها به عنوان منابع
ذخيره انرزى عمل مى کنند. وقتی که سطوح تری گلیسرید ها در جریان خون زیادباشد در داخل بافتهای چربی
رسوب می کنند.
غلظتهای بالای تری گلیسرید همراه با اختلالات خاص عبارتند از:
غلظت کمتر از ۵۰: با هیچ پیماری همراه نيست
غلظت ۲۵۰-۵۰۰: با بیماری عروق محیطی همراه است ممکن است نشانه ای از بیماران با اشکال ژنتیکی
هیپرلیپوپروتئینمی ها باشد که نیاز به درمان ویژه دارند.
غلظت بیشتر از ۵۰۰: همراه با خطر بالای پانکراتیت است
١ ۵ : همراه باهیپرلیپیدمی . خطر زیادی برای پانکراتیت دارد
0 : با بثورات كزانتومى: قوس قرنيه. تجمع چربی در قرنیه و بزرگی کبد و طحال همراه است
صفحه 66:
در صورتی که تری گلیسریدبیشتر از ۷۰۰ 109/ باشد نمونه را بای به نسبت ۵به۱ حنی ۱قسمت سرم فیزیولوژی
۴ قسمتسرم رقیق کرده و جواب در عدد ۵ ضرپ شود
پیش آگهی :
oe
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش :
۱سید اسکوربیک تا غلظت ۶ میلی گرم در دسی لیتر
۲- بیلی روبین تا غلظت ۴۰ میلی گرم دسی لیتر
۳- هموگلوبین تا غللت ۲۵ میلی گرم باعث تداخل در ازمایش نمی شود .
صفحه 67:
تشخیص افتراقی کاهش تری گلیسرید سرم :
۱- آبتالیپوپروتئینمی
موه 2
۳- تغيير رژیم غذایی
۴- کاهش وزن اخیر
۵- ورزش شدید (گذرا)
#- يوكارى تسرد
- داروها مثل ويتامين ©) - كلوفيبرات- فن فورمين- آسبارزيناز- مت فورمين- بروزستين ها- آمينوساليسيلات
تشخيصهاى افتراقى افزايش ترى كليسر
* هیپرلیپیدمیهای ژنتیکی و ثانویه
تقرس
* پانکراتیت- سندرم نفروتیک- میکسدم- سیروز الکلی
* بیماری حاد مثل سکته قلبی- سرما خوردگی آنفلوانزا
* داروها( دیورتیکهای تیازیدی- استروئیدهای آنابولیک- کلستیرامین- کورتیکواستروئیدها- آمیودارون - اینترفرون)
* حاملگی- میکسدم- رژیم پرکربوهیدرات- دیابت کنترل نشده
صفحه 68:
اساس آزمایش :
ننتی بادی های بر علیه لیپوپرتتین های انسانی. تمام شیلومیکرونها و اهاو ۷۵1 را بلوکه کرده و فقط غلظت
۲۷01 را بطور اختصاصی از طریق آنزیماتیک اندازه گیری می کند.
نوع نمونه اولیه مورد ذ
سرم یا پلاسمای هیارینه
کارایی :
شناسایی و کنترل درمان در بیماران دارای ریسک گرفتگی قلبی
تشخیص طبی بسته به نظر يزشك در موارد خاص
صفحه 69:
مقادیر طبیعی : ۴۰-۶۵
اکثر چربیها در خون به پروتئین چسبیده اند ولیپوپروتئینها نامیده ميشوند. لیپوپروتتینها معمولا برای تشخیص
افرادی که در خطر بیماری شریان کرونری هستند اندازه گیری می شوند.
لیپوپروتئینها گروهی از پروتئینهای خون هستند که وظیفه اصلی آنها حمل کلسترول- تری گلیسرید و سایر چربیهای
غير محلول است. این لیبوپروتتینها در داخل شیلومیکرونها که عمدتا تری گلیسرید هستند- 2 ها که عمدتا
کلسترول میباشند- .۷-01 ها که عمدتا تری گلیسرید هستند والااآها که عمدتا پروتئین با میزان کمی کلسترول
هستند طبقه پندی ميشوند.
اما ها حالین کلسترول هستند آنها در کبد وبه درجات کمتری در روده ها تولید ميشوند.
تصور میشود که وظیفه 101 ها برداشتن کلسترول از بافتهای محیطی و انتقال آن به کبد یرای دفع است. همچنین
]ها ممکن است با جلوگیری از برداشت سلولی کلسترول و چربیها اثر حفاظتی (قلبی عروقی ) داشته باشند.
۲۱01 و کلسترول تام هردو متفیرهای مستقلی از خطر ]1 هستند. وقتی بصورت نسبت بیان شوند دقت
پیشگوئی افزایش پیدا می کند. نسبت کلسترول تام به ۳۱۲01 باید حداقل ۵/۱ باشد. نسبت ۲/۱ ایده آل است.
صفحه 70:
تشخیصهای افتراقی افزایش : ۲۷۱۱
1- الکلیسم
۲- هییرآلفالیپویرو تئینمی( كلسترول تام و ا 2
oe پروتتیتمی( کلسترول تام و ۲۱01 افزایش می یایند الا وتری گلیسریدها طبیعی هستند)
۴- افزایش کلیرانس تری گلیسرید VLDL)
۵- درمان با انسولین
۶- هیپوبتالیپوپروتئینمی
۷- مصرف استروژن خوراکی
۸- سندرم نفروتیک
5- ورزش شديد
-٠١ يانكراتيت
۱- میکسدم
صفحه 71:
تشخیصهای افتراقی کاهش : HDL
1- آرتریواسکلروز
ی
۳- هیپوپروتنینمی و هیپوآلقا لیپوپروتتینمی و سوء جذب و سوء تغذیه
۴- سندرم نفروتیک و نفروز
۵- هپاتیت و سیروز
ع- اختلالات ميلويروليقراتيو
۷ چاقی
۸- فقدان ورزش
4- استرس
ار
۱ بیماریهایی مانند سکته قلبی حاد- سکته مفزی- جراحی- ضربه
۶- مصرف بعضی داروها (استروئیدهای آنابولیک- پروژستینها-بتابلوکرها- تیازیدها- فنوتیازین- نئومایسین)
۷- بیماری نیمن پیک غیر نروپاتیک
۸- کمبود خانوادگی ]و بیماری چشم ماهی
صفحه 72:
تشخیصهای افتراقی افزايش ها سرم :
۱- هیپرکلسترولمی خانوادگی تیپ 2۸ و هیپرلیپیدمی خانوادگی مختلط
۲- کم کاری تیروئید
۲ کلم
۴ دیابت
۵- حاملگی
۶- کمبود آپوپروتلین 2
7 موم منعند و دیس گاماگلولمی
۸- پورفیری
یس كليه
۰- سندرم نفروتیک
-١١ بى اشتهايى عصبى
۲- هپاتیت و سیروز
۳- سندرم کوشینگ
۴- بیماری ولمن
۵- بیماری ون ژیرکه ۲
۶- مصرف بعضی داروها مثل استرونیدهای آنابولیک- بتابلوکرها- پروژستین ها- کاربامازپین
صفحه 73:
نشخیصهای افتراقی کاهش باظا سرم :
۱- آبتالیپوپروتئینمی
۲- سوه جذب و سوه تغذیه
۳- مصرف استروژن خوراکی
رت رد
۵- سوختگی های شدید
۶- هیپولیپوپروتتینمی های شدید
صفحه 74:
عوامل مداخله گر :
۱- داروها
۲- رژیم غنایی (آیا بیمار رژیم غذایی برای کاهش وزن داشته است؟ اگر بیمار اخیرا حادثه ضربه ای یا سکته داشته
باشد نتایج چربیها تحت تاثیر قرار میگیرد- سیگار هم روی نتایج تاثیر دارد)
۳- حاملگی معمولا با افزایش سطوح کلسترول و تری گلیسرید همراه است
۴- برداشتن تخمدان ها سبب افزایش سطوح کلسترول می شود
۵- الکل باعث افزایش سطح کلسترول و تری گلیسرید می شود
۶ مقادیر -ا۱]0] به سن و جنس بستگی داشته وهمانند کلسترول بدنبال سکته قلبی به مدت ۳ ماه کاهش پیدا
مد
۲۱1-۷ در بیماران یا کم کاری تیروئید افزایش و در بیماران
۸- مقادیر کلسترول در زمستان بالغ بر 1۸ بیشتر از تابستان است
٩ وقتی که در حالت نشسته از پیمار خونگیری شود نسبت به وضعیت ایستاده کلسترول 1/۵ کمتر خواهد بود. بین
حالت خوابیده با ایستاده 1۱۰-۱۵ اختلاف وجود دارد.
