ریسک های مترتب بر بانک ها پيدايش پول و بانك منابع و محرك هاي ريسك در يك سازمان فرآيند تصميم گيري در مديريت ريسک كهكشان ريسك ماتريس انتخاب استراتژي ريسك ساختار سازماني تصميم گيري مديريت ريسك در سازمان ها

محمدحسين ابوئي مهريزي

115 صفحه
27 بازدید
09 خرداد 1404

برچسب‌ها

صفحه 1:

صفحه 2:

صفحه 3:
در طول حیات بشری ذخیره سازی آنچه مازاد بر مصرف انسان ها بوده هميشه وجود داشته است. انسان هميشه از آينده خود نگران است. آينده اى كه شايد كاهى وقت ها ممكن اسست هركز به وقوع نييوندد. براى اينكه بتوانيم ريسي هاى مترتب بر بانک را توضیح دهیم. ابتدا پیدايش پول و بانک را توضیح می دهیم. 8

صفحه 4:
پیدایش پول و بانک: اكر به تاريخجه بيدايش يول بركرديم يول در طول حيات خود از مراحل مختلف عبور نموده است و در هر دوره به اشکال گوناگون ظهور و بسروز کرده اسست از پول کالابی گرفته تا پول الکترونیک. " هر چند در منشور حمورابی ششمین پادشاه بابل قوانین و مقرراتی در ارتباط با وام دادن و يذيرش سپرده بیان شده است اما پیدایش بانک را باید به دوران انتقال نظام اقتصادی از مبادله پایاپای به دورای ی

صفحه 5:
در این زمان است که بانک جایگاه خود را در برای تسهیل مبادلات در نم اقتصادی باز نمود. واژه بانک ممکن است از واژه بانک در زبان آلمانی به معنای شرکت و با از واژه بانکو در زبان ايتالياى به معناى دكه كه محل كسب صرافان در ايتاليا بوده اخذ شده باشد. ie.

صفحه 6:
با مطالعه تاربخ می توان نشانه های از وجود معاملات بانکی در امیراطوری های قدیم ‎«dob‏ ‏چین. ایران. بونان و روم دست یافت. اما طبق مدارک اولین بانک مدرن به شکل آمروزی در جنوای ابتالیا در سال ۱۴۰۶ میلادی پا به عرصه وجود گذاشت. —

صفحه 7:
تعریف بانک: طبق تعربف بانک بک نهاد مالی است که در بازار پول به فعالیت می پردازد و به عنوان عامل سيرده يذير 9 وام دهنده وجوه مالی در اقتصاد مى باشد. در برخی از کشورها همانند ژاپن و آلمان بانک ها مجوز شرکت داری را دارند. اما در آمریکا از این کار منع شده اند. ORR.

صفحه 8:
کارکردهای بانک: برای بانک ها دو کارکرد اساسی تعریف شده است: ۱- سیستم پرداخت. ۲- واسطه گری مالی 1( سیستم پرداخت در این کارکرد بانک ها با خلق ابزارهای لازم قدرت انتقال وحوه در نظام مالی را فراهم مى آورند. یعنی در قالب حساب های پس انداز و دیداری ‎ay‏ مشتربان خدمات ارائه می نماید. 0-7

صفحه 9:
؟) واسطه گری مالی در اين نقش بانک ها با توجه به تابع مطلوبیت افراد جامعه سپرده های کوتاه مدت؛ ميان مدت و بلند مدت آنها را قبسول نموده و امكان انتقال آنها به متقاضيان اين سيرده ها را فراهم می نمایند و از این طریق کارکرد واسطه گری مالی را فراهم می نمایند. —

صفحه 10:
عمده خدمات بانکی: ‎)١‏ خلق و انتشار جك هاى بانكى به عنوان وسيله پرداخت. ‏۲ انتقال وجوه از طرّق مختلف( تلگراف. تلفن» تلفن» افتقرنت و.س) ‏۳) انتشار برات ‏۴ قبول سپرده ‏۵) اعطای وام جهت خرید. ساخت و 5 ‏۶) اعطای خدمات اعتبارات اسنادی. ضمانت نامه های ارزی ‏۷ مبادلات ارزی ‏۸) پذیره نوبسی اوراق بهادار به خصوص اوراق قرضه و ‎8 yo ‏خدمات‎

صفحه 11:
کار کردهای اقتصادی بانک ها: ) انتشار پول در قالب چک های بانکی ۲ مبادلات وجوه در اتاق پایاپای ۳) واسطه اعتباری (دریافت وج-وه و دادن وام) ۴ بهبود کیفیت اعتباری ( ایجاد پرتفوی منابع و مصارف و در نتیجه کاهش ریسک) ie. ۵) توسعه سررسید

صفحه 12:
مقررات بانکی: این مقررات چگونگی ورود و خروج بداين صنعت را مشخص می نماید و عمدتا از سوی کمیته بال( بازل) تعيين مى كردد. همانند ريسك عملياتى بانى. كفايت سرمايه و غيره. انواع بانک ها: بانک داری خرد ۲بانگذاری کنشب و کاز ۳ بانک داری شرکتی 8

صفحه 13:
‎Sb (fF‏ داری خصوصی ۵) بانک سرمایه گذاری ‏۶ بانک مرکزی ‏الف) بانک داری خرد: در این نوع از ۰۰ ۰.۰ .بانک به ارائه خضدمات به اشخاص حقبقی و شرکت های کوچک می پردازد. از انواع بانک های خرد می ‏توان به موارد زیر اشاره 0

صفحه 14:
) بانک های تجاری: که وظیفه سپرده پذبری و اعطای وام ۳ دارند. ۲ بانک های جمعیتی: ‎(Community Banks‏ به فعالیت های بانکی در محدوده جغرافیای معین می پردازند. ۳ بانک های توسعه جمعیتی: ‎Community Development)‏ ‎(Bank‏ این بانک ها برای توسعه کسب و کارهای کوچک فعالیت می پردازند. 8

صفحه 15:
Postal tpg jail ‏بانک های پس‎ ۴ Saving Bank این بانک ها عملیات سپرده پذیری را از طریق پست انجام می دهند. ۵) بانک های خصوصی ‎Parivat Banks‏ برای ثروت مندان مدیریت پول و سرمایه را انجام می دهند.

صفحه 16:
015511016 ‏فرا منطقهاى:‎ gle Sik (F Banks این نوع از بانک ها در مناطقی که دارای مزیت خاص به ویژه مزیت مالیاتی باشند. تشکیل گردیده و آنگاه در دیگر مناطق خود را توسعه می دهند. ۷ بانک های پس انداز: 55۳15 52۷1۳009 هدف اولیه این بانک ها دسترسی عموم مردم به خدمات سپرده ای بوده. ولی در حال حاضر به اعطای وام خدمات بیمه ای و پرداخت وجوه وام بسه بنگ‌اه های کوچک می پردازد. 8

صفحه 17:
۸) بانک های اخلاقی: 8۵۳۲5 ۴۲۳۱۱6۵۱ این بانک قبل از انجام فعالیت های سرمایه گذاری. با تجزیه و تحلیل عملیات مورد نیاز مشتریانش» سرمایه. گذاری ها را بر اساس مسئولیت اختماعی طبقه بندی می نماید. ‎)٩‏ بانک های اسلامی: ‏اين بانک ها بر اساس رن ری دس من از جمله حرام دانستن نرخ بهره به فعالیت می ‏پردازند. 8

صفحه 18:
پس از بیان انواع بانک در جهان که در قسمت قبل آنها را مورد بررسی قرار دادیم. ابنتداًبه بیان تعریفی از ریسک پرداخته و آنگاه , سس های که بانک ها را تحت تاثیر قرار می دهند و نحوه محاسبه آنها خواهیم پرداخت. 5۳ ORR.

صفحه 19:
بايد توجه داشت كه كليه مؤسسات و بنگاه های اقتصادى بدون توجه به نوع فعاليت و هدفى كه دنبال م ىكنند. خود را همواره در معرض ريسك قرار مىدهند. بنابراين مى توان كفت كه: « ريسك جزء ذات كليه فعاليتهاى اقتصادى است» بنابراين احتمال به صفر رساندن ميزان ريسك در فعالیت‌های مالی نیز بسیار اندک است. بر این اساس یک نهاد مالی در راستای کار خود ناگزیر است که ريسك را بيذيرد. 8

صفحه 20:
منابع و محرک های ریسک در یک سازمان محرک های ریسک :( رویدادهای ریسک) تغییرات قیمت در بازار ورشکستگی شرکت ها رویدادهای داخلی ۷ کاهش حجم معاملات اعتصابات گارگری سق © : رویدادهای خارج از سازمان ۷ نقایص فرآیند ها : منابع ریسک سوء مدیریت قصور و اشتباهات نیروی انسانی نقایص فن آوری اثرات مالی (زیان های غیر منتظره) سس

صفحه 21:
بنابراین: مطلوب ترین روش کاهش پیام‌دهای نامطلوب ربسک. استفاده از مدیربت ريسك در كليه عمليات بانک می باشد. موفقیت یک نهاد مالی در گرو طراحی و اعمال بهینه مدیریت ریسک در آن نهاد خواهد بود. مدیریت ریسک بر شناسایی. اندازه‌گیری و کنترل انواع ریسک ها متمرکز است. ORR.

صفحه 22:
ريسك را در يك تقسيم بندی کلی می توان به صورت زیر نشان داد که گاهی به آن کهکشان ربسک گویند: رسک های مالی ‏ ] | ريسك هاى غير مالى

صفحه 23:
کاهش اوزش سرمایه گذاری شركت ها

صفحه 24:
ار

صفحه 25:
بنابراین: مطلوب ترین روش کاهش پیاس‌دهای نامطلوب ربسک. استفاده از مدیریت ریسک در کلیه مراحل می باشد. موفقیت یک نهاد مالی در گرو طراحی و اعمال بهینه مدیریت ریسک در آن نهاد خواهد بود. مدیریت ریسک بر شناسایی. انسدازه‌گیری و کنترل انواع ریسک ها متمرکز است. ie.

صفحه 26:
فرایند تصمیم گیری در مدیریت ریسک نظارت بر نتایج و شناسایی مخاطرات اصلاح روش ها اجراء روش منتخب ارزیابی پیامدها و زیانهای بالقوه انتخاب روش ee

صفحه 27:
می قوان مدبر بت ر بسک ها در بانک را بر اساس عوامل زیر تعیین می گردد:

صفحه 28:
از آنجایی که ربسک دارای سطوح متفاوتی می باشد. در نتیجه نمی توانیم در کلیه سطوح از ریسک ,... ۰ ۱۰ جهت برخورد با آن داشته باشیم. بنابر این می بایست ابتداً شناختی از استراتژی های گون‌اگون مقابله با درجات مختلف ریسک را داشته باشیم: در اسلاید زير انواع استراتژی های مقابله با ريسك را نشان مى دهد. 5 ORR.

صفحه 29:
ما تریس انتخاب استراتژی ریسک زياد احتمال وقوع قرار دادن در برنامه های هبح اقدامی لازم نیست احنیاطی و اقتضابی استراتزی پذبرشس استراتزى يذبرش /انتقال زياد 2 ميزان تاثير نامطلوب ' كم

صفحه 30:
1 ساختار سازمانی تصمیم گیری مدیربت ریسک در سازمان مدیریت عالی ۲ ‎Bist aby‏ سازمان تدوین استراتژی و تعیین حدود ۱- شناسایی. مراقبت و اندازهگیری ريسك ۲- تدوین سیاست ها و فرآیندها ۳- بررسی مدل های قیمت‌گذاری ۴- شناسایی ربسک‌های جدید

صفحه 31:
پس از تقسیم بندی انواع ریسک ما آن را در سه طبقه عمده قرار می دهیم. این سه طبقه عبارتند از ریسک اعتباری. ريسك بازار و ربسک نقدینگی. ابتداً تعريفى از اين ريسك ها ارائه نموده و آنگاه انسواع مدل های که می توانند این گونه ریسک ها را مسورد سنجش قرار دهند. مطرح و مورد تجزیه و تحلیل قرار می

صفحه 32:
ريسك اعتباری: ریسکی است که بر اساس آن قرض کننده وجوه قادر به پرداخت اصل و فرع وام و يا بسدهی خسود طبق شرایط مندرج در قرارداد نمی باشد. به عبارت دیگر مطابق این ربیسک. بازپرداخت ها با با تأخیر انجام شده و یا اصلا وصول نمی‌شوند. این امر موجب ایجاد مشکلاتی در كردش وجوه نقد بانک ها می‌شود. سه نوع مهم ریسک اعتباری عبارتند از: “ريسك شخصی با مصرف کننده “ريسك شرکت "ریسک کشوری 8

صفحه 33:
ریسک عملیاتی: عبار تست از زبان مورد انتظار (يا غير منتظره) ناشی از خطاهای انسانی. تقلب. ب‌روز اشکال در روش های انجام کار ضعف فن آوری و یا عوامل بیرونی. عوامل فوق باعث ایجاد زیان برای بانک و با بنگاه اقتصادی مورد نظر می گردد. که اين زبان در شکل زير نشان داده ‎te,‏

صفحه 34:

صفحه 35:
اجزای ریسک عملیاتی بسی_ حا کح ریسک افراد ريسك فرآيئد ريسك رويدادهاى داخلى ا "ریسک سیستم و شیوه‌های داخلی: این ریسک شامل ناکارآم‌دی دستورالعمل‌های داخلی و برنامه‌های م‌دون در راستای نیل به اهداف سازمان می‌باشد. ۷ریسک رویدادهای خارجی: اين ریسک ناشی از رویدادهای برون سازمانی خارج از کنترل موسسه مالی می‌باشد. حیطه این

صفحه 36:
تا رویدادهای جهانی را شامل شود. " ریسک فرآیند: این ریسک شامل اشتباه در کنترل اشکال رویهها. تفکیک نامناسب وظایف و ضعف در کنترل‌های داخلی است. ریسک افراد: اين ریسک ناشی از رفتار غیر قانونی افراد. کلاهبرداری و کوتاهی در عکس‌العمل آنها می‌باشد. *طبق آخرین نظرسنجی انجام شده از بانک‌ها مهم ترين عامل زیان عملیاتی در صنعت بانک داری نقص کنترل‌های دا< 5 فرآیندهای انجام کار است.

صفحه 37:
ابزارهای شناسایی ریسک عملیاتی در بانک‌ها:

صفحه 38:

صفحه 39:
رويكرد شاخص پایه‌ای: اين رویکرد ببه عنوان ساده‌ترین و پرک‌اربردترین روش اندازه گیری پوشش سرمایه‌ای ریسک عملیاتی. ذخیره سرمایه‌ای مورد نیاز برای پوشش ریسک عملیاتی را بر پایه درصدی از در آمد ناخالص سالیانه مثبت بانک تعریف می‌نماید. اجرای این روش برای مقابله با ربسک‌های عملیاتی در بانک‌های کوچک با فعالیت‌های تجاری ساده مناسب است. اما كميته بال استفاده از این روش را در بانک‌هاپی که فعالیت بین‌المللی دارند. توصیه نمی‌نماید. 8

صفحه 40:
> ۳ (۹ 7 < ذخیره سرمایه‌ای مورد نیاز برای پوشش ریسک عملیاتی ۱ = ‎dea nggd gle aS gals lia aad 9‏ ساله گذنته بانک د رآمف ناخالمن مفبت. داشته است. ‎4 > 7 > 3( ‎Gj‏ = درآمد ناخالس مثبت در سه سال گذشته > درصد پایه تعیین شده توسط کمیته بال ‎(@ = 15%)

صفحه 41:
در آمدهای ناخالص به عنوان شاخص ارزیابی ریسک عملیاتی: کمیته بال در دستورالعمل سال 2001 خود. بر اساس داده‌های جمع آوری شده از بانک‌هایی که روش‌هاپی را برای تعیین و تخصیص میزان سرمایه لحاظ نموده بودند. به طور میانگین حداقل سرمایه لازم برای رویاروبی با ریسک‌های عملیاتی در بانک‌ها را حدود 20 درصد سرمایه بر آورد نمود. بر این اساس این کمیته پارامتر مزلا هیامرس 5۵ دومذن‌پیعز ی باه‌نوگ هبار 0 برای مقابله با ریسک‌های عملیاتی در بانک‌ها ۲۰./حداقل سرمایه قانونی باشد. ie.

صفحه 42:
این کمیته در سال 2003 با افزایش حجم نمونه مورد مطالعه بر دقت برآوردهای خود لفزود و مقدار حداقل سرمای‌برای پوشش ریسک‌های عملیاتی را ۱۲/ و پارامتر » رلبین 7آتا 0درصد برآورد نمود. در حال حاضر طبق آخرین دستورالعمل این کمیته در سال ۲۰۰۳ مقدار این پارامتر ۱۵/ بر آورد شده است. هر چند انتظار می‌رود در آینده مقدار این پارامتر مجدد ارزیابی و برآورد گردد. 8

صفحه 43:
‎“(The Standardized Approach)ous > jlaitiw! 0559)‏ به طور اساسی نحوه به کارگیری رویکرد استاندارد ش‌ده. همانند روبکرد شاخص پایه‌ای است. با این تفاوت که عملیات بانکی را به هشت طبقه به شرح جدول پاور بعد تقسیم و برای هر ‏طبقه ضریب پایه‌ای خاصی تعریف می‌نماید < ذخیره سرمایه ای مورد نیاز برای پوشش ریسک عملیاتی ‎3 ‎eee ‎3

صفحه 44:
> 6 < درآسد ناخالمن سالیائه درریک.سال سعبی برای خر یک از ظبقاث فعالیت بانک ‎B‏ < ضریب پایه تعیین شده توسط کمیته بال طبق جدول پیوست ‎ie.

صفحه 45:
ضریب پایه فعالیت‌های بانکی بر حسب ریسک عملیاتی ضریب پایه ۱۸ ۱۸ ۲ ۸ ۱۵ ۲ نوع فعالیت بانک تافین مالی شرکت‌ها مبادلات و فروش 28 es ‏لل‎ بانگداری تجاری پرداخت و تسویه خدمات نمایندگی(کارگزاری» مدیریت دارایی‌ها خدمات کارگزاری خرد

صفحه 46:
ريسك تطبيق ‎(compliance risk)‏ طبق تعریف اين ريسك از عدم تطابق و ثبات رويه در رعايت و انجام قوانين و مقررات يولىء مالى و بانكى اعم از قوانين داخلی بانک و قوانین خارجی (استاندارهای مالی. قوانین بانک مرکزی. سیاست های پولی مالی بانک مرکزی, قوانين حاكميت / راهبرد شرکتی و ...) و نوع عملکرد و ie.

صفحه 47:
"رعایت " این قوانین توسط بانک می باشد. عدم فعالیت درست در واحد تطبیق سبب آسیب به PP

صفحه 48:
ریسک بازار: ريسك بازار ناشى از تغييرات غير متعارف موجود در قيمت هاى بازار مى باشد.اين نوع ريسك در كروه ریسک های پر مخاطره قرار می‌گیرد. که در آن تغييرات قيمت های بازار. منجر به سود و يا زبان می‌ش‌ود. این نوع ربسک نه تنها در اثر تغییرات در قیمت های بازار بلکه در نتیجه واکنش و اقدامات معامله گرانی ایجاد می‌شود. که در جهت ربسک پ‌ذیری و با رهایی از

صفحه 49:
ريسك بازار از تغييرات در تيمت سرمايه. كالاء بول وارز نشأت مى كيرد. بنابراين مهم ترين اجزاء تشكيل دهنده ریسک بازار عبارتند از: ریسک سرمایه. ريسك كالاء ربسك نرخ بهره و ريسك نرخ ارز. ie.

صفحه 50:
ريسك نرخ ارز: ربستا نر ارز حاصل تفاوت هاى موجود بين قيمت ارز رايج بى كشور و ساير ارزها مى باشد و در اثر نوسانات نابرابر نرخ هاى ارز ايجاد مى شود. ORR.

صفحه 51:
یکی از مهم تربن ربسک های بازار مالی. ریسک کمبود نقدینگی برای ایفای تعهدات مالی است. این ریسک بیان گر آن است. که بنگاه برای پرداخت بدهی های خض ود در زمان سررسید از منابع نقدی يا دارایی قاببل فروش کوتاه مدت کافی بهره مند نباشد. افزایش درجه اهمیت آن در موسسه مالی می--< گردد. 9

صفحه 52:
PP

صفحه 53:
تصمیمات مدیربت در رابطه با مدیربت ريسك: اكرجه استقرار مديريت ريسك هزينه برمى باشد. ولى اداره كردن ريسك از طريق كاهش زيان هاى احتمالى ناشى از ريسك مى تواند بر ارزش بنكاه اقتصادى بيفزايد. بطور كلى براى اداره كردن ريسك دو كزينه پیش روی شرکت ها است که عبار تند از:

صفحه 54:
۱- کاهش ریسک از طریق اجتناب از آن تا در این راه كارء بانک ها و بنگاه ها از طریسق عسدم «رود در فعالیت های با ریسک بالا و معاملات ریسکی و سرمایه گذاری عایدات حاصله بانسک. در دارایی های بدون ریسک سعی در کاهش ریسک دارند. ۷- کافنشی ریسکا در سدطع یگساتی از سرتایه اقتصادی از طربق مدیریت ربیسک. ساختار سرمايه و بودجه بندى 7

صفحه 55:
راه کار دوم: مدبربت ریسک در اين راه كار بانى ها و یا بنگاه ها بسرای مسدیریت ویسک از ۳ روتن.می ‎actly‏ استقاده قماجتد: ۱- تعیین حد کفابت سرمایه برای پوشش ريسك ۲- انتخاب بهینه پسروژه ها بسر اساس ميزان تاثیرگذاری آنها بر ریسک کلی ۳- استفاده از ابزارهای مدیربت ریسک 8 ١

صفحه 56:
انواع ریسک موّثر بر سرمایه اقتصادی بانک ها: ‎KR‏

صفحه 57:
اهداف مدیریت ریسک اعتباری: * بطور کلی مهم ترین اهداف مدیربت ریسک اعتباری بشرح زیر می باشد: ۱- تدوین سیاست های مدیریت پرتفوی اعتباری ۲- بررسی عملکرد جاری و فرآیند اعطای وام ۳- بررسی کیفیت پرتفوی اعتباری ۴- مشخص نمودن پرتفوهای اعتباری با عملکرد ضعیف ۵- تدوین سیاست های مدیریت ریسک اعتباری ۶- طبقه بندی دارایی ها ۳

صفحه 58:
۱- تدوین سیاست های مدیربت پرتفوی: یکی از مک‌انیزم های کن‌ترل ریسک در مدیریت ریسک اعتباری تدوین سیاست ها و قوانین مرتبط با پرتفوی اعتباری اسست. در مديريت يرتفوى اعتبارى بايد مشخص شود که جه نوع اعتباراتى وبا جه محدوديت هاى به مشتريان اعطا شود و وزن هر يك از اعتبارات در ترکیب پرتفوی چگونه باشد. ie.

صفحه 59:
ناظرین بانک ها (بنگاه ها) همواره می‌بایستی توجه خاصی نسبت به سیاست های قانونی که توسط ‎ola‏ مدیره وضع می‌شود. داشته باشند. ie.

صفحه 60:
سیاست‌های مدیریت پر تفوی اعتباری: مهم ترین سیاست هایی که هیأت مدیره بانک در زمینه مدیریت پرتفوی اعتباری باید بسه آنها توجه نماید. عبارتند از: ۱- اعمال محدودیت بر وام های باز پرداخت نشده ۲- محدودیت های جغرافیایی ۳- میزان تنوع پرتفوی ۴- توزیع وام ها از طریق طبقه بندی انواع وام ۵- سررسید وام ها

صفحه 61:
ربسک نرخ بهره چیست: امکان ضرر ناشی از تغییرات نامساعد در ارزش دارایی ها و بدهی های حساس به نرخ بهره در نتیجه تغییر نرخ بهره امکان و میزان خطر تغییر ارزش دارایی ها با بدهی ها (یا خالص آنها یعنی ارزش حقوق صاحبان سهام) ناشی از تغییر سطح مطلق نرخ هاى بهره. حاشيه (اسپربد) بین دو نرخ (تنزیل جریان وجوه آتی دارایی ها و بدهی ها). شکل منحنی بازده یا هر رابطه

صفحه 62:
اجزا تشکیل دهنده ریسک نرخ بهره: الف: ریسک قیمت گذاری مجدد ب: ریسک پایه ج: ربسک ناشی از اختیار ابتدا به تعریف هر یک از این ریسک ها و چگونگی ایجاد آنها می پردازیم: ie.

صفحه 63:
الف: ريسك تطبیق جریانات ورودی و خروجی( قیمت گذاری مجدد) زمان بندى سررسیدهای دریافتی و پرداخستی جربان هاى نقدى ثابت (از نظر مقدار ريالى تعيين شده) بانى. تاثير مستقيمى بر ارزش (قيمت بازارى) ابن جريان ها دارد. بايد توجه داشت كه هر جه مدت زمان دريافت يىك جریان نقدی ثابت بلندمدت تر باشدء تاثير يذيرى آن از نوسان نرخ بهره و بالطبع ریسک نرخ بهره آن پبیشتر خواهد بود. سس"

صفحه 64:
بنابراین اگر سررسید جریان های نقدی ورودی و خروجی بانک ها با هم به طور نسبی در تعادل و هم زمان نباشند و همديكر را پوشش ندهند. نوسانات فوخ بترم تلاطم بيشترى در ارزش حال این جربانات بوجود می آورد و در نتیجه قیمت با ارزش بازاری آن متفاوت خواهد شد. ORR. ۳

صفحه 65:
ب: ربسک پایه: اگر بین نرخ بهره دربافتی دارایی ها و پرداختی بدهی ها ارتباط کامل و بهینه ای وجود نداشته باشد. این ربسک ایجاد می گردد. به عنوان مثال اگر دارابی ها تدایع سک شاخص نرخ بهره و بدهى ها تابع شاخص نرخ بهره دیگر باشند, ريسك يايه شكل می گیرد. 8

صفحه 66:
ج- ريسك ناشى از اختيار: ابن ريسك هنكامى ايجاد مى كردد ككله طرفين وام كيرنده و وام دهنده به زمان سررسيدهاى قرارداد خود ياى بند نباشند و از اختيارات قرارداده شده در قرارداد خود بخواهند زودتر از سررسيد استفاده نمايند. به عنوان مثال: سيرده كذار ينج ساله بخواهد زودتر از موعد قرارداد. سيرده خود را دريافت نمايد.

صفحه 67:
ما ابتداً کلیه سنجه های ریسک را مسورد بررسی اجمالی قرار می دهیم و آنگاه به تحلیل سنجه های سنجه های حساسیت می پردازيم. ie.

صفحه 68:

صفحه 69:
براى محاسبه ريسك سررسید از سنجه های حساسیت که در این ارتباط به وجود آمده اند. استفاده می نمائیم: سنحه های حساسیت: این گروه از سنجه ها مسپزان حساسپت متغیر وابسته را در ازای تغییر. متغیر مستقل نشان می دهد. از این سنجه ها می توان به دیرش, تحدب و ضریب بتا اشاره نمود. ie.

صفحه 70:
دیرش: ‎Duration‏ ‏این سنجه ریسک در سال ۱۹۳۸ توسط فردربک مکالی ارائه گردید. دیرش معیاری است که میزان حساسیت اوراق قرضه و با دارایی های با نرخ بازده را در برابر تغییرات نرخ بهره به ما نشان مى دهد. اين سنجه يك معيار ارزيابى ربسك اوراق بهادار با دريافتى ثابت است. به عبارتى سنجه ريسك ديرش معيارى مناسب براى سنجش باشد.

صفحه 71:
براى درك بهتر ديرش ابتداً بهتر است. دقنی داشته” باشيم به رابطه بين قيمت اوراق بهادار با دريافتى ثابت و تغييرات نرخ بهره. بايد دانست كه ارزش اوراق بهادار با دريافتى ثابت رابطه عكس دارد با تغييرات نرخ بهره بازار به عبارتى با افزايش نرخ بهره. ارزش اين اوراق كاهش و با كاهش نرخ بهره ارزش ابن اوراق افزايش ‎lh, so‏ مى توانيم قيمت يى برك اوراق قرضه را به صورت زير n Cc 55 alel eed = MAR ‏ليم وراق‎ dona )1+ ie.

صفحه 72:
با توجه به رابطه فوق با بیان نمود که: الف) اگر نرخ بهره بازار از نرخ بهسره اوراق بیشتر باشد. در نتیجه ارزش اوراق با دربافتی ثابت کاهش پیدا می کند و در نتیجه این اوراق را می بایست به قیمت کمتری(/015600/0) از ارزش اسمی به فروش رسانید. ORR.

صفحه 73:
ب) اگر نرخ بهره بازار از نرخ بهره اوراق کمتر باشد. در نتیچه رز ی وران با تریای سس افزایش پیدا می کند و در نتیجه این اوراق را ‎(Premium) s yi Cod 4 Cowl co‏ )3 ارزش اسمی به فروش رسانید. از آنجا که در اوراق قرضه اصل وام پرداخستی در زمان سررسید دریافت می گردد. می توانیم ارزش ذاتی اوراق را به صورت زیر بیان داریم: 8

صفحه 74:
3 ‎CoP‏ -: قد ۱ "+ 1 > قیمت اوراق فرضه ۴ ارزش اسمی اوراق قرضه ‎ ‏©: كوين هاى دریافتی ِ ‏اكراز قيمت نسبت به نرخ بهره. مشتق اول بكيريم آنگاه : ‎۲ _ 6 -(N-1)C , -N(C+P) dr (1tr)? ۹ an ۳ aa atest +r)" 5 ‏رب‎ ‏فرمول فوق تغییرات قیمت اوراق را با توجه به تغییرات ‏نرخ بهره بازار نشان می دهد. 8 ‎

صفحه 75:
این رابطه از معکوس ب‌ودن ارزش اوراق با نرخ بهره بازار حکایت می کند. که این موضوع همان عامل ايجاد كننده ريسك براى اوراق بهادار با دريافتى ثابت مى باشد. در نتیجه سنجه دیرش با ارائه شاخصی برای دوره بازیافت جریان های نقدی. ریسک تغیسپر قیمت اوراق قرضه را در قبال نوسان نرخ بهره اندازه گیری می نماید.

صفحه 76:
بايد توجه داشت كه از این سسنجه ريسك. خطى بودن رابطه بين نرخ بهره و قيمت اوراق با درامد ثابت است. اكر بخواهيم شبيه سازى بين ديرش وساير مباحث مالی داشته باشیم. بهتر است بکوئیم كه ديرش به روش دوره بازگشت سرمایه که به تمام جریانات نقد آینده توجه داشته باشد ie. شبیه است:

صفحه 77:
تعریف دیرش: دیرش یک نقطه از زمان اسست که در آن نتسه جربان های نقدی که مجدداً سرمایه می‌ شود دقیقا دارای ارزش فعلی برابر سایر جریان های نقدی در آینده می باشد. به عبارت دیگر دیرش معیاری است که در آن ۰۱ بندي. سررسيد كليه جريانات نقدى ورودى و خروجی بر اساس سهم هر بخش از جربان ‎SF‏ ‏شده. از کل ارزش حال جریان های نقدی موزون می شود. 8

صفحه 78:
به بیان دیگر. دیرش میانگین موزون زمان جریانات نقدی تنزیل شده می باشد. با ذکر یک مثال ابتداً دیرش را از دیدگاه میانگین وزنی مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار می دهیم: فرض کنید ما ار ۰ ۱ درا پسه همراه جریانات نقد آنها به شرح صفحه بعصد در اختیار داریم:

صفحه 79:
سال سال | سال سوم | سال جهارم ‎cr‏ اول دوم ‎BOND‏ ‎A‏ 10 10 10 110 ‎B‏ 15 15 15 115 ‎Cc‏ 20 20 20 120 ‎D‏ 0 0 0 100 اكر به جريانات نقد اين جببار نسوع اورای ترس نگاهی بيندازيم و اگر ارزش پول را در نظر نگیریم و فقط زمان سررسید را در نظر بکیریم آنگ اه هر ورقه دارای دوره بازگشتی که به صورت زیر محاسبه می شوند. خواهد بود: PE ‏د‎

صفحه 80:
ما برای تعیین متوسط دوره بازگشت به هریک از جریان " های ورودی وزنی را تخصیص می دهیم: وو روف تن > رن ار هرود = ‎ry)‏ ‏9/39 © نشج رن سوم 4= — > اوراق چهارم PP

صفحه 81:
اگر به سررسید چهار ورقه فوق نگاهی بیندازیم. می بینیم که ورثه چهارم چسون هیچ جریان ورودی قبل از سال چهارم ندارد. دقیقا در همان سال چهارم اصل سرمایه را برگشت می دهد. ولی ورقه سوم در سه و نیم سال اصل پول را بر می گرداند. حال اكر ما بخواهيم ارزش يول را نيز به مبحث زمان اضافه كنيم در حقيقت همان ديرش را محاسبه نموده ایم بنابراين مى توانيم ديرش را به صورت زير

صفحه 82:
رمس عم ‎Cc 3 3‏ ‎Gn Gan? Gans Gant tat at‏ در فرمول فوق : © : بهره سالیانه 12 : نرخ بهره بازار ‎P‏ ارزش اوراق ‏مخرج كسر فوق همان ارزش ذاتى اوراق بوده و صورت كسر تلفيقى از ارزش زمانى و ميانكين وزنى موزون شده مى باشد. ‎0

صفحه 83:
بنابراین فرمول فوق را می توانیم به صورت زیر باز " نویسی کنیم: 2 مد ‎pi‏ ‎=fatr)® (+r)‏ ۳ لوصح وه ‎DUR=‏ ‏حال بهتر است مفهوم ديرش را درك كنيم. ديرش عبارت است از ميزان تغيير در ارزش اوراق بهادار با دريافتى ثابت به ازاى يك درصد تثيير در ‎Ope Ey‏ بازار.

صفحه 84:
حال اگر بر اساس ‎go‏ معیار ارائه شده و ر ‏ یره بانزده درد بخواهيم اوراق بهادار با دریافتی ابت را اولوبت بندی کنیم آنگاه: ie.

صفحه 85:
ورقه ۸ 4 3/57 3/44 3/29 3/44 4 ‏ورقه‎ ‎8 ‎3/2 3/33 4 هقرو‎ 6 4/01 4 4 هقرو‎ D

صفحه 86:
> به عنوان نمونه دو مورد از چهار مورد در زبر حل شده است: ‎3x10 4(10+100)‏ *)1+0.15( 1+0.15(3 DUR = 11 10+100 (1+0.15) © (14+0.15)2 ° (1+0.15)3 * (1+0.15)” 294/8 = ——— = 8/45 85/5 / 15 2x15 3x15 4(15+100) — (140.15) '(1+0.15)2 " (1+0.15)3 | (1+0.15)* DUR = as ‏کدی‎ 15+100 (1+0.15) )1+0.15(2 )1+0.15(3 | (1+0.15)” 328 = 2 = 3/29 86

صفحه 87:
پس از درک دیرش می توانیم رابطه زیر را" که بر اساس بسط دو جمله ای تیلور و مشتق دوم از این بسط به دست می آوریم را نيز به صورت زیر بیان کرد: (P2-P1y %AP «iP 90۵0+ 2-71) (1+ry) PP DUR=

صفحه 88:
ما می توانیم از طریق فرمول چا نیز دیرش را محاسبه نمائیم؛ ‎rm] | FxM‏ سس سس ‎DUR= r2 os 0‏ که در فرمول فوق: 6 قیمت بازاری : تاريخ تا سررسيد ۴ قیمت اسمی سیم ©: بهره های دریافتی ۳: بازده تا سررسید Pe

صفحه 89:
در فرمول های فوق فرض بر این بود که بهره " ساليانه يرداخت مى شود. ولى كاهى ديره اؤراق قرضه در مدت زمان هاى كمترى يرداخت مى شود. بنابر اين براى محاسبه ديرش اين اوراق از طريق فرمول فيكلفسكى استفاده مى نمائيم که به قرار زیر است: (4+2)+(-r)m =! eae Ne Teel DUR = 2 6)1+57:-)6-( ie.

صفحه 90:
که در فرمول فوق: 0 تعداد پبسرداخت های باقی مانده. :6 نرخ بهمسره پرداخستی و 2 تصداد دفعات پرداخت در طی بک سال که مه صورت کسری از سال نوشته می شود. می باشد. ie.

صفحه 91:
مثال: اوراق بهادار با دربافتی ابتی را در نظر © بكيريد كه قيمت اسمی هر سهم برابر ۱۰/۰۰۰ ریال و دارای سر رسید چهار ساله و نرخ بازده تا سررسید ۶ درصد و نرخ بهره این اوراق ۶۰ و هر سه ماه یک بار بهره پرداخت می شود. دیرش این اوراق برابر است با: 0.16 1 (1+°95)+(0.10-0.16)* DUR = Dig + 0-25 — 016 01606 )0.10-0.16( 5 3/

صفحه 92:
در ارتباط با ديرش مى بايست به نکات زیر توجه نمود: ) دیرش یک ورقه اوراق با دریافتی ثابت از زمان سررسید ان کمتر است. ۲) رابطه بین نرخ بهره و دیرش یک رابطه عکس می بانتت, بعنی اننکه هر چه بزح بهره کاهش اند آذپرش عدد بزرگ تری می شود. ۳ اوراق بهادار با پرداختی ثابت اگر پرداخشتی نداشته باشند. دارای زمان سررسید و دبسرش

صفحه 93:
3 ديرش تعدیل شده ‎“Modified Duration‏ اگر بخواهیم میزان حساسیت(586۳51۷11۷) در قیمت را به ازای یک درصد تغییرات در نرخ بهره بازار ملاحظه نمائیم از ديرش تعدیل شده و با کشش استفاده می کنیم: —DUR %Abond price MD= SS (itr) Ar مثال: اگر اوراق قرضه دارای دیرشی برابر با چهار سال باشد و با دو درصد تغییر در نرخ بهره مواجه شود. آنگاه این برگ از اوراق قرضه با تغییرات قیمتی برابر 0.08 با مواجه می گردد: 0.02 «<4 - 8 ie. Elasticity=

صفحه 94:
دیرش پرتفوی: ۱ ۱ همانند میانگین بازده پر تفوی. دیرش پرتفوی نیز از میانگین وزنی دیرش اوراق بهادار موجود در پرتفوی بدست می آید. 0 :۳-۱۷۷ < ما بنابراین با توجه به مطالب مطرح شده هر جه قدر که دیرش اوراق بهادار با دریافتی ابت در پرتفوی افزایش یابد. ربسک پرتفوی نیز افزایش می یابد و بر عکس. 8

صفحه 95:
تحدب: ‎Convexity‏ ‏با توجه به مطالب بیان شده فهميديم که دیرش یک رابطه خطی بین تغییرات قیمت در ازای تغییر در نرخ بهره ایجاد می کند. در حالی که يك رابطه غير خطى بين اين دو وجود دارد. : ‎AP.‏

صفحه 96:
تغییرات به یک میزان در نرخ بهره بر قیمت دو اوراق تاثیرات متفاوتی ممکن است. داشته باشد 3 اين میزان تاثیر به انحنای منصنی بستگی دارد. به عبارتی هر چه میزان انحنای منجنی بيشتر باشد. آن ورثه حساسیت بيشترى نسبت 7 خواهد داشت. ie.

صفحه 97:
از آنجایی تحدب رابطه خطی بین تغییرات نرخ بهره و قیمت اوراق برثرار نمی نمایده می توان بیان نمود که دارای یک معادله سهمی می باشك :و اكو از انق معادله-مشتق :ذووورا بكبرتم آنكاه اين معادله به صورت زير خواهد بود: ‎Y = A(AR)? + BAR‏ اگر از تابع فوق مشتق اول بگیریم آنگاه: 8

صفحه 98:
1 ae 2A(AR) + B > 2A(AR)+B ‏برای تعیین انحنای منحنی سهمی از تابع فوق‎ ‏مشتق دوم می گیریم. پس آنگاه:.‎ ey 5(AR)2 ‏از مجموع روابط فوق می توانیم عبارت زير را به‎ ‏بدست بیاوریم:‎ A(A)? + B(A) Convex#t (AR)?+ DUR(AR) Pr ‏دُد‎

صفحه 99:
باید توجف‌داشت. که هچ ان تالا تن از باشد. ديرش معيار ضعيف ترى براى اندازه كيرى ميزان حساسيت قيمت اوراق در برابر تغييرات نرخ بهره مى باشد. از اهميت ویژه تحدب این است که هر جه تحدب ورقه قرضه بیشتر باشد با افزایش نرخ» ما تغیبرات بیشتری در قیمت اوراق ملاحظه خواهیم نمود. 8

صفحه 100:
همان گونه که در قسمت های قبل نیز بیان شد. ریسک های که بر بانک ها تاثیر گذار می باشد دارای تقسیم بندی های گوناگونی بوده. اما از چهار ریسک عمده تاثیر گذار که شامل ریسک عملیاتی. تجاری. وقابع و مالی. ‎Sw,‏ مالی بیشترین تسایر را بر موسسات مالی و اعتباری داشته و در بین ربسک های مالی نیز ریسک اعتباری از اهمیت وه ای برخوردار می باشد.

صفحه 101:
Credit Risk ‏ريسك اعتباری:‎ اندازه كيرى و درجه بندى ريسك اعتبارى براى اولين بار در سال ۱۹۰۹ توسط جان مودى بسر روی اوراق قرضه صورت كرفت. شباهت زياد تسهيلات اعتبارى باأنك ها واوراق قرضه باعث شد تا اندازه گیری ربسک عدم پرداخت اصل و بهره وام ها از سوی محققین مورد بررسی قرار

صفحه 102:
به دلیل شکست بانک هایی هم چسون هرشستات بانک آلمانی و فرانکلین ناش‌نال آمریکا در سال ۴ یکی از بانک های بزرگ امربکا درصدد بر آمد تا علت این ورشکستگی را بررسی نماید. علت شکست هرشتات بانک انتقال وجوه بسرای کسب بازده بیشتر جهت پوشش زبان های آشکار نشده در عملیات پر مخاطره بود. حب

صفحه 103:
شکست های فوق باعث شد تسا در سال ۱۹۸۶ روسای سابق کمیته بال و فدرال رزرو مقدمات شکل گیری بحث ربسک اعتباری و کفایت سرمایه را مطرح نمایند. ربسک اعتباری در خصوص تسهیلات ‎ig lac!‏ غبازفسة از عنم اشنلی #امل دنت فرط گیرندگان تسهیلات بانکی. به دلیل عدم توانایی و یا عدم تمایل آنان مطابق با مفاد قرارداد فی مابین. 8

صفحه 104:
به صورت بسیار کلی و مطابق با تعریف بانک مرکزی می توان گفت ربسک اعتباری. احتمال بروز زیان ناشی از قصور طرف مقابل می باشد. از يرداخت وام مى توان به عنوان عامل ايجاد كننده ريسك اعتبارى در باأنك ها نام

صفحه 105:
ذكراين نکته ضروری است که بانک ها علاوه بر كنترل ريسك اعتبارى تى تك وام هابايد ريسك مجموعه پرتفوی خود را نیز كنترل با توجه به تنضوع و پیچیدگی فعالیت های بانکی در عصر جدید. امروزه من‌ابع درام‌دی بانک. کمتر از تسهیلات اعطای خلق می گردد. ie.

صفحه 106:
عمده در آمدهای بانک از محل نوآوری های بانکی همچون کارمزد ارائفه خدمات مالی. قراردادهای معاوضه نرخ بهره و ارز ‎Swap‏ ‏۲ . قراردادهاى آتى نرخ سيره و فروش وام هاء و يا به عبارت ديكر تبديل به اوراق بهادار کردن 5660۲۲2811010 وام ها در بازارهای پولی و مالی می باشد. ie.

صفحه 107:
با توجه به مطالب بیان شده. بانک ها دارای دو فعالیت اصلی به قرار زیر می باشند: (- آنها محصولات و خدمات مالی به مشتریان عرضه ۲- آنها در زمینه واسطه گری مالی و مدیریبت ریسک دو فعالیت فوق برای بانک ها ریسک ایجاد می نمای‌د. بنابراین مدیربت ریسک و همچنین توجه به ساختار سرمایه و بودجه بندی سرمایه در ایجاد ارزش در بانک ها موثر می باشند و عملیات فوق یک فرآیند بک پارچه ial a

صفحه 108:
مطالعات انجام شده: منشا مطالعات اولیه صورت گرفته در ارتباط با ریسک اعتباری مربوط به شرکت های نجاری بسوده که ارتباط پیدا می کند با مطالعات پیش بینی و ورشکستگی شرکت ها. اولین مدل ورشکستگی توسط تیور در سال ۱۹۶۶ ارائه گردید. ورشکستگی شرکت ها را می توان توسط رگرسیون لوجحستیک چند متغیره اندازه

صفحه 109:
آلتمن ریسک اعتباری اوراق قرضه شرکت ها را با استفاده از مدل نمره دهی چند متغیره که به مدل نمره 2 شهرت یافت را ارائه نمود. کارهای انجام شده توسط آلتمن. ساندرز و آلن از کار آبی این مدل ها در پیش بینی ریسک اعتباری خبر می دهد. همچنین المر و بروفس‌کی در سال ۱۹۸۸ از مدل های شبکه عصبی چند لایه پرسپترون 8

صفحه 110:
برای تعیین ریسک اعتباری استفاده نمودند و نتیجه گرفتند که قدرت تبیین این مدل ها بیشتر از مدل نمره دهی می باشد. در سال ۸ جی.. پی . مورگان مدل اعتبار سنجی و تریسی نیز در سال ۱۹۹۸ از مدل ارزش در معرض خطر جهت تعیین ربسک اعتباری استفاده نمودند. سرآغاز شکل گیری خلق مقررات برای کنترل ریسک اعتبارى و بحث كفايت سرمايه را بايد به سال 1988 نسبت داد كه توسط كميته بال و فدرال رزرو صورت 0-2 |

صفحه 111:
می دانیم که در همه انواع ريسك ها ما بهد سه عامل مشترک برخورد می نمائّیم که آنها عبارتند از: ‎)١‏ هر عمل به بيش از یک نتیجه ختم می شود. ‏؟) آن نتيجه از قبل مشخص نيست. ‏۳ احتمال آن وجود دارد که حداقل یکی از این نتایج نامطلوب باشد. ‏از آنجایی که عمده اعتبارات پرداخت شده توسسط بانکها در فعالیت های تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین وام دهنده با هر سه پیش شرط مهم

صفحه 112:
ريسك مواجه مى باشد و از طرف ديكر بسيارى از عوامل ريسك نيز خارج از كنترل وام كيرنهه و وام دهنده قرار داشته و مى تواند تصادفى ‎(SLB)‏ ‏باشد. و در نتيجه كاهى اين نوع از معاملات مى تواند تحت تاثیر ربسک های حقیقی قرار گیرد. با توجه به نوع آوری های ایجاد ش.ده در بخش خدمات موسسات مالی. به علت این که حدود 1۸۰ ترازنامه بانک درگیر ربسک اعتباری است. بن‌ابراین ریسک اعتباری بیشترین سم را در عدم توفیق این موسسات دارا می باشد. 8

صفحه 113:
انواع ریسک اعتباری: سه نوع از مهم ترین ریسک ها اعتباری عبار تند از: ‎Spook pars Soy 1‏ کننده ۲ ریسک شرکت ۲ ریسک کشوری که مربوط به تسهيلات اعتباری اعطا شده به دولت ها است. از مهم ترین اصول مدیریت ریسک اعتباری می توان به موارد زیر اشاره نمود: 9۰

صفحه 114:
ایجاد تنوع در: الک‌سپین: مشتریان ب- بین بخش ها (صنعت. تجارت. کشاورزی) ج- بين سررسید وام ها د- بين محصولات ر- مناطق جغرافیایی ۲) استفاده از معیارهای بسیار دقیق اعتباری الف - استفاده از سبستم رتبه بندی و درجه بندی, اعتبارات و مشتریان 8

صفحه 115:
۳ استفاده از متدولوژی سازگار برای اندازه گیری ریسک پس از بیان انواع ریسک اعتباری در موسسات مالی و اعتباری, حال به بيان جكونكى مديربت ie.

