پاورپوینت
پزشکی و سلامت • بیماریها • تغذیه
پاورپوینت عوامل خطر تغذیه ای در اختلال چربی خون
ب س م ا هلل
الرحمن الرحیم
به نام خدا
عوامل خطر تغذیه ای در اختالل چربی خون
کلسترول چیست؟
• یک ماده طبیعی است که در بدن ساخته می شود.
• 75%کلسترول بدن که در جریان خون قرار دارد توسط
کبد ساخته شده و %25باقیمانده توسط غذاها به بدن
وارد می شود.
• افزایش سطح کلسترول خون برای سالمتی انسان مضر
است ولی سطح طبیعی آن برای ادامه زندگی انسان
الزم است (برای ساخته شدن غشار سلولها و هورمونها)
• یک سوم بالغین در دنیا سطح کلسترول خون باالیی
دارند (گزارش )CDC
• کلسترول باال در شریان های بدن مستقر و روی
هم جمع شده و سبب تصلب شرائین (سفتی
عروق) می شود
• محدود شدن عبور جریان خون و در نتیجه
مشکالت قلبی بعلت نرسیدن خون کافی به قلب
مانند حمالت قلبی وسکته
انواع کلسترول
خونن وعیاز ک لسترولخوناستک ه
• LDLی ا ک لسترولب د :
مایل ه رسوبدر دیواره ع روقب دندارد.
ب
ت
• گلبولهای سفید خون با این نوع کلسترول خون ترکیب شده
و پالک عروقی تشکیل می دهند که سبب تنگی عروق می
شود
• حداکثر میزان قابل قبول آن در افراد در معرض خطر 100
mg/dlاست
• حداکثر میزان قابل قبول آن درسایر افراد mg/dl 130است
• در افرادی که بیماری قلبی دارند این میزان باید به کمتر از
70کاهش یابد
• :HDLک لسترولخوبجلویت جمع ک لسترولب د را درخون م یگ یرد
• هر چه میزان این کلسترول در خون باالتر باشد بهتر است
• مقدار mg/dl 40و باالتر در مردان و mg/dl50و باالتر در زنان می تواند به
کاهش خطر بیماریهای قلبی کمک کند.
• مقدار کمتر از این دو مقدار عامل خطری برای بیماریهای قلبی عروقی می باشد
کلسترول مواد غذایی
• دل ،جگر ،قلوه ،مغز
• کره
• تخم مرغ
• گوشت گوسفند
• پنیر خامه ای
• سبزيجات
• ميوه ها غالت
• حبوبات
صفر
• مصرف غذاهای پرچرب تنها عامل افزایش سطح
کلسترول خون در برخی افراد نیست
• در تعداد زیادی از افراد ،ژنتیک عامل اصلی است
• شکل ژنتیک این بیماری بنام هایپرکلسترولمی
خانوادگی نامیده می شود که سبب کلسترول
خون باال می شود
چه عواملی ،خطر را افزایش می دهند؟
قابل کنترل:
– رژیم غذایی با چربی اشباع باال ،ترانس باال و
کلسترول باال
– مبتال بودن به اضافه وزن و چاقی
– شیوه زندگی نشسته و بی تحرک
غیر قابل کنترل:
– جنس (در زنان پس از یائسگی خطر افزایش می
یابد)
– سابقه خانوادگی
• زنان عموما بعلت هورمون استروژن سطح HDLباالتری دارند (کال سطح
کلسترول خون پایین تری دارند)
• با افزایش سن ،سطح تری گلیسرید خون افزایش می یابد
• با افزایش سن ،نیاز زنان به رژیم غذایی سالم و وزن مناسب برای مدیریت و
کنترل کلسترول خون افزایش می یابد
کلسترول و کودکان
• سخت شدن عروق از دوران کودکی شروع می شود و می تواند
منجر به بیماریهای قلب عروقی در بزرگسالی آنان شود
• کودکانی که سابقه گرفتگی عروق قلبی یا هر نوع بیماری قلبی یا
کلسترول باالی خون یا سکته قلبی در والدین یا پدربزرگ و مادر
بزرگهایشان دارند باید کلسترول خونشان کنترل شود
• کودکان باید تشویق به عادات و رفتارهای زیر شوند:
– ورزش منظم
– وزن مناسب و ثابت
– رژیم غذایی سالم و کم چرب
– میوه و سبزی کافی
– درمان فشار خون باال و دیابت در موارد تشخیص داده شده
عوارض کلسترول خون باال
• بیماریهای قلبی
• انسداد مجرای خون توسط پالکهای جدا شده از
رگها و کاهش خون رسانی به مغز و قلب
• حمله قلبی
• سکته مغزی
• مرگ
راههای کاهش کلسترول خون
رژیم غذایی پر فیبرداشته باشید
اثرات مصرف زیاد سبزی و میوه ،غالت کامل ،حبوبات
و دانه ها:
– کاهش LDL
– کمک به کاهش وزن
:خواص فیبر
– احساس سیری طوالنی مدت
– کاهش کلسترول
پروتئین ها را درست و سالم مصرف کنید
مصرف گوشت قرمز را کاهش و مصرف ماهی و گوشت بدون چربی ماکیان را افزایش دهید:
– تمام چربیها و پوست را قبل از پخت از گوشت جدا کنید
– غذاها را بجای سرخ کردن ،آب پز کرده یا با حرارت مستقیم بپرید
– چربی موجود در خورش ها و آبگوشت را قبل از سرو کردن جدا کنید
– تا حد امکان روغن کتلت و کوکو را بعد از پخت بوسیله دستمال یا کاغذهای جاذب روغن بگیرید
– تا حد امکان از مصرف گوشتهای فراوری شده مانند هات داگ ،سوسیس،ژامبون ،ناگت مرغ و گوشت ،حتی با عنوان
«کم چرب» خود داری کنید
– ماهی های چرب مانند سالمون که حاوی امگا 3باالیی هستند سبب
.می شوند HDLکاهش تری گلیسرید خون و تنظیم
– پروتئین سویا برخی اثرات مفید دارد و سبب کاهش LDLو تری گلیسرید
می شود HDLو افزایش
رژیم کم کربوهیدرات مصرف کنید
• کاهش مصرف سیب زمینی و افزایش مصرف دانه ها و
غالت کامل و برنج قهوه ای
• کربوهیدرات برنج سفید ،دانه های سفید(بدون سبوس) و
نان سفید سبب افت سریع قند خون و گرسنگی می شود
– سبب بهبود میزان HDLخون می شود.
– سبب کاهش وزن می شود
– مهم در تولید انرژی
– دارای کیفیت های متفاوت
کاهش وزن
• کمک به کاهش کلسترول LDLو تری گلیسرید
و افزایش ( HDLاضافه وزن و چاقی سبب
افزایش ) LDL
• کاهش فشار خون
• کاهش خطر حمالت قلبی و سکته
• کاهش فشار بر مفاصل و رباط ها
ترک استعمال دخانیات
• سبب کاهش HDL
• افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی و سکته
• با ترک سیگار HDLافزایش می یابد
ورزش
• سبب افزایش HDLتا %6و کاهش LDLتا %10
• 40دقیقه ورزش مانند قدم زدن ،شنا ،دوچرخه سواری به تعداد 3تا 4بار در
هفته ،روی کلسترول خون اثرگذار خواهد بود
• برنامه منظمی برای ورزش داشته باشیم
دارو درمانی برای تنظیم کلسترول خون
• گاهی تغذیه سالم و ورزش منظم برای تنظیم
کلسترول خون کافی نیست
• اغلب در موارد سطح باالی کلسترول ناشی از
نوع وراثتی
• ارجاع این موارد به پزشک برای شروع دارو
درمانی برای پیشگیری از حمالت قلبی و سکته
کلسترول تام
• در تست کلسترول ،کلسترول توتال بدن شامل LDL,HDL, VLDLاندازه
گیری می شود
• مقدار طبیعی آن mg/dl 200و یا کمتر است
• مقادیر باالتر از mg/dl 200به معنی عامل خطر بیماریهای قلبی می باشد.
تری گلیسرید
• نوعی چربی موجود در خون است.
• سطح طبیعی آن کمتر از mg/dl 150است.
• سطح mg/dl 200و باالتر تری گلیسرید در خون می تواند خطر بیماری های
قلبی و سندرم متابولیک که خود عامل خطر بیماریهای قلبی ،دیابت و سکته
است را افزایش دهد.
عوامل خطر زمینه ساز تری گلیسرید باال
– چاقی
– دیابت
– سیگار
– الکلیسم
– بی تحرکی /نداشتن فعالیت بدنی
– ژنتیک
– مصرف زیاد چربی های اشباع
– برخی بیماریها و داروها
راه های کاهش تری گلیسرید خون
• تعادل وزن (چربی های تجمع یافته در بدن منبع تری گلیسرید هستند)
• محدود کردن غذاهای حاوی شکر زیاد (انواع نوشابه ها)حتی میوه های خیلی شیرین
• محدود کردن غذاهای نشاسته ای (نان ،سیب زمینی ،غالت و برنج و )...
• استفاده از چربی های مفید برای سیر شدن (روغن زیتون و روغن مغزدانه ها) برای مهار گرسنگی
• پرهیز از مصرف الکل
• ورزش و تحرک برای جلوگیری از تجمع موضعی چربی
• استفاده از مواد پروتئینی در وعده غذایی
خالصه
• چربی های خون دو نوع هستند :کلسترول و تری گلیسرید
• کلسترول عمدتا در کبد ساخته می شود
• کلسترول باالی خون یا منشا ژنتیک و یا اکتسابی (مواد غذایی) دارد
• عوامل کنترل کننده کلسترول خون علبارتند از :غذاهای پرفیبرمانند میوه ها و سبزی ها ،غالت کامل ،فعالیت بدنی و ورزش،
کاهش وزن
• عوامل افزاینده کلسترول خون :انواع غذاهای چرب ،لبنیات پرچرب ،گوشت قرمز ،کربوهیدراتها ،استعمال دخانیات ،بی
تحرکی ،چاقی
• تری گلیسرید باال زمینه ساز بیماریهای قلبی و سندرم متابولیک است.
• عوامل زمینه ساز تری گلیسرید باال عبارتند از چاقی ،دیابت ،سیگار ،الکلیسم ،بی تحرکی ،ژنتیک ،مصرف زیاد چربی های
اشباع و برخی بیماریها و داروها
• راههای کنترل تری گلیسرید عبارتند از :کنترل وزن ،محدود کردن مصرف چربی های اشباع ،مواد شیرین و نشاسته ای و
ورزش
موفق باشید
32,000 تومان