پاورپوینت
حسابداری

پاورپوینت حسابداری صنعتی یک

کتاب حسابداری صنعتی یک مؤلف : دکتر محمد عرب مازار یزدی حسابداری صنعتی یک در نیمسال چهارم و بعداز گذراندن درس اصول حسابداری 3 توسط دانشجویان حسابداری باید خوانده شود

محمدرضا ای

صفحه 1:
حسابدار ی صنعتی یک ولف : دکتر محمد عرب مازار یزدی ‎٠‏ مؤلف :

صفحه 2:
جایگاه درس * حسابداری صنعتی یک در نیمسال چهارم و بعداز گذراندن درس اصول حسابداری 3 توسط دانشجویان حسابداری ‎ub‏ ‏خو انده شود

صفحه 3:
فصل 1 کلیات ومفاهیم حسابدار ی بهای تمام شده فصل 2- روشهای طبقه بندی مفاهیم بهای تمام شده فصل 3- بهای تمام شده در موسسات خدماتی فصل 4 بهای تمام شده کالا در مژسسات بازرگانی فصل 5- بهای تمام شده کالا در موسسات تولید ی(نظام ادوار ی) فصل 6- حسابداری مواد وبهای تمام شده آن فصل 7- گردآوری اقلام بهای تمام شده دستمزد(نیروی ‎(SS‏ فصل 8- گردآوری اقلام بهای تمام شده سربار فصل 9 نظام دانمی بهای تمام شده-هزینه یابی سفارش کار فصل 10 نظام دانمی بهای تمام شده -هزینه یابی مرحله ای فصل 11 سیستم هزینه یابی مرحله ای کار در جریان ساخت فصل 12 سيستم هزینه یابی مرحله ای سروش میانگین درتعیین بهای تمام شده فصل 13 سیتم هزینه یابی مرحله ای روش اولين صادره از اولین وارده فصل 14 -بهای تمام شده استاندارد

صفحه 4:
‎٠‏ فصل اول ‎٠‏ كليات و مفاهيم حسابدارى بهاى تمام شده ‎٠‏ هدف كلى فصل: آشنايى با مفاهيم حسابدارى بهاى تمام شده و كاربردهاى ان در مديريت حسابدارى بهاى تمام شده يا حسابدارى صنعتى

صفحه 5:
۶ حوزه ای از حسابداری است که با اندازه گیری» ثبت و ‎٠‏ گزارش اطلاعات مربوط به اقلام بهای تمام شده سر و کار ۰ دارد.

صفحه 6:
۰ هر یک از اقلام بهای تمام شده به منزله ی استفاده از یکی از منابع شرکت است . ‎٠‏ کاربرد اصلی و اولیه اطلاعات بهای تمام شده بر ای مدیر ان تصمیم گیر ی و ارزیابی عملکرد است.

صفحه 7:
* حسابداری مدیریت: هنگامی که اطلاعات مربوط به بهای * تمام شده در داخل سازمان و توسط مدیران و به منظور * ارزیابی عملکرد فعالیتهای سازمان یا نیروی انسانی آن و یا ۶ به عنوان مبنایی برای اتخاذ تصميم به کار برده شود.

صفحه 8:
* حسابداری مالی: اگر اين اقلام توسط استفاده کنندگان خارجی نظیر سهامداران یا بستانکاران و به قصد ارزیابی عملکرد مدیران رده بالای شرکت و یا تصمیم گیری در مورد خود سازمان به کار رود. ۰ حسابداری مالی وحسابداری بهای تمام شده:

صفحه 9:
« استفاده کنندگان اصلی اطلاعات بهای تمام شده» مدیران هستند . * اطلاعات مورد نیاز استفاده کنندگان خارجی اطلاعات حسابداری بر مبنای اصول پذیرفته شده ی حسابداری تهیه می شود . مدیران در برقراری نظام اطلاعاتی بهای نمام شده نسبت به حسابداری مالی محدودیت کمتری دارند.

صفحه 10:
* به طور خلاصه حسابداری مالی و حسابداری بهای تمام شده در نوع استفاده کنندگان» محدودیت هاء مبانی ارزش گذاری» زمان تهبه گزارشات و دامنه شمول گزارش دهی با یکدیگر اختلاف دارند.

صفحه 11:
۶ در مواردی که از اطلاعات حاصل از حسابداری بهای تمام شده در حسابداری مالی استفاده می شود. ملزم به استفاده از بهای تمام شده تاریخی است.

صفحه 12:
کرک ای اد وهای هقی حور اطلاعات ریالی» اطلاعاتی در مورد ساعات کار کارکنان» مقدار تولید و احدهای مختلف یا ساعات فعالیت بخش های مختلف شرکت نیز ارائه می شود. ۰ استفاده از اطلاعات بهای تمام شده توسط مدیریت:

صفحه 13:
* حسابداری بهای تمام شده با فراهم آوردن اطلاعات لازم بر ای تعیین نتایج مالی حاصل از راه کار های مختلف از طریق تعیین بهای تمام شده ی هر یک از راه کارها و مقایسه اطلاعات حاصله به تصمیم گیریهای مدیریت در انتخاب ميان راه کارهای مختلف کمک می کند.

صفحه 14:
۰ اختلاف بهای تمام شده راه کارهای مختلف بهای تمام شده تفاضلی است . * از طریق فراهم آوردن اطلاعات و اقعی بهای تمام شده و مقایسه آن با انتظارات و پیش بینی های اولیه مبانی دقیق تری برای برنامه ریزی های بعدی فراهم می آید.

صفحه 15:
‎٠‏ . از طرف دیگر اختلاف ارقام برنامه ریزی شده برای هر ‏واحد و ارقام واقعی می تواند مبنایی برای سنجش عملکرد ‏مدیران و احدهای مختلف و تعیین میز ان دستیابی آنها به اهد اف و احدهای تحت سرپرستی ایشان باشد.

صفحه 16:
* بودجه انتظارات مدیریت از عملکرد و اقعی شرکت برای یک دوره مالی را مشخص می کند.

صفحه 17:
۶ حسابداری بهای تمام شده نشان می دهد که در زمینه ارقام بهای تمام شده» ارقام واقعی چقدر به ارقام بودجه نزدیک پا از آن دور است.

صفحه 18:
* عدم محدودیت در نوع اطلاعات مورد گزارش» پیشرفت ۶ سریع تکنولوژی کامپیوتر و کاهش حجم عمليات دفترداری. تغییر روشهای تولید و رقابت در صنایع مختلف برای ادامه فعالیت و بقا» از عوامل موثر بر پپشرفت حسابداری بهای تمام شده بوده است.

صفحه 19:
* بهای تمام شده :منابع از دست رفته برای تحصیل کالاها و تخدات مور دنا اميت" ۰ هزینه بهای تمام شده ای است که منافع مورد انتظار آن حاصل شده و عملاً برای کسب در آمدها ی دوره مالی معینی» از دست رفته است.

صفحه 20:
* و در برابر در آمدهای آن دوره قرار می گیرد. * آن بخش از بهای تمام شده که منافع مورد انتظار از آن حاصل نشده یا در واقع ارزش خود را از دست داده بدون آنکه منفعتی نصیب شرکت کرده باشد» زیان نامیده می شود.

صفحه 21:
* اقلام بهای تمام شده: ‎٠‏ بهاى تمام شده دستمزد» بهای پرداختی در مقابل استفاده از تلاش نیروی انسانی تولید کننده کالا و خدمات است.

صفحه 22:
‎٠‏ به دو قسمت تقسیم می شود:(1 مستفیم: دستمزد کارگرانی كه مستقيماً در توليد کالا یا خدمات دخالت داند. 2 (غیر ‏مستقیم

صفحه 23:
۰ یعنی دستمزد آن دسته از عوامل تولید که مستقیماً در تولید کالا یا ارائه خدمات دخالت ندارند اما به هر حال تولید کالا و ارائه خدمات بدون کمک آنها نیز میسر نیست.

صفحه 24:
‎٠‏ بهاى تمام شده مواد هم به دو بخش تقسيم می شود: * مستقیم: مواد اولیه ای که ماهیت کالای تولیدی به آنها وابسته است و مستقیما در تولید کالا نقش دارد. ‏۶ غیر مستقیم: در تولید محصولات بکار می روند .

صفحه 25:
* و وجودشان نیز ضروری است اما ماهیت کالای تولید شده مستقیماً به آنها وابسته نیست یا بخش قابل توجهی از ارزش مواد اوليه بكار رفته در محصول را تشکیل نمی| دهند.

صفحه 26:
* بهای تمام شده سربار یا بهای تمام شده عوامل عمومی تولید» بهای تمام شده آندسته از اقلام است که در تولید کالا و ارائه خدمات صرف می شوند.

صفحه 27:
* اما در زمره ی مواد مستقیم یا دستمزد مستقیم محسوب نمی شود. مثل دستمزد غیر مستقیم مواد غير مستقيم و اقلا*می نظیر هزینه استحلاک ماشین آلات. ‎٠‏ فصل دوم: روشهای طبقه بندی مفاهیم بهای تمام شده:

صفحه 28:
* هدف کلی فصل: آشنایی با روش های مختلف طبقه بندی مفاهیم بهای تمام شده و مفاهیم مربوط به هر یک از این روشها. * بر اساس عوامل و عناصر تشکیل دهنده محصول: » عناصر تشکیل دهنده بهای یک محصول: مستقیم: مثل مواد مسنقیم و دستمزد مستقیم

صفحه 29:
* غیرمستقیم یا سربار: مثل دستمزد و مواد غیرمستقیم و ساير هزینه های عمومی. * اقلامی از بهای تمام شده که مستقیماً در تولید محصول دخالت ندارند» سربار تولید نامیده می شوند. * بر اساس ارتباط با فرآیند تولید:

صفحه 30:
* بهای تمام شده (هزینه) تبدیل: برای تبدیل مواد اولیه به محصول ساخته شده به کار می روند. ‎٠‏ سربار تولید + دستمزد مسنقیم < هزینه تبدیل ‏* مواد مستقيم + دستمزد مستقيم -هزينه اوليه توليد

صفحه 31:
* بر اساس ارتباط با حجم تولید: * متغیر: جمع هزینه متغیر با افزایش حجم تولید» افز ايش می یلد اما مقدار آن بر ای‌یک ‎Cl Cua alg‏

صفحه 32:
+ ثابت: جمع هزینه ثابت با افزايش حجم تولید در یک محدوده معین تولید ثابت و مقدار آن برای یک و احد کاهش می یابد. * نیمه متغیر یا مختلط: ترکیبی از هزینه های ثابت و متغیر است: که کاملاً ثابت است و نه کاملاً متغیر .

صفحه 33:
‎٠»‏ اطلاعات حاصل از تفکیک اقلام بهای تمام شده به ثابت» متغیر و نیمه متغیر در کنترل و تهیه بودجه نقش مهمی دارد. ‏* بر اساس فعالیتهای مختلف: ‏* اقلام بهای تمام شده تولید: شامل مواد مستقیم دستمزد مستفیم و سربار.

صفحه 34:
فصل سوم. * 1- روش جمع آورى اقلام بهاى تمام شده: ‎٠‏ در موسسات خدماتىء اقلام بهاى تمام شده خدمات در خصوص تعيين بهاى تمام شده خدمات مورد ارائه به مشتریان گردآوری شود .

صفحه 35:
‎٠‏ حساب کار در جریان در موسسات خدماتی مرکز تجمع اقلام مختلف بهای تمام شده خدماتی است که به مشتریان شرکت ارائه می شود. 2- اجزای بهای تمام شده خدمات:

صفحه 36:
* در موسسات خدماتی دستمزد و سربار دو جزء اصلی بهای تمام شده خدماتی محسوب می گردد. * 3- محاسبه بهای تمام شده خدمات و نقش آن در مدیریت: روشهای محاسبه بهای تمام شده خدمات در موسسات خدمائی:

صفحه 37:
* الف - سرشکن کردن بهای تمام شده بین سفارشات در دست اقدام ب- تسهیم بهای تمام شده ببن دپارتمانها و قسمتهای مختلف شرکت لازم به ذکر است

صفحه 38:
* تسهیم اقلام بهای تمام شده بین کارها و پا خدمات در دست اقدام مربوط به مشتریان مدیریت را قادر خواهد ساخت که بهای تمام شده و آقعی هر یک از خدمات را با بهای تمام شده پیش بینی شده آن مقایسه کند .

صفحه 39:
‎٠‏ کنترلهای لازم را در نتیجه اين مقایسه برقرار کند و از طرف دیگر به کمک بهای تمام شده واقعی انواع خدمات مورد ارائه می توان به قیمت گذاری عینی تری بر ای خدمات دست یافت .

صفحه 40:
‎٠‏ در صورتيكه اقلام بهای تمام شده بر اساس دپارتمان ها یا فعلیتهای مختاف یک شرکت خدماتی تسهیم شود

صفحه 41:
* ملاک مناسبی بر ای سنجش عملکرد مدیر ان ‎٠‏ بخشهای مختلف شرکت یا مدیران مسئول انجام فعالیتهای مختلف فراهم می آورد و سنجش عملکرد نیز به نوبه خود مبنایی بر ای کنترل فعالیتهاست.

صفحه 42:
* نحوه محاسبه سود عملیاتی خدمات مختلف در موسسات خدماتی با کسر نمودن بهای تمام شده خدمات از در آمد مربوط به آن» سود ناویژه حاصل از خدمات بدست می آید.

صفحه 43:
۰ هنگامی که هزینه ها یا آتدسته از اقلام بهای تمام شده که به ‎٠‏ خدمت معینی مربوط نیستند از اين سود ناویژه کم می شود سود عملیاتی حاصل از ارائه خدمات بدست می آید. ‎٠‏ فصل جهارم: ‎٠‏ معادله كلى بهاى تمام شده خدمات در موسسات بازركانى و توليدى

صفحه 44:
* موجودی اول دوره‌+وارده به انبار طی دوره‌حخروجی از انبار +موجودی آخر دوره * این رابطه اساسی را می توان اين گونه نیز نوشت:

صفحه 45:
خروجی از انبار -موجودی اول دور ه+وارده طی دور مموجودی آخردوره ‎٠‏ لازم به ذكر است تفاوت اصلی اجز ای اين ر ابطه در موسسات بازرگانی و تولیدی تنها در ماهیت رقم «وارده به انبار طی دور ه» است .

صفحه 46:
* این رقم در موسسات بازرگانی نشانگر خرید خالص طی دوره و در موسسات تولیدی نشاندهنده تولید طی دوره مالی لبنت

صفحه 47:
۰ 1- نظامهای بهای تمام شده در موسسات بازرگانی: * نحوه محاسبه بهای تمام شده کالای فروش رفته و ارتباط اقلام مختلف بهای تمام شده در موسسات بازرگانی به شرح کر است *

صفحه 48:
‎cle ٠‏ تمام شده موجودی انتهای دوره - بهای تمام شده خرید خالص طی دوره + بهای تمام شده موجودی اول دوره < بهای تمام شده کالای فروش رفته

صفحه 49:
* نظامهای اصلی که در تعیین بهای ۶ تمام شده موجودیها و کالای فروش رفته در موسسات بازرگانی کاربرد دارند » عبارتند از : ‎٠‏ نظام دائمی و نظام ادواری نگهداری اطلاعات بهای تمام شده موجودیها.

صفحه 50:
‎٠‏ 2- نظام دائمی نگهداری اطلاعات بهای تمام شده موجودیها: ‎٠‏ ویژگی اصلی نظام دائمی موجودیها آن است که مانده حساب موجودی دائما در معرض تغییر است و با هر مورد خريد كالا يا فروش أن زياد يا كم مى شود.

صفحه 51:
* مهمترین حسن سیستم دائمی این است که دائما بهای تمام شده موجودیها را در اختیار استفاده کننده این اطلاعات می گذارد و عیب اصلی آن افزایش حجم عملیات دفترداری (در صورت تعدد دفعات خرید و فروش) است.

صفحه 52:
* 3- نظام ادواری اطلاعات بهای تمام شده موجودیها: ۰ حساب موجودی کالا در نظام ادواری نقش فعال ندارد و صرفا رقم موجودی ابتدای دوره را تا پایان همان دوره نگاه می دارند:

صفحه 53:
‎٠‏ و افزايش موجودیها در این نظام به حساب خرید کالا و کاهش موجودیها (در نتیجه فروش کالا) به حساب فروش منظور می گردد.

صفحه 54:
‎٠‏ در نظام فوق با شمارش فیزیکی موجودیها و ‎٠‏ تعيين بهای تمام شده موجودیهای باقیمانده می توان در پایان یک دوره مالی بهای تمام شده کالای فروش رفته یا مانده موجودیها را محاسبه نمود. ‏* 4- محاسبه بهای تمام شده کالا:

صفحه 55:
۶ روشهای تعیین بهای تمام شده موجودیها یا مفروضات مربوط به نحوه گردش موجودیها در انبار عبارنند از: روش شناسایی ویژه» روش اولین صادره از اولین و ارده» روش اولين صادره از آخرین وارده و روش میانگین.

صفحه 56:
* روش شناسایی ویژه: این روش مبتنی بر ردیابی تک تک کالاهای وارده به انبار است و طبعا در مواردی که گردش کالا در انبار زياد است کاربرد آن دشوار خواهد بود.

صفحه 57:
* در موسسات بازرگانی بهای تمام شده کالای موجود در انبار و بهای تمام شده کالای فروش رفته دورقم کلیدی در ارتباط با بهای تمام شده محسوب می گردند که به ترتیب در ترازنامه و صورت سود و زیان عنوان می گردند.

صفحه 58:
* در نظام ادواری رقم موجودی انتهای دوره. از طریق شمارش فیزیکی موجودیها تعیین می گردد چرا که موجودی ابتدای دوره در حساب موجودی ک و خریدهای طی دوره در حساب خرید منعکس گردیده اند.

صفحه 59:
‎٠‏ صورت بهای تمام شده کالای فروش رفته: صورتی است از اقلام موثر بر تعیین بهای تمام شده کالای فروش رفته برای یک دوره مالی معین که اين اقلام عبارتند از :

صفحه 60:
‎٠‏ بهای تمام شده کالای فروش رفته برای یک دوره مالی ‏معین که این اقلام عبارتند از : بهای تمام شده موجودی ‎VIS‏ ‏در ابتدای دوره» خرید کالا و هزینه حمل آن (و احتمالا هر گونه برگشت از خرید)

صفحه 61:
* و بالاخره بهای تمام شده موجودی کالا در انتهای دوره که رقم نهایی این صورت. بهای تمام شده کالای فروش رفته لبنت

صفحه 62:
* فصل پنجم: ‎٠‏ بهاى تمام شده کالا در موسسات تولیدی - نظام ادواری ۶ 1- معادله بهای تمام شده کالای فروش رفته

صفحه 63:
۰ بهای تمام شده کالای ساخته شده در انتهای دوره بهای تمام شده تولیدات طی دور ه+ بهای تمام شده موجودی کالای ساخته شده در ابتدای دور ه-بهای تمام شده کالای فروش رفته

صفحه 64:
۰ 2- صورت بهای تمام شده کالای ساخته شده (صورت بهای تمام شده تولید): ۰ صورت بهای تمام شده تولید صورتی است که نحوه ارتباط اقلام بهای تمام شده مرتبط با تولید در موسسات تولیدی را نشان می دهد .

صفحه 65:
+ شامل اقلام زیر می باشد: * بهای تمام شده مواد مصرفىء دستمزد مسنقیم پرداخت شده طی دوره بهای تمام شده سربارو کاردرجریان ساخت ابتداو انتهای دور ه.

صفحه 66:
بهای تمام شده کالای تولید شده: بهای تمام شده مواد مستقیم: موجودی مواد مستقیم ابتدای دوره + خرید خالص مواد طی دوره موجودى مواد مستقيم انتهاى دوره + بهاى تمام شده دستمزد مستقيم

صفحه 67:
+ بهای تمام شده سایر عوامل تولید (سربار) = بهای تمام شده عوامل تولید طی دوره + بهای تمام شده کالای نیم ساخته ابتدای دوره حجمع کار در جریان تولید طی دوره بهای تمام شده کار در جریان (کالای نیم ساخته) انتهای دور ه

صفحه 68:
۰ < بهای تمام شده کالای ساخته شده طی دوره ‎٠»‏ 3-روش ادواری بهای تمام شده ۰ نظام دائمی به کمک حساب دائمی «کار در جریان ساخت» مداوماً اطلاعاتی درباره کار در جریان ساخت»

صفحه 69:
۰ _ کالای تکمیل شده و بهای تمام شده کالای ساخته شده فر اهم می کند و بیشتر در موسسات بزرگ و متوسط کاربرد دارد. ‎٠‏ در نظام ادواری فقط در پایان یک دوره مالی و پس از تعیین مقدار موجودیهای جنسی است

صفحه 70:
‎٠‏ كه می توان به رقم بهای تمام شده کار در جریان ساخت و کالای ساخته شده دست یافت و اين نظام بيشتر در ‏شرکتهای کوچک تولیدی کاربرد دارد.

صفحه 71:
۰ 4- نحوه گردش اقلام بهای تمام شده در روش ادواری:

صفحه 72:
* بهای تمام شده دستمزد غیرمستقیم بهای تمام شده مواد غيرمستقيم بهای تمام شده مو ادغیرمستقیم

صفحه 73:
* مستقیم بهای تمام شده دستمزد غیرمستقیم مستقیم 9 دستفزد مستقیم بهاى تمام شده سايراقلام مواد مستقيم 0 ٍ oe ‏جمع اقلام سربار‎ ۰ | + بهای تمام شده کالای وارد شده به تولید

صفحه 74:
)+( کار در جریان اول دوره (<) بهای تمام شده کالای در جریان ساخت طی دوره (-) کار درجریان آخر دوره (<) بهای تمام شده کالای ساخته شده (+) موجودی کالای ساخته شده اول دوره

صفحه 75:
(<) بهای تمام شده کالای آماده فروش (-) موجودی کالای ساخته شده آخر دوره (<) بهای تمام شده کالای فروخته شده (+) هزینه های عمومی اداری و فروشی ۱

صفحه 76:
‎٠‏ حسابداری مواد و بهای تمام شده آن ‎٠‏ 1- خريد مواد: ‏* فرآیند خرید مواد شامل مراحل زیر می باشد: ‎٠‏ درخواست خرید مواد (فرم درخو است خرید مواد)» سفارش مواد (فرم سفارش مواد)

صفحه 77:
و تحويل مواد خریداری شده به انبار (فرم رسید انبار ) 2- نحوه ثبت خرید مواد در دفاتر: در نظام ادواری:خرید مواد (بدهکار),حسابهای پرداختتی یا وجه نقد(بستانکار) در نظام دائمی: موجودی کالا (بدهکار )» حسابهای پرداختنی یا وجه نقد (بستانکار)

صفحه 78:
۰ 3- کارت موجودی کالا در انبار؛ ۰ مزایای استفاده از کارت موجودی کالا: کنترل تطابق مقادیر موجودی مندرج در اين کارتها و موجودی واقعی هر کالا که از طریق شمارش فیزیکی موجودی انبار بدست می آید.

صفحه 79:
۰ امکان جلوگیری از وقوع بی نظمی یا مفقود شدن کالاها را فراهم می آورد و اطلاعات لازم رادر اختیار مسئولین ذیربط قرار می دهد.

صفحه 80:
‎٠‏ اطلاعاتی که عموماً در کارت موجودی کالا درج می گردد: مشخصات کالا يا مواد اولیه» اطلاعات مربوط به حد سفارشی و مقدار سفارش در هر نوبت سفارش مجدد»

صفحه 81:
۶ یا اطلاعات مربوط به هر نوبت خروج و ورود کالا (یا مواد اولیه) نظیر تاریخ و مقدار و نهایتا موجودی کالا پس از هر نوبت خروج پا ورود. ‎٠‏ 4- صدور مواد از انبار (براى كاركاه يا خط توليد):

صفحه 82:
‎٠‏ صدور مواد از انبار از طريق فرم درخواست مواد صورت مى بذيرد كه اين فرم امكان برقرارى كنترل بر نحوه مصرف مواد اوليه توسط بخشهاى مختلف توليدى را فراهم می آورد

صفحه 83:
* و قسمتهای تولیدی از طریق آن مواد اولیه مورد نیاز را از انبار درخواست می کنند. ‎٠‏ 5- نظام دائمی بهای تمام شده مولد: * تعیین بهای تمام شده هر و احد مواد صادره از انبار

صفحه 84:
۶ مشکل اصلی در مشخص کردن بهای تمام شده مواد مصرفی است که به دلیل خرید مواد اولیه در دفعات گوناگون و احتمالاً به نرخهای متفاوت بروز کردند. ‎٠‏ 6- روش ثبت مواد در دفاتر:

صفحه 85:
۰ در نظام دائمی بهای نمام شده» اطلاعات مربوط به موجودی مواد. خریدها و مصرف ها همگی در حسابی تحت عنوان «موجودی مواد اولیه» ثبت می شود

صفحه 86:
‎٠‏ و اين حساب دائماً و يا هر كونه تغییر در مقدار موجودیها به روز مى شود. ‎٠‏ 7- روشهاى تعيين بهاى تمام شده مواد: ‎٠‏ روشهاى تعيين بهاى تمام شده مواد عبارتند از: روش شناسایی ویژه» روش میانگین بهای تمام شده»

صفحه 87:
۶ روش میانگین موزون متحرک» روش اولین صادره از اولین و ارده (1160) » روش اولین صادره از آخرین و ارده ‎(Lifo)‏ - ۰ 8- مقایسه روشهای نعیین بهای تمام شده موجودی مولد:

صفحه 88:
»* - در صورت ثبات قيمت مواد اوليه عملاً تفاوتى بين نتايج كاربرد روشهاى مختلف بهاى تمام شده به وجود نمى آيد و بهاى تمام شده كالاى صادره از انبار و موجوديها در تمام روشها يكسان خواهد بود.

صفحه 89:
۶ در صورت وجود تورم دائمی و افزایش قیمت مواد از روش اولین صادره از اولین وارده جهت تعیین بهای تمام شده استفاده می گرد دزیرا فرض می شود که موجودی انبارهمگی ازمحل آخرین خریدها (گرانترین خریدها) می باشد.

صفحه 90:
‎٠‏ - روش بهای تمام شده با تأثیر بر بهای تمام شده کالای فروش رفته از طریق اثر گذاری بر بهای تمام شده کالای تولید شده و موجودیهای ابتدا و انتهای دوره بر سود ناویژه تأثیر می گذارد.

صفحه 91:
‎٠‏ 9- ثبت صدور مواد اوليه از انبار: ‎٠‏ كار در جريان ساخت (بدهكار) 5 موجودى مواد اوليه (بستانكار)

صفحه 92:
* فصل هفتم: گردآوری اقلام بهای تمام شده ی دستمزد: * هدف کلی فصل: آشنایی با روشهای ثبت و جمع آوری اطلاعات در زمینه ی دستمزد مستقیم و غیر مستقیم. * روشهای مختلفی برای تعیین ساعات کار عوامل انسانی (نیروی کار) تولید وجود دارد.

صفحه 93:
۰ . اسنادی که نشاندهنده ی میزان ساعات کار افراد است همچون کارت ساعت و برگه ی ساعت کار - به عنوان مبنایی بر ای تعیین دستمزد ناخالص آنها به کار برده می شود.

صفحه 94:
کارت ساعت - برای آنکه ساعات کار عوامل انسانی تولید در طول یک دوره ی معین زمانی اندازه گیری شود از کارت ساعت استفاده می شود. در این کارت جمع ساعات کار هر یک از افراد در هر یک از روزهای ماه را نشان می دهد.

صفحه 95:
‎Are *‏ علاوه ساعت ورود و خروج در هر یک از روزها را نیز مشخص می ‎US‏ . برگه ی ساعت کار - برگه ساعت کار مشتخصن من كد كداخر نك إن كاركر ان ساعات كان روزانه ى خود را صرف انجام جه كارهاى مشخصى كرده ‏است .

صفحه 96:
* به اين وسيله مى توان دستمزد هر یک از کارکنان را به بهای تمام شده ی کار های مشخصی که او انجام داده است منظور کرد.

صفحه 97:
۶ نمونه ای از برگه ی ساعت کار * نام: شماره ی پرسنلی: شماره سفارش: نام کارگاه (دپارتمان) ساعت شروع: ساعت خاتمه: کار انجام شده: * بهای تمام شده دستمزد < ساعات کار * نرخ مربوطه

صفحه 98:
ثبت بهای دستمزد: کنترل دستمزد حسابهای پرداختتی / بانک ثبت تخصیص دستمزد به کار درجریان ساخت و سربار: کار در جریان ساخت کنترل سربار کنترل دستمزد.

صفحه 99:
* دستمزد مستقیم به حساب کار در جریان ساخت و دستمزد غير مستقیم به حساب کنترل سربار می رود. . ‏فصل هشتم: گردآوری اقلام بهای تمام شده ی سربار‎ ٠ * هدف کلی فصل: آثنایی با روش تضمین» گردآوری و ثبت aul

صفحه 100:
* بهای تمام شده ی سربار و تخصیص آن به کار در جریان ساخت بر ای یک دوره مالی: ۰ هر یک از اقلام بهای نمام شده ی سربار رادر یکی از سه گروه متغیر ثابت و نیمه متغیر قرار می دهند.

صفحه 101:
سربار متغير: مواد غير مستقيم - دستمزد غير مستقیم سربار ثابت: استهلاك ساختمان كارخانه - عوارض ساليانه ملكى - اجاره سالانه ى ساختمان كارخانه. سربار نيمه متغير: بهاى سوخت - آب و برق.

صفحه 102:
تخمین بهای تمام شده سربار (سربار تخمینی) یکی از دو عامل كليدى در تعيين نرخ جذب سربارء بهای تمام شده تخمینی سربار برای یک دوره ی مالی است.

صفحه 103:
* برای آنکه بتوانیم تخمینی از بهای تمام شده ی سربار متغیر داشته باشیم باید مرا بهای تمام شده ی سربار متغیر برای تولید یک واحد از کالا را برآورد کنیم.

صفحه 104:
+ طبعاً کل سربار متغیر مساوی با حاصلضرب مقدار تولید مورد انتظار در بهای سربار متغیر هر واحد کالاست. به این ترتیب» تخمین بهای تمام شده ی سربار متغیر بر ای دوره ی مالی بعد مستلزم بر آورد مقدار تولید بر ای دوره بعد نیز هست.

صفحه 105:
‎٠‏ تعيين نرخ سربار: ‎٠»‏ از آنجا كه اقلام مختلف سربار به صورت جريانى مداوم و یکنواخت در طول یک دوره ی مالی واقع نمى شوند»

صفحه 106:
‎٠‏ برای آنکه سربار قابل تخصیص به مقادیر تولید شده ی کالا در هر زمان - طی دوره - را بتوان تعیین کرد. باید از روشهایی برای این تخصیص و یا اصطلاحا «جذب سربار » به تولید » استفاده کرد.

صفحه 107:
‎٠‏ دو عامل کلیدی در محاسبه نرخ سربار وجود دارد: ‏* جمع بهای تمام شده ی تخمینی بر ای سربار یک دوره ی معین. دور ۵

صفحه 108:
نرخ سربار گاه به صورت ریالی و گاه به صورت درصدی از تولید بیان می شود. سریار تخمینی _ 2 نرخ جذب سربار برای یک واحد لح فغاليت تخمي

صفحه 109:
* مبانی رایج برای بیان سطح فعالیت مورد انتظار (مخرج کسر) عبارنند از : ۰ 1- مقدار تولید. 2- بهای تمام شده مواد مستقیم 3- بهای تمام شده ی دستمزد مسنقیم 4- ساعات کار مستقیم. 5- ساعات کار ماشین.

صفحه 110:
سربار تخمینی __ < نرخ جذب سربار برای هر واحد کالا مقدار تولید تخمینی 0 *سربار تخمین یر اساس مواد يعات تسام تحت مومت 0 »سربار تخمیني < بر اساس بهای دستمزدمستقیم دستمزد مستقیم تخمینی

صفحه 111:
سربار تخمینه < نرخ جذب با ساعات کارمستقیم ساعات کار مستقیم تخمینی سربار تخمینی 2 نرخ سرباربر اساس ساعت کارماشین ساعات کار تخمینی ماشین جذب سربار به کار در جریان ساخت:

صفحه 112:
* استفاده از نرخ جذب سربار کمک موثری در تعیین به موقع بهای تمام شده (اگر چه تا حدودی تخمینی) می کند و ضرورتی ندارد برای تعیین بهای تمام شده ی کالا تا پایان سال یا دوره مالی منتظر بمانیم.

صفحه 113:
* نرخ جذب سربار در به روز رساندن اطلاعات بهای تمام شده نقش و جایگاه ویژه ای دارد. © واقعیت این است که اقلام مختلف بهای تمام شده ی سربار» در طول زمان و در جریان فعالیتهای روزمره ی تولیدی و اقع می شوند.

صفحه 114:
© ها برخی از آنها نظیر استهلاک راتتهابه صورت ادواری و در پایان یک دوره ی مالی تعیین و به حساب منظور می كيم

صفحه 115:
* اقلام واقعی سربار در طول یک دوره مالی به صورت مستقيم و غير مستقيم به حساب «کنترل سربار » منظور می و

صفحه 116:
در بیشتر موارد اين اقلام ابتداناً به حسابهای دیگری مثل هزینه یا کنترل دستمزد هزینه استهلاک و نظایر آن ‎Bens 1‏ به حساب کنترل سربار منتقل می Big ‏گردآوری اطلاعات اقلام سربارء‎ ٠

صفحه 117:
‎٠‏ اقلام بهای تمام شده ی سربار از منابع متعددی حاصل شده و گرد می آید. منشاء اقلام سربار ممکن است یکی از منابع زیر باشد: ‎٠‏ صورتحسابها - صورتحسابهای و اصله از فروشندگان مختلف یا سازمان های خدماتی.

صفحه 118:
اسناد هزينه - سند يرداخت انواع هزينه. هزينه هاى تحقق يافته و يرداخت نشده (معوق) - اين اقلام ناشى از تعديلاتى است كه در حسابهايى نظير هزينه اب و برق يرداختنى بيش مى ايد.

صفحه 119:
ثبتهای تعدیلی آخر دوره ی مالی - به ثبتهای تعدیلی اقلامی نظیر استهلاک دار اییهای تابت. نحوه ثبت سربارء نحوه ثبت اقلام سربار در دفتر روزنامه بستگی به نظام گردآوری بهای تمام شده دارد.

صفحه 120:
+ اگر از نظام ادواری بهای تمام شده استفاده شود» تک تک اقلام سربار که در طول دوره و اقع می شود به حسابهای جداگانه مربوط به خود بدهکار می شوند.

صفحه 121:
* هر یک از حسابها عنوانی دارد که نشانگر ماهیت ارقام مندرج در آنهاست. جمع مانده ی تک تک حسابهایی که مربوط به سربار کارخانه در یک دوره مالی است مساوی با جمع سربار کار خانه بهای آن دوره است.

صفحه 122:
* بنابر این در سیستم لدواری بهای تمام شده » صرفاً اقلام مختلف بهای تمام شده ی سربار در دفاتر ثبت می شوند.

صفحه 123:
‎٠‏ در طول دوره هیچگونه کوششی برای انتقال آنها به حساب توليد يا کار در جریان ساخت صورت نمی گیرد. (جذب سربار در طول دوره انجام نمی شود.)

صفحه 124:
‎٠‏ اما در نظام دائمی بهای تمام ‎cond‏ هم اقلام و اقعی بهای تمام شده ی سربار در طول دوره ثبت می شود و هم سربار جذب شده. ‏* اقلام واقعی سربار به محض وقوع به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به حساب کنترل سربار» بدهکار می شود.

صفحه 125:
هنگامی که سربار مربوط به کالای در جریان تولید جذب تولید می شود ثبت زیر انجام می شود. کار در جریان ساخت سربار جذب شده / کنترل سربار

صفحه 126:
۶ در صورتی که از حساب «سربار جذب شده» ۰ استفاده شود در پایان دوره ی مالی مانده بستانکار این حساب به حساب کنترل سربار بسته می شود.

صفحه 127:
‎٠‏ کل سربار واقعی و مانده ی حساب سربار جذب شده نشان دهنده ی کل سربار تخصیص یافته به تولید است. ‏* مغایرت سربار واقعی وسربار جذ ب شده: میزان سربار جذب شده طی یک دوره مالی به ندرت مساوی با سربار واقعی می شود.

صفحه 128:
-. در صورتى كه رقم مغايرت ميان سربار واقعى و جذب شده كم اهميت باشد» معمولا آن را به حساب هزينه های دوره ی مالی منظور می کنند.

صفحه 129:
۰ اما اگر ميزان مغایرت به اندازه ای است که باید مورد توجه قرار گیرد» میزان اضافه یا کسر جذب سربار را می توان بسته به مورد یا مسنقیما به حساب بهای تمام شده ی کالای فروخته شده منظور کرد .

صفحه 130:
‎٠‏ یابه حساب موقتی با عنوان اضافه یا کسر جذب سربار منتقل کرد. مانده ی این حساب نهایتاً به حساب بهای تمام شده کالای فروخته شده منتقل می شود.

صفحه 131:
بستن حسابهای کنترل سربار و سربار جذب شده: سربار جذب شده کنترل سربار اضافه جذب سربار بستن حساب اضافه جذب سربار: اضافه جذب سربار بهای تمام شده کالای فروش رفته

صفحه 132:
* در مواردی که تفاوت بین سربار واقعی و جذب شده با اهمیت تلقی می شود هم می توان آن را مستقیما به حساب بهاى تمام شده ی کالای فروخته شده منظور کرد.

صفحه 133:
‎٠‏ مى توان اين مغايرت را ميان حسابهاى كار در جريان ساخت» موجودی کالای ساخته شده و بهای تمام شده كالاى فروش رفته به نسبت مانده ی آنها سرشکن کرد. . که طبعا این روش بسیاردقیقتر است.

صفحه 134:
‎٠‏ در پایان هر دوره ی مالی» مغایرت ناشی از تفاوت سربار واقعی و جذب شده باید مورد تجزیه و تحلیل دقیق توسط مدیریت قرار گیرد.

صفحه 135:
‎٠»‏ تا عمل بروز این مغایرت روشن شود و در دوره های بعدی از هر گونه خطای قابل کنترل پرهیز شود. * اطلاعات زیر در مورد عملیات سال 8 یک شرکت تولیدی ‏در دست ‎tea)‏

صفحه 136:
الف کارگاه ها و ب 6 ريال | 400/45 ريال 500/60 100/20 100/22 000/45 200/14 000/14 0 ريال 200/71 000/15 700/17

صفحه 137:
+ کارگاه الف از ساعات کار ماشین به عنوان مبنای تعیین نرخ جذب سربار استفاده می کند و کارگاههای ب و ج به ترتیب از بهای تمام شده ی کار مستقیم و ساعات کار مستقیم به عنوان مبنای جذب سربار استفاده می کند.

صفحه 138:
‎٠‏ مطلوبست: ‎٠‏ الف / تعيين نرخ از پپش تعیین شده ی جذب سربار هر کارگاه. ‎٠‏ ب/با توجه به اطلاعات و قعی زیر سربار قابل جذب هر کارگاه ‎٠‏ رابرای ماه شهریور سال 8 محاسبه کنید.

صفحه 139:
شرح بهای تمام شده ی کار ‎a‏ ساعات کار مستفیم ساعات کار ماشین کارگاه ها الف 6 ريال 1 ساعت 2 ساعت 4 ريل 1 ساعت 1 ساعت 7 ريال 1 ساعت 1 ساعت

صفحه 140:
‎٠‏ ج/ در صورتی که سربار واقعی سال 8 برای کارگاههای الف» ب و ج شرکت به ترتيب 6570500۰000 0 و 6۰000۰000 ریال باشد.

صفحه 141:
۰ _میزان لضافه با کسر جذب سربار را با فرش انکه یزان ‎٠‏ سربار جذب شده درست به اندازه ی سربار تخمینی باشد ‎٠‏ د/ با استفاده از حساب سربار جذب شده. سربار و قعی و جذب شده سال 8 را برای کارگاه ب ثبت کرده است.

صفحه 142:
نرخ جذب سربار نرخ جذب سربار نرخ جذب سربار ‎Ia‏ سربار جذب شده سربار جذب شده سربار جذب شده 22000/5600x 1000=45/2545 0 + 4500000 =1 45400000 15/60100= 7/4006 5090900 2000x45/2545= 4000000x1/1= 400000 7/4006= 5649450 1410x کارگاه الف کرک کارگاه ج کارگاه الف رک کارگاه ج

صفحه 143:
‎٠‏ فصل نهم: ‏نظام دائمى بهاى تمام شده: هزينه يابى سفارشات (تعيين بهاى تمام شده سفارشات) ‏هزينه يابى سفارشات: ‏در نظام هزينه يابى سفارشات از حسابى تحت عنوان حساب كار در جريان ساخت هر سفارش اسنفاده مى شود .

صفحه 144:
‎٠‏ كه مرکز تجمع کلیه اقلام بهای تمام شده مربوط به يك سفارش معین است و مانده مجموعه حسابهای کار در جریان سفارشها» نشاندهنده مانده کار در جریان ساخت کل واحد تولیدی در زمان معین است.

صفحه 145:
‎٠‏ .روش تعيين بهاى تمام شده سفارشات: ‎٠‏ بهاى مواد مستقيم تخصيص يافته به يك سفارش معين به حساب كار در جريان آن سفارش منظور مى كردد.

صفحه 146:
Oe MO ‏ا‎ ieee Po oan ie eee ec ‏سفارش به حساب سربار منظور می گردد.‎ ۰ ثبتهای لازم: ‎٠‏ خرید مواد: * موجودی مواد اولیه (بدهکار)» حسابهای پرداختنی یا وجه نقد (بستانکار)

صفحه 147:
صدور مواد از نبار جهت تولید: * کار در جریان ساخت - سفارش : حساب کنترل سربار کارخانه - دپارتمان تولید (بدهکار) ۰ موجودی مواد اولیه (بستانکار) دستمزد مسنقیم: *کنترل دستمزد (بدهکار)» دستمزد پرداختن(بستانکار)

صفحه 148:
سربار کارخانه: * کنترل سربار هزینه استهلاک ماشین آلات هينه اسياك ساحمان كار جه هزينه مصارف عمومى هزينه متفرقه انتقال بهاى تمام شده سفارشى تكميل شده (و منتقله به انبار): * موجودى كالاى ساخته شده

صفحه 149:
کار در جریان ساخت - سفارش انتقال (يا حمل كالا) به شركت سفارش دهنده: * حسابهاى دريافتنى - شرکت ۸ (سفارش دهنده) بهای تمام شده کالای فروش رفته موجودی کالای ساخته شده » فروش

صفحه 150:
ضایعات تولید در سیستم هزینه یابی سفارشات: ضایعات عادی موجب افزایش بهای تمام شده سفارشات مربوطه می گردد. بهای قابل بازیافت و اقعی یا تخمینی ضایعات قابل بازپرداخت یا فروش از بهای تمام شده

صفحه 151:
‎٠‏ سفارشات بايد خارج شود و به صورت یک دارایی تا هنگام فروش یا مصرف مجدد» حساب آن نگهداری شود. (مثلا در حسابی تحت عنوان موجودی ضایعات قابل فروش)

صفحه 152:
تبتهاى لازم به هنكام انتقال کالای تکمیل شده به قبار و فروش ضایعات مربوطه در روزها یا ماههای بعد: *موجودی کالای ساخنه شده ضایعات قابل بازیافت کار در جریان ساخت - سفارش

صفحه 153:
* بانک(ید) ضایعات قابل بازیافت(بس) در آمدهای متفرقه(بس) مثال: شرکت هدایت از سبستم هزینه پابی سفارشات استفاده می کنند.

صفحه 154:
‎٠‏ جمع هزينه هاى توليد اضافه شده در طول سال 00 که مبتنی بر مواد سیستم و اقعی و دستمزد ‏» واقعی است سربار منظور شده به حساب تولیدات بر مبنای رقم دستمزد واقعی صورت می گیرد.

صفحه 155:
بهای تمام شده کالای تولید شده 970000 ریال برمبنای دستمزد مستقیم و آقعی مواد مستقیم واقعی و سربار هزینه های عمومی بر اساس 0675 دستمزد واقعی به حساب کار در جریان منظور کل سربار منظور شده به حساب کار در جریان 7 هزینه های تولید بوده موجودی کار در جریان اول دوره ارا 7۵80 کار در جریان آخر دوره بوده.

صفحه 156:
۰ مصوب است تهیه صورت بهای نمام شده بر ای سال مورد نظر و رقم دستمزد مستقیم - مواد مستفیم و اقعی و سربار منظور شده بر مبنای مورد نظر نشان دهید. * حل مسئله ۰ 270000 < 2790 * 1000000 < سربار ۰ 370000-(360000 + 270000) - 1000000 - مواد ‎ee‏ ‎٠‏ کار در جریان<

صفحه 157:
کار در جریان آخر دوره - هزینه های تولیدی + کار در جریان اول دوره < بهای تمام شده کالای تولید شده x2/0 < = x — 100000 + x 8/0 = = 30000 =. 970000 x = 150000 ‎x 150000 = 120000‏ 80860 < کار در جریان اول دوره شركت هدايت ‏صورت بهاى تمام شده كالاى ساخته شده ‏بهار سال 1379

صفحه 158:
مواد مستقیم ۰ 370000 دستمزد مستقیم 360000 سربار 270000 جمع هزینه های تولید 1000000 کار در جریان اول دوره 120000 کار در جریان طی دوره 1120000 کسر شود: کار در جریان پایان دوره (150000)

صفحه 159:
970000 ‏بهای تمام شده کالای ساخته شده طی دوره‎ ٠ » فصل دهم: نظام دائمی بهای تمام شده هزینه یابی مرحله ای ‎٠‏ هدف کلی فصل: آشنایی با اهداف و ویژگی های سیستم هزینه یابی مرحله ای

صفحه 160:
٠ه‏ روشهای محاسبه بهای تمام شده کالا بر اساس محاسبه آن در هر مرحله از تولید کالا. » تعریف هزینه یابی مرحله ای: ‎٠‏ در مواردی که تولید کالا به صورت انبوه یا به صورت مداوم صورت می گیرد .

صفحه 161:
‎٠»‏ معمولاً به کارگیری سیستم هزینه یابی مرحله ای مناسبتر است. اين روش هزینه یابی مرحله ای» عناصر اصلی ‎hes‏ ‏تمام شده یا هزینه های تولید را بر اساس مراحل تولید یا آنچه اصطلاحا مراکز هزینه یا مراکز بهای تمام شده خوانده می شود نگهداری می کند.

صفحه 162:
‎٠‏ به هر حال آنچه کارگاه» دپارتمان» مرحله یا مرکز هزینه خوانده می شود مسئول هزینه هایی است که در آن ‎ao‏ شراو در در هی ی ‏کر ۵

صفحه 163:
۰ .و سرپرست تولید در هر مرحله یک گزارش بهای تمام نشده تولید تهیه می کند که در واقع صورتی از همه اطلاعات جزنی است.

صفحه 164:
۶ سیستم هزینه یابی مرحله ای نشان می دهد که بهای تمام شده ی تولید مربوط به یک دوره ی مالی را چگونه بین مر احل مختلف تولید تقسیم کرده ایم.

صفحه 165:
. که این تنها یک مرحله ی میانی است و هدف نهایی از اين سیستم محاسبه ی جمع بهای تمام شده ی هر و احد از کالای تولید نشده و نهايتاً تجین سود شرکت از تولید اين کالاست.

صفحه 166:
Sa e است سیستم هزینه یابی مرحله ای دارای ویژگی های زیر ‎٠‏ اقلام بهای تمام شده بر اساس مرحله ی تولیدی یا مرکز هزینه معین انباشته و ثبت می شوند.

صفحه 167:
هر مرحله ی تولیدی دارای یک حساب کار در جریان ساخت مخصوص به خود در دفتر کل می باشد. از روش یافتن «و احدهای معادل» برای تعیین حجم کالاهای در جریان ساخت. در پایان هر دوره استفاده می سود.

صفحه 168:
بهای تمام شده یک واحد کالای تولید شده در هر دپارتمان برای یک دوره ی مالی معین می شود. واحدهای تکمیل شده و بهای تمام شده آنها به مرحله بعدی يا انبار منتقل می شود.

صفحه 169:
جمع بهای تمام شده در هر مرحله ی تولیدی و بهای تمام ‎oad‏ ی عملیات آن مرحله برای یک و احد کالا» متناوبا و در فواصل زمانی معین مورد تحلیل و محاسبه قرار می گیرد.

صفحه 170:
ء اقلام بهای تمام شده در هر یک از مر احل تولید: ‎٠‏ كالاى تکمیل شده بر ای یک مرحله حالت مواد اولیه بر ای مرحله ی بعدی را دارد تا آن هنگام که کالا همه ی مراحل تولید را پشت سر گذاشته و به صورت کالای ساخته شده در آید.

صفحه 171:
۰ . طبعاً بهای تمام شده ی هر واحد کالا همزمان با عبور از مر احل مختلف تولیدی رفته رفته افزايش می یابد.

صفحه 172:
‎٠‏ گردش فیزیکی محصولات در جریان ساخت در سیستم بهای تمام شده ی مر احل تولید (هزینه یابی مرحله ای) گردش فیزیکی واحدهای کالا و بهای تمام شده ی آنها از ميان مراحل مختلف تولید»

صفحه 173:
. گردش فیزیکی و ریالی مربوط به آن را در داخل سیستم هزینه یابی مرحله ای موجب می شود. ۰ تعداد و احدهای نیم ساخته ی اول دوره در دپارتمان واحدهای مننقل شده از این مرحله (دپارتمان)

صفحه 174:
< ‏تعداد و احدهایی که در اين دوره اقدام به تولید آنها نشده و‎ ٠ ‏واحدهای تکمیل شده موجود در اين مرحله‎ ‏مر لحل فا درف هه رلك هاف‎ os ‏نيم ساخته ی پایان دوره‎

صفحه 175:
* حساب کار در جریان ساخت در هر مرحله در اثر بهای تمام شده مواد» دستمزد و سربار و همچنین بهای تمام شده مننقل شده از مرحله ی قبل بدهکار می شود .

صفحه 176:
۰ هنگامی که و احدهای در دست ساخت تکمیل شد» حساب کار در جریان ساخت دپارتمان مربوط به اندازه ی بهای تمام شده ی کالای منتقل شده بستانکار می شود.

صفحه 177:
‎٠‏ ترتیب مر احل تولید در شرکتهای مختلف» بسته به نوع فعاليت اين شركتهاء به يكى از سه شکل زیر است: ‎٠‏ متوالى» موازى و گزینشی. ‎٠‏ شكل متوالى مراحل توليد

صفحه 178:
‎ae‏ کرد جیات حرطه ۳ ] | کارترجریان یط ۲ [ رجات رل ماخ عد رد تور ‎Tae Ts‏ ‏شك موزی مرال ولد ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏۳ هه اتسار | مهار 2 ‎[eae T‏ هر وه کی كيس كنتت تلتق اق سا هه ‎wu‏ هه ‎Jae‏ ‎eae‏ ‎TEREST] «ayaa‏ ‎Tos‏ ‏تس ‎eben‏ ‎Tom‏ ‎ ‎ ‏كردا وري اطالاعات مربوظ به مود دنتمزة و مريار: ‏به ‎aa lee hn po Da‏ در ندوء ى قبللت بهاى مواد دستمزه و مربار ‎ ‎leg‏ نمی کند. اما ناوت اصلی ین روش درندوه ی سهيم قجمبهای ما شاه است. در ین ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 179:
‎٠‏ گردآوری اطلاعات مربوط به مواد.دستمزد و سربار: ‏۰ به کاربردن سیستم هزینه یابی مرحله ای تفاوتی در نحوه ی انباشت بهای مواد»دستمزد و سربار ایجاد نمی کند. اما تفاوت اصلی این روش در نحوه ی تسهیم اقلام بهای تمام ‏شده است.

صفحه 180:
در اين سیستم بهای تمام شده ی تولید بین دپارلمانهای مختلف تولیدی سرشکن می شود. ثبت مصرف مواد به وسیله دپارتمان الف در طول يك دوره: کار در جریان ساخت - دپارتمان الف موجودی مواد

صفحه 181:
بهای تمام شده ی مواد مصرفی توسط دپارتمان که باید به حساب کار در جریان ساخت دپارتمانهای مربوطه منظور شود به روشهای مختلفی قابل دستیابی است:

صفحه 182:
‎٠‏ برای هر دپارتمان» برگه ی درخواست مواد جداگانه ای تنظیم شود و در پایان دوره جمع مبلغ این برگه ها مساوی با جمع مولد مصرفی در دپارتمان تلقی شود.

صفحه 183:
۶ می توان جمع مواد مصرف شده‌را از طریق جمع كردن مبلغ مواد خریدار ی شده طی دوره با مواد اول دوره و سپس کسر کردن موجودی مواد آخر دوره » به دست آورد.

صفحه 184:
‎٠‏ در برخى صنايع نظير داروسازی یا مجتمع های مهندسی می توان از فرمولهای خاصی برای تعیین نوع و مقدار مواد استفاده کرد.

صفحه 185:
‎٠»‏ در برخی موارد نیز که مواد مشابهی مداوماً مورد ‏۰ استفاده قرار می گیرد مصرف روزانه یا هفتگی به کمک فرمهایی به نام فرم مصرف مواد قابل تعیین است. ‏+ ثبت لازم بر ای توزیع بهای دستمزد تولید بین دپارتمانهای الف » ب و ج:

صفحه 186:
کار در جریان ساخت - دپارتمان الف کار در جریان ساخت - دپارتمان ب کار در جریان ساخت - دپارتمان ج کنترل دستمزد / هزینه دستمزد بهای دستمزد مربوط به هر دپارتمان در و آقع

صفحه 187:
جمع بهای تمام شده ی دستمزد کارگران و کارمندان آن دپارتمان است. در سیستم هزینه یابی مرحله ای» سربار کارخانه را می توان به یکی از دو روش زير به حساب دپارتمانها منظور کرد.

صفحه 188:
۶ روش اول - بر اساس یک نرخ از پیش تعیین شده» سربار رابه حساب کار در جریان منظور می کنند. اين روش به خصوص در مواردی که حجم تولید دانما در نوسان بوده است.

صفحه 189:
‎٠‏ از یک ماه به ماه دیگر به نحو قابل ملاحظه ای تغییر می کند مناسب است. ثبت بر ای تخصیص سربار به دپارتمانهای آلف» ب و ج: ‎٠‏ کار در جریان ساخت - دپارتمان الف

صفحه 190:
کار در جریان ساخت - دپارتمان ب کار در جریان ساخت - دپارتمان ج کنترل سربار کارخانه روش دوم - هزینه های واقعی کارخانه به حساب کارخانه در جریان منظور می شود.

صفحه 191:
۶ این روش در مواردی مناسب است که حجم تولید و همچنین مبلغ سربار از یک ماه به ماه دیگر بانسبه ثابت بماند. ۰ جمع هزینه های سربار کارخانه برای یک دوره هم شامل بهای سرباری است که مستقیما در دپارتمانها وجود داشته است.

صفحه 192:
‎٠‏ و هم شامل هزینه های تخصیص يافته مربوط به دپارتمانهای خدماتی (نظیر تأسیسات. تعمیر ات و ...) به دپارتمانهای تولیدی است. ‏۰ گزارش بهای تمام شده تولید:

صفحه 193:
+ گزارش بهای تمام شده ی ‎٠‏ تولید. تحلیلی از فعالیتهای یک دپارتمان پا مرکز هزینه بر ای یک دوره مالی معین است.

صفحه 194:
۰ علاوه بر نشان دادن جمع بهای تمام شده و بهای تمام شده ی هر و احد» هر یک از عناصر بهای تمام شده نیز به صورت جداگانه در متن گزارش يا جداول ضمیمه ی آن عرضه می شود.

صفحه 195:
» گزارش بهای تمام شده ی تولید در واقع شامل سه جدول به شرح زیر است: ‎٠‏ جدول مقادیر تولید(و احدهای وارد شده به جریان تولید دپارتمان و واحدهای تکمیل و خارج شده از دپارتمان)

صفحه 196:
بهای تمام شده ی منظور شده به حساب دپارتمان (منظور شدن اقلام بهای تمام شده) به حساب دپارتمان نحوه ی تسهیم بهای تمام شده ی منظور شده به حساب دپارتمان.

صفحه 197:
۰ واحدهای معادل کالای تکمیل شده: و احدهای معادل در و اقع بیان و احدهای تکمیل شده به صورت و احدهای تکمیل شده است. ۰ و از , آنجا که میزان تکمیل (به لحاظ مواد» دستمزد» سربار) ندرتاً یکسان است. در و احد معادل جداگانه باید محاسبه شود.

صفحه 198:
+ کالای در جریان تولید آخر دوره به صورت واحدهای معادل ‎٠‏ تكميل شده بیان می شوند و این کار با ضرب كردن و احدهای در جریان ساخت در درصد تکمیل به دست مى آید.

صفحه 199:
۰ اقلام بهای تمام شده که به حساب دپارتمان منظور می شود: ‎٠»‏ اين بخش از گزارش ‏۰ بهای تمام شده ی تولید ارائه کننده ی اطلاعاتی در مورد بهای تمام شده تجمع یافته در حساب کار در جریان ساخت دپارتمان است.

صفحه 200:
۰ یعنی مجموعه اقلامی که به حساب دپارتمان منظور شده اند . ۰ قسمتی از این اقلام از مراحل قبلی به دپارتمان منتقل شده اند (جز در مورد مرحله اول تولید) و بقیه مربوط به همین دپارتمان است.

صفحه 201:
ء بهای تمام شده ی هر و احد ‎٠‏ (یا مقدار هر یک از عناصر بهای نمام شده برای یک واحد کالا) نیز در اين بخش از گزارش بهای تمام شده ی تولید ارائه می شود. محاسبه ی مقدار هر یک از عناصر بهای تمام شده بر ای یک و احد کالا در دپارتمان اول به شرح زیر است:

صفحه 202:
- شده ی مواد در این‌دوره < مواد مصرفىهر واحد کللا و احدهای معادل بر ای مواد || -دستمزد اضافه شده در طول‌این‌دوره < دستمزد هر و ای کل لا و احدهای معادل بر ای دستمزد ‎Lo w= III‏ افز وده شده طودو > < سربار هر ‎YAS wl,‏ و احدهای معادل بر ای سربار ۱۱+۱|۱+اجمع بهایتمام شده ی‌یکواحد کل لادر < دپارتمان‌اول

صفحه 203:
محاسبه موارد فوق برای دپارتمانهای دوم به بعد به شرح زیر خواهد بود: | -جمع بهاوتمام شده و احدهایانتقللراز مرحله قبل- مواد مربوط به هر واحد واحدهاى معادل براى مواد ||| -دستمزد اضافه شده طودوره - دستمزد هر واحد كللا واحدهاى معادل براى دستمزد ۷ دستمزد اضنافه شده یبور - شريار هر واحد كدلا واحدهاى معادل براى سربار /١ا+||ا+|ا+اجمع‏ بهاوتمام شده يكواحد كللاح

صفحه 204:
جدول تسهیم بهای تمام شده ی منظور شده به حساب دپارتمان: این بخش از گزارش بهای تمام شده ی تولید نشان دهنده ی نحوه ی توزیع و تسهیم بهای تمام شده ی تجمع يافته در حساب دپارتمان بین و احدهای تکمیل شده و منتقل شده» تکمیل اما منتقل شده و کار در جریان نیم ساخته است.

صفحه 205:
* . جمع بهای تمام شده تسهیم شده بین موارد فوق الذکر طبعً بايد مساوى با جمع بهای تمام شده منظور شده به حساب دپارتمان باشد.

صفحه 206:
‎٠‏ گزارش بهای تمام شده تولید دپارتمانها را مى توان به صورت یک گزارش برای مجموعه ی دپارتمانها و گزارشهای جداگانه برای هر یک از آنها تهیه و ارانه کرد.

صفحه 207:
تیان شمار ی 02 مواد اولية زار تخر عملیات فر آیند تولیدی خودبه جریان تولید وارد می کند. اين دپارتمان» دومین مرحله ی تولیدکالا در یک پروسه 4 مرحله ای تولید است.

صفحه 208:
۰ مواد اضافه شده در دپارتمان دوم (112/الف) هیچگونه افز ایشی در تعداد کالای موجود در خط تولید به وجود نمی آورد. اطلاعات زیر در مورددپارتمان 112/الف در ماه تير »ا 13 در دست است:

صفحه 209:
13000 ‏واحدهای انتقالی به اين مرحله (و اصلد)‎ ٠ ‏واحد‎ » بهای تمام شده ی کالای و اصله 16120 ريال ‎٠‏ كار در جريان آخر دوره (945 تكميل) 0 واحد

صفحه 210:
بهای تمام شده اضافه شده در اين دپارتمان: مواد 0 ريال دستمزد 4 ريال سار 3 ريال موجودی کار در جریان اول دوره صفر بوده است. بست نهيه کز ارش بهای تمام شده ی تولید در دپارتمان ‎a / 112‏

صفحه 211:
گزارش بهای تمام شده تولید دپارتمان 112/الف برای تیرماه ۷۶ 13 raul gi ‏الف/ مقادیر‎ و احدهای دریافتی از مرحله قبل و احدهای انتقالی به مرحله بعد 11000 کار در جریان آخر دوره 2000 : osc 13000

صفحه 212:
ب/ جدول معادل آحاد تکمیل واحدهاى تكميل و متقل شده کاردر جریان ای دوره (۰ ۱۰ و۳ اد ‎aS‏ Spine ‏ای وید‎ ii gap ‏ازمرحله قل‎ مواد Spee a Se ابت هلي انا 1 15۳ TAP 5. Taw 1 wor ل Wa 1۹ 1 1۳ Fe 7 We

صفحه 213:
د/ جدول توزیع هزینه ها: بهای و احدهای تکمیل و مشتعل شده (34/2 * 11000) 25740 کار در جریان ساخت پایان دوره: هزینه انتقالی )24/1 ‎x‏ 2000( 2480 تبدیل ))28/0 + ‎(900x(56/0‏ ‏156 ‏جمع هزینه های نولید. 3236 28976

صفحه 214:
‎٠‏ اختلاف ناشی از گرد کردن هزینه یا بهای تمام شده هر واحد سربار می باشد. ۰ 5- حسابهای دفتر کل در سیستم ادواری بهای تمام شده.

صفحه 215:
‎٠‏ حسابهای مرتبط با تولید کالا که در ‎٠‏ سیستع ادواری به کار برده می شوند عبارتند از: حساب موجودی مواد اولیه» حساب موجودی کار در جریان ساخت (تولید)» حسابهای مرتبط به هزینه های عمومی کار خانه (سربار)» حساب کنترل هزینه های سربار» حساب تولید.

صفحه 216:
6- ثبتهای روزنامه در نظام ادواری بهای تمام شده: (1) خرید مولد: * خريد مواد بانک )2( صدور مواد از انبار: این رویداد هیچگونه ثبتی در نظام ادواری بهای تمام شده ندارد.

صفحه 217:
)3( بهای تمام شده نیروی کار : * هزینه دستمزد (کنترل دستمزد) دستمزد پرداختنی ۳ دسته مر 4 مستقیم کنترل سربار هزینه دستمزد (کنترل دستمزد) به هنگام پرداخت دستمزد تحقق یافته * دستمزد پرداختتی بانک

صفحه 218:
۰ (4) وقوع هزینه های سربارهزینه آب » برق و گاز(بد) وجه نقد (بس) ۰ * كنترل سربار(بد) 5 هزینه آب -برق گاز (بس) )5( تکمیل تولید کالا و انتقال کالای ساخته شده به انبار : این رویداد ثبتی ندارد.

صفحه 219:
(6) فروش کالاها < * وجه نقد - بانک(ید) فروش(بس) (7) ثتهای لازم در پایان یک دوره مالی: از حساب تولید جهت بستن حسابهای موقت مربوط به تولید» تعدیل مانده حسابهای دانمی موجودی های مواد و کار در جریان» تعیین بهای تمام شده کالای ساخته شده استفاده می گردد.

صفحه 220:
۰ (8) تعدیل مانده حسابهای موجودی کالای ساخته شده در پاین دوره:

صفحه 221:
‎٠‏ در نظام ادواری بهای تمام شده در پایان دوره مالی ‏ء و فقط از طریق شمارش فیزیکی موجودیها و تعیین بهای تمام شده آن به یکی از روشهای موجود می توان از موجودی کالای ساخته شده و اقعی انبار آگاه شد.

صفحه 222:
* مانده حساب موجودی کالای ساخته شده در پایان یک دوره مالی به کمک حساب عملکرد یا عملکرد سود وزیان تعدیل می گرد . ۰ (9) بستن حسابهای موقت در آمد و انواع هزینه های ‎ne‏ ‏تولیدی:

صفحه 223:
‎٠‏ در نظام ادواری بهای تمام شده, در آمد فروش به مجرد تحقق در حساب در آمد فروش ثبت می شود و انواع هزینه هاى عمومى غير توليدى در نظام ادواری در پایان دوره به حساب خلاصه سود و زيان منتقل و بسته مى شود.

صفحه 224:
فصل يازدهم: سيستم هزينه يابى مرحله اى كار در جريان ساخت: آشنايى با نحوه محاسبه درصد تكميل كار در جريان ساخت و تأثير آن بر بهاى تمام شده كالا: تعريف كار در جريان ساخت:

صفحه 225:
‎٠‏ کار در جریان ساخت کالابی است که هنوز فر آیندهای تولیدی آن در یک دپارتمان کامل نشده و گاه حتی همه مواد لازم براى توليد آن نيز هنوز به خط توليد جذب نشده است. آيا كار در جريان ساخت شكل ظاهرى مشخصى دارد؟

صفحه 226:
۰ کار در جریان ساخت هر کارگاه با کارگاه دیگر تفاوت دارد مثلاً در یک کارگاه ۰ مونتاژ قطعات محصول نیم ساخته محصولی است که همه قطعات آن مونتاژ نشده است.

صفحه 227:
‎٠‏ در کارگاه رنگ محصول نیم ساخته یا کار در جریان محصولی است که هنوز فر ایند رنگ آمیزی آن کامل نشده است. ‏۰ محاسبه درصد تکمیل کار در جریان ساخت:

صفحه 228:
۰ این محاسبه معمو لا پیچیده است چون تمام محصو لاتی که به صورت نیم ساخته روی خط تولید قرار دارند در یک وضعیت از نظر میزان تکمیل فر آیندها قرار ندارند و میزان تکمیل هر یک با دیگری تفاوت دارد.

صفحه 229:
‎٠‏ . تنها کاری که می توان برای سهولت محاسبه درصد کامل بودن کار در جریان ساخت اخر دوره انجام داد اين است که ان تراط تكفيل را براى نكا تك ‎ee‏ بها تمام شده (یعنی مواد - دستمزد و سربار) به طور جداگانه تعيين ‎US‏

صفحه 230:
۰ . وقتی کالایی مراحل تکمیل خود را در یک کارگاه معین بشت سر گذاشت و به کارگاه بعد یا انبار رفت کالایی که از کارگاه قبلی به این کارگاه جدید می آید برای کارگاه جدید حکم ماده اولیه است .

صفحه 231:
باید فرایندهایی روی آن انجام شود. و موادی به آن اضافه شود تا کامل گردد. به جز کارگاه آخر که محصول تکمیل شده آن حکم کالای تکمیل شده شرکت را دارد و برای عرضه اماده است .

صفحه 232:
‎٠‏ کار در جریان ساخت انتهای دوره از لحاظ آن دسته از عناصربهای تمام شده که باید در یک دپارتمان صرف تکمیل آن شود (مواد - دستمزد- سربار) می تواند نیم ساخته باشد .

صفحه 233:
‎٠‏ و تنها درصدى از هر یک از عناصر را جذب خود کرده باشد اما هیچگاه از نظر هزینه های مربوط به دپارتمان ‎Gla‏ قبلی نیمه تکمیل به حساب نمی آید و همواره از اين نظر 90100 تکمیل است.

صفحه 234:
‎٠‏ به جز دپارتمانهای اول که هیچ دپارتمانی قبل از خود ندارد. ۰ تأثیر کار در جریان ساخت بر محاسبه بهای تمام شده:

صفحه 235:
‎٠‏ برای مشخص شدن نحوه تاثیر کار در جریان ابتدای دوره بر بهای تمام شده تولید به نکات زير باید توجه شود. ‏+ الف) کار در جریان مربوط به چندین دپارتمان است (اول یا بعدی)

صفحه 236:
۰ ب) بهای تمام شده کار در جریان پایان دوره مالی قبل» همان بهای تمام شده کار در جریان ابتدای دوره جدید است.

صفحه 237:
ج) مانده حساب کاردر جریان ساخت یک کارگاه توليدى در ابتدای هر دوره مالی» نشاندهنده عناصر متشکله آن نیست و فقط یک رقم است بنابر این برای تشخیص اجز ای آن بايد به گزارش بهای تمام شده کارگاه در پایان دوره مالى قبل رجوع شود.

صفحه 238:
‎٠»‏ د) روش تأثیر گذاری کار در جریان اول دوره بر بهای تمام شده کالای تکمیل شده در یک دپارتمان از یکی از دو روش 1) میانگین 2) روش ۳1۲0 (اولین صادره از اولین وارده)

صفحه 239:
۶ در صورتی که کار در جریان ابتدای دوره ای در دپارتمان های دوم به بعد وجود داشته باشد بهای تمام شده آن شامل » بهای تمام شده مربوط به دپارتمان قبل (هزینه های انتقالی)

صفحه 240:
۰ ب) بهای تمام شده مواد مصرفی در کارگاه تا ابتدای دوره ۰ ی ی کالای نیم ساخته در همین کارگاه تا ابتدای دوره.

صفحه 241:
‎٠‏ اجزای متشکله کار در جریان ساخت انتهای دوره در بخش «نحوه تسهیم هزینه های منظور شده به حساب دپارتمان» زیر عنوان فرعی (بهای تمام شده کار در جریان ساخت انتهای دوره) مشخص می شود.

صفحه 242:
‎٠»‏ اين بخش در گزارش بهای تمام شده تولید یک دپارتمان قید می شود. ‎٠‏ اقلام بهای تمام شده ای که طی دوره مالی در دپارتمان معینی صرف می شود صرف انجام دو اقدام اساسی می گردد.

صفحه 243:
لف) تکمیل محصولات در دست ساخت ابندای دوره ب) اقدام به تولید و احدهای جدید (در دپارتمان اصلی) یا دریافت و احدهای جدید از دپارتمان قبلی (دپارتمان های دوم به بعد) و تکمیل آنها.

صفحه 244:
-در پایان نمودار نحوه گردش فیزیکی کاردرجریان ابتدا " و طی دوره و تبدیل آن به کار در جریان ساخت رنگها دوره پا کالای کامل شده دپارتمان.

صفحه 245:
اتای درره ال oo oo ‎gle?‏ خر دورد ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏طی دوره ملی ‎ ‎oo ooo_, Ooo ooo ‎ ‏دزد مراد ‎ ‎ ‎ ‏ای دررهعالی ‎ ‎og ‏5 9 ای اه دای اول دور ‏روخ ب ود ی دوه یا دیاش هر مره بل ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎

صفحه 246:
فصل دوازدهم: سيستم هزينه يابى مرحله اى: روش ميانكين در تعيين بهاى تمام شده كار در جريان ساخت: اساس روش میانگین: بر این فرض است که باید هزینه های منتاظر (اعم از مولا» دستمزد» سربار )

صفحه 247:
‎٠‏ و یا هزینه های ثتقالی از دپارتمان قبل که در کار اول دوره وجود دارد یا طی دوره ایجاد شده با یکدیگر جمع و پر معقل و آندهای فکنیل خده اسان درز و ترفن شود

صفحه 248:
‎٠‏ تا بطور متوسط بهای تمام شده مواد» دستمزد سربار یا ‎bane gli cla dios‏ بك راح كالاق ‎Sa dust‏ دپارتمان بدست آید.

صفحه 249:
ا در دپارتمان های اول - دوم و بعدى نكته: در روش ميانكين تفاوت اصلى ديارتمان هاى دوم و بعد از آن با دپارتمان لول در اقلام تشکیل دهنده بهای تمام شده بدین معنی است:

صفحه 250:
که برای تهیه گزارش بهای تمام شده علاوه بر آگاهی از اقلام بهای تمام شده مواد- دستمزد - سربار مصرفی و موجود در کار در جریان ساخت ابتدای دوره باید میزان بهای تمام شده انتقالی ازدپارتمان های قبلی را نیز در طول دوره و در کار در جریان ابتدای دوره تشخیص دهیم.

صفحه 251:
‎٠‏ با یک مثال تهیه گزارش بهای تمام شده را در دپارتمان های تولید شرکت آرمان بررسی می کنیم.

صفحه 252:
‎٠‏ مثال: (شرکت آرمان) ‎٠‏ شرکت آرمان از نظام هزینه یابی مرحله ای استفاده می کند در کارگاه تولیدی دارد. مواد اولیه مصرفی برای تولید تنها محصول این شرکت در ابتدای خط کارگاه

صفحه 253:
2 ‏ول وارد خط تولید می شود ولی موادی که در کارگاه‎ ٠ ‏به محصول اضافه می شود. متناسب با بیشرفت کار وارد‎ ‏جریان تولید می شود. (اردیبهشت ماه)‎

صفحه 254:
قلمبهای تمام شده: کار در جریان اول دوره شامل هزينه هاى انتقالى دبارتمان ‎a‏ هزينه هاى إين دبارتمان مواد aa سریار هزیته های دپارتمان در طول اردیهشت: مواد دستمزد سريار ag als ‏کار در جریان اول دورء‎ ‏شروع به تولید طی دوره‎ ‏اتغالى ازدبارتمان قبل‎ ‏انتقال به انبار کالا‎ کاردر جریان آخر دوره کارگاه۲ ل 0 20 ۰ واحد Ve" Wo TYP 2۳ ۳/۸ 2۳ ۵واحد 1۳5 We

صفحه 255:
ميزان تكميل كار در جريان توليد: کار در جریان ابتدای دستمزد و سربار كار در جريان نتهای دور ap ERR 1 27 227 7 ۷

صفحه 256:
‎٠‏ مطلوب است: ‏+ تهیه گزارش بهای تمام شده تولید برای هر دپارتمان به روش میانگین ‎٠‏ شرکت تولیدی آرمان ‏» گزارش بهای تمام شده تولید (اردیبهشت روش میانگین)

صفحه 257:
23 الف)جدول مقداری كعات د و واحدهاى دريافتى از مرحله قبل واحدهاى در جريان ساخت اول ‎oe‏ .واحدهاى اتقال ياه به دبارتمان يعد بقار واحدهای در جریان ساخت با. دوره = ب) جدول معادل آمارتكميل شده واحدهاى تكميل شده و اتقالى معادل كار در جريان بايان دور = اول واحد 7 ‎Laan‏ ‎Wess‏ ‎Manse‏ ‎yr. aoe‏ عله ديل ۵ 1۳۲۵ 7 ‎Yr Vo‏ = we ۵

صفحه 258:
مواد دستمزد سربار کار در جرا ول دور Thee Whee ۳۳۶ ۳۳۰ Wee ۹۳۰ 02 هزیه هی لی حور ۲۵۵ ۷۸۳۸۰ ۱۴ FRAY ۷۹ بهای هر وا 1۲ ۱۳۰ 1۳۳ re ۹ ۶۴ FAs ۳. 2۲

صفحه 259:
جمع هزيه هلى تود ‎Caper dee‏ بهاى تمام شدءوحدهای الیو بهاى كار در جريان سات آخر حوره کارگاه ror ‏توت‎ ‎۳ ‎0۵ سس ‎en‏ arr مغ 2۳ ۳ 72 تست ۲ 3 yout: yours. vast: ۳۳ مبلغ Fare ore

صفحه 260:
‎٠»‏ ثبت های حسابداری در روش میانگین ‎٠‏ ثبت های مربوط به انتقال بهای تمام شده کالاهای منتقل شده از هر دپارتمان به دپارتمان بعد ‎٠»‏ کار در جریان دپارتمان گیرنده بدهکار کاردرجریان دپارتمان انتقال دهنده . بستانکار

صفحه 261:
© اتفال ‎es cle‏ كده كالاى ساحده كد انتقالى أن ديار يمان آخر به انبار ‎٠‏ حساب موجودى كالا بدهكار ‎٠‏ حساب كار در جريان ديارتمان آخر بستانكار

صفحه 262:
فصل سيزدهم: سيستم هزينه يابى مرحله اى: روش 110 در تعيين بهاى تمام شده تعريف: در روش 2150 فرض بر اين است كه جريان بهاى تمام شده هماهنك با جريان فيزيكى محصولات روى خط توليد كاركاهاست 1

صفحه 263:
یعنی در یک دوره زمانی معین و در یک کارگاه از مجموعه مراحل تولید واحدهایی که زودتر از بقیه وارد خط تولید شده اند زودتر از بقیه هم کامل و تکمیل می شوند.

صفحه 264:
۰ . به عبارتی دیگر ابتدا تکمیل کار در جریان ساخت ابتدای دوره و پس از آن تکمیل تولیدات تازه طی دوره انجام می شود. ۰ «شر ایط استفاده و جدول معادل و احدهای ‎«odd asl gi‏ درروش ۳1۲0 شر ایط زیر وجود دارد.

صفحه 265:
+ نوسانات عمده نرخهای اقلام بهای تمام شده (مواد - دستمزد - سربار) از یک دوره مالی به دوره بعد کار در جریان ساخت درصد قابل توجهی از کار در جریان ساخت یک دوره را ابتدای دوره تشکیل می دهد.

صفحه 266:
© جدول معادل و احدهای تولید شده در ۳0 ‎٠‏ در اين روش فرض است اقلام بهای تمام شده یک دوره مالی در یک دپارتمان معین مستقل از اقلام متناظ بهای تمام شده همین دپارتمان در دوره مالی قبلی است .

صفحه 267:
+ بنابراین در جستجوی یافتن بهای تمام شده یک واحد کالای تکمیل شده برای دوره جدید هستیم .

صفحه 268:
© بر همین اساس تک تک اقلام بهای تمام شده مربوط به دوره جاری مالی بر تعدلد و احدهای معادل کالاپی که و اقعاً در اين دوره تولید شده سرشکن می شود.

صفحه 269:
و در اين سيستم عناصر بهای تمام شده موجود در کار در جریان ساخت ابتدای دوره را دخالت نمی دهیم. ول معولیلپو لح ‌هدی. تک یل شده شرح کارگاء1 موا سرب و كار کارگا۲ کارو سربار

صفحه 270:
!) واحدهای تکمیل شده و انتقال یافته به وصله بعد یا انار ۳۵۰۰ ۳۵۰۰ Yee be ۲) کاردرجریان ساخت اننهای دوره ۳ 3 ۳ کسر می شود des ۱1۰۰ معادل کار درجریان ابتدای دورء ‎Vane‏ ۳۹۰

صفحه 271:
‎٠‏ معادل کالای تولید شده طی دوره ‎٠‏ گزارش بهای تمام شده تولید در دپارتمان 1 ‎٠‏ نکات مهم: مقایسه دو روش میانگین و ‎Fifo‏

صفحه 272:
۰ بهای تمام شده کار در جریان ابتدای دوره به صورت یک قلم ظاهر می شود و دیگر به اجزای تشکیل دهنده آن اشاره نمی شود. بر خلاف روش میانگین که به تک تک عناصر بهای تمام شده کار در جریان اول دوره اشاره می شد.

صفحه 273:
+ بهای تمام شده یک واحد کالا و اقعاً بهای تمام شده تولید و تکمیل یک و احد کالا در این دپارتمان طی دوره مورد نظر است و ربطی به نرخ ماهها یا دوره ی قبل ندارد .

صفحه 274:
‎٠»‏ بر خلاف روش میانگین که میانگین نرخ های دوره قبل و جاری مد نظر بود ‎SUIS ‏بهای تمام شده و احدهای انتقالی عملاً از دو جز ء‎ ٠ ‏مستقل تشکیل می شود.‎

صفحه 275:
» لف) بهای تمام شده واحدهای فتقلی از محل کار در جریان ابتدای دوره - ب) بهای تمام شده و احدهای انتقالی از محل تولیدات همان دوره. » مثال شرکت آرمان را که در بحث میانگین مطرح شد. بام][]بیان می کنیم.

صفحه 276:
. شرکت تولیدی آزمان روش ۳:0 گزارش بهای تمام شده تولید برای ارد؛ oF Si aes ‏آلف)جدول مقداری ترد:‎ ‏که‎ 0۳7 (3 5 = ‏واحدهاى درياقى لز مرحله قبل‎ EB ES ‏وت عر جريان مخت و دورد‎ ‏و‎ We ‏وا حدهلى تانب درا بر‎ ee we Se Tey We We Were 35 ‏وی هی شا ولو نمی‎ Mae sia wa Sa eda ‏مج‎ ‎0 ees 9 ‏ملع گیل ده کار در رل دور هك‎ Wwe we 10 ۳ SE ‏وی درو رکشت‎ 500 We ‏هر‎ ee Wee 10 Wor es ‏جاجدول هزينه هاى توليد: بلغ . بهی‌هرواحد & بهاى هر واحد‎

صفحه 277:
کاردز جریان ول دوزة. انتقالى لز مرحله قبل مواد دستمزد سربار جح د)جدول توزيع هزینه ها از شر كا درجريان اول دوزه هزينه توليداجرلى تکمیل کالای اول دوره بهای تمام شده کالای اول an ‏تمامشدهواحدهای‎ aly ‏شروع و تکمیل شده طی‎ ۳ ‎Awe ۳‏ مه لكو سي مغ 0 ۱ Wie 2 0 ۳ 2 ۶۳۵۷۲۲ ۶۰ محاسبات & /186 ۳ ا ‎rossi‏ ‏۳۳ ‎cd‏ ‏1 ‏۳ ‏۵ ‏ارم لكين ‎vans‏ ‏۳۲

صفحه 278:
+ گزارش بهای تمام شده تولید در دپارتمان دوم (به بعد) ‎٠‏ تنها تفاوت کارگاه دوم و یا بعد با کارگاه اول وجود بهای تمام شده انتقالی از کارگاه قبل در مجموعه اقلام بهای تمام شده به حساب دپارتمان است.

صفحه 279:
patron ‏بهای تمام شده یک و احد کالای تکمیل شده در کارگاههای‎ ۰ اول و دوم و همچنین در ماههای (دوره های مالی معین) کاملا متفاوت است.

صفحه 280:
+ . بدلیل نوسان شدید قیمتهای طی دو دوره مالی ۰ 2-بهای تمام شده یک واحد کالای منتقل شده از کارگاه 1 به 2 عددی است که از حاصل تعامل بهای تمام شده یک و احد کالا در جریان ساخت اول دوره تکمیل شده است.

صفحه 281:
ء و انتقالی به کارگاه 2 و بهای تمام شده واحدهای شروع و تکمیل شده همین دوره در کارگاه 2 می باشد. ‎ie ٠‏ در صفحه بعد؛ ۲۱0 ‏تفاوت روش‎ ٠

صفحه 282:
‎٠‏ با روش میانگین در سیستم هزینه یابی وحله ای: ‏» تفاوت اصلی در چگونگی تعیین بهای تمام شده کار در جریان ساخت ابتدای دوره و کار شروع و تکمیل شده طی دوره است.

صفحه 283:
۰ در روش میانگین موزون بهای تمام شده برای هر دو منظور استفاده می شود اما در روش 0]]] بهای تمام شده کار در جریان ابتدای دوره شامل هزینه های دوره قبل با نرخهای قبلی و هزینه های تکمیلی با نرخهای همین دوره است .

صفحه 284:
۰ بهای تمام شده کار شروع و تکمیل شده در اين دوره نیز در صورت نوسانات نرخها کاملاً متفاوت از دوره قبل و مبتنی بر نرخهای جدید است بنابراين بهای تمام شده دوره قبل همین دپارتمان تأثیری بر آن ندارد.

صفحه 285:
فصل چهاردهم: «هزینه یابی استاندارد» تعریف: هزینه یابی استاندارد: تعیین بهای تمام شده برنامه ریزی شده بر ای یک محصول قبل از تولید آن.

صفحه 286:
ارقام استاندارد را می توان برای تأمین اهداف زیر بکار برد. 1-کنترل بهای تمام شده 2نعیین بهای تمام شده موجودیها 3برنامه ریزی بودجه ای

صفحه 287:
4قیمت گذاری محصول 5نگهداری اطلاعات دفترداری «ایجاد استاندارد» جزئی جدایی ناپذیر در هر سیستم هزینه یابی استاندارد تعیین استاندارد 1- مواد 2دستمزد مسثقیم 3- سربار استاندارد های مواد مسنقیم: 1- استانداردهای مقدار (مصرف مواد) توسط دپارتمان مهندسی.

صفحه 288:
۰ 2-استانداردهای قیمت توسط و احد حسابداری صنعتی - و احد خرید * استانداردهای دستمزد: 3- کارایی تعیین از طریق مطالعات کارسنجی و زمان سنجی 4- نرخ دستمزد توسط و احد مهندسی - حسابداری صنعتی

صفحه 289:
«تحلیل مغایرت» نکته: اگر مقادیر واقعی کمتر از استاندارد تعیین شده باشد مطلوب در غبر این صورت نامطلوب مغایرت: تفاوت میان نتایج واقعی و استانداردهای از پیش لالالالالا لالال]. این تفاوتها : 1- عوامل داخلی 2- عوامل خارجی

صفحه 290:
» بهای استاندارد * (مقدار واقعى مواد - مقدار استاندارد) - مغايرت درمصرف مواد مستقيم مصرفى < ‏تعداد تولید‎ x ‏مقدار مواد هر واحد كالا طبق استاندارد‎ ٠» ‏مقدار مواد طبق استاندارد‎

صفحه 291:
مقادیر وأقعی * (بهای تمام شده و آقعی - بهای تمام شده استاندارد) - مغايرت و قيمت مواد «ثبت هاى مربوط به خريد مصرف مواد مستقيم» الف: خريد مواد تقسيم: موجود مواد(بد) اسناد برداختنى(بس)

صفحه 292:
ب) مصرف مواد (مغایرت) کار در جریان ساخت مغایرت در قیمت مواد مصرفی موجودی مواد مغایرت در مصرف مواد «لالالالالالا لالالالالالا لالالالالال11»

صفحه 293:
* نرخ استاندارد * (ساعات کار استاندارد - ساعات کار و اقعی)حمغایرت در کارایی نیروی کار مستقیم © نکته: محاسبه ساعت کار استاندارد < ساعات کار استاندارد برای هر و احد » تعداد و احدهای ‎ail oi‏ شده

صفحه 294:
ساعات کار وقعی * (نرخ استاندارد دستمزد - نرخ دستمزد واقعی) < مغایرت در نرخ دستمزد مستقیم ثبت های مربوط به مغایرت های دستمزد مستقیم الف: ثبت بهای تمام شده دستمزد: کنترال دستمزد )2( حسابهای پرداختنی مختلف ( بس)

صفحه 295:
ب: سیستم بهای تمام شده دستمزد بین مخایرت ها و کار درجریان تولید: کاردرجریان ساخت مغایرت در کارایی دستمزد مغایرت در نرخ دستمزد کنترل دستمزد (بس) بستن مغايرت ها

صفحه 296:
در پایان یک دوره مالی: 1- به حساب سود و زیان 2- به بهای تمام شده کالای فروخته شده و موجودیها به ‎ean‏ ‏مانده آنها مغايرت در نرخ مواد مغايرت در كارايى دستمزد مغايرت سربار

صفحه 297:
مغایرت در مصرف مواد مغایرت در نرخ دستمزد خلاصه سود و زیان مغایرت در نرخ مود مغایرت در کار ایی دستمزد مغایرت سربار مغایرت در مصرف مواد مغایرت در نرخ دستمزد بهای تمام شده کالای فروش رفته

صفحه 298:
موجودی کالای ساخته شده کار در جریان ساخت متال: اطلاعات زير مربوط به شرکت زر اعت تعداد کالای تولید شده و تکمپل شده طی دوره 000/15 مواد مستقیم استاندارد 3 واحد

صفحه 299:
مواد برای هر و احد کالا مواد مستقیم مصرف شده در تولید 000/50 و احد مواد مسنقیم خریداری شده 000/60 واحد بهای تمام شده مواد بر ای هر واحد - استاندارد 125 ریال

صفحه 300:
بهای تمام شده هر و احد - واقعی 110 ريال ساعات کار مستقیم استاندارد 2 ساعت برای هر واحد کالا ساعات کار و اقعی طی دوره 30250 ساعت نرخ استاندارد هر ساعت کار 420 ریال هر ساعت

صفحه 301:
نرخ واقعی هر ساعت کار 450 ريال هر ساعت مطلوب است محاسبه مغایرت: قیمت مواد - مصرف مواد مغایرت دستمزد: کارایی -نرخ دستمزد ب) ثبت هزینه دستمزد و تهیه مغایرت های دستمزد:

صفحه 302:
با توجه به فرمولهای ۱ و ۲ نا مساعد ۶۲۵ -(۵۰۰۰۰ -(۱۵۰۰۰۳) ۱۲۵ -(۱) مصرف مواد (۲) نرخ ‎Sle‏ مساعد 1100-08-00 -800000118- (3) نرخ مواد نامساعد ۱۰۵۰۰۰ -(۳۰۲۵۰-(۱۵۰۰۰۲) ۰- کارایی ۳( (۴) نرخ انحراف دستمزد مستفیم

صفحه 303:
ب) دفتر روزنامه شرکت تولیدی رز شرح بدهکار ابستانكار ‎CLES‏ هزینه حقوق 136125001 32025074502-0 3 بانک 1361250 0 ثبت حقوق واقعى تحقق يافته كالاى در جريان ساخت | 12600000 0 انحراف كارايى دستمزد. | 105000 ادرف ری سرام 907500 هزینه حقوق 1361250 0 ثبت تسهیم حقوق به حساب تولید مغایرت

