پاورپوینت
آموزشبهداشت و مراقبت‌های بهداشتیپزشکی و سلامت

تدریس فناوری کاربردی درآموزش بهداشت و ارتقای سلامت 1

این فایل پاورپوینت برای تدریس، درس فناوری کاربردی درآموزش بهداشت و ارتقای سلامت دانشجویان ارشد آموزش بهداشت مناسب است. که به بررسی و تدریس مطالب قسمت نظری درس می پردازد.

منصوره علیپور

صفحه 1:

صفحه 2:
فناوری کاربردی در آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ۱

صفحه 3:
" واه تکنولویی از کلمه تکنولوژیا (10013 1608۳0 ) که در پونان به ناك | ام نادن دستماتیک یک هنر يا حرفه می باشد. گرفته شده است, 1 تکنو ر 18019۳00 ) تلفیقی از یک هنر ویک فن به معنای مهارتهای عملی شامل دانستن و انجام دادن . تکنیک یعنی انجام دادن ماهرانه هر کارء/ | لوی (10005 ) به معنی استدلال, تبیین و ارائه دلیل و معادل پسو ك1 ‎Sagi |‏ يعنى به كاركيرى منطقى هلنش و هر كونه مهارتهاى عملى كه درأ آن از نتايج دانش و يافته هاى علمى استفاده مى شود.

صفحه 4:
تکنولوژی علم به انجام ماهرانه امور است. تکنولوژی ‎ee‏ دانش کاربردی در مقابل علم محض. تکنولوی یعنی تبدیل علوم محض به علوم کاربردی. علوم محض نظری برای پاسخ گویی به مسائل روزمره قلبل استفاده نیستند و مجددا باید از نظر مطالعه شوند. عمل تبدیل این علوم به قوائین کاربردی پا به کار بستن و ب بردن علوم محض در هر رشته را تکنولوژی آن علم می نامند.

صفحه 5:
أ آموزش از نظر دکتر فردانش : مجموعه تصمیمات و اقداماتی که یکی پس از دیگری ۱ اتخاذ می شود و هدف از آن دستیابی هر چه بیشتر فراگیر به هدفهای آموزشی | تعریف تکنولوژی آموزشی 1 دکتر فردانش: مجموعه روشها و دستورالعملهایی که با استفاده از یافته کهای علمی برای حل مسائل آموزشی اعم از طرح. اجرا و ارزشیلبی در برنامه های آموزشی/به کار گرفته می شود.

صفحه 6:
تعاریف تکنولوژی آموزشی 0 جیمز براون " تکنولوژی آموزشی فراتر از کاربردابزار و وسایل است. آن عبارتست از روش منظم طراحی. اجرا و ارزیلبی کل فرایند تدریس و یادگیری با استفاده از تراط انسای هدفهای بخصوص و بهره گیری از یافته های پژوهش در روانشناسی و ار و بکارگیری ترکیبی از منلبع انسانى و غير انسانى به منظور ایجادیادگیر/روترتر عميق تر و يايدارتر".

صفحه 7:
‎E‏ بتابراین. تکنولویی آموزشی یعنی استفاده عملی از نظریات و یافته های علوم ‏مختلف به منظور تسهیل, تسریع. تعمیق و تثبیت یادگیری. ‏| هدف تکنولوژی آموزشی: تسهیل. تسریع. تعمیق و تثبیت یادگیر

صفحه 8:
تاریخچه تکنولوژی آموزشی ۲ تکنولوژی آموزشی در طی تکامل خود از چهار مرحله گذر کرده و اکنون وارد ا 000 إلت. بيشثر كشورهااين مراحل را:تجريه كرده اند. مرحله اول: ابزار و وسايل مرحله دوم: مواد آموزشى مرحله سوم: نظام هاى درسى مرحله جهارم: نظام هاى آموزشى مرحله پنجم: نظام های اجتماعی

صفحه 9:
مرحله اول: ابزار و وسایل 0 در سالهای ۱۹۰۰ کارخانه های سازنده ابزار شروع به ساختن انواع پروژکتورها کر د ابندا مدف آنیا لین نبود که از پروژکتورها در مدارس استفاده شود ولی لین ابزارها کم کم در مدارس رسوخ کردند. لين ابزارها قادر بومند تصاويري را بر روی پرده نمایش دهند و گاه همزمان صدا را نیز با تصوير تولید می لین ابزارها بیشتر هدف تجاری داشت و مواردی که به وسیله لین ابزار نماءٍ می شد هدف سرگرم کننده داشت و مواد مورد نیاز مدارس تولید نمی شد. زود مدارس پی بردند که صرفا مجهز بودن به ابزارهایی چون انواع پروژکتورها ضبط صوت و گرامافون نمی تولند پاسخگوی نیازهای آنها و مشکل گشای معضلا آموزشى باشد. ©

صفحه 10:
مرحله دوم: مواد آموزشی 1 صاحبان صنایع برای ترغیب بیشتر مراکز آموزشی جهت استفاده از تولیدات آنهاء سعی کردند تا از افراد متخصص برای تولید نرم افزارهای مورد نیاز مدارس استفاده نمايند. اولين مواد آموزشى كه در تاريخ تکنولوی آموزشی به صورت پا و لساك ترار كرفت, اسلايدهاى آموزشى در مدار» بودند. به دنبال آن در حدود سالهای ‎١1١5١‏ اولين فهرست فيلمهاى آموازشى برای استفاده منظم در مدارس آمریکا منتشر شد. کتاب ها و نقشه های و/ کودکان منتشر گردید.

صفحه 11:
... مرحله دوم: مواد آموزشی پژوهش هایی که در این دوره از تکامل تکنولوی آموزشی انجام گرفت درباره تاثیر رنگ بر آموزش, اندازه تصویر و همچنین تاثیر مشخصات تصوير برای جلب توجه امابه زودی متوجه شدند که بیشتر اوقات تفاوت قلبل ملاحظه ای بین آموز و آموزشی که از طریق ارلئه مواد گران قیمت صورت می گرفت وجود ندارد. عناصر دیگری مثل معلم و شاگرد نیز در آموزش و یادگیری دخالت دارند.

صفحه 12:
مرحله سوم: نظام های درسی (۱۹۵۰) 0 ! ۲۱ 5 | تمام عوامل از قبیل: معلم, دانش آموزء ابزار و مواد آموزشى و محيط آموزشكاه بايد به | | عنوان یک سیستم و کل واحد در نظر گرفته شوند. توجه به نیازهای شاگردان و تعیین اهداف رفتاری از جمله مواردی است که در این دوره به آنها پرداخته شد. همچنین در این دوره طراحی سیستم های آموزشی ( بیشتر انفرادی) مورد توجه قرار ۲ ۲ آمورش های برنامه ای از جمله محصولات این دوره می/باشند/ تحقیقات این دوره بیشتر به ویژگیهای روانی فراگیران و گرایش آنان به موضوعا درسی معطوف است.

صفحه 13:
مرحله چهارم: نظامههای آموزشی 0 مواد آموزشى نوشتارى. شنيدارى و ديدارى با مطالعه جامعه اى كه فرد در آن رشد كرده است و با توجه به نيازهاى جامعه تهیه می شود. يعنى هم به فرديت شخص و نیازهای او توجه می شود و هم به نیازهای جامعه. امکانات معمولا در محل در اختیار یادگیرنده قرار می گیرد ولی او خود مسئول یادگیری خود است./ آموزش منظم فقط به صورت آموزش ره رسه ای نیست بلکه در جامعه انجام می گیرد. بسته های آموزشی در اختیار یادگیرنده فرار می گیرلر و خود یادگیرنده مسئول یادگیری خویش است. رادیو و تلویزیون آموزشی سس <<«

صفحه 14:
مرحله پنجم: نظام های اجتماعی تکنولویی آموزشی بیشتر به عنوان فلسفه ای است حاکم بر کل آموزش که در یک کشور برای رسیدن به هدفهای رشد و توسعه انجام می گيرد. در لین مرحله تکنولوژی آموزشی مخصوص افراد يا سازمان خاصی نیست بلکه حیطه عمل هر فرد را که برای رشد و توسعه کشورش کار می کند را در بر می گیرد.

صفحه 15:
تکنولوژی آموزشی در هر علم دیگر شامل دو جزء اصلی است: | جزء نرم افزاری ( محتوایی ): شامل روشها,دستورالعملها. الگوها و فراگردهایی که در طراحی. اجرا و ارزشیابی آموزشی به کار گرفته می شود. 1 جزء سخت افزاری: شامل ابزارهاء وسایل» دستگاهها و رسانه ها. استفاده از وسایل و رسانه ها در فرایند آموزش. تکنولوژی آموزشی به تمام وسایل و ر هایی گفته می شود که آموزش و یادگیری را تسهیل می کند.

صفحه 16:
اين دو جزء مكمل يكديكرند و بدون يكى از لن دوء تکنولوژی آموزشی کامل نخوهد بود؛ مثلا فيلم آموزشى به عنوان يك سخت افزار بايد با روشهاء دستورالعملها و الگوهای تهیه اينكهنه فيلم ها همراه باشد ا يك تكنولوذى كامل را تشكيل دهد. انتقال تكنولوقى نيز بايد لین دو جزء رابا هم داشته باشد تا تکنولوژی به طور کامل منتقل شود. انتقال ناقص نمی/ تواند همان مسائلی را حل کند که در کشور مبدا بای حل آن مسائل به کار می رفته است. تاریخچه تکنولویی در کشور ایران نشان می دهد که متاسفانه در انتقال اين تکنولو/ حیاتی اغلب بر بعد سخت افزاری تاکید و از بعد نرم افزاری غفلت شده است. با نگاهی ‎fas‏ ‏اکثر کتابهای داخلی در این زمینه و همچنین تعداد فراوان دستگاهها و تجهیزاتی که بدون اقا رو کر 3 آدورشی اندار شفه است. این نکنه روشن ترمی شود.

صفحه 17:
‎ely‏ آموزشی ‎

صفحه 18:
تعریف پیام آموزشی: پیام آموزشی به هرگونه محتوایی گفته می‌شود که برای آموزش و یادگیری یک موضوع خاص به مخاطبان ارلئه می‌شود. این پیام‌ها می‌توانند به صورت کلامی. نوشتاری؛ تصویری, صوتی. یا ترکیبی از این‌ها باشند. هدف اصلی پیام ا انتقال اطلاعات و ایجاد تغییر در دانش, مهارت‌هاء یا نگرش‌های مخاطبان است؛

صفحه 19:
انواع پیام‌های آموزشیپیام‌های آموزشی را می‌توان از زواياى مختلف دستهبندى كرد ١سا‏ رسانه: * پیام‌های کلامی: شامل سخنرانی‌ها. كفتكوها. مصاحيدهاء و هر نوع محتوای صوتی که در آن از کلمات برای انتقال اطلاعات استفاده می‌شود. * _پیام‌های نوشتاری: شامل کتاب‌ها. مقالات. جزوه‌ها؛ و هر نوع محتوای متتی که برای انتقال اطلاعات استفاده می‌شود. پیام‌های تصویری: شامل تصاویر, نمودارهاء اینفوگرافیک‌ها: و هر نوع محتوای بصری که برای انتقال استفاده می‌شود. پیام‌های صوتی: شامل پادکست‌هاء آهنگ‌های آموزشی. و هر نوع محتوای صوتی که برای انتقال اطلاع استفاده می‌شود. پیام‌های چندرسانه‌ای: شامل ویدئوهاء انيميشنهاء و هر نوع محتولیی که ترکیبی از صداء تصویره و متن را برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کند.

صفحه 20:
۲- بر اساس هدف: پیام‌های آموزشی عمومی: برای آموزش عموم مردم در مورد موضوعات مختلف (مانند بهداشت. محیط زیست. و غیره) طراحی شده‌اند. پیام‌های آموزشی تخصصی: برای آموزش افراد در یک زمینه خاص (مانتد آموزش پزشکی. مهندسی, و غیره) طراحی شده‌ایر * پیام‌های انگیزشی: یق و ترغیب مخاطبان به انجام کاری (مانند ورزش. مطالعه. و غیره) طراحی شده‌اند * برای پیام‌های مهارتی: برای آموزش مهارت‌های خاص (مانند مهارتهاى كامبيوترى: زبانى. و غيره) طراحى شددائد.

صفحه 21:
۳- بر اساس مخاطب: *_پیامهای آموزشی برای کودکان: لا[ ‎catia cat eek‏ و روانى كودكان طراحى شنحائف. پیام‌های آموزشی برای نوجوانان: 1غ ۳ كرفس ویوگی‌های سنی وروانی نوجوانان طراحی شده‌اند / پیام‌های آموزشی برای بزرگسالان: 11 دنر کون ویگی‌های سنی وروی بزرگسالان طراحن ‎shat‏ پیام‌های آموزشی برای گروه‌های خاص: 0 با در نظر گرفتن ویژگی‌ها و نیازهای خاص گروه‌های مختلف (مانند افراد کم‌توان. سالمندان» و غیره) طراحی شده‌اند.

صفحه 22:
را ار سم و سفسله مراتبی هستند و معمولاً شاسل اهداف آموزشی: سرفصل‌ها. ‎Nyssa‏ ‏فعاليتهاء و ارزشيابى هستند. پیام‌های آموزشی غیرساختاریافته: 7 فاقد ساختار منظم و سلسله مراتبی هستند و بیشتر به صورت گفتگو, بحث. یا داستان گو می‌شوند.

صفحه 23:
اهمیت پیام‌های آموزشی: 1 پیام‌های آموزشی نقش مهمی در توسعه فردی و اجتماعی دارند. با استفاده از اين پیام‌هء افراد می‌توانند دللش و مهارت‌های خود را افزلیش دهند. نگرش‌های خود را بهبود بخشند. و در نتیجه زندگی بهتری داشته باشند. همچنین. پیام‌های آموزشی می‌توانند به ارتقای سطح آگاهی عمومی در مورد مسائل مختلف کمک کنند و در نهايت به توسعه جامعه منجر شوند یک ویدئوی آموزشی در مورد نحوه صحیح مسواک زدن یک پیام آموزشی است. این پیام از جد ای ۱ هدفش اموزش يك مهارت (نحوه مسواك زدن) است و برای مخاطبان عمومی (افرا در هر سنى) طراحی شده است.

صفحه 24:
‎pla Gels she‏ باید چه مراحلي ‎vole‏ شود؟ شناخت مخاطب طراحی اولیه ‎ple‏ ‏پیش آزمون پیام استفاده از : ‎ ‎ ‎ ‎ ‏آزمون و انجام تغییرات لازم در ييام ( در صورت لزوم ) ‎eee‏ تال ماس برای انتشار پيام / ‏انتشار نهایی پیام ‎ ‎mes‏ هی ی بسث گروهی: پرسشنامه و مروری بر مطالعات گذشته میتواند مبنای دسته بندی مخاطبین باشد.

صفحه 25:
قبل از طراحي پیام باید به چه سوالاتي پاسخ گفت؟ ۱- مخاطبین اولیه چه کسانی بوده و چگونه می توان آنان را دسته بندی کرد؟ ۲- اهداف ارتباطی ( افزایش آگاهی. تغيير نگرش. تغییر رفتار و غیره ) برای هر گروه از مخاطبین دسته بندی شده چیست؟ 00000 نب اعتقادات و باورهلیی در زمینه موضوع پیام داشته و چه رفتارهایی را انجام می دهند؟ ۴- محتوای پیام باید چگونه باشد؟ ( آیا محتوای پیام. آان را برای توجه به موضوع برانگیخته ۵- آیا مخاطبین قادر به ادراک موضوع پیام هستن؟ ( باید عواملی مانند سطح سواد. سن و انجام تفکر انتقادی درباره موضوع در نظر گرفته شود ۶- مخاطبین. اغلب اطلاعات مربوط به موضوع پیام مورد نظر را از چه رسانه ای دریافت می دارندا ( کدام رسانه برای آنها معتبرتره دسترستر و مقبولتر است؟)

صفحه 26:
پیام چیست؟ " پیام. واحد مجزایی از داده های انتقال یافته از طریق توانایی های حسی مانند بویایی, پشایی, لامسه, شنوایی و بینایی می باشد. پیام بهداشتی چیست؟ © شامل آن دسته از پيام های ترغیب کننده ای هستند که برای تغییر رفتار افراد و دول سلامت طراحی می شوند. انواع پیام: پیام هاي آگاهي دهنده, ‎sla ely‏ آموزشي و پیام هاي ترء کننده.

صفحه 27:
مثال پیام آگاهی دهنده: آیا می دانید احتمال ابتلا به بیماربهای قلبی- عروقی در افراد مبتلا به دیابت 3 تا 4 برابر از سایر افراد بیشتر است. مثال پیام آموزشی: ۳ | فعالیت جسمانی منظم به کاهش قشارخون و کلسترول شما کمک می منال پیام ترغیب کننده: (در اين نوع پیام, تمرکز اصلی بر تغییر یا ایجا تکرش است در این پیامهها معمولا از ترس بعنوان یک جاذبه استفاده می کنند. ). " مثلا تصویر کودک فلج و سالم باشد, برای تشویق به خوردن قطره فلج خوراکی اقدام كنيد تا سالم بمانيد.

صفحه 28:
نکات کلیدی: ل پیام باید توجه مخاطب را جلب و همچنین حفظ نماید. ‎٠‏ بيام بايد واضح و روشن باشد. ( مثلا يه قاشق جاى خوری از اين پودر استفاده کنید.. ‎ ‏رفتارهای توصیه شده در پیام. باید آسان باشند. ( هر روز فعاليت بدنى داشته باشید.. ‎ ‎ ‎ ‎3٠‏ مفهوم كليدى را بايد در شروع بيام ارائه نمود. (غذا و آب ممکن است حاوی میکروبهیی باشد که شمارا ‏بیمار کنند., ‏ارائه دهنده بيام بايد يك منبع معتبر اطلاعات باشد. ‎ ‎») ‏كيلوكرم لاغر شويد‎ ٠١ ‏بيام بايد باوركردنى باشد. ( مثلا با خوذدن ماست كم جرب در هفته‎ ٠ ‏! ام بايد اهنت ام باس و سیب سرزنش فرد شود. (هوای شهرمان الوده هست, مقصر شما هستیده. ‎ ‎ ‏مناسب برای مخاطب استفاده کند. (از لحن کسالت آور استفاده نشود.) ‏بيام بايد از لحن و نحوه ‎

صفحه 29:
| می توانید برای افزایش تاثیر پیام. از پیام های دو وجهی (65 ۳۵65539 ‎-sided‏ استفاده کنید. پیام یک وجهی: تنها دلایل موافق با یک وضعیت را ارائه می دهند. مثال: مطرف قرص پیشگیری از بارداری» از حاملگی ناخواسته جلوگیری می کند. | پیام دو وجهی: دلایل موافق و مخالف با یک وضعیت را ارائه می دهند و با اینکه دیابت درمان قطعی ندارد ولی با کنترل قتد خون مى توان از یک زندگی با نشا فعال برخوردار بود.

صفحه 30:
برای طراحی پیام جنسیت مخاطب را در نظر بگیرید. (زنان علاقه بیشتری به سلامت جسمانی خود نشان مى دهند). برای طراحی پیام برای زنان و نژادهای خاص بهتر است به دیگران اشاره کنید. هيام نبايد سیب ایجاد لکه ننگ در مخاطب شود( عتیاد. ننگ و خواری و پستی بهدنالدارد) از پیامهای توانمندکننده استفاده کنید. (ترک سیگار باعث كاهش سرطان ريه مى شود). در طراحی پیام به مزایای فوری و ملموس اشاره کنید. ‎aly‏ باید با فرهنگ و زبان مخاطب تناسب داشته باشد. حتی تصاویر ارائه شده پیام با فرهنگ آن ‏جامعه همخوانی داشته باشد.

صفحه 31:
پیام تهدید کننده؛ پیامهای حاوی تهدید در زمره پیامهای ترغیب کننده هستند که با توا حوادث ترس آور. برای ترساندن افراد طراحی شده اند. | ۲ متال ‏ سالانه ۲۰۰۰ کودک مبتلا به مننویت می شونده نفر بعدی ممکن است کودک شما باشد. عناصر اصلی مد نظر در طراحی یک پیام تهدید کننده: ‎A‏ توجه به ویژگیهای مخاطب( درجه اضطراب. سن, وضعیت اجتماعی و اقتصادی و درجه درگیری 7 در موضوع) 7 ارلله یک یا چند راه حل ساده برای کاهش تهدید | ذکر نشانی یا تلفن مراکز ارائه دهنده خدمات در صورت لزوم 7غ مشخص كردن اينكه فرد در مواجهه با يك تهديد در کدام فرایند کنترلی قرار درد؟ مرحله کنترل خطر يا مرحله كنترل ترس.

صفحه 32:
پیامهای تصویری مزایای زیر را بدنبال دارد: 7 بازنمایی واقعیت حدر كرش کمک به یادآوری مطالب ایجاد فرصت استراحت ذهنی برای فراگیر ‎J‏ فقط از یک تصویر استفاده کنید. ‏1 از نمودارها بجای ایده ها و کلمات لستفاده کنید. ‎

صفحه 33:
اصول طراحی پیام برای افراد کم سواد؛ | تعداد کلمات و جملات را كم كنيد بای طراحی پیام کلمات و تصاویر را در کنار هم قرار دهید. از لغات تخصصی استفاده نکنید. توضیح اضافه ندهید. قیاسهای آشنا برای مخاطب استفاده کنید مثلا احساس توده ای در حد ۵ تا ۶ ميان وی اس توده ای به اندازه یک نخود. را حس: | از جملات مثبت پیشتر استفاده کنید. چند ایده بطور همزمان در پیام خودداری کنید.

صفحه 34:
: ‏بیام به ما نشان می دهد که‎ sed) one ‎clea ol‏ هست؟ ‏حاوی اطلاعات قابل فهم و موثر هست؟ ‎ ‏پیام قابل باور هست؟ 1 پیام تناسب فرهنگی با جامعه را دارد؟ ‎aly‏ قابل پذیرش هست؟ ‎nly‏ آموزنده هست؟ ‏پیام جذابیت و برانگیختگی برای مخاطب دارد؟ ‎ ‏آزمون پیام با مصاحبه فردی. بحث گروهی: ارزیابی میزان خوانایی و بررسی متخصصان ‎ ‏انجام می شود. که معمولا با ۱۰ تا ۱۲ مصاحبه فردی و با ۲ تا ۴ بحث گروهی انجام می شود.

صفحه 35:
نقش رسانه و وسایل آموزشی در یادگیری

صفحه 36:
وان های کمک آموزشی | رسانه (۷]602 ) به معنی وسیله انتقال, حد فاصل و رابط دو چیز. | رسانه آموزشى عاملی است که آموزش از طریق آن به فراگیر ‎coe A)‏ شود و جزئی از فرایند آموزش است نه تمام آن. اگر عامل معلم باشد رسانهآموزشی همان معلم و اگر عامل تلویزیون باشد رسانه آموزشی همان برنامه تلوییون خواهد بود.

صفحه 37:
وسایل کمک آموزشی 1 2 2 1 4 5 ۱ 00 25 | _شى ‎Gale ply Alas‏ كفته ضى شود كه در کتار رسانه آموزشى براى تفهيم بهتر و بيشتر موضوع آموزش به فراكيران به كار می روند. به طور مثال. معلم برای تفهیم بهتر مفاهیم جغرافیا از تخته سياه و استفاده می کند.

صفحه 38:
مقایسه رسانه با وسیله کمک آموزشی ۲ در انتقال هر محتوای آموزشی به فراگیر از رسانه آموزشی استفاده می شود. رسانه آموزشی عامل یا ابزاری است که کل محتوای آموزش را به فراگیران منتقل می کند. وسیله کمک آموزشی شامل اشیاء و ابزاری که تنها در بخشی از آموزش از آنها استفاده ‎ee‏ سور ست: اما آموزش بدون وسایل کمک آموزشی را می توان تصور کرد چرا که این وسایل به تنهایی انتقال دهنده کل مطللیآموزشی/ بنابراین هر قدر کاربرد وسایل آموزشی بیشتر باشد. سهولت امر یاددهی و یادگیر بیشتر می شود و البته بدون این وسایل نیز آموزش امکان پذیر است اما طولافی تر دشوارتر می شود.

صفحه 39:
دلایل استفاده از مواد و وسایل آموزشی | معضلات و مشکلات آموزشی | نقش حواس در یادگیری " نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری

صفحه 40:
معضلات و مشکلات آموزشی 1 افزایش روز افزون داوطلبان تحصیل 1 ‎eee‏ اكه و علاقه مند ( وسایل و مواد آموزشی به علوان 01 1ل ار كار کمبودهای تجربه آنان را جبران می کنند)/ ‏ل فقدان بودجه و امکانات کافی ( کارگاه ها و آزمایشگاه را به کلاس می آورند)

صفحه 41:
نقش حواس در یادگیری 0 حواس مختلف نقش واحدى را در يادكيرى دارا نيستند. يادكيرى از طريق كاربرد حس بینلیی ۰۸۷۵ شنولیی ۰/۱۳ لامسه ۰1۶ بویلیی ۰/۳ چشلیی ۳ صورت مي کبره: تقریبا 1۶۰ وقت فراگیران مدارس ابتدایی و ‎1٩۰‏ متوسطه و دانشگام‌ها صرفا گوش دادن می شود. شاگردان یک پنجم تا یک سوم شنیده ها رابه خاطر می سپارند. که با گذر زمان کمی, نصف بیشتر یادگرفته ها از قسمت خود آگاه ذگهن خارح می شود.

صفحه 42:
توجیه " ادگاردیل " از کاربرد حواس در یادگیری: کلیه تجارب به طور کلی در سه طبقه جای می گیرد که به ترتیب ا به بالا عبارتند از: تجارب مستقیم. عینی و دست اول: بازدیدهای علمی و پرورشی نشانه های سمعی و بصری: استفاده از تصاویر اسلاید» فیلم متحرک علایم و سمبلها: نمونه بارز آنها کلمات هستند.

صفحه 43:
توجیه " ادگاردیل " از کاربرد حواس در یادگیری

صفحه 44:
نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری ‎I‏ جلب توجه و علقه فراگیر ‎ ‎ ‎ ‏| یادگیری را سریع تره موثرتر و پایدارتر می کنند. ‏ل این گونه مواد و وسایل اساس قلبل لمسی را برای تفکر و ایجاد مفاهیم بوجود 7 ‏می آورند. ‎ ‎ ‏| قرار دادن تجارب واقعی و عینی در اختیار فراگیر ل نشان دادن موقعیتهلیی که در حللت معمولی امکان پذیر نیست. ( باز شدن كلء ‏بال زدن حشرات).