رکاری تیروئید کاهش پیدا می کند
صفحه 75:
توصیه ها :
۱- بیمار به مدت ۱۰-۱۲ ساعت قبل از خونگیری ناشتا باشد اگر تنها غربالگری کلسترول انجام میشود از ۱۲ ساعت
قبل از خونگیری غذای پرچرب مصرف نکند. ۲۴ ساعت قبل از آزمایش از مصرف الکل پرهیز نماید. نوشیدن آب
بلامانع است
۲- اطمینان حاصل کنید كه بیمار به مدت ۲-۳ هفته روی رژیم غذایی طبیعی اش بودهباشد و بهبیمراطلاع دهید
که بی احتیاطی تغذیه ای روی نتایج تاثیر خواهد گذاشت
۳- سطوح کلسترول تام وکلسترول .۲۱01 در هنگام ناشتا و غیر ناشتا یکسان هستند. سطوح تری گلیسرید با سطوح
کلسترول .401 رابطه معکوس دارند
۴- آزمایش چرییهای خون در خلال استرس یا بیماری حاد مثل سكته قلبى- سکته منزی- حاملگی- ضربه و مصرف
ار
۵ نتایج غير طبيعى آزمايش جيجربى بايد هميشه با يك نمونه جدید تائید شود
صفحه 76:
هیپرلیپیدمی اولیه :
DES! اتوزوم مغلوب است كه به علت نقص ليبويروتئين ليبازيا :48060 يا مهاركننده ليبوبروتفين ليياز در
خون ايجاد مى شود.
يافته هاى آزمايشكاهى : -١ ترى كليسريدهاى خيلى يايدار بالا (بيش از١ 0٠٠١ با افزايش -1(]-ا/ا وشيلوميكرونها
سس ۴
۲- افزایش ترانس آمینازها به علت کید چرب
۳ اطاو ۲01 طبیعی
۴ب ری کد رید بد کاترول ۸
یک اختلال اتوزوم غالب است
يافته های آزمایشگاهی: ۱- کاهش شدید ]او کاهش HDL « LDL cus
2- کاهش کلسترول (کمتر از ۶۰) و تری گلیسرید در ضمن مقادیر -101 _ا0ا!۲ و شیلومیکرونها غیر قابل اندازه
گیری و یا ناچیز هستند
صفحه 77:
می مختلط خانوادگی :
در 7۵ جمعیت عادی و ۸۱۵ بازماندگان سکته قلبی حاد زیر ۶۰ سال وجود دارد.
يافته هاى آزمایشگاهی : ۱- ترکیبهای مختلفی از افزایش اه _با ۷ و شیلومیکرونها ممکن است وجود
داشته باشد سطح ]۳1۲0 آغلب پائین است. اعضا مختلف خانواده ممکن است افزایش کلسترول تام- تری گلیسرید یا
هر دو را داشته باشند
۲- گزانتوماها نادرند
۳- بیماران اغلب اضافه وزن دارند
صفحه 78:
صفحه 79:
صفحه 80:
OWI) بیلی
صفحه 81:
اساس آزمایش
ee بلي روبين مى شود سيس ذى كلرو انيلين با نيتريت سديم تشكيل
6 12201:1260 مى دهد اين تركيب با بيلى روبين واكنش داده توليد ازو بيلى روبين
قرمز می نماید شدت رنگ تولید شده متناسب با غلظت بیلی روبین می باشد.
شناسایی و کنترل درمان دربیماران کبدی و اسیبهای مجاری صفراوی
کنول پیشرفت برقان
تعیین نیاز شیرخواربه درمان برای جلوگیری از کرنیکتروس
صفحه 82:
بيلى روبين در سلولهای رتیکولوآندوتلیال (سلولهای کوپفر کبد) ساخته میشود. قسمت عمده بیلروبین از هموگلویین
مشتق میشود بيليروبين يس از توليد به كبد حمل ميشود. در اين روند انتقال به مولكولهاى آلبومين باند ميشود که
بيلى روبين غيرمستقيم ايا غير كونؤوكه تاسيدة ميشود مقدار كمى از بيليرويين غير كونزواكة در بلاسما مانده ولى بقيه
در كبد به وسيله آنزيم كلوكورونيل ترانسفراز به بيليروبين مستقيم يا كونؤوكه تبديل كشته و يه شكل بيليروبين
مستقيم يا كونزوكه درمى آید.بیلروبین کونژوگه محلول در آب و رنكدانه اى زرد مايل به سبز است که ميتواند از
غشاء سلولى عبور كرده و وارد مجارى صفراوى شده در كيسه صفرا تغليظ و ذخيره كشته و از طريق مجراى سي
وارد دئودنوم شده و در نهایت بوسیله مدفوع دفع ميشود. ۳
افزایش بیلیرویین کونژوگه معمولا در اثر انسداد در جریان صفرا ایجاد میشود که گاهی تحت عنوان کلستاز به آن
اشاره میگردد. انسداد میتواند در هر سطحی اتفاق بیفتد از کانالیکولهای صفراوی تا آمپول وانر یا از مکانهای داخل
GS TEU Gas.
صفحه 83:
پرقان :
یک واژه بالینی است که تغییر رنگ پوست و عنبیه در آثر بیلیروبین زیاد در خون و بافتهای بدن را توصیف مى
وقتى كه سطح بيليروبين تام سرم به بيش از 2 1179 برسديرقان قابل رويت ميشود.
ناحيه احتمالی مشکل استوار است كه شامل يرقان پیش
این بدان معنی است که مشکل پیش از آنکه بیلیروبین به کبد بر مى افتد. علل آن كليه هموليزها هستد
اريتروسيتهاى زبادى #خريب شده كه بيشتر از ظرفيت كوتزوكاسيون بوده بنابراين افرايش بيليرويين در اثر الزايشن
جزء غير كونزوكه آن است.
صفحه 84:
پرقان کبدی :
بعضی از ناهنجاری ها به علت ناتوانی در انتقال یا کوئووگاسیون بیلیروبین در داخل سلولهای کبدی است که يه
فزایش بیلیروبین غیرکونژوگه منجر ميشود.
سایر ناهنجاری ها در نتيجه انسداد در مسیر دفع صفرا در داخل کید هستند انسداد میتواند در سطح سلولی ایجاد.
شود و سلولهای آسب دیده کبدی تون بلیرویس مستقیم را از غساء شان عبور دهند و یا خروج بیلی روین از
مجاری کیدی با اشکال مواجه شود که در نتیجه سطح بیلیروبین کونژوگه در خون بالا می رود.
پرقان پس کبدی :
منشاء مشکل در خارج یا بعد از کبد قرار دارد که گاهی کلستاز خارج کبدی هم نامیده می شود که در این حالت
جریان صفرا درمحلی از مجرای صفرا دچار انسداد شده است که در این مورد هم سطح بیلیروبین کونژوگه بالا می رود.
صفحه 85:
مراحل اجرایی کا
مقادیر طبیعی:
نوزاد ۱-- ره 87-4 ۳۱9/۵۱
9/۵1 13/5-3/4 ۰ نوزد ۲ -۱روزه:
mg/dl 12-1/5 : نوزاد ۲-۵روزه
mg/dl 20/3 ۰ assy
توصیه ها :
۱- لوله حاوی خون را تکان ندهید و نیز خونگیری باید مایم باشد زيرا هموليز اريتروسيتها نتايج آزمايش را تغيير
خواهد داد.
