صفحه 1:
آموزش جادویی آرایه های ادبی
یادگیری در ۶۰ ثافیه
توضیح به زبان ساده با مثال و تمرین
متوسطه اول و دوم وکنکوری ها
۱۷ تعداد اسلاید: ep
> oe
a 3
|
1
۱
جناس ناقص چیست؟ |
1
۱
1
ْ
صفحه 2:
تفاوت در حرکات
حروف
تفاوت در تعداد
حروف
صفحه 3:
eA eel aed
هرگاه شاعر با نویسنده در بیت یا جمله
۱
به يكديكر شبيداند اما معناى آنها متفاوت
00 ore eon
صفحه 4:
اکر دو کلمه مشایه» فقط به اندازه یک صامت با
مصوت با هم تفاوت داشته باشند»
«آرایه جناس ناقص» با «آرایه جناس ناهمسان»
... ساخته میشود. جناس ناقص در واقع» یکی از
انواع آرایه جناس به شمار می‌رود.
صفحه 5:
در بیت زیر دو کلمه «قیامت» و «قامت» به لحاظ ظاهری
شبیه یکدیگرند و تنها اختلاف آنها یک صامت است. در
کلمه «قیامت» از صامت «ی» استفاده شده است اما این
iS. صامت در کلمه «قامت» حضور ندارد.
iP این که تو داری قیامت است نه قامت
وین نه تبشم که معجز است و کرامت
صفحه 6:
جناس ناقص خود به سه دسته تقسيم م شود. انواع جناس ناقص را ذر جدول زير, بهطور خلاميه معرفى كردهايم.
jl ly اام
اختلافی sol کلمه‌ها در مامت با مموت بلند
افایشی اختلاف كلمدها در تعدا واج
ue اختلاف كلمدها در مصوت كوتاه
7 2
\ ) عي wm
د 5 7 ee Ww
صفحه 7:
صفحه 8:
عن الس ib
در جناس ناقص اختلافی» ارکان جناس به لحاظ تعداد .
: واج‌ها كاملاً با هم يكسان هستند. همجنين در نوع واج‌ها ٠
ا را ْ
صامت يا مصوت بلند با هم اختلاف دارند
صفحه 9:
توجه داشته باشید که در جناس ناقص اختلافی»
کلمه‌ها از نظر مصوت‌های کوتاه (» س» م) با هم
تفاوتی ندارند» بلکه در صامت‌ها با مصوت‌های
بلند (ا» اوه ای) با هم متفاوت‌اند.
9
صفحه 10:
مثال اول برای جناس ناقص اختلافی
در بیت زیر» دو کلمه «نباید» و «نشایده به کار رفته‌اند. صامت‌ها و مصوت‌های این کلمه:
را در ادامه نشان داده‌ایم.
نپاید: «ن» (صامت) + «ت» (مصوت کوتاه) + «پ» (صامت) + «0) (مصوت بلند) +سی» _
د( (صامت) + «-» (مصوت کوتاه) + «۵» (صامت)
أعإذتشايده : «ن» (صامت) + «2» (مصوت كوتاه) +دش» (صامت) + »١« (مصوت بلند) +
ie: «ى» (صامت) +نت) (مصوت كوتاه) + «ن» (صامت)
صفحه 11:
در بيت زيرء کلمه‌های «یاری» و «یارا»» فقط در مصوت پایانی خود با هم اختلاف دارند. این
مصوت بايانى از نوع مصوت بلند است. بنابراين» در اين مثال» از جناس ناقص اشتقاق يا اقتضاب
استفاده شده است.
مرا ز انصاف باراننیست باری
تظلم کردنم زان نیست یارا
صفحه 12:
ار
men
جناس ناقص افزایشی
در جناس ناقص افزایشی» یکی از ارکان جناس» یک واج بیشتر :
از رکن دیگر دارد. در این نوع از جناس» سایر واج‌ها هم از i
نظر تعداد و هم از لحاظ نوع» کاملا به یکدیگر شبیه‌اند. توجه
tito باشید که اختلاف ار کان جناس باید به اندازه یک واج
صفحه 13:
مثال اول برای جناس ناقص افزایشی
کلمه‌های «زمانه» و «زمان» در بیت زیر» نوعی جناس را به
وجود آورده‌اند. براى اينكه بتوانيم نوع جناس اين بيت را
85 : تشخیص بدهیم لازم است ابتدا صامت‌ها و مصوت‌های آنها را |
عد مشخص کنیم. در ادامه» مشخص کرده‌ایم که واج‌های i
1 کلمه‌های این نوع از جناس ناقص چیست.
صفحه 14:
در واقع» کلمه «زمانه»؛ يك واج بيشتر از كلمه «زمان» دارد. "
بنابراین» جناس بیت زیر از نوع جناس ناقص افزایشی است.
کیسه‌ای کز دوستی بردوختم
بر زمانه هر زمان خواهم فشاند
*
صفحه 15:
ee
کر ارکان جناس در یکی از مصوت‌های کوتاه خو با هم
اختلاف داشته باشند» جناس ناقص حر كتى ساخته مى شود.
۰ إٍِ توجه داشته باشید که در جناس ناقص ح ركتى» اختلاف اركان
who iP باید در مصوت کوتاه آنها باشد» نه مصوت بلند.
3
eo)
صفحه 16:
مثال اول برای جناس ناقص حرکتی
در بیت زیر» کلمه‌های «می‌کُنی» و «می‌کنی» تنها به اندازه یک مصوت کوتاه با هم
اختلاف دارند. در کلمه «می‌کنی» از مصوت کوتاه «سد استفاده شده است. در حالی که
در کلمه «می‌کنی» مصوت کوتاه «-» به کار رفته است.
مکن تا وانی دل خلق ریش
i و كر مى كنى» مى كنى بيخ خويش
صفحه 17: