پاورپوینت درس چهاردهم کتاب سلامت و بهداشت کلیه رشته های ( نظری ـ فنی و کاردانش )

سالمت و بهداشت پایه دوازدهم مشترک بین کلیه رشته ها فصل ششم محیط کار و زندگی سالم درس چهاردهم پیشگیری از حوادث خانگی بسیاری از مردم ،خانه را ایمن ترین محل زندگی می دانند ،در حالی که بسیاری از حوادث در خانه رخ می دهد .با این حال ،اغلب این حوادث را می توان با اقدامات بسیار ساده و کم هزینه دفع کرد و احتمال بروز آنها را کاهش داد. براس اس شواهد ،حوادث در مورد دختران بیشت ر در خانه رخ می دهد ولی پسران بیشتر در خارج ازخان ه دچار حادثه م ی شوند .حوادث خانگ ی به معنای س وادر خان ه ی ا محیط اطراف آن نحی است که رخ م ی ده د و موجب وارد آمدن آس یب قاب ل تشخی ص به افراد می شود. فرصت های زیادی برای پیشگیری از هر آسیب وجود دارد که می توان با کاهش شدت عوامل خطر از وقوع آنها جلوگیری نمود و با اتخاذ تدابیر مناسب در زمان وقوع ،شدت آسیب های احتمالی را کاهش داد .پیشگیری از حوادث را می توان در سه سطح تعریف کرد سطح ( ١قبل از بروز حادثه) در این سطح باید بر روی کاهش عوامل خطر حوادث تمرکز کرد. سطح ( ٢زمان وقوع حادثه) ?ش شدت آن و تماس ?ه منظور کاه ?ه ب ?ب در زمان وقوع حادث ?ر مناس ?ی برای اتخاذ تدابی آمادگ با نهادهای امدادرسان همچون اورژانس و آتش نشانی از ضرورت های این سطح است. سطح ( 3پس از وقوع حادثه) توان بخشی فرد آسیب دیده و جلوگیری از ناکارآمد شدن او مورد توجه قرار می گیرد خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 1ـ وجود افراد ناتوان در منزل مانند کودکان ،سالمندان ،بیماران و معلولین خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 2ـ استرس و هیجان؛ زیرا در این شرایط فرد به آنچه انجام می دهد توجه کمتری دارد و این خود باعث افزایش احتمال وقوع حادثه می شود خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 3ـ ماجراجویی و هیجان خواهی افراد در منزل خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 4ـ اعتیاد افراد به سیگار و مواد مخدر خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 5ـ عدم رعایت اصول ایمنی در منزل خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 6ـ عدم رعایت استانداردهای ایمنی در ساخت خانه خطر چیست؟ خطر به معنی شرایطی است که در آن امکان آسیب رسیدن به افراد ،یا وارد آمدن خسارت به تجهیزات و ساختمان ها و مانند آن وجود دارد. برخی از عمده ترین عوامل خطرساز در حوادث خانگی به شرح زیر است: 7ـ ناآگاهی افراد و آشنا نبودن به اصول ایمنی پیشگیری از حوادث در خانه علی رغم تصور عامه مردم ،خانه محل کام ً ال امنی نیست و گاهی عوامل خطرساز خانه را مستعد بروز حوادث مختلفی می کند که از شایع ترین آنها می توان به مسمومیت ناشی از مواد شیمیایی ،آتش سوزی ،خفگی و سقوط اشاره کرد. مسمومیت با مواد شیمیایی مسمومیت واکنشی شیمیایی و خطرناک است که متعاقب ورود ماده ای از جمله داروها ،شوینده های خانگی ،واکس ،الک پاک کن ،ضد یخ ،حشره کش ،مرگ موش ،قرص برنج و… در بدن رخ می دهد. عالئم ناشی از مسمومیت با مواد شیمیایی به سختی نفس کشیدن تحریک چشم ها و پوست ،گلو و مجاری تنفسی تغییر رنگ پوست سردرد و تاری دید سرگیجه و عدم تعادل و فقدان هماهنگی دردهای شکمی و اسهال در صورت استفاده نابجا ،این مواد می توانند اثرات زیان باری را روی سالمت انسان، حیوانات و محیط باقی بگذارند. کار با مواد شیمیایی می تواند خطرات مهمی همچون مسمومیت ،تاول های پوستی و مشکالت تنفسی و… و خطرات فیزیکی (همچون انفجار و آتش سوزی) ،به دنبال داشته باشد. با استفاده مناسب و به کارگیری روش های ایمن ،استفاده از وسایل حفاظت فردی ،استفاده از حداقل مواد شیمیایی مورد نیاز و جایگزین نمودن مواد شیمیایی کم خطرتر می توان از بروز خطرات کار با مواد شیمیایی کاست. توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی کار با مواد شوینده در منزل از پاک کننده استاندارد اس تفاده کنید .بهتر است از مواد کم خطرتر نظیر جوش شیری ن ب ه جای مواد س فیدکننده قوی برای تمیزکردن سینک ظرف شویی استفاده شود. ‏بخار متصاعد شده از ترکیب جوهر نمک و وایتکس برای چشم ،پوست و ریه ها بسیار خطرناک است .از ترکیب کردن این مواد جدا ً بپرهیزید. توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی کار با مواد شوینده در منزل توجه کنید که بسیاری از مواد ضدعفونی کننده به راحتی از ماسک های کاغذی عبور می کنند و می توانند موجب آسیب رساندن به ریه شوند. شرایط استفاده از مواد شوینده و پاک کننده ها در فضای بسته تهویه مناسب محل با استفاده از هواکش، بازکردن پنجره ها استفاده نکردن از محلول های غلیظ مواد پاک کننده بستن دستمال ضخیم مرطوب بر روی دهان و بینی رعایت شرایط باال تا حد زیادی از بروز آلرژی ها پیشگیری می کند توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی کار با مواد شوینده در منزل هنگام کار ب ا مواد شیمیای ی در منزل مطمئ ن شوی د که استفاده ،نگهداری و دفع این مواد مطابق با دستورالعمل ?ز برچسب روی ظروف سازنده و بر چسب مواد باشد .هرگ ?ی را برندارید .اگر برچسب روی ظروف دچار مواد شیمیای پوسیدگی شد مجددا ً روی آن برچسب بزنید. توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی کار با مواد شوینده در منزل در صورت جابه جا کردن مواد بعد از استفاده از این محص والت بقی ه ای ن ماده را ب ه ظرف اصلی بازگردانید ،در محصوالت شیمیایی و پاک کننده را محکم ببندید و آنها را در مکانی دور از دسترس کودکان نگهداری کنید بی دقتى و سهل انگاری در نگهداری یا جابه جاکردن مواد شوینده در منزل یکی از خطراتی است که سالمت کودکان را به خطر می اندازد. توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی استفاده صحیح از اسپری حشره کش در منزل قبل از مصرف اسپری ،حتم ًا دستورالعمل آن را مطالعه کنید. همه افراد از اتاق خارج شوند و در و پنجره ها بسته شود .روی ظرف غذاخوری ،مواد غذایی و وسایل کودک با نایلون پوشانده شود یا در صورت امکان ظروف از محیط خارج شوند. برای استفاده از اسپری حشره کش ،قوطی اسپری را طوری در دست بگیرید که از شما فاصله داشته باشد .بعد از اسپری کردن حشره کش، فورا ً از اتاق خارج شوید و در را ببندید و دست هایتان را بشویید. بعد از گذشت ن حدود نیم ت ا یک ساعت ،درها را باز و هوای اتاق را تهویه کنید ،سپس وارد اتاق شوید نحوه اسپری کردن توصیه های الزم برای کاهش عوارض تنفسی و مسمومیت کار با مواد شیمیایی پاک سازی خرده های المپ های کم مصرف اگر المپ کم مصرف یا مهتابی حاوی گاز جیوه شکست ،قبل از پاک کردن خرده های المپ هایی که دارای گاز سمی جیوه هستند ،برای چند دقیقه اتاق را ترک کنید و سپس بازگردید و خرده ها را جمع کنید. هرگز از جاروبرقی یا دستمال آشپزخانه برای جمع کردن خرده های المپ استفاده نکنید بلکه با دستکش یکبار مصرف و کاغذ آنها را جمع کنید ،زیرا خطر جذب جیوه توسط پوست نیز وجود دارد. المپ سوخته شکسته باید به روش بهداشتی و جدا از سایر زباله ها ،درون کیسه پالستیکی ،دفع شود آتش سوزی بیشتر مرگ و میرها و آسیب های ناشی از آتش سوزی ،در خانه ها اتفاق می افتد .آتش سوزی سریعا گسترش پیدا کرده و می تواند در عرض دو دقیقه جان عده زیادی را به خطر بیندازد. گرما و دود حاصل از آتش سوزی می تواند به مراتب از شعله های آن خطرناک تر باشد . استنشاق هوای بسیار گرم می تواند به ریه های انسان آسیب برساند . آتش سوزی موجب تولید گازهای سمی و می تواند موجب اختالل شعور یا خواب آلودگی در انسان گردد و او را به جای فرار از موقعیت به خواب فرو برد. ?وختگی 2تا 3برابر ?ا س ?ه ب ?وزی قلمداد شده و در مقایس ?ش س ?ی از آت ?ت مرگ ناش ?ن عل ?ی مهمتری خفگ تلفات بیشتری به همراه دارد آتش سوزی انواع آتش سوزی بر اساس انواع آنها ‏آتش سوزی خشک ‏آتش سوزی ناشی از مایعات قابل اشتعال ‏آتش سوزی ناشی از برق ‏آتش سوزی ناشی از گازهای قابل اشتعال اقدامات اساسی برای مقابله با انواع آتش سوزی آتش سوزی خشک این نوع حریق معموال از خود خاکستر به جای می گذارد بهترین راه مبارزه با این آتش سوزی سرد کردن آن است بهترین سرد کننده آتش آب است مانع رسیدن هوا به مواد سوختنی شویم ( پوشاندن آن با پتو یا وسیله مرطوب) نمونه هایی از این آتش سوزی :چوب ـ پنبه ـ پشم ـ الستیک ـ انواع علوفه و غیره اقدامات اساسی برای مقابله با انواع آتش سوزی آتش سوزی مایعات قابل اشتعال برای مقابله با این آتش سوزی مهمترین روش قطع اکسیژن است کار قطع اکسیژن توسط پودر ،کف ،شن ،ماسه ،پتوی خیس و ...... برای خاموش کردن این آتش سوزی هرگز نباید از آب استفاده کرد ظروف مشتعل را نباید حرکت داد ،بلکه شعله را باید با نمک یا کپسول خفه کرد مایعات قابل اشتعال :بنزین ،نفت ،گازوئیل ،نفت سیاه ،روغن ها ،الکل و ....... اقدامات اساسی برای مقابله با انواع آتش سوزی آتش سوزی ناشی از برق مانند احتراق ژنراتورها ،کابل های برق ،رادیو ،تلویزیون ،کامپیوترها و . ... بهترین وسیله برای خاموش کردن این آتش سوزی استفاده از گاز دی اکسید کربن است. اقدامات اساسی برای مقابله با انواع آتش سوزی آتش سوزی ناشی از گازهای قابل اشتعال آتش سوزی لوله یا کپسول گاز ابتدا باید منبع گاز را قطع کرد با بستن در و پنجره ها از شعله ور شدن آتش جلو گیری کرد سپس با حفظ خونسردی از محل حادثه خارج شد سپس تماس فوری با آتش نشانی و درخواست کمک نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی انواع کپسول آتش نشانی با توجه به موارد استفاده برخی از روش های کاهش احتمال بروز آتش سوزی در منزل استعمال دخانیات در خانه را ممنوع کنید. کبریت ،فندک و سایر مواد محترقه را دور از دسترس کودکان نگه دارید. نکات ایمنی در مورد نصب و استفاده از لوازم گرمایش برقی یا سوختی را رعایت کنید. وسایل برقی کوچک مانند اتو یا سشوار را برای طوالنی مدت روشن نگه ندارید. غذایی را که روی گاز در حال پختن است به طور مرتب کنترل کنید. شمع های روشن ،لوازم گرمایشی الکتریکی و وسایل گازسوز داخل منزل را به طور مرتب کنترل کنید. انسداد راه تنفس هوایی ( خفگی ) خفگی زمانی رخ می دهد که به علت انسداد راه تنفس فرد دیگر قادر به نفس کشیدن نیست. خفگی ،گاهی نتیجه انسداد راه تنفس هوایی توسط یک جسم خارجی که روی دهان یا بینی را بپوشاند ?و در هنگام خوردن غذا ،یا قورت دادن یک تکه کوچک از اسباب بازی می تواند به خفگی ?ی گل گرفتگ منجر شود که این بیشتر در خردساالن اتفاق می افتد. ?د و طوالن ی مدت بر گل و توس ط طناب یا گیر کردن س ر بی ن میله های ?ی شدی گاه ی نی ز فشار بیرون تختخواب نیز می تواند به خفگی بینجامد. در انسداد راه تنفس هوایی (خفگی) ورود هوا به شش ها قطع می شود انسداد به صورت خفیف و گاهی به صورت کامل اتفاق می افتد انسداد خفیف راه تنفس هوایی در انسداد خفیف به علت بسته شدن ناقص راه هوایی همچنان دم و بازدم همراه با خشونت صدا انجام می شود عالیم آن عبارت اند از: تنفس صدادار و سخت سرفه و خشونت صدا بی قراری و اضطراب شدید در این حالت باید بیمار را به سرفه و خارج کردن جسم خارجی تشویق کرد تا زمان بهبودی کامل کنار بیمار ماند و در صورت عدم بهبود با اورژانس ١١٥تماس گرفت انسداد کامل راه تنفس هوایی در این حالت راه تنفس هوایی کامال مسدود و هیچ هوایی وارد و یا از ریه ها خارج نمی شود عالیم آن عبارت اند از: عدم توانایی در سرفه کردن ،نفس کشیدن و صحبت کردن رنگ صورت مایل به خاکستری همراه با کبودی لب ها تالش تنفسی آشکار همراه با به داخل کشیده شدن فضای بین دنده ای و باالی استخوان ترقوه معمو ً ال بیمار هر دو دست خود را روی گلوی خود فشار می دهد انسداد کامل راه تنفس هوایی چگونگی کمک به مصدوم در این حالت ابتدا پنج ضربه با پاشنه دست به پشت و بین دو کتف او بزنید و پس از هر ضربه ،برطرف شدن انسداد را بررسی کنید. درغیر این صورت پشت بیمار قرار بگیرید و دو دست خود را به ص ورت حلق ه دور بیمار قرار دهی د ،ی ک دس تتان را مش ت کنید (انگشت شست به داخل دست خم می شود و انگشتان دور شست قرار می گیرد ) و از زیر دستان مصدوم روی شکم (بین ناف و قفسه سینه) قرار دهید ،دست دیگر را روی دست قبلی گذاشته و با یک حرکت سریع شکم را به داخل و باال بفشارید .این حرکت را چندین بار تکرار کنید تا جسم به بیرون پرتاب شود نکاتی برای پیشگیری از خفگی هنگام غذا خوردن و با دهان پر از صحبت کردن و خندیدن اجتناب کنید. غذا را به تکه های کوچک تقسیم کنید تا بلع آن آسان تر شود هرگز هیچ طناب یا ریسمانی را ،حتی برای شوخی ،دور گردن خود یا دیگری نپیچید. اشیای کوچک را دور از دسترس کودکان قرار دهید ،به کودکان اجازه بازی با کیسه های پالستیکی یا اسباب بازی هایی که برای سن آنها مناسب نیست ندهید. از نوزادان و کودکان در هنگام خواب مراقبت کنید ،مبادا که بالش یا پتو مسیر تنفسشان را مسدود سازد. سقوط سقوط و زمین خوردن شایع ترین حادثه دوران کودکی و سالمندی است. عوامل خطرآفرین سقوط را معمو ً ال به دو گروه تقسیم می کنند. عوامل محیطی سطوح ناصاف و لغزنده بن د و طناب ی ا ه ر نوع وس یله ای ک ه عامل گیرکردن باشد وسایل و ابزار پراکنده در گوشه و کنار محل زندگی مثل مبلمان ،میز و صندلی نور بد و روشنایی ناکافی در محیط قالیچ ه های س رخورنده (ب ه خصوص روی سطوح سرامیک) استفاده از دمپایی یا کفش نامناسب نورپردازی منزل به صورت سایه روشن عوامل فردی مشکالت بینای ی ،عص بی ،قلب ی ،افت فشار خون ، مشکالت مفص لی و اس کلتی عضالن ی ،استفاده از داروه ا مانن د داروهای خواب آور ،آرام بخش، ضدافسردگی و ... با برخی کارهای ساده می توان احتمال سقوط سالمندان (زمین خوردن) را در منزل کاهش داد ،مانند نصب میله های محافظ در توالت و حمام استفاده از کفپوش های لرزه گیر در حمام اطمینان از وضعیت نور کافی در منزل حذف اشیای زائد در هنگام عبور.