حسابداری صنعتی یک • مؤلف :دکتر محمد عرب مازار یزدی جایگاه درس • حسابداری صنعتی یک در نیمسال چهارم و بعداز گذراندن درس اصول حسابداری 3توسط دانشجویان حسابداری باید خوانده شود فهرست فصول • • • • • • • • • • • • • • فصل -1کلیات ومفاهیم حسابداری بهای تمام شده فصل -2روشهای طبقه بندی مفاهیم بهای تمام شده فصل -3بهای تمام شده در مؤسسات خدماتی فصل -4بهای تمام شده کال در مؤسسات بازرگانی فصل - 5بهای تمام شده کال در موسسات تولیدی)نظام ادواری( فصل -6حسابداری مواد وبهای تمام شده آن فصل - 7گردآوری اقلم بهای تمام شده دستمزد)نیروی کار( فصل -8گردآوری اقلم بهای تمام شده سربار فصل - 9نظام دائمی بهای تمام شده-هزینه یابی سفارش کار فصل -10نظام دائمی بهای تمام شده –هزینه یابی مرحله ای فصل -11سیستم هزینه یابی مرحله ای –کار در جریان ساخت فصل -12سیستم هزینه یابی مرحله ای –روش میانگین درتعیین بهای تمام شده فصل -13سیتم هزینه یابی مرحله ای –روش اولین صادره از اولین وارده فصل -14بهای تمام شده استاندارد ` • فصل اول • کلیات و مفاهیم حسابداری بهای تمام شده • هدف کلی فصل :آشنایی با مفاهیم حسابداری بهای تمام شده و کاربردهای آن در مدیریت حسابداری بهای تمام شده یا حسابداری صنعتی • حوزه ای از حسابداری است که با اندازه گیری ،ثبت و • گزارش اطلعات مربوط به اقلم بهای تمام شده سر و کار • دارد. • هر یک از اقلم بهای تمام شده به منزله ی استفاده از یکی از منابع شرکت است. • کاربرد اصلی و اولیه اطلعات بهای تمام شده برای مدیران تصمیم گیری و ارزیابی عملکرد است. • حسابداری مدیریت :هنگامی که اطلعات مربوط به بهای • تمام شده در داخل سازمان و توسط مدیران و به منظور • ارزیابی عملکرد فعالیتهای سازمان یا نیروی انسانی آن و یا • به عنوان مبنایی برای اتخاذ تصمیم به کار برده شود. • حسابداری مالی :اگر این اقلم توسط استفاده کنندگان خارجی نظیر سهامداران یا بستانکاران و به قصد ارزیابی عملکرد مدیران رده بالی شرکت و یا تصمیم گیری در مورد خود سازمان به کار رود. • حسابداری مالی وحسابداری بهای تمام شده: • استفاده کنندگان اصلی اطلعات بهای تمام شده ،مدیران هستند. • اطلعات مورد نیاز استفاده کنندگان خارجی اطلعات حسابداری بر مبنای اصول پذیرفته شده ی حسابداری تهیه می شود .مدیران در برقراری نظام اطلعاتی بهای تمام شده نسبت به حسابداری مالی محدودیت کمتری دارند. • . • به طور خلصه ،حسابداری مالی و حسابداری بهای تمام شده در نوع استفاده کنندگان ،محدودیت ها ،مبانی ارزش گذاری ،زمان تهیه گزارشات و دامنه شمول گزارش دهی با یکدیگر اختلفا دارند. • در مواردی که از اطلعات حاصل از حسابداری بهای تمام شده در حسابداری مالی استفاده می شود ،ملزم به استفاده از بهای تمام شده تاریخی است. • در گزارشهای حسابداری بهای تمام شده ،علوه بر اطلعات ریالی ،اطلعاتی در مورد ساعات کار کارکنان، مقدار تولید واحدهای مختلف یا ساعات فعالیت بخش های مختلف شرکت نیز ارائه می شود. • استفاده از اطلعات بهای تمام شده توسط مدیریت: • حسابداری بهای تمام شده ،با فراهم آوردن اطلعات لزم برای تعیین نتایج مالی حاصل از راه کارهای مختلف از طریق تعیین بهای تمام شده ی هر یک از راه کارها و مقایسه اطلعات حاصله به تصمیم گیریهای مدیریت در انتخاب میان راه کارهای مختلف کمک می کند. • اختلفا بهای تمام شده راه کارهای مختلف ،بهای تمام شده تفاضلی است. • از طریق فراهم آوردن اطلعات واقعی بهای تمام شده و مقایسه آن با انتظارات و پیش بینی های اولیه مبانی دقیق تری برای برنامه ریزی های بعدی فراهم می آید. • .از طرفا دیگر اختلفا ارقام برنامه ریزی شده برای هر واحد و ارقام واقعی می تواند مبنایی برای سنجش عملکرد مدیران واحدهای مختلف و تعیین میزان دستیابی آنها به اهدافا واحدهای تحت سرپرستی ایشان باشد. • بودجه انتظارات مدیریت از عملکرد واقعی شرکت برای یک دوره مالی را مشخص می کند. • حسابداری بهای تمام شده نشان می دهد که در زمینه ارقام بهای تمام شده ،ارقام واقعی چقدر به ارقام بودجه نزدیک یا از آن دور است. • عدم محدودیت در نوع اطلعات مورد گزارش ،پیشرفت • سریع تکنولوژی کامپیوتر و کاهش حجم عملیات دفترداری ،تغییر روشهای تولید و رقابت در صنایع مختلف برای ادامه فعالیت و بقا ،از عوامل موثر بر پیشرفت حسابداری بهای تمام شده بوده است. • بهای تمام شده :منابع از دست رفته برای تحصیل کالها و خدمات مورد نیاز است. • هزینه بهای تمام شده ای است که منافع مورد انتظار آن حاصل شده و عم ل ل برای کسب درآمدها ی دوره مالی معینی ،از دست رفته است. • و در برابر درآمدهای آن دوره قرار می گیرد. • • آن بخش از بهای تمام شده که منافع مورد انتظار از آن حاصل نشده یا در واقع ارزش خود را از دست داده بدون آنکه منفعتی نصیب شرکت کرده باشد ،زیان نامیده می شود. • • اقلم بهای تمام شده: • بهای تمام شده دستمزد ،بهای پرداختی در مقابل استفاده از تلش نیروی انسانی تولید کننده کال و خدمات است. • به دو قسمت تقسیم می شود 1):مستقیم :دستمزد کارگرانی که مستقیملا در تولید کال یا خدمات دخالت داند) 2 .غیر مستقیم • یعنی دستمزد آن دسته از عوامل تولید که مستقیملا در تولید کال یا ارائه خدمات دخالت ندارند اما به هر حال تولید کال و ارائه خدمات بدون کمک آنها نیز میسر نیست. • بهای تمام شده مواد هم به دو بخش تقسیم می شود: • مستقیم :مواد اولیه ای که ماهیت کالی تولیدی به آنها وابسته است و مستقیملا در تولید کال نقش دارد. • غیر مستقیم :در تولید محصولت بکار می روند . • و وجودشان نیز ضروری است اما ماهیت کالی تولید شده مستقیملا به آنها وابسته نیست یا بخش قابل توجهی از ارزش مواد اولیه بکار رفته در محصول را تشکیل نمیl دهند. • بهای تمام شده سربار یا بهای تمام شده عوامل عمومی تولید ،بهای تمام شده آندسته از اقلم است که در تولید کال و ارائه خدمات صرفا می شوند. • اما در زمره ی مواد مستقیم یا دستمزد مستقیم محسوب نمی شود .مثل دستمزد غیر مستقیم ،مواد غیر مستقیم و اقلمی نظیر هزینه استحلکا ماشین آلت. • فصل دوم :روشهای طبقه بندی مفاهیم بهای تمام شده: • هدفا کلی فصل :آشنایی با روش های مختلف طبقه بندی مفاهیم بهای تمام شده و مفاهیم مربوط به هر یک از این روشها. • بر اساس عوامل و عناصر تشکیل دهنده محصول: • عناصر تشکیل دهنده بهای یک محصول :مستقیم :مثل مواد مستقیم و دستمزد مستقیم • غیرمستقیم یا سربار :مثل دستمزد و مواد غیرمستقیم و سایر هزینه های عمومی. • اقلمی از بهای تمام شده که مستقیملا در تولید محصول دخالت ندارند ،سربار تولید نامیده می شوند. • بر اساس ارتباط با فرآیند تولید: • بهای تمام شده )هزینه( تبدیل :برای تبدیل مواد اولیه به محصول ساخته شده به کار می روند. • سربار تولید +دستمزد مستقیم = هزینه تبدیل • مواد مستقیم +دستمزد مستقیم =هزینه اولیه تولید • بر اساس ارتباط با حجم تولید: • متغیر :جمع هزینه متغیر با افزایش حجم تولید ،افزایش می یابد .اما مقدار آن برای یک واحد ثابت است. • ثابت :جمع هزینه ثابت با افزایش حجم تولید در یک محدوده معین تولید ثابت و مقدار آن برای یک واحد کاهش می یابد. • نیمه متغیر یا مختلط :ترکیبی از هزینه های ثابت و متغیر ل ثابت است و نه کام ل است :که کام ل ل متغیر. • اطلعات حاصل از تفکیک اقلم بهای تمام شده به ثابت، متغیر و نیمه متغیر در کنترل و تهیه بودجه نقش مهمی دارد. • بر اساس فعالیتهای مختلف: • اقلم بهای تمام شده تولید :شامل مواد مستقیم ،دستمزد مستقیم و سربار. • فصل سوم: • -1روش جمع آوری اقلم بهای تمام شده: • در موسسات خدماتی ،اقلم بهای تمام شده خدمات در خصوص تعیین بهای تمام شده خدمات مورد ارائه به مشتریان گردآوری شود . • حساب کار در جریان در موسسات خدماتی مرکز تجمع اقلم مختلف بهای تمام شده خدماتی است که به مشتریان شرکت ارائه می شود -2 .اجزای بهای تمام شده خدمات: • در موسسات خدماتی دستمزد و سربار دو جزء اصلی بهای تمام شده خدماتی محسوب می گردد. • -3محاسبه بهای تمام شده خدمات و نقش آن در مدیریت: روشهای محاسبه بهای تمام شده خدمات در موسسات خدماتی: • الف – سرشکن کردن بهای تمام شده بین سفارشات در دست اقدام ب -تسهیم بهای تمام شده بین دپارتمانها و قسمتهای مختلف شرکت لزم به ذکر است • تسهیم اقلم بهای تمام شده بین کارها و یا خدمات در دست اقدام مربوط به مشتریان مدیریت را قادر خواهد ساخت که بهای تمام شده واقعی هر یک از خدمات را با بهای تمام شده پیش بینی شده آن مقایسه کند . • کنترلهای لزم را در نتیجه این مقایسه برقرار کند و از طرفا دیگر به کمک بهای تمام شده واقعی انواع خدمات مورد ارائه می توان به قیمت گذاری عینی تری برای خدمات دست یافت . • در صورتیکه اقلم بهای تمام شده بر اساس دپارتمان ها یا فعالیتهای مختلف یک شرکت خدماتی تسهیم شود • ملکا مناسبی برای سنجش عملکرد مدیران • بخشهای مختلف شرکت یا مدیران مسئول انجام فعالیتهای مختلف فراهم می آورد و سنجش عملکرد نیز به نوبه خود مبنایی برای کنترل فعالیتهاست. . • نحوه محاسبه سود عملیاتی خدمات مختلف در موسسات خدماتی با کسر نمودن بهای تمام شده خدمات از درآمد مربوط به آن ،سود ناویژه حاصل از خدمات بدست می آید. • هنگامی که هزینه ها یا آندسته از اقلم بهای تمام شده که به • خدمت معینی مربوط نیستند از این سود ناویژه کم می شود سود عملیاتی حاصل از ارائه خدمات بدست می آید. • فصل چهارم: • معادله کلی بهای تمام شده خدمات در موسسات بازرگانی و تولیدی • موجودی اول دوره+وارده به انبار طی دوره=خروجی ازانبار+موجودی آخر دوره • این رابطه اساسی را می توان این گونه نیز نوشت: • خروجی از انبار=موجودی اول دوره+وارده طی دوره-موجودی آخردوره • لزم به ذکر است تفاوت اصلی اجزای این رابطه در موسسات بازرگانی و تولیدی تنها در ماهیت رقم »وارده به انبار طی دوره« است. • این رقم در موسسات بازرگانی نشانگر خرید خالص طی دوره و در موسسات تولیدی نشاندهنده تولید طی دوره مالی است. • -1نظامهای بهای تمام شده در موسسات بازرگانی: • نحوه محاسبه بهای تمام شده کالی فروش رفته و ارتباط اقلم مختلف بهای تمام شده در موسسات بازرگانی به شرح زیر است: • بهای تمام شده موجودی انتهای دوره -بهای تمام شده خرید خالص طی دوره + بهای تمام شده موجودی اول دوره = بهای تمام شده کالی فروش رفته • نظامهای اصلی که در تعیین بهای • تمام شده موجودیها و کالی فروش رفته در موسسات بازرگانی کاربرد دارند ،عبارتند از: • نظام دائمی و نظام ادواری نگهداری اطلعات بهای تمام شده موجودیها. • • -2نظام دائمی نگهداری اطلعات بهای تمام شده موجودیها: • ویژگی اصلی نظام دائمی موجودیها آن است که مانده حساب موجودی دائملا در معرض تغییر است و با هر مورد خرید کال یا فروش آن زیاد یا کم می شود. • مهمترین حسن سیستم دائمی این است که دائما بهای تمام شده موجودیها را در اختیار استفاده کننده این اطلعات می گذارد و عیب اصلی آن افزایش حجم عملیات دفترداری )در صورت تعدد دفعات خرید و فروش( است. • -3نظام ادواری اطلعات بهای تمام شده موجودیها: • حساب موجودی کال در نظام ادواری نقش فعال ندارد و صرفلا رقم موجودی ابتدای دوره را تا پایان همان دوره نگاه می دارد. • و افزایش موجودیها در این نظام به حساب خرید کال و کاهش موجودیها )در نتیجه فروش کال( به حساب فروش منظور می گردد. • در نظام فوق با شمارش فیزیکی موجودیها و • تعیین بهای تمام شده موجودیهای باقیمانده می توان در پایان یک دوره مالی بهای تمام شده کالی فروش رفته یا مانده موجودیها را محاسبه نمود. • -4محاسبه بهای تمام شده کال: • روشهای تعیین بهای تمام شده موجودیها یا مفروضات مربوط به نحوه گردش موجودیها در انبار عبارتند از: روش شناسایی ویژه ،روش اولین صادره از اولین وارده، روش اولین صادره از آخرین وارده و روش میانگین. • روش شناسایی ویژه :این روش مبتنی بر ردیابی تک تک کالهای وارده به انبار است و طبعلا در مواردی که گردش کال در انبار زیاد است کاربرد آن دشوار خواهد بود. • در موسسات بازرگانی بهای تمام شده کالی موجود در انبار و بهای تمام شده کالی فروش رفته دورقم کلیدی در ارتباط با بهای تمام شده محسوب می گردند که به ترتیب در ترازنامه و صورت سود و زیان عنوان می گردند. • • در نظام ادواری رقم موجودی انتهای دوره ،از طریق شمارش فیزیکی موجودیها تعیین می گردد چرا که موجودی ابتدای دوره در حساب موجودی کا و خریدهای طی دوره در حساب خرید منعکس گردیده اند. • • صورت بهای تمام شده کالی فروش رفته :صورتی است از اقلم موثر بر تعیین بهای تمام شده کالی فروش رفته برای یک دوره مالی معین که این اقلم عبارتند از: • بهای تمام شده کالی فروش رفته برای یک دوره مالی معین که این اقلم عبارتند از :بهای تمام شده موجودی کال در ابتدای دوره ،خرید کال و هزینه حمل آن )و احتمالل هر گونه برگشت از خرید( • و بالخره بهای تمام شده موجودی کال در انتهای دوره که رقم نهایی این صورت ،بهای تمام شده کالی فروش رفته است. • • فصل پنجم: • بهای تمام شده کال در موسسات تولیدی – نظام ادواری • -1معادله بهای تمام شده کالی فروش رفته • بهای تمام شده کالی ساخته شده در انتهای دوره -بهای تمام شده تولیدات طی دوره +بهای تمام شده موجودی کالی ساخته شده در ابتدای دوره=بهای تمام شده کالی فروش رفته • -2صورت بهای تمام شده کالی ساخته شده )صورت بهای تمام شده تولید(: • صورت بهای تمام شده تولید صورتی است که نحوه ارتباط اقلم بهای تمام شده مرتبط با تولید در موسسات تولیدی را نشان می دهد . • شامل اقلم زیر می باشد: • بهای تمام شده مواد مصرفی ،دستمزد مستقیم پرداخت شده طی دوره بهای تمام شده سربارو کاردرجریان ساخت ابتداوانتهای دوره. • • • • • • بهای تمام شده کالی تولید شده: بهای تمام شده مواد مستقیم: موجودی مواد مستقیم ابتدای دوره +خرید خالص مواد طی دوره موجودی مواد مستقیم انتهای دوره +بهای تمام شده دستمزد مستقیم • • • • • +بهای تمام شده سایر عوامل تولید )سربار( = بهای تمام شده عوامل تولید طی دوره +بهای تمام شده کالی نیم ساخته ابتدای دوره =جمع کار در جریان تولید طی دوره بهای تمام شده کار در جریان )کالی نیم ساخته( انتهای دوره • = بهای تمام شده کالی ساخته شده طی دوره • -3روش ادواری بهای تمام شده • نظام دائمی به کمک حساب دائمی »کار در جریان ساخت« مداوملا اطلعاتی درباره کار در جریان ساخت، • کالی تکمیل شده و بهای تمام شده کالی ساخته شده فراهم می کند و بیشتر در موسسات بزرگ و متوسط کاربرد دارد. • در نظام ادواری فقط در پایان یک دوره مالی و پس از تعیین مقدار موجودیهای جنسی است • که می توان به رقم بهای تمام شده کار در جریان ساخت و کالی ساخته شده دست یافت و این نظام بیشتر در شرکتهای کوچک تولیدی کاربرد دارد. • • -4نحوه گردش اقلم بهای تمام شده در روش ادواری: بهای تمام شده • بهای تمام شده دستمزد غیرمستقیم بهای تمام شده موادغیرمستقیم مواد غیرمستقیم • مستقیم • دستمزد مستقیم بهای تمام شده دستمزد غیرمستقیم بهای تمام شده سایراقلم • جمع اقلم سربار • بهای تمام شده کالی وارد شده به تولید • مستقیم مواد مستقیم • • • • • ) (+کار در جریان اول دوره )=( بهای تمام شده کالی در جریان ساخت طی دوره ) (-کار درجریان آخر دوره )=( بهای تمام شده کالی ساخته شده ) (+موجودی کالی ساخته شده اول دوره • • • • • )=( بهای تمام شده کالی آماده فروش ) (-موجودی کالی ساخته شده آخر دوره )=( بهای تمام شده کالی فروخته شده ) (+هزینه های عمومی ،اداری و فروشی )=( جمع بهای تمام شده عملیات • فصل ششم: • • • • حسابداری مواد و بهای تمام شده آن -1خرید مواد: فرآیند خرید مواد شامل مراحل زیر می باشد: درخواست خرید مواد )فرم درخواست خرید مواد( ،سفارش مواد )فرم سفارش مواد( • • • • • و تحویل مواد خریداری شده به انبار )فرم رسید انبار( -2نحوه ثبت خرید مواد در دفاتر: در نظام ادواری:خرید مواد )بدهکار(،حسابهای پرداختنی یا وجه نقد)بستانکار( در نظام دائمی :موجودی کال )بدهکار(، حسابهای پرداختنی یا وجه نقد )بستانکار( • -3کارت موجودی کال در انبار: • مزایای استفاده از کارت موجودی کال :کنترل تطابق مقادیر موجودی مندرج در این کارتها و موجودی واقعی هر کال که از طریق شمارش فیزیکی موجودی انبار بدست می آید. • امکان جلوگیری از وقوع بی نظمی یا مفقود شدن کالها را فراهم می آورد و اطلعات لزم را در اختیار مسئولین ذیربط قرار می دهد. • اطلعاتی که عموملا در کارت موجودی کال درج می گردد :مشخصات کال یا مواد اولیه ،اطلعات مربوط به حد سفارشی و مقدار سفارش در هر نوبت سفارش مجدد، • یا اطلعات مربوط به هر نوبت خروج و ورود کال )یا مواد اولیه( نظیر تاریخ و مقدار و نهایتلا موجودی کال پس از هر نوبت خروج یا ورود. • -4صدور مواد از انبار )برای کارگاه یا خط تولید(: • صدور مواد از انبار از طریق فرم درخواست مواد صورت می پذیرد که این فرم امکان برقراری کنترل بر نحوه مصرفا مواد اولیه توسط بخشهای مختلف تولیدی را فراهم می آورد • و قسمتهای تولیدی از طریق آن مواد اولیه مورد نیاز را از انبار درخواست می کنند. • -5نظام دائمی بهای تمام شده مواد: • تعیین بهای تمام شده هر واحد مواد صادره از انبار • مشکل اصلی در مشخص کردن بهای تمام شده مواد مصرفی است که به دلیل خرید مواد اولیه در دفعات گوناگون و احتمالل به نرخهای متفاوت بروز کردند. • -6روش ثبت مواد در دفاتر: • • در نظام دائمی بهای تمام شده ،اطلعات مربوط به موجودی مواد ،خریدها و مصرفا ها همگی در حسابی تحت عنوان »موجودی مواد اولیه« ثبت می شود • و این حساب دائملا و یا هر گونه تغییر در مقدار موجودیها به روز می شود. • -7روشهای تعیین بهای تمام شده مواد: • روشهای تعیین بهای تمام شده مواد عبارتند از :روش شناسایی ویژه ،روش میانگین بهای تمام شده، • روش میانگین موزون متحرکا ،روش اولین صادره از اولین وارده ) ، (fifoروش اولین صادره از آخرین وارده ). (Lifo • -8مقایسه روشهای تعیین بهای تمام شده موجودی مواد: • -در صورت ثبات قیمت مواد اولیه عم ل ل تفاوتی بین نتایج کاربرد روشهای مختلف بهای تمام شده به وجود نمی آید و بهای تمام شده کالی صادره از انبار و موجودیها در تمام روشها یکسان خواهد بود. • • -در صورت وجود تورم دائمی و افزایش قیمت مواد از روش اولین صادره از اولین وارده جهت تعیین بهای تمام شده استفاده می گرد دزیرا فرض می شود که موجودی انبارهمگی ازمحل آخرین خریدها )گرانترین خریدها( می باشد. • -روش بهای تمام شده با تأثیر بر بهای تمام شده کالی فروش رفته از طریق اثر گذاری بر بهای تمام شده کالی تولید شده و موجودیهای ابتدا و انتهای دوره بر سود ناویژه تأثیر می گذارد. • -9ثبت صدور مواد اولیه از انبار: • کار در جریان ساخت )بدهکار( • موجودی مواد اولیه )بستانکار( • فصل هفتم :گردآوری اقلم بهای تمام شده ی دستمزد: • هدفا کلی فصل :آشنایی با روشهای ثبت و جمع آوری اطلعات در زمینه ی دستمزد مستقیم و غیر مستقیم. • روشهای مختلفی برای تعیین ساعات کار عوامل انسانی )نیروی کار( تولید وجود دارد. • • .اسنادی که نشاندهنده ی میزان ساعات کار افراد است همچون کارت ساعت و برگه ی ساعت کار – به عنوان مبنایی برای تعیین دستمزد ناخالص آنها به کار برده می شود. • کارت ساعت – برای آنکه ساعات کار عوامل انسانی تولید در طول یک دوره ی معین زمانی اندازه گیری شود از کارت ساعت استفاده می شود .در این کارت جمع ساعات کار هر یک از • افراد در هر یک از روزهای ماه را نشان می دهد. • ،به علوه ساعت ورود و خروج در هر یک از روزها را نیز مشخص می کند .برگه ی ساعت کار – برگه ساعت کار مشخص می کند که هر یک از کارگران ساعات کار روزانه ی خود را صرفا انجام چه کارهای مشخصی کرده است. • • به این وسیله می توان دستمزد هر یک از کارکنان را به بهای تمام شده ی کارهای مشخصی که او انجام داده است منظور کرد. • نمونه ای از برگه ی ساعت کار شماره ی پرسنلی: • نام: شماره سفارش: نام کارگاه )دپارتمان( ساعت خاتمه: ساعت شروع: کار انجام شده: • بهای تمام شده دستمزد = ساعات کار × نرخ مربوطه • ثبت بهای دستمزد :کنترل دستمزد • حسابهای پرداختنی /بانک • ثبت تخصیص دستمزد به کار درجریان ساخت و سربار: • کار در جریان ساخت • کنترل سربار • کنترل دستمزد. • دستمزد مستقیم به حساب کار در جریان ساخت و دستمزد غیر مستقیم به حساب کنترل سربار می رود. • فصل هشتم :گردآوری اقلم بهای تمام شده ی سربار. • هدفا کلی فصل :آشنایی با روش تضمین ،گردآوری و ثبت اقلم • • بهای تمام شده ی سربار و تخصیص آن به کار در جریان ساخت برای یک دوره مالی: • هر یک از اقلم بهای تمام شده ی سربار را در یکی از سه گروه متغیر ،ثابت و نیمه متغیر قرار می دهند. • • سربار متغیر :مواد غیر مستقیم – دستمزد غیر مستقیم • سربار ثابت :استهلکا ساختمان کارخانه – عوارض سالیانه ملکی – اجاره سالنه ی ساختمان کارخانه. • سربار نیمه متغیر :بهای سوخت – آب و برق. • تخمین بهای تمام شده سربار )سربار تخمینی( • یکی از دو عامل کلیدی در تعیین نرخ جذب سربار ،بهای تمام شده تخمینی سربار برای یک دوره ی مالی است. • برای آنکه بتوانیم تخمینی از بهای تمام شده ی سربار متغیر داشته باشیم باید بتوانیم بهای تمام شده ی سربار متغیر برای تولید یک واحد از کال را برآورد کنیم. • طبعلا کل سربار متغیر مساوی با حاصلضرب مقدار تولید مورد انتظار در بهای سربار متغیر هر واحد کالست .به این ترتیب ،تخمین بهای تمام شده ی سربار متغیر برای دوره ی مالی بعد مستلزم برآورد مقدار تولید برای دوره بعد نیز هست. • • تعیین نرخ سربار: • از آنجا که اقلم مختلف سربار به صورت جریانی مداوم و یکنواخت در طول یک دوره ی مالی واقع نمی شوند، • برای آنکه سربار قابل تخصیص به مقادیر تولید شده ی کال در هر زمان – طی دوره – را بتوان تعیین کرد .