۲- بیمار باید ۸-۱۲ ساعت ناشتا باشد چون چربیهای سرم نتیجه را تغییر خواهند داد
۳ در روی ورقه درخواست آزمایش کلیه داروهای مصرفی بیمار را ثبت کنید
۴ لوله های حاوی خون را بپوشانید زیرا نور محتوای بیلی روبین را كاهش مى دهد
صفحه 86:
اساس آزمایش
در این آزمایش بیلی روبین مستقیم با دی کلروآنیلین که بصورت دیازو در محلول قرار درد تشکیل یک کمپلکس
قرمر مى دهد شدت رنگ ايجاد شده با فقدار بيلى PO pte ally a gy
نوع نمونه اولیه مورد ذ
سرم یا پلاسمای هپارینه
مواردکاربرد:
شناسایی و کنترل درمان دربیماران کبدی و اسیبهای مجاری صفراوی
تشخیص طبی بسته به نظر پزشک در موارد خاص
صفحه 87:
تشخیصهای افتراقی افزایش بیلیروبین مستقیم :
۱- اختلالات ارئی مثل سندرم های دوبین جانسون روتور
۲- آسیب:به سلول کدی و عفونت کید
۳- انسداد مجرای صفراوی وسیروز صفراوی اولیه
۴- تومورهای متاستاتیک- آبسه- گرانولوم ها- آمیلوئیدوز- لنفوم
۵- بدخیمی کیسه صفرا- آمپول واتریا پااکراس- سنگهای صفراوی
۶ حاملگی
۷- انكل ها
تشخيصهاى افتراقى افزايش بيليروب
-١ بيماريهاى هموليتيك مثل هموكلوبينوياتى ها- بيمارى سيكل سل
۲- خونسازی غیر موثر مثل کم خونی پرنیسیوز
۳- مالاریا
۴- خونریزی یا هماتوم
۵- ناسازگاری ۲۱ -۸۵80
6- داروهایی که سیب همولیز می شوند
۷- اختلالات ارثی مثل بیماری ژیلیرت و سندرم کریگلر نجار
صفحه 88:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش:
۱- وجود خون در سرم و یا لیز بودن
۳- تماس یا تور سفید يا ماوراء بنخش بیلی روبین نام و غیرکونژوگه را 7-۷۰ کاهش می دهد
۳ داروهایی که سبب افزایش بیلیروبین می شوند : آلوپورینول- استروئیدهای آنابولیک- آنتی بیوتیک ها- داروهای
مااربا اس آموریک کلیتروی ها مورف قدفی دبورتک ها ابى تقرس مسل دوب قرسهای اد
باردارى- سولفوناميدها- تتوفيلين
؟- داروهاى زير ممكن است سبب كاهش بيليروبين شوند : باربيتورات ها- كافكين- بنى سيلين- ساليسيلاتها يا دوز
بالا
صفحه 89:
آسپارتات آمینو ترانسفراز
SGOT
: اساس آزمایش
L-Aspartate + 2- Oxoglutarate— AST L-Glutamate +
Oxalacetate عه جه
Oxalacetate + NaOH + H MDH L-Malate +
NAD
نوع نمونه اولیه مورد نیاز:
سرم ویا پلاسمای همراه با هپارین یا EDTA
در صورتی که 90300۲ بیشتر از۲۰۰ باشد نمونه را باید به نسبت ۱ به ۵ یعنی ۴قسمت سرم فیزیولوژی اقسمت
سرم رقیق کرده و جواب در عدد ۵ ضرب شود .
صفحه 90:
851 یک آنزیم ترانس آمیناز است که عمدتا در کبد قرار دارد ولی در قلب هم مقدار آن زياد است. 50000 به
مقدار کمتری در عضلات اسکلتی- کلیه- مغز-يانكراس- طحال و ريه ها وجود دارد.
در هپاتیت ویروسی شدید یا ناگهانی مقدار ۲ ۸٩5 میتواند به ۲۰-۱۰۰ برابر میزان طبیعی برسد.
چون ۲ ۸5 در بافت عضلات اسکلتی و سایر ارگانها هم وجود دارد به علت التهاب - آسیب یا نکروز آن بافتها میزان
در سرم بالا میرود. میزان افزايش ۲ ۸۸5 با تعداد سلولهای آسیب دیده در اثر بیماری و همچنین با زمان
آزمایش رابطه مستقیم دارد.
سطح 8 ۸5۲ ساعت پس از آسیب سلولی بالا رفته در مدت ۲۴-۳۶ ساعت به اوج می رسد و در عرض ۲-۷ روز به
حد طبیعی بر میگردد. اگر آسیب سلولی پایدار پاشد سطوح آن به صورت مداوم بالا می ماند.
محدوده مرجع :
در آقایان : ۱۱-۲۶
در خانمها: ۱۰-۲۰
کودکان کمتر از ۵ سال : ۱۹-۲۸
نوزادان : ۱۶-۷۲
صفحه 91:
تشخیصهای افتراقی افزایش : ۸56۲
1- بیماریهای قلبی (سکته قلبی- آریتمی- پریکاردیت و...)
۲- بیماریهای کبدی ( هپاتیت- سیروز- نکروز متاستازهای کبدی- برقان انسدادی و.-)
۲- بیماریهای عضلات اسکلتی ( درماتومیوزیت- پلی میوزیت- دیستروفی عضلانی- سوختگیهای شدید و.)
۲ سس رات لت تب سرت ول Ce
تشخیصهای افتراقی کاهش : ۸5۲
1- حاملگی
۲- دیالیز مزمن کلیوی
۳- بیماری کلیوی حاد
۴-بری بری
۵- کتواسیدوز دیابتی
صفحه 92:
عوامل مداخله گر:
۱- وجود خون در سرم و یا لیز بودن آن (از به کار بردن سرم همولیز جدا خودداری شود.چون هموگلوبین حتی در
غلظتهای پایین نیز باعث تداخل در آزمایش می شود).
۲ - اسید اسکوربیک تا غلظت ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر
۳ - بیلی روبین تا غلظت ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر
۴- تری گلیسیرید تا غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باعث تداخل در ازمایش نمی شود .
۵ ناتوانی در حفظ حالت ناشتایی
۶- ورزش شدید قبل از آزمایش سبب افزايش ۸5 میشود
۷- کمبود پیریدو کسین - بیماری کیدی شدید- اورمی- کتواسیئوز دیابتی سبب کاهش سطح ۲ ۸۸5 می شود
۸- داروهای زیر ممکن است سبب افزایش ۲ ۸5/ شوند: داروهای ضد فشارخون- ضد انعقادهای کومارینی- داروهای
کولینرژیک- ترکیبات دیژیتال- اریترومایسین- ایزونیازید- قرصهای ضد بارداری- متیل دوپا- مخدرها- سالیسیلات
صفحه 93:
توصیه ها :
-١ تكنيك خونگیری باید ملایم باشد
۲ مار باید ۱۲ ساعت قیل از آرمایش ناش باشد.
۳- از تزريقات عضلائى به بيمار اجتناب كنيد
؟- در سورت امكان داروهابى را كه با اين أزمايش مداحله می کتند رابه مشت ۱۲ ساعت قبل از آزمادش باید ترک
۵- اجتناب از ورزش های شدید قبل از آزمایش
۶- در سکته قلبی به مدت ۳ روزء روزی یک بار وسپس یک هفته بعد خونگیری کنید
۷- جهت تفسیر درست آزمایش روی برگه درخواست داروهای مصرفی بیمار را قید كنيد
صفحه 94:
اساس آزمایش :
L-Alanine +2Oxoglutarate. ALT L-Glutamate +
Pyruvate pee poe
Pyruvate + NaOH + H LDH D-Lactate + NAD
نوع نمونه اولیه مورد نیاز:
۶0۸۵ پلاسمای همراه با هپارین یا by pps
صفحه 95:
آأه/ یک آنزیم ترانس آمیناز است که عمدتا درکبد یافت شده و به نسبت کمتری در کلیه ها- قلب- عضلات اسکلتی
و پانکراس وجود دارد.
در صورت آسیب یا نکروزسلولهای کبدی و درهپاتیت حاد آنزیم آنا/ سیتوپلاسم را ترک ازغشاء سلول . آسیب
دیده گذشته و وارد سرم ميشود. در اين حالات سطح سرمی ۸۸1 میتواند به ۲۰ برابر میزان طبیعی و یا بیشتر از آن
پرسد. در بعضی از موارد یرقان انسدادی - سیروز و تومور کبدی سطح 41-1 به صورت خفیف تا متوسط بالا می رود
یعنی به آتا ۴ برابر میزان طبیعی می رسد.
۶۳-۳۶
۸۰-۶
کودکان تا ۱۵ سالگی : ۰ ۱۲۰۰ ۱۸۰
صفحه 96:
موارد کاربرد :
۱- شناسایی و کنترل درمان بیماران مبتلا به اسیب قلبی کبدی و ماهیچه ای
۲- اختصاصی ترین آنزیم در تشخیص هپاتیت حاد از علل ویروسی - سمی يا داروئی می باشد
۳- اندازه گیری همزمان 1,5031871 5060 براى تشخيص اسيبهاى قلبى و ماهیچه ای از اسیبهای کبدی
۴- برای افتراق بین یرقان همولیتیک از برقان به علت بیماری همولیتیک
برای کمک به افتراق میان اشکال مختلف بیماری کبدی. مقادیر آنا/ معمولا با مقادیر 5 «نسبت آنال به
۲ ۸5) مقایسه میشوند آگراین نسبت کمتر از ۱ باشد نشانگر آسیب کبدی خفیف واگر بیشتر از۱ باشد نشانگر
آسیب شدید یا بیماری مزمن کبدی می باشد .
صفحه 97:
تشخيصهاى افتراقى افزايش : 11م
1- هباتيت حاد يا مزمن - نكروز سلول كبدى- ايسكمى كبدى- بانكراتيت حاد- تومور متاستاتيك كبد- سيروز
فعال- يرقان انسدادى- تومور كبدى- انسداد صفراوى
- سسكتة قلبى
Sass sey
۴- پلی میوزیت- درماتومیوزیت- دیستروفی عضلانی - ضربه عضلانی
۵- سوه مصرف طولانی مدت الکل
۶ مسرف داروهای دارای سمیت کدی
17- هييرتانسيون لقاء شده بو له حاملگی
خاك راو بالات
٩ سوحتگی های شذید
صفحه 98:
تشخيصهاى افتراقى كاهش : 415
1- عفونت دستكاه تناسلى ادرارى
۲- سوء تغذیه
ها:
2
-١ براى اين آزمايش ناشتائى لازم نيست
۲- داروهای متعددی سبب افزایش آ-ال می شوند اگر نیم توان آنها را ۱۲ ساعت قطع کرد داروهای مورد مصرف را
روی ورقه آزمایش قید کنید
۳- تکنیک خونگیری یاید ملایم باشد
- روی محل خونگیری را فشار دهید بیماران با اختلال عملکرد کبدی اغلب زمانهای انعقادی طولانی دارند
صفحه 99:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش :
۱- وجود خون در سرم و يا ليز بودن آن (از به كار بردن سرم همولیز جدا خودداری شود).
؟- اسيد اسكوربيك تا غلظت "١ ميلى كرم در دسى ليتر
- بيلى روبين تا غلظت 5٠ ميلى كرم در دسى ليتر
؟- ترى كليسيريد تا غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لیتر باعث تداخل در ازمایش نمی شود.
۵- تزریقات عضلاتی قبلی ۲ ۲ ۲
۶- داروهای زیر ممکن است سیب افزایش سطح ۸1.۲ شوند: استامینوفن- آلوورینول- آمپی سیلین- آزاتیوپرین-
کلوفیبرات- ایندومتاسین- متیل دوپا- نالیدیکسیک اسید- قرصهای ضد بارداری و...
در صورتی که 963۳ بیشتر از ۲۰۰ باشد نمونه را باید به نسبت ابه ۵ یعنی ۴ قسمت سرم فیزیولوژی ۱قسمت سرم
رقیق کرده و جواب در عدد ۵ ضرب شود
صفحه 100:
صفحه 101:
آلکالن فسفاتاز آنزیمی است که در سلولهای استتوبلاست استخوان- اپی تلیوم رامهای صفراوی- سلولهای
کوپف رکبدی- مخاط روده ها. کلیه ها وجفت قرار دارد. سطح این آنزیم در انسداد راههای صفراوی داخل و خارج
کبدی وسیروز به شدت بالا می رود.
گزارشات نشان داده اند كه 41-5 حساست, ت برای نشان دادن تومورهای متاستاتیک به کید است.
گاهی ایزوآنزیمهای آلکالن فسفاتاز برای افتراق بین بیماریهای کبد واستخوان مورد استفاده قرار می گیرد.
در صورتی که الکالن فسفاناز بیشتر از ۲۰۰۰ باشد نمونه را باید به نسبت ابه* ایعتی ٩قسمت سرم فیزیولووی
(قسمت سرم رقیق کرده و جواب در عدد. ۱۰ ضرب شود .
صفحه 102:
موارد کاربرد :
وکنترل بیماریهای کبدی صفراوی واستخوانی
تشخیص پرکاری پاراتیروئید
۸۵.۴ به عنوان شاخص غیر اختصاصی تومور هم بکار میرود
محدوده مرجع :
درزنان : ۳۰۶ - ۶۴ واحد بین المللی در لیتر
۸۰-۶ واحد
کودکان تا ۱۵ سالگی : ۱۲۰۰ -
صفحه 103:
تشخیصهای افتراقی افزایش آنکالن فسفاناز :
۱ - برکاری پاراتیروئید و تیروئید
۳- بیماری پاژه
۳- تومورهای استئوبلاست استخوان
=F استتوونر آیمپرفکتا
۵- استتومالانسی
ريكتز
۷- بیماری هوچکین
۸- تجویز ارگوسترول
٩ شکستگی ها
۰ بیماریهای کبدی
۱- در صورت بروز عوارض حاملگی مثل هیپرتانسیون- پره اکلامپسی- مسمومیت حاملگی و تهديد به سقط
۳- بعضی از بیماران با سکته قلبی- ریوی- کلیوی یا طحالی
۳- کودکان
صفحه 104:
تشخیصهای افتراقی کاهش : ALP
1- خوردن ويتامين (] اضافى
۲- آکندروپلازی
۳- کم کاری تیروئید- کرتینیسم
۴- کم خونی پرنیسیوز
۵- بیماری سلياک
۶ سوء تغذیه (کمبود پروتنین- کمبود منیزیم- کمبود روی)
۷- جراحی قلب با پمپ بای پس قلبی ریوی
۸- هیپوفسفاتمی
6- داروها مثل كورتيكواستروثيدها- ترى فلويرازين و داروهاى صد جربى
صفحه 105:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش :
۱-حجم ناکافی نمونه و خطاهای نمونه گیری از جمله همولیز و نیز بیان ناصحیح شرایط آزمایش و نمونه گیری به
ار
۲- وجود خون در سرم و یا لیز بودن آن
۲- اسید اسکوربیک تا غلظت ۲۰ میلی گرم دردسی لبتر
۴- بیلیروبین تا غلظت ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر
۵- همو گلوبین تا غلظت ۱۵۰ میلی گرم در دس لیتر
عد حاملگی
۷- شکستگی استخوان در حال بهبودی
۸- غذای چرب ۲-۴ ساعت قبل از آزمایش سبب افزایش 1 میشود
-٩ داروهای زیر سبب افزایش آلکالن میشوند : آلوپورینول- آلبومین- آنتی بیوتیکها- آزاتیوبرین- کلشیسین-
ایندومتاسین و..
۰- داروهای زیر سبب کاهش آلکالن فسفاتاز می شوند : آرسنیکها- سیانیدها- فلوریدها- اکسالات- املاح روی
صفحه 106:
۱- بیمار به مدت ۱۳ ساعت قبل از آزمایش غذا نخورد
۳ سرم باید تا زمان تجزیه در یخجال نگهداری شود چون گرما بصورت کاذب نتایج را افزایش می دهد , نمونه باید در
خلال ۴ ساعت تجزیه شود چون در ضورت ماندن نتیجه افزایش می يابدد
۳- تزریق داخل وریدی آلبومین گاهی سبب افزایش 1.۳ می شود که چند روز طول مى کشد.
۴- جمع آوری خون در لوله حاوی ضد انعقاد های ۲۸ 2]ع] - فلوراید و اکسالات سبب کاهش opt ee ALP
۵- محل خونگیری را فشار دهید بیماران با اختلال عملکرد کبدی اغلب زمانهای انعقاد طولانی دارند
صفحه 107:
عنوان:
تعیین مقدار سدیم با استفاده از فلیم فتومتر
اساس آزمایش :
ندازه گیری مقدار سدیم پتاسیم بر اساس رنگی که در هنگام سوختن توليد مى شود ( فليم فتومترى ©
نوع نمونه اولیه مورد ن
رم وادرآر تموتة ابه :8 يا اب مقطر رقيق. شود .
موارد کاربرد :
ارزیابی الکترولیت ها تعادل اسید - باز
صفحه 108:
مراحل اجرایی کار :
روش كاليبراسيون : 5
ابتدا دستكاه را با أب مقطر صفر كرده ( شعله ذستكاه بايد آبى بسوزد ) بعد دكمه دستكاه را روى يتاسيم برده و بعد
استاندارد را به دستگاه داده عقربه باید روی ۵ باشد ویا روی ۵ تنظیم شود و بعد سرم ترمال را به دستگاه دادم بايد
پین ۴۵- ۳۵ باشد و بعد پرسی بد را به دستگاه داده باید بین ۶۷- ۵۵ بخواند و بعد تستها را به دستگاه حاده
برای سدیم بعد از آب مقطر استاندارد را داده و باید ۱۴۰ بخواند و بعد سرم نرمال را داده باید بین ۱۴۵- ۱۳۵ باشد و
بعد پرسی ید را داده باید ۱۶۵- ۱۵۵ بخواند بعد تستها را داده .
صفحه 109:
مراحل کاری :
ابتدا شیر گاز را باز کرده دکمه دستگاه را روى 010 برده دستكاه را روشن کرده و ابتدا دکمه را روی 6 برده در ابتدا
به دستگاه آب مقطر داده و روی صفر تنظیم کرده ( شعله باید آبی بسوزد ) به ترتیب استاندارد بعد سرم نرمال بعد
پرسی ید را داده .
قبل از دادن سرم نرمال, پرسی و استاندارد انها را باید رقیق کرد نمونه بیمار نیز همچنین باید رقیق شود
برای رقیق کردن باید از لوله های استفاده کرد که با اسید کلریدریک ۲ ۸ اسید واش شده اند برای استاندارد «پرسی
پد ,سرم نرمال و به تعداد نمونه ها لوله برداشته . ۱۰سی سی اب مقطر در هر لوله ريخته واز هر کدام از تمونه ۵۰لاندا
به آب مقطر اضافه کرده با پارافیلم روی لوله ها را بسته سرو ته می کنیم تا خوب مخلوط شود . حالا آماده دادن به
دستگاه است ابتدا استاندارد ,سرم نرمال ,پرسی پد بع از آن تستها را یکی یکی باید به دستگاه داد تا پتاسیم آن
خوانده شود هرگاه احساس کردیم دستگاه از کالیبر خارج شد دوباره آب مقطر داده و همان مراحل را طی می کنیم .