صفحه 45:
تقسیم بندی مواد و وسایل آموزشی 0 0 برقى و غير برقى كران قيمت و ارزان قيمت نرم افزار و سخت افزار چاپی و غیر چاپی ساد و ده نورتاب و غيرنورتاب

صفحه 46:
رسانه های آموزشی غیر نور تاب تابلوهای آموزشی مواد آموزشی سه بعدی تصاویر آموزشی | چارت ها پوستر 8 یقلت نمودارها

صفحه 47:
تابلوهای آموزشی | تابلوهای گچی: متداولترین نوع تابلو می باشد. تابلوهاى يارجه اى لا تابلوهائ مغناطيسى | تابلوهاى الكترونيكى

صفحه 48:
مواد آموزشی سه بعدی للف: مواد آموزشی سه بعدی تغییر نيفته: اشیاء واقمی موجود در طبیعت مانند استفاده از یک موتور در کارگاه ب: مواد آموزشی سه بعدی تغییر پافته که شامل: ١-تغيير‏ يافته حقيقى: اين مواد برای جدا شدن از طبیعت دچار تغییر می شوند. مانند: خشک کردن جانوران ۲-تفییر یافته تقلید واقعیت: مواد غیر طبیعی که از طبیعت الگو گرفته مى شود و ‎ayes ss (ute‏ که شامل: ‏السدراها بد | تولكن مسدد اشياء واقعى عى دانند. مدل نمايائكر اشياء بر زر وا ار كوجك . اشياء كران قيمت و خطرناک( منظومه شمسی, لتم. انسانهای اولیه و را ‎gal ‎

صفحه 49:
ی ی بر سس کت فراگیران, قابلیت باز و بسته شدن, نمايلن كردن قسمتهای مهم و ساده کردن اشیاء پیچیده ۲-برش ها: برای روئیت اجزای درونی و پنهان اشیاء ( بخش داخلی موتور ). ا 0015 00 شركت هت رعایت نسبت ها در آنها الزامی اسیت. ماکتها/ر! معمولا بر روی صفحاتی از مقوا و یا تخته برای نملیش قسمتهای مختلف یک چیز مي سازند, در آموزشهلی صنعتی بکلر می رود. ۴مولاژها: کاربرد در علوم تجربی به خصوص رشته پزشکی ( اجزای بدن) ج- نمونه ها مواد سه بعدى تغييرنيافته مانند حيوانات و كياهان ( در شيشه نكهدارى مى ©

صفحه 50:
مولاژ بدن انسان جهت تدریس آناتومی Bo 9

صفحه 51:
تصاویر آموزشی تدربس با تصاویر آموزشی گاهی می توان با توضیحات تکمیلی به تصاویر ساده معنی بخشید. به تصویر کشیدن مسائل و مشکلات. مراحل انجام یکی از انواع فعالیتهای جسمانی و تهیه تصاویر مورد نیاز یک محتوای آموزشی.

صفحه 52:
امتیازات استفاده از تصویر در آموزش | به یاد آوردن تجارب ل كمكا به مطالعه جزئيات 1 اصلاح اشتبامات و سوه تعبیرات 7 نمایش مراحل تکامل آشنايى با زيبايى ها و پرورش ذوق زیبایی شناسی در شاگردان

صفحه 53:
خصوصیات یک تصویر ‎-١‏ وضوح ۲- بکارگیری حقیقت ۳ رات سادگی ۴- جلب توجه کند. ۵- در استفاده از رنگ بیشتر به واقعیت توجه شود تا زیبایی.

صفحه 54:
چارت ها ‎a‏ 000 10 ار به منظور ارانه دیداری ایده ها و مفاهیمی است که تفهیم آنها از طریق ارائه کتبی یا شفاهی مشکل است. ‏انواع چارت ها بر اساس فرم ارائه مطالب ‏۱-چارت های زملنی: تفهیم حوادث تاریخی در یک دوره از تاريخ ( حور افقی مشخص کننده حوادث و محور عمودی ادوار ) ۲ ارت فای برگردان: تعدادی از صفحات یک اندازه و مرتب شده از مرا ‏مختلف یک روند ( نحوه تزریق عضلانی ). ارلئه اطلاعات متوللی که بر روی یک بر ‏مشکل است. 90

صفحه 55:
۲ ار ای طقه بندی و سازمانی ( مفید برای استفاده در مقاطع بالاتر): الف: جریانی: نشان دادن یک فرایند در یک صفحه و یا رولبط میان مسئولیتهای شفلی و دوایر اداری در یک سازمان بزرگ 07 ,الا سا اعضاء خانواده. نشان دادن اثرات يك اختزاع ج: شاخه اى: براى مشخص كردن موادى كه براى ساختن و توليد يك نياز مى باشد. ؟- جارت هاى جدولى: اطلاعات در دو ستون افقى و عمودى ارائه مى شوند و ارتباط هر عامل در ستون عمودى شا 2 نامه هقتگی کلاسس درسی ساده ترین نوع این گونه جارتهاست:

صفحه 56:

صفحه 57:
انواع چارت ها بر اساس ماهیت محتوا 1 چارت های اخباری: ورقه یا تابلوهلیی که به دیوار نصب شده نظیر پوسترها که اطلاعات را به گیرندگان عرضه می کنند. نشان دهنده یک ایده کلی و عمومی از یک موضوع بخصوص است. چارت های آموزشی: کلیه خصوصیات چارتهای اخباری را دارا بوده و درک آنها مستلزم توضیحات شفاهی معلمان نیز هست.

صفحه 58:
ورقه هلیی هستند که به بر انتقال سریع. جللب توجه و ارزان قیمت اطلاعات و یا ترویج ایده ها و ارزشها به کار برده می شود. پوسترها نیاز به توضیح شفاهی ندارند. خصوصیات: جلب توجه فوری, ارائه موضوعی خاص, واداشتن بیننده به انجام یک کار, ‎elt‏ لس ‏11 115 سک لحظه قادر به دریافت. پيام: است. ساده است و هوش و استعداد خاصی ندارد و از طریق حواس درک می شود. ‏| چند نظری: برای گرفتن پیام قدری صرف وقت لازم است. مطللب و تصاوير بي ‏و مرتبط با هم

صفحه 59:

صفحه 60:
نکات مهم در بهره گیری از پوستر: -دارای هدف و منظور خاصی باشد. -بلافاصله پیام را منتقل کند. تشر هشیب رت -در محیط نسبتا خلوتی از دیوار نصب شود. -در محل تاریک و در معرض باد و باران نباشد. معمولا پوسترهای چند نظری را در محلهایی که گیرندگان پیام فرصت ‎BE‏ وت متاهته را درد ‎eat‏ كس

صفحه 61:
پوسترها شامل انواع زیر نیز می باشد: وی در هنگام تراش فلزات از عینگهای ایمنی استفاده کنید. پرسشی: آیا موتورهای دیزل را می شناسید؟ ‎sta‏ ۱ زر ویک است: مطالعه کنید. ‏اخباری: اشعه 26 زیان آور است. از آن بپرهيزید. ‎

صفحه 62:
پمفلت آموزشی پمفلت نوعی رسانه آموزشی است . در ابعاد کاغذ 4تهیه ميشود . و به طور معمول به سه قسمت تقسیم می گردد . لین رسانه می تولند آموزشی یا هشدار دهنده باشد.کم حجم بوده و برای مطالعه از 01-7 02 مطالمه کنندم خارج نیست پمفلت به عنوان یک تقویت کننده یادگیری برای جلسات گروهی 9 ‎Sigel‏ ‏فردی مورد استفاده واقع می شود . به عنوان یک یاد آورنده نکات مهم آموزشی عمل می کند.

صفحه 63:
رل نان رده ول 55

صفحه 64:
موضوعات عمده مورد بررسی در لین رسانه عبارت است از : ۱- بیماریها معرفی وسایل و روشها ۳- رفتار های بهداشتی اصول کلی که جهت تهیه این رسانه می بایست در نظر باشد عبارت است از : 7 منطبق بودن مطالب و تصاویر با شرایط محلی موجود 1 استفاده از تصاوير و رنكهاى جالب 7 | بر خورداری از زبان ساده و قابل فهم برای گروه هدف مورد نظر ‎3٠‏ داشتن پیامهایی که می بایست کوتاه و مرتبط با موضوع پمفلت باشد ‏1 ذکر آدرسی جهت پاسخگونی به سوالاتی که ممکن است‌به دنبال مطالعه پمذ ‏برای مخاطب ایجاه شود.

صفحه 65:
رسانه پمفلت در سه قسمت ۱- روی جلد ۲- صفحات داخلی ۳- صفحه پشت جلد بررسی میشود . صفحه روی جلد : - نام و نشان ساز مان تهیه کننده قید می شود - عنوان كار قيد ميشود . 7 - تصوير متناسب با موضوع . طرح ميشود . - نام فرد . واحد یا مرکز تهیه کننده . قید ميشود . - تاريخ انتشار قید میشود . - گروه هدف هر پمفلت بهتر است قید شود

صفحه 66:
صفحات داخلی : با نام خدا آغاز میشود . - در مقدمه اهمیت موضوع قید میشود . ار تساو مناسب با شرایط محلی استفاده میشود. - از تنوع رنگ استفاده ميشود. - ادبیات به کار رفته . ساده و قابل فهم می باشد . - پیامها کوتاه بوده و برای گروه هدف پمفلت مفهوم می باشد .

صفحه 67:
اگر موضوع بررسی یک بیماری باشد موارد زبر رعایت میشود: ‎Goes‏ ری راه های سرایت يا ابتلا به بیماری - پیش گیری و درمان بیماری اگر موضوع طریقه استفاده از وسایل و یا روشها باشد : - زمان استفاده - مکان استفاده از وسیله - مدت استفاده از وسیله یا روش - طرز تهیه یا استفاده و تاثیرات وسیله یا روش اگر موضوع پمفلت بررسی رفتار باشد : - فایده یا ضرر رفتار مورد نظر .

صفحه 68:
صفحه پشت جلد پمفلت : - در صورت نیاز از هشدار یا شعار ۰ آیه ۰ روایت یا نقل قول ( یکی یا چند مورد ) استفاده میشود . - نشانی و شماره تماس جهت پاسخگوتی به سوالات قید میشود ویژگی یک شعار خوب استفاده شده در پمفلت عبارت است از : ساده و صریح باشد ۰ مخاطب معنی آن فورا بفهمد . مثبت باشد ( دعوت به انجام یک رفتار باشد و با فعل مثبت تمام شود . ) مرتبط با هدف کلیدی برنامه آموزشی باشد .

صفحه 69:
نقد رسانه پمفلت سوالاتی که به عنوان راهنمای پیش آزمون به قصد تغییر و اصلاح مطالب و تصاویر پمفلت می توا اکار رود عبارت است 1 یه نظر شما معنی این نوشته چیست؟ | این تصویر جه چیزی را می خواهد نشان بدهد ؟ ‎J‏ به شما مى كويد جه كارى انجام دهيد ؟ 1 آیا نوشته با تصاویر هماهنگی دارد ؟ 7 آيا كلماتى در این جا نوشته شده است که شما معنی آن را متوجه نشده باشید؟ 7 به جاى اين كلمه بهتر بود از چه لغات دیگری استفاده شود ؟ ‎Se‏ ‎tot eae‏ ی لس زا ‏در این تصویر چه تفییری بدهیم بهتر است ؟

صفحه 70:
نمودارها رسانه هایی که روابط عددی و نسبی موضوعات مختلف را نشان می دهند و پیام گیران را درک معنای خاص یک توده از اطلاعات پیچیده می کنند. انواع نمودارها شامل: نمودار خطی: دقیقترین نوع نمودار و از دو مقیاس اندازه گیری که یکی در امتداد قائم و دیگری در محور افقی قرار دارد ( نشان دادن رابطه بین دو سری اطلاعات کمی ). نمودار ستونی: ساده ترین نمودار از نظر خواندن, از این نمودار برای مقایسه تعداو محدودی اطلاعات کمی در فاصله های زمانی مشخص استفاده می شود. نمودار دایره ای: برای ارائه اطلاعات از مقیاس درصد استفاده می شود. یک دایره به 2 مختلفی تقسیم شده و هر قسمت درصدی از کل را نشان می دهد. نمودار تصویری: از اشکال و سمبل ها به جاى ستون استفاده ‎ge‏ شود. شکل های حقیقی در أن مورد استفاده می شوك ®@

صفحه 71:
نمودار خطی "1 | | 10 1 9 هچ 5 ‎Croup?‏ ‏,7 ‏0 ‎my‏ الزل وب 0 ‘ 1 1 ? 6 1 ‘ } 2 ۱

صفحه 72:

صفحه 73:
| نمودار دايره ای سهم خش‌های مختلف افتصادی در نتثار گازهای گلخانه ای أنرزى (صنايع وكارخانهه) 1 کشاورزی ۲ & ‎Bide‏ > ‎Buss Ho‏ فرآیندهای‌صنعتی ا ۵ منایع‌دیگر ۷ ۱ gigs

صفحه 74:
رسانه های آموزشی نورتاب فیلم استریپ لا اسلاید | طلق شفاف

صفحه 75:
فیلم استریپ یک سری تصاوبر ثابتی که با نظم خاصی بر روی یک نوار فیلم ۳۵ میلیمتری چاپ شده باشد. نوع یک قابی, به طور عمودی در پروژکتور قرار می گیرد و نوع دوقابی به صورت افقی در پروژکتور قرار می گیرد. مزلیا: فیلم استریبها را همراه با صدا نیز می توان ارلئه کرد و ترتیب مواد در ارائه يا نگهداری بهم نمی خورد.

صفحه 76:
اسلاید شفاف و یا فیلمهای دارای تصویر که در لثر عبور نور از آنها تصویر بر روی بل داده می شود. اسلایدها تصاویر شفافی هستند که بر روی فیلم (آمعمولا ۵ ری » تصویر برداری شده و در قابهای ۵*۵سانتیمتر (۲۸۲ اینچی) فلژی, مقوایی و یا پلاستیکی قرار داده می شوند. طلق شفاف: یک رسانه دیداری شفاف است که از تصویری رنگی یا سیاه و برروی سطعی از پلاستیک شفاف تشکیل شده است.

صفحه 77:
دستگاه اورهد: دستگاهی که طلقهای شفاف را با آن نشان می دهند پروژکتور آورهد نام دارد ( شفاف نما ). پروژکتور لپک: دستگاهی است مات نما برای نملیش اشکال, نود اجسام سه بعدی کوچک.

صفحه 78:

صفحه 79:
نیازسنجی آموزشی

صفحه 80:
فرآيندى الكت كد نیازسنجی آموزشی در حوزه‌های آگاهی. نگرش و را ‎ee‏ ۱ ۱ رد در دلنش, نگرش و رفتارهای مطلوب کارکنان یگ ‏سازمان می‌پردازد تا بتوان با برنامه‌ریزی آموزشی مناسب. این شکاف‌هل را پر ‏کرد این فرآیند به بهبود عملکرد فردی و سازمانی کمک می‌کند.

صفحه 81:
مراحل نیازسنجی آموزشی در حوزه‌های آگاهی. نگرش و ر 1. تعیین اهداف: 0 مشخص کردن اهداف کلی و جزئی آموزشی در هر یک از حوزه‌های آگاهی. نگرش و رفتار. 0 تعیین رفتارهای مطلوب و اهداف رفتاری که باید در کارکنان ایجاد یا تقویت شوند. 0 شناسایی دانش و اطلاعات مورد نیاز برای ایجاد تغیبرات در نگرش و رفتار. 0 مشخص کردن نگرش‌های مطلوب و تعیین رفتارهلیی که بلید در كاركنان ايجاد يا تقو/ aod

صفحه 82:
۲- شناسایی نیازها: 0 نیازسنجی آگاهی : ارزیابی میزان دانش و اطلاعات کارکنان در حوزه‌های مختلف. ۳ استناده از آزمون‌های دانش» مصاحبه با کارشناسان» بررسی مستندات و گزارش‌ها؛ 0 نیازسنجی نگرش : ارزیابی نگرش‌ها و دیدگاه‌های کارکنان نسبت به موضوعات مختلف. " استفاده از پرسشنامه مصاحبه. گروه کانونی و مشاهده رفتار 0 نیازسنجی رفتار: ارزیلبی عملکرد و رفتارهای فعلی کارکنان در مقایسه با استانداره مطلوب. ۳ استفاده از مشاهده رفتاره بررسی نتایج عملکرد. بازخورد از سوی مدیران و همکاران.

صفحه 83:
۳- تحلیل شکاف: 0 مقایسه وضعیت موجود (آگاهی» نگرش و رفتار فعلی) با وضعیت مطلوب (اهدلف آموزشی). 0 شناسایی شکاف‌های موجود در هر یک از حوزه‌ها ۴- طراحی برنامه آموزشی: / ..هزوح ‏طراحی برنامه‌های آموزشی متناسب با نیازهای شناسایی شده در هر‎ ٩ ‏انتخاب روش‌های آموزشی موثر و جذاب.‎ © 0 تعیین منابع آموزشی و ابزارهای لازم.

صفحه 84:
۵ - اجرای برنامه آموزشی: 0 اجرای برنامه‌های آموزشی با استفاده از روش‌های مختلف. 0 فراهم کردن فرصت‌های یادگیری برای کارکنان. © ارائه بازخورد به كا ان در طول دوره آموزشی. زیابی برنامه آموزشی: 0 ارزیلبی اثربخشی برنامه‌های آموزشی از طریق سنجش میزان تغیبرلت در آگاهی» نگر کارکنان. I 0 بررسی میزان تحقق اهداف آموزشی.

صفحه 85:
اهمیت نیازسنجی آموزشی: افزايش كارايى و بهره‌وری سازمان يهبود عملكرد كاركنان کاهش هزینه‌های آموزشی افزايش رضايت شغلی کارکنان ایجاد فرهنگ یادگیری مستمر در سازمان ل فى با انجام صحیح و دقیق نیازسنجی آموزشی در حوزه‌های آگاهی, نگرش و برنامه‌های آموزشی هدفمند و موثری را طراحی و اجرا کنند و در نهایت به اهداف خود دست یابند.

صفحه 86:
طراحی منظم آموزشی

صفحه 87:
تعریف طراحی آموزشی طراحی آموزشی. پیش بینی و تنظیم رویدادهای آموزشی بر اساس اهداف. محتوا و امکانات موجود با توجه به ویژگیهای مخاطبان است. توجه و دقت در تنظیم طرح آموزشی می تولند موجب کارایی و اثربخشی آموزش شود طراحی آموزشی به شناسایی و اعمال روشهای خاص آموزشی جهت دستیابی به خاص آموزشی ( در حیطه شناختی, عاطفی و رفتار ) از طریق یک محتوای خاص ب محاطب خاس ‎ge‏ شود.

صفحه 88:
در فرایند طراحی می تون از الگوهای مختلف استفاده کرد؛ اما در تمام الگوها حداقل چهار مرحله اساسی را باید مورد توجه قرار داد. اين گامها عبارتند از: گام اول: تعیین هدفهای آموزشی گام دوم: تحلیل موقعیت آموزشی گام سوم: تعیین محتواء روش تدریس و وسیله آموزشی گام چهارم: تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی

صفحه 89:
گام اول: تعیین هدفهای آموزشی هدفهای آموزشی بیان کننده وضعیت مطلوب در یک رویداد آموزشی هستند. هدفهای خوب تنظیم شده حداقل باید دارای چهار ویژگی زیر باشند: ۱.مخاطب محور باشند» یعنی بر اساس فعالیتهای مخاطبین تنظیم شوند. ۲.توصیفی از نتایج یادگیری باشند. "صریح. روشن و قابل فهم باشند. ۴قابل مشاهده و اندازه گیری باشند.

صفحه 90:
انواع اهداف آموزشی: ۱-اهداف کلی ۲-هداف چزئی ( اهداف اختصاصی ) ۳اهداف رفتاری

صفحه 91:
برای نگارش هدفهای آموزشی. سه مرحله اساسی باید طی شود: الف: تعیین هدف یا هدفهای کلی آموزشی هدفهای کلی آموزشی. اهدافی هستند که در پایان یک دوره یا جلسه آموزشی باید قى یابند. این دسته از اهداف» معمولا به صورت عبارتهای کلی مطرح ‎Bo‏ مثلا: آشنا کردن فراگیران با طراحی منظم آموزشی. Pty هدفهای کلی آموزشی, معمولا به علت عدم صراحت. قابل تعبیر و تفسیرند.

صفحه 92:
ب - تبدیل هدف کلی به اهداف جزئی هدفهای جزثی نسبت به هدفهای کلی محدودتر و مشخص تر و نسبت به هدفهای رفتاری, دارای جامعیت بیشتری هستند. فراكير بتواند: / ‎-١‏ مراحل و اجزاء مختلف الكوى طراحى آموزشى را ذكر كرده و درباره آذ ‏دهد. ‏۲- برای تدریس درس بخصوصی طراحی منظم آموزشی بعمل آورد.

صفحه 93:
ج: تبدیل هدفهای جزئی به هدفهای رفتاری هدفهای رفتاری. اهدافی هستند که نوع رفتارهلیی را که انتظار داریم در پایان یک فعالیت آموزشی در دانش آموزان ایجاد شود. به دقت بیان می کنند. یک هدف رفتاری موثر و خوب تعریف شده. هدفی است که صریح و قابل : نتیجه ای قابل اندازه گیری داشته باشد.

صفحه 94:
۱ 0 رفتار باید دقیقا مشخص و خوب تعریف شده باشد( فعل رفتاری ). ۲-شرایط انجام رفتار یا عملکرد باید دقیقا بیان شود ( امکانات و محدودیتها ). ۳-معیار سنجش رفتار مورد نظر دقیقا معين شود ( معيار ميزان مهارت ). “

صفحه 95:
واژه رفتار در کلیه اهداف یاد شده بصورت قلبل مشاهده و اندازه گیری انتخاب شده و ‎lea tg oe ۳‏ و سلكرد فراكير اظهار نظر نمود در حالیکه استفام از واه های غیرقابل مشاهده و اندازه گیری چنین خاصیتی را دارا نیستند. 2 ۱ ,ردن كلماتى نظير: فهمیدن, درك كردن دانستن. ایمان داشتی/. لذت بردن» جون قابل مشاهده و اندازه كيرى نيستند نمى توانند معلم و يا هر فد ناظر 07000027 رل دف توسط فراگیر مطمتن نازند. واثه هلیی مغل نوشتن, بازگو کردن. طبقه بندی کردن» حل کردن» ساختن, مفاب کرد کمتر قابل تفسیرند ونشان دهنده رفتار هستند

صفحه 96:
شرایط در هدف رفتاری شامل: ۱ یادگیرنده در هنگام عملکرد چه وسایل و منابعی در اختیار خواهد داشت؟ ( امکانات ) ۲ در گام عملکرد از کاربرد چه وسایل و منابعبی محروم خواهر بود؟ ( محدودیت ) ۳-تحت چه شرلیط یا اوضاع و احوللی یادگیرنده به عملکرد خواهد پرداخت؟ وضاع او احوال عملکرد )

صفحه 97:
حداقل میزان قابل قبول بروز رفتار می باشد. معیار هدف مشخص کننده آن است که بروز چه میزان از خطا و یا نقصانی قابل قبول تلقی می شود. راههای مشخص کردن معیار اهداف رفتاری به شرح زیر می باشد: ۱-با استفاده از محدوده زمانی / ۲-با توجه به تعداد پاسخهای درست ۲ب توجه به درصد یا نسیت ۴-با توجه به ویژگیهای عملکرد

صفحه 98:
مثالی از اهداف اری کامل ( در بردارنده رفتار. شرایط. معیار ) فراگیر بتواند: ۱-در کلاس درس و حضور معلم ( شرلیط: اوضاع و احوال ) و بدون در دست داشتن هرگونه متن توصیفی ( شرایط: محدودیت ) با در اختیار داشتن رئوس اصلی مطللب ( شرایط: امکانات ). در مدت زمان ۲۰ دقیقه ( معیار: زعلنی ) جرایی کاربرد نظریه عمومی سیستم ها را در طراحی منظم آموز: توصیف کند( رفتار ).

صفحه 99:
مثالی از اهداف رفتاری کامل ( در بردارنده رفتار شرایط. معیار ) فراگیر بتواند: ۲-در حضور گروهی از معلمان شاغل ( شرایط: اوضاع و احوال و عملکرد ) و با استفاده از چارت آموزشی ( شرایط: امکانات » از میان فهرستی ازرالگوهای طراحی منظم آموزشی, حداقل یک الگو ( معیار: تعداد پاسخها ) را معرفی/کند ( رفتار).

صفحه 100:
موقعیت رجعی: 07 ۱ ۱ ۱ ای را طراحی می کند: امیدوار است که دانش و مهارتهایی که دانش آموزان یاد می گیرند در یک وضعیتی در آینده یعنی در یک موقعیتی خارج از دوره آموزشی برای آنها مفید واقع شود. معلمان می توانند با مشخص کردن موقعیت رجعی میزان انگیزش فراگیران را ‎ee‏ | در اینصورت آنان خواهند دانست که نتیجه تلاش زحمات آنان در کجا و چگونه مورد استفاده آنان قرار خواهد گرفت.

صفحه 101:
طبقه بندی اهداف آموزشی بنيامین بلوم: سناحتی ی ۲-حیطه روانی- حرکتی.

صفحه 102:
‎ee‏ ای اعتافی قرار می گیرند که محتولی مربوط به آتها عمدتا جنبه نظری داشته و یادگیری آنها مستلزم فعالیتهای صرف ذهنی و عقلانی است نظي محتواهای مربوط به دروس ریاضی, تاریخ. ادبیات . ‎eine‏ .1 اتانی می شود که محتولی مربوط به آنها جفیه ایجاد با ‎AS‏ طرز فکر و بطور کلی ارزشها را دارد نظیر دروس مربوط به ‏دینی, اخلاق. ‏۳-محتواهای مربوط به حیطه رولنی - حرکتی اختصاص به آموزش مهارتها ‎|p‏ ‏مي کند: ‎

صفحه 103:
گام دوم: تحلیل موقعیت آموزشی در این مرحله معمولا پرسشهایی به شرح زیر ممکن است برای معلم مطرح شود: 0 رویدادها و تجاربی که سریعتر و بهتر دانش آموزان را به هدفهای آموزشی می رسانند. کدامند؟ | چگینه باید فعالیتهای آموزشی دلنش آموزان را سازماندهی کره/تا هدفهای آموزشی تعیین شده. تحقق پابند؟

صفحه 104:
ل در لين مرحله. معلمان بليد كليه فعاليتهاى آموزشى را كه منجر به يادكيرى مى 1 ون اکنند. سپس ن دسته از فعالیتها رااكه.يراى رسيلن واكرورى له نظر نمى رسنده» از مجموعه فعالیتهای/ 1س عدف كسد نا در نهايت مجموعه اى از فعاليتهائ مناسب و براى رسيدن به هدفهاى آموزشى به دست آيد.