بنام ایزد ریسک های مترتب بر بانک ها ،یا به اندازه‌ایی که تالش کرده‌ایی آرزو کن یا هر آرزویی که داری به اندازه‌اش، تالش کن ویلیام شکسپیر در طول حیات بشری ذخیره سازی آنچه مازاد بر مصرف انسان ها بوده همیشه وج,,ود داش,,ته است. انسان همیشه از آینده خ,,ود نگران اس,,ت، آینده ای که شاید گاهی وقت ها ممکن اس,,,ت هرگز به وقوع نپیوندد. برای اینکه بتوانیم ریسک های م,,ترتب ب,,ر بانک را توضیح دهیم ،ابتدًا پیدایش پول و بانک را توضیح می دهیم. پيدايش پول و بانك: اگر به تاريخچه پيدايش پول برگرديم پول در ط,,ول حيات خود از مراحل مختلف عبور نموده است و در هر دوره به اشكال گوناگون ظهور و ب,,روز كرده اس,,ت ،از پول كااليي گرفته تا پول الكترونيك. هر چند در منشور حمورابي ششمين پادش,,اه باب,,ل قوانين و مقرراتي در ارتباط با وام دادن و پ,,,,,ذيرش سپرده بيان شده است اما پيدايش بان,,ك را بايد ب,,ه دوران انتقال نظام اقتصادي از مبادله پاياپاي به دوران اقتصاد پولي نسبت داد. در اين زمان است كه بانك جايگاه خ,,ود را در براي تسهيل مبادالت در نظ,,,,,ام اقتصادي باز نمود. واژه بانك ممكن است از واژه بان,,,ك در زبان آلماني به معناي شركت و يا از واژه بانكو در زبان ايتالياي به معناي دكه كه مح,,ل كسب صرافان در ايتاليا بوده اخذ شده باشد. با مطالعه تاريخ مي توان نشانه هاي از وج,,ود معامالت بانكي در امپراطوري هاي ق,,ديم باب,,ل، چين ،ايران ،يونان و روم دست يافت. اما طبق مدارك اولين بانك مدرن ب,,ه ش,,كل امروزي در جنواي ايتاليا در سال 1406ميالدي پا به عرصه وجود گذاشت. تعريف بانك: طبق تعريف بانك يك نهاد مالي است كه در بازار پول به فعاليت مي پردازد و به عنوان عامل سپرده پذير و وام دهنده وجوه مالي در اقتصاد مي باشد. در برخي از كش,,ورها همانن,,د ژاپن و آلمان بانك ها مج,,,وز شركت داري را دارن,,,د ،اما در آمريكا از اين كار منع شده اند. كاركردهاي بانك: براي بانك ها دو كاركرد اساسي تعريف شده است -1 :سیستم پرداخت -2 ،واس,,,طه گري مالي )1سيستم پرداخت در اين كاركرد بانك ها با خلق ابزارهاي الزم قدرت انتقال وجوه در نظام مالي را فراهم مي آورند .يعني در قالب حساب هاي پس ان,,,داز و ديداري به مشتريان خدمات ارائه مي نمايد. )2واسطه گري مالي در اين نقش بان,,ك ها با توج,,ه ب,,ه ت,,ابع مطلوبيت افراد جامعه سپرده هاي كوتاه م,,دت، ميان مدت و بلند مدت آنها را قب,,ول نم,,وده و امكان انتقال آنها به متقاضيان اين سپرده ها را فراهم مي نمايند و از اين طريق كاركرد واس,,طه گري مالي را فراهم مي نمايند. عمده خدمات بانكي: )1خلق و انتشار چك هاي بانكي ب,,ه عن,,وان وس,,يله پرداخت. )2انتقال وجوه از طٌر ق مختل,,,,ف( تلگراف ،تلفن ،تلفن، اينترنت و )..... )3انتشار برات )4قبول سپرده )5اعطاي وام جهت خريد ،ساخت و....... )6اعطاي خدمات اعتبارات اسنادي ،ضمانت نام,,,ه هاي ارزي )7مبادالت ارزي )8پذيره نويسي اوراق بهادار به خص,,وص اوراق قرض,,ه و خدمات ديگر كاركردهاي اقتصادي بانك ها: )1انتشار پول در قالب چك هاي بانكي )2مبادالت وجوه در اتاق پاياپاي )3واسطه اعتباري (دريافت وج,,,وه و دادن وام) )4بهبود كيفيت اعتباري ( ايجاد پرتف,,,وي منابع و مصارف و در نتيجه كاهش ريسك) )5توسعه سررسيد مقررات بانكي: اين مقررات چگونگي ورود و خروج ب,,,ه اين صنعت را مشخص مي نمايد و عم,,دتًا از س,,وي كميته بال( بازل) تع,,,يين مي گردد .همانن,,,د ريسك عملياتي بانك ،كفايت سرمايه و غيره. انواع بانك ها: )1بانك داري خرد )2بانكداري كسب و كار )3بانك داري شركتي )4بانك داري خصوصي )5بانك سرمايه گذاري )6بانك مركزي الف) بانك داري خرد: در اين نوع از بانك داري ،بان,,ك ب,,ه ارائ,,ه خ,,دمات ب,,ه اش,,خاص حقيقي و شركت هاي كوچك مي پردازد .از انواع بانك هاي خرد مي توان به موارد زير اشاره نمود: )1بانك هاي تجاري :كه وظيفه سپرده پذيري و اعطاي وام را دارند. )2بانك هاي جمعيتي)Community Banks (: به فعاليت هاي بانكي در محدوده جغرافياي معين مي پردازند. )3بانك هاي توسعه جمعيتي: (Community Development ) Bank اين بانك ها براي توسعه كسب و كارهاي كوچك فعاليت مي پردازند. )4بانك هاي پس انداز پستي: ‏Postal ‏Saving Bank اين بانك ها عمليات سپرده پذيري را از طريق پست انجام مي دهند. )5بانك هاي خصوصي براي ثروت مندان مديريت پول و سرمايه را انجام مي دهند. ‏Parivat Banks )6بان,,,ك هاي فرا منطق,,,ه ايOffshore : ‏Banks اين نوع از بانك ها در مناطقي كه داراي مزيت خاص به ويژه مزيت مالياتي باشند ،تشكيل گرديده و آنگاه در ديگر مناطق خود را توسعه مي دهند. )7بانك هاي پس اندازSaving BankS: هدف اوليه اين بانك ها دسترسي عم,,وم مردم ب,,ه خدمات سپرده اي بوده ،ولي در حال حاضر به اعطاي وام خدمات بيمه اي و پرداخت وج,,وه وام ب,,ه بنگ,,اه هاي كوچك مي پردازد. )8بانك هاي اخالقيEthical BankS : اين بانك قبل از انجام فعاليت هاي سرمايه گذاري، با تجزيه و تحليل عمليات مورد نياز مش,,,تريانش، سرمايه گذاري ها را بر اساس مسئوليت اجتماعي طبقه بندي مي نمايد. )9بانك هاي اسالمي: این بانک ها بر اساس موازین شرعی دین مبین اسالم از جمله حرام دانستن نرخ بهره به فعالیت می پردازند. پس از بیان انواع بانک در جهان که در قسمت قبل آنها را مورد بررسی قرار دادیم ،ابت,,دًا ب,,ه بیان تعریفی از ریسک پرداخته و آنگاه ریس,,ک های که بانک ها را تحت تاثیر قرار می دهن,,د و نحوه محاسبه آنها خواهیم پرداخت. بايد توجه داشت كه كليه مؤسسات و بنگ,,اه هاي اقتصادي بدون توجه به نوع فعاليت و ه,,,دفي كه دنبال مي‌كنند ،خود را همواره در معرض ريسك قرار مي‌دهن,,,د. بنابراين مي‌توان گفت كه: « ريسك جزء ذات كليه فعاليت‌هاي اقتصادي است» بنابراين احتمال به صفر رساندن ميزان ريس,,ك در فعاليت‌هاي مالي نيز بسيار اندك است .بر اين اساس يك نهاد مالي در راستاي كار خود ناگزير اس,,ت كه ريسك را بپذيرد. منابع و محرك هاي ريسك در يك سازمان محرك هاي ريسك ):رويدادهاي ريسك( :رويدادهاي خارج از سازمان تغييرات قيمت در بازار - ورشكستگي شركت ها - ...و - :رويدادهاي داخلي  :منابع ريسك سوء مديريت  نقايص فرآيند ها  قصور و اشتباهات نيروي انساني  نقايص فن آوري  كاهش حجم معامالت - اعتصابات گارگري - ...و - اثرات مالي )زيان هاي غير منتظره( 2 0 بنابراين: مطلوب ترين روش كاهش پيام,,دهاي ن,,امطلوب ريسك ،استفاده از مديريت ريسك در كليه عملیات بانک مي باشد. موفقيت يك نهاد مالي در گرو طراحي و اعمال بهينه مديريت ريسك در آن نهاد خواهد بود. مديريت ريسك بر شناسايي ،اندازه‌گيري و كنترل انواع ريسك ها متمركز است. ريسك را در يك تقسيم بندي كلي مي توان به صورت زير نشان داد كه گاهي به آن كهكشان ريسك گويند: 22 در یک تقسيم بندي كلي ،ريسك را در سه طبقه اساسي به شكل زير قرار مي دهند: ريسک بازارکسب و کار ريسک هاي مالي کاهش ارزش سرمايه گذاري شرکت ها رکود بازار هاي پولي و مالي ريسک مالي نقدشوندگي دارايي ها ريسک بازار ريسک عملياتي ريسک اعتباري درماندگي مالي و ورشکستگي 23 ريسک نقدينگي سررسيد بدهي ها ريسک حوادث و رويدادهاي غير منتظره اتفاقات غيره منتظره غير مالي نامطلوب جهاني ريسك هاي مترتب بر بانك ها ريسك وقايع ريسك هاي تجاري ريسك هاي عملياتي ريسك سياسي ريسك قانوني ريسك استراتژي تجاري ريسك پراكنش بحران هاي منطقه اي ريسك عملياتي ريسك سيستم هاي داخلي و عمليا تي ريسك بحران هاي بانكي ريسك زير ساخت هاي مالي ريسك تكنولوژي ساير ريسك هاي برون سازماني ريسك كشوري(سيستم) ريسك سو مديريت و اختالس ريسك هاي مالي ساختار ترازنامه ساختار درآمد و سود آوري كفايت سرمايه ريسك اعتباري ريسك نقدينگي ريسك نرخ بهره ريسك بازار ريسك ارزس پول بنابراين: مطلوب ترين روش كاهش پيام,,دهاي ن,,امطلوب ريسك ،استفاده از مديريت ريسك در كليه مراحل مي باشد. موفقيت يك نهاد مالي در گرو طراحي و اعمال بهينه مديريت ريسك در آن نهاد خواهد بود. مديريت ريس,,ك ب,,ر شناسايي ،ان,,دازه‌گيري و كنترل انواع ريسك ها متمركز است. 25 فرآيند تصميم گيري در مديريت ريسک شناسايي مخاطرات نظارت بر نتايج و اصالح روش ها اجراء روش منتخب ارزيابي پيامدها و زيانهاي بالقوه انتخاب روش 26 مي توان مديريت ريسک ها در بانک را بر اساس عوامل زير تعيين مي گردد: روش ها نير و ي م ت خ صص زير ساخت ها و فرآيندها 27 از آنجايي كه ريسك داراي سطوح متفاوتي مي باشد ،در نتيجه نمي توانيم در كليه س,,طوح از ريسك روش هاي يگانه اي جهت برخورد با آن داشته باشيم .بنابر اين مي بايست ابتدًا شناختي از استراتژي هاي گون,,,اگون مقابل,,,ه با درجات مختلف ريسك را داشته باشيم: در اساليد زير انواع استراتژي هاي مقابل,,,ه با ريسك را نشان مي دهد. 28 :ماتريس انتخاب استراتژي ريسك 29 ساختار سازماني تصميم گيري مديريت ريسك در سازمان ها: مديريت عالي سازمان كميته مديريت ريسك تدوين استراتژي و تعيين حدود -1شناسايي ،مراقبت و اندازه‌گيري ريسك -2تدوين سياست ها و فرآيندها -3بررسي مدل هاي قيمت‌گذاري -4شناسايي ريسك‌هاي جديد -5كنترل ريسك 30 پس از تقسيم بندي انواع ريسك ما آن را در س,,ه طبق,,ه عمده قرار مي دهيم .اين س,,ه طبق,,ه عبارتن,,د از ريس,,ك اعتباري ،ريسك بازار و ريسك نقدينگي. ابتدًا تعريفي از اين ريسك ها ارائه نموده و آنگاه ان,,واع مدل هاي كه مي توانن,,د اين گون,,ه ريس,,ك ها را م,,ورد سنجش قرار دهند ،مطرح و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. 31 ريسك اعتباري: ريسكي است كه ،بر اساس آن قرض كننده وجوه قادر به پرداخت اصل و فرع وام و یا ب,,دهي خ,,ود طبق شرايط مندرج در قرارداد نمي باشد .به عبارت ديگر مطابق اين ريسك ،بازپرداخت ها يا با ت,,أخير انجام شده و يا اصًال وصول نمي‌شوند. اين امر موجب ايجاد مشكالتي در گردش وج,,,وه نقد بانک ها مي‌شود. سه نوع مهم ريسك اعتباري عبارتند از: ‏ريسك شخصي يا مصرف كننده ‏ريسك شركت ‏ريسك كشوري 32 ريسك عملياتي: عبارتس,,ت از زيان م,,ورد انتظ,,ار (يا غ,,ير منتظره) ناشي از خطاهاي انساني ،تقلب ،ب,,روز اشكال در روش هاي انجام كار ،ض,,عف فن آوري و يا عوامل بيروني. عوامل فوق باعث ايجاد زيان براي بانک و یا بنگاه اقتصادي مورد نظر مي گردد ،كه اين زيان در شكل زير نشان داده شده است. 33 عوامل ايجاد كننده ريسك عملياتي اشکال در روش های انجام کار ضعف فناوری تقلب خطاهای انسانی 34 اجزای ریسک عملیاتی ریسک افراد ریسک فرآیند ریسک رویدادهای داخلی ریسک سیستم‌ها و شیوه‌های داخلی ‏ریس,,ک سیس,,تم و ش,,یوه‌های داخلی :این ریس,,ک ش,,امل ناکارآم,,دی دس,,تورالعمل‌های داخلی و برنامه‌های م,,دون در راستای نیل به اهداف سازمان می‌باشد. ریسک رویدادهای خارجی :این ریس,,ک ناش,,ی از روی,,دادهای برون سازمانی خارج از کنترل موسسه مالی می‌باشد .حیطه این ریسک بر حسب دامنه فعالیت بانک می‌تواند از تصمیمات محلی تا رویدادهای جهانی را شامل شود. ریسک فرآیند :این ریسک ش,,امل اش,,تباه در کن,,ترل اش,,کال رویه ها ،تفکیک نامناسب وظایف و ضعف در کنترل‌های داخلی است. ریسک افراد :این ریسک ناش,,ی از رفت,,ار غ,,یر ق,,انونی افراد، کالهبرداری و کوتاهی در عکس‌العمل آنها می‌باشد. طبق آخرین نظرسنجی انجام شده از بانک‌ها مهم ترین عام,,,ل زیان عملیاتی در صنعت بان,,,ک داری نقص کنترل‌‌های داخلی و 36 فرآیند‌های انجام کار است. ابزارهاي شناسايي ريسک عملياتي در بانک‌ها: بانک اطالعاتی رویداد‌های گذشته خودارزیابی تجزیه و تحلیل سناریو تجزیه و تحلیل محیطی روش امتیاز‌دهی شاخص‌های ریسک روش ترسیم ریسک ابزار‌های شناسایی ریسک عملیاتی روش‌های اندازه‌گیری پوشش سرمایه‌ای ریسک عملیاتی بانک‌ها رویکرد اندازه‌گیری پیشرفته رویکرد توزیع زیان رویکرد اندازه‌گیری داخلی رویکرد استاندارد شده رویکرد کارت امتیازدهی رویکرد شاخص پایه‌ای رويكرد شاخص پايه‌اي: این رویکرد ب,,,ه عن,,,وان ساده‌ترین و پرک,,,اربرد‌ترین روش اندازه‌گیری پوشش سرمایه‌ای ریسک عملیاتی ،ذخیره سرمایه‌ای مورد نیاز برای پوشش ریسک عملیاتی را بر پايه درصدی از درآمد ناخالص ساليانه مثبت بانک تعریف می‌نماید. اجراي اين روش براي مقابله با ريسك‌هاي عملياتي در بانک‌های كوچك با فعاليت‌هاي تجاري ساده مناسب است ،اما كميت,,,,ه بال استفاده از اين روش را در بانك‌هايي كه فعاليت بين‌المللي دارن,,د، توصيه نمی‌نماید.      ضریب پایه فعالیت‌‌های بانکی بر حسب ریسک عملیاتی ضریب پایه نوع فعالیت بانک 18% تامین مالی شرکت‌ها 18% مبادالت و فروش 12% بانکداری خرد 15% بانکداری تجاری 18% پرداخت و تسویه 15% خدمات نمایندگی(کارگزاری) 12% مدیریت دارایی‌ها 12% خدمات کارگزاری خرد ریسک تطبیق ()compliance risk طبق تعریف ،این ریسک از عدم تطابق و ثبات رویه در رعایت و انجام قوانین و مقررات پ,,,ولی ،مالی و بانکی اعم از ق,,,وانین داخلی بانک و قوانین خارجی (استاندارهای مالی ،قوانین بان,,ک مرکزی ،سیاست های پولی مالی بانک مرکزی ،قوانین حاکمیت / راهبرد شرکتی و )...و نوع عملکرد و "رعایت" این قوانین توسط بانک می باشد. عدم فعالیت درست در واحد تطبیق سبب آسیب به حسن شهرت بانک می شود. 47 ريسك بازار: ريسك بازار ناشي از تغييرات غير متعارف موج,,ود در قيمت هاي بازار مي باش,,د .اين ن,,وع ريس,,ك در گروه ريسك هاي پر مخاطره قرار مي‌گيرد ،كه در آن تغييرات قيمت های بازار ،منجر به سود و يا زيان مي‌ش,,,ود .اين نوع ريسك نه تنها در اثر تغييرات در قيمت هاي بازار بلكه در نتيجه واكنش و اقدامات معامل,,,,ه گراني ايجاد مي‌شود ،كه در جهت ريس,,ك پ,,ذيري و يا رهايي از ريسك تالش مي‌كنند. ريس,,,ك بازار از تغييرات در قيمت سرمايه ،كاال ،پول و ارز نشأت مي گيرد. بنابراين مهم ترين اجزاء تشكيل دهنده ريسك بازار عبارتند از :ريس,,,ك سرمايه، ريسك كاال ،ريسك نرخ بهره و ريسك نرخ ارز. ريسك نرخ ارز: ريسك نرخ ارز حاصل تف,,اوت هاي موج,,ود بين قيمت ارز رايج يك كشور و ساير ارزها مي باشد و در اثر نوسانات نابرابر نرخ هاي ارز ايجاد مي‌شود. 50 ريسك نقدينگي: 51 يكي از مهم ترين ريسك هاي بازار مالي، ريسك كمبود نقدينگي ب,,راي ايف,,اي تعه,,دات مالي است .اين ريسك بيان گر آن اس,,ت ،كه بنگاه براي پرداخت بدهي هاي خ,,,,ود در زمان سررسيد از منابع نقدي يا دارايي قاب,,,ل فروش كوتاه مدت كافي بهره مند نباشد. افت نقدينگي در يك موسس,,,,ه مالي باعث افزايش درجه اهميت آن در موسس,,,ه مالي مي گردد. فرآیند بحران نقدینگی: ورشگستگی و انحالل 52 نقصان ساختار عملیاتی نقصان ساختار مالی بحران نقدینکی و عدم توان پرداخت تعهدات کاهش درآمد یا افزایش هزینه ها تصميمات مديريت در رابطه با م,,ديريت ريسك: اگرچه استقرار مديريت ريسك هزينه ب,,ر مي باشد ،ولي اداره كردن ريسك از طريق كاهش زيان هاي احتمالي ناشي از ريسك مي تواند ب,,ر ارزش بنگاه اقتصادي بيفزايد. بطور كلي براي اداره كردن ريسك دو گزين,,ه پيش روي شركت ها است كه عبارتند از: 53 -1كاهش ريسك از طريق اجتناب از آن ت,,ا حد ممكن. در اين راه كار ،بانک ها و بنگاه ها از طريق ع,,دم ورود در فعاليت هاي با ريس,,,,,,,ك باال و معامالت ريسكي و سرمايه گذاري عايدات حاص,,له بان,,ک ،در دارايي هاي بدون ريسك س,,عي در كاهش ريس,,ك دارند. -2كاهش ريسك در س,,,,طح يكساني از سرمايه اقتصادي از طريق م,,ديريت ريس,,ك ،ساختار سرمايه و بودجه بندي سرمايه اي. راه كار دوم :مديريت ريسك در اين راه كار بانک ها و یا بنگاه ها ب,,راي م,,ديريت ريسك از 3روش مي توانند ،استفاده نمايند: -1تعيين حد كفايت سرمايه براي پوشش ريسك -2انتخاب بهینه پ,,روژه ها ب,,ر اساس م,,یزان تاثيرگذاری آنها بر ريسك كلي -3استفاده از ابزارهاي مديريت ريسك 55 انواع ريسك مؤثر بر سرمايه اقتصادي بانک ها: 56 اهداف مديريت ريسك اعتباري: بطور كلي مهم ترين اهداف مديريت ريسك اعتباري بشرح زير مي باشد: -1تدوين سياست هاي مديريت پرتفوي اعتباري -2بررسي عملكرد جاري و فرآيند اعطاي وام -3بررسي كيفيت پرتفوي اعتباري -4مشخص نمودن پرتفوهاي اعتباری با عملكرد ضعيف -5تدوين سياست هاي مديريت ريسك اعتباري -6طبقه بندي دارايي ها -7تهيه فرآيند تجزيه و تحليل اعتبار 57 -1تدوين سياست هاي مديريت پرتفوي: يكي از مكانيزم هاي كن,,ترل ريس,,ك در مديريت ريسك اعتباري ،تدوين سياس,,,ت ها و قوانين مرتب,,ط با پرتف,,وي اعتباري اس,,ت .در مديريت پرتفوي اعتباري بايد مشخص شود كه چه نوع اعتباراتي و با چه مح,,دوديت هاي ب,,ه مشتريان اعطا شود و وزن هر يك از اعتبارات در تركيب پرتفوي چگونه باشد. 58 ناظرين بانک ها (بنگاه ها) همواره مي‌بايستي توجه خاصي نسبت به سياست هاي قانوني ک,,ه توسط هيأت مديره وضع مي‌شود ،داشته باشند. 59 سياست‌هاي مديريت پرتفوي اعتباري: مهم ترين سياست هايي كه هيأت مديره بان,,ك در زمينه مديريت پرتفوي اعتباري بايد ب,,ه آنها توج,,ه نمايد ،عبارتند از: -1اعمال محدوديت بر وام هاي باز پرداخت نشده -2محدوديت هاي جغرافيايي -3ميزان تنوع پرتفوي -4توزيع وام ها از طريق طبقه بندي انواع وام -5سررسيد وام ها 60 ريسك نرخ بهره چيست: امكان ضرر ناشی از تغی,,,یرات نامساعد در ارزش دارایی ها و بدهی های حساس به نرخ بهره در نتیجه تغییر نرخ بهره امكان و میزان خطر تغییر ارزش دارایی ها یا بدهی ها (یا خالص آنها یعنی ارزش حقوق صاحبان س,,هام) ناشی از تغییر سطح مطلق نرخ های به,,ره ،حاش,,یه (اسپرید) بین دو نرخ (تنزی,,,ل جریان وج,,,وه آتی دارایی ها و بدهی ها) ،شکل منحنی بازده یا هر رابطه دیگر مربوط به نرخ بهره. اجزا تشكيل دهنده ريسك نرخ بهره: الف :ریسک قیمت گذاری مجدد ب :ریسک پایه ج :ریسک ناشی از اختیار ابتدًا به تعريف هر يك از اين ريسك ها و چگونگي ايجاد آنها مي پردازيم: الف :ریسک تطبيق جريانات ورودي و خروجي( قیمت گذاری مجدد) زمان بن,,دی سررس,,یدهاي دریافتي و پرداخ,,تي جریان های نقدی ثابت (از نظر مق,,دار ریالی تع,,يين شده) بانک ،تاثیر مستقیمی بر ارزش (قیمت بازاری) این جریان ها دارد. بايد توجه داشت كه هر چه مدت زمان دريافت یک جریان نقدی ثابت بلندمدت تر باشد ،تاثیرپ,,ذیری آن از نوسان نرخ بهره و بالطبع ریس,,,ک نرخ به,,,ره آن بیشتر خواهد بود. بنابراين اگر سررسید جریان های نق,,,,دی ورودی و خروجی بانک ها با هم به طور نسبي در تعادل و هم زمان نباش,,,ند و هم,,,ديگر را پوشش ندهن,,,د ،نوسانات نرخ به,,,ره تالطم بیشتری در ارزش حال این جریانات بوجود مي آورد و در نتيج,,,,ه قیمت یا ارزش بازاری آن متفاوت خواهد شد. ب :ریسک پایه: اگر بين نرخ بهره دريافتي دارايي ها و پرداختي بدهي ها ارتباط كامل و بهينه اي وجود نداشته باشد ،اين ريسك ايجاد مي گردد. به عنوان مثال اگر دارایی ها ت,,ابع ی,,ک شاخص نرخ بهره و بدهی ها ت,,ابع ش,,اخص نرخ بهره ديگر باشند ،ریسک پای,,ه ش,,کل می گیرد. ج -ریسک ناشی از اختیار: اين ريسك هنگامي ايجاد مي گردد كه طرفين وام گيرنده و وام دهن,,ده ب,,ه زمان سررسيدهاي قرارداد خود پاي بند نباشند و از اختيارات قرارداده شده در قرارداد خ,,ود بخواهند زودتر از سررسيد استفاده نماين,,د. به عن,,وان مث,,ال :سپرده گ,,ذار پنج ساله بخواهد زودتر از موعد قرارداد ،سپرده خود را دريافت نمايد. ما ابتدًا كليه سنجه هاي ريسك را م,,ورد بررس,,ي اجمالي قرار مي دهيم و آنگاه به تحليل سنجه هاي سنجه های حساسیت مي پردازيم. براي محاسبه ريسك سررسيد از سنجه هاي حساسيت كه در اين ارتباط به وجود آمده ان,,د، استفاده مي نمائيم: سنجه هاي حساسيت: اين گروه از سنجه ها م,,يزان حساس,,يت متغير وابسته را در ازاي تغيير ،متغير مستقل نشان مي دهد .از اين سنجه ها مي ت,,وان ب,,ه ديرش ،تحدب و ضريب بتا اشاره نمود. ديرشDuration : اين سنجه ريسك در سال 1938توسط فردريك مكالي ارائه گرديد .ديرش معياري است كه م,,يزان حساسيت اوراق قرضه و يا دارايي هاي با نرخ بازده ثابت را در برابر تغييرات نرخ بهره به ما نشان مي دهد. اين سنجه يك معيار ارزيابي ريس,,,ك اوراق بهادار با دريافتي ثابت است .ب,,ه عبارتي س,,نجه ريسك ديرش معياري مناسب ب,,راي س,,نجش ويژگي هاي زماني در مقايسه با معيار سررسيد مي باشد.  با توجه به رابطه فوق با بيان نمود كه: الف) اگر نرخ بهره بازار از نرخ به,,,,ره اوراق بيشتر باشد ،در نتيجه ارزش اوراق با دريافتي ثابت كاهش پيدا مي كند و در نتيجه اين اوراق را مي بايست به قيمت كمتري()Discount از ارزش اسمي به فروش رسانيد. ب) اگر نرخ بهره بازار از نرخ به,,ره اوراق كم,,تر باشد ،در نتيجه ارزش اوراق با دريافتي ث,,,ابت افزايش پيدا مي كن,,د و در نتيج,,ه اين اوراق را مي بايست به قيمت بيشتري( )Premiumاز ارزش اسمي به فروش رسانيد. از آنجا كه در اوراق قرضه اصل وام پرداخ,,تي در زمان سررسيد دريافت مي گردد ،مي توانيم ارزش ذاتي اوراق را به صورت زير بيان داريم:  74 اين رابطه از معكوس ب,,,ودن ارزش اوراق با نرخ بهره بازار حکایت می کند ،كه اين موض,,وع همان عامل ايجاد كنن,,ده ريس,,ك ب,,راي اوراق بهادار با دريافتي ثابت مي باشد. در نتيجه سنجه ديرش با ارائه شاخصي براي دوره بازيافت جريان هاي نقدي ،ريسك تغيير قيمت اوراق قرضه را در قبال نوسان نرخ به,,ره اندازه گيري مي نمايد. بايد توجه داشت كه از مفروضات اين س,,نجه ريسك ،خطي بودن رابطه بين نرخ بهره و قيمت اوراق با درآمد ثابت است. اگر بخواهيم شبيه سازي بين ديرش و ساير مباحث مالي داشته باشيم ،بهتر اس,,ت بگ,,وئيم كه ديرش به روش دوره بازگشت سرمايه كه ب,,ه تمام جريانات نقد آين,,ده توج,,ه داش,,ته باش,,د شبيه است: تعريف ديرش: ديرش يك نقطه از زمان اس,,ت كه در آن نقط,,ه جريان هاي نقدي كه مجددًا سرمايه گذاري مي ش,,ود دقيقًا داراي ارزش فعلي برابر ساير جريان هاي نقدي در آينده مي باشد. به عبارت ديگر دیرش معیاری است که در آن زمان بن,,دی ،سررس,,ید کلی,,ه جریان,,ات نق,,دی ورودی و خروجی بر اساس سهم هر بخش از جریان تنزی,,,,ل شده ،از کل ارزش حال جریان های نقدی م,,وزون می شود. به بيان ديگر ،دیرش میانگین موزون زمان جریانات نقدی تنزیل شده می باشد. با ذكر يك مثال ابتدًا ديرش را از ديدگاه ميانگين وزني مورد بحث و تجزيه و تحليل قرار مي دهيم: فرض كنيد ما چهار نوع از اوراق بهادار ب,,,ه همراه جريانات نقد آنها به شرح ص,,,فحه بع,,,د در اختيار داريم: CF سال اول سال دوم سال سوم سال چهارم ‏BOND 10 10 110 ‏A 10 ‏B 15 15 15 115 ‏C 20 20 20 120 ‏D 0 0 0 100 اگر به جريانات نقد اين چهار ن,,وع اوراق قرض,,ه نگ,,اهي بيندازيم و اگر ارزش پول را در نظر نگ,,يريم و فق,,ط زمان سررسيد را در نظر بگ,,يريم آنگ,,اه هر ورق,,ه داراي دوره بازگشتي كه به صورت زير محاسبه مي شوند ،خواهد بود: 79  80 اگر به سررسيد چهار ورقه فوق نگاهي بيندازيم، مي بينيم كه ورقه چهارم چ,,,ون هيچ جريان ورودي قبل از سال چهارم ندارد ،دقيقًا در همان سال چهارم اصل سرمايه را برگشت مي دهد ،ولي ورقه س,,وم در سه و نيم سال اصل پول را بر مي گرداند. حال اگر ما بخواهيم ارزش پ,,ول را ن,,يز ب,,ه مبحث زمان اضافه كنيم در حقيقت همان ديرش را محاسبه نموده ايم ،بنابراين مي توانيم ديرش را به صورت زير محاسبه نمائيم:  82  83 حال اگر بر اساس دو معيار ارائه شده و نرخ بهره پانزده درص,,,د ،بخ,,,واهيم اوراق بهادار با دريافتي ثابت را اولويت بندي كنيم آنگاه: 85 مدت زمان تا ديرش با نرخ ‏Bond مدت 3/44 3/29 ورقه A ورقه ‏B ورقه ‏C ورقه ‏D 4 4 3/57 3/44 3/2 4 3/33 4 4 سررسيد پانزده درصد 4/01  86  87  88  89 كه در فرمول فوق n :تعداد پ,,,,رداخت هاي باقي مانده C ،نرخ به,,ره پرداخ,,تي و Zتع,,داد دفعات پرداخت در طي يك سال كه ب,,ه ص,,ورت كسری از سال نوشته مي شود ،مي باشد.  91 در ارتباط با ديرش مي بايست به نكات زير توج,,ه نمود: )1ديرش يك ورقه اوراق با دريافتي ثابت از زمان سررسيدآن كمتر است. )2رابطه بين نرخ بهره و ديرش يك رابطه عكس مي باشد ،يعني اينكه هر چه نرخ بهره كاهش يابد ديرش عدد بزرگ تري مي شود. )3اوراق بهادار با پرداخ,,تي ث,,ابت اگر پرداخ,,تي نداش,,ته باش,,ند ،داراي زمان سررس,,يد و ديرش يكساني مي باشند.  93   95 تغييرات به يك ميزان در نرخ بهره بر قيمت دو اوراق تاثيرات متفاوتي ممكن است ،داشته باشد و اين ميزان تاثير به انحن,,اي منح,,ني بس,,تگي دارد .به عبارتي هر چه ميزان انحن,,اي منح,,ني بيشتر باشد ،آن ورقه حساسيت بيشتري نسبت به نرخ بهره خواهد داشت. 96   98 بايد توجه داشت كه هر چه تح,,دب بيش,,تر باشد ،ديرش معيار ض,,عيف تري ب,,راي ان,,دازه گيري م,,يزان حساس,,يت قيمت اوراق در براب,,ر تغييرات نرخ بهره مي باشد. از اهميت ويژه تحدب اين است كه هر چ,,,ه تحدب ورقه قرضه بيشتر باشد با افزايش نرخ، ما تغييرات بیش,,تری در قيمت اوراق مالحظ,,ه خواهيم نمود. 99 همان گونه که در قسمت های قبل نیز بیان ش,,,د، ریسک های که بر بانک ها تاثیر گذار می باشد دارای تقسیم بندی های گوناگونی بوده ،اما از چهار ریسک عمده تاثیر گذار که شامل ریسک عملیاتی ،تجاری، وقایع و مالی ،ریسک مالی بیش,,ترین ت,,اثیر را ب,,ر موسسات مالی و اعتباری داش,,ته و در بین ریس,,ک های مالی نیز ریس,,ک اعتباری از اهمیت وی,,ژه ای برخوردار می باشد. ريسك اعتباري: ‏Credit Risk اندازه گيري و درجه بندي ريسك اعتباري ب,,راي اولين بار در سال 1909توسط جان م,,ودي ب,,ر روي اوراق قرضه صورت گرفت. شباهت زياد تسهيالت اعتباري بان,,,ك ها و اوراق قرضه باعث شد تا اندازه گيري ريسك عدم پرداخت اصل و بهره وام ها از سوي محققين مورد بررسي قرار گيرد. به دليل شكست بانك هايي هم چ,,ون هرش,,تات بانك آلماني و فرانكلين ناش,,,نال آمريكا در سال ،1974يكي از بانك هاي بزرگ آمريكا درصدد برآمد تا علت اين ورشكستگي را بررسي نمايد. علت شكست هرشتات بانك انتق,,ال وج,,وه ب,,راي كسب بازده بيشتر جهت پوشش زيان هاي آشكار نشده در عمليات پر مخاطره بود. شكست هاي فوق باعث شد ت,,,ا در سال 1986 روساي سابق كميته بال و فدرال رزرو مقدمات شكل گيري بحث ريس,,,ك اعتباري و كف,,,ايت سرمايه را مطرح نمايند. ریسک اعتباری در خصوص تسهیالت اعطایی: عبارتست از عدم ایف,,ای کام,,ل تعه,,دات توس,,ط گیرندگان تسهیالت بانکی ،به دلیل عدم توانایی و یا عدم تمایل آنان مطابق با مفاد قرارداد فی مابین. به صورت بسیار کلی و مطابق با تعریف بانک مرکزی می توان گفت ریسک اعتباری ،احتمال بروز زیان ناشی از قصور طرف مقابل می باشد. از پرداخت وام مي ت,,وان ب,,ه عن,,وان عام,,ل ايجاد كننده ريسك اعتباري در بان,,ك ها ن,,ام برد. ذکر این نکته ضروری است که بانك ها عالوه بر كنترل ريسك اعتباري تك تك وام ها بايد ريسك مجموعه پرتفوي خ,,ود را ن,,يز كن,,ترل كنند. با توجه به تن,,,وع و پيچيدگي فعاليت هاي بانكي در عصر جديد ،امروزه من,,ابع درآم,,دي بانك ،كمتر از تسهيالت اعطاي خلق مي گردد. عمده درآمدهاي بانك از محل نوآوري هاي بانكي همچ,,ون كارمزد ارائ,,ه خ,,دمات مالي، قراردادهاي معاوضه نرخ به,,,ره و ارز Swap ، contractقراردادهاي آتي نرخ به,,,,ره و فروش وام ها ،و يا به عبارت ديگر تب,,ديل ب,,ه اوراق بهادار كردن Securitizationوام ها در بازارهاي پولي و مالي مي باشد. با توجه به مطالب بيان شده ،بانك ها داراي دو فعاليت اصلي به قرار زير مي باشند: -1آنها محصوالت و خدمات مالي به مش,,تريان عرض,,ه مي كنند. -2آنها در زمينه واسطه گري مالي و م,,ديريت ريس,,ك فعاليت مي نمايند. دو فعاليت فوق براي بانك ها ريسك ايجاد مي نمايد، بنابراين مديريت ريسك و همچ,,نين توج,,ه ب,,ه ساختار سرمايه و بودجه بندي سرمايه در ايجاد ارزش در بانك ها موثر مي باشند و عمليات فوق يك فرآين,,د يك پارچ,,ه است. مطالعات انجام شده: منشا مطالعات اوليه صورت گرفت,,,,ه در ارتباط با ريسك اعتباري مربوط به شركت هاي تجاري ب,,,وده كه ارتباط پيدا مي كن,,,د با مطالعات پيش بيني و ورشكستگي شركت ها. اولين مدل ورشكستگي توسط بيور در سال 1966 ارائه گرديد ،ورشكس,,,تگي شركت ها را می ت,,,وان توسط رگرسيون لوجس,,تيك چن,,د متغ,,يره ان,,دازه گيري نمود. آلتمن ريسك اعتباري اوراق قرضه شركت ها را با استفاده از مدل نمره دهي چند متغيره كه به مدل نمره Zشهرت يافت را ارائه نمود. كارهاي انجام شده توس,,,ط آلتمن ،ساندرز و آلن از كارآيي اين مدل ها در پيش بيني ريسك اعتباري خبر مي دهد. همچنين المر و بروفس,,,كي در سال 1988از مدل هاي شبكه عصبي چند اليه پرسپترون براي تعيين ريسك اعتباري استفاده نمودن,,د و نتيج,,ه گرفتند كه قدرت تبيين اين مدل ها بيشتر از مدل نمره دهي مي باشد. در سال 1998جي .پي .مورگان مدل اعتبار س,,نجي و تريسي نيز در سال 1998از مدل ارزش در معرض خطر جهت تعيين ريسك اعتباري استفاده نمودند. سرآغاز شکل گیری خلق مقررات برای کنترل ریس,,ک اعتباری و بحث کفایت سرمایه را بای,,,د ب,,,ه سال 1986 نسبت داد که توسط کمیت,,ه بال و ف,,درال رزرو ص,,ورت گرفت. می دانیم که در همه انواع ریسک ها ما ب,,ه س,,ه عامل مشترک برخورد می نمائیم که آنها عبارتند از: )1هر عمل به بیش از یک نتیجه ختم می شود. )2آن نتیجه از قبل مشخص نیست. )3احتمال آن وجود دارد ک,,ه ح,,داقل یکی از این نتایج نامطلوب باشد. از آنجایی که عمده اعتبارات پرداخت شده توس,,ط بانکها در فعالیت های تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد ،بنابراین وام دهنده با هر سه پیش شرط مهم ریسک مواجه می باشد و از طرف دیگر بس,,,یاری از عوامل ریسک نیز خارج از کنترل وام گیرن,,ده و وام دهنده قرار داش,,ته و می توان,,د تصادفی (اتف,,اقی) باشد ،و در نتیجه گاهی این نوع از معامالت می تواند تحت تاثیر ریسک های حقیقی قرار گیرد. با توجه به نوع آوری های ایجاد ش,,,,ده در بخش خدمات موسسات مالی ،به علت این که ح,,دود %80 ترازنامه بانک درگیر ریسک اعتباری است ،بن,,ابراین ریسک اعتباری بیشترین سهم را در عدم توفیق این موسسات دارا می باشد. انواع ریسک اعتباری: سه نوع از مهم ترین ریس,,,,,ک ها اعتباری عبارتند از: )1ریسک شخصی یا مصرف کننده )2ریسک شرکت )3ریسک کشوری که مرب,,وط ب,,ه تس,,هیالت اعتباری اعطا شده به دولت ها است. از مهم ترین اصول مدیریت ریسک اعتباری می توان به موارد زیر اشاره نمود: )1ایجاد تنوع در: الف -بین مشتریان ب -بین بخش ها (صنعت ،تجارت ،کشاورزی) ج -بین سررسید وام ها د -بین محصوالت ر -مناطق جغرافیایی )2استفاده از معیارهای بسیار دقیق اعتباری الف -استفاده از سیس,,تم رتب,,ه بن,,دی و درج,,ه بندی ،اعتبارات و مشتریان )3استفاده از متدولوژی سازگار برای اندازه گیری ریسک پس از بیان انواع ریسک اعتباری در موسسات مالی و اعتباری ،حال به بیان چگ,,ونگی م,,دیریت ریسک اعتباری در نظام بانکی می پردازیم:

59,000 تومان