برای خواندن سدیم دکمه را روی سدیم قرار داده به همان منوال طی می کنیم
صفحه 110:
۱- هیپرلیپیدمی (پلاسمای شیری رنگ) باعث کاهش کاذب سدیم سرم می شود
۲- هیپرپروتئینمی (میلوم- ماکروگلبولینمی)
۲- هیپرگلیسمی ( به ازای هر ۱۰۰ میلیگرم در صد افزايش گلوکز خون سدیم سرم ۱/۷ میلی اکی والان در لیتر
كاهش می بابده
۴- درمام با مانیتول زیاد
۵- نارسایی احتقانی قلب- سیروز با آسیت- سندرم نفروتیک
۶ فیستولها
۷- تعریق
رن
-٩ کم کاری تیروئید و هیپوفیز
۰- بعضی از داروها مثل آمی تریپتیلین- کاربامازپین- سیکلوفسنامید- دیورتیکها و...
۱- اختلال سیستم اعصاب مرکزی ( ضربه- تومور)
۲- بیماری آدیسون
۳- استفراغ یا اسهال
۴- کمیود گلوکوکورتیکوئیدها
صفحه 111:
تشخیصهای افتراقی هیپرناترمی :
eee
۲- ستدرم کوشینگ
۳- آلدسترونیسم اولیه وثانویه
5 ستدرم كن
۵- تراکئو برونشیت
۶ اسیدوز دیابتی
۷- ازوتمی
۸- تعریق مقرط
-٩ سوختگیهای وسیع
۰ دیابت پیمزه
۱ داروها مثل استروئیدها- آنتی بیوتیکها- کورتیکواستروئیدها- ضدسرفه- متیل دوپ و...
صفحه 112:
در سرم: ۰ ۱۳۵-۱۴۵ میلی اکی والان گرم درلیتر
درادرار ۲۴ ساعته : vor میلی اکی وان گرم درلیتر 2 .۳
گزارش موارد غیر طبیعی : چنانچه نتایج آزمایش به دست آمده پس از كنترل و تائيد نهايى بيش از ا
۵ میلی اکی والان بر لیتر بود.
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش:
۱- حجم ناکافی نمونه و خطاهای نمونه گیری از جمله همولیز و نیز
ار ۳
۲- وجود خون در سرم و يا ليز بودن آن
۳ - آسید اسکوربیک تا غلظت ۳۰ میلی گرم در دسی لیتر
۴ ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر و تری گلیسیرید تا غاظت ۲۰۰۰ میلی گرم در دسی لبتر باعث
۶- ضربه- جراحی یا شوک
۷- داروهای افزاینده و کاهنده سدیم
صفحه 113:
نوع نمونه او
سرم وادرار
سرم با رقت ! به ۵۰ و ادرار ۱ به ۲۵۰ با آب مقطر رقیق شود .
مورد
موارد کاربرد :
شناسایی و کنترل افراد تحت درمان با
إرزيابي تعادل الكتروليت ها وكنتول نفروياتي ها
صفحه 114:
و
در سرم: ۶۱۳-۵ میلی اکی والان گرم درلیتر
درادرار ۲۴ ساعته : ۱۲۰ -۲۵ میلی اکی والان گرم درلیتر
گزارش موارد غیر طبیعی :
چنانچه نتایج آزمایش به دست آمده پس از کنترل و تائید نهایی بیش از ۶۲ و یا کمتر از ۲۸ میلی اکی والان بر
لیتر بود , سریعا به مسئول فنی و یا سوپر ویزر اطلاع داده شود تا به شیوه ای صحیح به اطلاع بيمار برسد
صفحه 115:
تشخیصهای افتراقی افزایش پتاسیم :
۱- میزان تصفیه گلومرولی کمتر از ۲-۵ میلی لیتر در دقیقه که در الیگوری به علت نارسایی کلیه- داروهای با سمیت
کلیوی مثل آمفوتریسین 8 -متی سیلین- نتراسیکلین
۲- کاهش فعالیت مینرالوکورتیکوئیدها- کاهش تولید آلدسترون- سندرمهای مقاوم بهمیترالوکورتیکوئیدها
۳- بیماری آدیسون
۴- اسیدوز حاد
۵- کاهش انسولین
۶- همولیز داخل رگی
۷- پیوند مجرای ادرار به داخل ژژنوم
۸- استفاده طولانی از تورنیکه
-٩ داروها مثل داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی- سیکلوسپورین- اسپیرونولاکتون- پنی سیلین
صفحه 116:
تشخیصهای افتراقی کاهش پتاسیم :
۱- نفروپاتی ها - بیماری عروقی کلیه
۲- تومورهای مولد رنین
۳- هیپرآلدوسترونیسم اولیه یا ثانویه
۴- سندرم کوشینگ
۵- هیپرپلازی مادرزادی آدرنال
۶- پرکاری تیروئید
اس
۸- تعریق زیاد- سوختگی وسیع
-٩ الکالوز تنفسی
۰- مصرف انسولین
۱- لوسمی حاد : ۵۱ ۸۵
2- درمان کم خونی مگالوبلاستیک شدید با اسیدفولیک یا 812
3- داروها مثل فوروسماید- آنتی بیوتیکها- آمینوگلیکوزیدها- آمفوتریسین 8 - ملین ها- ضد احتقان ها
“VF مواد دارای اثر مینرالوکورتیکوئیدی مثل شیرین بیان
صفحه 117:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش:
۱- وجود خون در سرم و یا لیز بودن آن
۲ - اسید اسكوربيك تا غلظت ۳۰ میلی گرم در دسی لیتر
۳- بیلی روبین تا غلظت ۲۰ میلی گرم در دسی لیتر
؟- ترى كليسيريد تا غلظت 5٠٠١ میلی گرم در دسی لسر بامت تداحل در آزمایش نمی شود
- حركت ساعد هتكامى كه تورنيكه روى أن بسته شده است ممكن ابست سب افزايش سطع يتاسيم شوه
صفحه 118:
توصیه ها :
۱- تکنیک خونگیری باید ملایم باشد به نحوی که جریان خون به راحتی لوله را پر کند. اگر در اثر تکنیک معیوب
نمونه أكيرى خون تلاظم زيادى ناشته باشد هموليز اريتروسيتها بسب إفزايش كلتب ميزان يتاسيم ميشود
۲- در خونگیری اجتناب از تورنیکه ترجیح داده ميشود در صورت استفاده تورنيكه بايد شل بسته شود وبيمار بعد از
بستن أن دسكش را باز وبسته تكند.
۳- نمونه زود بهآزمایشگاه فرستاده شود چون نمونه لخته سبب افزایش کاذب پتاسیم سرم می شود
۴- در روی ورقه آزمایش داروهای مصرفی بیمار را ثبت کنید
۵- در بیمارانی که دیگوکسین یا دیورتیک دریافت مى كنند بيمار را از نظر هیپوکالمی کنترل کنید
صفحه 119:
صفحه 120:
فسفر یک عنصر معدنی است که در سلولهای استخوانی و مایع خارج سلولی از جمله سرم وجود دار. اکثر محتوای
فسفر بدن در استخوان به شکل ماتریکس استخوان ذخیره شده است.
تعادل هموستاتیک مواد معدنی در ماع خارج سلولی به وسیله اعمال هورمون پارتیروئید - کلسیتونین و ویتامین 0
حفظ می شود.
بين سطح سرمی فسفر و کلسیم رابطه معکوس وجود دارد. در صورت سقوط سطح سرمی هر یک از اینها سطلح
دیگری افزایش پیدا می کند.
فسفات برای تولید بافت استخوان . متابولیسم قندو چربیهاء حفظ تعادل اسید وبازه ذخیره و انتقال انرژی لازم است.
فسفر همراهگلوکز ورد گلبولهای قرمز می شود لذا پس از خوردن يا تزریق قند سطح آن در سرم کاهش می يابد.
غلظت فسفر سرم یک آهنگ روزانه دارد سطح آن در صبح در بالاترین مقدار و در عصر در پائین ترین حد است .
مقادیر طبیعی فسفر باطول عمر هم فرق می کند . بالاترین مقدار آن در شیرخواران و بچه ها و پائین ترین میزان در
افراد پیر می باشد.