باید از روشهایی برای این تخصیص و یا اصطلحلا »جذب سربار« به تولید « استفاده کرد. • دو عامل کلیدی در محاسبه نرخ سربار وجود دارد: • جمع بهای تمام شده ی تخمینی برای سربار یک دوره ی معین. • سطح فعالیت تخمینی )تخمینی از میزان تولید( طی همان دوره. • نرخ سربار گاه به صورت ریالی و گاه به صورت درصدی از تولید بیان می شود. • سربار تخمینی • سطح فعالیت تخمینی • = نرخ جذب سربار برای یک واحد • مبانی رایج برای بیان سطح فعالیت مورد انتظار )مخرج کسر( عبارتند از: • -1مقدار تولید -2 .بهای تمام شده مواد مستقیم -3بهای تمام شده ی دستمزد مستقیم -4ساعات کار مستقیم-5 . ساعات کار ماشین. • • • • • • • = نرخ جذب سربار برای هر واحد کال سربار تخمینی مقدار تولید تخمینی =براساس مواد ×100سربار تخمینی بهای تمام شده تخمینی مواد مستقیم = بر اساس بهای دستمزدمستقیم ×100سربار تخمینی دستمزد مستقیم تخمینی • • • • • = نرخ جذب با ساعات کارمستقیم سربار تخمینی ساعات کارمستقیم تخمینی = نرخ سرباربراساس ساعت کارماشین سربار تخمینی ساعات کار تخمینی ماشین جذب سربار به کار در جریان ساخت: • استفاده از نرخ جذب سربار کمک مؤثری در تعیین به موقع بهای تمام شده )اگر چه تا حدودی تخمینی( می کند و ضرورتی ندارد برای تعیین بهای تمام شده ی کال تا پایان سال یا دوره مالی منتظر بمانیم. • نرخ جذب سربار در به روز رساندن اطلعات بهای تمام شده نقش و جایگاه ویژه ای دارد. • واقعیت این است که اقلم مختلف بهای تمام شده ی سربار، در طول زمان و در جریان فعالیتهای روزمره ی تولیدی واقع می شوند. • اما برخی از آنها نظیر استهلکا را تنها به صورت ادواری و در پایان یک دوره ی مالی تعیین و به حساب منظور می کنیم. • اقلم واقعی سربار در طول یک دوره مالی به صورت مستقیم و غیر مستقیم به حساب »کنترل سربار« منظور می شوند. • در بیشتر موارد این اقلم ابتدائلا به حسابهای دیگری مثل هزینه یا کنترل دستمزد ،هزینه استهلکا و نظایر آن منظور شده و سپس به حساب کنترل سربار منتقل می شوند. • گردآوری اطلعات اقلم سربار: • اقلم بهای تمام شده ی سربار از منابع متعددی حاصل شده و گرد می آید .منشاء اقلم سربار ممکن است یکی از منابع زیر باشد: • صورتحسابها – صورتحسابهای واصله از فروشندگان مختلف یا سازمان های خدماتی. • • اسناد هزینه – سند پرداخت انواع هزینه. هزینه های تحقق یافته و پرداخت نشده )معوق( – این اقلم ناشی از تعدیلتی است که در حسابهایی نظیر هزینه آب و برق پرداختنی پیش می آید. • • • ثبتهای تعدیلی آخر دوره ی مالی – به ثبتهای تعدیلی اقلمی نظیر استهلکا داراییهای ثابت. نحوه ثبت سربار: نحوه ثبت اقلم سربار در دفتر روزنامه بستگی به نظام گردآوری بهای تمام شده دارد. • اگر از نظام ادواری بهای تمام شده استفاده شود ،تک تک اقلم سربار که در طول دوره واقع می شود به حسابهای جداگانه مربوط به خود بدهکار می شوند. • هر یک از حسابها عنوانی دارد که نشانگر ماهیت ارقام مندرج در آنهاست .جمع مانده ی تک تک حسابهایی که مربوط به سربار کارخانه در یک دوره مالی است مساوی با جمع سربار کارخانه بهای آن دوره است. • • بنابراین در سیستم ادواری بهای تمام شده ،صرفلا اقلم مختلف بهای تمام شده ی سربار در دفاتر ثبت می شوند. • در طول دوره هیچگونه کوششی برای انتقال آنها به حساب تولید یا کار در جریان ساخت صورت نمی گیرد) .جذب سربار در طول دوره انجام نمی شود(. • اما در نظام دائمی بهای تمام شده ،هم اقلم واقعی بهای تمام شده ی سربار در طول دوره ثبت می شود و هم سربار جذب شده. • اقلم واقعی سربار به محض وقوع به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به حساب کنترل سربار ،بدهکار می شود. • هنگامی که سربار مربوط به کالی در جریان تولید جذب تولید می شود ،ثبت زیر انجام می شود. • کار در جریان ساخت • سربار جذب شده /کنترل سربار • در صورتی که از حساب »سربار جذب شده« • استفاده شود در پایان دوره ی مالی مانده بستانکار این حساب به حساب کنترل سربار بسته می شود. • • کل سربار واقعی و مانده ی حساب سربار جذب شده نشان دهنده ی کل سربار تخصیص یافته به تولید است. • مغایرت سربار واقعی وسربار جذ ب شده: میزان سربار جذب شده طی یک دوره مالی به ندرت مساوی با سربار واقعی می شود. – .در صورتی که رقم مغایرت میان سربار واقعی و جذب شده کم اهمیت باشد ،معمولل آن را به حساب هزینه های دوره ی مالی منظور می کنند. • اما اگر میزان مغایرت به اندازه ای است که باید مورد توجه قرار گیرد ،میزان اضافه یا کسر جذب سربار را می توان بسته به مورد یا مستقیملا به حساب بهای تمام شده ی کالی فروخته شده منظور کرد . • یا به حساب موقتی با عنوان اضافه یا کسر جذب سربار منتقل کرد .مانده ی این حساب نهایتلا به حساب بهای تمام شده کالی فروخته شده منتقل می شود. • • • • • بستن حسابهای کنترل سربار و سربار جذب شده :سربار جذب شده کنترل سربار اضافه جذب سربار بستن حساب اضافه جذب سربار :اضافه جذب سربار بهای تمام شده کالی فروش رفته • در مواردی که تفاوت بین سربار واقعی و جذب شده با اهمیت تلقی می شود هم می توان آن را مستقیملا به حساب بهای تمام شده ی کالی فروخته شده منظور کرد. • • می توان این مغایرت را میان حسابهای کار در جریان ساخت ،موجودی کالی ساخته شده و بهای تمام شده کالی فروش رفته به نسبت مانده ی آنها سرشکن کرد . .که طبعلا این روش ،بسیاردقیقتر است. • • . • در پایان هر دوره ی مالی ،مغایرت ناشی از تفاوت سربار واقعی و جذب شده باید مورد تجزیه و تحلیل دقیق توسط مدیریت قرار گیرد. • تا عمل بروز این مغایرت روشن شود و در دوره های بعدی از هر گونه خطای قابل کنترل پرهیز شود. • اطلعات زیر در مورد عملیات سال 8یک شرکت تولیدی در دست است: کارگاه ها شرح الف • ب ج سربارتخمینی 000/56ریال 400/45ریال 100/60ریال 200/71 000/45 بهای تخمینی کار 500/60 مستقیم 000/15 200/14 ساعات کارمستقیم 100/20 700/17 000/14 100/22 تخمینی ساعات کارماشین تخمینی • کارگاه الف از ساعات کار ماشین به عنوان مبنای تعیین نرخ جذب سربار استفاده می کند و کارگاههای ب و ج به ترتیب از بهای تمام شده ی کار مستقیم و ساعات کار مستقیم به عنوان مبنای جذب سربار استفاده می کند. • مطلوبست: • الف /تعیین نرخ از پیش تعیین شده ی جذب سربار هر کارگاه. • ب /با توجه به اطلعات واقعی زیر سربار قابل جذب هر کارگاه • را برای ماه شهریور سال 8محاسبه کنید. شرح بهای تمام شده ی کار مستقیم ساعات کار مستقیم ساعات کار ماشین کارگاه ها الف ب 200/6ریال 000/4ریال 250/1ساعت 000/1ساعت 000/2ساعت 100/1ساعت ج 000/7ریال 410/1ساعت 150/1ساعت • ج /در صورتی که سربار واقعی سال 8برای کارگاههای الف ،ب و ج شرکت به ترتیب ،57،500،000 45،400،000و 6،000،000ریال باشد. • میزان اضافه یا کسر جذب سربار را با فرض اینکه میزان • سربار جذب شده درست به اندازه ی سربار تخمینی باشد تعیین کنید. • د /با استفاده از حساب سربار جذب شده ،سربار واقعی و جذب شده سال 8را برای کارگاه ب ثبت کرده است. نرخ جذب سربار نرخ جذب سربار نرخ جذب سربار ب/ سربار جذب شده سربار جذب شده سربار جذب شده 22000/5600×1000=45/2545کارگاه الف 0 کارگاه ب ÷ 4500000 =1 کارگاه ج 45400000 15/60100= 7/4006 کارگاه الف کارگاه ب 5090900 کارگاه ج =2000×45/2545 4000000×1/1= 400000 7/4006= 5649450 ×1410 • فصل نهم: • نظام دائمی بهای تمام شده :هزینه یابی سفارشات • )تعیین بهای تمام شده سفارشات( • هزینه یابی سفارشات: • در نظام هزینه یابی سفارشات از حسابی تحت عنوان حساب کار در جریان ساخت هر سفارش استفاده می شود . • که مرکز تجمع کلیه اقلم بهای تمام شده مربوط به یک سفارش معین است و مانده مجموعه حسابهای کار در جریان سفارشها ،نشاندهنده مانده کار در جریان ساخت کل واحد تولیدی در زمان معین است. • .روش تعیین بهای تمام شده سفارشات: • بهای مواد مستقیم تخصیص یافته به یک سفارش معین به حساب کار در جریان آن سفارش منظور می گردد. • و نیز بهای تمام شده مواد غیر مستقیم مصرفی برای هر سفارش به حساب سربار منظور می گردد. • ثبتهای لزم: • خرید مواد * :موجودی مواد اولیه )بدهکار( ،حسابهای پرداختنی یا وجه نقد )بستانکار( صدور مواد از انبار جهت تولید * :کار در جریان ساخت – سفارش • حساب کنترل سربار کارخانه – دپارتمان تولید )بدهکار( • موجودی مواد اولیه )بستانکار( دستمزد مستقیم* :کنترل دستمزد )بدهکار( ،دستمزد پرداختن)بستانکار( • • • • • • • سربار کارخانه * :کنترل سربار هزینه استهلکا ماشین آلت هزینه استهلکا ساختمان کارخانه هزینه مصارفا عمومی هزینه متفرقه انتقال بهای تمام شده سفارشی تکمیل شده )و منتقله به انبار(: * موجودی کالی ساخته شده • • • • • • کار در جریان ساخت – سفارش انتقال )یا حمل کال( به شرکت سفارش دهنده: * حسابهای دریافتنی – شرکت ) Aسفارش دهنده( بهای تمام شده کالی فروش رفته موجودی کالی ساخته شده فروش • • • ضایعات تولید در سیستم هزینه یابی سفارشات: ضایعات عادی موجب افزایش بهای تمام شده سفارشات مربوطه می گردد. بهای قابل بازیافت واقعی یا تخمینی ضایعات قابل بازپرداخت یا فروش از بهای تمام شده • سفارشات باید خارج شود و به صورت یک دارایی ،تا هنگام فروش یا مصرفا مجدد ،حساب آن نگهداری شود. )مثل در حسابی تحت عنوان موجودی ضایعات قابل فروش( • • • • • ثبتهای لزم به هنگام انتقال کالی تکمیل شده به انبار و فروش ضایعات مربوطه در روزها یا ماههای بعد: * موجودی کالی ساخته شده ضایعات قابل بازیافت کار در جریان ساخت – سفارش • * بانک)بد( • ضایعات قابل بازیافت)بس( درآمدهای متفرقه)بس( • • مثال :شرکت هدایت از سیستم هزینه یابی سفارشات استفاده می کنند. • • جمع هزینه های تولید اضافه شده در طول سال 1000000که مبتنی بر مواد سیستم واقعی و دستمزد مستقیم • واقعی است سربار منظور شده به حساب تولیدات بر مبنای واقعی صورت می گیرد. رقم دستمزد • • • • بهای تمام شده کالی تولید شده 970000ریال برمبنای دستمزد مستقیم واقعی مواد مستقیم واقعی و سربار هزینه های عمومی بر اساس %75دستمزد واقعی به حساب کار در جریان منظور کل سربار منظور شده به حساب کار در جریان %27هزینه های تولید بوده موجودی کار در جریان اول دوره ارا %80کار در جریان آخر دوره بوده. • • • • مصوب است تهیه صورت بهای تمام شده برای سال مورد نظر و رقم دستمزد مستقیم – مواد مستقیم واقعی و سربار منظور شده بر مبنای مورد نظر نشان دهید. حل مسئله = 1000000 × 27% = 270000سربار = 1000000 – (270000 + 360000)=370000مواد چشم • Xککککار در جریان= • • • • • • • • کار در جریان آخر دوره – هزینه های تولیدی +کار در جریان اول دوره = بهای تمام شده کالی تولید شده د= x2/0 < = x – 100000 + x 8/0 = = 30000 970000 ‏x = 150000 = 80% × 150000 = 120000کار در جریان اول دوره شرکت هدایت صورت بهای تمام شده کالی ساخته شده بهار سال 1379 • • • • • • • • 370000 مواد مستقیم دستمزد مستقیم 360000 سربار 270000 جمع هزینه های تولید 1000000 120000 کار در جریان اول دوره کار در جریان طی دوره 1120000 کسر شود: کار در جریان پایان دوره )(150000 • بهای تمام شده کالی ساخته شده طی دوره 970000 • فصل دهم :نظام دائمی بهای تمام شده هزینه یابی مرحله ای • هدفا کلی فصل :آشنایی با اهدافا و ویژگی های سیستم هزینه یابی مرحله ای • روشهای محاسبه بهای تمام شده کال بر اساس محاسبه آن در هر مرحله از تولید کال. • تعریف هزینه یابی مرحله ای: • در مواردی که تولید کال به صورت انبوه یا به صورت مداوم صورت می گیرد . • معمولل به کارگیری سیستم هزینه یابی مرحله ای مناسبتر است .این روش هزینه یابی مرحله ای ،عناصر اصلی بهای تمام شده یا هزینه های تولید را بر اساس مراحل تولید یا آنچه اصطلحلا مراکز هزینه یا مراکز بهای تمام شده خوانده می شود نگهداری می کند. • • به هر حال آنچه کارگاه ،دپارتمان ،مرحله یا مرکز هزینه خوانده می شود مسئول هزینه هایی است که در آن دپارتمان واقع می شودو در حوزه ی عمل آن صورت می گیرد. • .و سرپرست تولید در هر مرحله یک گزارش بهای تمام نشده تولید تهیه می کند که در واقع صورتی از همه اطلعات جزئی است. • • . • سیستم هزینه یابی مرحله ای نشان می دهد که بهای تمام شده ی تولید مربوط به یک دوره ی مالی را چگونه بین مراحل مختلف تولید تقسیم کرده ایم. • که این تنها یک مرحله ی میانی است و هدفا نهایی از این سیستم محاسبه ی جمع بهای تمام شده ی هر واحد از کالی تولید نشده و نهایتلا تعیین سود شرکت از تولید این کالست. • . • یک سیستم هزینه یابی مرحله ای دارای ویژگی های زیر است: • اقلم بهای تمام شده بر اساس مرحله ی تولیدی یا مرکز هزینه معین انباشته و ثبت می شوند. • • هر مرحله ی تولیدی دارای یک حساب کار در جریان ساخت مخصوص به خود در دفتر کل می باشد. از روش یافتن »واحدهای معادل« برای تعیین حجم کالهای در جریان ساخت ،در پایان هر دوره استفاده می شود. • • بهای تمام شده یک واحد کالی تولید شده در هر دپارتمان برای یک دوره ی مالی معین می شود. واحدهای تکمیل شده و بهای تمام شده آنها به مرحله بعدی یا انبار منتقل می شود. • • جمع بهای تمام شده در هر مرحله ی تولیدی و بهای تمام شده ی عملیات آن مرحله برای یک واحد کال ،متناوبلا و در فواصل زمانی معین مورد تحلیل و محاسبه قرار می گیرد. • اقلم بهای تمام شده در هر یک از مراحل تولید: • کالی تکمیل شده برای یک مرحله حالت مواد اولیه برای مرحله ی بعدی را دارد تا آن هنگام که کال همه ی مراحل تولید را پشت سر گذاشته و به صورت کالی ساخته شده درآید. • .طبعلا بهای تمام شده ی هر واحد کال همزمان با عبور از مراحل مختلف تولیدی رفته رفته افزایش می یابد. • گردش فیزیکی محصولت در جریان ساخت در سیستم بهای تمام شده ی مراحل تولید )هزینه یابی مرحله ای( گردش فیزیکی واحدهای کال و بهای تمام شده ی آنها از میان مراحل مختلف تولید، • گردش فیزیکی و ریالی مربوط به آن را در داخل سیستم هزینه یابی مرحله ای موجب می شود. • تعداد واحدهای نیم ساخته ی اول دوره در دپارتمان واحدهای منتقل شده از این مرحله )دپارتمان( • تعداد واحدهایی که در این دوره اقدام به تولید آنها نشده و = واحدهای تکمیل شده موجود در این مرحله واحدهای • یا از مراحل قبلی دریافت شده نیم ساخته ی پایان دوره • • حساب کار در جریان ساخت در هر مرحله در اثر بهای تمام شده مواد ،دستمزد و سربار و همچنین بهای تمام شده منتقل شده از مرحله ی قبل بدهکار می شود . • هنگامی که واحدهای در دست ساخت تکمیل شد ،حساب کار در جریان ساخت دپارتمان مربوط به اندازه ی بهای تمام شده ی کالی منتقل شده بستانکار می شود. • ترتیب مراحل تولید در شرکتهای مختلف ،بسته به نوع فعالیت این شرکتها ،به یکی از سه شکل زیر است: • متوالی ،موازی و گزینشی. • شکل متوالی مراحل تولید • گردآوری اطلعات مربوط به مواد،دستمزد و سربار: • به کاربردن سیستم هزینه یابی مرحله ای تفاوتی در نحوه ی انباشت بهای مواد،دستمزد و سربار ایجاد نمی کند .اما تفاوت اصلی این روش در نحوه ی تسهیم اقلم بهای تمام شده است. • • • • در این سیستم بهای تمام شده ی تولید بین دپارلمانهای مختلف تولیدی سرشکن می شود. ثبت مصرفا مواد به وسیله دپارتمان الف در طول یک دوره: کار در جریان ساخت – دپارتمان الف موجودی مواد • بهای تمام شده ی مواد مصرفی توسط دپارتمان که باید به حساب کار در جریان ساخت دپارتمانهای مربوطه منظور شود به روشهای مختلفی قابل دستیابی است: • برای هر دپارتمان ،برگه ی درخواست مواد جداگانه ای تنظیم شود و در پایان دوره جمع مبلغ این برگه ها مساوی با جمع مواد مصرفی در دپارتمان تلقی شود. • می توان جمع مواد مصرفا شده را از طریق جمع کردن مبلغ مواد خریداری شده طی دوره با مواد اول دوره و سپس کسر کردن موجودی مواد آخر دوره ،به دست آورد. • در برخی صنایع نظیر داروسازی یا مجتمع های مهندسی می توان از فرمولهای خاصی برای تعیین نوع و مقدار مواد استفاده کرد. • در برخی موارد نیز که مواد مشابهی مداوملا مورد • استفاده قرار می گیرد مصرفا روزانه یا هفتگی به کمک فرمهایی به نام فرم مصرفا مواد قابل تعیین است. • ثبت لزم برای توزیع بهای دستمزد تولید بین دپارتمانهای الف ،ب و ج: • • • • • کار در جریان ساخت – دپارتمان الف کار در جریان ساخت – دپارتمان ب کار در جریان ساخت – دپارتمان ج کنترل دستمزد /هزینه دستمزد بهای دستمزد مربوط به هر دپارتمان در واقع • جمع بهای تمام شده ی دستمزد کارگران و کارمندان آن دپارتمان است .در سیستم هزینه یابی مرحله ای ،سربار کارخانه را می توان به یکی از دو روش زیر به حساب دپارتمانها منظور کرد. • روش اول – بر اساس یک نرخ از پیش تعیین شده ،سربار را به حساب کار در جریان منظور می کنند .این روش به خصوص در مواردی که حجم تولید دائملا در نوسان بوده است. • از یک ماه به ماه دیگر به نحو قابل ملحظه ای تغییر می کند مناسب است .ثبت برای تخصیص سربار به دپارتمانهای الف ،ب و ج: • کار در جریان ساخت – دپارتمان الف • • • • کار در جریان ساخت – دپارتمان ب کار در جریان ساخت – دپارتمان ج کنترل سربار کارخانه روش دوم – هزینه های واقعی کارخانه به حساب کارخانه در جریان منظور می شود. • این روش در مواردی مناسب است که حجم تولید و همچنین مبلغ سربار از یک ماه به ماه دیگر بانسبه ثابت بماند. • جمع هزینه های سربار کارخانه برای یک دوره هم شامل بهای سرباری است که مستقیملا در دپارتمانها وجود داشته است. • و هم شامل هزینه های تخصیص یافته مربوط به دپارتمانهای خدماتی )نظیر تأسیسات ،تعمیرات و (...به دپارتمانهای تولیدی است. • گزارش بهای تمام شده تولید: • گزارش بهای تمام شده ی • تولید ،تحلیلی از فعالیتهای یک دپارتمان یا مرکز هزینه برای یک دوره مالی معین است. • علوه بر نشان دادن جمع بهای تمام شده و بهای تمام شده ی هر واحد ،هر یک از عناصر بهای تمام شده نیز به صورت جداگانه در متن گزارش یا جداول ضمیمه ی آن عرضه می شود. • گزارش بهای تمام شده ی تولید در واقع شامل سه جدول به شرح زیر است: • جدول مقادیر تولید)واحدهای وارد شده به جریان تولید دپارتمان و واحدهای تکمیل و خارج شده از دپارتمان( • بهای تمام شده ی منظور شده به حساب دپارتمان )منظور شدن اقلم بهای تمام شده( به حساب دپارتمان نحوه ی تسهیم بهای تمام شده ی منظور شده به حساب دپارتمان. • واحدهای معادل کالی تکمیل شده :واحدهای معادل در واقع بیان واحدهای تکمیل شده به صورت واحدهای تکمیل شده است. • و از آنجا که میزان تکمیل )به لحاظ مواد ،دستمزد ،سربار( ندرتلا یکسان است ،در واحد معادل جداگانه باید محاسبه شود. • کالی در جریان تولید آخر دوره به صورت واحدهای معادل • تکمیل شده بیان می شوند و این کار با ضرب کردن واحدهای در جریان ساخت در درصد تکمیل به دست می آید. • اقلم بهای تمام شده که به حساب دپارتمان منظور می شود: • این بخش از گزارش • بهای تمام شده ی تولید ارائه کننده ی اطلعاتی در مورد بهای تمام شده تجمع یافته در حساب کار در جریان ساخت دپارتمان است. • یعنی مجموعه اقلمی که به حساب دپارتمان منظور شده اند. • قسمتی از این اقلم از مراحل قبلی به دپارتمان منتقل شده اند )جز در مورد مرحله اول تولید( و بقیه مربوط به همین دپارتمان است. • بهای تمام شده ی هر واحد • )یا مقدار هر یک از عناصر بهای تمام شده برای یک واحد کال( نیز در این بخش از گزارش بهای تمام شده ی تولید ارائه می شود .محاسبه ی مقدار هر یک ازعناصر بهای تمام شده برای یک واحد کال در دپارتمان اول به شرح زیر است: • • • • • • • = Iجمع بکککهایتکککمام شککده ی مواد در ایندوره = مواد مصرفیهر واحد ککککاککل واحدهای معادل برای مواد = IIدستمزد اضافه شککده در طولایندوره = دستمزد هر واحد ککککاککل واحدهای معادل برای دستمزد = سککربار هر = IIIسککربار افزوده شککده طیدوره واحد ککککاککل واحدهای معادل برای سربار ‏I+II+IIIجمع بکککهایتکککمام شککده ی یکککواحد ککککاککلدر = دپارتماناول • • • • • • • • محاسبه موارد فوق برای دپارتمانهای دوم به بعد به شرح زیر خواهد بود: = Iجمع بکککهایتکککمام شککده واحدهایانتقاککلیاز مرحله قککبل= مواد مربوط بکککه هر واحد واحدهای معادل برای مواد = IIIدستمزد اضافه شککده طیدوره = دستمزد هر واحد ککککاککل واحدهای معادل برای دستمزد = IVدستمزد اضافه شککده طیدوره = سککربار هر واحد ککککاککل واحدهای معادل برای سربار I+II+III+IVجمع بکککهایتکککمام شککده یکککواحد ککککاککل= • جدول تسهیم بهای تمام شده ی منظور شده به حساب دپارتمان: • این بخش از گزارش بهای تمام شده ی تولید نشان دهنده ی نحوه ی توزیع و تسهیم بهای تمام شده ی تجمع یافته در حساب دپارتمان بین واحدهای تکمیل شده و منتقل شده، تکمیل اما منتقل شده و کار در جریان نیم ساخته است. • .جمع بهای تمام شده تسهیم شده بین موارد فوق الذکر طبعلا باید مساوی با جمع بهای تمام شده منظور شده به حساب دپارتمان باشد. • گزارش بهای تمام شده تولید دپارتمانها را می توان به صورت یک گزارش برای مجموعه ی دپارتمانها و گزارشهای جداگانه برای هر یک از آنها تهیه و ارائه کرد. • • دپارتمان شماره ی /112الف مواد اولیه را در آخرین عملیات فرآیند تولیدی خودبه جریان تولید وارد می کند .این دپارتمان ،دومین مرحله ی تولیدکال در یک پروسه 4 مرحله ای تولید است. • مواد اضافه شده در دپارتمان دوم )/112الف( هیچگونه افزایشی در تعداد کالی موجود در خط تولید به وجود نمی آورد .اطلعات زیر در مورددپارتمان /112الف در ماه تیر ×× 13در دست است: • واحدهای انتقالی به این مرحله )واصله( واحد • بهای تمام شده ی کالی واصله ریال • کار در جریان آخر دوره ) %45تکمیل( 2000واحد 13000 16120 • • • • • بهای تمام شده اضافه شده در این دپارتمان: 2860ریال مواد 6664ریال دستمزد 3333ریال سربار موجودی کار در جریان اول دوره صفر بوده است. مطلوبست تهیه گزارش بهای تمام شده ی تولید در دپارتمان / 112الف. • • • • • • • گزارش بهای تمام شده تولید دپارتمان /112الف برای تیرماه ×× 13 الف /مقادیر تولید: واحدهای دریافتی از مرحله قبل واحدهای انتقالی به مرحله بعد 11000 کار در جریان آخر دوره 2000 13000 جمع 13000 ب /جدول معادل آحاد تکمیل شده: هزینه های انتقالی مواد تبدیل واحدهای تکمیل و منتقل شده 11000 11000 11000 کاردر جریان پایان دوره )%100 و(%45 2000 جمع آحاد تکمیل شده 13000 ج /جدول هزینه های تولید: مبلغ - 11000 ÷ 900 11900 معادل = هزینه های انتقالی از مرحله قبل 16120 13000 24/1 مواد 2860 11000 26/0 دستمزد 6664 11900 56/0 سربار 3333 11900 28/0 جمع 28977 34/2 نرخ • • • • • • • د /جدول توزیع هزینه ها: بهای واحدهای تکمیل و مشتعل شده )(11000 × 34/2 25740 کار در جریان ساخت پایان دوره: )2480 (2000 × 24/1 هزینه انتقالی ))(900×(56/0 + 28/0 تبدیل 756 جمع هزینه های تولید. 3236 28976 • اختلفا ناشی از گرد کردن هزینه یا بهای تمام شده هر واحد سربار می باشد. • -5حسابهای دفتر کل در سیستم ادواری بهای تمام شده. • حسابهای مرتبط با تولید کال که در • سیستم ادواری به کار برده می شوند عبارتند از :حساب موجودی مواد اولیه ،حساب موجودی کار در جریان ساخت )تولید( ،حسابهای مرتبط به هزینه های عمومی کارخانه )سربار( ،حساب کنترل هزینه های سربار ،حساب تولید. • • • • -6ثبتهای روزنامه در نظام ادواری بهای تمام شده: ) (1خرید مواد * :خرید مواد بانک ) (2صدور مواد از انبار :این رویداد هیچگونه ثبتی در نظام ادواری بهای تمام شده ندارد. • ) (3بهای تمام شده نیروی کار * :هزینه دستمزد )کنترل دستمزد( دستمزد پرداختنی • • • • * دستمزد مستقیم کنترل سربار هزینه دستمزد )کنترل دستمزد( • به هنگام پرداخت دستمزد تحقق یافته * دستمزد پرداختنی بانک • • ) (4وقوع هزینه های سربارهزینه آب ،برق و گاز)بد( وجه نقد )بس( • * کنترل سربار)بد( • هزینه آب –برق گاز )بس( )( 5 تکمیل تولید کال و انتقال کالی ساخته شده به انبار :این رویداد ثبتی ندارد. • • • • * وجه نقد – بانک)بد( ) ( 6فروش کالها = فروش)بس( ) (7ثبتهای لزم در پایان یک دوره مالی: از حساب تولید جهت بستن حسابهای موقت مربوط به تولید ،تعدیل مانده حسابهای دائمی موجودی های مواد و کار در جریان ،تعیین بهای تمام شده کالی ساخته شده استفاده می گردد. • . • ) (8تعدیل مانده حسابهای موجودی کالی ساخته شده در پایان دوره: • در نظام ادواری بهای تمام شده در پایان دوره مالی • و فقط از طریق شمارش فیزیکی موجودیها و تعیین بهای تمام شده آن به یکی از روشهای موجود می توان از موجودی کالی ساخته شده واقعی انبار آگاه شد. • • مانده حساب موجودی کالی ساخته شده در پایان یک دوره مالی به کمک حساب عملکرد یا عملکرد سود وزیان تعدیل می گردد. • ) (9بستن حسابهای موقت درآمد و انواع هزینه های غیر تولیدی: • در نظام ادواری بهای تمام شده ،درآمد فروش به مجرد تحقق در حساب درآمد فروش ثبت می شود و انواع هزینه های عمومی غیر تولیدی در نظام ادواری در پایان دوره به حساب خلصه سود و زیان منتقل و بسته می شود. • • • • فصل یازدهم: سیستم هزینه یابی مرحله ای کار در جریان ساخت: آشنایی با نحوه محاسبه درصد تکمیل کار در جریان ساخت و تأثیر آن بر بهای تمام شده کال: تعریف کار در جریان ساخت: • کار در جریان ساخت کالیی است که هنوز فرآیندهای تولیدی آن در یک دپارتمان کامل نشده و گاه حتی همه مواد لزم برای تولید آن نیز هنوز به خط تولید جذب نشده است. آیا کار در جریان ساخت شکل ظاهری مشخصی دارد؟ • کار در جریان ساخت هر کارگاه با کارگاه دیگر تفاوت دارد مث ل ل در یک کارگاه ،مونتاژ قطعات محصول نیم ساخته محصولی است که همه قطعات آن مونتاژ نشده است. • در کارگاه رنگ محصول نیم ساخته یا کار در جریان محصولی است که هنوز فرایند رنگ آمیزی آن کامل نشده است. • محاسبه درصد تکمیل کار در جریان ساخت: • این محاسبه معمولل پیچیده است چون تمام محصولتی که به صورت نیم ساخته روی خط تولید قرار دارند در یک وضعیت از نظر میزان تکمیل فرآیندها قرار ندارند و میزان تکمیل هر یک با دیگری تفاوت دارد. • .تنها کاری که می توان برای سهولت محاسبه درصد کامل بودن کار در جریان ساخت آخر دوره انجام داد ،این است که میزان درصد تکمیل را برای تک تک عناصر بهای تمام شده )یعنی مواد – دستمزد و سربار( به طور جداگانه تعیین کرد. • • .وقتی کالیی مراحل تکمیل خود را در یک کارگاه معین پشت سر گذاشت و به کارگاه بعد یا انبار رفت کالیی که از کارگاه قبلی به این کارگاه جدید می آید برای کارگاه جدید حکم ماده اولیه است . باید فرایندهایی روی آن انجام شود .و موادی به آن اضافه شود تا کامل گردد .به جز کارگاه آخر که محصول تکمیل شده آن حکم کالی تکمیل شده شرکت را دارد و برای عرضه آماده است . • کار در جریان ساخت انتهای دوره از لحاظ آن دسته از عناصربهای تمام شده که باید در یک دپارتمان صرفا تکمیل آن شود )مواد – دستمزد -سربار( می تواند نیم ساخته باشد . • و تنها درصدی از هر یک از عناصر را جذب خود کرده باشد اما هیچگاه از نظر هزینه های مربوط به دپارتمان های قبلی نیمه تکمیل به حساب نمی آید و همواره از این نظر %100تکمیل است. • به جز دپارتمانهای اول که هیچ دپارتمانی قبل از خود ندارد. • تأثیر کار در جریان ساخت بر محاسبه بهای تمام شده: • برای مشخص شدن نحوه تاثیر کار در جریان ابتدای دوره بر بهای تمام شده تولید به نکات زیر باید توجه شود. • الف( کار در جریان مربوط به چندین دپارتمان است )اول یا بعدی( • ب( بهای تمام شده کار در جریان پایان دوره مالی قبل، همان بهای تمام شده کار در جریان ابتدای دوره جدید است. • ج( مانده حساب کاردر جریان ساخت یک کارگاه تولیدی در ابتدای هر دوره مالی ،نشاندهنده عناصر متشکله آن نیست و فقط یک رقم است بنابراین برای تشخیص اجزای آن باید به گزارش بهای تمام شده کارگاه در پایان دوره مالی قبل رجوع شود. • د( روش تأثیر گذاری کار در جریان اول دوره بر بهای تمام شده کالی تکمیل شده در یک دپارتمان از یکی از دو روش (1میانگین (2روش ) Fifoاولین صادره از اولین وارده( • در صورتی که کار در جریان ابتدای دوره ای در دپارتمان های دوم به بعد وجود داشته باشد بهای تمام شده آن شامل • بهای تمام شده مربوط به دپارتمان قبل )هزینه های انتقالی( • ب( بهای تمام شده مواد مصرفی در کارگاه تا ابتدای دوره • ج( بهای تمام شده دستمزد – سربار صرفا شده برای این کالی نیم ساخته در همین کارگاه تا ابتدای دوره. • اجزای متشکله کار در جریان ساخت انتهای دوره در بخش »نحوه تسهیم هزینه های منظور شده به حساب دپارتمان« زیر عنوان فرعی )بهای تمام شده کار در جریان ساخت انتهای دوره( مشخص می شود. • این بخش در گزارش بهای تمام شده تولید یک دپارتمان قید می شود. • اقلم بهای تمام شده ای که طی دوره مالی در دپارتمان معینی صرفا می شود ،صرفا انجام دو اقدام اساسی می گردد. • الف( تکمیل محصولت در دست ساخت ابتدای دوره • ب( اقدام به تولید واحدهای جدید )در دپارتمان اصلی( یا دریافت واحدهای جدید از دپارتمان قبلی )دپارتمان های دوم به بعد( و تکمیل آنها. – در پایان نمودار نحوه گردش فیزیکی کاردرجریان ابتدا • و طی دوره و تبدیل آن به کار در جریان ساخت رنگها دوره یا کالی کامل شده دپارتمان. • • • • فصل دوازدهم: سیستم هزینه یابی مرحله ای :روش میانگین در تعیین بهای تمام شده کار در جریان ساخت: اساس روش میانگین: بر این فرض است که باید هزینه های متناظر )اعم از مواد ،دستمزد ،سربار ( • و یا هزینه های انتقالی از دپارتمان قبل که در کار اول دوره وجود دارد یا طی دوره ایجاد شده با یکدیگر جمع و بر معادل واحدهای تکمیل شده همان دوره سرشکن شود . • • تا بطور متوسط بهای تمام شده مواد ،دستمزد سربار یا هزینه های انتقالی مرتبط با یک واحد کالی تکمیل شده دپارتمان بدست آید. – تهیه گزارش بهای تمام شده • در دپارتمان های اول – دوم و بعدی • نکته :در روش میانگین تفاوت اصلی دپارتمان های دوم و بعد از آن با دپارتمان اول در اقلم تشکیل دهنده بهای تمام شده بدین معنی است: • • • که برای تهیه گزارش بهای تمام شده علوه بر آگاهی از اقلم بهای تمام شده مواد -دستمزد – سربار مصرفی و موجود در کار در جریان ساخت ابتدای دوره باید میزان بهای تمام شده انتقالی ازدپارتمان های قبلی را نیز در طول دوره و در کار در جریان ابتدای دوره تشخیص دهیم. • با یک مثال تهیه گزارش بهای تمام شده را در دپارتمان های تولید شرکت آرمان بررسی می کنیم. • • )شرکت آرمان( • مثال: • شرکت آرمان از نظام هزینه یابی مرحله ای استفاده می کند در کارگاه تولیدی دارد .مواد اولیه مصرفی برای تولید تنها محصول این شرکت در ابتدای خط کارگاه • اول وارد خط تولید می شود ولی موادی که در کارگاه 2 به محصول اضافه می شود .متناسب با پیشرفت کار وارد جریان تولید می شود) .اردیبهشت ماه( • اقلم بهای تمام شده: کارگاه 1 کارگاه 2 کار در جریان اول دوره شامل هزینه های انتقالی دپارتمان قبلی -0- 304600 هزینه های این دپارتمان مواد 000/150 200/31 دستمزد 000/34 600/23 سربار 000/37 200/19 هزینه های دپارتمان در طول اردیبهشت: مواد 000/902/1 800/784 دستمزد 000/786/1 400/588 سربار 000/627/1 800/490 مقادیر تولید کار در جریان اول دوره 100واحد 75واحد شروع به تولید طی دوره 1250 - انتقالی از دپارتمان قبل - 1225 انتقال به انبار کال - 1200 کار در جریان آخر دوره 125 100 میزان تکمیل کار در جریان تولید: 2 3 کار در جریان ابتدای دوره: کارگاه 1 کارگاه 2 مواد 100% 60% دستمزد و سربار 25% 66% کار در جریان انتهای دوره: مواد 100% 75% دستمزد و سربار 60% 75% • • • • مطلوب است: تهیه گزارش بهای تمام شده تولید برای هر دپارتمان به روش میانگین شرکت تولیدی آرمان گزارش بهای تمام شده تولید )اردیبهشت روش میانگین( شرح الف(جدول مقداری تولید: کارگاه اول واحد واحدهایی که شروع به تولید شده اند واحد کارگاه دوم واحد - 1250 واحدهای دریافتی از مرحله قبل - واحدهای در جریان ساخت اول دوره 100 - - واحد - - 1225 75 - - واحدهای انتقال یافته به دپارتمان بعد-انبار - 1225 - 1200 واحدهای در جریان ساخت پایان دوره - 125 - 100 جمع ب( جدول معادل آمارتکمیل شده 1350 1350 مواد تبدیل 1300 1300 هزینه های انتقالی مواد و تبدیل واحدهای تکمیل شده و انتقالی 1225 1225 1200 1200 معادل کار در جریان پایان دوره 75 125 100 75 جمع 1300 1350 1300 1275 ج( جدول هزینه های تولید انتقالی از مرحله قبل کار در جریان اول دوره - هزینه های طی دوره - بهای هر واحد - مواد 150000 1902000 1520 دستمزد 34000 1786000 1400 سربار 37000 1627000 1280 221000 5315000 4200 304600 31200 23600 19200 25145000 784800 588400 490800 419 640 480 400 378600 700900 5712 کارگاه 1 کارگاه 2 جمع هزینه های تولید 5536000 7387600 د( جدول سیستم هزینه ها محاسبات بهای تمام شده واحدهای انتقالی و تکمیلی 5145000 4200×1225 بهای کار در جریان ساخت آخر دوره 1520× 125 1400×75 1280×75 جمع 5536000 مبلغ 391000 محاسبات مبلغ 6854400 5712 × 120 100×4192 75×640 75×480 75×400 7387600 533200 • ثبت های حسابداری در روش میانگین • ثبت های مربوط به انتقال بهای تمام شده کالهای منتقل شده از هر دپارتمان به دپارتمان بعد بدهکار • کار در جریان دپارتمان گیرنده بستانکار کاردرجریان دپارتمان انتقال دهنده • انتقال بهای تمام شده کالی ساخته شده انتقالی از دپارتمان آخر به انبار بدهکار • حساب موجودی کال بستانکار • حساب کار در جریان دپارتمان آخر • • • • • فصل سیزدهم: سیستم هزینه یابی مرحله ای: روش Fifoدر تعیین بهای تمام شده تعریف: در روش Fifoفرض بر این است که جریان بهای تمام شده هماهنگ با جریان فیزیکی محصولت روی خط تولید کارگاهاست . • یعنی در یک دوره زمانی معین و در یک کارگاه از مجموعه مراحل تولید واحدهایی که زودتر از بقیه وارد خط تولید شده اند زودتر از بقیه هم کامل و تکمیل می شوند. • • .به عبارتی دیگر ابتدا تکمیل کار در جریان ساخت ابتدای دوره و پس از آن تکمیل تولیدات تازه طی دوره انجام می شود. • »شرایط استفاده و جدول معادل واحدهای تولید شده«: درروش Fifoشرایط زیر وجود دارد. • . • نوسانات عمده نرخهای اقلم بهای تمام شده )مواد – دستمزد – سربار( از یک دوره مالی به دوره بعد کار در جریان ساخت درصد قابل توجهی از کار در جریان ساخت یک دوره را ابتدای دوره تشکیل می دهد. • جدول معادل واحدهای تولید شده در Fifo • در این روش فرض است اقلم بهای تمام شده یک دوره مالی در یک دپارتمان معین مستقل از اقلم متناظ بهای تمام شده همین دپارتمان در دوره مالی قبلی است . • بنابراین در جستجوی یافتن بهای تمام شده یک واحد کالی تکمیل شده برای دوره جدید هستیم . • بر همین اساس تک تک اقلم بهای تمام شده مربوط به دوره جاری مالی بر تعداد واحدهای معادل کالیی که واقعلا در این دوره تولید شده سرشکن می شود. و در این سیستم عناصر بهای تمام شده موجود در کار در جریان ساخت ابتدای دوره را دخالت نمی دهیم. ییجدیییوییلیی مییع ییایییدیییلییو ییایییییحییدیییهییایییییییی یییه یییل شیییییید یییکییم ییی یی ت شرح کارگاه 1 کارگاه 2 مواد –سربار و کار کارو سربار • معادل کالی تولید شده طی دوره • گزارش بهای تمام شده تولید در دپارتمان 1 • نکات مهم :مقایسه دو روش میانگین و Fifo • بهای تمام شده کار در جریان ابتدای دوره به صورت یک قلم ظاهر می شود و دیگر به اجزای تشکیل دهنده آن اشاره نمی شود .بر خلفا روش میانگین که به تک تک عناصر بهای تمام شده کار در جریان اول دوره اشاره می شد. • بهای تمام شده یک واحد کال واقعلا بهای تمام شده تولید و تکمیل یک واحد کال در این دپارتمان طی دوره مورد نظر است و ربطی به نرخ ماهها یا دوره ی قبل ندارد . • بر خلفا روش میانگین که میانگین نرخ های دوره قبل و جاری مد نظر بود ل از دو جزء کام ل • بهای تمام شده واحدهای انتقالی عم ل ل مستقل تشکیل می شود. • الف( بهای تمام شده واحدهای انتقالی از محل کار در جریان ابتدای دوره – ب( بهای تمام شده واحدهای انتقالی از محل تولیدات همان دوره. • مثال شرکت آرمان را که در بحث میانگین مطرح شد. باfifoبیان می کنیم. .شرکت تولیدی آرمان روش Fifo گزارش بهای تمام شده تولید برای اردیبهشت شرح الف(جدول مقداری تولید: کارگاه 1 واحد واحدهایی که شروع به تولید شده اند واحدهای دریافتی از مرحله قبل کارگاه2 واحد واحد 1250 - - - - 1225 100 - 75 واحدهای در جریان ساخت اول دوره واحد - واحدهای انتقالی به دپارتمان بعد)انبار( - 1225 - 120 واحدهای در جریان ساخت پایان دوره - 125 - 100 جمع ب( جدول معادل آحاد تکمیل شده معادل آحاد تکمیل شده کار درجریان اول دوره واحدهای شروع وتکمیل شده در طی دوره معادل کاردرجریان پایان دوره جمع ج(جدول هزینه های تولید: 1350 1350 1300 1300 مواد تبدیل هزینه های انتقالی مواد و تبدیل - 25 - 1125 1125 1125 1125 75 100 75 1275 1225 1225 125 1250 75 مبلغ بهای هرواحد مبلغ بهای هر واحد کاردر جریان اول دوره - 221000 انتقالی از مرحله قبل - - - 37860 5145019 01/4200 مواد 6/1521 1920000 65/640 784800 دستمزد 78/1400 1786000 32/480 588400 سربار 07/1276 1627000 65/400 490800 جمع 45/4198 5536000 63/5721 7387600 د(جدول توزیع هزینه ها از شرکا درجریان اول دوره هزینه تولید-اجرای تکمیل کالی اول دوره محاسبات محاسبات مبلغ 221000 75×78/1400 200763 75×07/1276 ارزش کار در جریان ساخت آخر دوره جمع 378600 25×65/640 38041 25×32/480 25×65/400 416641 - بهای تمام شده کالی اول 421763 دوره بهای تمام شده واحدهای شروع و تکمیل شده طی دوره مبلغ 643633 4723256 1125×45/4198 125×6/1521 75×78/1400 75×07/1276 390963 5535982 1125×63/5721 100×01/4200 75×65/640 534123 75×32/480 75×65/400 7387597 • گزارش بهای تمام شده تولید در دپارتمان دوم )به بعد( • تنها تفاوت کارگاه دوم و یا بعد با کارگاه اول وجود بهای تمام شده انتقالی از کارگاه قبل در مجموعه اقلم بهای تمام شده به حساب دپارتمان است. ییهییم: • ییینکییایییییتیی م یی • بهای تمام شده یک واحد کالی تکمیل شده در کارگاههای اول و دوم و همچنین در ماههای )دوره های مالی معین( کام ل ل متفاوت است. • .بدلیل نوسان شدید قیمتهای طی دو دوره مالی • -2بهای تمام شده یک واحد کالی منتقل شده از کارگاه 1 به 2عددی است که از حاصل تعامل بهای تمام شده یک واحد کال در جریان ساخت اول دوره تکمیل شده است. • و انتقالی به کارگاه 2و بهای تمام شده واحدهای شروع و تکمیل شده همین دوره در کارگاه 2می باشد. • مثال در صفحه بعد: • تفاوت روش Fifo • با روش میانگین در سیستم هزینه یابی وحله ای: • تفاوت اصلی در چگونگی تعیین بهای تمام شده کار در جریان ساخت ابتدای دوره و کار شروع و تکمیل شده طی دوره است. • در روش میانگین موزون بهای تمام شده برای هر دو منظور استفاده می شود اما در روش Fifoبهای تمام شده کار در جریان ابتدای دوره شامل هزینه های دوره قبل با نرخهای قبلی و هزینه های تکمیلی با نرخهای همین دوره است . • بهای تمام شده کار شروع و تکمیل شده در این دوره نیز در صورت نوسانات نرخها کام ل ل متفاوت از دوره قبل و مبتنی بر نرخهای جدید است بنابراین بهای تمام شده دوره قبل همین دپارتمان تأثیری بر آن ندارد. • • • • • فصل چهاردهم: »هزینه یابی استاندارد« تعریف: هزینه یابی استاندارد :تعیین بهای تمام شده برنامه ریزی شده برای یک محصول قبل از تولید آن. • • • • ارقام استاندارد را می توان برای تأمین اهدافا زیر بکار برد: -1کنترل بهای تمام شده -2تعیین بهای تمام شده موجودیها -3برنامه ریزی بودجه ای • • • • • -4قیمت گذاری محصول -5نگهداری اطلعات دفترداری »ایجاد استاندارد« جزئی جدایی ناپذیر در هر سیستم هزینه یابی استاندارد تعیین استاندارد -1مواد -2دستمزد مستقیم -3سربار استاندارد های مواد مستقیم -1 :استانداردهای مقدار )مصرفا مواد( توسط دپارتمان مهندسی. • -2استانداردهای قیمت توسط واحد حسابداری صنعتی – واحد خرید • استانداردهای دستمزد -3 :کارایی تعیین از طریق مطالعات کارسنجی و زمان سنجی -4نرخ دستمزد توسط واحد مهندسی – حسابداری صنعتی • »تحلیل مغایرت« نکته :اگر مقادیر واقعی کمتر از استاندارد تعیین شده باشد مطلوب در غیر این صورت نامطلوب • مغایرت :تفاوت میان نتایج واقعی و استانداردهای از پیش ههههه ههه. • این تفاوتها -1 :عوامل داخلی -2عوامل خارجی • بهای استاندارد × )مقدار واقعی مواد – مقدار استاندارد( = مغایرت درمصرفا مواد مستقیم مصرفی • مقدار مواد هر واحد کال طبق استاندارد × تعداد تولید = مقدار مواد طبق استاندارد • • • • مقادیر واقعی × )بهای تمام شده واقعی – بهای تمام شده استاندارد( = مغایرت و قیمت مواد »ثبت های مربوط به خرید مصرفا مواد مستقیم« الف :خرید مواد تقسیم: اسناد پرداختنی)بس( موجود مواد)بد( • • • • • • ب( مصرفا مواد )مغایرت( کار در جریان ساخت مغایرت در قیمت مواد مصرفی موجودی مواد مغایرت در مصرفا مواد »هههههه هههههه هههههه« • نرخ استاندارد × )ساعات کار استاندارد – ساعات کار واقعی(=مغایرت در کارایی نیروی کار مستقیم • نکته :محاسبه ساعت کار استاندارد = ساعات کار استاندارد برای هر واحد × تعداد واحدهای تولید شده • • • • ساعات کار واقعی × )نرخ استاندارد دستمزد – نرخ دستمزد واقعی( = مغایرت در نرخ دستمزد مستقیم ثبت های مربوط به مغایرت های دستمزد مستقیم الف :ثبت بهای تمام شده دستمزد: حسابهای ) بد( کنترل دستمزد ) بس( پرداختنی مختلف • • • • • ب :سیستم بهای تمام شده دستمزد بین مغایرت ها و کار درجریان تولید: )بد( کاردرجریان ساخت مغایرت در کارایی دستمزد مغایرت در نرخ دستمزد کنترل دستمزد ) بس( بستن مغایرت ها • • • • در پایان یک دوره مالی -1 :به حساب سود و زیان -2به بهای تمام شده کالی فروخته شده و موجودیها به سمت مانده آنها مغایرت در نرخ مواد مغایرت در کارایی دستمزد مغایرت سربار • • • • • • • • • مغایرت در مصرفا مواد مغایرت در نرخ دستمزد خلصه سود و زیان مغایرت در نرخ مواد مغایرت در کارایی دستمزد مغایرت سربار مغایرت در مصرفا مواد مغایرت در نرخ دستمزد بهای تمام شده کالی فروش رفته • • • • • • موجودی کالی ساخته شده کار در جریان ساخت مثال: اطلعات زیر مربوط به شرکت زراعت تعداد کالی تولید شده و تکمیل شده طی دوره 000/15 مواد مستقیم استاندارد 3واحد • • • • مواد برای هر واحد کال مواد مستقیم مصرفا شده در تولید 000/50واحد مواد مستقیم خریداری شده 000/60واحد بهای تمام شده مواد برای هر واحد – استاندارد 125ریال • • • • بهای تمام شده هر واحد – واقعی 110ریال ساعات کار مستقیم استاندارد 2ساعت برای هر واحد کال ساعات کار واقعی طی دوره 30250ساعت نرخ استاندارد هر ساعت کار 420ریال هر ساعت • • • • • نرخ واقعی هر ساعت کار 450ریال هر ساعت مطلوب است محاسبه مصرفا موادمغایرت :قیمت مواد مغایرت دستمزد :کارایی -نرخ دستمزد ب( ثبت هزینه دستمزد و تهیه مغایرت های دستمزد: • • • • با توجه به فرمولهای 1و 2 نا مساعد (1) = 125 (15000 ×3) – 50000) = 625مصرف مواد ) (2نرخ مواد مساعد (2) =50000×(125- 110) =750000نرخ مواد نامساعد =420 (15000×2)-30250) = 105000کارایی ) (4) (3نرخ انحراف دستمزد مستقیم ب( دفتر روزنامه شرکت تولیدی رز شرح تاریخ هزینه حقوق بدهکار بستانکار 30250×450=612500 136125001 3 بانک محاسبات 1361250 0 ثبت حقوق واقعی تحقق یافته کالی در جریان ساخت 12600000 انحرافا کارایی دستمزد 105000 انحرافا نرخ دستمزد 907500 هزینه حقوق ثبت تسهیم حقوق به حساب تولید مغایرت 3000×420=12600000 0 1361250 0
29,000 تومان