صفحه 105:
127 و کرو , سداد و نحوه فعالیت آنها را پیش بیبی کند و نقعله آغاز فعالیتها را بر اساس ارزشیابی تشخیصی معین سازد. بنابراین تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی فرایندی است که در آن فعالیتهای آموزشی, نوع ارتباط بین هدفها و فعالیتها. رفتار ورودی. نقطه آغاز فعالي/ ارزشیابی تشخیصی و حتی گروههای تدریس- یادگیری, تحلیل و تعیین می پر اساس

صفحه 106:
الف- فعالیتهای آموزشی ( مرتبط با كلاس درس ) به مجموعه فعالیتهای معلم و دانش آموزان در یک زمان معین. برای تحقق اهداف آموزشی معین, فعالیتهای آموزشی گفته می شود. بنابراین فعالیتهای آموزشی شامل دو ۱ -فعالیتهای معلم ( روش تدریس ) نقشهایی از قبیل: توضیحات لازم در زمینه اصول و مفاهیم. جهت دادن فعا یادگیری دلنش آموزان, نظارت بر عملکرد دلنش آموزان و راهنمليى آنها. دادن بازخور/ ب منظور تقویت و اصلاح فعالیتهای آموزشی دانش آموزان و ...

صفحه 107:
۲-فعالیتهای دانش آموزان ( تجارب یادگیری ) به مجموعه فعالیتهایی که دانش آموزان برای دستیابی به نتایج یادگیری انجام مى تجارب بادگیری می گویند. تجارب یادگیری یا فعالیتهای دلنش آموزان. بلید متناسب با اهداف آموزشی و متنوع باشند. برای مثال معلمان از دانش آموزان خود بخواهند که درباره موضوعی گزارشی تهیه با یکدیگر به بحث و مناظره بپردازند برای همکلاسی های خود سخنرانی بسازند. کاری را انجام دهند. اطلاعلتی را جمع آوری کنند و به شکل یک کل ارلئه دهند. نمایش و تناتر اجرا کنند و بازیهایی را که جایگزین زندگی واقعی انجام دهند. چیزی را به طور ذهنی مجسم کرده و آن را بسازند. درباره چیزی یا اند ای تحلیل و قضاوت کنند.

صفحه 108:
رفتار ورودی. تواناییها و فابلیتهایی هستند که دانش آموزان باید قبل از شروع ۲ ۱ ۱ 3 داشته باشند تا مقاهیم جدید را بفهمند و بتوانند به هدفهای جدید دست يابند. به رفتار ورودی. دانش و مهارتهای پیش نیاز نیز گفته می شود. اگر معلمی از رفتار ورودی دانش آموز خود مطلع نباشد. ممکن است فعالیتهای آموزشی آموزان را بدون توجه به تواناییها و قابلیتهای دانش آموزان انتخاب کند. در صورت. دانش آموزان نسبت به انجام فعالیتها بی تفاوت می شوند. |

صفحه 109:
ج ارزشیابی تشخیصی " ارزشیابی تشخیصی. نوعی ارزشیابی است که سوالهای مربوط به آن بر اساس رفتار ورودی طراحی می شود و قبل از تدریس, باید اجرا گردد. 1 از طریق ارزشیلبی تشخیصی می توان معلومات و تواناییها و مهارتهای لازم دانش آموزان را برای ورود به مطللب جدید. تشخیص داد. ارزشیلبی تشخیصی /علاوه بر اينكه معیاری برای سنجش رفتار ورودی دلنش آموزان است. وسیله ای | به کمک آن می توان نقطه آغاز فعالیتهای آموزشی را به دقت مشخص کرد.

صفحه 110:
ح- تعیین گروههای باددهی - بادگیری سازماندهی دانش آموزان و گروهبندی آنها در فعالیتهای آموزشی از اهمیت خاصی | برخوردار است. یکی از عوامل موثر در انتخاب گروههای یاددهی- یادگیری ماهیت اهداف و فعالیتهای آموزشی است. مثلا اگر اهداف و فعالیتهای آموزشی در حیطه رولنی- حرکتی ( مهارتهای عملی ) باشند. حتما دانش آموزان برای اجرای فعالیتهای آموزشی باید به گروههای کوچک تقسیم شوند. تا تحقق هدفها امکانپذیر گرد معمولا مناسبترین گروه برای هدفهای شناختی گروه بزرگ ( ۲۰ تا ۴۰ نفر ) ./برای هدفهای عاطفی» گروه کوچک يا متوسط ( ۵ تا ۲۰ نفر ) می باشد.

صفحه 111:
گام سوم: تعیین محتواء روش تدریس و وسیله آموزشی تعیین محتوا توا بايد كاملا متناسب با اهداف و قلبل تدریس در زمان تعیین شده باشد. سازماندهی توا در فرایند اجرا بسیار اهمیت دارد. در صورت امكان. مطالب آسان بايد قبل از مطللب پیچیده و مشکل ارلئه گردد. مفاهیم نظری باید قبل از فعالیتهای عملی ارائه شوند. محتوا باید.با توانایی دلنش آموزان انطباق داشته باشد. فعالیتهای آموزشی/ نیز هرگز نباید به محتوای کتاب درسی شود. محتوا با اصول و مفاهیم علمی لن/رشته همسویی داشته باشد. محتوا با مدت زمان تخصیص يافته برای تدریس منطبق باشد.

صفحه 112:
انتخاب روش تدریس روش تدريسء تنها به سخنرانی معلم اطلاق نمی شود بلکه شامل فعالیتهای متعددی چون, سازماندهی فعالیتهای آموزشی یک گروه کوچک يا بزرگ دانش آموزان» به كاركيرى فيلم يا ديكر رسانه ها مى باشد. 7

صفحه 113:
انتخاب وسایل آموزشی و فضاهای آموزشی وسایل آموزشی به مجموعه امکاناتی اطلاق می شوند که می توانند شرایطی را فراهم سازند تا | در ‎ol‏ شرلیط. یادگیری سریعتر. بهتر و پایدارتر صورت گیرد. معلم کارآمد بلید اناع و اقسام | رسانه ها و وسایل آموزشی را برای انتقال پیامهای آموزشی بشناسد و درست به کار گیرد. لآ وسایل انتخاب شده بايد متناسب با محتواء موقعیت آموزشی, روش تدّیس و اهداف آموزشی باشد. | هدفهای رفتاری بهترین راهنما برای انتخاب و به کارگیری وسایل آموزشی هستند. لا کیفیت فنی, قابلیت دسترسی, سادگی و هزینه از معیارهای دیگر ذر انتخاب و آموزشی

صفحه 114:
گام چهارم: تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی ( ارزشیابی و اصلاح طرح) معیارها باید در اولین فرصت مناسب به طور واضح و روشن در اختیار دانش آموزان گذاشته شود. تاریخ ارزشیابی نیز از ابتدای آموزش باید مشخص گردد تا به دانش آموزن آمکان داده شود که خود را برای ارزشیلبی آماده کنند. سوالها بلید م اهداف رفتاری و فعالیتهای آموزشی باشد. سب با

صفحه 115:
بایستی فراگیران مورد ارزشیلبی فرار گیرند تا میزان پیشرفت آنان با توجه به اهدا از پیش تعیین شده مشخص گردد و آمادگی آنان برای شروع مراحل بعدی نشان داده شود. این ارزشیابی اصطلاحا " ارزشیابی مرحله ای " خوانده می شود. همچنین میزان پیشرفت تحصیلی فراگیران در پایان دوره ( ترم. سال ) نیز بای مورد ارزیابی قرار گیرد که به آن " ارزشیابی پایانی " گفته می شود. يس از بررسی میزان پیشرفت و تعیین عوامل موثر بر آن بایستی اقدامات لازم/در جهت رفع نواقص و اشکالات موجود بعمل آید. که اصطلاحا " اصلاح طرح نامیده می شود. لین امر با استفاده از يافته های حاصل از ارزیلبی صورت مى كيرد که " بازخورد " نامیده می شود.

صفحه 116:
انواع روش‌های ارزشیابی فراگیر ارزشیابی تشخیصی: این نوع ارزشیلبی در ابتدای فرآیند آموزش انجام می‌شود تا میزان آمادگی و دانش پیش‌نیاز دانش‌آموزان برای ‎eee‏ د ناش لشخص شود همجنينء براى شناسابى نقاط ضعف .و.مشكلات يادكيرى داش [موزان نیز کاربرد دارد. ارزشیابی تکوینی (ارزشیابی مستمر) : (655۳06 ۸55 ۴۵۲۳۵۵۲۲۷۵) ‎fe‏ این نوع ارزشیابی در طول فرآیند آموزش و به صورت مداوم انجام می‌شود تا میزان پیشرفت دانشا یادگیری و همچنین نقاط قوت و ضعف روش‌های آموزشی معلم مشخص شود Summative Assessment) ‏ارزشیابی تراکمی‎ این نوع ارزشیابی در پایان یک دوره آموزشی انجام می‌شود و هدف لن تعیین میزان یادگیری دانش‌آموزان قضاوت در مورد اثبخشی آموزش

صفحه 117:
ارزشیابی از کار مخاطبین. اطلاعات زیر را فراهم می سازد: ۱-اشکالات و نواقص موجود در طرح آموزشی از نقطه نظر اهداف. محتواء شیوه هاء مواد و وسایل آموزشی و عناصر دیگر, ۲-میزان آمادگی فراگیران برای قبول آموزشهای بعدی, 1 ی ند در آنناره کیری بیشرفت تحصیلی فراگیران مورد | قرار گرفته اند.

صفحه 118:
معیارهای مهم در ارزشیابی فراگیر انجس ميزان يادكيرى: ارزيلبى ميزان يادكيرى فراكيران در زمينههاى مختلف (دانشى. مهارقى و نكرشى) از طريق آزمونهاء يروزءهاء مشاهده و بازخوردهاى مستمر. رزیابی پیشرفت: 7 مقایسه عملکرد فراكير با اهداف آموزشى تعيين شده و سنجش میزلن پیشرفت او در طول دور شناخت نقاط قوت و ضعف: شناسایی نقاط قوت و ضعف فراگیر در یادگیری برای ارائه بازخوردهای هدفمند و کمک به بهبودا عملکرد.

صفحه 119:
ازیبی مشارکت: ارزیابی میزان مشارکت فراگیر در فعالیت‌های آموزشی و تعامل او با همسالان و مدرس: ارزیابی نگرش: سنجش نگرش فراگیر نسبت به موضوعات آموزشی. محیط یادگیری و خود. Omer cet) ترغیب فراگیران به ارزیابی خود و بازنگری در عملکردشان برای بهبود مستمر.

صفحه 120:
معیارهای مهم در ارزشیابی مواد آموزشی: آتناسب با اهداف آموزشی: مواد آموزشی باید با اهداف آموزشی دوره و وضوح و جامعیت: مواد آموزشی باید به گونه‌ای طراحی شوند که مفاهیم به وضوح و به طور جامع ارائهشوند. جذابیت و انگیزش: مواد آموزشی باید جذاب و انگیز‌بخش باشند تا فراگیران را به یادگیری ترغیب کنند. تنوع در روش‌های ارائه: مواد آموزشی باید شامل روش‌های مختلف ‎all,‏ (مانتد تصاویره فيلم: متن, فعالیت‌های عملی و ..) باشند. سهولت استفاده: مواد آموزشی باید به گونه‌ای طراحی شوند که فراگیران بتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند.

صفحه 121:
قابلیت تطبیق با فراگیران مختلف: مواد آموزشی بلید به گونه‌ای طراحی شوند که قابلیت تطبیق با فراگیران یا سطوح مختلف و نیازهای متفاوگ را حاشته باشند. ابازخورد يك بريه مواد آموزشى بايد قابليت ارائه بازخورد به فراكيران را داشته باشند تا آنها بتوانند عملكرد خود را ارزيابى كنيد بدروز بودنة / مواد آموزشى بايد بهروز و مرتبط با آخرين يافتهها و تحولات در حوزه مربوطه باشند. قابلیت دسترسی: مواد آمورشى بت ب* گرای در دسترس باشند که فراگیران بتوانند. در هر زمان و مکلنی ببه نها دستره داشته باشند. به بهیود فرآیند با توجه به لين معيارها. مىتوان ارزيلبى دقيقترى از قراكيران و مواد 1. يادكيرى و دستيابى به اهداف آموزشى كمك كرد. زشى ارلئه داد و در

صفحه 122:
اصلاح طرح می تواند به اقدامات زیر منجر شود: وت رون هداف از طريق ‎Chel‏ جملات در صورت لزوم. ۲نتخاب راههای بهتر جمع آوری داده ها درباره توانایی هاء علایق و نیازهای فراگیران. ۲انتخاب محتوای جدید و يا تغییر در محتوای قبلی. ۴-تغییر در شیوه های تدریس, / ۵انتخاب تجارب یادگیری جدید. ۶-تعیین مجدد مسئولیت های افراد وابسته به طرح و یا دعوت از افراد جدید ‎Gly‏ همکاری. ۷۲تغبیر در مدت زمان طرح. مدت زمان بعضی از مراحل و سازماندهی مجدد توالی فعالیتها. ۸صلاح وسایل و روشهای ارزشیایی.

صفحه 123:
برنامه عملیاتی

صفحه 124:
اکشن پلن با برنامه عملیاتی چیست؟ آکشن پلن یا برنامه عملیاتی به مجموعه‌ای از وظایف مراحل و اقدامات مشخص برای دستیابی به لهداف خاص گفته می‌شود. لین برنامه به سازمان کمک می‌کند تا به‌طور سیستماتیک به اهداق خود نزدیک شوند. اکشن پلن شامل اهداف کوتاهمدت و بلندمدت. زمان‌بندی دقیق, تخصیص مشخص کردن مسئولیت‌ها برای هر مرحله از پروه است. یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های بیک برنامه عملیلتی یا اکشن پلن موفق. ساختار دقیق و منطقی آن) است که به مدیران این امکان را می‌دهد تا فعالیت‌ها را با دقت بیشتری کنترل و پایش کنند.

صفحه 125:
مراحل تهیه یک اکشن پلن موفق ‎ly‏ تدوین یک برنامهعملیاتی یا اکشن ‎othe oh‏ نیا است که مراحل زیر به‌طور دقیق دنبال شود: ‎ ‎ ‎ ‎ ‏تعیین اهداف ‎ ‏| اولین قدم در تهیه یک اکشن پلن موفق, تعیین اهداف مشخص است. ‏اهداف باید به‌طور دقیق تعریف شوند و از ویژگی‌هایی مانند (قابلیاندازهگیری)» ‏ بودن) و (دست‌یافتنی بودن) برخوردار باشند. لین اهداف می‌توانند کوتاه‌مدت یا بلندمدت (شند» اما مهم لین است که هر هدف با فعالیت‌ها و وظلیف مشخصی همراه باشد که به تحقق آن ‎as‏ ‏برنامه‌ریزی موفق از تعیین اهداف آغاز می‌شوده زیرا این اهداف به عنوان راهنمایی برای همه ‏فعالیت‌های بعدی در اکشن پلن عمل می‌کنند.

صفحه 126:
شناسایی فعالیت‌ها و مراحل بس از تعيين اهداف, فعالیت‌ها و مراحل لازم برای دستیابی به این اهداف باید شناسایی شوند. 0 این مرحله شامل تقسیم کردن اهداف ‎ay‏ فعالیت‌ها و گام‌های کوچک‌تر و قابل مدیریت است/, هر فعالیت باید به‌گونه‌ای طراحی شود که به‌طور مستقیم به هدف مربوطه منجر شوک 7 با تقسیم وظایف به مراحل کوچک‌تر. برنامه عملیاتی به‌طور سیستماتیک‌تر و منظم‌تر خواهد رفت و احتمال موفقیت آن افزایش پیدا می‌کند.

صفحه 127:
تخصیص منابع ۲ هر برنامه عملبانی نیاز به منابع دارده از جمله منایع مالی؛ نیروی انسانی: تجهیزات و زمان, 1 در این مرحله منلیع لازم برای هر وظیفه و مرحله مشخص و به‌طور دقیق تخصیص کاده می‌شود. مسیر اجرای برنامه کاهش یابد. ل ارزیابی درست منابع در این مرحله به جلوگیری از کمبود منابع در مراحل بعدی کمک) می‌کند.

صفحه 128:
تعیین زمان‌بندی زمان‌بندی دقیق یکی از کلیدهای موفقیت در هر برنامه عملیاتی است. در اين مرحله. بايد براى هر وظیفه و مرحله زملنی مشخص تعیین شود تا بنامه به‌صورت انجام دهند و همچتین به مدیران کمک می‌کند ثا پیشرفت برنامه را پلیش کنند. و در صواوت نياز تغييرات لازم را اعمال کنند.

صفحه 129:
ارزیابی و پایش 0 آخرین مرحله در تهیه یک اکشن پلن موفق. ازیابی و پایش مداوم برنامه است. برنامه عملیلتی نباید به‌صورت ایستا باشد و بلید در طول زمان با تغیبرات محیطی, منایع و شرايط تطبيق بيدا كند. ۲ ا ل سياه عر ور جله به مديران لين امكان را می‌دهد تا در صور. مشکلات یا تغییر در اولویت‌ها: برنامه را اصلاح و بهینه‌سازی کنند.

صفحه 130:
کات احتمالی در اجرای اکشن پلن یکی از چالش‌های اصلی در اجرای اکشن پلن یا برنامه عملياتى. عدم تطابق برنامه با واقعیت‌های موجود است. در بسیاری از موارد. برنامه‌های عملیاتی به‌درستی تدوین می‌شوند. اما به دلیل عدم ل برای جلوگیری از اين مشكل؛ لازم است كه برنامه عملياتى یا اکشن پلن به‌صورت مداوم ارزیابی شود و تغييرات لازم بر اساس شرايط جديد اعمال كردد.

صفحه 131:
نکته مهم: ارتباط بين اين سه عنصر: * اهداف. جهتدهنده محتواى آموزشى و برنامه عملياتى هستند. ۰ محتوای آموزشی. ابزاری برای رسیدن ‎ay‏ اهداف است.

صفحه 132:

صفحه 133:
طرح درس و طرح دوره دو مفهوم متفاوت در زمینه آموزش هستند. کر در ۰ نا ریزی برای یک جلسه یا چند جلسه آموزشی محدود آشاره دا در حللی که طرح دوره به برنامه ریزی برای یک دوره آموزشی کامل‌تر مانند يك ترم پا یک سال تحصیلی. می‌پردا | به عبارت دیگره طرح درس جزء کوچکتری از یک طرح ‎Noy‏

صفحه 134:
(Lesson Plan) .~,>7,b ورب طرح درس یک برنامه روش‌های تدریس, و روش‌های ارزیابی می‌شود. یق برای یک یا چند جلسه آموزشی است که شامل اهداف. فعالیت‌هاء مواد آموزشی, * هدف: هدف اصلی طرح درس: راهتمایی معلم در تدریس یک موضوع خاص و کمک به دانش‌آموزان برای دستیابی به اهدافم یادگیری است. / محدوده: | طرح درس معمولاً رای یک یا چند جلسه آموزشی محدود است و بر یک موضوع خاص با بخش کوچکی از یک ۵ تمرکز داد اجزا: طرح دربی شامل عناصری مانتد عنوان درسی, اهداف یادگیری. مواد و منلبع آموزشی. فعلیت‌های کلاسی (شامل فعالیت‌های معلم و دانشآموزان). روش‌های تدریس. زمانبندی, و روش‌های ارزیبی است.

صفحه 135:
طرح دوره (۳۱۵۲ 0۷9۲56 تعریف: طرح دوره یک برنامه کلی برای یک دوره آموزشی کامل است که شامل اهداف کلی دورهه سرفصل‌ها؛ فعالیت‌های یادگیری. روش‌های ارزیابی. و منیع آموزشی است. هدف: هدف اصلی طیح دوره. رنه یک چارچوب کلی برای دورهآموزشی و اطمینان از تحقق اهداف کلیدوره است. و طرح دوره معمولاًبرای یک دوره کامل (مانند يك ترم يا يك سال تحصيلى) و برای مجموعه‌ای از موه مرتبط با هم است. اجزا: طرح دوره شامل عناصری مائند هدف کلی دوره. سرفصل‌ها. اهداف یادگیری هر سرفصل, فعالیت‌های یادگیری, منابع آموزشى: روشهاى ارزيابى: و زمانيندى كلى دوره است.

صفحه 136:
تفاوت‌های کلیدی طرح دوره با طرح درس: a {soo ‏حق2‎ 0 0 22۵6۶ 2 مهس هد ما ‎E Be (E:ak AABWIES | Ay GAY‏ ۰ 0 0 قم غم متححك 6 0 ‎Zs A‏ فتكدئة/ر كا ‎ADA Im ye a A AAAIAD +01‏ ‎AAsopo ¥°qgAlim ZBs{Yo0o wigeso »‏

صفحه 137:
به طور خلاصه. طرح درس به جزئیات یک یا چند جلسه آموزشی می‌پردازد. در حللی که طرح دوره یک برنامه کلی برای یک دوره آموزشی کامل را ارائه می‌دهد و طرح درس‌ها در داخل آن قرار می‌گيرند.

صفحه 138:
جدول زمانبندی برنامه آموزشی

صفحه 139:
جدول زمانبندی برنامه آموزشی جدولی است که برای سازماندهی و مدیریت زمان اختصاص داده شده به فعالیت‌های آموزشی مختلف, مانند مطالعه. حل تمرین» مرور و شرکت در کلاس‌هاء استفاده می‌شود. ین جدول ب» دانش‌آموزان و دانشجویان کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی دقیقی ) باگیری خوه داشته باشند و از اتلاف وقت جلوگیری کنند.

صفحه 140:
اجزای اصلی یک جدول زمانبندی برنامه آموزشی: * ايام هفته: 1 شامل رورهاى هفته (شنبه تا جمعه با شنبه تا ينجشنبه و جمعه) است. * ساعت‌های روز: 1 می‌تولند شامل بازه‌های زملنی مشخصی ماندد صبح. بعدازظهر و شب باشد یا ساعاگرد پوشش دهد. * فعالیت‌های آموزشی: ل اين بخش شامل فعالیت‌هلیی مانند مطالعه دروس مختلف: حل تمرين: مرور مطللب: شرکت کلاس‌های درس, انجام تکالیف و پروژه‌ها؛ شرکت در کارگاه‌ها و سمینارها و غیره است.

صفحه 141:
مدت زمان: برای هر فعالیت آموزشی, مدت زمان مشخصی تعیین می‌شود تا از مدیریت زمان بهینه اطمینان حاصل شود. مکان: در صورت نيازء می‌توان مکان انجام فعالیت‌ها را تیز در جدول مشخص کرد (مثلا کتایخانه. لاس درس منزل و غیره) توضیحات: در لين بخش می‌توان توضیحات اضلفی مربوط به هر فعالیت را درج کرد (مثلاً نوع تمرین» مطالعه و غیره).

صفحه 142:
مدلهای برنامه ریزی

صفحه 143:
مدل برنامه‌ریزی آموزشی هاردن یک رویکرد مرحله‌ای برای طراحی. اجرا و ارزشیابی برنامه‌های آموزشی است. لین مدل, که به عنوان "ده مرحله هاردن " شناخته می‌شود. با شناسایی نیازها آغاز شده و با ارزشیابی برنامه به پایان می‌رسد.

صفحه 144:
مراحل مدل برنامه‌ریزی آموزشی هاردن: ‎١‏ شناسایی نیازها: ‏در این مرحله. نیازهای آموزشی مخاطبان و اهداف کلی برنامه مشخص می‌شوند. ۲ تدوین اهداف برنامه: ‏اهداف آموزشی به صورت دقیق و قابل اندازه‌گیری تدوین می‌شوند. ‏۲ تدوین محتوای دوره: ‏محتوای آموزشی بر اساس اهدلف و نیازهای مخاطبان انتخاب و سازماندهی می‌شود. ‎

صفحه 145:
۴ سازماندهی محتوا: محتوای آموزشی به صورت منطقی و به گونه‌ای سازماندهی می‌شود که يادكيرى مؤثر را تسهيل کند. ۵ تدوین روش‌های آموزشی: روش‌های آموزشی متنوع و مناسب برای انتقال محتوا به مخاطبان انتخاب می‌شوند. 7 ع اجرای برنامه: برنامه آموزشی با استفاده از روش‌های انتخابی اجرا می‌شود. ۱ ۷ ابى تكوينى: ندگان و اثریخشی روش‌های آموزشی در طول اجراى برنامه. ازشیابی مستمری از پیشوفت یا انجام می‌شود.

صفحه 146:
۸ ارزشیابی پایانی: ابى نهايى از يادكيرندكان و تأثير برنامه بر آنها انجام می‌شود. پس از اتمام برنامه؛ رز ‎٩‏ ارزشیابی بازخورد: ‎ ‎ ‎ ‏رخوردهای دریافتی از یادگیرندگان و سایر ذینفعان برای بهیود برنامه‌های آتی استفاده می‌شود. ‎7 ‏۰ ارزشیابی پیامدها: ‎ ‏ثیر بلندمدت برتامه بر عملکرد و دانش یادگیرندگان ارزیابی می‌شود.

صفحه 147:
مزایای مدل هاردن: ساختاریافته و جامع: اين مدل يك جارجوب جامع براى برنامهريزى آموزشى ارائه می‌دهد. قابل اجرا: 8 مراحل اين مدل به گونهای است که می‌توان به راحتی آنها را در برنامه‌های آموزشی مختلف پیهوسازی کرد. تأکید بر ارزشیابی: | مدل هاردن بر ارزشیابی مستمر و جامع برنامه تأکید دارد. توجه به بازخورد: 1 اين مدل بازخورد را به عنوان ابزارى براى بهبود برنامه هاى آموزشى در نظر م ىكيرد.

صفحه 148:
مدل برنامه‌ریزی آموزشی "۷۷/۴10" ( سازمان بهداشت جهانی ) 0000000 تا و اجرای برنامه‌های آموزشی در زمینه سلامت و بهکاشت می‌پردازد. این مدل بر اساس یک رویکرد سیستماتیک و مبتنی بر شواهد عمل می‌کند /شامل مراحل مختلفی از جمله تحلیل نیازهای آموزشی. طراحی برنامه. اجراء ارزشیلبی و ياي

صفحه 149:
مراحل اصلی مدل برنامه‌ریزی آموزشی 10 لالا: ۱ تحلیل نیازهای آموزشی: در این مرحله» نیازهای آموزشی مخاطبان هدف شناسایی می‌شوند. این کار با استفاده از روش‌های مختلف مافند مصاحبه. پرسشنامه و پررسی اسناد و مدارک لنجام می‌شود. ۲ تعیین اهداف آموزشی: پس از شناسایی نیازهاء اهداف آموزشی به طور دقیق و قابل اندازه‌گیری تعیین می‌شوند. ۳. طراحی برنامه آموزشی: در این مرحله. محتوای آموزشی: روش‌های تدریس, مواد آموزشی, زمان‌بندی و سایر جزئیات برنا آموزشی مشخص می‌شوند.

صفحه 150:
۴ اجرای برنامه آموزشی: برنامه آموزشی بر اساس طرح تدوین شده اجرا می‌شود. ۵. ارزشیابی برنامه آموز: پس از اجیل برنامه آموزشی از نظر اثربخشی و کارایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و نقاط قوت و ‎igh gaa Uden eee‏ ۶ پایش برنامه آموزشی: در این مرحله. پیشرفت برنامه آموزشی در طول زمان پیگیری می‌شود و در صورت نیاز تغییر) لازم اعمال می‌شود.

صفحه 151:
ویژگی‌های کلیدی مدل ۷۷۳۱۵: رويكرد سيستما تيك مدل 10 آالالا يك رويكرد سيستماتيك براى برنامهريزى آموزشى ارائه می‌دهد که شامل مراحل مختلفى است که به یکدیگر مرتبط هستند. میتنی بر شواهد: این مدل بر اساس شواهد و اطلاعات معتبر عمل می‌کند و از روش‌های علمی برای تحلیل نیازهاء طراحی برنامه و ارزشیابی استفاده می‌کند. ۳ مشارکتی: مدل ۷۷۲۱60 معمولاً با مشارکت ذینفعان مختلف. از جمله متخصصان بهداشت. مربیان. و هدف. طراحی و اجرا می‌شود. انعطاف پذبر: این مدل قابلیت تطبیق با شرایط و نیازهای مختلف را درد تمركز ير نتايج: هدف اصلی مدل ۷۷۳10 دستیابی به نتایج آموزشی مطلوب و بهبود سلامت افراد ‎QS‏

صفحه 152:
مثال‌های کاربردی: *_برنامه‌های آموزشی برای پیشگیری از بیماری‌های واگیردلر مانند ایدز و مالاریا برنامه‌های آموزشی برای ارتقای بهداشت مادر و کودک برنامه‌های آموزشی برای تغذیه سالم ‎y‏ برنامه‌های آموزشی برای مدیریت بیماری‌های مزمن مدل برنامه‌ریزی آموزشی ۷۷۳100 به عنوان یک چارچوب جامع و کارآمد برای طراحی اجرای برنامه‌های آموزشی در حوزه سلامت و بهداشت شناخته شده است و در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صفحه 153:

صفحه 154:
آموزش نوین چیست؟ 0 بهره‌گیری از آموزش نوین به‌معنای استفاده از روش تدريسى است كه بيشتر بر آموزش بهبود رفتار عقلانی دانش‌آموزان با استفاده از ایده‌های مختلف جدید و بدیع متمركز است تا اينكه آن‌ها را وادار به بازخوانی سرفصل‌های امتحانی بکند. تدریس نوین, آموزش و برنامه‌ریزی درسی به گونه‌ای انجام می‌شود که یادگیرنده در محور قرار كيرد.

صفحه 155:
از لین طریق. فراگیران به طور فعال در کل فرایند آموزش شرکت می‌کنند تا دانش خود را ایجاد و مهارت‌های خود را تقویت کنند. از سوی دیگر. مردی یا معلم فقط دانش‌آموزان را هدایت و راهتملیی می‌کند تا بر اهداف موضوع تمرکز کنند. همعی اينها با درگیر شدن در فعالیت‌ها و با اتخاذ روش‌های نوین آموزش انجام می‌شود. 22 می‌کند.

صفحه 156:
در روش‌های تدریس نوین برخلاف روش‌های سنتی. معلم‌ها و مربی‌ها دانش‌آموزان را دارای سطح یکسانی از تونیی یادگیری و ادراک نمی‌دانند و ه‌صورت یکسان با آن‌هارفتار نمیکنند. روش‌های تدریس نوین مبتنی بر معلم (معلم‌محور) نیستند. بلکه تمرکز بیشتر بر استفاده از روش‌هایی مانند بحث‌های كروهى: نمایش و نقش‌آفرینی و فعالیت‌های عملی و مشارکتی است: روش‌های تدریس همچنان در حال تکامل هستند. / نوآوری‌های بی‌شمار تکنیک‌های آموزشی, درک بهتر یادگیری دانش‌آموز و رویکردهای جد4 ‎٠000 0000‏ 2 لون معنی است که جعبهی ابزار شما بسیار بزرگ‌تر از قخته ‎ste‏ اه

صفحه 157:
۸ روش تدريس نوين ا ومسي شد كه براى بهرهكيرى از مزاياى روشهاى تدريس نوين بايد,ضمن بهره‌گیری از تازه‌ترین ابزار و روش‌های فعالیت‌محور آموزشی, تمایزات ادراکی و شیوه‌های یادگیری متمایز دانش‌آموزان را نیز در نظر گرفت. در حقیقت همگام با تغییر اهداف آموزشی در جامعه و نیازهای متفاوت دانش‌آموزان در موقعیت‌های اجتماعی و کاری خود در بزرگسالی, روش‌های آموزش نیز باید متحول شوند) در ادامه ۱۸ روش شناخته‌شده‌ی تدریس نوین معرفی شده |

صفحه 158:
)1( آموزش مستقیم مناسب برای تمام سنین, البته پمانی که يا روش‌های آموزشی دیگر ترکیب شود. آموزش مستقیم زملنی رخ می‌دهد که شما مفاهیم و مهار‌ها ره طور صریح به دانش‌آموزان منتقل هی کنید: اگرچه ممکن است عجیب به نظر برسد که فهرستی از روش‌های تدریس نوین را با تکنیکی که برای حدها سال پایه و اساس آموزش سنتی کلاس درس بوده است. آغاز کنیم اما باید بدانید أمور. درک دانش‌آموزان است. لین نوع آموزش می‌تولند شامل انواع سخنرانی‌ها و فیلم‌های آموزشی تا برگزار کارگاه باشد.

صفحه 159:
(۲) کلاس‌های درس معکوس i مناسب برای : اواخر ابتدایی و بلاتر. یا برای هر دانش‌آموزی که می‌تواند مستقل کار کند. 0 فك ‎yal cals‏ يايد تکالیف را در خلنه انجام دهد و در ندرسه به سخنرانی معلم كوش .و هوش بسپازد: لها در کلاس‌ها سكوس» داش آموزان اطلاعات را در خلنه وبه صورت شخصی جذب مي‌کنند و از زمان کلاس براییادگیری عملی و حل مستله با هدايتكرى و تسهیلگری معلم.استفدهمیکند. از اين نوع كلاس به‌عنوان یادگیری تركيبى نيز ياد مىشود. کلاس‌های درس معکوس از وآوری‌ها و فناوری جدید ‎eal‏ ۰ و اما هی بادگیری حضوری رز در اولوبت قرار می‌دهند تا مشارکت دانش‌آموزان را تقوبلت کنند. لین روش به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا با سرعت خودشان حرکت کنند وبه معلم زمان بیشتری مید صورت نيازء بشتيبانى انفرادى ارائه دهيد. هتكامى كه اين روش با تكنيكهايى همجون یادگیری تج یادگیری مبتنی بر سوال و جواب ترکیب می‌شود. کلاس‌های درس معکوس می‌تونند نجریهی عملی ار براى دانش آموزان باشند. در لين روش دانشآموزان قبل از کلاس با مطللب آموزشی آشنا می‌شوند و سبس براى عميقتر كردن درك ‎١‏ ‏طريق بحث با همسالان و فعالیت‌های حل مسئله که توسط معلمان تسهیل مىشود. دركير فرايند أموزش وأ یادگیری می‌شوند

صفحه 160:
آموزش حسی مناسب پرای: همه‌ی سنین آمورش حی یک سبک آموزش خاص است که به عنوان یادگیری لمسی نیز شناخته می‌شود. یادگیرندگان این روش زمانی اطلاعات را به بهترین شکل دریافت می‌کنند که از طریق نمایش‌های عملی. یادگیری فعال و ساختنی ارائه شود. یادگیری حسی یک روش آموزشی مدرن عالی برای همصی یادگیرندگان است زیر به دانش‌آموزان ره‌های بیشتری برای کشف مقاهیم و به دست آوردن تجربیات عملی و واقعی محیط یادگیری خود می‌دهد که منجر به نتایج یادگیری بهتر می‌شود.

صفحه 161:
(» آموزش مبتنی بر بازی‌وارسازی | مناسب برای: همه سنین, بسته به نوع بازی | یادگیری مبتنی بر بازی‌ارسازی (6231۳01]16811011)» یک روش آموزشی نوین است که از قدرت بازی‌های رایانه‌ای برای تعریف و پشتیبانی از نتایج یادگیری استفاده می‌کند. یادگیری مبتنی یر بازی‌بارسازی در واقع از بازی‌ها برای آموزش استفاده می‌کند. برخلاف برنامه‌های بازی عادی که از عناصر بازی مانند تابلوهای امتیازات و رقلیت برای ایجاد انگیزه در یادگیری استفاده می: ازی‌های آموزشی تعامل را ترویج می‌کنند. پاداش‌ها و بازخوردهای فوری ارلئه می‌دهند و از قدرت ر استفاده می‌کنند تا بچهها را برای یادگیری هیجان‌زده نگه دارند. دانش‌آموزان امروزی بازی‌هاءبه ویثه بازی‌های دیجیتال را از نزدیک درک می‌کنند. ازرهای آموزش نوین می‌توانند عشق آن‌ها به بازی‌های ویدیویی را به عشق به یادگیری مبدل کند. چه در مدرسه باشند و چه در خانه.

صفحه 162:
(ه آموزش دانش آموز محور 1 مناسب‌برای: همه‌ی سنین ‎O‏ آموزش دانش‌آموز محوره دانش‌آموزان را در تصمیم‌گیری در مورد یادگیری خود دخالت می‌دهد؛ علاقه‌ی دانش‌آموزان را به کلاس درس افزایش می‌دهد و یک چارچوب ارزیلبی ایجاد می‌کند تا به آن‌ها کمک کند. ‏پفهمند چرا مطالب درسی مهم هستند و چگونه در زندگی روزمره جای می‌گیرند. ‎T‏ خوب یابد. اينترنت رادهاى جدیدی برای دریافت اطلاعات و تعامل با جهان رو به سوی دانش‌آمور ‏01 دای آموز محور کیک می‌کنده ابزارهایی را که برای درگیر شدن با موضوعات جدید نیاز دارند به دانش‌آموزان بدهید بين موضوعات ارتباط برقرار كنيد و مهارت‌های حل مسئله را در دنش‌آموزان تقویت کنید ‏مستقما دروس کلاسی را با آنجه داتش‌آموزان در خارج از مدرسه تجربه می‌کننده مرتبط کنید.

صفحه 163:
م آموزش معلم محور ا ای ات تانش‌آموزان جوان‌ثر ممکن است برای. متمرکز مائدن به تعلمل عملی بیشتری نیاز دلشته باشند آموزش و یادگیری معلم محور بیشتر شبیه به تدریس در کلاس‌های سنتی است. دلنش‌آموزلن عمدتً به‌طور مستقل از طریق سخنرانیهایادمی‌گیرند و دستورالعمل‌ها و سرفصل‌های واضحی را از یک مقام مرکزی (معلم) دریافت می‌کنند. ‎١ 00 ee‏ 0 ادكيرى معلم سحور براى ايجاد پایه‌ای برای کارهای دیگره مقید است) کلاس‌های نوین به دلایل خوبی. همکاری, فعالیت‌های عملی و گروهی و کاوش دانش آموزان را آزر ‏اولویت فرار می‌دهند. با به‌کارگیری برخی تکنیک‌های تدریس نوین در یک کلاس معلم‌محور نی ‏می‌تولنبه داتش‌آموزان احساس موفقیت و مسئولیت پذیری شخصی داد.

صفحه 164:
0 آموزش مبتنی بر تحقیق ‎٠7‏ مناسب برای: دبیرستان و بالاتر ‎ ‎ ‎ ‏یادگیری مبتتی بر تحقیق. روشی آموزشی است که کنجکاوی دانش‌آموز و تحلیل مستقل را اولویت قرلر می‌دهد. دانش‌آموزان تلاش می‌کنند تا پاسخ یک سوال یا مسئله‌ی باز را بیابند و از استدلال مبتنی بر شواهد و مهارت‌های حل مسئله برای رسیدن به یک نتیجمی قابل دفاع ‏استفاده کنند. ‏به عنوان یک معلم. نقش شما لین است که دانش‌آموزان را فرلتر از کنجکاوی صرف» به تفکر انتقادی و فهم سوق دهید. آن‌ها را تشویق کنید که سژال بپرسند و در حین تحقیق از آن حمایت کنید.

صفحه 165:
‎(A)‏ آموزش شخصی‌سازی شده ‎1 ‎1 ‏ما برای: ابتنایی و بالاتر ‎ ‎ ‎ ‏آموزش و بادگیری شخصی‌سازی شده یک رویکرد آموزشی است که یادگیری را بر اساس/نیازها علایق و توانایی‌های دانش‌آموزان تنظیم می‌کند. لستفاده از لین روش به معلم کمک می‌کند تا آموزش را برای هر دانش‌آموز متمایز کند و به آن‌ها کمک کند تا به تسلط برسند. ‏آموزش شخصی‌سازی شده به دانش‌آموزان در همه‌ی سطوح کمک می‌کند تا مهارت‌هلیی/حیاتی را برای داشتن یک آینده‌ی اجتماعی و شعلی موفق به دست بیاورند. اگر دانش‌آموزان از این #وع آموزش بهره‌مند شوند در بزرگسالی فارغ از شغلی که دارند. مهارت‌های ارتباطی. انگیزه و عزه ‏تفس بیشتری خواهند داشت.

صفحه 166:
(» آموزش پروژه محور ۲ ماس برای: ابتدایی و بالاتر 8 یادگیری پروژه محور یک روش آموزشی دانش‌آموز محور برای تشویق یادگیری از طریق سوالات با چالش‌هایی در اناي وأقعى أدست. ‎A‏ وقتى از اين روش استفاده م ىكنيد. سوالاتی که براى دانشآموزان مطرح مىكنيد. بايد: ‏*_ با پایان باز باشند 7 ‎eats‏ دوزآن را تشويق كنند تا مهارتها يا ذائش مربوظه را به كار كيرند ‏به دانش‌آموزان اجازه دهد تا رویکردهای خود را برای پاسخگویی و ساختن محصول اتخاذ کنند 37 شما موضوع. روش تحقیق و هر گونه مواد تکمیلی رایه دانش‌آموزان می‌دهید و آن‌ها می‌روند و کار می ‏ر صورت نیاز با حمایت شما. هر بار کمی متفاوت به نظر می‌رسد. اما یادگیری مبتنی بر پروه بدا دانش‌آموران کمک می‌کند تا تفکر انتقادی و مهارت‌های بین رشته‌ای رابا تجربمی دنیای واقمی که تا پایان ‏عم از آن‌ها استفاده خواهند کرد. توسعه دهند. ‎ ‎

صفحه 167:
(۸۰ آموزش مبتنی بر حل مسئله مناسب برای : ابتدایی و بالاتر ۲ آبورش ی بر مسئله مانند یادگیری پروثه محور است. با یک تفاوت عمده: در ابتدای یک دل از اینکه برخی از مفاهيم مرتبط یه دانش‌آموزش آموزش داده شود: مشکل را به‌او می‌دهد. دانش‌آموزان یک سوال باز دریافت می‌کنند و سپس اطلاعات و منابع خود را پيداً مى كنند. نقش معلم نيز ارائدى مطالبء راهنمایی در صورت نیا و توضیح فرایند ارزشیی است. بادگیری مبتتی بر مسئله به ایجاد یادگیرندگان خودراهبر کمک می‌کند و به راحتی می‌توان ‏ ‎١‏ | رها سس یکهای یدگیری تک تک دانش‌آموزان شخصی‌سازی, کرد. با توجه به اینکه باید برای آغاز تحصیلات دانشگاهی و برعهده گرفتن نقش‌های مهم‌تر در زندگی آماده می‌شوند. اهمیت زیادی دارد.

صفحه 168:
(۱) آموزش مشارکتی ۲ مناسب براى : ابتدايى و بالاتر لا آموزش مشارکنی به نوعی مانند یک دسته گل ز است - در حللی که ممکن است همفی رزها به تهایی رنگ و شعل یکسانی داشته باشنده یک دسته گل یشتر از اجزای آن» می‌درخشد. * _ در آموزش مشارکتی. دانش‌آموزان روی یک موضوع مشترک کار می‌کنند و همان ‎Asal‏ ‏می‌دهند که به صورت انفرادی انجام می‌دادند. امابا هم کار می‌کنند تا عملکرد گروه و یاه تقویت کنند. لين يك تلاش هماهنگ برای یافتن پاسخ. تحقیق یا ایجاد محصول نهلیی | هر یک از اعضای گروه به طور مساوی در آن مشارکت دارند *_دانش‌آموزان در هر ستی باید بدانند چگونه با هسالان خود کار کنند و یادگیری مشارکتی می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا مهارت‌های ارزشمند تیم‌سازی را شروع کنند.

صفحه 169:
‎oy‏ آموزش مبتنی بر همکاری ‏۲ مناسب برای: ابتدایی و بلاتر ‎ ‎ ‎ ‏اگر آموزش مشارکتی یک دسته گل رز باشد. آموزش مبتنی بر همکای دسته‌ای از گل‌های وحشی ‏ف يكار كلها منحصر به فرد هستند, اما به ساختن جيزى زيبا كمك می‌کند. ‏در بروزههاى يادكيرى مبتنى بر همكارى. هر ذانشآموز نقش متفاوتى را در يك تككاليت كروهي ساختاريافته ايفا مىكند و سهم منحصر به فردى در موفقيت كروه دارد. نقش شما به کل گروهها و هدايت تحقيقات آن‌ها است. ‏ل مانند آموزش مشارکتی. یادگیری مبتنی بر همکاری به دلنش آموزان می‌آموزد که تلاش هر یک/از اعضای گروه برای موفقیت فردی و گروهی مهم است. این امر همچنین دانش‌آموزان را تشوي ‏می‌کند تا یکدیگر ما توانمند کنند و در قبال کار خود پاسخگو باشند.

صفحه 170:
۸۲ آموزش مبتنی بر تفکر | مناسب برای: ابتدایی و بالاتر ] در آموش مبتنی بر تفکر, شمابه صراحت به دانش‌آموزان یاد می‌دهید که چگونه از مهارت‌های تفکر انتقادی و خلاق در چارچوب دروس روزمره استفاده کنند. ۲ برای اینکه آموزش و یادگیری مبتنی بر تفکر موثر باشد. مربیان بايد آن را مستقيماً درسی و برای همه‌ی دروس قرار بدهند - خواه مسئله درک مفاهیم مهم ریاضی باشد یا کرو گیری لاماي ده | مهارت‌های تفکر انتقادی و خلاق به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا سواد. رسانه‌ای را تقویت کنند همه‌ی اطلاعاتی را که روزانه دریافت می‌کنند را بهتر درک کنند.

صفحه 171:
‎ot)‏ آموزش مبتنی بر شایستگی ‎0 ‏مناسب برای : همدى سنين ‎ ‎ ‎ ‏1300| رن ری استفاده می‌کنید: آموزش مبتبی پر شاینتگی باعث می‌شود که هر دانش‌آموزی قبل از رفتن به موضوع. فصل یا حتی صفحه بعدی. مهارت‌های لازم را کسب کند. در واقع معلمی که از چنین روشی استفاده می‌کند. برای تمامی دانش‌آموزان. حق برابری ‎BLS shy‏ ‎/ ‎ ‏آموزشر ‏وزش ‎ ‏قائل است. ‏یی روش ترکز را از حفظ کردن مطللب درسی خارج می‌کند وبه دثیال آن است. که دانش طری کار عملی دروس, درک عمیقی از آن‌ها به دست بياورند. برای.ارتقای برابری :در کلا ‏کمک به دانش‌آموزان برای تبدیل شدن یه یادگیرندگان بهتر در طول زندگی. اين استراتژی با یادگیرا ‎ ‎ ‏شخصی‌سازی شده همراه است. چرا که فقط با درک سبک‌های یادگیری متفاوت دانش‌آموزان و در ‏برابری آموزشی را در کلاس محقق کرد ‎ ‏گرفتن نقاط قوت و ضعف هر دانش‌آموز. می‌توان

صفحه 172:
(۸۵ آموزش مبتنی بر بحث 7 مناسب برای: دبیرستان و بالاتر در آموزش مبتنی بر بحث. در حالی که دانش‌آموزان در گروه‌های کوچک درباره‌ی مشکلات صحبت می‌کننده شما به‌عنوان معلم بحت را تسهیل کنید: | آموزش و یادگیری مبتنی بر بحث به ترویج تفکر انتقادی و یادگیری مستقل, دو مهارت ضروری در دنیای مدرن کمک می‌کند. در این روند دانش‌آموزان یاد خواهند گرقت که: 7 / تعصب‌ها را پیدا و رفع کنند شواهد را وزن و بررسی کنند ۱ ° لين روش به دائش آموزان گوش دادن با ذهن باز و محترملنه را می‌آموزد و تعاملات را افزایش می‌دهد. همراه كردن هممى دان شآموزان در این روش و برای اولین بار می‌تواند دشوار باشد. اما شما به‌عنوان معلم و تسهیل گر پشتکارداشته باشید تا از مزایای این روش سود ببرید.

صفحه 173:
0۶ آموزش مبتنی بر بازی کل ولي بيش ديستاتى. مهدکودی ‎٠‏ آموزش و يادكيرى مبتنى بر بازى دقيقاً همان جيزى است كه به نظر می‌رسد:یادگیری دانش‌آموز از طریق اجرای یک ۰ هیر کوک لین مک راه علی برای کمک يه باذكيرندكان كوجك است ته هر ورد دتیای ‏اطراف خود کنجکاو شوند و مهارت‌های اجتماعی حیاتی را توسعه دهند. ‏| یادگیری مبتنی بر بازی فقط یک کار کلاسی نیست. بلکه بلید خودمختار و نسبتأ بدون ساختار باشه/قابه ساختن این ‏موارد کمک کند: * خیال پردازی * مهارت‌های تفکر ‎Ai‏ ‏مهارت‌های زبنیبرایبازی گروهی ‏* آگاهی از جهان طبیعی

صفحه 174:
0 آموزش خدمت محور | مناسب برای: دبیرستان و بالاتر در اين روش دانش‌آموزان با تجربهی عملی؛ فرصتی برای ایجاد تغییرات مثبت در جامعه پیدا می‌کنند و نمونه‌های واقعی از برنام‌ی درسی خود را درک می‌کنند. "با به کار گیری این روش دانش‌آموزان به طور مثبت به جوامع خود کمک کنند و درگ شهروند خوب بودن می‌آموزند. * _راه های زیادی برای اجرا کردن آموزش خدمت محور وجود دارد. اما یکی از این موارد مشار دانش‌آموزان برای اهدای کتاب‌های خود یا تأمین بودجه برای ساختن کتابخانه در مدارس ازماندهی رویدادها تمرین عملی درآمد یا کلاس‌های پایین‌تر است. بدین‌ترتیب دانش‌آموزان در خواهند داشت و در مورد اهمیت سواد‌آموزی نیز یاد خواهتد گرفت:

صفحه 175:
۸۸ آموزش عاطفی -اجتماعی مناسب برای: همه‌ی سنین آموزش عاطفی-اجتماعی فرآیندی است که ‎ol gh‏ افراد. کودکان و بزرکسالان, دانش. خوداگاهی و بهزیستی 2 | رای ایجاد شایستگی‌های عاطفی هم در تحصیل و هم در زندگی توسعه می‌دهند. آموزش و یادگیری عاطفی-اجتماعی به طور خاص می‌تواند به دانش آموزان شما کمک کند: یک ذهنیت رشد (در مقابل ذهنیت ایجاد کنند 7 روایط مثبت ایجاد کنند * _ با موقعیت‌های چالش برانگیز كنار بيايند مدرسه منبع اصلی ارتباط اجتماعی است و محققان بر این باورند که دانش‌آموزانی که مهارت‌های عاطفی: اجتماعی توسعه يافته دارند. نتایج تحصیلی و اجتماعی بهتری به دست می‌آورند. تعطیلی اخیر مدارس به دلبل هب ةكيرى بيجارى کرمنا باعت شد که تانش‌آموزان بسیاری از تعاملات اجتماعی خود را از دست بدهند. بنابراین تمرکز بیشتر بر مهارت‌های عاطفی-اجتماعی مهم‌تر از همیشه شده است.

صفحه 176:
چرا پیاده‌سازی روش تدریس نوین مهم است | جامعه بر اساس روش تدریس به سه گروه تقسیم می‌شود. کسانی که هنوز از روش‌های سنتی ‎ee 0‏ و کروه دم طرفدار روش‌های نوین تدریس هستند.گروه سوم همه ترکیب ار 9و روك الكبرسن معتقد هستيده | رشد یک ملت به آموزش صحیح و سیستم‌های تقویت شده بستكى دارد. حتى در دوران مدرن كه ابزار زيادى براى ارائمى آموزش وجود دارد. هنوز در مرحلداى هستيم كه به روش سنكي تدريسر اهميت بيشترى مىدهيم. اما براى بهترين نتيجه. نياز به تركيبى از هر دو روش تدريس روش‌های آموزشی نوين وجود دارد. ل افرادى كه معتقدند روشهاى نوين تدريس بهتر است با انتقاد از افرادى كه از روش‌های سنتی/ تدريس حمايت مى كنندء مواجه م ىشوند. با لين حال» باید تعادل مناسبی پین استفاده از روش‌های آموزشى سنتى و نوين وجود داشته باشد.

صفحه 177:
از توجه نما سباسکزارم __ "۳ ‎ces 9‏

فناوری کاربردی در آموزش بهداشت و ارتقای سالمت 1 2 واژه تکنولوژی از کلمه تکنولوژیا ( ) Techno logiaک ه در یونان به معنای انجام دادن سیستماتیک یک هنر یا حرفه می باشد ،گرفته شده است. تکنو ( ) Technoتلفیقی از یک هنر و یک فن به معنای مهارتهای عملی شامل دانستن و انجام دادن .تکنیک یعنی انجام دادن ماهرانه هر کار. لوژی ( ) logosبه معنی استدالل ،تبیین و ارائه دلیل و معادل پسوند " شناسی " است. ‏ تکنولوژی یعنی به کارگیری منطقی دانش و هر گونه مهارتهای عملی که در آن از نتایج دانش و یافته های علمی استفاده می شود. 3 تکنولوژی علم به انجام ماهرانه امور است. تکنولوژی یعنی دانش کاربردی در مقابل علم محض. تکنولوژی یعنی تبدیل علوم محض به علوم کاربردی .علوم محض نظری برای پاسخ گویی به مسائل روزمره قابل استفاده نیستند و مجددا باید از نظر کاربردی مطالعه شوند .عمل تبدیل این علوم به قوانین کاربردی یا به کار بستن و به کار بردن علوم محض در هر رشته را تکنولوژی آن علم می نامند. 4 آموزش از نظر دکتر فردانش :مجموعه تصمیمات و اقداماتی که یکی پس از دیگری اتخاذ می شود و هدف از آن دستیابی هر چه بیشتر فراگیر به هدفهای آموزشی است. تعریف تکنولوژی آموزشی دکتر فردانش :مجموعه روشها و دستورالعملهایی که با استفاده از یافته های علمی برای حل مسائل آموزشی اعم از طرح ،اجرا و ارزشیابی در برنامه های آموزشی به کار گرفته می شود. 5 تعاریف تکنولوژی آموزشی جیمز براون " تکنولوژی آموزشی فراتر از کاربرد ابزار و وسایل است .آن عبارتست از روش منظم طراحی ،اجرا و ارزیابی کل فرایند تدریس و یادگیری ب ا استفاده از هدفهای بخصوص و بهره گیری از یافته های پژوهش در روانشناسی و ارتباط انسانی و بکارگیری ترکیبی از منابع انسانی و غیر انسانی به منظور ایجاد یادگیری موثرتر، عمیق تر و پایدارتر". 6 بنابراین ،تکنولوژی آموزشی یعنی استفاده عملی از نظریات و یافته های علوم مختلف به منظور تسهیل ،تسریع ،تعمیق و تثبیت یادگیری. هدف تکنولوژی آموزشی :تسهیل ،تسریع ،تعمیق و تثبیت یادگیری است. 7 تاریخچه تکنولوژی آموزشی تکنولوژی آموزشی در طی تکام ل خود از چهار مرحله گذر کرده و اکنون وارد مرحله پنجم شده است .بیشتر کشورها این مراحل را تجربه کرده اند. مرحله اول :ابزار و وسایل مرحله دوم :مواد آموزشی مرحله سوم :نظام های درسی مرحله چهارم :نظام های آموزشی مرحله پنجم :نظام های اجتماعی 8 مرحله اول :ابزار و وسایل در س الهای 1900کارخان ه های س ازنده ابزار شروع ب ه س اختن انواع پروژکتورها کردند .در ابتدا هدف آنها این نبود که از پروژکتورها در مدارس استفاده شود ولی این ابزارها کم کم در مدارس رسوخ کردند .این ابزارها قادر بودند تصاویری را بر روی پرده نمایش دهند و گاه همزمان صدا را نیز با تصویر تولید می کردند. ‏ این ابزارها بیشتر هدف تجاری داشت و مواردی که به وسیله این ابزار نمایش داده می شد هدف سرگرم کننده داشت و مواد مورد نیاز مدارس تولید نمی شد .خیلی زود مدارس پی بردند که صرفا مجهز بودن به ابزارهایی چون انواع پروژکتورها یا ضبط صوت و گرامافون نمی تواند پاسخگوی نیازهای آنها و مشکل گشای معضالت آموزشی باشد. 9 مرحله دوم :مواد آموزشی صاحبان صنایع برای ترغیب بیشتر مراکز آموزشی جهت استفاده از تولیدات آنها، س عی کردن د ت ا از افراد متخص ص برای تولید نرم افزارهای مورد نیاز مدارس استفاده نمایند .اولین مواد آموزشی که در تاریخ تکنولوژی آموزشی به صورت نظام مند مورد استفاده قرار گرفت ،اسالیدهای آموزشی در مدارس آمریکا بودند .به دنبال آن در حدود سالهای 1910اولین فهرست فیلمهای آموزشی برای استفاده منظم در مدارس آمریکا منتشر شد .کتاب ها و نقشه های ویژه کودکان منتشر گردید. 10 ...مرحله دوم :مواد آموزشی پژوهش هایی که در این دوره از تکامل تکنولوژی آموزشی انجام گرفت درباره تاثیر رنگ بر آموزش ،اندازه تصویر و همچنین تاثیر مشخصات تصویر برای جلب توجه بیشتر بود. اما به زودی متوجه شدند که بیشتر اوقات تفاوت قابل مالحظه ای بین آموزش سنتی و آموزشی که از طریق ارائه مواد گران قیمت صورت می گرفت وجود ندارد ،بلکه عناصر دیگری مثل معلم و شاگرد نیز در آموزش و یادگیری دخالت دارند. 11 مرحله سوم :نظام های درسی ()1950 تمام عوامل از قبیل :معلم ،دانش آموز ،ابزار و مواد آموزشی و محیط آموزشگاه باید به عنوان یک سیستم و کل واحد در نظر گرفته شوند .توجه به نیازهای شاگردان و تعیین اهداف رفتاری از جمله مواردی است که در این دوره به آنها پرداخته شد. همچنین در این دوره طراحی سیستم های آموزشی ( بیشتر انفرادی) مورد توجه قرار گرفتند .خودآموزها و آموزش های برنامه ای از جمله محصوالت این دوره می باشند. تحقیقات این دوره بیشتر به ویژگیهای روانی فراگیران و گرایش آنان به موضوعات درسی معطوف است. 12 مرحله چهارم :نظامهای آموزشی مواد آموزشی نوشتاری ،شنیداری و دیداری با مطالعه جامعه ای که فرد در آن رشد کرده است و با توجه به نیازهای جامعه تهیه می شود ،یعنی هم به فردیت شخص و نیازهای او توجه می شود و هم به نیازهای جامعه ،امکانات معموال در محل در اختیار یادگیرنده قرار می گیرد ولی او خود مسئول یادگیری خود است. آموزش منظ م فق ط ب ه ص ورت آموزش رس می مدرس ه ای نیست بلک ه در سطح جامعه انجام می گیرد .بسته های آموزش ی در اختیار یادگیرنده قرار می گیرد و خود یادگیرنده مس ئول یادگیری خوی ش اس ت .رادی و و تلویزیون آموزشی از محصوالت این دوره می باشد. 13 مرحله پنجم :نظام های اجتماعی تکنولوژی آموزشی بیشتر به عنوان فلسفه ای است حاکم بر کل آموزش که در یک کشور برای رسیدن به هدفهای رشد و توسعه انجام می گیرد .در این مرحله تکنولوژی آموزشی مخصوص افراد یا سازمان خاصی نیست بلکه حیطه عمل هر فرد یا سازمانی را که برای رشد و توسعه کشورش کار می کند را در بر می گیرد. 14 تکنولوژی آموزشی در هر علم دیگر شامل دو جزء اصلی است: جزء نرم افزاری ( محتوای ی ) :شام ل روشه ا،دس تورالعملها ،الگوها و فراگردهایی که در طراحی ،اجرا و ارزشیابی آموزشی به کار گرفته می شود. جزء سخت افزاری :شامل ابزارها ،وسایل ،دستگاهها و رسانه ها .استفاده از وسایل و رسانه ها در فرایند آموزش .تکنولوژی آموزشی به تمام وسایل و رسانه هایی گفته می شود که آموزش و یادگیری را تسهیل می کند. 15 این دو جزء مکمل یکدیگرند و بدون یکی از آن دو ،تکنولوژی آموزشی کامل نخوهد بود. مثال فیلم آموزشی به عنوان یک سخت افزار باید با روشها ،دستورالعملها و الگوهای تهیه اینگونه فیلم ها همراه باشد تا یک تکنولوژی کامل را تشکیل دهد .انتقال تکنولوژی نیز باید این دو جزء را با هم داشته باشد تا تکنولوژی به طور کامل منتقل شود .انتقال ناقص نمی تواند همان مسائلی را حل کند که در کشور مبدا برای حل آن مسائل به کار می رفته است. تاریخچه تکنولوژ ی در کشور ایران نشان می دهد که متاس فانه در انتقال این تکنولوژی حیاتی اغلب بر بعد سخت افزاری تاکید و از بعد نرم افزاری غفلت شده است .با نگاهی به اکثر کتابهای داخلی در این زمینه و همچنین تعداد فراوان دستگاهها و تجهیزاتی که بدون استفاده در گوشه و کنار مراکز آموزشی انبار شده است ،این نکته روشن تر می شود. 16 پیام آموزشی 17 تعریف پیام آموزشی: پیام آموزشی به هرگونه محتوایی گفته می‌شود که برای آموزش و یادگیری یک موضوع خاص به مخاطبان ارائه می‌شود .این پیام‌ها می‌توانند به صورت کالمی، نوشتاری ،تصویری ،صوتی ،یا ترکیبی از این‌ها باشند .هدف اصلی پیام آموزشی، انتقال اطالعات و ایجاد تغییر در دانش ،مهارت‌ها ،یا نگرش‌های مخاطبان است. 18 انواع پیام‌های آموزشی:پیام‌های آموزشی را می‌توان از زوایای مختلف دسته‌بندی کرد: -۱بر اساس رسانه: ‏ پیام‌های کالمی :شامل سخنرانی‌ها ،گفتگوها ،مصاحبه‌ها ،و هر نوع محتوای صوتی که در آن از کلمات برای انتقال اطالعات استفاده می‌شود. ‏ پیام‌های نوشتاری :شامل کتاب‌ها ،مقاالت ،جزوه‌ها ،و هر نوع محتوای متنی که برای انتقال اطالعات استفاده می‌شود. ‏ پیام‌های تصویری :شامل تصاویر ،نمودارها ،اینفوگرافیک‌ها ،و هر نوع محتوای بصری که برای انتقال اطالعات استفاده می‌شود. ‏ پیام‌های صوتی :شامل پادکس ت‌ها ،آهنگ‌های آموزشی ،و هر نوع محتوای صوتی که برای انتقال اطالعات استفاده می‌شود. ‏ پیام‌های چندرسانه‌ای :شامل ویدئوها ،انیمیشن‌ها ،و هر نوع محتوایی که ترکیبی از صدا ،تصویر ،و متن را برای انتقال اطالعات استفاده می‌کند. 19 -۲بر اساس هدف: ‏ پیام‌های آموزشی عمومی: ‏ برای آموزش عموم مردم در مورد موضوعات مختلف (مانند بهداشت ،محیط زیست ،و غیره) طراحی شده‌اند. ‏ پیام‌های آموزشی تخصصی: ‏ برای آموزش افراد در یک زمینه خاص (مانند آموزش پزشکی ،مهندسی ،و غیره) طراحی شده‌اند. ‏ پیام‌های انگیزشی: ‏ برای تشویق و ترغیب مخاطبان به انجام کاری (مانند ورزش ،مطالعه ،و غیره) طراحی شده‌اند. ‏ پیام‌های مهارتی: ‏ برای آموزش مهارت‌های خاص (مانند مهارت‌های کامپیوتری ،زبانی ،و غیره) طراحی شده‌اند. 20 -۳بر اساس مخاطب: ‏ پیام‌های آموزشی برای کودکان: ‏ با در نظر گرفتن ویژگی‌های سنی و روانی کودکان طراحی شده‌اند. ‏ پیام‌های آموزشی برای نوجوانان: ‏ با در نظر گرفتن ویژگی‌های سنی و روانی نوجوانان طراحی شده‌اند. ‏ پیام‌های آموزشی برای بزرگساالن: ‏ با در نظر گرفتن ویژگی‌های سنی و روانی بزرگساالن طراحی شده‌اند. ‏ پیام‌های آموزشی برای گروه‌های خاص: ‏ با در نظر گرفتن ویژگی‌ها و نیازهای خاص گروه‌های مختلف (مانند افراد کم‌توان ،سالمندان ،و غیره) طراحی شده‌اند. 21 -۴بر اساس ساختار: ‏ پیام‌های آموزشی ساختاریافته: ‏ دارای س اختار منظ م و س لسله مراتب ی هس تند و معمو ًال شام ل اهداف آموزش ی ،سرفصل‌ها ،محتوا، فعالیت‌ها ،و ارزشیابی هستند. ‏ پیام‌های آموزشی غیرساختاریافته: ‏ فاقد ساختار منظم و سلسله مراتبی هستند و بیشتر به صورت گفتگو ،بحث ،یا داستان‌گویی ارائه می‌شوند. 22 اهمیت پیام‌های آموزشی: ‏ پیام‌های آموزشی نقش مهمی در توسعه فردی و اجتماعی دارند .با استفاده از این پیام‌ها ،افراد می‌توانند دانش و مهارت‌های خود را افزایش دهند ،نگرش‌های خود را بهبود بخشند ،و در نتیجه زندگی بهتری داشته باشند .همچنین ،پیام‌های آموزشی می‌توانند ب ه ارتقای سطح آگاهی عمومی در مورد مسائل مختلف کمک کنند و در نهایت به توسعه جامعه منجر شوند. مثال: ‏ ی ک ویدئوی آموزش ی در مورد نحوه ص حیح مس واک زدن ی ک پیام آموزش ی اس ت .این پیام از نوع چندرسانه‌ای است ،هدفش آموزش یک مهارت (نحوه مسواک زدن) است و برای مخاطبان عمومی (افراد در هر سنی) طراحی شده است. 23 براي طراحي پيام بايد چه مراحلي طي شود؟ شناخت مخاطب طراحي اوليه پيام پيش آزمون پيام استفاده از نتايج پيش آزمون و انجام تغييرات الزم در پيام ( در صورت لزوم ) انتخاب كانال مناسب براي انتشار پيام انتشار نهايي پيام ‏ نکته :مصاحبه های عمیق ،بحث گروهی ،پرسشنامه و مروری بر مطالعات گذشته میتواند مبنای دسته بندی مخاطبین باشد. 24 قبل از طراحي پيام بايد به چه سواالتي پاسخ گفت؟ - 1مخاطبین اولیه چه کسانی بوده و چگونه می توان آنان را دسته بندی کرد؟ -2اهداف ارتباطی ( افزایش آگاهی ،تغییر نگرش ،تغییر رفتار و غیره ) برای هر گروه از مخاطبین دسته بندی شده چیست؟ -3در حال حاضر ،مخاطبین چه اعتقادات و باورهایی در زمینه موضوع پیام داشته و چه رفتارهایی را انجام می دهند؟ - 4محتوای پیام باید چگونه باشد؟ ( آیا محتوای پیام ،آان را برای توجه به موضوع برانگیخته است؟) -5آیا مخاطبین قادر به ادراک موضوع پیام هستن؟ ( باید عواملی مانند سطح سواد ،سن و عالقه به انجام تفکر انتقادی درباره موضوع در نظر گرفته شود). -6مخاطبین ،اغلب اطالعات مربوط به موضوع پیام مورد نظر را از چه رسانه ای دریافت می دارند؟ ( کدام رسانه برای آنها معتبرتر ،دسترستر و مقبولتر است؟) 25 پیام چیست؟ ‏ پیام ،واحد مجزایی از داده های انتقال یافته از طریق توانایی های حسی مانند بویایی ،پشایی ،المسه ،شنوایی و بینایی می باشد. پیام بهداشتی چیست؟ ‏ شامل آ7ن دس7ته از پیام های ترغیب کننده ای هستند که برای تغییر رفتار افراد در حوزه سالمت طراحی می شوند. انواع پیام: پيام هاي آگاه7ي دهنده ،پيام هاي آموزش7ي و پيام هاي ترغيب كننده. 26 مثال پیام آگاهی دهنده: ‏ آی7ا م7ی دانی7د احتمال ابتال ب7ه بیماریهای قلب7ی -عروق7ی در افراد مبتال ب7ه دیاب7ت 3تا 4برابر از سایر افراد بیشتر است. مثال پیام آموزشی: ‏ فعالیت جسمانی منظم به کاهش فشارخون و کلسترول شما کمک می کند. مثال پیام ترغی2ب کننده( :در ای7ن نوع پیام ،تمرک7ز اص7لی بر تغیی7ر یا ایجاد نگرش است .در این پیامهها معموال از ترس بعنوان یک جاذبه استفاده می کنند.) . ‏ مثال تص7ویر کودک فل7ج و س7الم باش7د ،برای تشوی7ق ب7ه خوردن قطره فل7ج خوراکی اقدام کنید تا سالم بمانید. 27 نکات کلیدی: پيام بايد توجه مخاطب را جلب و همچنين حفظ نمايد. پيام بايد واضح و روشن باشد ( .مثال یه قاشق چای خوری از این پودر استفاده کنید.). رفتارهاي توصيه شده در پيام ،بايد آسان باشند ( .هر روز فعالیت بدنی داشته باشید.). مفهوم كليدي را بايد در شروع پيام ارائه نمود ( .غذا و آب ممکن است حاوی میکروبهایی باشد که شما را بیمار کنند.). ارائه دهنده پيام بايد يك منبع معتبر اطالعات باشد. پيام بايد باوركردني باشد ( .مثال با خوذدن ماست کم چرب در هفته 10کیلوگرم الغر شوید ). پيام نبايد اهانت آميز باشد و سبب سرزنش فرد شود ( .هوای شهرمان آلوده هست ،مقصر شما هستید). پيام بايد از لحن و نحوه بيان مناسب براي مخاطب استفاده كند( .از لحن کسالت آور استفاده نشود). 28 مي توانيد براي افزايش تاثير پيام ،از پيام هاي دو وجهي () Two-sided messages استفاده كنيد. پیام یک وجهی :تنها دالیل موافق با یک وضعیت را ارائه می دهند .مثال :مصرف قرص پیشگیری از بارداری ،از حاملگی ناخواسته جلوگیری می کند. پیام دو وجهی :دالیل موافق و مخالف با یک وضعیت را ارائه می دهند و با اینکه دیابت درمان قطعی ندارد ولی با کنترل قند خون می توان از یک زندگی با نشاط و فعال برخوردار بود. 29  برای طراحی پیام جنسیت مخاطب را در نظر بگیرید ( .زنان عالقه بیشتری به سالمت جسمانی خود نشان می دهند.). ‏ برای طراحی پیام برای زنان و نژادهای خاص بهتر است به دیگران اشاره کنید. ‏ پیام نباید سبب ایجاد لکه ننگ در مخاطب شود (.اعتیاد ،ننگ و خواری و پستی به دنبال دارد). ‏ از پیامهای توانمندکننده استفاده کنید( .ترک سیگار باعث کاهش سرطان ریه می شود.). ‏ در طراحی پیام به مزایای فوری و ملموس اشاره کنید. ‏ پیام باید با فرهنگ و زبان مخاطب تناسب داشته باشد .حتی تصاویر ارائه شده پیام با فرهنگ آن جامعه همخوانی داشته باشد. 30 پیام تهدید کننده :پیامهای حاوی تهدید در زمره پیامهای ترغیب کننده هستند که با توصیف حوادث ترس آور ،برای ترساندن افراد طراحی شده اند. مثال :ساالنه 2000کودک مبتال به مننژیت می شوند ،نفر بعدی ممکن است کودک شما باشد. عناصر اصلی مد نظر در طراحی یک پیام تهدید کننده: ‏ توجه به ویژگیهای مخاطب( درجه اضطراب ،سن ،وضعیت اجتماعی و اقتصادی و درجه درگیری در موضوع) ارائه یک یا چند راه حل ساده برای کاهش تهدید ‏ ذکر نشانی یا تلفن مراکز ارائه دهنده خدمات در صورت لزوم ‏ مشخص کردن اینکه فرد در مواجهه با یک تهدید در کدام فرایند کنترلی قرار دارد؟ مرحله کنترل خطر یا مرحله کنترل ترس. 31 پیامهای تصویری مزایای زیر را بدنبال دارد: بازنمایی واقعیت تغییر نگرش کمک به یادآوری مطالب ایجاد فرصت استراحت ذهنی برای فراگیر نکته: فقط از یک تصویر استفاده کنید. ‏ از نمودارها بجای ایده ها و کلمات استفاده کنید. 32 اصول طراحی پیام برای افراد کم سواد: تعداد کلمات و جمالت را کم کنید. ‏ برای طراحی پیام کلمات و تصاویر را در کنار هم قرار دهید. از لغات تخصصی استفاده نکنید. توضیح اضافه ندهید. ‏ از قیاسهای آشنا برای مخاطب استفاده کنید مثال احساس توده ای در حد 5تا 6میایمتر را بگویید :احساس توده ای به اندازه یک نخود را حس میکنم. از جمالت مثبت بیشتر استفاده کنید. ‏ از ارائه چند ایده بطور همزمان در پیام خودداری کنید. 33 پیش آزمون پیام به ما نشان می دهد که : ‏ پیام مناسب هست؟ ‏ حاوی اطالعات قابل فهم و موثر هست؟ ‏ پیام قابل باور هست؟ ‏ پیام تناسب فرهنگی با جامعه را دارد؟ ‏ پیام قابل پذیرش هست؟ ‏ پیام آموزنده هست؟ ‏ پیام جذابیت و برانگیختگی برای مخاطب دارد؟ نکته :پیش آزمون پیام با مصاحبه فردی ،بحث گروهی ،ارزیابی میزان خوانایی و بررسی متخصصان انجام می شود .که معموال با 10تا 12مصاحبه فردی و با 2تا 4بحث گروهی انجام می شود. 34 نقش رسانه و وسایل آموزشی در یادگیری 35 رسانه های کمک آموزشی رسانه ( ) Mediaبه معنی وسیله انتقال ،حد فاصل و رابط دو چیز. رسانه آموزشی عاملی است که آموزش از طریق آن به فراگیر ارائه می شود و جزئی از فرایند آموزش است نه تمام آن .اگر عامل معلم باشد رسانه آموزشی همان معل م و اگ ر عام ل تلویزیون باش د رس انه آموزش ی همان برنامه تلویزیون خواهد بود. 36 وسایل کمک آموزشی وسایل کمک آموزشی به کلیه اشیاء و ابزارهایی گفته می شود که در کنار رسانه آموزشی برای تفهیم بهتر و بیشتر موضوع آموزش به فراگیران به کار می روند .به طور مثال ،معلم برای تفهیم بهتر مفاهیم جغرافیا از تخته سیاه و نقشه استفاده می کند. 37 مقایسه رسانه با وسیله کمک آموزشی در انتقال ه ر محتوای آموزشی ب ه فراگی ر از رس انه آموزشی استفاده م ی شود .رسانه آموزشی عامل یا ابزاری است که کل محتوای آموزش را به فراگیران منتقل می کند. وسیله کمک آموزشی شامل اشیاء و ابزاری که تنها در بخشی از آموزش از آنها استفاده می شود .آموزش بدون رسانه قابل تصور نیست .اما آموزش بدون وسایل کمک آموزشی را می توان تصور کرد چرا که این وسایل به تنهایی انتقال دهنده کل مطالب آموزشی نیستند. بنابراین هر قدر کاربرد وسایل آموزشی بیشتر باشد ،سهولت امر یاددهی و یادگیری بیشتر می شود و البته بدون این وسایل نیز آموزش امکان پذیر است اما طوالنی تر و دشوارتر می شود. 38 دالیل استفاده از مواد و وسایل آموزشی معضالت و مشکالت آموزشی نقش حواس در یادگیری نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری 39 معضالت و مشکالت آموزشی افزایش روز افزون داوطلبان تحصیل کمبود معلمان مجرب ،آگاه و عالق ه من د ( وس ایل و مواد آموزش ی به عنوان دستیاران معلمان تازه کار کمبودهای تجربه آنان را جبران می کنند ). فقدان بودجه و امکانات کافی ( کارگاه ها و آزمایشگاه را به کالس می آورند) 40 نقش حواس در یادگیری حواس مختلف نقش واحدی را در یادگیری دارا نیستند .یادگیری از طریق کاربرد حس بینایی ، %75شنوایی ، %13المسه ، %6بویایی ، %3چشایی %3صورت می گیرد. تقریبا %60وقت فراگیران مدارس ابتدایی و %90متوسطه و دانشگاه ها صرف گوش دادن می شود .شاگردان یک پنجم تا یک سوم شنیده ها را به خاطر می سپارند ،که با گذر زمان کمی ،نصف بیشتر یادگرفته ها از قسمت خود آگاه ذهن خارج می شود. 41 توجیه " ادگاردیل" از کاربرد حواس در یادگیری: کلیه تجارب به طور کلی در سه طبقه جای می گیرد که به ترتیب از پایین به باال عبارتند از: تجارب مستقیم ،عینی و دست اول :بازدیدهای علمی و پرورشی نشانه های سمعی و بصری :استفاده از تصاویر ،اسالید ،فیلم متحرک عالیم و سمبلها :نمونه بارز آنها کلمات هستند. 42 توجیه " ادگاردیل" از کاربرد حواس در یادگیری 43 نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری جلب توجه و عالقه فراگیر یادگیری را سریع تر ،موثرتر و پایدارتر می کنند. این گونه مواد و وسایل اساس قابل لمسی را برای تفکر و ایجاد مفاهیم بوجود می آورند. قرار دادن تجارب واقعی و عینی در اختیار فراگیر نشان دادن موقعیتهایی که در حالت معمولی امکان پذیر نیست ( .باز شدن گل، بال زدن حشرات). 44 تقسیم بندی مواد و وسایل آموزشی برقی و غیر برقی گران قیمت و ارزان قیمت نرم افزار و سخت افزار چاپی و غیر چاپی ساده و پیچیده نورتاب و غیرنورتاب 45 رسانه های آموزشی غیر نور تاب تابلوهای آموزشی مواد آموزشی سه بعدی تصاویر آموزشی چارت ها پوستر پمفلت نمودارها 46 تابلوهای آموزشی تابلوهای گچی :متداولترین نوع تابلو می باشد. تابلوهای پارچه ای تابلوهای مغناطیسی تابلوهای الکترونیکی 47 مواد آموزشی سه بعدی الف :مواد آموزشی سه بعدی تغییر نیافته :اشیاء واقعی موجود در طبیعت مانند استفاده از یک موتور در کارگاه ب :مواد آموزشی سه بعدی تغییر یافته که شامل: -1تغییر یافته حقیقی :ای ن مواد برای جدا شدن از طبیعت دچار تغییر می شوند ،مانند: خشک کردن جانوران -2تغییر یافته تقلید واقعیت :مواد غیر طبیعی که از طبیعت الگو گرفته می شود و مشابه آن عینا ساخته می شود ،که شامل: -1مدل ها :مدل را تولید مجدد اشیاء واقعی می دانند .مدل نمایانگر اشیاء بسیار بزرگ و بسیار کوچک ،اشیاء گران قیمت و خطرناک( منظومه شمسی ،اتم ،انسانهای اولیه و راکتور اتمی ). 48 مزایای مدل ها :تهیه و ساخت با مشارکت فراگیران ،قابلیت باز و بسته شدن ،نمایان کردن قسمتهای مهم و ساده کردن اشیاء پیچیده -2برش ها :برای روئیت اجزای درونی و پنهان اشیاء ( بخش داخلی موتور ). -3ماکت ها :دارای پدیده حرکت هستند ،رعایت نسبت ها در آنها الزامی است .ماکتها را معموال بر روی صفحاتی از مقوا و یا تخته برای نمایش قسمتهای مختلف یک چیز می سازند. در آموزشهای صنعتی بکار می رود. -4موالژها :کاربرد در علوم تجربی به خصوص رشته پزشکی ( اجزای بدن) ج -نمونه ها مواد سه بعدی تغییرنیافته مانند حیوانات و گیاهان ( در شیشه نگهداری می شود). 49 موالژ بدن انسان جهت تدریس آناتومی 50 تصاویر آموزشی تدریس با تصاویر آموزشی گاهی می توان با توضیحات تکمیلی به تصاویر ساده معنی بخشید. به تصویر کشیدن مسائل و مشکالت ،مراحل انجام یکی از انواع فعالیتهای جسمانی و تهیه تصاویر مورد نیاز یک محتوای آموزشی. 51 امتیازات استفاده از تصویر در آموزش به یاد آوردن تجارب کمک به مطالعه جزئیات اصالح اشتباهات و سوء تعبیرات نمایش مراحل تکامل آشنایی با زیبایی ها و پرورش ذوق زیبایی شناسی در شاگردان 52 خصوصیات یک تصویر -1وضوح -2بکارگیری حقیقت -3رعایت سادگی -4جلب توجه کند. -5در استفاده از رنگ بیشتر به واقعیت توجه شود تا زیبایی. 53 چارت ها رسانه های ترسیمی دیداری به منظور ارائه دیداری ایده ها و مفاهیمی است که تفهیم آنها از طریق ارائه کتبی یا شفاهی مشکل است. انواع چارت ها بر اساس فرم ارائه مطالب -1چارت های زمانی :تفهیم حوادث تاریخی در یک دوره از تاریخ ( محور افقی مشخص کننده حوادث و محور عمودی ادوار ) -2چارت های برگردان :تعدادی از ص فحات ی ک اندازه و مرت ب شده از مراحل مختلف یک روند ( نحوه تزریق عضالنی ) .ارائه اطالعات متوالی که بر روی یک برگ مشکل است. 54 -3چارت های طبقه بندی و سازمانی ( مفید برای استفاده در مقاطع باالتر): الف :جریانی :نشان دادن یک فرایند در یک صفحه و یا روابط میان مسئولیتهای شغلی و دوایر اداری در یک سازمان بزرگ ب :درختی :روابط میان اعضاء خانواده ،نشان دادن اثرات یک اختراع ج :شاخه ای :برای مشخص کردن موادی که برای ساختن و تولید یک محصول مورد نیاز می باشد. -4چارت های جدولی: اطالعات در دو ستون افقی و عمودی ارائه می شوند و ارتباط هر عامل در ستون عمودی نشان داده می شود .برنامه هفتگی کالس درسی ساده ترین نوع این گونه چارتهاست. 55 چارت سازمانی 56 انواع چارت ها بر اساس ماهیت محتوا چارت های اخباری :ورقه یا تابلوهایی که به دیوار نصب شده نظیر پوسترها که اطالعات را به گیرندگان عرضه می کنند .نشان دهنده یک ایده کلی و عمومی از یک موضوع بخصوص است. چارت های آموزش ی :کلی ه خص وصیات چارتهای اخباری را دارا بوده ولی درک آنها مستلزم توضیحات شفاهی معلمان نیز هست. 57 پوستر ورقه هایی هستند که به منظور انتقال سریع ،جالب توجه و ارزان قیمت اطالعات و یا ترویج ایده ها و ارزشها به کار برده می شود .پوسترها نیاز به توضیح شفاهی ندارند. خصوصیات :جلب توجه فوری ،ارائه موضوعی خاص ،واداشتن بیننده به انجام یک کار. انواع پوستر تک نظری :گیرنده در یک لحظه قادر به دریافت پیام است .ساده است و نیاز به هوش و استعداد خاصی ندارد و از طریق حواس درک می شود. چند نظری :برای گرفتن پیام قدری صرف وقت الزم است .مطالب و تصاویر بیشتر و مرتبط با هم 58 پوستر تک نظری 59 نکات مهم در بهره گیری از پوستر: دارای هدف و منظور خاصی باشد.بالفاصله پیام را منتقل کند.در دید عمومی نصب شود.در محیط نسبتا خلوتی از دیوار نصب شود. در محل تاریک و در معرض باد و باران نباشد.معموال پوسترهای چند نظری را در محلهایی که گیرندگان پیام فرصت کافی جهت مشاهده را دارند ،نصب می کنند. 60 پوسترها شامل انواع زیر نیز می باشد: دستوری :در هنگام تراش فلزات از عینکهای ایمنی استفاده کنید. پرسشی :آیا موتورهای دیزل را می شناسید؟ پیشنهادی :امتحانات نزدیک است ،مطالعه کنید. اخباری :اشعه Xزیان آور است ،از آن بپرهیزید. 61 پمفلت آموزشی پمفل ت نوع ی رس انه آموزش ی اس ت .در ابعاد کاغ ذ A4تهی ه میشود .و به طور معمول به سه قسمت تقسیم می گردد . این رسانه می تواند آموزشی یا هشدار دهنده باشد.کم حجم بوده و برای مطالعه از حوصله شخص مطالعه کننده خارج نیست . پمفل ت ب ه عنوان ی ک تقوی ت کننده یادگیری برای جلس ات گروهی و آموزشهای فردی مورد اس تفاده واق ع م ی شود .ب ه عنوان ی ک یاد آورنده نکات مه م جلسه آموزشی عمل می کند. 62 پمفلت آموزشی 63 موضوعات عمده مورد بررسی در این رسانه عبارت است از -1 :بیماریها -2 معرفی وسایل و روشها -3رفتار های بهداشتی اصول کلی که جهت تهیه این رسانه می بایست در نظر باشد عبارت است از : منطبق بودن مطالب و تصاویر با شرایط محلی موجود ‏ استفاده از تصاویر و رنگهای جالب ‏ بر خورداری از زبان ساده و قابل فهم برای گروه هدف مورد نظر ‏ داشتن پیامهایی که می بایست کوتاه و مرتبط با موضوع پمفلت باشد ذکر آدرسی جهت پاسخگوئی به سواالتی که ممکن است به دنبال مطالعه پمفلت برای مخاطب ایجاد شود. 64 رسانه پمفلت در سه قسمت -1روی جلد -2صفحات داخلی -3صفحه پشت جلد بررسی میشود . صفحه روی جلد : نام و نشان ساز مان تهیه کننده قید می شود . عنوان کار قید میشود . تصویر متناسب با موضوع ،طرح میشود . نام فرد ،واحد یا مرکز تهیه کننده ،قید میشود . تاریخ انتشار قید میشود . گروه هدف هر پمفلت بهتر است قید شود.65 صفحات داخلی : با نام خدا آغاز میشود . در مقدمه اهمیت موضوع قید میشود . از تصاویر مناسب با شرایط محلی استفاده میشود . از تنوع رنگ استفاده میشود . ادبیات به کار رفته ،ساده و قابل فهم می باشد . -پیامها کوتاه بوده و برای گروه هدف پمفلت مفهوم می باشد . 66 اگر موضوع بررسی یک بیماری باشد موارد زیر رعایت میشود: معرفی کلی بیماریراه های سرایت یا ابتال به بیماری پیش گیری و درمان بیماریاگر موضوع طریقه استفاده از وسایل و یا روشها باشد : زمان استفاده مکان استفاده از وسیله مدت استفاده از وسیله یا روش طرز تهیه یا استفاده و تاثیرات وسیله یا روشاگر موضوع پمفلت بررسی رفتار باشد : فایده یا ضرر رفتار مورد نظر .67 صفحه پشت جلد پمفلت : در صورت نیاز از هشدار یا شعار ،آیه ،روایت یا نقل قول ( یکی یا چند مورد )استفاده میشود . نشانی و شماره تماس جهت پاسخگوئی به سواالت قید میشود .ویژگی یک شعار خوب استفاده شده در پمفلت عبارت است از : ساده و صریح باشد ،مخاطب معنی آن فورا بفهمد ،مثبت باشد ( دعوت به انجام یک رفتار باشد و با فعل مثبت تمام شود ) .مرتبط با هدف کلیدی برنامه آموزشی باشد . 68 نقد رسانه پمفلت سواالتی که به عنوان راهنمای پیش آزمون به قصد تغییر و اصالح مطالب و تصاویر پمفلت می تواند به کار رود عبارت است از : به نظر شما معنی این نوشته چیست؟ ‏ این تصویر چه چیزی را می خواهد نشان بدهد ؟ ‏ به شما می گوید چه کاری انجام دهید ؟ ‏ آیا نوشته با تصاویر هماهنگی دارد ؟ ‏ آیا کلماتی در این جا نوشته شده است که شما معنی آن را متوجه نشده باشید؟ ‏ به جای این کلمه بهتر بود از چه لغات دیگری استفاده شود ؟ مهمترین پیام این جمالت و تصاویر چیست ؟ ‏ در این پیام چه تغییری بدهیم بهتر است ؟ در این تصویر چه تغییری بدهیم بهتر است ؟ 69 نمودارها رسانه هایی که روابط عددی و نسبی موضوعات مختلف را نشان می دهند و پیام گیران را قادر به درک معنای خاص یک توده از اطالعات پیچیده می کنند .انواع نمودارها شامل: نمودار خطی :دقیقترین نوع نمودار و از دو مقیاس اندازه گیری که یکی در امتداد قائم و دیگری در محور افقی قرار دارد ( نشان دادن رابطه بین دو سری اطالعات کمی ). نمودار ستونی :ساده ترین نمودار از نظر خواندن ،از این نمودار برای مقایسه تعداد محدودی اطالعات کمی در فاصله های زمانی مشخص استفاده می شود. نمودار دایره ای :برای ارائه اطالعات از مقیاس درصد استفاده می شود .یک دایره به قسمتهای مختلفی تقسیم شده و هر قسمت درصدی از کل را نشان می دهد. نمودار تصویری :از اشکال و سمبل ها به جای ستون استفاده می شود .شکل های حقیقی در آن مورد استفاده می شود. 70 نمودار خطی 71 نمودار ستونی 72 نمودار دایره ای 73 رسانه های آموزشی نورتاب فیلم استریپ اسالید طلق شفاف 74 فیلم استریپ یک سری تصاویر ثابتی که با نظم خاصی بر روی یک نوار فیلم 35میلیمتری چاپ شده باشد .نوع یک قابی ،به طور عمودی در پروژکتور قرار می گیرد و نوع دوقابی به صورت افقی در پروژکتور قرار می گیرد. مزایا :فیلم استریپها را همراه با صدا نیز می توان ارائه کرد و ترتیب مواد در هنگام ارائه یا نگهداری بهم نمی خورد. 75 اسالید صفحات شفاف و یا فیلمهای دارای تصویر که در اثر عبور نور از آنها تصویر بر روی پرده نمایش داده می شود .اسالیدها تصاویر شفافی هستند که بر روی فیلم ( معموال 35میلیمتری ) تصویر برداری شده و در قابهای 5*5سانتیمتر ( 2*2اینچی) فلزی، مقوایی و یا پالستیکی قرار داده می شوند. طلق شفاف :یک رسانه دیداری شفاف است که از تصویری رنگی یا سیاه و سفید بر روی سطحی از پالستیک شفاف تشکیل شده است. 76 دستگاه اورهد :دستگاهی که طلقهای شفاف را با آن نشان می دهند پروژکتور اورهد نام دارد ( شفاف نما ). پروژکتور اپک :دستگاهی است مات نما برای نمایش اشکال ،نوشته ها و اجسام سه بعدی کوچک. 77 اورهد 78 نیازسنجی آموزشی 79 نیازسنجی آموزشی در حوزه‌های آگاهی ،نگرش و رفتار :فرآیندی است که به شناسایی شکاف‌های موجود در دانش ،نگرش و رفتارهای مطلوب کارکنان یک س ازمان می‌پردازد ت ا بتوان ب ا برنامه‌ریزی آموزش ی مناس ب ،ای ن شکاف‌ه ا را پر کرد .این فرآیند به بهبود عملکرد فردی و سازمانی کمک می‌کند. 80 مراحل نیازسنجی آموزشی در حوزه‌های آگاهی ،نگرش و رفتار: .1تعیین اهداف: oمشخص کردن اهداف کلی و جزئی آموزشی در هر یک از حوزه‌های آگاهی ،نگرش و رفتار. oتعیین رفتارهای مطلوب و اهداف رفتاری که باید در کارکنان ایجاد یا تقویت شوند. oشناسایی دانش و اطالعات مورد نیاز برای ایجاد تغییرات در نگرش و رفتار. oمشخص کردن نگرش‌های مطلوب و تعیین رفتارهایی که باید در کارکنان ایجاد یا تقویت شوند. 81 -2شناسایی نیازها: oنیازسنجی آگاهی :ارزیابی میزان دانش و اطالعات کارکنان در حوزه‌های مختلف. استفاده از آزمون‌های دانش ،مصاحبه با کارشناسان ،بررسی مستندات و گزارش‌ها. oنیازسنجی نگرش :ارزیابی نگرش‌ها و دیدگاه‌های کارکنان نسبت به موضوعات مختلف. استفاده از پرسشنامه ،مصاحبه ،گروه کانونی و مشاهده رفتار. oنیازسنجی رفتار :ارزیابی عملکرد و رفتارهای فعلی کارکنان در مقایسه با استانداردهای مطلوب. استفاده از مشاهده رفتار ،بررسی نتایج عملکرد ،بازخورد از سوی مدیران و همکاران. 82 -3تحلیل شکاف: oمقایسه وضعیت موجود (آگاهی ،نگرش و رفتار فعلی) با وضعیت مطلوب (اهداف آموزشی). oشناسایی شکاف‌های موجود در هر یک از حوزه‌ها. -4طراحی برنامه آموزشی: oطراحی برنامه‌های آموزشی متناسب با نیازهای شناسایی شده در هر حوزه. oانتخاب روش‌های آموزشی مؤثر و جذاب. oتعیین منابع آموزشی و ابزارهای الزم. 83 - 5اجرای برنامه آموزشی: oاجرای برنامه‌های آموزشی با استفاده از روش‌های مختلف. oفراهم کردن فرصت‌های یادگیری برای کارکنان. oارائه بازخورد به کارکنان در طول دوره آموزشی. - 6ارزیابی برنامه آموزشی: oارزیابی اثربخشی برنامه‌های آموزشی از طریق سنجش میزان تغییرات در آگاهی ،نگرش و رفتار کارکنان. oبررسی میزان تحقق اهداف آموزشی. 84 اهمیت نیازسنجی آموزشی: افزایش کارایی و بهره‌وری سازمان بهبود عملکرد کارکنان کاهش هزینه‌های آموزشی افزایش رضایت شغلی کارکنان ایجاد فرهنگ یادگیری مستمر در سازمان توسعه منابع انسانی ‏ با انجام صحیح و دقیق نیازسنجی آموزشی در حوزه‌های آگاهی ،نگرش و رفتار ،سازمان‌ها می‌توانند برنامه‌های آموزشی هدفمند و مؤثری را طراحی و اجرا کنند و در نهایت به اهداف خود دست یابند. 85 طراحی منظم آموزشی 86 تعریف طراحی آموزشی طراحی آموزشی ،پیش بینی و تنظیم رویدادهای آموزشی بر اساس اهداف ،محتوا و امکانات موجود با توجه به ویژگیهای مخاطبان است. توجه و دقت در تنظیم طرح آموزشی می تواند موجب کارایی و اثربخشی آموزش شود. طراحی آموزشی به شناسایی و اعمال روشهای خاص آموزشی جهت دستیابی به اهداف خاص آموزشی ( در حیطه شناختی ،عاطفی و رفتار ) از طریق یک محتوای خاص برای مخاطب خاص اطالق می شود. 87 در فرایند طراحی می توان از الگوهای مختلف استفاده کرد ،اما در تمام الگوها حداقل چهار مرحله اساسی را باید مورد توجه قرار داد .این گامها عبارتند از: گام اول :تعیین هدفهای آموزشی گام دوم :تحلیل موقعیت آموزشی گام سوم :تعیین محتوا ،روش تدریس و وسیله آموزشی گام چهارم :تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی 88 گام اول :تعیین هدفهای آموزشی هدفهای آموزش ی ،بیان کننده وضعی ت مطلوب در ی ک رویداد آموزش ی هستند. هدفهای خوب تنظیم شده حداقل باید دارای چهار ویژگی زیر باشند: .1مخاطب محور باشند ،یعنی بر اساس فعالیتهای مخاطبین تنظیم شوند. .2توصیفی از نتایج یادگیری باشند. .3صریح ،روشن و قابل فهم باشند. .4قابل مشاهده و اندازه گیری باشند. 89 انواع اهداف آموزشی: -1اهداف کلی -2اهداف جزئی ( اهداف اختصاصی ) -3اهداف رفتاری 90 برای نگارش هدفهای آموزشی ،سه مرحله اساسی باید طی شود: الف :تعیین هدف یا هدفهای کلی آموزشی هدفهای کلی آموزشی ،اهدافی هستند که در پایان یک دوره یا جلسه آموزشی باید تحقق یابند .این دسته از اهداف ،معموال به صورت عبارتهای کلی مطرح می شوند، مثال :آشنا کردن فراگیران با طراحی منظم آموزشی. هدفهای کلی آموزشی ،معموال به علت عدم صراحت ،قابل تعبیر و تفسیرند. 91 ب -تبدیل هدف کلی به اهداف جزئی هدفهای جزئی نسبت به هدفهای کلی محدودتر و مشخص تر و نسبت به هدفهای رفتاری ،دارای جامعیت بیشتری هستند. فراگیر بتواند: -1مراحل و اجزاء مختلف الگوی طراحی آموزشی را ذکر کرده و درباره آنها توضیح دهد. -2برای تدریس درس بخصوصی طراحی منظم آموزشی بعمل آورد. 92 ج :تبدیل هدفهای جزئی به هدفهای رفتاری هدفهای رفتاری ،اهدافی هستند که نوع رفتارهایی را که انتظار داریم در پایان یک فعالیت آموزشی در دانش آموزان ایجاد شود ،به دقت بیان می کنند. یک هدف رفتاری موثر و خوب تعریف شده ،هدفی است که صریح و قابل مشاهده و نتیجه ای قابل اندازه گیری داشته باشد. 93 هدفهای رفتاری دارای سه ویژگی زیر می باشند: -1نوع رفتار باید دقیقا مشخص و خوب تعریف شده باشد( فعل رفتاری ). -2شرایط انجام رفتار یا عملکرد باید دقیقا بیان شود ( امکانات و محدودیتها ). -3معیار سنجش رفتار مورد نظر دقیقا معین شود ( معیار میزان مهارت ). 94 رفتار: واژه رفتار در کلیه اهداف یاد شده بصورت قابل مشاهده و اندازه گیری انتخاب شده و با کمک آنها می توان در مورد عملکرد فراگیر اظهار نظر نمود در حالیکه استفاده از واژه های غیرقابل مشاهده و اندازه گیری چنین خاصیتی را دارا نیستند. به عنوان مثال ،بکار بردن کلماتی نظیر :فهمیدن ،درک کردن ،دانستن ،ایمان داشتن، لذت بردن ،چون قابل مشاهده و اندازه گیری نیستند نمی توانند معلم و یا هر فرد ناظر دیگری را در مورد حصول هدف توسط فراگیر مطمئن سازند. واژه هایی مثل نوشتن ،بازگو کردن ،طبقه بندی کردن ،حل کردن ،ساختن ،مقایسه کردن ،کمتر قابل تفسیرند و نشان دهنده رفتار هستند. 95 شرایط در هدف رفتاری شامل: -1یادگیرنده در هنگام عملکرد چه وسایل و منابعی در اختیار خواهد داشت؟ ( امکانات ) -2یادگیرنده در هنگام عملکرد از کاربرد چ ه وس ایل و منابع ی محروم خواهد بود؟ ( محدودیت ) -3تحت چه شرایط یا اوضاع و احوالی یادگیرنده به عملکرد خواهد پرداخت؟ ( اوضاع و احوال عملکرد ) 96 معیار: حداقل میزان قابل قبول بروز رفتار می باشد .معیار هدف مشخص کننده آن است که بروز رفتار تا چه میزان از خطا و یا نقصانی قابل قبول تلقی می شود. راههای مشخص کردن معیار اهداف رفتاری به شرح زیر می باشد: -1با استفاده از محدوده زمانی -2با توجه به تعداد پاسخهای درست -3با توجه به درصد یا نسبت -4با توجه به ویژگیهای عملکرد 97 مثالی از اهداف رفتاری کامل ( در بردارنده رفتار ،شرایط ،معیار ) فراگیر بتواند: -1در کالس درس و حضور معلم ( شرایط :اوضاع و احوال ) و بدون در دست داشتن هرگونه متن توصیفی ( شرایط :محدودیت ) با در اختیار داشتن رئوس اصلی مطالب ( شرایط :امکانات ) ،در مدت زمان 20دقیقه ( معیار :محدوده زمان ی ) چرای ی کاربرد نظری ه عموم ی س یستم ه ا را در طراح ی منظ م آموزشی توصیف کند( رفتار ). 98 مثالی از اهداف رفتاری کامل ( در بردارنده رفتار ،شرایط ،معیار ) فراگیر بتواند: -2در حضور گروهی از معلمان شاغل ( شرایط :اوضاع و احوال و عملکرد ) و با استفاده از چارت آموزشی ( شرایط :امکانات ) ،از میان فهرستی از الگوهای طراحی منظم آموزشی ،حداقل یک الگو ( معیار :تعداد پاسخها ) را معرفی کند ( رفتار ). 99 موقعیت رجعی: وقت ی معلم ی ی ک دوره آموزش ی را طراح ی م ی کن د ،امیدوار اس ت ک ه دانش و مهارتهایی که دانش آموزان یاد می گیرند در یک وضعیتی در آینده یعنی در یک موقعیتی خارج از دوره آموزشی برای آنها مفید واقع شود. معلمان می توانند با مشخص کردن موقعیت رجعی میزان انگیزش فراگیران را نسبت ب ه یادگیری باال ببرن د ،زیرا در اینص ورت آنان خواهن د دانس ت ک ه نتیجه تالش و زحمات آنان در کجا و چگونه مورد استفاده آنان قرار خواهد گرفت. 100 طبقه بندی اهداف آموزشی بنیامین بلوم: -1حیطه شناختی -2حیطه عاطفی -3حیطه روانی -حرکتی. 10 1 -1در حیطه شناختی اهدافی قرار می گیرند که محتوای مربوط به آنها عمدتا جنبه نظری داشت ه و یادگیری آنه ا مس تلزم فعالیتهای ص رف ذهن ی و عقالن ی اس ت نظیر محتواهای مربوط به دروس ریاضی ،تاریخ ،ادبیات . -2حیطه عاطفی مربوط به اهدافی می شود که محتوای مربوط به آنها جنبه ایجاد و یا تغیی ر نگرش ،طرز فک ر و بطور کل ی ارزشه ا را دارد نظی ر دروس مربوط به تعلیمات دینی ،اخالق. -3محتواهای مربوط به حیطه روانی – حرکتی اختصاص به آموزش مهارتها را پیدا می کند. 102 گام دوم :تحلیل موقعیت آموزشی در این مرحله معموال پرسشهایی به شرح زیر ممکن است برای معلم مطرح شود: رویداده ا و تجارب ی ک ه س ریعتر و بهت ر دان ش آموزان را به هدفهای آموزشی می رسانند ،کدامند؟ چگون ه بای د فعالیتهای آموزش ی دان ش آموزان را س ازماندهی کرد تا هدفهای آموزشی تعیین شده ،تحقق یابند؟ 10 3 در این مرحله ،معلمان باید کلیه فعالیتهای آموزشی را که منجر به یادگیری می شوند را بررسی و یادداشت کنند .سپس آن دسته از فعالیتها را که برای رسیدن ب ه هدفه ا چندان مه م و ضروری ب ه نظ ر نم ی رس ند ،از مجموعه فعالیتهای آموزشی حذف کنند تا در نهایت مجموعه ای از فعالیتهای مناسب و ضروری برای رسیدن به هدفهای آموزشی به دست آید. 10 4 طراح ،موظف است نوع گروه ،تعداد و نحوه فعالیت آنها را پیش بینی کند و نقطه آغاز فعالیتها را بر اساس ارزشیابی تشخیصی معین سازد. بنابراین تحلیل و تعیین موقعیت آموزشی فرایندی است که در آن فعالیتهای آموزشی ،نوع ارتباط بین هدفها و فعالیتها ،رفتار ورودی ،نقطه آغاز فعالیت بر اساس ارزشیابی تشخیصی و حتی گروههای تدریس -یادگیری ،تحلیل و تعیین می شوند. 10 5 الف -فعالیتهای آموزشی ( مرتبط با کالس درس ) ب ه مجموع ه فعالیتهای معل م و دان ش آموزان در ی ک زمان معی ن ،برای تحقق اهداف آموزشی معین ،فعالیتهای آموزشی گفته می شود .بنابراین فعالیتهای آموزشی شامل دو قسمت فعالیت مشخص می باشد: -1فعالیتهای معلم ( روش تدریس ) نقشهای ی از قبی ل :توضیحات الزم در زمین ه اص ول و مفاهی م ،جهت دادن فعالیتهای یادگیری دانش آموزان ،نظارت بر عملکرد دانش آموزان و راهنمایی آنها ،دادن بازخورد به منظور تقویت و اصالح فعالیتهای آموزشی دانش آموزان و .... 10 6 -2فعالیتهای دانش آموزان ( تجارب یادگیری ) به مجموعه فعالیتهایی که دانش آموزان برای دستیابی به نتایج یادگیری انجام می دهند، تجارب یادگیری می گویند .تجارب یادگیری یا فعالیتهای دانش آموزان ،باید متناسب با اهداف آموزشی و متنوع باشند. برای مثال معلمان از دانش آموزان خود بخواهند که درباره موضوعی گزارشی تهیه کنند و با یکدیگر به بحث و مناظره بپردازند ،برای همکالسی های خود سخنرانی کنند ،چیزی را بسازند ،کاری را انجام دهند ،اطالعاتی را جمع آوری کنند و به شکل یک کل معنادار، ارائه دهند .نمایش و تئاتر اجرا کنند و بازیهایی را که جایگزین زندگی واقعی هستند، انجام دهند .چیزی را به طور ذهنی مجسم کرده و آن را بسازند ،درباره چیزی یا اندیشه ای تحلیل و قضاوت کنند. 107 ب -تعیین رفتار ورودی رفتار ورودی ،تواناییها و قابلیتهایی هستند که دانش آموزان باید قبل از شروع یک فعالیت آموزشی جدید داشته باشند تا مفاهیم جدید را بفهمند و بتوانند به هدفهای جدید دست یابند. به رفتار ورودی ،دانش و مهارتهای پیش نیاز نیز گفته می شود .اگر معلمی از رفتار ورودی دانش آموز خود مطلع نباشد ،ممکن است فعالیتهای آموزشی دانش آموزان را بدون توجه به تواناییها و قابلیتهای دانش آموزان انتخاب کند .در این صورت ،دانش آموزان نسبت به انجام فعالیتها بی تفاوت می شوند. 108 ج :ارزشیابی تشخیصی ارزشیابی تشخیصی ،نوعی ارزشیابی است که سوالهای مربوط به آن بر اساس رفتار ورودی طراحی می شود و قبل از تدریس ،باید اجرا گردد. از طریق ارزشیابی تشخیصی می توان معلومات و تواناییها و مهارتهای الزم دانش آموزان را برای ورود به مطالب جدید ،تشخیص داد .ارزشیابی تشخیصی عالوه بر اینکه معیاری برای سنجش رفتار ورودی دانش آموزان است ،وسیله ای است که به کمک آن می توان نقطه آغاز فعالیتهای آموزشی را به دقت مشخص کرد. 109 ح -تعیین گروههای یاددهی – یادگیری سازماندهی دان ش آموزان و گروهبندی آنه ا در فعالیتهای آموزش ی از اهمی ت خاصی برخوردار اس ت .یک ی از عوام ل موث ر در انتخاب گروههای یادده ی -یادگیری ماهیت اهداف و فعالیتهای آموزش ی اس ت ،مثال اگ ر اهداف و فعالیتهای آموزش ی در حیطه روانی -حرکتی ( مهارتهای عملی ) باشند ،حتما دانش آموزان برای اجرای فعالیتهای آموزشی باید به گروههای کوچک تقسیم شوند ،تا تحقق هدفها امکانپذیر گردد. معموال مناسبترین گروه برای هدفهای شناختی گروه بزرگ ( 30تا 40نفر ) ،برای هدفهای عاطفی ،گروه کوچک یا متوسط ( 5تا 20نفر ) می باشد. 110 گام سوم :تعیین محتوا ،روش تدریس و وسیله آموزشی تعیین محتوا محتوا باید کامال متناسب با اهداف و قابل تدریس در زمان تعیین شده باشد .سازماندهی محتوا در فراین د اجرا بسیار اهمی ت دارد .در ص ورت امکان ،مطالب آسان بای د قبل از مطالب پیچیده و مشکل ارائه گردد .مفاهیم نظری باید قب ل از فعالیتهای عملی ارائه شوند .محتوا باید با توانایی دانش آموزان انطباق داشته باشد .فعالیتهای آموزشی نیز هرگز نباید منحصر به محتوای کتاب درسی شود .محتوا با اصول و مفاهیم علمی آن رشته همسویی داشته باشد .محتوا با مدت زمان تخصیص یافته برای تدریس منطبق باشد. 111 انتخاب روش تدریس روش تدری س ،تنه ا ب ه س خنرانی معل م اطالق نم ی شود بلک ه شامل فعالیتهای متعددی چون ،س ازماندهی فعالیتهای آموزش ی ی ک گروه کوچ ک ی ا بزرگ دانش آموزان ،به کارگیری فیلم یا دیگر رسانه ها می باشد. 112 انتخاب وسایل آموزشی و فضاهای آموزشی وسایل آموزشی به مجموعه امکاناتی اطالق می شوند که می توانند شرایطی را فراهم سازند تا در آن شرایط ،یادگیری سریعتر ،بهتر و پایدارتر صورت گیرد .معلم کارآمد باید انواع و اقسام رسانه ها و وسایل آموزشی را برای انتقال پیامهای آموزشی بشناسد و درست به کار گیرد. وس ایل انتخاب شده باید متناس ب با محتوا ،موقعیت آموزشی ،روش تدریس و اهداف آموزشی باشد. هدفهای رفتاری بهترین راهنما برای انتخاب و به کارگیری وسایل آموزشی هستند. کیفیت فنی ،قابلیت دسترسی ،سادگی و هزین ه از معیارهای دیگر در انتخاب وسایل آموزشی است. 113 گام چهارم :تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی ( ارزشیابی و اصالح طرح) معیارها باید در اولین فرصت مناسب به طور واضح و روشن در اختیار دانش آموزان گذاشته شود .تاریخ ارزشیابی نیز از ابتدای آموزش باید مشخص گردد تا به دانش آموزان امکان داده شود که خود را برای ارزشیابی آماده کنند .سوالها باید متناسب با اهداف رفتاری و فعالیتهای آموزشی باشد. 114 بایستی فراگیران مورد ارزشیابی قرار گیرند تا میزان پیشرفت آنان با توجه به اهداف از پیش تعیین شده مشخص گردد و آمادگی آنان برای شروع مراحل بعدی نشان داده شود .این ارزشیابی اصطالحا " ارزشیابی مرحله ای " خوانده می شود. همچنین میزان پیشرفت تحصیلی فراگیران در پایان دوره ( ترم ،سال ) نیز بایستی مورد ارزیابی قرار گیرد که به آن " ارزشیابی پایانی " گفته می شود. پس از بررسی میزان پیشرفت و تعیین عوامل موثر بر آن بایستی اقدامات الزم در جهت رفع نواقص و اشکاالت موجود بعمل آید ،که اصطالحا " اصالح طرح " نامیده می شود .این امر با استفاده از یافته های حاصل از ارزیابی صورت می گیرد که " بازخورد " نامیده می شود. 115 انواع روش‌های ارزشیابی فراگیر ارزشیابی تشخیصی: این نوع ارزشیابی در ابتدای فرآیند آموزش انجام می‌شود تا میزان آمادگی و دانش پیش‌نیاز دانش‌آموزان برای یادگیری یک موضوع خاص مشخص شود .همچنین ،برای شناسایی نقاط ضعف و مشکالت یادگیری دانش‌آموزان نیز کاربرد دارد. ارزشیابی تکوینی (ارزشیابی مستمر) )Formative Assessment( : این نوع ارزشیاب ی در طول فرآیند آموزش و به صورت مداوم انجام می‌شود ت ا میزان پیشرفت دانش‌آموزان در یادگیری و همچنین نقاط قوت و ضعف روش‌های آموزشی معلم مشخص شود. ارزشیابی تراکمی (:)Summative Assessment ای ن نوع ارزشیاب ی در پایان ی ک دوره آموزش ی انجام می‌شود و هدف آ ن تعیین میزان یادگیری دانش‌آموزان و قضاوت در مورد اثربخشی آموزش است. 116 ارزشیابی از کار مخاطبین ،اطالعات زیر را فراهم می سازد: -1اشکاالت و نواقص موجود در طرح آموزشی از نقطه نظر اهداف ،محتوا ،شیوه ها، مواد و وسایل آموزشی و عناصر دیگر. -2میزان آمادگی فراگیران برای قبول آموزشهای بعدی. -3کفایت ابزارهایی که در اندازه گیری پیشرفت تحصیلی فراگیران مورد استفاده قرار گرفته اند. 117 معيارهاي مهم در ارزشيابي فراگير سنجش ميزان يادگيري: ارزيابي ميزان يادگيري فراگيران در زمينه‌هاي مختلف (دانشي ،مهارتي و نگرشي) از طريق آزمون‌ها، پروژه‌ها ،مشاهده و بازخوردهاي مستمر. ارزيابي پيشرفت: مقايسه عملکرد فراگير با اهداف آموزشي تعيين شده و سنجش ميزان پيشرفت او در طول دوره. شناخت نقاط قوت و ضعف: شناسايي نقاط قوت و ضعف فراگير در يادگيري براي ارائه بازخوردهاي هدفمند و کمک به بهبود عملکرد. 118 ارزيابي مشاركت: ارزيابي ميزان مشاركت فراگير در فعاليت‌هاي آموزشي و تعامل او با همساالن و مدرس. ارزيابي نگرش: سنجش نگرش فراگير نسبت به موضوعات آموزشي ،محيط يادگيري و خود. ارزيابي خود: ترغيب فراگيران به ارزيابي خود و بازنگري در عملکردشان براي بهبود مستمر. 119 معيارهاي مهم در ارزشيابي مواد آموزشي: تناسب با اهداف آموزشي: مواد آموزشي بايد با اهداف آموزشي دوره و نيازهاي فراگيران همسو باشند. وضوح و جامعيت: مواد آموزشي بايد به گونه‌اي طراحي شوند که مفاهيم به وضوح و به طور جامع ارائه شوند. جذابيت و انگيزش: مواد آموزشي بايد جذاب و انگيزه‌بخش باشند تا فراگيران را به يادگيري ترغيب کنند. تنوع در روش‌هاي ارائه: مواد آموزشي بايد شامل روش‌هاي مختلف ارائه (مانند تصاوير ،فيلم ،متن ،فعاليت‌هاي عملي و )...باشند. سهولت استفاده: مواد آموزشي بايد به گونه‌اي طراحي شوند که فراگيران بتوانند به راحتي از آنها استفاده کنند. 120 قابليت تطبيق با فراگيران مختلف: مواد آموزشي بايد به گونه‌اي طراحي شوند که قابليت تطبيق با فراگيران با سطوح مختلف و نيازهاي متفاوت را داشته باشند. بازخوردپذيري: مواد آموزشي بايد قابليت ارائه بازخورد به فراگيران را داشته باشند تا آنها بتوانند عملکرد خود را ارزيابي کنند به‌روز بودن: مواد آموزشي بايد به‌روز و مرتبط با آخرين يافته‌ها و تحوالت در حوزه مربوطه باشند. قابليت دسترسي: مواد آموزشي بايد به گونه‌اي در دسترس باشند که فراگيران بتوانند در هر زمان و مکاني به آنها دسترسي داشته باشند. ‏ با توجه به اين معيارها ،مي‌توان ارزيابي دقيق‌تري از فراگيران و مواد آموزشي ارائه داد و در نتيجه به بهبود فرآيند يادگيري و دستيابي به اهداف آموزشي کمک کرد. 121 اصالح طرح می تواند به اقدامات زیر منجر شود: -1روشن تر کردن اهداف از طریق اصالح جمالت در صورت لزوم. -2انتخاب راههای بهتر جمع آوری داده ها درباره توانایی ها ،عالیق و نیازهای فراگیران. -3انتخاب محتوای جدید و یا تغییر در محتوای قبلی. -4تغییر در شیوه های تدریس. -5انتخاب تجارب یادگیری جدید. -6تعیین مجدد مسئولیت های افراد وابسته به طرح و یا دعوت از افراد جدید برای همکاری. -7تغییر در مدت زمان طرح ،مدت زمان بعضی از مراحل و سازماندهی مجدد توالی فعالیتها. -8اصالح وسایل و روشهای ارزشیابی. 122 برنامه عملیاتی 123 اکشن پلن یا برنامه عملیاتی چیست؟ اکشن پلن یا برنامه عملیاتی به مجموعه‌ای از وظایف ،مراحل و اقدامات مشخص برای دستیابی به اهداف خاص گفته می‌شود .این برنامه به سازمان کمک می‌کند تا به‌طور سیستماتیک به اهداف خود نزدیک شوند. اکش ن پل ن شام ل اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت ،زمان‌بندی دقی ق ،تخص یص منابع ،و مشخص‌کردن مسئولیت‌ها برای هر مرحله از پروژه است. یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های یک برنامه عملیاتی یا اکشن پلن موفق ،ساختار دقیق و منطقی آن است که به مدیران این امکان را می‌دهد تا فعالیت‌ها را با دقت بیشتری کنترل و پایش کنند. 124 مراحل تهیه یک اکشن پلن موفق برای تدوین یک برنامه عملیاتی یا اکشن پلن مؤثر ،نیاز است که مراحل زیر به‌طور دقیق دنبال شود: تعیین اهداف ‏ اولین قدم در تهیه یک اکشن پلن موفق ،تعیین اهداف مشخص است. اهداف باید به‌طور دقیق تعریف شوند و از ویژگی‌هایی مانند (قابلیت‌اندازه‌گیری)( ،واقع‌گرایانه بودن) و (دست‌یافتنی بودن) برخوردار باشند .این اهداف می‌توانند کوتاه‌مدت یا بلندمدت باشند، اما مهم این است که هر هدف با فعالیت‌ها و وظایف مشخصی همراه باشد که به تحقق آن کمک کند. برنامه‌ریزی موفق از تعیین اهداف آغاز می‌شود ،زیرا این اهداف به عنوان راهنمایی برای همه فعالیت‌های بعدی در اکشن پلن عمل می‌کنند. 125 شناسایی فعالیت‌ها و مراحل پس از تعیین اهداف ،فعالیت‌ها و مراحل الزم برای دستیابی به این اهداف باید شناسایی شوند. ‏ این مرحله شامل تقسیم کردن اهداف به فعالیت‌ها و گام‌های کوچک‌تر و قابل مدیریت است. هر فعالیت باید به‌گونه‌ای طراحی شود که به‌طور مستقیم به هدف مربوطه منجر شود. با تقسیم وظایف به مراحل کوچک‌تر ،برنامه عملیاتی به‌طور سیستماتیک‌تر و منظم‌تر پیش خواهد رفت و احتمال موفقیت آن افزایش پیدا می‌کند. 126 تخصیص منابع ‏ هر برنامه عملیاتی نیاز به منابع دارد ،از جمله منابع مالی ،نیروی انسانی ،تجهیزات و زمان. در این مرحله ،منابع الزم برای هر وظیفه و مرحله مشخص و به‌طور دقیق تخصیص داده می‌شود. تخصیص منابع باید به‌گونه‌ای باشد که هر فعالیت به‌درستی پشتیبانی شود و موانع احتمالی در مسیر اجرای برنامه کاهش یابد. ارزیاب ی درس ت مناب ع در ای ن مرحل ه ب ه جلوگیری از کمبود مناب ع در مراح ل بعدی کمک می‌کند. 127 تعیین زمان‌بندی زمان‌بندی دقیق یکی از کلیدهای موفقیت در هر برنامه عملیاتی است. در این مرحله ،باید برای هر وظیفه و مرحله زمانی مشخص تعیین شود تا برنامه به‌صورت منظم و در چارچوب زمانی مناسب اجرا شود. تعیین زمان‌بندی باعث می‌شود که همه افراد مسئول بدانند چه زمانی باید فعالیت‌های خود را انجام دهند و همچنین به مدیران کمک می‌کند تا پیشرفت برنامه را پایش کنند و در صورت نیاز تغییرات الزم را اعمال کنند. 128 ارزیابی و پایش ‏ آخرین مرحله در تهیه یک اکشن پلن موفق ،ارزیابی و پایش مداوم برنامه است. برنامه عملیاتی نباید به‌صورت ایستا باشد و باید در طول زمان با تغییرات محیطی ،منابع و شرایط تطبیق پیدا کند. ارزیابی منظم عملکرد هر وظیفه و مرحله به مدیران این امکان را می‌دهد تا در صورت بروز مشکالت یا تغییر در اولویت‌ها ،برنامه را اصالح و بهینه‌سازی کنند. 129 مشکالت احتمالی در اجرای اکشن پلن یک ی از چالش‌های اص لی در اجرای اکش ن پل ن ی ا برنام ه عملیات ی ،عدم تطاب ق برنام ه با واقعیت‌های موجود است. در بسیاری از موارد ،برنامه‌های عملیاتی به‌درستی تدوین می‌شوند ،اما به دلیل عدم هماهنگی با منابع و زمان‌بندی ،به نتیجه نمی‌رسند. برای جلوگیری از این مشکل ،الزم است که برنامه عملیاتی یا اکشن پلن به‌صورت مداوم ارزیابی شود و تغییرات الزم بر اساس شرایط جدید اعمال گردد. 130 نکته مهم :ارتباط بین این سه عنصر: اهداف ،جهت‌دهنده محتوای آموزشی و برنامه عملیاتی هستند. محتوای آموزشی ،ابزاری برای رسیدن به اهداف است. برنامه عملیاتی ،روشی برای اجرای محتوای آموزشی و دستیابی به اهداف است. 131 طرح دوره و طرح درس 132 طرح درس و طرح دوره دو مفهوم متفاوت در زمینه آموزش هستند. طرح درس به برنامه ریزی برای یک جلسه یا چند جلسه آموزشی محدود اشاره دارد، در حالی که طرح دوره به برنامه ریزی برای یک دوره آموزشی کامل‌تر ،مانند یک ترم یا یک سال تحصیلی ،می‌پردازد. ‏ به عبارت دیگر ،طرح درس جزء کوچکتری از یک طرح دوره است. 133 طرح درس (:)Lesson Plan ‏ تعریف: ‏ طرح درس یک برنامه دقی ق برای یک یا چند جلسه آموزشی است که شامل اهداف ،فعالیت‌ها ،مواد آموزشی، روش‌های تدریس ،و روش‌های ارزیابی می‌شود. ‏ هدف: ‏ هدف اصلی طرح درس ،راهنمایی معلم در تدریس یک موضوع خاص و کمک به دانش‌آموزان برای دستیابی به اهداف یادگیری است. ‏ محدوده: ‏ طرح درس معموالً برای یک یا چند جلسه آموزشی محدود است و بر یک موضوع خاص یا بخش کوچکی از یک دوره تمرکز دارد. ‏ اجزا: ‏ طرح درس شامل عناصری مانن د عنوان درس ،اهداف یادگیری ،مواد و منابع آموزشی ،فعالیت‌های کالسی (شامل فعالیت‌های معلم و دانش‌آموزان) ،روش‌های تدریس ،زمان‌بندی ،و روش‌های ارزیابی است. 134 طرح دوره (:)Course Plan ‏ تعریف: ‏ طرح دوره یک برنامه کلی برای یک دوره آموزشی کامل است که شامل اهداف کلی دوره ،سرفصل‌ها ،فعالیت‌های یادگیری ،روش‌های ارزیابی ،و منابع آموزشی است. ‏ هدف: ‏ هدف اصلی طرح دوره ،ارائه یک چارچوب کلی برای دوره آموزشی و اطمینان از تحقق اهداف کلی دوره است. ‏ محدوده: ‏ طرح دوره معمو ًال برای یک دوره کامل (مانند یک ترم یا یک سال تحصیلی) و برای مجموعه‌ای از موضوعات مرتبط با هم است. ‏ اجزا: ‏ طرح دوره شامل عناصری مانند هدف کلی دوره ،سرفصل‌ها ،اهداف یادگیری هر سرفصل ،فعالیت‌های یادگیری، منابع آموزشی ،روش‌های ارزیابی ،و زمان‌بندی کلی دوره است. 135 :تفاوت‌های کلیدی طرح دوره با طرح درس  {s €— {Á| v »Äˆ ¸m| À q ZË ® Ë  Zy   “ÂË»® † Ë Ê  | e {Ë Z¼ ÀÅ Y É|À ^¿Z »ÁZ Æ fÌ ·Z§{  » {€ fÌ Œ cZ ] ÌW m‚m )Ä̧m ˆÄ Ä ]¸m ˆ ¸m (® q  ¯ à  Ás { €— Y ʰqÂ̄‚m Lm 136 à Á s{s €— ¶»Z̄à Á ® {Ë Ã  ÁÉY { € ]ʸ¯ [  q Z qÄW Y  Y €eʸ¯c Z ÌW m ‚m )à  ÁÄà { ]  Á{(±‚ ] Z Æ ‡s{Y€— É Z Æ Â Ÿ¼ ¼n n » ب ه طور خالص ه ،طرح درس ب ه جزئیات ی ک ی ا چن د جلس ه آموزشی می‌پردازد ،در حالی که طرح دوره یک برنامه کلی برای یک دوره آموزشی کامل را ارائه می‌دهد و طرح درس‌ها در داخل آن قرار می‌گیرند. 137 جدول زمانبندی برنامه آموزشی 138 جدول زمانبندی برنامه آموزشی جدولی است که برای سازماندهی و مدیریت زمان اختص اص داده شده ب ه فعالیت‌های آموزش ی مختل ف ،مانن د مطالع ه ،حل تمرین ،مرور و شرکت در کالس‌ها ،استفاده می‌شود. این جدول به دانش‌آموزان و دانشجویان کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی دقیقی برای یادگیری خود داشته باشند و از اتالف وقت جلوگیری کنند. 139 اجزای اصلی یک جدول زمانبندی برنامه آموزشی: ‏ ایام هفته: شامل روزهای هفته (شنبه تا جمعه یا شنبه تا پنجشنبه و جمعه) است. ‏ ساعت‌های روز: می‌تواند شامل بازه‌های زمانی مشخصی مانند صبح ،بعدازظهر و شب باشد یا ساعات دقیق‌تری را پوشش دهد. ‏ فعالیت‌های آموزشی: این بخش شامل فعالیت‌هایی مانند مطالعه دروس مختلف ،حل تمرین ،مرور مطالب ،شرکت در کالس‌های درس ،انجام تکالیف و پروژه‌ها ،شرکت در کارگاه‌ها و سمینارها و غیره است. 140  مدت زمان: برای هر فعالیت آموزشی ،مدت زمان مشخصی تعیین می‌شود تا از مدیریت زمان بهینه اطمینان حاصل شود. ‏ مکان: در صورت نیاز ،می‌توان مکان انجام فعالیت‌ها را نیز در جدول مشخص کرد (مث ً ال کتابخانه ،کالس درس ،منزل و غیره). ‏ توضیحات: در این بخش می‌توان توضیحات اضافی مربوط به هر فعالیت را درج کرد (مث ً ال نوع تمرین ،منبع مطالعه و غیره). 141 مدلهای برنامه ریزی 142 مدل برنامه‌ریزی آموزشی هاردن یک رویکرد مرحله‌ای برای طراحی ،اجرا و ارزشیابی برنامه‌های آموزشی است. این مدل ،که به عنوان "ده مرحله هاردن" نیز شناخته می‌شود ،با شناسایی نیازها آغاز شده و با ارزشیابی برنامه به پایان می‌رسد. 143 مراحل مدل برنامه‌ریزی آموزشی هاردن: .1شناسایی نیازها: در این مرحله ،نیازهای آموزشی مخاطبان و اهداف کلی برنامه مشخص می‌شوند. .2تدوین اهداف برنامه: اهداف آموزشی به صورت دقیق و قابل اندازه‌گیری تدوین می‌شوند. .3تدوین محتوای دوره: محتوای آموزشی بر اساس اهداف و نیازهای مخاطبان انتخاب و سازماندهی می‌شود. 144 .4سازماندهی محتوا: محتوای آموزشی به صورت منطقی و به گونه‌ای سازماندهی می‌شود که یادگیری مؤثر را تسهیل کند. .5تدوین روش‌های آموزشی: روش‌های آموزشی متنوع و مناسب برای انتقال محتوا به مخاطبان انتخاب می‌شوند. .6اجرای برنامه: برنامه آموزشی با استفاده از روش‌های انتخابی اجرا می‌شود. .7ارزشیابی تکوینی: در طول اجرای برنامه ،ارزشیابی مستمری از پیشرفت یادگیرندگان و اثربخشی روش‌های آموزشی انجام می‌شود. 145 .8ارزشیابی پایانی: پس از اتمام برنامه ،ارزشیابی نهایی از یادگیرندگان و تأثیر برنامه بر آنها انجام می‌شود. .9ارزشیابی بازخورد: بازخوردهای دریافتی از یادگیرندگان و سایر ذینفعان برای بهبود برنامه‌های آتی استفاده می‌شود. .10ارزشیابی پیامدها: تأثیر بلندمدت برنامه بر عملکرد و دانش یادگیرندگان ارزیابی می‌شود. 146 مزایای مدل هاردن: ساختاریافته و جامع: ‏ این مدل یک چارچوب جامع برای برنامه‌ریزی آموزشی ارائه می‌دهد. قابل اجرا: ‏ مراحل این مدل به گونه‌ای است که می‌توان به راحتی آنها را در برنامه‌های آموزشی مختلف پیاده‌سازی کرد. تأکید بر ارزشیابی: ‏ مدل هاردن بر ارزشیابی مستمر و جامع برنامه تأکید دارد. توجه به بازخورد: ‏ این مدل بازخورد را به عنوان ابزاری برای بهبود برنامه‌های آموزشی در نظر می‌گیرد. 147 مدل برنامه‌ریزی آموزشی " ( "WHOسازمان بهداشت جهانی ) ب ه طور خاص ب ه طراح ی و اجرای برنامه‌های آموزش ی در زمین ه س المت و بهداشت می‌پردازد. این مدل بر اساس یک رویکرد سیستماتیک و مبتنی بر شواهد عمل می‌کند و شامل مراحل مختلفی از جمله تحلیل نیازهای آموزشی ،طراحی برنامه ،اجرا ،ارزشیابی و پایش است. 148 مراحل اصلی مدل برنامه‌ریزی آموزشی :WHO .1تحلیل نیازهای آموزشی: در این مرحله ،نیازهای آموزشی مخاطبان هدف شناسایی می‌شوند .این کار با استفاده از روش‌های مختلف مانند مصاحبه ،پرسشنامه و بررسی اسناد و مدارک انجام می‌شود. .2تعیین اهداف آموزشی: پس از شناسایی نیازها ،اهداف آموزشی به طور دقیق و قابل اندازه‌گیری تعیین می‌شوند. .3طراحی برنامه آموزشی: در این مرحله ،محتوای آموزشی ،روش‌های تدریس ،مواد آموزشی ،زمان‌بندی و سایر جزئیات برنامه آموزشی مشخص می‌شوند. 149 .4اجرای برنامه آموزشی: برنامه آموزشی بر اساس طرح تدوین شده اجرا می‌شود. .5ارزشیابی برنامه آموزشی: پس از اجرا ،برنامه آموزشی از نظر اثربخشی و کارایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و نقاط قوت و ضعف آن شناسایی می‌شوند. .6پایش برنامه آموزشی: در این مرحله ،پیشرفت برنامه آموزشی در طول زمان پیگیری می‌شود و در صورت نیاز تغییرات الزم اعمال می‌شود. 150 ویژگی‌های کلیدی مدل :WHO رویکرد سیستماتیک: مدل WHOیک رویکرد سیستماتیک برای برنامه‌ریزی آموزشی ارائه می‌دهد که شامل مراحل مختلفی است که به یکدیگر مرتبط هستند. مبتنی بر شواهد: این مدل بر اساس شواهد و اطالعات معتبر عمل می‌کند و از روش‌های علمی برای تحلیل نیازها ،طراحی برنامه و ارزشیابی استفاده می‌کند. مشارکتی: مدل WHOمعموالً با مشارکت ذینفعان مختلف ،از جمله متخصصان بهداشت ،مربیان ،و مخاطبان هدف ،طراحی و اجرا می‌شود. انعطاف‌پذیر: این مدل قابلیت تطبیق با شرایط و نیازهای مختلف را دارد. تمرکز بر نتایج: هدف اصلی مدل WHOدستیابی به نتایج آموزشی مطلوب و بهبود سالمت افراد است. 151 مثال‌های کاربردی: برنامه‌های آموزشی برای پیشگیری از بیماری‌های واگیردار مانند ایدز و ماالریا برنامه‌های آموزشی برای ارتقای بهداشت مادر و کودک برنامه‌های آموزشی برای تغذیه سالم برنامه‌های آموزشی برای مدیریت بیماری‌های مزمن مدل برنامه‌ریزی آموزشی WHOبه عنوان یک چارچوب جامع و کارآمد برای طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی در حوزه سالمت و بهداشت شناخته شده است و در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. 152 روشهای آموزشی نوین 153 آموزش نوین چیست؟ بهره‌گیری از آموزش نوین به‌معنای استفاده از روش تدریسی است که بیشتر بر آموزش بهبود رفتار عقالنی دانش‌آموزان با استفاده از ایده‌های مختلف جدید و بدیع متمرکز است تا اینکه آن‌ها را وادار به بازخوانی سرفصل‌های امتحانی بکند. روش تدریس جدید که ما آن را روش تدریس نوین می‌نامیم بیشتر مبتنی بر فعالیت است و ذهن یادگیرنده را متمرکز می‌سازد تا به طور کامل در فرایند یادگیری درگیر شود .در روش تدریس نوین ،آموزش و برنامه‌ریزی درسی به گونه‌ای انجام می‌شود که یادگیرنده در محور آن قرار گیرد. 154 از این طریق ،فراگیران به طور فعال در کل فرایند آموزش شرکت می‌کنند تا دانش خود را ایجاد و مهارت‌های خود را تقویت کنند. از سوی دیگر ،مربی یا معلم فقط دانش‌آموزان را هدایت و راهنمایی می‌کند تا بر اهداف موضوع تمرکز کنند .همه‌ی اینها با درگیر شدن در فعالیت‌ها و با اتخاذ روش‌های نوین آموزش انجام می‌شود. تقاضای جدید عصر یا نیاز روز دانش‌آموزان ،پذیرش روش‌های آموزشی معاصر است که به کاهش رقابت بین دانش‌آموزان ،ارتقای همکاری و تقویت فضای مطالعه‌ی سالم کمک می‌کند. 155 در روش‌های تدریس نوین برخالف روش‌های سنتی ،معلم‌ها و مربی‌ها دانش‌آموزان را دارای سطح یکسانی از توانایی یادگیری و ادراک نمی‌دانند و به‌صورت یکسان با آن‌ها رفتار نمی‌کنند. روش‌های تدریس نوین مبتنی بر معلم (معلم‌محور) نیستند ،بلکه تمرکز بیشتر بر استفاده از روش‌هایی مانند بحث‌های گروهی ،نمایش و نقش‌آفرینی و فعالیت‌های عملی و مشارکتی است. روش‌های تدریس همچنان در حال تکامل هستند. نوآوری‌های بی‌شمار تکنیک‌های آموزشی ،درک بهتر یادگیری دانش‌آموز و رویکردهای جدید برای استراتژی‌های تدریس به این معنی است که جعبه‌ی ابزار شما بسیار بزرگ‌تر از تخته سیاه و گچ است. 156 18روش تدریس نوین ت ا اینج ا مشخ ص ش د ک ه برای بهره‌گیری از مزایای روش‌های تدری س نوی ن بای د ضمن بهره‌گیری از تازه‌ترین ابزار و روش‌های فعالیت‌محور آموزشی ،تمایزات ادراکی و شیوه‌های یادگیری متمایز دانش‌آموزان را نیز در نظر گرفت. در حقیقت همگام با تغییر اهداف آموزش ی در جامعه و نیازهای متفاوت دانش‌آموزان در موقعیت‌های اجتماعی و کاری خود در بزرگسالی ،روش‌های آموزش نیز باید متحول شوند. در ادامه 18روش شناخته‌شده‌ی تدریس نوین معرفی شده است: 157 ( )1آموزش مستقیم ‏ مناسب برای تمام سنین ،البته زمانی که با روش‌های آموزشی دیگر ترکیب شود. ‏ آموزش مستقیم زمانی رخ می‌دهد که شما مفاهیم و مهارت‌ها را به طور صریح به دانش‌آموزان منتقل می‌کنید. ‏ اگرچه ممکن است عجیب به نظر برسد که فهرستی از روش‌های تدریس نوین را با تکنیکی که برای صدها سال پایه و اساس آموزش سنتی کالس درس بوده است ،آغاز کنیم ،اما باید بدانید آموزش مستقیم به شما اجازه می‌دهد تا استراتژی‌های آموزش نوین را در سطح‌های مختلف تدریس خود الیه‌بندی کنید. ‏ آموزش مستقیم وقتی با راهبردهای آموزشی جدید و فعالیت‌محور ترکیب شود ،ابزار مفیدی برای تقویت درک دانش‌آموزان است .این نوع آموزش می‌تواند شامل انواع سخنرانی‌ها و فیلم‌های آموزشی تا برگزاری کارگاه‌ باشد. 158 ( )2کالس‌های درس معکوس ‏ مناسب برای :اواخر ابتدایی و باالتر ،یا برای هر دانش‌آموزی که می‌تواند مستقل کار کند. ‏ معموالً اینگونه است که دانش‌آموز باید تکالیف را در خانه انجام دهد و در مدرسه به سخنرانی معلم گوش و هوش بسپارد .اما در کالس‌های درس معکوس ،دانش‌آموزان اطالعات را در خانه و به صورت شخصی جذب می‌کنند و از زمان کالس برای یادگیری عملی و حل مسئله با هدایت‌گری و تسهیل‌گری معلم ،استفاده می‌کنند. ‏ از این نوع کالس به‌عنوان یادگیری ترکیبی نیز یاد می‌شود .کالس‌های درس معکوس از نوآوری‌ها و فناوری جدید استقبال می‌کنند و فعالیت‌های یادگیری حضوری را در اولویت قرار می‌دهند تا مشارکت دانش‌آموزان را تقویت کنند. ‏ این روش به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا با سرعت خودشان حرکت کنند و به معلم زمان بیشتری می‌دهد تا در ص ورت نیاز ،پشتیبان ی انفرادی ارائ ه دهید .هنگامی که این روش ب ا تکنیک‌هایی همچون یادگیری تجرب ی یا یادگیری مبتنی بر سوال و جواب ترکیب می‌شود ،کالس‌های درس معکوس می‌توانند تجربه‌ی عملی ارزشمندی برای دانش‌آموزان باشند. ‏ در این روش ،دانش‌آموزان قبل از کالس با مطالب آموزشی آشنا می‌شوند و سپس برای عمیق‌تر کردن درک از طریق بحث با همساالن و فعالیت‌های حل مسئله که توسط معلمان تسهیل می‌شود ،درگیر فرایند آموزش و یادگیری می‌شوند. 159 ()3 آموزش حسی مناسب برای :همه‌ی سنین آموزش حس ی ی ک س بک آموزش خاص اس ت ک ه ب ه عنوان یادگیری لمس ی نی ز شناخته می‌شود .یادگیرندگان این روش زمانی اطالعات را به بهترین شکل دریافت می‌کنند که از طریق نمایش‌های عملی ،یادگیری فعال و ساختنی ارائه شود. یادگیری حس ی ی ک روش آموزش ی مدرن عال ی برای همه‌ی یادگیرندگان اس ت زیرا به دانش‌آموزان راه‌های بیشتری برای کشف مفاهیم و به دست آوردن تجربیات عملی و واقعی در محیط یادگیری خود می‌دهد که منجر به نتایج یادگیری بهتر می‌شود. 160 ( )4آموزش مبتنی بر بازی‌وارسازی ‏ مناسب برای :همه سنین ،بسته به نوع بازی ‏ یادگیری مبتنی بر بازی‌وارسازی ( ،)Gamificationیک روش آموزشی نوین است که از قدرت بازی‌های رایانه‌ای برای تعری ف و پشتیبان ی از نتای ج یادگیری اس تفاده می‌کند .یادگیری مبتنی بر بازی‌وارسازی در واقع از بازی‌ها برای آموزش استفاده می‌کند ،برخالف برنامه‌های بازی عادی که از عناصر بازی مانند تابلوهای امتیازات و رقابت برای ایجاد انگیزه در یادگیری استفاده می‌کنند ،بازی‌های آموزشی تعامل را ترویج می‌کنند ،پاداش‌ها و بازخوردهای فوری ارائه می‌‌دهند و از قدرت رقابت سالم استفاده می‌کنند تا بچه‌ها را برای یادگیری هیجان‌زده نگه دارند. ‏ دانش‌آموزان امروزی بازی‌ها ،به ویژه بازی‌های دیجیتال را از نزدیک درک می‌کنند .ابزارهای آموزش نوین می‌توانند عشق آن‌ها به بازی‌های ویدیویی را به عشق به یادگیری مبدل کند ،چه در مدرسه باشند و چه در خانه. 161 ( )5آموزش دانش‌آموز محور ‏ مناسب برای :همه‌ی سنین ‏ آموزش دانش‌آموز محور ،دانش‌آموزان را در تص میم‌گیری در مورد یادگیری خود دخال ت می‌دهد .عالقه‌ی دانش‌آموزان را به کالس درس افزایش می‌دهد و یک چارچوب ارزیابی ایجاد می‌کند تا به آن‌ها کمک کند بفهمند چرا مطالب درسی مهم هستند و چگونه در زندگی روزمره جای می‌گیرند. ‏ خوب یا بد ،اینترنت راه‌های جدیدی برای دریافت اطالعات و تعامل با جهان رو به سوی دانش‌آموزان باز کرده است .آموزش دانش‌آموز محور کمک می‌کند: ‏ ابزارهایی را که برای درگیر شدن با موضوعات جدید نیاز دارند به دانش‌آموزان بدهید ‏ بین موضوعات ارتباط برقرار کنید و مهارت‌های حل مسئله را در دانش‌آموزان تقویت کنید ‏ مستقیماً دروس کالس را با آنچه دانش‌آموزان در خارج از مدرسه تجربه می‌کنند ،مرتبط کنید. 162 ( )6آموزش معلم محور مناسب برای :ابتدایی و باالتر -دانش‌آموزان جوان‌تر ممکن است برای متمرکز ماندن به تعامل عملی بیشتری نیاز داشته باشند آموزش و یادگیری معلم محور بیشتر شبیه به تدریس در کالس‌های سنتی است .دانش‌آموزان عمدتاً به‌طور مستقل از طریق سخنرانی‌ها یاد می‌گیرند و دستورالعمل‌ها و سرفصل‌های واضحی را از یک مقام مرکزی (معلم) دریافت می‌کنند. مانند آموزش مستقیم ،یادگیری معلم محور برای ایجاد پایه‌ای برای کارهای دیگر ،مفید است .اکثر کالس‌های نوین به دالیل خوبی ،همکاری ،فعالیت‌های عملی و گروهی و کاوش دانش آموزان را در اولویت قرار می‌دهند .با به‌کارگیری برخی تکنیک‌های تدریس نوین در یک کالس معلم‌محور نیز می‌توان به دانش‌آموزان احساس موفقیت و مسئولیت‌پذیری شخصی داد. 163 ()7 آموزش مبتنی بر تحقیق مناسب برای :دبیرستان و باالتر یادگیری مبتنی بر تحقیق ،روشی آموزشی است که کنجکاوی دانش‌آموز و تحلیل مستقل را در اولویت قرار می‌دهد .دانش‌آموزان تالش می‌کنند تا پاسخ یک سؤال یا مسئله‌ی باز را بیابند و از اس تدالل مبتنی بر شواه د و مهارت‌های ح ل مس ئله برای رسیدن به یک نتیجه‌ی قابل دفاع استفاده‌کنند. به عنوان یک معلم ،نقش شما این است که دانش‌آموزان را فراتر از کنجکاوی صرف ،به سمت تفکر انتقادی و فهم سوق دهید ،آن‌ها را تشویق کنید که سؤال بپرسند و در حین تحقیق از آن‌ها حمایت کنید. 164 ( )8آموزش شخصی‌سازی شده مناسب برای :ابتدایی و باالتر آموزش و یادگیری شخصی‌سازی شده یک رویکرد آموزشی است که یادگیری را بر اساس نیازها، عالیق و توانایی‌های دانش‌آموزان تنظیم می‌کند .استفاده از این روش به معلم کمک می‌کند تا آموزش را برای هر دانش‌آموز متمایز کند و به آن‌ها کمک کند تا به تسلط برسند. آموزش شخصی‌سازی شده به دانش‌آموزان در همه‌ی سطوح کمک می‌کند تا مهارت‌هایی حیاتی را برای داشتن یک آینده‌ی اجتماعی و شعلی موفق به دست بیاورند .اگر دانش‌آموزان از این نوع آموزش بهره‌مند شوند ،در بزرگسالی ،فارغ از شغلی که دارند ،مهارت‌های ارتباطی ،انگیزه و عزت نفس بیشتری خواهند داشت. 165 ( )9آموزش پروژه محور ‏ مناسب برای :ابتدایی و باالتر ‏ یادگیری پروژه محور یک روش آموزشی دانش‌آموز محور برای تشویق یادگیری از طریق سواالت یا چالش‌هایی در دنیای واقعی است. ‏ وقتی از این روش استفاده می‌کنید ،سواالتی که برای دانش‌آموزان مطرح می‌کنید ،باید: ‏ با پایان باز باشند ‏ ش مربوطه را به کار گیرند دانش‌آموزان را تشویق کنند تا مهارت‌ها یا دان ‌ ‏ به دانش‌آموزان اجازه دهد تا رویکردهای خود را برای پاسخگویی و ساختن محصول اتخاذ کنند ‏ شما موضوع ،روش تحقیق و هر گونه مواد تکمیلی را به دانش‌آموزان می‌دهید و آن‌ها می‌روند و کار می‌کنند – در ص ورت نیاز با حمای ت شما .ه ر بار کمی متفاوت ب ه نظر می‌رس د ،اما یادگیری مبتن ی بر پروژه به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا تفکر انتقادی و مهارت‌های بین رشته‌ای را با تجربه‌ی دنیای واقعی که تا پایان عمر از آن‌ها استفاده خواهند کرد ،توسعه دهند. 166 ( )10آموزش مبتنی بر حل مسئله مناسب برای :ابتدایی و باالتر آموزش مبتنی بر مسئله مانند یادگیری پروژه محور است ،با یک تفاوت عمده :در ابتدای یک مبحث ،قبل از اینکه برخی از مفاهیم مرتبط به دانش‌آموزش آموزش داده شود ،مشکل را به او می‌دهد .دانش‌آموزان ی ک س وال باز دریاف ت می‌کنن د و س پس اطالعات و منابع خود را پیدا می‌کنند .نقش معلم نیز ارائه‌ی مطالب ،راهنمایی در صورت نیاز و توضیح فرایند ارزشیابی است. یادگیری مبتنی بر مسئله به ایجاد یادگیرندگان خودراهبر کمک می‌کند و به راحتی می‌توان آن را ب ا نیازه ا و س بک‌های یادگیری ت ک ت ک دانش‌آموزان شخص ی‌سازی کرد. ل مسئله در دانش‌آموزان دبیرستانی با توجه به اینکه باید برای آغاز تحصیالت تقویت مهارت‌ ح ‌ دانشگاهی و برعهده گرفتن نقش‌های مهم‌تر در زندگی آماده می‌شوند ،اهمیت زیادی دارد. 167 ( )11آموزش مشارکتی مناسب برای :ابتدایی و باالتر آموزش مشارکتی به نوعی مانند یک دسته گل ُرز است – در حالی که ممکن است همه‌ی ُرز‌ها به تنهایی رنگ و شکل یکسانی داشته باشند ،یک دسته گل یشتر از اجزای آن ،می‌درخشد. در آموزش مشارکتی ،دانش‌آموزان روی یک موضوع مشترک کار می‌کنند و همان اقدامات را انجام می‌دهند که به صورت انفرادی انجام می‌دادند ،اما با هم کار می‌کنند تا عملکرد گروه و یادگیری را تقویت کنند .این یک تالش هماهنگ برای یافتن پاسخ ،تحقیق یا ایجاد محصول نهایی است که هر یک از اعضای گروه به طور مساوی در آن مشارکت دارند. دانش‌آموزان در ه ر س نی بای د بدانن د چگونه ب ا همس االن خود کار کنن د و یادگیری مشارکتی می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا مهارت‌های ارزشمند تیم‌سازی را شروع کنند. 168 ( )12آموزش مبتنی بر همکاری مناسب برای :ابتدایی و باالتر اگر آموزش مشارکتی یک دسته گل ُرز باشد ،آموزش مبتنی بر همکای دسته‌ای از گل‌های وحشی است – هر یک از گل‌ها منحصر به فرد هستند ،اما به ساختن چیزی زیبا کمک می‌کند. در پروژه‌های یادگیری مبتنی بر همکاری ،هر دانش‌آموز نقش متفاوتی را در یک فعالیت گروهی ساختاریافته ایفا می‌کند و سهم منحصر به فردی در موفقیت گروه دارد .نقش شما به عنوان معلم تسهیل گروه‌ها و هدایت تحقیقات آن‌ها است. مانند آموزش مشارکتی ،یادگیری مبتنی بر همکاری به دانش آموزان می‌آموزد که تالش هر یک از اعضای گروه برای موفقی ت فردی و گروهی مهم اس ت .ای ن ام ر همچنین دانش‌آموزان را تشویق می‌کند تا یکدیگر را توانمند کنند و در قبال کار خود پاسخگو باشند. 169 ( )13آموزش مبتنی بر تفکر مناسب برای :ابتدایی و باالتر در آموش مبتنی بر تفکر ،شما به صراحت به دانش‌آموزان یاد می‌دهید که چگونه از مهارت‌های تفکر انتقادی و خالق در چارچوب دروس روزمره استفاده کنند. برای اینکه آموزش و یادگیری مبتنی بر تفکر مؤثر باشد ،مربیان باید آن را مستقیماً در برنامه‌ی درسی و برای همه‌ی دروس قرار بدهند – خواه مسئله درک مفاهیم مهم ریاضی باشد یا سوگیری در مطالعه‌ی دروسی همچون فارسی. مهارت‌های تفکر انتقادی و خالق به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا سواد رسانه‌ای را تقویت کنند و همه‌ی اطالعاتی را که روزانه دریافت می‌کنند را بهتر درک کنند. 170 ( )14آموزش مبتنی بر شایستگی ‏ مناسب برای :همه‌ی سنین ‏ مهم نیست که از چه روش تدریسی استفاده می‌کنید ،آموزش مبتنی بر شایستگی باعث می‌شود که هر دانش‌آموزی قبل از رفتن به موضوع ،فصل یا حتی صفحه بعدی ،مهارت‌های الزم را کسب کند .در واقع معلمی که از چنین روشی استفاده می‌کند ،برای تمامی دانش‌آموزان ،حق برابری برای دریافت آموزش قائل است. ‏ این روش تمرکز را از حفظ کردن مطالب درسی خارج می‌کند و به دنبال آن است که دانش‌آموزان از طریق کاربرد عملی دروس ،درک عمیقی از آن‌ها ب ه دست بیاورند .برای ارتقای برابری در کالس و کمک به دانش‌آموزان برای تبدیل شدن به یادگیرندگان بهتر در طول زندگی ،این استراتژی با یادگیری شخصی‌سازی شده همراه است .چرا که فقط با درک سبک‌های یادگیری متفاوت دانش‌آموزان و درنظر گرفتن نقاط قوت و ضعف هر دانش‌آموز ،می‌توان برابری آموزشی را در کالس محقق کرد. 171 ( )15آموزش مبتنی بر بحث ‏ مناسب برای :دبیرستان و باالتر ‏ در آموزش مبتنی بر بحث ،در حالی که دانش‌آموزان در گروه‌های کوچک درباره‌ی مشکالت صحبت می‌کنند، شما به‌عنوان معلم بحث را تسهیل کنید. ‏ آموزش و یادگیری مبتنی بر بحث به ترویج تفکر انتقادی و یادگیری مستقل ،دو مهارت ضروری در دنیای مدرن کمک می‌کند .در این روند دانش‌آموزان یاد خواهند گرفت که: تعصب‌ها را پیدا و رفع کنند شواهد را وزن و بررسی کنند از بحث نتیجه‌گیری کنند ‏ این روش به دانش‌آموزان گوش دادن با ذهن باز و محترمانه را می‌آموزد و تعامالت را افزایش می‌دهد .همراه کردن همه‌ی دانش‌آموزان در ای ن روش و برای اولی ن بار می‌توان د دشوار باشد ،ام ا شم ا به‌عنوان معلم و تسهیل‌گر پشتکار داشته باشید تا از مزایای این روش سود ببرید. 172 ( )16آموزش مبتنی بر بازی ‏ مناسب برای :پیش دبستانی ،مهدکودک ‏ آموزش و یادگیری مبتنی بر بازی دقیقاً همان چیزی است که به نظر می‌رسد :یادگیری دانش‌آموز از طریق اجرای یک بازی با پایان باز و تحت رهبری کودک .این یک راه عالی برای کمک به یادگیرندگان کوچک است که در مورد دنیای اطراف خود کنجکاو شوند و مهارت‌های اجتماعی حیاتی را توسعه دهند. ‏ یادگیری مبتنی بر بازی فقط یک کار کالسی نیست ،بلکه باید خودمختار و نسبتاً بدون ساختار باشد تا به ساختن این موارد کمک کند: ‏ خیال پردازی ‏ مهارت‌های تفکر انتزاعی ‏ مهارت‌های زبانی برای بازی گروهی ‏ آگاهی از جهان طبیعی 173 ( )17آموزش خدمت محور مناسب برای :دبیرستان و باالتر در این روش دانش‌آموزان با تجربه‌ی عملی ،فرصتی برای ایجاد تغییرات مثبت در جامعه پیدا می‌کنند و نمونه‌های واقعی از برنامه‌ی درسی خود را درک می‌کنند. با به کار گیری این روش ،دانش‌آموزان به طور مثبت به جوامع خود کمک کنند و در مورد اهمیت شهروند خوب بودن می‌آموزند. ‏ راه های زیادی برای اجرا کردن آموزش خدمت محور وجود دارد ،اما یکی از این موارد مشارکت دانش‌آموزان برای اهدای کتاب‌های خود یا تأمین بودجه برای ساختن کتابخانه در مدارس کم درآمد یا کالس‌های پایین‌تر است .بدین‌ترتیب دانش‌آموزان در سازماندهی رویدادها تمرین عملی خواهند داشت و در مورد اهمیت سوادآموزی نیز یاد خواهند گرفت. 174 ( )18آموزش عاطفی-اجتماعی ‏ مناسب برای :همه‌ی سنین ‏ آموزش عاطفی-اجتماعی فرآیندی است که طی آن افراد ،کودکان و بزرگساالن ،دانش ،خودآگاهی و بهزیستی شخصی را برای ایجاد شایستگی‌های عاطفی هم در تحصیل و هم در زندگی توسعه می‌دهند. آموزش و یادگیری عاطفی-اجتماعی به طور خاص می‌تواند به دانش‌آموزان شما کمک کند: ‏ یک ذهنیت رشد (در مقابل ذهنیت ثابت) ایجاد کنند ‏ روابط مثبت ایجاد کنند ‏ با موقعیت‌های چالش برانگیز کنار بیایند ‏ مدرسه منبع اصلی ارتباط اجتماعی است و محققان بر این باورند که دانش‌آموزانی که مهارت‌های عاطفی- اجتماعی توسعه یافته دارند ،نتایج تحصیلی و اجتماعی بهتری به دست می‌آورند .تعطیلی اخیر مدارس به دلیل همه‌گیری بیماری کرونا باعث شد که دانش‌آموزان بسیاری از تعامالت اجتماعی خود را از دست بدهند، بنابراین تمرکز بیشتر بر مهارت‌های عاطفی-اجتماعی مهم‌تر از همیشه شده است. 175 چرا پیاده‌سازی روش تدریس نوین مهم است؟ جامعه بر اساس روش تدریس به سه گروه تقسیم می‌شود .کسانی که هنوز از روش‌های سنتی تدریس حمایت می‌کنند .گروه دوم طرفدار روش‌های نوین تدریس هستند .گروه سوم هم به ترکیب هر دو روش تدریس معتقد هستند. رشد یک ملت به آموزش صحیح و سیستم‌های تقویت شده بستگی دارد .حتی در دوران مدرن که ابزار زیادی برای ارائه‌ی آموزش وجود دارد ،هنوز در مرحله‌ای هستیم که به روش سنتی تدریس اهمیت بیشتری می‌دهیم .اما برای بهترین نتیجه ،نیاز به ترکیبی از هر دو روش تدریس سنتی و روش‌های آموزشی نوین وجود دارد. افرادی که معتقدند روش‌های نوین تدریس بهتر است با انتقاد از افرادی که از روش‌های سنتی تدریس حمایت می کنند ،مواجه می‌شوند .با این حال ،باید تعادل مناسبی بین استفاده از روش‌های آموزشی سنتی و نوین وجود داشته باشد. 176 از توجه شما سپاسگزارم

200,000 تومان