صفحه 121:
کمی فسفربا خطای مجاز +- ۳۱۳۵۱/۰۰۵
2- تشخیص اختلالات کلیه . عدم تعادل اسید- باز و اختلالات دستگاه گوارش
۳- تشخیص اختلالات کلسیم . استخوان وغدد
وعم میلی گرم درصد
۲۵۵ میلی گرم درصد
۳۴۰-۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت
ادرار در اطفال: ۰ ۵۳۰-۸۴۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت
گزارش موارد غیر طبیعی : چنانچه نتایج آزمایش به دست آمده پس از کنترل و تائید نهایی کمتر از ۱۰۱ ۳9/01
بود , سریعا به مسئول فنی و يا سوپر ویزر اطلاع داده شود تا به شیوه ای صحیح به اطلاع بیمار برسد .
صفحه 122:
تشخیصهای افتراقی افزایش فسفر :
۱-اغلب علل هیپوکلسمی سبب افزایش فسفر می شوند به استثنای کمبود ویتامین 0] که فسفر را کاهش می دهد.
۲- نارسائى حاد و مزمن كليه يا كاهش GFR
3- افزايش بازجذب لوله اى فسفات
؟- كم كارى ياراتيروئيد ( ايديوباتيك- جراحى- ثانويه به رادياسيون) و كم كارى كاذب ياراتيروثيد
انویه ( ریکتز Gee ۳
۶- سایر اختلالات غددی مثل بیماری آدیسون- آکرومگالی- پرکاری تیروئید
۷- افزایش آزاد شدن سلولی فسفات در بدخیمی هایی مثل (2) -/۱۷- شیمی درمانی- اسیدوز لاکتیک- میلوم
متعدد- بیماری پاژه
۸- خوردن زیاد ویتامین (
9- ساركوثيدوز
۰- بیماری کبدی وسیروز
صفحه 123:
تشخیصهای افتراقی کاهش فسفر :
ها و بدخیمی)
1 فسفات له به علت داروها و
sul glad Boy (سندرم فانکونی - هیپوفسفاتمی ایزوله به
۲- نقایص لوله ای
۳- پرکاری پاراتیروئید اوليه
۴- دیالیز
۵ هیبرکلسمی ایدیوباتیک
= های | آنابولیک - آندروژنها- اپی نفرین -گلوکاگون- انسولین
بى
-١0 تجويز استروثيد.
صفحه 124:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش:
۱- وجود خون در سرم و یا لیز بودن آن
۲- دو الی سه ساعت پس از خوردن ملین سطح فسفر تا ۵ 1170/01 ممكن است افزايش بيدا كند
۳- سطوح فسفر نوسان فصلی دارد که در بهار در بالاترین حد و در زمستان در پائین ترین میزان قرار دارد
۴- غذاهای غنی از کربوهیدرات سبب کاهش فسفر می شود
۵- داروهای متی سیلین و وینامین 0 سبب افزایش سطح فسفر می شوند
۶ آنتی اسیدها و مائیتول سیب کاهش سطح فسفر می شوند
۷- سطح فسفر در حالت طبیعی در بچه ها بالاتر است
توصیه ها :
۱- تکنیک خونگیری جهت جلوگیری از لیز سلولها باید به آرامی صورت بگیرد
۲ از ۸ ساعت قبل از آزمايش بيمار غذا و مایعات مصرف نکند؟
در صورت تاخیر در انجام آزمایش سطح فسفات بطور کاذب بالا می رود
صفحه 125:
کلسیم با 4۵
كلسيم در سرم يا أدرار با روش فتومترى با محلول كرزول فتالعين با استفاده از روش دستی یا دستگاهی
الیزور هیتاچی/ فتومتر ایندورف /01
اساس آزمایش :
کلسیم با کرزول فتالتین کپلکسون ایجاد کمپلکسی می نماید که در محیط قلیایی ارغوانی رنگ است شدت رنگ
حاصله متناسب با غلظت کلسیم است
نوع نمونه اولیه مورد نیا
سرم یا پلاسمای و ادرار
صفحه 126:
کلسیم یکی از عناصر معدنی ضروری بدن است که تقریبا همه آن در استخوان متمرکز شده است.
تقریبا تصف کل کلسیم بدن در حالت آزد با ونزه است و از نظر فیزیولوژیک فعال مى باشد.
سطح طبیعی کلسیم بوسیله عمل روده کوچک- استخونها و کاله ها در حالت تعادل هموستاتیک حفظ می شود.
تنظيم كلسيم بوسيله اثر متقابل هورمون باراتيروثيد- كلسى تونين و ويتامين (] نظارت میشود
لسيم براى روند تشكيل استخوان لازم است و يك عنصر ضرورى در ساختمان استخوان محسوب مى شود همجني
براى اعمال فيزيولويك متعدد ديكرى از جمله انعقاد خون- تحريك قلب وعضلات اسكلتى- حفظ تون عضلات -
هدايت تكانه هاى عصبى- سنتز و تنظيم غدد درون ريز و برون ريز لازم است.
سطح کلسیم طبیعی با یک آهنگ روزانه نوسان می کند و پائین ترین سطح آن در اواخر بعد از ظهر است . برای
اطمینان از دقت آزمایش همیشه در اول صبح نمونه گرفته می شود تا نوسان روزانه به حداقل برسد.
به علت حساسیت این آزمایش حتما از لوله های اسید واش استفاده شود.
صفحه 127:
مواردکا
۱- شناسایی و کنترل درمان در اختلالات مربوط به پاراتیروئید و استخوانی
۲- تشخیص اختلالات عدم تعادل اسید وباز
۳- اختلالات انعقادی
> یت
مقادیرمرجع :
غلظت کلسیم سرم در افراد بالغ ۲9/0111-8.5 است. دفع روزانه کلسیم از طریق ادرار*
ادرار ۲۴ ساعته مى باشد .
۰ امیلی گرم در
صفحه 128:
تشخیصهای افتراقی افزایش کلسیم :
۱- پرکاری پاراتیروئید ( آدنوم و هیپرپلازی غده پارانیروئب
جذب)
۲- تومورهای بدخیم
۳- مسمومیت با ویتامین D
4 استفاده از دیورتیکها
۵- هورمونها مثل استروژنها- آندرژنها- پروژستین ها- تاموکسیفن- هورمون تیروئید
۶- بیماریهای گرانولوماتوز مثل سارکوئیدوز- سل- جذام- برلیوز و
فزایش کاذب کلسیم خون در موارد زیر دیده می شود :
* افزایش پروتئین سرم
* دهیدراتاسیون
* کاربرد طولانی مدت تو
* هیپوناترمی ( سدیم کمتر از 12000/011 ) جزء کلسیم باندشونده به پروتلین . و در نتيجه کلسیم تام را
افزایش می دهد.
صفحه 129:
تشخیصهای افتراقی کاهش کلسیم :
۱- انفیلتراسیون و کم کاری پاراتیروئید
۲- سوء جذب کلسیم و ویتامین ت] به علت اسپرو- بیماری سلیاک یا اختلال عملکرد پانکراس
۳- برقان انسدادی
۴- پانکراتیت حاد با نکروز وسیع SHS
۵- استفاده از داروهای شیمی درمانی- آنتی بیوتیکها- فنوباربیتال- کلسی تونین
۶ نوزادان متولد شده از حاملگی عارضه دار (هیپربیلیروبینمی- آسیب مغزی- دیسترس تنفسبی- شیرخواران مادران
دیابتی- کم کاری پاراتیروند مادر)
۷- بدخیمی ها
۸- الکالوز الکلیسم- سیروز کبدی
کاهش کاذب کلسیم در موارد زیر دیده میشود :
* هیپومنیزیمی( در این حالت هیبوکلسمی به تجویز کلسیم جواب نمی دهد)
* کاهش پروتئین سرم
* هیپر فسفاتمی ( به علت تنقیه ملین ها- تنقیه فسفات- شیمی درمانی- رابدومپولین)
صفحه 130:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش :
۱- وجود خون در سرم و يا ليز بودن أن |
۲- سرپا ایستادن پا فعالیت طولانی قبل از آزمایش
۳- مصرف زیاد شیر
۴- کاهش ۳۲۸ سبب افزایش سطح کلسیم می شود
۵- بستن طولانی مدت تورنیکه ۳۳۱ را کاهش داده و به صورت کاذب سطح کلسیم را افزایش می دهد
۶- هیپوآلبومینمی
۷- داروهای هیدرالازین- لیتیوم- آنتی اسیدهای قلیایی- آندروژنها- ویتامین ] سبب افزایش سطح کلسیم میشوند
۸- داروهای استازولامید- ضد تشنج- آسپرین- آسپارژیناز- کورتیکواستروئیدها- ملین ها- استروژنها- آلبوترول
قرصهای ضدبارداری باعث کاهش سطح کلسیم می شوند.
صفحه 131:
۱- کلسیم سرم طبیعی یا مختصری کاهش يافته همراه با کاهش فسفر در ریکتز دیده می شود
۲- کلسیم طبیعی همراه با کاهش آلبومین سرم نشان دهنده هیپرکلسمی است
توصیه ها :
-١ تورنيكه بايد شل بسته شود و جريان خون به آرامی لوله را پر کند
- داروهاى مصرفى را روى بركه آزمايش قيد كنيد
۳۰- نگهداری طولانی مدت یا تاخیر در انجام آزمایش سبب افزایش کاذب سطح کلسیم می شود
صفحه 132:
اساس آزمایش
آهن وصل به ترانسفرین در محیط اسیدی بصورت يون فريك أزاد سپس توسط احیا کننده داخل معرف به یون فرو
تبدیل میشود این یون با 66۲6116 ایجاد کمپلکس آبی رنگ میکند که شدت آن متناسب با مقدارآهن موجود
در نمونه است.
نوع نمونه اوليه مورد نیا
سرم یا پلاسمای هپارینه
موارد کاربرد:
شتاسایی و کنترل درمان در اختلالات کمبود آهن و گوارشی
صفحه 133:
آهن یک یون غیر آلی است که برای بسیاری از روندهای حیاتی بدن از جمله خونسازی - حمل اکسیژن بهبافتها و
مکانیسمهای اکسیداسیون سلولی ضروری است.
در حالت طبیعی محتوای کل آهن بدن در سراسر زندگی تقریبا ثابت مى ماند زیرا یدن روش موثری برای حفظ آهن
از اريتروسيتهاى بير و استفاده مجدد آنها در خونسازی و سنتز هموگلوبین دارد. ..
آهن سرم مقدار آهنی است که به ترانسفرین می چسبد. در تجزیه آزمایشگاهی ابتدا آهن باید از ترانسفرین جدا
شود تا اندازه گیری دقیق باشد.
در این آزمایش باید از لوله های سید واش استفاده شود.
صفحه 134:
تشخیصهای افتراقی افزایش آهن سرم :
۱- آنمی های پرنیسیوز- آپلاستیک و همولیتیک ( به ویژه تالاسمی)
۲- هماتوکروماتوز
رارف
۳ ee)
۵- مسمومیت با سرب و آهن
7- أوصمى حاد
ميزان سمی آهن ۲۸۰-۲۵۵۰ میکروگرم در دسی لیتر است در مقدار بیش از ۱۸۰۰ مسمومیت مرگبار است علایم
مسمومیت آهن شامل درد شکمی- استفراغ - اسهال خونی- سیانوز و تشنج هستند
صفحه 135:
تشخیصهای افترافی کاهش آهن سرم :
-١ آنمى فقر آهن- آهن ناکافی غذا- گرسنگی
۲- آنمی پرنیسیوز در مرحله بهبود
۲ کر برد
۴- نفروز ( دفع پروتئین باند شونده آهن از ادرار)
۵- دفع مزمن خون (هماتوری - دفع از دستگاه گوارش)
۶- جذب ناکافی آهن
۷- بدخیمی
۸- آنمی های نورموکروم
5- عفونت و بيماريهاى مزمن
صفحه 136:
محدودیت ها و عوامل مداخله گر در آزمایش:
۱- وجود خون در سرم و یا ليز بودن آن
۲- آهن در نمونه های لیپمیک بصورت کاذب کاهش می یابد
؟- تجوير اخير خون يا راديوايزوتوب ها
؟- داروهاى كلشى سين- كلستيرامين- متى سيلين- تستوسترون- 800111 سبب كاهش سطح أهن مى شوند
۵- داروهای کلرامفنیکل- دکستران- استروژن ها- متیل دوپا و قرصهاى ضد باردارى سبب افزايش سطح آهن مى
شوند
صفحه 137:
توصیه ها :
۱- برای دستیابی به نتایج دقیق. این آزمایش را قبل از تزریق خون وقبل از شروع درمان با آهن انجام دهید اگر بیمار
قبلا خون در یافت کرده باشد آزمایش آهن را ۴ روز به تاخیر بیندازید
۲- آزمایش را صبح انجام دهید آهن سرم یک آهنگ روزانه دارد و در اوایل صبح پیشترین مقدار است. مقادیر آهن
سرم بين شب و روزء وهمجنين در روزهای مختلف بطور گسترده ای نوسان دارد
۳- محرومیت از خواب یا استرس شدید سبب کاهش سطوح آهن می شوند لذا باید از آنها اجتناب شود
۴- حین خونگیری تورنیکه باید شل بسته شود ومدت کوتاهی در محل بماند تکنیک نمونه گیری بايد ملايم باشد
۵- پس از خونگیری بلافاصله باید سلولها از سرم جدا شوند این اقدام از افزایش کاذب آهن به علت همولیز 2 8]ها
جلوگیری می کند.
صفحه 138:
TIBC (Total Iron Binding
Capacity)
هدف :
انجام آزمایش کمی :۲18 در محدوده خطای مجاز (۲۵: ویا 10 CE MOWL
اساس آزمایش :
سرم را با مقدار معينى يون فريك مجاور ميكنند تا تمامى ظرفيت ترانسفرين آن اشباع شود . اهن ازاد باقى مانده و
اهن متصل به ترانسفرين بس از احيا و تبديل ان به اهن دو ظرفيتى با معرف اهن ايجاد رنك ميكند . اين روش
مستقیم بوده و نیازی به استفاده از كربنات منيزيم و سانتريفوز براى حذف زيادى اهن و كيت اهن ندارد.
صفحه 139:
سرم یا پلاسمای هپارینه
موارد کاربرد :
شناسایی بیماران دچار فقر آهن
پیگیری درمان با آهن
مقادیر طبیعی:
ك2
محدوديت ها و عوامل مداخله كر در آزمايش:
وجود خون در سرم و يا ليز بودن أن
صفحه 140:
تشخیصهای افتراقی کاهش : TIBC
1- هموکروماتوز
۲- سیروز کیدی
۳ تلاسمی
۴- آنمی های همولیتیک- پرنیسیوز- سلول داسی
ا(سوء اه وگ ها
۷- بدخیمی
4- تفروز وساير بيماريهاى كليوى
5- عقونت وبيساريهاى مزمن
صفحه 141:
تشخیصهای افتراقی افزایش 6 ۲18 سرم :
۱- فقرآهن
ی eee
؟- هيائيت حاد- أسيب حا كبدى
(sles el eee
۵- مصرف قرصهای ضد بارداری
۶- آنمی های انویه به عفونت و بیماریهای مزمن (لورمی- آرتریت روماتوئید- بعضی از بدخیمی ها)
۷- پرکاری تیروئید
۸- نفروز
ees
صفحه 142:
صفحه 143:
روش اجرانی تضمین
صفحه 144:
(-هدف :
هدف از تهیه و تدوین اين روش اجرائی؛ ارائه سياست‌ها و خط مشی آزمایشگاه در اجرای هماهنگ
و نظام يافته فعاليتهاى مربوط به تضمين كيفيت نتايج أزمايشها میباشد.
۲-دامنه کاربرد :
این روش در مورد تمامی واحدهای آزمایشگاه کاربرد دارد.
۳- تعاریف, مفاهیم و واژگان :
۱-۳- تضمین ج آزمایش :
مجموعه فعاليت هاى نظام يافته اى است كه درتمامى مراحل آزمايشها از فرآيند قبل از آزمايش تا
كزارش دهى به انجام مى رسد تا از حصول نتيجه مطلوب اطمينان حاصل شود
۲-۲- کنترل کیفیت :
مجموعه فعالیتهای فنی است که به منظورحصول اطمینان از صحت و دقت آزمایش‌هاء عملکرد
تجهیزات و یا قابل قبول بودن اقلام و مواد آزمایشگاهی انجام می شود
صفحه 145:
۴-شرح روش اجرابی :
۱-۴- کلیات :
با توجه به ماهیت خدمات آزمایشگاه واهمیت کیفیت نتایچ آزمون و حساسیت آنها . فعالیتهاتی که
درراستای اهداف این روش اجراتی انجام میشوند تا حدود زیادی با فعالیت های کنترل ارائه
خدمات و صحه گذاری فرآیندهای ارائه خدمات همپوشانی دارند. ازجمله فعالیتهای مربوط
به کنترل کیفی فرآیند آزمایشها که علاوه بر اینکه بعنوان کنترل ارائه خدمات و همچنین صحه
گذاری فرآیندها در راستای اطمینان ازعملکرد صحیح فرآيند بكار مىروند و با توجه به اينكه
بطور مستمر و مداوم و در فواصل زمانى مشخص و بعضا براى هر دوره pal 58 RUN)
میشوند بعنوان فعالیتهای پایش و یا اندازه گیری فرآیندهای آزمون نیزبه حساب می‌آیند » بطور
کلی فعالیتهسای مربوط به تضمین کیفیت دوجنبه اصلی کنترل کیفی داخلی و خارجی را در
برمی گیرد.
صفحه 146:
۴-۲- کنترل کیفی داخلی :
فعالیت‌ای کنترل کیفی داخلی با هدف حصول اطمینان از عملکرد صحیح فرآیندهای آزمایشی و
به تبع آن حصول اطمینان از عملکرد صحیح تمامی پارامترها و متغیرهای موثر بر نتيجه
آزمون و هم چنین بمنظور پایش فرآیندها انجام میشوند. به چهار دسته عمده تقسیم می شوند
۱-۲-۴- کنترل کیفی فرآیند آزمایشها یا کنترل صحت و دقت از طریق انجام فعالیتهای کنترل
کیفی مندرج در روشهای اجرائی انجام آزمایشها یا بروشور و کاتالوگ‌های معتبر کیت‌ها و لوازم
مربوط به هر آزمون. نتایج حاصل از این فعالیت‌ها بر اساس ترتیباتی که برای هر یک از
آزمایشگاهها و بر اساس اهمیت آزمونهای قابل انجام توسط آنها تعیین شده توسط روشهای
آماری از جمله ترسیم نمودارهای کنترل کیفی و يا دیگر روشها مورد تحلیل قسرار گرفته و دقت
آزمونها پایش میشود. در مورد کنترل نمونه‌های کنترلی یا سرم های کنترل معتب
استفاده میشود.
صفحه 147:
۴-۲-۲- کنترل کیفی تجهیزات و لوازم آزمایشگاهی و کالیبراسیون آنها :
کنترل کیفی تجهیزات و لوازم آزمایشگاهی با هدف صحه گذاری فرآیندهای آزمایش و همچنین
پایش عملکرد آنها انجام میشود تا از تثیر سوء اختلالات عملکردی تجهیزات در نتایج
آزمایشات جلوگیری بعمل آید. ترتیبات مربوط به کنترل کیفی تجهیزات و همچنین الزامات
مربوط به کالیبراسیون آنها در روش اجرائی کالیبراسیون آمده است. جزئیات عملیات مربوط به اين
کنترل‌ها نیز درصورت لزوم وکاربرد در دستورالعملهای فنی نیز درج میگردد.
۳-۲-۴- کنترل کیفی مواد مصرفی :
فعالیتهای کنترل کیفی مواد مصرفی آزمایشگاه شامل مواد اولیه. محیط‌های کشت و محلول‌ها و
ها با هدف حصول اطمینان از کیفیت مطلوب آنها و انطباقآنها با نيازمندىهاى روش انجام
آزمایش و بر اساس روش اجرائی کنتسرل مواد مصرفی انجام میشود. این فعالیت‌ها در موارد لزوم
وامكان ممكن أسث درقالب روشهائ انجام آزمايثن ريز تحيين واجزا م ى كنود وديا:ممكن اسسث بر
ب نوع و ماهیت آزمایش کنترل مواد مصرفی جزئی از فعالب ای کنترل کیفی فرآین
آزمون باشد.
صفحه 148:
۴-۲-۴- کنترل کیفی نتایج آزمایشها :
علاوه بر فعالیتهای مربوط به کنترل ارانه خدمات و صحه گذاری آنها همچنین ترتیبات تعیین
شده در چارچوب سیستم به منظور کنترل متفیرهای قبل ازآزمایش ازجمله روشهای نمونه گیری,
آماده سازی. انتقال و نگهداری نمونه‌هاه آزمایش با هدف پایش و اندازه گیری محصول خود ایمنی
گزارش نتایج آزمایش اقدام به انجام فعالیتهای کنترلی در قالب کنتسرل گزارش‌های BLS
آزمایشات توسط تصویب کنندگان آزمایش و نیز بهره گیری از مکانیزم‌های کنترلی می‌پردازد .
صفحه 149:
اصلی ترین محورهای این کنترل‌ها عبارتند از : ۱
: Patient data check) slats! ets الف- کنترل اطلاعات
مسئولیت انجام و نظارت این فرآیند به عهده متخصصین آزمایشگاه یا دکترای علوم آزمایشگاهی و
در صورت لزوم تصویب کنندگان مجازنتایج درآخرین مرحله کنترل جواب ها وبه هنگام امضای
نتایج می باشد .
در این فرآیند نتایج گروههای مختلف آزمایشات بیماربا یکدیگر به صورت یک پانل اطلاعات
پاراکلینیک همچنین در ارتباط با اطلاعات هویتی بیمار ( سن و جنس ) مورد آنالیزه مقايسه و
تائید قرار می كيرد.
درصورت نیاز به اخذ اطلاعات مکمل بالینی برگه کوچکی باعبارت «مذاکره با بیمار» یا «با بیمار
صحبت شود» به برگه جواب الصاق شده و به هنگام مراجعه. بیمار به همراه پاکت خالی جواب به
نزد مسئول فد آزمایشگاه راهنمایی شده و توسط متخصصین فوق الذکر با ایشان مصاحبه
بعمل آمده و درصورت شناسائی هرگونه نقص یکی از اقدامات سه گانه تصحیح. تکرار آزمایش یا
تکرار نمونه گیری انجام خواهد شد.
صفحه 150:
ب - کنترل نتایج به روش Delta check : 5
چنانچه نتایج آزمایشات در محدوده بحرانی value) اهء۲1) قرار گیردیاعدم همخوانی با
سن وجنس بیمار ریت شود یا مجموعه نتایج آزمایشات با یکدیگرنامتجانس باشد يا نتایج با
اطلاعات بالینی احتمالی اخذ شده حین پذیرش يا از بخش‌هاء مغایرت ظاهری داشته باشد و بیمار
دارای سابقه قبلی انجام آزمایش باشد. نتایج آزمایش فعلی و قبلی و روند تغییرات آن مورد
بازنگری قرارمی‌گیرد. مسئولیت انجام اين کاربرعهده سوپروایزریا مسئولین بخش ها و در صورت
لزوم تصویب کنندگان مجاز نتایج آزمایشات میباشد. در صورت نیاز برحسب تشخیص مسئولین
مذكورء آزمون درمورد خاص مجددا تکرار شده یا نمونه گیری و آزمون مجدد بعمل می‌آید.
صفحه 151:
ج - کنترل نتایج آزمایشات توسط روش (۸0۲ Average of normal :
در بخش‌هایی که نتایج آزمایشات بصورت کمی استخراج و گزارش میگردد در پایان هر دوره
کاری از میانگین جوابهای هر آنالیت در هر دوره کاری پس از حذف جوابهای خارج از محدوده
مجددا ميانكين كرفته شده و جنائجه عدد حاصل در دامنه تعريف شده براساس نتايج تقريبى
دوره هاى قبلى باشد مجموعه نتايج آن دوره كارى با ضريب اطمينان قابل قبول يذيرفته خواهد
شد. اين رویه بویژه دربخش هماتولوزی(1/16/,۱۷16۱۷,۲۸۳/6) و بیوشیمی کاربرد دارد. در
بخش هاى هورمون شناسى و ايمونوسرولوزى كه آزمونهاى كمى بر مبناى انطباق با معيارهاى
اعتبار بخشى متد مجموعه نتايج آن دوره کاری قابل قبول تلقی میگردد و در صورت عدم انطباق
با هر یک از معیارهای فوق جوابهای خارج از محدوده مورد انتظار مجددا طی پروسه کاری جدید
تکرار مى كردد و يا نمونه گیری و آزمون مجدد انجام خواهد گرفت .
صفحه 152:
۱-استفاده از کالیبراتور معتبرکیت روزانه
۲-استفاده از سرم کنترل معتبر روزانه
۳استفاده از 0.5 درهر دوره کاری
۴- تفسیر نتایج با استفاده از منحنی levery jenning براساس قوانین ۷/6510۲0
5- انجام duplicate test at
6-درج موارد همولیز ولیپیمیک
CSV سرم درموارد غیرخطی بودن نتایج طبق دستورالعمل مندرج درکیت
صفحه 153:
نبا هذف حصول'اطمينان ازصحت وذقك مطلوب:تتايج آزمون هاى خوذ وبر اساس:
الزامات قانونى مقرر شده در برنامههاى مقايسه بين آزمايشكاهى آزمايشكاه رفرانس وزارت
بهداشت. درمان و آموزش پزشکی شرکت کرده و نتایج حاصله را بعنوان یکی از معیارهای مهم
تضمین کیفیت نتایج آزمایشها و همچنین بعنوان یکی از معیارهای هم تضمین کیفیت نتایج
آزمایشها و نیز بعنوان ورودی اقدامات اصلاحی. پیشگیرانه و بهبود مداوم
يكار فى برد ۱
شركت در اين برنامهها براساس نمونههاى ارسالى از سوى آزمايشكاه رفرانس بوده و نتايج به دست
آمده از نمونه‌های ارسالی بعنوان سوابق و تحت نظارت مسئول فنی نگهداری می شود .
۲- مطابقت نتایج با ازمایشگاههای همکار
صفحه 154:
