صفحه 1:
|
صفحه 2:
نعل درگاه
استاد مربوطه
ا
:نیم سال تحصیلی.
صفحه 3:
نعل درگاه
نعل ترگاه به قطعه چوب یا تیرکی (فلزی) گفته میشود که در قسمت فوقانی پنجره و درب گذاشته میشود و وظیفه آن تحمل بار آجر و
سایر اجزا فوقانی میباشد.
https.ifa.wikipedia.org,
https://asreahan.com, https://mag, bamatabam.com
صفحه 4:
عکس شماره 6 - اجرای تم دركاء
httpuparsdarbin
صفحه 5:
نعل درگاههایی که معمولاً تزئین میشوند فرسب نامیده میشوند.
رسب افقی نمایان در معماری باستانی است که روی سرستونها و زیر افریز (حاشیه افقی کتیبه) قرار دارد.
در معماری ایران باستان سر ستونهای چندگانهای (دالی (عقابی)» گاودیس؛ و کلهشیری) میساختند و روی این سر ستونها را با پالارها و
سپس فرسب میپو
به فرسبهایی که بار سقف را بر پایهها توزیع میکند معمولاً نعل درگاه گفته میشود.
https.ifa.wikipedia.org,
عکس شماره 6 - فرسب
https.ifa wikipedia org
صفحه 6:
تعل درگاهیها تیرهایی هستند که جهت انتقال بارهای ثقلی قسمت بالای بازشو به دیوارهای طرفین بازشو به کار میروند. از جمله موارد
ضعف که در ساختمانهای ساخته شده خشتی دیده میشود» عدم وجود نعل درگاه یا امتداد نیافتن نعل درگاه بر روی دیوارهای طرفین
بازشو میباشد که در نهایت باعث تخریب دیوار خواهد شد.
دو انتهای نعل درگاهی باید در بالای ستون یا دیوارها به گونهای قرار داده شود که وزن روی نعل درگاهی تماما به ستونها و یا دیوارها
منتقل شود. به سطحی از دیوار یا ستون که دو انتهای نعل درگاهی روی آن قرار میگیرد؛ تکیهگاه میگویند. هر چه درگاهی عریضتر
باشد, به همان نسبت نعل درگاهی نیز عریضتر خواهد بود و بار بیشتری را تحمل میکند. حداقل ارتفاع نعل درگاهیها برابر ۱۵
سانتیمتر است. نحوه پخش بار بر روی نعل درگاهیهای اجری به شکل یک مثلث و با زاویه ۶۰ درجه است.
(۲9
عكس شماره 6 - تعل درگاه
https.ifa wikipedia org
صفحه 7:
انواع نعل درگاه
در حالی كه چوب هنوز در توسعه خانهها استفاده مىشودء مواد سنكين ترء به عنوان مثال» بلوک» بتن» و سنك نيز میتوانند مورد استفاده
قرار گیرند. به ویژه در مورد سازه های تجاری. بنابراین» استفاده از نعل درگاه فولادی هم به طور فزاینده ای شناخته شده است. بسته به
هزینه و در دسترس بودن مصالح» از مصالح مختلفی برای ساخت نعل درگاه استفاده میشود. نعل درگاهها با توجه به عناصر توسعه آنها به
انواع زیر طبقه بندی میشوند:
نعل درگاه چوبی
©- نعل دركاه سنكى
©- نعل دركاه بتن أرمه
4- نعل دركاه أجرى
نعل درگاه آجری تقویت شده
نعل درگاه فولادی
https.civiltoday. com;
صفحه 8:
نعل درگاه چوبی
نعل درگاههای چوبی چاشنی ترین نوع نعل درگاه هستند. آنها اساساً در مناطق تپه ای که در آن الوار در دسترس است استفاده میشود. اما
در مناطق باز؛ استفاده از چوب به دلیل هزینه قابل توجه و دسترسی به مواد امروزی محدود شده است. اگر باید تقسیم کنندههای بزرگ
بیشتری وجود داشته باشده نعل دراه الواری از دو قطعه چوبی ساخته میشود که تا حد امکان با کمک قطعات جداکننده چوبی اجتناب شود.
گاهی اوقات؛ نعل درگاههای چوبی با چیدمان صفحات فولادی ملایم در بالا و پایه خود تقویت میشوند. به اين گونه نعل درگاههاء نعل
درگاههای فلچ شده می گویند. چند معایب دیگر هم دارد:
- دوام کمتری دارد.
- الوار از آنجایی که قابل احتراق هستند در برابر آتش آسیب پذیر هستند.
- این نعل درگاهها از نظر ساختاری ضعیف هستند.
- بدون تهویه مناسب» چوب موظف به پوسیدگی است.
iviltoday.com;
https:
صفحه 9:
عكس شماره © - دتايل نعل دركاه جوبى
۱ /
صفحه 10:
نعل درگاه سنگی
تکههای مستطیلی سنگ را میتوان به عنوان نعل درگاه استفاده کرد. اين نوع نعل درگاه عمدتاً در منطقه ای که سنگ به وفور در دسترس
است استفاده می شود . از نعل درگاه سنگی صرفاً در ساختمانهای کوهستانی استفاده می شوند زیرا وزن آنها بسیار زیاد است و به دلیل در
دسترس نبودن مواد دیگر برای ساخت آنها است. نعل درگاههای سنگی بايد با توجه به درک لایه بندی مشخصه مورد استفاده قرار گيرند.
ضخامت نعل دركاه سنكى عامل مهمى در طراحی آن است. به عنوان یک قاتون انگشت شست» ضخامت 6 سانتی مثر در نظر گرفته می
شود و به آزای هر 000 سانتی متر طول دهانه و حداقل ضخامت بايد © سانتى متر باشد. اين نوع نعل درگاه سفت و محکم خواهد بود. نعل
درگاه سنگی معایبی نیز دارد:
- هزينه بالاى أن و ثانيا ناتوانى أن در تحمل تنش عرضى بيش از حد.
-.به دليل ماهيت كششى ضعيفى كه ذارند» در ساختمانهایی که بارهای ارتعاشی بر سازه وارد می شوند» استفاده نمیشوند.
- استقرار آنها در شهرها دشوار است زیرا حمل و نقل آن یک کار بسیار پیچیده است.
0 0 ۵
صفحه 11:
ia)
77
3
sno تاه
عکس شماره (6- نعل درگاه سنگی عکس شماره (10) - دتایل نعل درگاه سنگی
https://civiltoday.com, attps://theconstruct
صفحه 12:
صفحه 13:
نعل درگاه بتن مسلح
در حال حاضر استفاده از نعل درگاههای بتن مسلح بسیار رایج است. در این نوح از آرماتور برای غلبه بر مشکل شکل پذیری کم در بتن
استفاده میشود. آنها در ساختارهای امروزی توسعه يافته اند و برای بارهای سنگین و دهانههای بزرگتر مناسب هستند. ضخامت آنها در
حدود 0 سانتی متر برای هر متر حفظ میشود. به طور کلی» نعل درگاههای بتنی سیمانی مسلح پیش ساخته زمانی استفاده مى شود که
دهانه نعل درگاه كوجكتر باشد. عرض نعل دركاه بايد با عرض ديوار برابر باشد. عمق نعل دركاه به طول دهانه و بزرگی بارگیری بستگی
دارد. بتن» اكرجه در فشار قوى استء اما در برابر تنش كششى شكننده است» بنابراين از ميلكردهاى تقويت كننده اصلى در بايين برای
مقاومت در برابر تنش كششى استفاده مى شود. اين نعل دركاه جند مزيت دارد:
- أنها بادوام؛ سفت و محكم و قوى هستند.
- نعل درگاه بتن مسلح خواص ضد حریق دارد.
- آنها مقرون به صرفه و در ساخت آسان هستند.
صفحه 14:
نکات مربوط به نعل درگاه بتن مسلح
استفاده از نعل درگاه تنها برای بارهای جانبی نیست و فواید دیگری نیز دارد:
)- اجراى نعلدركاه بر روى تمام دیوار در ساختمانهای کوچک و یک طبقه موجب کمتر شدن ترک خوردگیهای دیوار در اثر
انبساطهای حرارتی؛ آثرات خزش؛ جمع شدگی و نشست میشود.
-~O همچنین در ساختمانهای یک طبقه؛ وزن سازه به طور یکنواخت در سطح توزیع نمیشود» وجود نعل درگاه به توزیع یکپارچه بار»
کمک شایانی میکند و ترک خوردگی دیوار را به حداقل میرساند.
©- آسیب پذیری سازههای کوچک در هنگام وقوع زلزله شدید است؛ در صورت !
فاده از نعلدرگاه میتوان رفتار سازه را یکپارچه
کرد و از میزان آسیب پذیری کاست.
در هنگام وقوع حوادث سيلى و فشار آب بر ديوارههاء ستفده از نعلدرگاهباعث افزايش پایداری جانبی دیوار میشود.
https://asreahan.com/
صفحه 15:
عکس شماره 60 - نعل درگاه بتن مسلح
hitps:/www.beesleyandfildes.co.uk/
صفحه 16:
صفحه 17:
Sra eke
عکس شمار+065 - جزئیات تم بتتی زوی پنجزء
صفحه 18:
نعل درگاه آجری
نعل درگاههای آجری با آجر درجه یک سخت و خوب سوخته ساخته مى شوند. میتوان آن را به صورت آجر در انتها؛ آجر در لبه و
آجرهای شیاردار به صورت افقی روی دهانه ها قرار داد. اين نوع نعل درگاه زمانی استفاده می شود که دهانه کوچک (کمتر از 4 متر) با
بارهای سبک باشد. عمق آنها بسته به دهانه از (40 سانتی متر (ضخامت یک آجر) تا 000 سانتی متر متغیر است.
https:iciviltoday.com,
IRA
۳
7
WY
عكس شماره 06 - نعل دركاه أجرى
https://www.getpowerplay.in,
صفحه 19:
نعل درگاه آجری تقویت شده
بارهای سنگین و طول دهانه قابل توجه بیشتر از مشکلات نعل درگاههای آجری است. با استفاده از میلگردهای تقویت کن
موارد غلبه کرد. بنابراین نعل درگاههای آجری تقویت شده.
درگاههای آجری تقویت شده برابر با ID سانتی متر یا مضرب (40 سانتی متر (یا ضخامت یک آجر) است. چیدمان آجرها باید به گونه ای
باشد که در طول بین آجرهای مجاور فضای کافی برای قرار دادن میلگردهای فولادی نرم به عنوان آرماتور وجود داشته باشد.
له مىتوان بر اين
پیشتری نسبت به نعل درگاههای آجری فراهم می کنند. عمق نعل
(0 ۵
صفحه 20:
میلگرد بستر
قسمت بتنی نعل درگاه
میلگرد آرماتوربندی
as
عکس شماره ۲۸) - نعل درگاههای آجری تقویت شده
https://asreahan.com,
صفحه 21:
نعل درگاه فولادی
نعل درگاههای فولادی میتوانند زمانی مناسب باشند که بارها روی هم سنگین و شکاف های بازشونده قابل توجه باشند. نعل درگاههای
فولادی زمانی ارجحیت دارند که عمق نعل درگاه نقش اساسی داشته باشد زیرا طراح نمی تواند عمق تعل درگاهها بتن آرمه را به دليل
بارهای سنگین نادیده بگیرد. اين نعل درگاهها شامل بخشهای کانالی یا تیرچههای فولادی نورد شده یا مقاطع کانالی هستند که به صورت
مجزا یا ترکیبی از دو یا سه واحد استفاده می شوند. بسته به نیازه نع درگاه میتواند یک بخش یا ترکیبی از دو یا چند باشد. تک تبرچه
فولادی یا در بتن تعبیه شده است یا با سنگ روکش شده است تا عرض دیوار را حفظ کند. ترکیبی از دو یا چند واحد توسط جداکننده لوله در
کنار هم در موقعیت قرار می گيرند. تسکین با آب در هر صورت به مدت ده روز انجام می شود. نعل درگاه فولادی مزایای زیادی دارد:
- از نعل درگاههای فولادی می توان برای کمک به بارهای سنگین تر روی جداسازیهای برجسته تر بدون نیاز به تغییر یا تقویت استفاده
كرد
- نعل درگاههای فولادی در برابر زنگ زدكى؛ فرسايش غير قابل نفوذ هستند.
- نعل درگاههای فولادی کاربردی تر و کار کمتری دارند.
۱۵۵/۱۷۵2۷ ۵
صفحه 22:
Se شماره dO - نعل درگاه فولادی
صفحه 23:
عکس شماره 6 - اجرای نعل درگاه فولادی
httos://www.metrosteel.com.au/
صفحه 24:
نعل دركاه فلزى
نصب این نوح از پروفیلها تقریبا اسان است و در سازههایی با اسکلت فولادی و بتنى قابل اجرا است. در واقع همانطور كه از نامش معلوم
است؛ نعل درگاه فلزی متشکل از دو تیرآهن است که به یکدیگر وصل شدهاند
به طور مثال نعل درگاه عکس شماره 40 از دو نبشی تشکیل شده که به اندازه ضخامت دیوار از هم فاصله گرفتهاند. برای اتصال اين دو
.قطعه از جوشكارى بايد استفاده كرد
.يس از نصب نعل دركاه فرآيند ديوار جينى ادامه بيدا مىكند و ديوار ساخته مىشود
https://academyofcivil.com/
صفحه 25:
اعكس شماره (0©- نعل دركاه فلزی
https.iacademyofcivileom
صفحه 26:
نقشه جزئیات نعل درگاه در دیوار آجری [جزئیات نعل درگاه فلزی]
Ly
جزئيات نعل دركاه در ديوار أجرى [جزنيات نعل دركاه فلزى]
httos://archicon اک
صفحه 27:
سور اجرى ميق متخت بورق
PO se اما
See eS
atte do iota
ترش Be ميت ميقت ند
Denied ToS
ewe
شارهيق حدق ed مت ری
ahr مج هتخت رو
eet ett ste ا-
سس تس موی ی
و
ht مت
مارگ
| ite اجنت عرض
habla
and
1 مرا جستد كي مشر شت متكا قل على دوخت , داخل اث اجو ود
عكس شماره ©© - نقشه جزئيات نعل دركاه در ديوار أجرى [جزنيا
انعل دركاه فلزی]
httos://archicon Jr
صفحه 28:
نعل درگاهی قوسی
یکی دیگر از روشهایی که در گذشته برای انتقال بار بالای درگاهها مورد استفاده قرار میگرفت» استفاده از نعل درگاهی قوسی شکل بود.
این نوع از نعلهای درگاهی را میتوان در بسیاری از سازههای قدیمی مانند ساختمانها و پلها مشاهده کرد. امروزه نیز در بسیاری از
سازههایی که با معماری سنتی ساخته شدهاند استفاده از اين نوع نعل درگاهی مشاهده میشود.
https.iwiki kargosha.com)
عکس شماره 6363 - نعل دركاهى قوسى
https.\wiki kargosha. com,
صفحه 29:
ابعاد نعل درگاه
- عرض نعل درگاه باید با میزان ضخامت دیوار بالایی برابر باشد؛ یعنی اگر ضخامت دیوار بالای نعل درگاه ۲۰ سانتیمتر است» عرض
آن نیز باید ۲۰ سانتیمتر باشد.
- اين عضو سازهای باید مقاومت خوبی جهت تحمل وزن دیوار روی خود داشته باشد.
چرا که خیز بالای نعل سیب وارد شدن فشار به در و پنجره شده و در نتیجه آنها را کچ و کوله میکند.
استفاده از نعل درگاه با نبشی به حالت پاباز با وصل کردن تکههای آرماتور یا تسمه از مقاطع متداول و اقتصادی در تهیه این عضو
سازهای است.
httpssiacademyofcivil.com)
صفحه 30:
عکس شماره 01 - ابعد تعل درگاه
۱
صفحه 31:
- ارتفاع مناسبی را برای کار انتخاب کنید تا سرگیر نباشد.
- عرض استاندارد پشت تا پشت چارچوب در اتاق حدوداً برابر با ۱۰۰-۹۰ سانتیمتر و برای سرویسهای بهداشتی ۸۰ سانتیمتر با
میزان ارتفاع ۲۱۰ سانتیمتر ایده آل است.
- برای چارچوب اصلی دربها که در اندازههای گوناگونی ساخته شده؛ پروفلهای نوع فرانسوی یا مکزیکی رایتر است,
طول هر شاخه پروفیل برابر با ۶۰۶۰ متر بوده و بايد پیش از برشکاری» طرح برش ايدهأل براى كمترين ميزان برت تعیین شود.
05:۵2 016۳۱ ۵۳0
عکس شماره 630 اعد ثمل درگاه
httpssacademyofcivilcom:
صفحه 32:
- وزن هر شاخه پروفیل از نوع مکزیکی که ضخامتی برابر با ۲ میلیمتر دارده در حدود ۲۸ تا ۳۰ کیلوگرم است.
این میزان برای پروفیل رومی برابر با ۲۷-۲۵ کیلوگرم و برای نوع فرانسوی برابر با ۲۵-۲۳۲ کیلوگرم است.
شکم دادن و خیز زیاد در زمان پر کردن پشت چارچوبها و سوراخ شدن پروفیلهای نازک در زمان جوشکاری امکان پذیر است.
- طول نشیمن نعل درگاه بر روی دیوار در هر سمت» در کمترین حالت باید برابر با ۲۵ سانتیمتر در نظر گرفته شود.
۵626۳۷ ۵۳
صفحه 33:
عکس شماره 72( - ابعاد نعل دركاه عکس شماره 06 - ابعاد نعل دركاه
http://www,parinbeton.com, http://www,parinbeton.c
om
صفحه 34:
انواع نعل درگاه به لحاظ نصب
نعل دركاه فلزى:
اجراى اين نوع از نعلهاى دركاهى بسيار ساده است و در اسكلت بندى هاى مختلف ساختمانى مى توان از آنها استفاده كرد. نعلهاى
درگاهی در حقیقت از دو تيرأهن ساخته شده است كه از طريق جوشكارى به هم وصل شده اند.
اين دو تيرآهن بر اساس بارى كه رويشان وارد می شود بايد در فاصله اى مناسب از هم قرار بكيرند. كاهى مواقع براى ساخت اين نعل
هاى دركاهى فلزى از مقاطع دوبل نبشى استفاده مى شود كه با استفاده از ميلكرد يا ورق به هم وصل شده اند. دقت داشته باشيد كه نعل
درگاهی باید به هرحال تحمل وزن دیوار را داشته باشد. در صورتی که کیفیت نعل درگاهی به اندازه كافى خوب نباشد؛ ممكن است كه
فشار زیادی روی کلاف درب و پنجره وارد شود و در نهایت آن را دچار اعوجاج کند.
نکته ی خیلی میمی که وجود دارد این است که ضخامت نعل درگاهی باید با ضخامت دیوار یکی باشد. در ضمن نباید فراموش کرد که
طول نشیمن گاه نعل درگاه بايد از طرفين حداقل ©© سانتی متر در نظر گرفته شود. اين موضوع در خصوص بیشتر نعل های درگاهی
صدق می کند.
۵
صفحه 35:
نعل درگاه بتنی:
در واقع رواج اين نعل درگاه در ساختمان سازی بسیار بالاست. اين نعلها در حقيقت يك تير بتتی است که با استفاده از میلگرد آن را
مقاوم کرده اند. برای انجام اين کار» میلگردها را برش داده و بر اساس طول نعل می برند. سپس با استفاده از دستگاه خاموت آنها را به
هم وصل می کنند و در نهایت نیز عملیات بتن ریزی انجام می گیرد.
نکته ای که در خصوص نعل درگاه بتنی می توان گفت این است که اين نعل هاء پروسه ی ساخت طولانی مدتی دارند. به همین دلیل در
مواردی که وزن دیوار خیلی بالاست استفاده می شود.
https.irastachoob.com)
تعل درگاه آجری:
آجر از پر مصرف ترین مصالح ساختمانی است. در سازههای قدیمی و باستانی نیز از آجر زیاد استفاده شده است. در صورتی که طول
دهانه بیشتر از یک متر نباشد میتوان از نعل درگاه آجری استفاده کرد.
براى انتقال بار به ديكر قسمتهاء باید در دو طرف دهانهبازشو دیوار آجری وجود داشته باشد.
https.jasreahan.com
صفحه 36:
:نعل درگاه آجری تقویت شده با شبکه فولادی
با توجه به اينکه آجر نمیتواد تتشهای کششی موجود در وسط نعلدرگاه را تحمل کند و در صورت وارد شدن تتش, نعدرگاه آجری یا
خرد میشود و یا ترک برمیدارد؛ از میلگرد به همراه آجر استفدهمیکند. همچنین با گذشت زمان بيوند بين ملاث ماسه سيمان و آجر
كيفيت اوليه خود را از دست داده و به مرور زمان تخریب میشود و اين عامل بر ميزان مقاومت سازه تاثير ملموس مىكذارد.
ابا توجه به اين دو دليل؛ به منظور افزايش مقاومت كششى أجرها و افزايش مقاومت ديوار و سازه؛ از آرماتوربندی در داخل دیوار برای
تحمل تنش کششی استفاده میکنند.
میتوان آرماتور یا همان میلگرد بستر را در داخل دیوار و بین رجهای آجر همراه با ملات سیمان قرار داد. میلگردهای مورد استفاده در
اين روشء 0 الی 000 میلیمتر ضخامت دارند.
ترکیب آجر و تیرچه بتنی نیز جزو دسته دس درگاه آجری تقویت شده با شبکه فولادی یا به عبارتی آجز مسلح شده میبلشد.
https.vasreahan.com,
صفحه 37:
نکات نصب نعل درگاه
- قوطیها از پروقیلهای رایچ در ساخت کلاف کاذب درب و پنجره محسوب میشوند. مقاطع قوطی ۶۰*۴۰ و ۱۰۰*۶۰ میلیمتر با توجه
به ابعاد لازم و نوع استفاده از مقاطع پر کاربرد است.
- در صورتی که ستون» کلاف عمود یا وال پست در اطراف بازشوها وجود داشته باشد» نعل درگاه باید به بهترین شکل به آنها وصل
گردد.
این کار توسط جوشکاری به وال پستها در ساختمانهای فولادی و رول بولت یا ایجاد ستونک فولادی در ساختمانهای بتنی امکانپذیر
است.
در صورتی که بخواهید بخشی از ستون را برای به وجود آوردن تکیه گاه تراش دهيد؛ اين كار مجاز نيست.
- از دو تیر آهن برای ساخت نعل درگاه فولادی استفاده شود. همچنین تیرآهنها باید بست اتصال به یکدیگر را داشته باشند. در اين میان از
تیرآهنهایی که وصله دارند» به هيج وجه استفاده نشود.
https:;academyofcivil.com)
صفحه 38:
استفاده شده» باید تکیهگاه مناسبی داشته باشد.
- در صورتی که پایه آجری برای نعلهای درگا
- در صورتى كه مى خواهيد نعل دركاهى شما علاوه بر مقاومت؛ قيمت به صرفه ای هم داشته باشد می توائید از نعل درگاه با نبشی به
حالت پاباز استفاده کنید که از تکه های آرماتور یا تسمه ساخته شده است.
- دقت داشته باشید که در صورت استفاده از چند درگاه در نار هم. باید از یک نعل درگاه سرتاسری استفاده نمایید.
- برای کم کردن از میزان خیز و همچنین صرفه جویی در دهانههای بلند» در ميانه نعل درگاه از آویز استفاده و آن را به اسکلت سازه
وصل کرد. یعنی یک المان. وسط تیر بالای بازشو را به سقف متصل کند.
05:۵0 ۵
https.jrastachoob.com;
صفحه 39:
- در موارد خاصی طول نعل درگاه زیاد است (مثلا ۵ متر) برای جلوگیری از خیز نعل درگاه طبق ایین نامه باید حداقل ۵۰ سانتی متر از
هر طرف نعل دركاه امتداد يابد ولى روى دیوارهای اطراف اين فضا وجود ندارد. اين اتفاق در پنجره هایی که طول زیادی دارند معمولا
بروی تیرها یا ستونها کوبید و با استفاده از نبشی با سایز مناسب نعل درگاه را به صفحات میخکوبی شده جوش داد. روش اجرا شده در
تصوير زیر نیز میتواند اجرا شود.
http.;www sakhtacademy.com
اجزليات لصب لعل الركاء
httpswww-sakhtacademy
صفحه 40:
عكس شماره 00©- نكات نصب نعل دركاة
httpsviacademyofcivilcom,
صفحه 41:
سطح بارگیری نعل درگاه
یک دیوار که با مصالح بنایی ساخته شده است در نظر بگیرید. اجزاء این دیوار (مثلا آجرها) هر یک نیروی وزن خود را به صورت
قائم به جزء پایینتر منتقل مىكند. فرض كنيد بخواهیم سوراخی (در یا پنجره) در اين ديوار ايجاد كنيم و به وسیله یک کلنگ شروع به
کار کرده در داخل یک مربع؛ دیوار را تخریب نماییم. چنانچه بوسیله کلنگ بخواهیم یک بازشو دیوار ایجاد کنیم أجرهای بالای درگاه
فرو خواهند ريخت. محل فرو ريخته در داخل يك مثلث متساوی الساقین جای میگیرد Se) شماره ©©).
۱۵9۵0 ۴۱
عکس شماره 00
صفحه 42:
جربه نشان میدهد که کلیهی آجرهایی که درون یک مثلث متساوی الاضلاعی که قاعدهی آن خط بالای درگاهی و با آن خط زاویه
0 درجه میسازند. فرو خواهند ریخت. زاویه 000 درجه به علت پیوند بین آجرها به وجود میآید. چرا که اگر درز عمودی آجرها
بر روی هم منطبق باشد؛ کلیه آجرهای بازشو فرو خواهند ريخت. نعل درگاه در واقع باید نیروی ناشی از بار اين مثلث متساوى
الساقين را تحمل كند. اكر به محل خط يايين سقف دقت كنيم؛ از اين خط داخل مثلث بود» بار وارده به نعل درگاه» نیروی وزن آجرهای
درون ذوزنقه بود (عکس شماره 90).
۱۵9۵0 ۲۱
حدپاینی سقف
ديوار غيربارير
©© شماره Se
https://memarao!
صفحه 43:
نقش نعل درگاه در بالای بازشو تحمل بار وزن آجرهای مثلث یاد شده و انتقال آن به دیوار دو سمت بازشو میباشد. حالات مختلف نعل
درگاه از نظر تحمل بار در شکل 0 منعکس شده است. نعل درگاه ضمن جلوگیری از ریزش آجرها وزن آنها را به دیوار منتقل
مینماید.
اصطلاحا دیوار دو طرف درگاه به صورت دو پایهی آجری بار نعل درگاه را تحمل میکنند. لغاز میگویند. چارچوب در و پنجره نیز
در لغاز_ کار گذاشته و به آن متصل میشوند.
*لغاز دارای دو نقش عمده در بازشوها هستند؛ اول تحمل بار نعل درگاه و دوم محل اتصال چارچوبهای در و پنجره میباشند. به
همین دلایل قطعا در اتصال لغاز به دیوار اصلی باید از پیوند مناسب ميان أجرها استفاده شود تا استحکام و مقاومت آنها تامین گردد.
0۵۵۲0۵۱۵۲ عمط
فاصل ال ار
ses)
انعل دركاء بار
مصالع داغل
فوزئق را تحمل
مكنا
فاصله دو nay
https://memargold ir/
عرض يتجره ابازعسو). elms
صفحه 44:
نعل دركاءهاى جوبى را از كنار هم قراردادن جند جوب جار تراش تشكيل شده میشود. سپس روی آن را با ملات گچ پر میکنند.
جون نعل دركاه جوبى تاب تحمل نيروى زيادى را ندارد» لذا برابر شكل ©© روى أن يك ديوار جينى نيم دايره انجام دادهه سيس از
اين ديوار به عنوان قالب استفاده مكنند و يك قوس أجرى بر روى أن مىسازند بدين ترتيب بار ديوار اصلى بالاى بازشو به قوس
أجرى و سيس به لغازها منتقل مىكردد. نعل دركاه جوبى فقط تحمل بار وزن ديوار نيم دايره را خواهد كرد.
https:memargold ir:
۳
عکس شماره 66
https://memargold.ir/
صفحه 45:
در نعل درگاههای بتنی برای مسلح کردن آنها از میلگردهای فولادی استفاده میشود. با توجه به فرم پذیری؛ بتن مصالح بسیار مناسبی
برای ساخت نعل درگاه میباشد. زه را به راحتی میتوان در قالبها ریخت و پس از خودگیری و سخت شدن مقاومت خوبی را از
خود نشان مىدهد. تير بتنى به عنوان نعل درگاه فاقد مقاومت کششی است و به همین دلیل نیاز به آرماتور بندی در داخل آن است.
تصور کنید که نعل درگاهی از لاستیک ساخته شده باشد. زمانی که آجرهای بالای بازشو چیده شونده نعل درگاه لاستیکی همانند شکل
0 خم خواهد شد. در صورتی که یک قطعهی لاستیکی به عنوان نعل درگاه مورد استفاده قرار گیرد و سپس بارگذاری شود. سطح
فوقانی آن فشرده و سطح تحتانی آن تا حد قابل توجهی کشیده میشود. البته نعل درگاه بتنی در زیر وزن آجر چینی بالای خود به اندازه
لاستیک خم نخواهد شد؛ اما بتن هم بر آثر وارد آمدن نیرو مقداری تغییر شکل میدهد و سطح فوقانی آن فشرده میشود. بتن دارای
مقاومت فشاری زیاد و مقاومت کثشی اندکی است. جهت ایجاد مقاومت لازم در برابر نیروی کششی در سطح تحتانی بتن از فولاد
استفاده میشود. زیرا مقومت کششی قولاد بسیار زیاد است. به همین دلیل میلگردهای فولادی به هنكام ريختن بتن تازه در قالب نعل
درگاه» در قسمت زیرین» کار گذاشته میشوند.
در اين میلگردها نیز برای محافظت در برابر زنگ زدگی و آتش سوزی حداقل 0 میلیمتر پوشش بتنی دارند. دو انتهای میلگردها
ارا بايد با توجه به نوع أنها با زاويه )© درجه به سمت بالا خم كرد يا مانند شكل ©© به صورت قلاب در آورد.
دليل خم كردن و انتهاى ميلكردها به سمت بالا آن است که در زمان خم شدن نعل درگاه در زير بارء ميلكردهاى ساده جسبندكى خود
را با بتن از دست ندهند. معمولا در ساختمانهاى بنايى توصيه مىشود كه از نعل دركاههاى بتنى به صورت بيش ساخته اجراء و سبس
نصب شود.
(0۲
صفحه 46:
فشردگی در سطع فوقنی aa
سب
سیر 03 as
کشیدگی در سطح تحتانی
عکس شماره 90 عکس شماره 5
/memargold.ir/
صفحه 47:
از مزایای تعل درگاههای فلزی آن است که اين نوع نعل درگاه وزن نسبتا کمی دارد و و کار با آن ساده است. ضمنا زمانی که در جای
خود کار گذاشته شد» کار را بدون تاخیر میتوان انجام داد.
در مورد نعل دركاههايى كه با تیرآهن اجرا میشوند. نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
- طول گیرداری تیرآهن نعل درگاه نباید از 06 سانتیمتر کمتر باشد و برای نصب آنها بهتر است زیر سری بتنی یا ورق آهنی مورد.
استفاده قرار گیرد تا مطابق شکل 00 بار وارده به سطح بیشتری از دیوار متنقل شود. چنانچه تیرآهن مستقیما روی آجر نصب شودء
فشارهای وارده احتمالا گوشه آجرچینی در زیر تیرآهن را متلاشی خواهد کرد. در شکل 76 چگونگی قرارگیری یک تیرآهن
معمولی به عنوان نعل درگاه یک دیوار نیم آجره و شکل بالشتک بتنی به منظور توزیع نیرو و جلوگیری از ترک خوردن دیوار قابل
مشاهده است.
httpsymemargold ir)
CH
My
44,
©© عكس شمارء
https://memargoldir vi
صفحه 48:
- در صورتی که عرض دیوار روی نعل درگاه از نیم آجر بیشتر باشد» نعل درگاه از دو عدد تیرآهن به موازات یکدیگر تشکیل خواهد.
شد که در هر 000 الی 200" سانتیمتر به وسیله 0 عدد میل مهار از میلگرد 0 یکی در پایین به هم بسته شدهء و فضاى بين أنها به
طریق ضربی با آجر پر خواهد شد.
- تیرآهنهای نعل درگاه و به طور کلی تمام تیرآهنهای مورد استفاده در ساختمان باید با رنگ ضد زنگ پوشیده شوند.
در شکل 272 نحوهی استفاده از دو نبشی که به کمک میلگرد فولادی به یکدیگر متصل شدهاند به عنوان نعل درگاه نمایش داده شده
است.
توری گالوانیزه جهت چسبندگی اندود و جلوگیری از ترک خوردن آن نصب شده است. به علت آن ضریب انبساط و انقباض آجر و
فولاد متفاوت است در صورت عدم وجود توری اطراف ترک برمی دارد.
httpsymemargold ir)
میلگرد فولادی
تور كالوانيزه
دو نبشى با فاصلهاى به عرض أجر سفالى
عکس شماره 00
صفحه 49:
نعل درگاه قوسی (قوسهای آجری و سنگی): در شکل 60 یک قرس آجری نیمدایره به همراه اصطلاحات مختلف نشان داده شده
است که در اين حالت آجرها به صورت قطعات ذوزنقهای شکل درآورده و به کمک ملات به یکدیگر چسباندهاند. قوسها از یک
مجموعه آجرها و یا سنگهای گوهای شکل تشکیل میشوند. آجرها و یا سنگها با حمایت یکدیگر بار قسمت فوقانی قوس را به
پایههای کناری انتقال میدهند.
httpsyimemargold ir;
عکس شماره 0
https://memargold ir)
صفحه 50:
قوسهای سنگی (شکل 00) و آجری را به کمک یک قالب بندی میسازند. برای آنکه قوس مطابق شکل دلخواه درآیده بتدا یک قالب
از شکل دلخواه و از جنس چوب میسازند و قالب را بر روی دو پایه محکم که بتوانند وزن قوس آجری و یا سنگی را تحمل کنند؛ در
محل مورد نظر استوار میکنند. پس از انجام آن عملیات آجرچینی و یا سنگ چینی را انجام میدهند. پس از خشک شدن ملات قالب را
باز کرده و در محل دیگر مورد استفاده قرار میدهند. استفاده از اين شیوه برای احداث نعل درگاهها در معماری ایرانی سابقهای
طولانی دارد.
در شکل 00 اصلاحات مربوط به قوس سنگی و دو نوع سنگ چینی نمایش داده شده است.
httpsymemargold.ir/
صفحه 51:
تس طیعیسنگ سم
often
سم
صفحه 52:
معمولا در بالای بازشوها خصوصا پنجرهها برای جلوگیری از چکیدن آب باران بر روی در و پنجره و همچنین ایجاد سایه؛ يك
برجستگی مناسب که بتواند دو وظیقه فوق را انجام دهد برپا میکنند.
معمولا این برجستگی را از جنس بتن و متکی بر نعل درگاهبنا میکنند (شکل (6*0).
در شکل (60 نشان میدهد چگونه میتوان سایهبان و نعل درگاه را متصل یه یکدیگر ساخت. اگر نعل درگاه را تا حد خطچین شده
بسازند تحمل نیروهای وارده را تخواهد داشت.
(۴
تعل درگاهی چکمهای بتنمسلع
دز بنجة نعل دركاهى جكمداى عکس شماره 00
ات
https://memargold.ir/ آپچکان Berl ie
صفحه 53:
ریزه کاریهای نعل درگاه
- کلافهای فلزی درب و پنجره باید با طول جوش مناسب ساخته شده و لبه با سنگزنی کاملاً صاف شوند.
- برای پیشگیری از کچ و کوله شدن کلافها به هنگام نقل و انتقال؛ پیشنهاد میشود دیاقهایی در گوشههای کار نصب گردد.
پس از نصب کلافها برای برش اتصالات کافیست از سنگ برش استفاده شود.
۵5:۵6
عکس شمارء APO ریژه کاریهای نعل در"
۱
صفحه 54:
- پیش از نصب باید روی تمامی کلافها و نعل های درگاه با استفاده از مواد ضد زنگ پوشانده شود.
- برای پیشگیری از به وجود آمدن ترک به هنگام نازک کاری» پیش از نصب نعل درگاه باید اطرافش را با توری مرغی پوشاند.
همچنین پیش از اجرای گچ و خاک باید بر روی تمامی سطحهای فولادی اعم از وال بست ديوار و كلافهاى كاذب با استفاده از رابيتس يا
توری مرغی پوشانده شود.
در تصوير زیر چارچوب درب با توری مرغی پوشیده نشده است.
httpsi;academyofcivil.com;
عكس PP oat ریزهکاریهای تمل درگاه
https:iacademyofcivilcom
صفحه 55:
- برای پیشگیری از ورود بارندگی به داخل سازه پیشنهاد میشود لبه کلاف پنجرهها با وجه داخلی دیوار همباد گردد.
- کلافهای کاذب درب و پنجرهها در زمان نصب باید به طور کامل شاقول و تراز گردند.
در هر سمت چارچوب باید حداقل دو شاخک برای متصل کردن کلاف کاذب یا دیوار بنایی نصب شود.
در دربهای سنگین باید تعداد شاخکها ب
0/۵ او
ee ee
عکس شماره 4۳63- ریزه کاریهای نعل درگاه
httpssiacademyofcivil com:
صفحه 56:
- برای افزایش صلبیت چارچوب و کمتر کردن میزان خیز پیشنهاد میشود شاخکهای اتصال در اطراف لولا و متمایل به ميانه کلاف
تصب شود.
تیرهای چوبی پیش از استفاده به گچ یا قیر آغشته شوند.
- جهت پیشگیری از غلطیدن» تیرهای گرد سیم مفتول دور پیچ گردد.
0۵ 06۷۵6
عکس شماره (4۳6- ریزه کاریهای نعل درگاه
httpssiacademyofcivilcom:
صفحه 57:
ظاهر کار در نعل درگاه
- تمامى كلافهاى كاذب و جارجوبهاى اصلى بايد كونيا بوده؛ كج و كوله و بيجيدكى نيز نداشته باشند. در غير اين صورت مشكلات
متعددی به هنگام نصب درب و پنجرهها پدید خواهد آمد.
با مترکشی دو قطر کلافهای درب و پنجره و قرار دادنشان روی سطحی صاف از بروز این مشکل به میزان زیادی میتوان خودداری
as
- برای اینکه ظاهر کار مورد قبول باشد. باید تراز تمام کلافهای پنجره و بالای کلاف دربها در هر طبقه به طور کامل در یک ردیف
قرار گيرند. به کارگیری شیلنگ تراز یا لیزری برای نصب واجب است.
- پس از مطمئن شدن از قرارگرفتن چارچوب در تراز ايدهأل و كنترل شاقولى» بايد يشت أن را با استفاده از ماسه سيمان يا أجر جينى ير
https:;academyofcivil.com)
صفحه 58:
عکس شماره PP ظاهرکار در تعل درگاه
۱
صفحه 59:
- برای پیشگیری از شکم دادن پروفیلها در زمان پر کردن پشتشان؛ باید میانه چارچوب را با به کارگیری جک یا چوب چهارتراش
مهار کرد. طبیعتاً برداشتن مهارها بعد از گیرش ملات انجام میشود.
- برای زیبایی نمای ساختمان باید همه پنجرهها در امتداد عمود همباد باشند.
بنابراین پیش از نصب کلافهای کاذب» باید با استفاده از یک شاقول بلند که از بام تا قسمت پایین ساختمان آويخته شده و به آن قپان گفته
میشوده کنترل شوند.
در گام بعدی پنجرهها بر اساس خط شاقول نصب شوند.
httpsyacademyofcivil.com)
اعكس شماره 46 جزئيات ظاهركار در نعل دركاه
httpssiacademyofcivilcom:
صفحه 60:
ضوابط نعل درگاه
- در صورتی که چند بازشوی مجاور, با تیغه های آجری از هم جدا شده باشند از تیر نعل درگاه سراسری استفاده می شود.
https:/hamyarnazer.com)
ستون کم عرض آجری بین ذه
عکس شماره 63:- جزئیات ضوابط تعل درگاه
https yhhamyamnazer.com,
صفحه 61:
- اين تيرها بایستی حداقل ۵۰ سانتی متر بزرگتر از عرض بازشو باشند و دو سر آن روی بالشتک بتنی قرار گیرد و برای حفظ انسجام
دیوار هنگام زلزله از شاخک های (شکل استفاده شود .
۱ 6۵
عكس شماره (0©- جزنيات ضوابط نعل دركاه
httpsyhamyarnazer.com
صفحه 62:
- حداقل ارتفاع نعل درگاه ۱۵ سانتیمتر است و حداقل باید ۲۰ سانتیمتر از هر طرف روی دیوارهای جانبی (تکیهگهها) قرار گیرد.
(26۲۵۳0
عکس شماره 6(0- جزنیات ضوابط نع درگاه
۱۱۵۳۵۵۵۵۵ :که
صفحه 63:
- برای اجرای نعل درگاه در ساختمان باید ارتفاع مناسب را در نظرگرفت تا از بروز مشکلات در آینده جلوگیری کرد.
- عرض نعل درگاهی باید با عرض دیوار جانبی یکسان باشد.
- زنگ زدن یکی از مشکلاتی است که مهندسین در ساخت سازهها با آن مواجه هستند.
بنابراین جهت جلوگیری از زنگ زدگی نعل درگاه فلزی ۰ آن را با یک لایه ضد زنگ بپوشانید.
- در تعل درگاه چوبی باید از تیرهای چوبی که سطح مقطع گرد یا چهارتراش دارند. استفاده کرد.
(2
صفحه 64:
۰ 5 0
تعمير انواع نعل دركاه
نعلدركاه آجرى: هميشه خطر شكستن ديوار أجرى وجود دارد. در اين نوع ديوارء به دليل بارهاى وارده و همجنين اشرات حرارتى؛ ترك
به وجود مىأيد. روشهاى مختلفى براى اصلاح ترك وجود دارد:
- تزريق دوغاب
روش مرسوم براى رفع تركها؛ تزريق دوغاب بتنى است. براى اجرا اين روش؛ از يك مكان تزريق را شروع میکنند و با فشار به
اطراف بستر هدايت مىكنند. مىتوان از طريق لولهاى كوجك نفوذ و پرشدن ترک را مشاهده کرد.
- قرار دادن سیم فلزی
سیم یا میلههایی در داخل دیوار وارد میکنند و از آن برای ۱
صفحه 65:
تعلدرگاه چویی: در هنگام تخریب شدن نعل درگاه چوبی بهتر است بجای اصلاح المان آن را تعویض کنید. اما هنگام تعویض از
نگهدارنده مناسب استفاده شود تا رانش به سمت پایین رخ ندهد و کل دیوار خراب نشود و یا ترکهای دیگری در دیوار به وجود نياید.
نعلدرگاه فولادی: اگر از المان فولادی استفاده شد» تعمیر و نگهداری دورهای باید رعایت شود و در هنگام آسیب المان» همان طور که در
رین انتخاب شود.
مورد چوب گفته شد. بهتر است
نعلدرگاه سنگی: به دلیل سنگین بودن آن و فشار باری زیاد احتمال ترک خوردن دیوار آجری زیاد است. روش تعمیر در این مورد نیز
همانند روشهای دیگر است که در بالا بهآنها اشاره شد.
صفحه 66:
با توجه به مطالب گفته شده؛ نعلهای درگاهی از اجزای ساختمان هستند که در بالای درگاه یا همان درب و پنجره اجرا
میشوند. از نعل درگاه در حفظ مقاومت بازشوهایی مانند درب و پنجره در بالای دهانه استفاده میشود. اندازه و مشخصات
نعلهای درگاهی تا درجه زیادی به ویژگیهای درگاه همچون عرض آن بستگی دارد. انواع مختلفی از نعلهای درگاهی
وجود دارند كه نوع فلزی و بتنى از رايجترين آنها هستند.
صفحه 67:
منابع انگلیسی
https://www. beesleyandfildes.co.uk/
https://civiltoday.com/
https://www.getpowerplay.in/
https://www.metrosteel.com.a
https://www.pinterest.de/
https://theconstructor.org/
صفحه 68:
منابع فارسی
https://asreahan.com/ https://rastachoob.co
m/
1 http://www.sakhtacad
emy.com/
https://academyofcivil.com/ https://siporex.ir/
https://fa.wikipedia.org/ http://parsdarb.ir/
https://hamyarnazer.com https://memargold.ir/
https://mag.bamatabam.com https://www.modiranah
an.com/
https://wiki.kargosha.com http://www.parinbeton.
com/
https://irandwg.com/
https://filesaze.ir/
بسم هللا الرحمن الرحیم
1
نعل درگاه
:استاد مربوطه
دانشجو:
:نیم سال تحصیلی
2
نعل درگاه
نعِل َد رگاه به قطعه چوب یا تیرکی (فلزی) گفته میشود که در قسمت فوق##انی پنج##ره و درب گذاش##ته میش##ود و وظیف##ه آن تحم##ل ب##ار آجر و
سایر اجزا فوقانی میباشد.
https://fa.wikipedia.org/
عکس شماره – 1نعل درگاه
https://mag.bamatabam.com/
3
عکس شماره – 2نعل درگاه
https://asreahan.com/
عکس شماره – 3اجرای نعل درگاه
https://asreahan.com/
عکس شماره – 4اجرای نعل درگاه
4
http://parsdarb.ir/
نعل درگاههایی که معموًال تزئین میشوند فرسب نامیده میشوند.
*َف َر سب عضو افقی نمایان در معماری باستانی است که روی سرستونها و زیر افریز (حاشیه افقی کتیبه) قرار دارد.
در معماری ایران باستان سر ستونهای چندگانهای (دالی (عقابی) ،گاودیس ،و کلهشیری) میساختند و روی این سر ستونها را با پاالرها و
سپس فرسب میپوشاندند.
به فرسبهایی که بار سقف را بر پایهها توزیع میکند معموًال نعل درگاه گفته میشود.
https://fa.wikipedia.org/
عکس شماره – 5فرسب
5
https://fa.wikipedia.org/
نعل درگاهیها تیرهایی هستند که جهت انتقال بارهای ثقلی قسمت باالی بازشو به دیوارهای طرفین بازشو به کار میروند.از جمله موارد
ضعف که در ساختمانهای ساخته شده خشتی دیده میشود ،عدم وجود نعل درگاه ی##ا امت##داد نی##افتن نع##ل درگ##اه ب##ر روی دیواره##ای ط##رفین
بازشو میباشد که در نهایت باعث تخریب دیوار خواهد شد.
دو انتهای نعل درگاهی باید در باالی ستون یا دیوارها به گونهای قرار داده شود که وزن روی نعل درگاهی تماما به ستونها و ی##ا دیواره##ا
منتقل شود .به سطحی از دیوار یا ستون که دو انتهای نعل درگاهی روی آن قرار میگیرد ،تکیهگاه میگویند .ه##ر چ##ه درگ##اهی عریضت##ر
باشد ،به همان نسبت نعل درگاهی نیز عريضت##ر خواه##د ب##ود و ب##ار بیش##تری را تحم##ل میکن##د .ح##داقل ارتف##اع نع##ل درگاهیه##ا براب##ر ۱۵
سانتیمتر است .نحوه پخش بار بر روی نعل درگاهیهای آجری به شکل یک مثلث و با زاویه ۶۰درجه است.
https://fa.wikipedia.org/
عکس شماره – 6نعل درگاه
6
https://fa.wikipedia.org/
انواع نعل درگاه
در حالی که چوب هنوز در توسعه خانهها استفاده میشود ،مواد سنگین تر ،به عنوان مثال ،بلوک ،بتن ،و سنگ نیز میتوانن##د م##ورد اس##تفاده
قرار گیرند ،به ویژه در مورد سازه های تجاری .بنابراین ،استفاده از نعل درگاه فوالدی هم به طور فزاین##ده ای ش##ناخته ش##ده اس##ت .بس##ته ب##ه
هزینه و در دسترس بودن مصالح ،از مصالح مختلفی برای ساخت نعل درگاه استفاده میشود .نعل درگاهها با توجه به عناصر توسعه آنها به
انواع زیر طبقه بندی میشوند:
-1نعل درگاه چوبی
-2نعل درگاه سنگی
-3نعل درگاه بتن آرمه
-4نعل درگاه آجری
-5نعل درگاه آجری تقویت شده
-6نعل درگاه فوالدی
7
https://civiltoday.com/
نعل درگاه چوبی
نعل درگاههای چوبی چاشنی ترین نوع نعل درگاه هستند .آنها اساسًا در مناطق تپه ای که در آن الوار در دسترس است اس##تفاده میش##ود .ام##ا
در مناطق باز ،استفاده از چوب به دلیل هزینه قابل توجه و دسترسی به مواد امروزی مح##دود ش##ده اس##ت .اگ##ر بای##د تقس##یم کنن##دههای ب##زرگ
بیشتری وجود داشته باشد ،نعل درگاه الواری از دو قطعه چوبی ساخته میشود که تا حد امکان با کمک قطعات جداکننده چوبی اجتناب ش##ود.
گاهی اوقات ،نعل درگاههای چوبی با چیدمان صفحات فوالدی مالیم در ب##اال و پای##ه خ##ود تق##ویت میش##وند .ب##ه این گون##ه نع##ل درگاهه##ا ،نع##ل
درگاههای فلچ شده می گویند .چند معایب دیگر هم دارد:
دوام کمتری دارد. الوار از آنجایی که قابل احتراق هستند در برابر آتش آسیب پذیر هستند. این نعل درگاهها از نظر ساختاری ضعیف هستند. -بدون تهویه مناسب ،چوب موظف به پوسیدگی است.
https://civiltoday.com/
8
عکس شماره – 7نعل درگاه چوبی
https://www.pinterest.de/
9
عکس شماره – 8دتایل نعل درگاه چوبی
https://civiltoday.com/
نعل درگاه سنگی
تکههای مستطیلی سنگ را میتوان به عنوان نعل درگاه استفاده کرد .این نوع نعل درگاه عمدتًا در منطقه ای که سنگ ب##ه وف##ور در دس##ترس
است استفاده می شود .از نعل درگاه سنگی صرفًا در ساختمانهای کوهستانی استفاده می شوند زیرا وزن آنها بسیار زیاد است و به دلی##ل در
دسترس نبودن مواد دیگر برای ساخت آنها است .نعل درگاههای سنگی باید با توجه به درک الیه بندی مشخص##ه م##ورد اس##تفاده ق##رار گیرن##د.
ضخامت نعل درگاه سنگی عامل مهمی در طراحی آن است .به عنوان یک قانون انگشت شست ،ضخامت 4سانتی م##تر در نظ##ر گرفت##ه می
شود و به ازای هر 30سانتی متر طول دهانه و حداقل ضخامت باید 8سانتی متر باشد .این نوع نعل درگاه سفت و محکم خواهد بود .نعل
درگاه سنگی معایبی نیز دارد:
هزینه باالی آن و ثانیًا ناتوانی آن در تحمل تنش عرضی بیش از حد. به دلیل ماهیت کششی ضعیفی که دارند ،در ساختمانهایی که بارهای ارتعاشی بر سازه وارد می شوند ،استفاده نمیشوند. -استقرار آنها در شهرها دشوار است زیرا حمل و نقل آن یک کار بسیار پیچیده است.
https://civiltoday.com/
10
عکس شماره – 9نعل درگاه سنگی
https://theconstructor.org/
11
عکس شماره – 10دتایل نعل درگاه سنگی
https://civiltoday.com/
جزئیات نعل درگاه سنگی
12
عکس شماره – 11جزئیات نعل درگاه سنگی
https://filesaze.ir/
نعل درگاه بتن مسلح
در حال حاضر استفاده از نعل درگاههای بتن مسلح بسیار رایج است .در این نوع از آرماتور برای غلبه ب##ر مش##کل ش##کل پ##ذیری کم در بتن
استفاده میشود .آنها در ساختارهای امروزی توسعه یافته اند و برای بارهای سنگین و دهانههای بزرگ##تر مناس##ب هس##تند .ض##خامت آنه##ا در
حدود 8سانتی متر برای هر متر حفظ میشود .به طور کلی ،نعل درگاهه##ای بت##نی س##یمانی مس##لح پیش س##اخته زم##انی اس##تفاده می ش##ود ک##ه
دهانه نعل درگاه کوچکتر باشد .عرض نعل درگاه باید با عرض دیوار برابر باشد .عمق نعل درگاه بهطول دهانه و بزرگی بارگیری بستگی
دارد .بتن ،اگرچه در فشار قوی است ،اما در برابر تنش کششی شکننده اس##ت ،بن##ابراین از میلگرده##ای تق##ویت کنن##ده اص##لی در پ##ایین ب##رای
مقاومت در برابر تنش کششی استفاده می شود .این نعل درگاه چند مزیت دارد:
آنها بادوام ،سفت و محکم و قوی هستند. نعل درگاه بتن مسلح خواص ضد حریق دارد. -آنها مقرون به صرفه و در ساخت آسان هستند.
https://civiltoday.com/
13
نکات مربوط به نعل درگاه بتن مسلح
استفاده از نعل درگاه تنها برای بارهای جانبی نیست و فواید دیگری نیز دارد:
-1اجرای نعلدرگ##اه ب##ر روی تم##ام دی##وار در س##اختمانهای کوچ##ک و ی##ک طبق##ه م##وجب کم##تر ش##دن ت##رک خوردگیه##ای دی##وار در اث##ر
انبساطهای حرارتی ،اثرات خزش ،جمع شدگی و نشست میشود.
-2همچنین در ساختمانهای یک طبقه ،وزن سازه به طور یکنواخت در سطح توزیع نمیشود ،وجود نعل درگاه به توزیع یکپارچ##ه ب##ار،
کمک شایانی میکند و ترک خوردگی دیوار را به حداقل میرساند.
-3آسیب پذیری سازههای کوچک در هنگام وقوع زلزله شدید است ،در صورت استفاده از نعلدرگ##اه میت##وان رفت##ار س##ازه را یکپارچ##ه
کرد و از میزان آسیب پذیری کاست.
- 4در هنگام وقوع حوادث سیلی و فشار آب بر دیوارهها ،استفاده از نعلدرگاه باعث افزایش پایداری جانبی دیوار میشود.
https://asreahan.com/
14
– نعل درگاه بتن مسلح12 عکس شماره
https://www.beesleyandfildes.co.uk/
15
عکس شماره – 13اجرای نعل درگاه بتن مسلح
16
https://siporex.ir/
عکس شماره – 14اجرای نعل درگاه بتن مسلح
https://siporex.ir/
نقشه جزئیات نعل درگاه بتنی روی پنجره
17
عکس شماره – 15جزئیات نعل بتنی روی پنجره
https://irandwg.com/
نعل درگاه آجری
نعل درگاههای آجری با آجر درجه یک سخت و خ##وب س##وخته س##اخته می ش##وند .میت##وان آن را ب##ه ص##ورت آج##ر در انته##ا ،آج##ر در لب##ه و
آجرهای شیاردار به صورت افقی روی دهانه ها قرار داد .این نوع نعل درگاه زمانی استفاده می شود که دهانه کوچک (کمتر از 1م##تر) ب##ا
بارهای سبک باشد .عمق آنها بسته به دهانه از 10سانتی متر (ضخامت یک آجر) تا 20سانتی متر متغیر است.
https://civiltoday.com/
عکس شماره – 16نعل درگاه آجری
18
https://www.getpowerplay.in/
نعل درگاه آجری تقویت شده
بارهای سنگین و طول دهانه قابل توجه ،بیشتر از مشکالت نعل درگاههای آجری است .با استفاده از میلگردهای تقویت کننده میتوان ب##ر این
موارد غلبه کرد .بنابراین نعل درگاههای آجری تقویت ش##ده ،پش##تیبانی بیش##تری نس##بت ب##ه نع##ل درگاهه##ای آج##ری ف##راهم می کنن##د .عم##ق نع##ل
درگاههای آجری تقویت شده برابر با 10سانتی متر یا مضرب 10سانتی متر (یا ضخامت یک آجر) است .چیدمان آجرها باید ب##ه گون##ه ای
باشد که در طول بین آجرهای مجاور فضای کافی برای قرار دادن میلگردهای فوالدی نرم به عنوان آرماتور وجود داشته باشد.
https://civiltoday.com/
19
عکس شماره – 17نعل درگاههای آجری تقویت شده
20
https://asreahan.com/
نعل درگاه فوالدی
نعل درگاههای فوالدی میتوانند زمانی مناسب باشند که باره##ا روی هم س##نگین و ش##کاف ه##ای بازش##ونده قاب##ل توج##ه باش##ند .نع##ل درگاهه##ای
فوالدی زمانی ارجحیت دارند که عمق نعل درگاه نقش اساسی داشته باش##د زی##را ط##راح نمی توان##د عم##ق نع##ل درگاهه##ا بتن آرم##ه را ب##ه دلی##ل
بارهای سنگین نادیده بگیرد .این نعل درگاهها شامل بخشهای کانالی یا تیرچههای فوالدی نورد شده یا مقاطع کان##الی هس##تند ک##ه ب##ه ص##ورت
مجزا یا ترکیبی از دو یا سه واحد استفاده می شوند .بسته به نیاز ،نعل درگاه میتواند یک بخش ی##ا ترکی##بی از دو ی##ا چن##د باش##د .ت##ک تیرچ##ه
فوال دی یا در بتن تعبیه شده است یا با سنگ روکش شده است تا عرض دیوار را حفظ کند .ترکیبی از دو یا چند واحد توسط جداکننده لوله در
کنار هم در موقعیت قرار می گیرند .تسکین با آب در هر صورت به مدت ده روز انجام می شود .نعل درگاه فوالدی مزایای زیادی دارد:
از نعل درگاههای فوالدی می توان برای کمک به بارهای سنگین تر روی جداسازیهای برجسته تر بدون نیاز ب##ه تغی##یر ی##ا تق##ویت اس##تفادهکرد.
نعل درگاههای فوالدی در برابر زنگ زدگی ،فرسایش غیر قابل نفوذ هستند. -نعل درگاههای فوالدی کاربردی تر و کار کمتری دارند.
https://civiltoday.com/
21
عکس شماره – 18نعل درگاه فوالدی
22
https://asreahan.com/
عکس شماره – 19اجرای نعل درگاه فوالدی
23
https://www.metrosteel.com.au/
نعل درگاه فلزی
نصب این نوع از پروفیلها تقریبا آسان است و در سازههایی با اسکلت فوالدی و بتنی قابل اجرا است .در واقع همانطور که از نامش معلوم
.است ،نعل درگاه فلزی متشکل از دو تیرآهن است که به یکدیگر وصل شدهاند
به طور مثال نعل درگاه عکس شماره 16از دو نبشی تشکیل شده که به اندازه ضخامت دیوار از هم فاصله گرفتهاند .برای اتصال این دو
.قطعه از جوشکاری باید استفاده کرد
.پس از نصب نعل درگاه فرآیند دیوار چینی ادامه پیدا میکند و دیوار ساخته میشود
https://academyofcivil.com/
24
– نعل درگاه فلزی20 عکس شماره
https://academyofcivil.com/
25
نقشه جزئیات نعل درگاه در دیوار آجری [جزئیات نعل درگاه فلزی]
26
عکس شماره – 21نقشه جزئیات نعل درگاه در دیوار آجری [جزئیات نعل درگاه فلزی]
https://archicon.ir/
27
عکس شماره – 22نقشه جزئیات نعل درگاه در دیوار آجری [جزئیات نعل درگاه فلزی]
https://archicon.ir/
نعل درگاهی قوسی
یکی دیگر از روشهایی که در گذشته برای انتقال بار باالی درگاهها مورد استفاده قرار میگرفت ،استفاده از نعل درگ##اهی قوس##ی ش##کل ب##ود.
این نوع از نعلهای درگاهی را میتوان در بسیاری از سازههای ق##دیمی مانن##د س##اختمانها و پله##ا مش##اهده ک##رد .ام##روزه ن##یز در بس##یاری از
سازههایی که با معماری سنتی ساخته شدهاند استفاده از این نوع نعل درگاهی مشاهده میشود.
https://wiki.kargosha.com/
عکس شماره – 23نعل درگاهی قوسی
28
https://wiki.kargosha.com/
ابعاد نعل درگاه
عرض نعل درگاه باید با میزان ضخامت دیوار باالیی برابر باشد؛ یعنی اگر ضخامت دیوار باالی نعل درگاه ۲۰سانتیمتر است ،ع##رضآن نیز باید ۲۰سانتیمتر باشد.
این عضو سازهای باید مقاومت خوبی جهت تحمل وزن دیوار روی خود داشته باشد.چرا که خیز باالی نعل سبب وارد شدن فشار به در و پنجره شده و در نتیجه آنها را کج و کوله میکند.
استفاده از نعل درگاه با نبشی به حالت پاباز ب##ا وص##ل ک##ردن تکهه##ای آرم##اتور ی##ا تس##مه از مق##اطع مت##داول و اقتص##ادی در تهی##ه این عض##و
سازهای است.
https://academyofcivil.com/
29
– ابعاد نعل درگاه24 عکس شماره
https://academyofcivil.com/
30
ارتفاع مناسبی را برای کار انتخاب کنید تا سرگیر نباشد. عرض استاندارد پشت تا پشت چارچوب در اتاق ح##دودًا براب##ر ب##ا ۱۰۰-۹۰س##انتیمتر و ب##رای س##رویسهای بهداش##تی ۸۰س##انتیمتر ب##امیزان ارتفاع ۲۱۰سانتیمتر ایده آل است.
برای چارچوب اصلی دربها که در اندازههای گوناگونی ساخته شده ،پروفیلهای نوع فرانسوی یا مکزیکی رایجتر است.طول هر شاخه پروفیل برابر با ۶٫۶۰متر بوده و باید پیش از برشکاری ،طرح برش ایدهآل برای کمترین میزان پرت تعیین شود.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره -25ابعاد نعل درگاه
31
https://academyofcivil.com/
وزن هر شاخه پروفیل از نوع مکزیکی که ضخامتی برابر با ۲میلیمتر دارد ،در حدود ۲۸تا ۳۰کیلوگرم است.این میزان برای پروفیل رومی برابر با ۲۷-۲۵کیلوگرم و برای نوع فرانسوی برابر با ۲۵-۲۳کیلوگرم است.
شکم دادن و خیز زیاد در زمان پر کردن پشت چارچوبها و سوراخ شدن پروفیلهای نازک در زمان جوشکاری امکان پذیر است.
-طول نشیمن نعل درگاه بر روی دیوار در هر سمت ،در کمترین حالت باید برابر با ۲۵سانتیمتر در نظر گرفته شود.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره – 26ابعاد نعل درگاه
32
https://www.modiranahan.com/
عکس شماره – 27ابعاد نعل درگاه
http://www.parinbeton.c
33
عکس شماره – 28ابعاد نعل درگاه
http://www.parinbeton.com/
om/
انواع نعل درگاه به لحاظ نصب
نعل درگاه فلزی:
اجرای این نوع از نعلهای درگاهی بسیار ساده است و در اسکلت بندی های مختلف ساختمانی می ت##وان از آنه##ا اس##تفاده ک##رد .نعله##ای
درگاهی در حقیقت از دو تیرآهن ساخته شده است که از طریق جوشکاری به هم وصل شده اند.
این دو تیرآهن بر اساس باری که رویشان وارد می شود ،باید در فاصله ای مناسب از هم قرار بگیرند .گاهی مواقع برای ساخت این نعل
های درگاهی فلزی از مقاطع دوبل نبشی استفاده می شود که با استفاده از میلگرد یا ورق به هم وصل شده اند .دقت داشته باش##ید ک##ه نع##ل
درگاهی باید به هرحال تحمل وزن دیوار را داشته باشد .در صورتی که کیفیت نعل درگاهی به اندازه کافی خوب نباش##د ،ممکن اس##ت ک##ه
فشار زیادی روی کالف درب و پنجره وارد شود و در نهایت آن را دچار اعوجاج کند.
نکته ی خیلی مهمی که وجود دارد این است که ضخامت نعل درگاهی باید با ضخامت دیوار یکی باشد .در ضمن نباید فرام##وش ک##رد ک##ه
طول نشیمن گاه نعل درگاه باید از طرفین حداقل 25سانتی متر در نظر گرفته شود .این موضوع در خصوص بیشتر نعل های درگاهی
صدق می کند.
https://rastachoob.com/
34
نعل درگاه بتنی:
در واقع رواج این نعل درگاه در ساختمان سازی بسیار باالست .این نعلها در حقیقت یک تیر بتنی است ک##ه ب##ا اس##تفاده از میلگ##رد آن را
مقاوم کرده اند .برای انجام این کار ،میلگردها را برش داده و بر اساس طول نعل می برند .سپس با استفاده از دستگاه خاموت آنها را به
هم وصل می کنند و در نهایت نیز عملیات بتن ریزی انجام می گیرد.
نکته ای که در خصوص نعل درگاه بتنی می توان گفت این است که این نعل ها ،پروسه ی ساخت طوالنی مدتی دارند .ب##ه همین دلی##ل در
مواردی که وزن دیوار خیلی باالست استفاده می شود.
https://rastachoob.com/
نعل درگاه آجری:
آجر از پر مصرف ترین مصالح ساختمانی است .در سازههای قدیمی و باستانی نیز از آجر زیاد استفاده شده است .در صورتی ک##ه ط##ول
دهانه بیشتر از یک متر نباشد میتوان از نعل درگاه آجری استفاده کرد.
برای انتقال بار به دیگر قسمتها ،باید در دو طرف دهانه بازشو دیوار آجری وجود داشته باشد.
https://asreahan.com/
35
:نعل درگاه آجری تقویت شده با شبکه فوالدی
با توجه به اینکه آجر نمیتواند تنشهای کششی موجود در وسط نعلدرگاه را تحمل کند و در صورت وارد شدن تنش ،نعلدرگاه آجری یا
خرد میشود و یا ترک برمیدارد ،از میلگرد به همراه آجر استفاده میکنند .همچنین با گذشت زمان پیوند بین مالت ماس##ه س##یمان و آج##ر
کیفیت اولیه خود را از دست داده و به مرور زمان تخریب میشود و این عامل بر میزان مقاومت سازه تاثیر ملموس میگذارد.
با توجه به این دو دلیل ،به منظور افزایش مقاومت کششی آجرها و افزایش مقاومت دیوار و سازه ،از آرماتوربندی در داخل دیوار ب##رای
تحمل تنش کششی استفاده میکنند.
میتوان آرماتور یا همان میلگرد بستر را در داخل دیوار و بین رجهای آجر همراه با مالت سیمان قرار داد .میلگردهای مورد استفاده در
این روش 6 ،الی 10میلیمتر ضخامت دارند.
ترکیب آجر و تیرچه بتنی نیز جزو دسته نعل درگاه آجری تقویت شده با شبکه فوالدی یا به عبارتی آجر مسلح شده میباشد.
https://asreahan.com/
36
نکات نصب نعل درگاه
قوطیها از پروفیلهای رایج در ساخت کالف کاذب درب و پنجره محسوب میشوند .مقاطع قوطی ۶۰*۴۰و ۱۰۰*۶۰میلیمتر ب##ا توج##هبه ابعاد الزم و نوع استفاده از مقاطع پر کاربرد است.
در صورتی که ستون ،کالف عمود یا وال پست در اطراف بازشوها وجود داشته باشد ،نعل درگاه بای##د ب##ه به##ترین ش##کل ب##ه آنه##ا وص##لگردد.
این کار توسط جوشکاری به وال پستها در ساختمانهای فوالدی و رول بولت یا ایج##اد س##تونک ف##والدی در س##اختمانهای بت##نی امکانپ##ذیر
است.
در صورتی که بخواهید بخشی از ستون را برای به وجود آوردن تکیه گاه تراش دهید ،این کار مجاز نیست.
از دو تیر آهن برای ساخت نعل درگاه فوالدی استفاده شود .همچنین تیرآهنها باید بست اتصال به یکدیگر را داشته باشند .در این می##ان ازتیرآهنهایی که وصله دارند ،به هیچ وجه استفاده نشود.
https://academyofcivil.com/
37
در صورتی که پایه آجری برای نعلهای درگاه بتنی استفاده شده ،باید تکیهگاه مناسبی داشته باشد. در صورتی که می خواهید نعل درگاهی شما عالوه بر مقاومت ،قیمت به صرفه ای هم داش##ته باش##د می توانی##د از نع##ل درگ##اه ب##ا نبش##ی ب##هحالت پاباز استفاده کنید که از تکه های آرماتور یا تسمه ساخته شده است.
دقت داشته باشید که در صورت استفاده از چند درگاه در کنار هم ،باید از یک نعل درگاه سرتاسری استفاده نمایید. برای کم کردن از میزان خیز و همچنین صرفه جویی در دهانههای بلن##د ،در میان##ه نع##ل درگ##اه از آوی##ز اس##تفاده و آن را ب##ه اس##کلت س##ازهوصل کرد .یعنی یک المان ،وسط تیر باالی بازشو را به سقف متصل کند.
https://academyofcivil.com/
https://rastachoob.com/
38
در موارد خاصی طول نعل درگاه زیاد است (مثال ۵متر) برای جلوگیری از خیز نعل درگاه طبق ایین نامه باید حداقل ۵۰س##انتی م##تر ازهر طرف نعل درگاه امتداد یابد ولی روی دیوارهای اطراف این فضا وجود ندارد .این اتفاق در پنجره هایی ک##ه ط##ول زی##ادی دارن##د معم##وال
مشاهده میشود .در این جور موارد باید نعل درگاه را با استفاده از قیدهایی به تیر یا ستونهای اطراف آن مهار ک##نیم .اینک##ار ب##ه خص##وص
در ساختمانهای فلزی به راحتی امکان پذیر است .در ساختمانهایی بت##نی ن##یز میت##وان ب##ا اس##تفاده از تفنگه##ای میخک##وب ص##فحاتی فل##زی را
بروی تیرها یا ستونها کوبید و با استفاده از نبشی با سایز مناسب نعل درگاه را به ص##فحات میخک##وبی ش##ده ج##وش داد .روش اج##را ش##ده در
تصویر زیر نیز میتواند اجرا شود.
http://www.sakhtacademy.com/
39
عکس شماره – 29جزئیات نصب نعل درگاه
http://www.sakhtacademy.com/
عکس شماره -30نکات نصب نعل درگاه
40
https://academyofcivil.com/
سطح بارگیری نعل درگاه
یک دیوار که با مصالح بنایی ساخته شده است در نظر بگیرید .اجزاء این دیوار (مثال آجرها) هر یک نیروی وزن خود را به ص##ورت
قائم به جزء پایینتر منتقل میکند .فرض کنید بخواهیم سوراخی (در یا پنجره) در این دیوار ایجاد کنیم و به وسیله یک کلنگ ش##روع ب##ه
کار کرده در داخل یک مربع ،دیوار را تخریب نماییم .چنانچه بوسیله کلنگ بخواهیم یک بازشو دیوار ایجاد کنیم آجرهای ب##االی درگ##اه
فرو خواهند ریخت .محل فرو ریخته در داخل یک مثلث متساوی الساقین جای میگیرد (عکس شماره .)29
https://memargold.ir/
عکس شماره 31
41
https://memargold.ir/
عکس شماره 32
https://memargold.ir/
تجربه نشان میدهد که کلیهی آجرهایی که درون یک مثلث متساوی االضالعی که قاعدهی آن خ##ط ب##االی درگ##اهی و ب##ا آن خ##ط زاوی##ه
60درجه میسازند ،فرو خواهند ریخت .زاویه 60درجه به علت پیوند بین آجرها به وجود میآید ،چرا که اگر درز عمودی آجرها
بر روی هم منطبق باشد ،کلیه آجرهای بازش##و ف##رو خواهن##د ریخت .نع##ل درگ##اه در واق##ع بای##د ن##یروی ناش##ی از ب##ار این مثلث متس##اوی
الساقین را تحمل کند .اگر به محل خط پایین سقف دقت کنیم ،از این خط داخل مثلث بود ،بار وارده به نعل درگاه ،نیروی وزن آجرهای
درون ذوزنقه بود (عکس شماره .)31
https://memargold.ir/
عکس شماره 33
42
https://memargold.ir/
نقش نعل درگاه در باالی بازشو تحمل بار وزن آجرهای مثلث یاد شده و انتقال آن به دیوار دو سمت بازشو میباشد .حاالت مختلف نعل
درگاه از نظر تحمل بار در شکل 32منعکس شده است .نعل درگاه ضمن جلوگیری از ریزش آجره##ا وزن آنه##ا را ب##ه دی##وار منتق##ل
مینماید.
اصطالحا دیوار دو طرف درگاه به صورت دو پایهی آجری بار نعل درگاه را تحمل میکنند ،لغاز میگویند .چارچوب در و پنج##ره ن##یز
در لغاز کار گذاشته و به آن متصل میشوند.
*لغاز دارای دو نقش عمده در بازشوها هستند؛ اول تحمل بار نع##ل درگ##اه و دوم مح##ل اتص##ال چارچوبه##ای در و پنج##ره میباش##ند .ب##ه
همین دال یل قطعا در اتصال لغاز به دیوار اصلی باید از پیوند مناسب میان آجرها استفاده شود تا استحکام و مقاومت آنها تامین گردد.
https://memargold.ir/
عکس شماره 34
https://memargold.ir/
43
نعل درگاههای چوبی را از کنار هم قراردادن چند چوب چار ت##راش تش##کیل ش##ده میش##ود .س##پس روی آن را ب##ا مالت گچ پ##ر میکنن##د.
چون نعل درگاه چوبی تاب تحمل نیروی زیادی را ندارد ،لذا برابر شکل 33روی آن یک دیوار چینی نیم دایره انج##ام داده ،س##پس از
این دیوار به عنوان قالب استفاده میکنند و یک قوس آجری بر روی آن میسازند بدین ترتیب بار دی##وار اص##لی ب##االی بازش##و ب##ه ق##وس
آجری و سپس به لغازها منتقل میگردد .نعل درگاه چوبی فقط تحمل بار وزن دیوار نیم دایره را خواهد کرد.
https://memargold.ir/
عکس شماره 35
44
https://memargold.ir/
در نعل درگاههای بتنی برای مسلح کردن آنها از میلگردهای فوالدی استفاده میشود .با توجه به فرم پذیری ،بتن مصالح بسیار مناسبی
برای ساخت نعل درگاه میباشد .بتن تازه را به راحتی میتوان در قالبها ریخت و پس از خودگیری و سخت شدن مقاومت خ##وبی را از
خود نشان می دهد .تیر بتنی به عنوان نعل درگاه فاقد مقاومت کششی است و به همین دلیل نیاز به آرماتور بندی در داخل آن است.
تصور کنید که نعل درگاهی از الستیک ساخته شده باشد .زمانی که آجرهای باالی بازشو چیده شوند ،نعل درگاه الستیکی همانن##د ش##کل
34خم خواهد شد .در صورتی که یک قطعهی الستیکی به عنوان نعل درگاه مورد استفاده قرار گیرد و سپس بارگذاری ش##ود .س##طح
فوقانی آن فشرده و سطح تحتانی آن تا حد قابل توجهی کشیده میشود .البته نعل درگاه بتنی در زیر وزن آجر چینی باالی خود به اندازه
الستیک خم نخواهد شد ،اما بتن هم بر اثر وارد آمدن نیرو مقداری تغییر ش##کل میده##د و س##طح فوق##انی آن فش##رده میش##ود .بتن دارای
مقاومت فشاری زیاد و مقاومت کششی اندکی است .جهت ایجاد مق##اومت الزم در براب##ر ن##یروی کشش##ی در س##طح تحت##انی بتن از ف##والد
استفاده میشود .زیرا مقومت کششی قوالد بسیار زیاد است .به همین دلیل میلگردهای فوالدی ب##ه هنگ##ام ریختن بتن ت##ازه در ق##الب نع##ل
درگاه ،در قسمت زیرین ،کار گذاشته میشوند.
در این میلگردها نیز برای محافظت در برابر زنگ زدگی و آتش سوزی حداقل 35میلیمتر پوشش بت##نی دارن##د .دو انته##ای میلگرده##ا
را باید با توجه به نوع آنها با زاویه 90درجه به سمت باال خم کرد یا مانند شکل 35به صورت قالب در آورد.
دلیل خم کردن و انتهای میلگردها به سمت باال آن است که در زمان خم شدن نعل درگاه در زیر بار ،میلگرده##ای س##اده چس##بندگی خ##ود
را با بتن از دست ندهند .معموال در ساختمانهای بنایی توصیه میشود که از نعل درگاههای بتنی به صورت پیش ساخته اجرا ،و سپس
نصب شود.
https://memargold.ir/
45
37 عکس شماره
https://memargold.ir/
36 عکس شماره
https://memargold.ir/
46
از مزایای نعل درگاههای فلزی آن است که این نوع نعل درگاه وزن نسبتا کمی دارد و و کار با آن ساده است .ضمنا زمانی که در جای
خود کار گذاشته شد ،کار را بدون تاخیر میتوان انجام داد.
در مورد نعل درگاههایی که با تیرآهن اجرا میشوند ،نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
طول گیرداری تیرآهن نعل درگاه نباید از 25سانتیمتر کمتر باشد و برای نصب آنها بهتر است زیر سری بتنی یا ورق آهنی مورداستفاده قرار گیرد تا مطابق شکل 36بار وارده به سطح بیشتری از دیوار متنقل شود .چنانچه تیرآهن مستقیما روی آجر نصب ش##ود،
فشارهای وارده احتماال گوش##ه آجرچی##نی در زی##ر ت##یرآهن را متالش##ی خواه##د ک##رد .در ش##کل 36چگ##ونگی قرارگ##یری ی##ک ت##یرآهن
معمولی به عنوان نعل درگاه یک دیوار نیم آجره و شکل بالشتک بتنی به منظور توزیع نیرو و جلوگیری از ت##رک خ##وردن دی##وار قاب##ل
مشاهده است.
https://memargold.ir/
عکس شماره 38
47
https://memargold.ir/
در صورتی که عرض دیوار روی نعل درگاه از نیم آجر بیشتر باشد ،نعل درگاه از دو عدد تیرآهن به موازات یکدیگر تشکیل خواه##دشد که در هر 60الی 70سانتیمتر به وسیله 2عدد میل مهار از میلگرد 6یکی در پایین به هم بسته شده ،و فض##ای بین آنه##ا ب##ه
طریق ضربی با آجر پر خواهد شد.
تیرآهنهای نعل درگاه و به طور کلی تمام تیرآهنهای مورد استفاده در ساختمان باید با رنگ ضد زنگ پوشیده شوند.در شکل 37نحوهی استفاده از دو نبشی که به کمک میلگرد فوالدی به یکدیگر متصل شدهاند به عن##وان نع##ل درگ##اه نم##ایش داده ش##ده
است.
توری گالوانیزه جهت چسبندگی اندود و جلوگیری از ترک خوردن آن نصب شده است .ب##ه علت آن ض##ریب انبس##اط و انقب##اض آج##ر و
فوالد متفاوت است در صورت عدم وجود توری اطراف ترک برمی دارد.
https://memargold.ir/
48
عکس شماره 39
https://memargold.ir/
نعل درگاه قوسی (قوسهای آجری و سنگی) :در شکل 38یک قوس آج##ری نیمدای##ره ب##ه هم##راه اص##طالحات مختل##ف نش##ان داده ش##ده
است که در این حالت آجرها به ص##ورت قطع##ات ذوزنقهای ش##کل درآورده و ب##ه کم##ک مالت ب##ه یک##دیگر چس##باندهاند .قوسه##ا از ی##ک
مجموعه آجرها و یا سنگهای گوهای شکل تشکیل میش##وند .آجره##ا و ی##ا س##نگها ب##ا حم##ایت یک##دیگر ب##ار قس##مت فوق##انی ق##وس را ب##ه
پایههای کناری انتقال میدهند.
https://memargold.ir/
عکس شماره 40
49
https://memargold.ir/
قوسهای سنگی (شکل )39و آجری را به کمک یک قالببندی میسازند .برای آنکه قوس مطابق شکل دلخواه درآید ،ابتدا یک قالب
از شکل دلخواه و از جنس چوب میسازند و قالب را بر روی دو پایه محکم که بتوانند وزن قوس آجری و یا سنگی را تحم##ل کنن##د ،در
محل مورد نظر استوار میکنند .پس از انجام آن عملیات آجرچینی و یا سنگ چینی را انجام میدهند .پس از خشک شدن مالت قالب را
باز کرده و در محل دیگر مورد استفاده ق##رار میدهن##د .اس##تفاده از این ش##یوه ب##رای اح##داث نع##ل درگاهه##ا در معم##اری ای##رانی س##ابقهای
طوالنی دارد.
در شکل 39اصالحات مربوط به قوس سنگی و دو نوع سنگ چینی نمایش داده شده است.
https://memargold.ir/
50
41 عکس شماره
https://memargold.ir/
51
معموال در باالی بازشوها خصوصا پنجرهها برای جلوگ##یری از چکی##دن آب ب##اران ب##ر روی در و پنج##ره و همچ##نین ایج##اد س##ایه ،ی##ک
برجستگی مناسب که بتواند دو وظیفه فوق را انجام دهد برپا میکنند.
معموال این برجستگی را از جنس بتن و متکی بر نعل درگاه بنا میکنند (شکل .)40
در شکل 40نشان میدهد چگونه میتوان سایهبان و نعل درگاه را متصل یه یکدیگر ساخت .اگ##ر نع##ل درگ##اه را ت##ا ح##د خطچین ش##ده
بسازند تحمل نیروهای وارده را نخواهد داشت.
https://memargold.ir/
عکس شماره 42
52
https://memargold.ir/
ریزه کاریهای نعل درگاه
کالفهای فلزی درب و پنجره باید با طول جوش مناسب ساخته شده و لبه با سنگزنی کامًال صاف شوند. برای پیشگیری از کج و کوله شدن کالفها به هنگام نقل و انتقال ،پیشنهاد میشود دیاقهایی در گوشههای کار نصب گردد.پس از نصب کالفها برای برش اتصاالت کافیست از سنگ برش استفاده شود.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره -43ریزه کاریهای نعل درگاه
53
https://academyofcivil.com/
پیش از نصب باید روی تمامی کالفها و نعل های درگاه با استفاده از مواد ضد زنگ پوشانده شود. برای پیشگیری از به وجود آمدن ترک به هنگام نازک کاری ،پیش از نصب نعل درگاه باید اطرافش را با توری مرغی پوشاند.همچنین پیش از اجرای گچ و خاک باید بر روی تمامی سطحهای فوالدی اعم از وال پست دیوار و کالفهای کاذب با استفاده از رابیتس یا
توری مرغی پوشانده شود.
در تصویر زیر چارچوب درب با توری مرغی پوشیده نشده است.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره -44ریزه کاریهای نعل درگاه
54
https://academyofcivil.com/
برای پیشگیری از ورود بارندگی به داخل سازه ،پیشنهاد میشود لبه کالف پنجرهها با وجه داخلی دیوار همباد گردد. کالفهای کاذب درب و پنجرهها در زمان نصب باید به طور کامل شاقول و تراز گردند. در هر سمت چارچوب باید حداقل دو شاخک برای متصل کردن کالف کاذب یا دیوار بنایی نصب شود.در دربهای سنگین باید تعداد شاخکها به تناسب بیشتر شود.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره -45ریزه کاریهای نعل درگاه
55
https://academyofcivil.com/
برای افزایش صلبیت چارچوب و کمتر کردن میزان خیز پیشنهاد میشود شاخکهای اتص##ال در اط##راف ل##وال و متمای##ل ب##ه میان##ه کالفنصب شود.
تیرهای چوبی پیش از استفاده به گچ یا قیر آغشته شوند. -جهت پیشگیری از غلطیدن ،تیرهای گرد سیم مفتول دور پیچ گردد.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره -46ریزه کاریهای نعل درگاه
56
https://academyofcivil.com/
ظاهر کار در نعل درگاه
تمامی کالفهای کاذب و چارچوبهای اصلی باید گونیا بوده ،کج و کول##ه و پیچی##دگی ن##یز نداش##ته باش##ند .در غ##یر این ص##ورت مش##کالتمتعددی به هنگام نصب درب و پنجرهها پدید خواهد آمد.
با مترکشی دو قطر کالفهای درب و پنجره و قرار دادنشان روی سطحی صاف از بروز این مش##کل ب##ه م##یزان زی##ادی میت##وان خ##ودداری
کرد.
برای اینکه ظاهر کار مورد قبول باشد ،باید تراز تمام کالفهای پنجره و باالی کالف دربها در هر طبقه به ط##ور کام##ل در ی##ک ردی##فقرار گیرند .به کارگیری شیلنگ تراز یا لیزری برای نصب واجب است.
پس از مطمئن شدن از قرارگرفتن چارچوب در تراز ایدهآل و کنترل شاقولی ،باید پشت آن را با استفاده از ماسه سیمان ی##ا آج##ر چی##نی پ##رکنید.
https://academyofcivil.com/
57
عکس شماره -47ظاهرکار در نعل درگاه
58
https://academyofcivil.com/
برای پیشگیری از شکم دادن پروفیلها در زمان پر کردن پشتشان ،باید میانه چ##ارچوب را ب##ا ب##ه ک##ارگیری ج##ک ی##ا چ##وب چه##ارتراشمهار کرد .طبیعتًا برداشتن مهارها بعد از گیرش مالت انجام میشود.
برای زیبایی نمای ساختمان باید همه پنجرهها در امتداد عمود همباد باشند.بنابراین پیش از نصب کالفهای کاذب ،باید با استفاده از یک شاقول بلند که از بام تا قسمت پایین ساختمان آویخته شده و به آن قپان گفت##ه
میشود ،کنترل شوند.
در گام بعدی پنجرهها بر اساس خط شاقول نصب شوند.
https://academyofcivil.com/
عکس شماره -48جزئیات ظاهرکار در نعل درگاه
59
https://academyofcivil.com/
ضوابط نعل درگاه
-
در صورتی که چند بازشوی مجاور ،با تیغه های آجری از هم جدا شده باشند از تیر نعل درگاه سراسری استفاده می شود.
https://hamyarnazer.com/
عکس شماره -49جزئیات ضوابط نعل درگاه
60
https://hamyarnazer.com/
این تیرها بایستی حداقل ۵۰سانتی متر بزرگتر از عرض بازشو باشند و دو سر آن روی بالشتک بتنی قرار گیرد و ب##رای حف##ظ انس##جامدیوار هنگام زلزله ،از شاخک های Uشکل استفاده شود .
https://hamyarnazer.com/
عکس شماره -50جزئیات ضوابط نعل درگاه
61
https://hamyarnazer.com/
-حداقل ارتفاع نعل درگاه ۱۵سانتیمتر است و حداقل باید ۲۰سانتیمتر از هر طرف روی دیوارهای جانبی (تکیهگاهها) قرار گیرد.
https://hamyarnazer.com/
عکس شماره -51جزئیات ضوابط نعل درگاه
62
https://hamyarnazer.com/
برای اجرای نعل درگاه در ساختمان باید ارتفاع مناسب را در نظرگرفت تا از بروز مشکالت در آینده جلوگیری کرد. عرض نعل درگاهی باید با عرض دیوار جانبی یکسان باشد. زنگ زدن یکی از مشکالتی است که مهندسین در ساخت سازهها با آن مواجه هستند.بنابراین جهت جلوگیری از زنگ زدگی نعل درگاه فلزی ،آن را با یک الیه ضد زنگ بپوشانید.
-در نعل درگاه چوبی باید از تیرهای چوبی که سطح مقطع گرد یا چهارتراش دارند ،استفاده کرد.
https://academyofcivil.com/
63
تعمیر انواع نعل درگاه
نعلدرگاه آجری :همیشه خطر شکستن دیوار آجری وجود دارد .در این نوع دیوار ،به دلیل بارهای وارده و همچنین اث##رات ح##رارتی ،ت##رک
به وجود میآید .روشهای مختلفی برای اصالح ترک وجود دارد:
تزریق دوغابروش مرسوم برای رفع ترکها ،تزریق دوغاب بتنی است .ب##رای اج##را این روش ،از ی##ک مک##ان تزری##ق را ش##روع میکنن##د و ب##ا فش##ار ب##ه
اطراف بستر هدایت میکنند .میتوان از طریق لولهای کوچک نفوذ و پرشدن ترک را مشاهده کرد.
قرار دادن سیم فلزیسیم یا میلههایی در داخل دیوار وارد میکنند و از آن برای انتقال بار کششی به نواحی دیگر و توزیع یکنواخت آن استفاده میکنند.
https://asreahan.com/
64
نعلدرگاه چوبی :در هنگ##ام تخ##ریب ش##دن نع##ل درگ##اه چ##وبی به##تر اس##ت بج##ای اص##الح الم##ان آن را تع##ویض کنی##د .ام##ا هنگ##ام تع##ویض از
نگهدارنده مناسب استفاده شود تا رانش به سمت پایین رخ ندهد و کل دیوار خراب نشود و یا ترکهای دیگری در دیوار به وجود نیاید.
نعلدرگاه فوالدی :اگر از المان فوالدی استفاده شد ،تعمیر و نگهداری دورهای باید رعایت شود و در هنگام آسیب المان ،همان طور ک##ه در
مورد چوب گفته شد ،بهتر است جایگزین انتخاب شود.
نعلدرگاه سنگی :به دلیل سنگین بودن آن و فشار باری زیاد احتمال ترک خوردن دیوار آجری زی##اد اس##ت .روش تعم##یر در این م##ورد ن##یز
همانند روشهای دیگر است که در باال به آنها اشاره شد.
https://asreahan.com/
65
سخن پایانی
با توجه به مطالب گفته شده ،نعلهای درگاهی از اج##زای س##اختمان هس##تند ک##ه در ب##االی درگ##اه ی##ا هم##ان درب و پنج##ره اج##را
میشوند .از نعل درگاه در حفظ مقاومت بازشوهایی مانند درب و پنجره در باالی دهانه استفاده میشود .ان##دازه و مشخص##ات
نعلهای درگاهی تا درجه زیادی ب##ه ویژگیه##ای درگ##اه همچ##ون ع##رض آن بس##تگی دارد .ان##واع مختلفی از نعله##ای درگ##اهی
وجود دارند که نوع فلزی و بتنی از رایجترین آنها هستند.
66
منابع انگلیسی
https://www.beesleyandfildes.co.uk/
https://civiltoday.com/
https://www.getpowerplay.in/
https://www.metrosteel.com.au/
https://www.pinterest.de/
https://theconstructor.org/
67
منابع فارسی
https://asreahan.com/
m/
https://rastachoob.co
https://archicon.ir/
emy.com/
http://www.sakhtacad
https://academyofcivil.com/
https://siporex.ir/
https://fa.wikipedia.org/
http://parsdarb.ir/
https://hamyarnazer.com
https://memargold.ir/
https://mag.bamatabam.com/
an.com/
https://www.modiranah
https://wiki.kargosha.com/
com/
http://www.parinbeton.
https://irandwg.com/
https://filesaze.ir/
68