صفحه 1:
مدیریت منابع و توسعه پایدار؛ راهکاری برای رفع
ناترازی‌های اقتصادی و دستیابی به توسعه
اقتصادی پایدار
ريحانه عباس يور
تاریخ :۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
در جهان امروز, بسیاری از کشورها با چالش
ناترازی‌های اقتصادی مانند کسری بودجه, نابرابری
درآمد, اتلاف منابع و بی‌ثباتی بازارها روبه‌رو هستند,
برای مقابله با اين ناترازی‌ها, لازم است به جای
راه‌حل‌های مقطعی و پرهزینه, نگاهی بلندمدت,
ساختاری و پایدار اتخاذ شود. در اين میان, مدیریت
منابع و توسعه پایدار به عنوان دو ابزار کلیدی برای
بازسازی زیرساخت‌های اقتصادی و دستیابی به رشد
متوازن مطرح می‌شوند.
صفحه 2:
مفهوم ناترازی اقتصادی
ناترازی اقتصادی به شرایطی گفته می‌شود که در آن
تعادل میان اجزای کلیدی اقتصاد مانند درآمد و
هزینه, واردات و صادرات, یا تولید و مصرف از OW
مىرود. اين وضعیت معمولاً منجر به بروز بحران‌هایی
مانند تورم, بیکاری, رکود اقتصادی و افت ارزش پول
ملی می‌شود. تداوم اين ناترازی‌ها, ساختار اقتصادی
كشور را فرسوده م ىكند.
صفحه 3:
۲. نقش مدیریت منابع در بهبود ساختار اقتصادی
مدیریت منابع به معنای استفاده هدفمند,
برنامه‌ریزی‌شده و پایدار از منابع طبیعی, انسانی و
مالی است. در چارچوب توسعه پایدا, مدیریت منابع
بايد به نحوى باشد که نیازهای امروز را برآورده کرده و
توان نسل‌های آینده را در بهره‌برداری از اين منابع
تهدید نکند. برخی از اقدامات کلیدی در اين راستا
عبارتند از:
مدیریت هوشمند بودچه و
هزینه‌های دولت
٠ افزایش بهره‌وری انرژی و کاهش
اتلاف منابع طبیعی
توانمندسازی نیروی انسانی و ارتقای
سرمایه اجتماعی
توسعه فناوری‌های نوین در حوزه
کشاورزی, صنعت و خدمات
صفحه 4:
۳ توسعه پایدار: چارچوبی برای رشد متوازن
توسعه پایدار مفهومی است که توازن میان رشد
اقتصادی, حفظ محیط زیست و عدالت اجتماعی را
برقرار می‌کند. برای رسیدن به این نوع توسعه, باید
سياس تكذارىها به سمت سرمایه‌گذاری در حوزه‌های
زیر سوق یابد:
آموزش و سلامت همگانی
انرژی‌های تجدیدپذیر
٠ زیرساخت‌های سبز و پایدار
٠ کاهش وابستگی به منابع فسیلی
۰ اصلاح یارانه‌ها و نظام مالیاتی شفاف
صفحه 5:
۴ پیوند عدالت اجتماعی با توسعه پایدار
بدون عدالت اجتماعی, توسعه پایدار ممکن نیست.
توزيع تاعادلاله مناج و خدمانته موجب تارضاهی
اجتماعی, نابرابری فرصت‌ها و کاهش کارایی اقتصادی
می‌شود. نظام اقتصادی کارآمد, باید به همه اقشار
جامعه فرصت رشد و مشارکت در تولید را بدهد.
صفحه 6:
۵. فناوری و نوآوری؛ کلید توسعه آینده‌نگر
فناوری و نوآوری نقش کلیدی در بهینه‌سازی مصرف
منابع, افزایش بهره‌وری و کاهش ناترازی‌ها دارند.
دولت‌ها باید با حمایت از نوآوری, کارآفرینی و اقتصاد
دیجیتال, زیرساخت‌های لازم برای رشد هوشمند را
فراهم کنند.
صفحه 7:
۶ اقتصاد سبز؛ مدلی نوین برای توسعه پایدار
یکی از راهکارهای نوین برای مقابله با ناترازی‌های
اقتصادى, اقتصاد سبز (/5©010101 6۲66) است.
اين الكو با تأكيد بر رشد اقتصادى همزمان با كاهش
اثرات زیست‌محیطی, استفاده بهینه از منابع و ایچاد
اشتغال سبز, تلاشی برای جایگزینی الگوهای ناکارآمد
گذشته است. سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی مانند
انرژی‌های تجدیدپذیر, بازیافت, حمل‌ونقل پاک و
کشاورزی پایدار, علاوه بر حفظ محیط زیست, به ایجاد
مشاغل جدید و کاهش وابستگی به منابع پرهزینه
کمک می‌کند.
صفحه 8:
۷ حکمرانی خوب؛ زیربنای مدیریت کارآمد منابع
حکمرانی خوب شامل شفافیت, پاسخ‌گویی, مشارکت
مردم در تصمیم‌گیری و قانون‌مداری است. بدون
وجود ساختار حکمرانی موّثر, حتی بهترین
سیاست‌های اقتصادی نیز دچار شکست می‌شوند.
اصلاح نهادها, مبارزه با فساد, تمرکززدایی و تقویت
ظرفیت‌های مدیریتی از الزامات اساسی برای
پیاده‌سازی موثر توسعه پایدار هستند.
صفحه 9:
۸ نقش آموزش و آگاهی در تحقق توسعه پایدار
توسعه پایدار یک پروژه ملی و جمعی است که بدون
مشارکت عمومی محقق نمی‌شود. آموزش شهروندان؛
به‌ویژه نسل جوان, درباره اهمیت مدیریت منایع,
مصرف هوشمند و مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی,
باعث می‌شود الگوهای رفتاری جامعه نیز هم‌راستا با
دانشگاه‌ها و نهادهای مدنی در این مسیر نقش
تعیین کننده‌ای دارند.
صفحه 10:
٩ ایران و فرصت‌های توسعه پایدار
ایران با برخورداری از منابع طبیعی متنوع, موقعیت
ژئوپلیتیکی ویژه و جمعیت جوان, پتانسیل بالایی برای
حركت به سمت توسعه پایدار دارد. با اين حال,
بهره‌برداری ناپایدار از منابع آبی, ناترازی‌های بودجه‌ای
مزمن, وابستگی به نفت و ضعف در شفافیت
اقتصادی, چالش‌هایی هستند که باید از طریق
اصلاحات ساختاری, تقویت بخش خصوصی مولد و
استفاده از دانش‌بنیان‌ها بر آن‌ها غلبه کرد.