صفحه 1:
صفحه 2:
آزمون
فرض
صفحه 3:
آزمون فرضیه
* هر تحقيق با طرح یک یا چند پرسش کلی شروع میشود. معمولا سژالات هر تحقیق
رام ترات دز ادسته کلی زر قرار داد
صفحه 4:
آزمون فرضیه
|
۴ روندی است که در
طی مراحل انجام آن و با کمک روشهای آماری میخواهیم
۳ i 1 |
۱ درستی يا نادرستی یک فرضیه ( ادعا) را ازمون کنیم.
1 ادعایی است در باره پارامترهای یک پا چند جمعیت که
| ممكن است درست و يا غلط باشد.
|
|
۱ مياتكين مث اقامت سترى در يك بيمارستان 6 روز است,
ا عامل سيكار بر سرطان ريه مؤثر است.
"۳ برنامههای آموزش بهداشت منجر به بهبود وضع سلامت جامعه
oe
صفحه 5:
آزمون فرضیه
هر پاسخی که به پرسشهای یک تحقیق داده میشود. یک فرضیه است. این فرضیه
ها منجر به یک یا گاهی چند آزمون آماری میشود.
انواع فرضیه:
این دو فرضیه را به صورت خلاصه زیر مینویسنا
صفحه 6:
صفحه 7:
ضیههای صفر و یک, حالات پیش میآید که منجر به آزمون های
پکطرفه یا دوطرفه میشود. در آزمون های یکطرفه برعکس فرض كه با ماو
همراه است فرض با عبارت « کویچکتره با «بزرگتر» همراه است.
مت ری ماخ مدق رد و
مه درس rhage تسه
رفه جب: در ابن نوع آزمون
له چپ لوز ease حاحص اپورا woul كم
مون دوطرقه: در این نوع آزمون
جعي نويه اتدازه: “در دتباله ولتت
صفحه 8:
آزمون فرضیه
در اغلب پژوهشها سطح معنیداری .را مقدار ۰/۱ یا ۰/۰۵ يا ۰/۰۱ در نظر
در انجام هر آزمون آماری ممكن است دو نوع خطا صورت گیر:
۱- خطای نوع اول ( )2 احتمال رد فرض صفر است وقتی فرض صفر درست باشد که همان
سطح معنی داری آزمون است.
۲- خطای نوع دوم ١ )< احتمال رد فرض یک است وقتی فرض یک درست باشد.
رد فرض صفر
۳ سطح اطمینان خطای نوع دوم
صفحه 9:
آزمون فرضیه
شاخصی است که مقدار لن رابه کمک یک نمونه تصادفی به
دست میآوریم و به عنوان معیاری برای رد يا پذیرش فرض صفر به کار می رود.
اين شاخص به صورت کلی زیر است:
هيران حطلیی اینت که عمکن است در رد کردن فرضه صفر مرتکب
شویم. به عبارتی احتمال رد کردن فرض صفر وقتی فرض صفر درست باشد و آن را
ل
بدیهی است سطح اطمینان 2 خواهد بود.
صفحه 10:
آزمون فرضیه
هنگامی میتوان فرض صغر را رد کرد که داده های
مورد بررسی با شرایطی که فرضیه صفر واقعا صحیح است مطابفت نداشته
باشد. این کار با قرار گرفتن مقدار شاخص آماری آزمون در ناحیه رد مورد
تایید قرار میگیرد و ناحیه رد نیز بر اساس توزیع احتمال آن وبا توجه به سطح
معنی داری آزمون تعیین میشود.
هر ارم یی
صفحه 11:
آزمون فرضیه
۱ فرضیههای آزمون را تشکیل دهید.
۲) سطح معنی داری آزمون ( ) را مشخص کنید.
اسان
۳ شاخحص آماری آزمون (
؛) قاعده تصميم كيرى را براى رد يا يذيرش فرضيه ___بكار كرفته و تصميم كيرى نمابيد
صفحه 12:
آزمون های مبانگین_
در بسیاری از مطالعات پزشکی بحث بر سر لین موضوع است که آیا بین دو یا چند گروه اختلافی وجود
این موضوع در مطالعات تجربی که در آنها عملکرد افراد تحت مطالعه. در شرایط متفاوت با
هم مقایسه میشود. بیشتر نمود پیدا میکند. به طور معمول بحث اختلاف بین دو يا چند گروه. بيشتر به
میانگینهای آنها منجر میشود. زیرا معمولا در مطالعات تجربی که در فصل اول با نها اشاره
کردیم. متفیرها کمی هستند. مثلا فرض کنید میخواهید فشار خون دو گروه زن و مرد را با یکدیگر
مقایسه کنید. طبیعی است که بلید از هر یک از جمعیتهای زن و مرد. نمونههایی را انتخاب كنيد و فشار
خون آنها را اندازه بگیرید و سپس میانگین فشار خون هر كروه را محاسبه و با هم مقايسه كنيد.
صفحه 13:
آزمونهای میانگین
ضیهای یک جامعه د. میتوان آزمون را با انجام مراحل اشاره شده در قبل
اگر فر خصوص میانگین مطرح شود. میتو ۰ 1
ا 1 oe 0
انجام داد. د, ل مربوط به میانگین. حالت های مختلف را در نظر مى كيريم:
صفحه 14:
آزمونهای میانگین
میانگین طول عمر در یک جمعیت 77 سال با واریانس ۱7سال است و توزیم طول عمر
نیز نرمال است. فردی ادعا میکند میانگین طول عمر در سال گذشته افزایش داشته است.
محققی در یک نمونه ۳۲ تایی از افراد. ميانگین سن را 1۵ سال به دست میآورد. در
سطح ۸0 آیا ادعای فوق پذیرفته یا رد می شود؟
-١ فرضيه ها را تشکیل می دهیم
۷-مطح معنی داری 18 تعیین شده است.
۳- توزیع شاخص آزمون نرمال (2) و مقدار آن ۳ است:
4- استراتزى: فرض صفر را وقتى رد مى كنيم كه مقدار
شاخص آزمون از مقدار < (در جدول) بيشتر باشد.
چون مقدار شاحص آزمون ۳ از
است؛ فرش صفر رد تلده و ادعای فرد مورد قبول است:
صفحه 15:
آزمونهای مبانگین
نت 1
بزن نوزادنی که مادرانآتها با رژیم غلابی حاصی تفلیه شدمند. دارای توزیم فرمال با مانگین
۰ گرم است. در یک مطالعه جدید. یک گروه ۳۸ نفری از مادران باردار را تحت رژیم جدید غذایی قرار داده و
میانگین وزن نوزادان آنها را ۲۸۵۰ با انحراف معيار ۱۸۰ گرم به دست أوردهايم. در سطح معنیداری 1۵ تغیبر وزن
توزادان را بازمایید c
صفحه 16:
آزمونهای میانگین
فرضهای آزمون را مینویسیم و با توجه به مفروضات.
مقدار شاخص آزمون را به دست میآوريم.
فرض صفر ود میشود.
صفحه 17:
۱- در یک آزمون آماری تفاوت فرضیه صفر و یک چیست؟
A ee ۲ ها ات
پس از یک برنامه بهداشتی در یک نمونه ۳۲ تایی از مردان میتلا به تاسی, میانگین سن اولین ريزش مو 7١ سال
به دست آمده است. در سطح معنی داری 48 آزمون كنيد آيا اين برنامه موثر بوده است؟
۳- میانگین و انحراف معیار نمره هوشی کودکان در يك منطقه به ترتیب ۸۰و ۷ است. یک نمونه ۲۵ تایی از
کودکان این منطقه را نتخاب و مورد آزمون هوش قرار میدهیم و مانگین نمره هوشی آنها را ۸۳ به دست
میآوريم.
هر سطح معنى دارى 00 آيا مىتوان
بن نمره هوشى كودكان افزايش داشته است:
صفحه 18:
۸- وزن شيشه های شربت تولیدی یک شرکت داروسازی دارای توزیع نرمال با میانگین ۸۰ و واریانس ٩ گرم
است. فردی مدعی است مبانگین وزن شبشه ها كاهش يافته اسث. در بى نمونه 7١ تابى از آين شيشه هاه
ميانكين وزن آنها 8/ به دست آمد. در سطح 0 آيا ادعاى فرد را مى بذيريد يا رد مى كنيد؟
۰- میانگین هموگلوبین پلاسما در زنان بالغ و سالم. ۱۶ گرم با انحراف معیار ۲ گرم است.
الف- یک فاصله اطمینان ۹٩ درصد برای میانگین واقعی بسازید.
ب- در يك نمونه 44 تایی مشاهده شده است. LT تفاوت معنی دار است؟
صفحه 19:
۱- ضریب خطر بین کمبود سلینبوم و ابتلا به آرتروز زانو در خانمهای بالای 1۰ سال برابر ۱/۳۶ به دست آمده
است. اگر احتمال معنی داری باشد. آیا می پذیرید که کمبود سلینیوم بر ابتلا به آرتروز
زائو در انمهای بالای ٩۰ سال موثر نیست (فرض صفر)؟ چرا؟
ا EN ee ie ee
دست آمده است. آگر احتمال معنی داری باشد. آیا می پذیرید که کمبود سلینیوم بر پوکی
استخوان در خانمهای بالای 1۰ سال موثر است (فرض یک)؟ چرا؟
صفحه 20:
1
آزمون
فرض
2
آزمون فرضیه
هر تحقيق با طرح يك يا چند پرسش كلي شروع ميشود .معموال سؤاالت هر تحقيق
را ميتوان در 4دسته كلي زير قرار داد:
مقايسه ميانگين ها
3
همبستگي
پيش بيني
آزمون فرضیه
4
آزمون فرض )Hypothesis Testing( :روندي است كه در
طي مراحل انجام آن و با كمك روشهاي آماري ميخواهيم
درستي يا نادرستي يك فرضيه ( ادعا) را آزمون كنيم.
فرضيه :ادعايي است در باره پارامترهاي يك يا چند جمعيت كه
ممكن است درست و يا غلط باشد.
مثال:
.1ميانگين مدت اقامت بستري در يك بيمارستان 5روز است.
.2عامل سيگار بر سرطان ريه مؤثر است.
.3برنامههاي آموزش بهداشت منجر به بهبود وضع سالمت جامعه
ميشود.
آزمون فرضیه
هر پاسخي كه به پرسشهاي يك تحقيق داده ميشود ،يك فرضيه است .اين فرضيه
ها منجر به يك يا گاهي چند آزمون آماري ميشود.
انواع فرضيه:
فرضيه صفر :آنچه در جمعيت موجود است و درستي آن به اثبات رسيده است و به سادگي از آن
نشان ميدهيم.
نميگذريم مگر با اطمينان بااليي درستي آن به مخاطره بيفتد و آن را با
نشان مي دهيم.
فرضيه يك :فرضيه مخالف فرض صفر است و آن را با
فرض صفر :میانگین سن مردانی که اولين بار نشانه ريزش مو را مشاهده ميكنند 36 ،سال است.
مثال
فرض يك :میانگین سن مرداني که اولين بار نشانه ريزش مو را مشاهده ميكنند ،بیشتر از 36سال
است.
اين دو فرضيه را به صورت خالصه زير مينويسند:
5
آزمون فرضیه
مثال
آزمون
آزمون
راست
يكطرفه راست
يكطرفه
6
ميانگين طول عمر در يك جمعيت 63سال است.
فردي ادعا ميكند اين مقدار در سال گذشته افزايش داشته است.
آزمون
آزمون
چپ
يكطرفه چپ
يكطرفه
نسبت افراد سيگاري در يك جمعيت %26است.
محققي ميخواهد بررسي كند آيا اين نسبت اخيرا ً كاهش يافته است؟
آزمون
آزمون
طرفه
دو طرفه
دو
ميانگين مصرف آب يك مجتمع مسكوني در هر ماه 3850ليتر است.
مدير مجتمع مي خواهد بررسي كند آيا اين ميزان تغيير يافته است؟
آزمون فرضیه
تعيين
فرضيه ها
در تعيين فرضيههاي صفر و يك ،حاالت مختلفي پيش ميآيد كه منجر به آزمون هاي
يكطرفه يا دو طرفه ميشود .در آزمون هاي يكطرفه برعكس فرض كه با مساوي
با عبارت « كوچكتر» يا «بزرگتر» همراه است.
همراه است ،فرض
آزمون يكطرفه راست :در اين نوع آزمون به اندازه در
دنباله راست توزيع نمونه گيري شاخص آزمون قرار دارد و
در سمت چپ مربوط به است.
سطح
آزمون يكطرفه چپ :در اين نوع آزمون به اندازه در
دنباله چپ توزيع نمونه گيري شاخص آزمون قرار دارد و
در سمت راست ،مربوط به است.
سطح
آزمون دوطرفه :در اين نوع آزمون به اندازه در دنباله
چپ و به اندازه در دنباله راست توزيع نمونه گيري قرار
در وسط مربوط به است.
دارد و سطح
7
آزمون فرضیه
را مقدار 0/1يا 0/05يا 0/01در نظر
در اغلب پژوهشها سطح معنيداري
ميگيرند.
اين مقدار را محقق قبل از انجام آزمون تعيين ميكند.
در انجام هر آزمون آماري ممكن است دو نوع خطا صورت گيرد:
-1خطاي نوع اول ( )= احتمال رد فرض صفر است وقتي فرض صsفر درست باشد كه همان
سطح معني داري آزمون است.
-2خطاي نوع دوم ( )= احتمال رد فرض يك است وقتي فرض يك درست باشد.
فرض صفر درست
8
فرض صفر غلط
رد فرض صفر
خطاي نوع اول
توان آزمون
پذيرش فرض صفر
سطح اطمينان
خطاي نوع دوم
آزمون فرضیه
شاخsص آماري آزمون :شاخصsي اسsت كsه مقدار آsن را بsه كمsك يsك نمونsه تصsادفي به
دسsت ميآوريsم و بsه عنوان معياري براي رد يsا پذيرش فرض صsفر بsه كار مي رود.
اين شاخص به صورت كلي زير است:
مقدار پارامتر تحت فرض صفر – مقدار برآورد شده پارامتر
خطاي معيار برآورد (انحراف معيار برآوردگر)
=
QH0
سsطح معنsي داري :ميزان خطايsي اسsت كsه ممكsن اسsت در رد كردن فرضيsه صsفر مرتكب
شويم .بsه عبارتي احتمال رد كردن فرض صفر وقتي فرض صفر درسsت باشsد و آن را
با نشان ميدهيم.
خواهد بود.
بديهي است سطح اطمينان
9
آزمون فرضیه
اسsتراتژي رد فرض صsفر :هنگامsي ميتوان فرض صsفر را رد كرد كه داده هاي
مورد بررسsي بsا شرايطsي كsه فرضيsه صsفر واقعsا صsحيح اسsت ،مطابقsت نداشته
باشد .ايsن كار بsا قرار گرفتsن مقدار شاخsص آماري آزمون در ناحيه رد ،مورد
تاييد قرار ميگيرد و ناحيsه رد نيز بر اسsاس توزيع احتمال آن و بsا توجه به سطح
معني داري آزمون تعيين ميشود.
ناحيه رد
10
ناحيه پذيرش
ناحيه پذيرش
ناحيه رد
ناحيه رد
ناحيه پذيرش
ناحيه رد
آزمون فرضیه
مراحل انجام يك آزمون آماري
)1فرضيههاي آزمون را تشكيل دهيد.
)2سطح معني داري آزمون (
) را مشخص كنيد.
) 3شاخص آماري آزمون (
) را محاسبه و توزيع آن را معلوم كنيد.
) 4قاعده تصميم گيري را براي رد يا پذيرش فرضيه
بكار گرفته و تصميم گيري نماييد.
توزيع شاخص آزمون به سه عامل بستگي دارد:
توزيع جامعه
11
تعداد نمونه
واريانس جامعه
آزمون هاي ميانگين
مقدمه
در بسsیاری از مطالعات پزشكsي بحsث بر سsر این موضوع است که آیا بین دو یا چنsد گروه اختالفی وجود
دارد یا خیر؟ این موضوع در مطالعات تجربی که در آنها عملکرد افراد تحت مطالعه ،در شرایط متفاوت با
هsم مقایسsه میشود ،بیشتsر نمود پیدا میکند .بsه طور معمول بحsث اختالف بین دو یا چنsد گروه ،بیشتsر به
اختالف بین میانگینهای آنهsا منجر میشود .زیرا معموال در مطالعات تجربی که در فصل اول با آنها اشاره
کردیم ،متغيرهsا كمsي هسsتند .مثال فرض کنید میخواهید فشار خون دو گروه زن و مرد را بsا یکدیگر
مقایسه کنید .طبیعی است که باید از هر یک از جمعیتهای زن و مرد ،نمونههایی را انتخاب کنید و فشار
خون آنها را اندازه بگیرید و سپس میانگین فشار خون هر گروه را محاسبه و با هم مقایسه کنید.
در اغلب مطالعات آماري موضوع مقايسه ميانگينها مطرح است.
12
آزمونهاي ميانگين
اگر فرضيهاي در خصوص ميانگين يك جامعه مطرح شود .ميتوان آزمون را با انجام مراحل اشاره شده در قبل
انجام داد .در يك آزمون فرض مربوط به ميانگين ،حالت هاي مختلف را در نظر ميگيريم:
ناحيه رد و پذيرش
ناحيه رد
استراتژي
توزيع
نرمال
ناحيه پذيرش
نرمال
ناحيه پذيرش
ناحيه رد
نرمال
ناحيه رد
13
ناحيه پذيرش
ناحيه رد
شاخص
نوع آزمون
آزمونهاي ميانگين
مثال
ميانگين طول عمر در يك جمعيت 63سال با واريانس 16سال است و توزيع طول عمر
نيز نرمال است .فردي ادعا ميكند ميانگين طول عمر در سال گذشته افزايش داشته است.
محققي در يك نمونه 36تايي از افراد ،ميانگين سن را 65سال به دست ميآورد .در
سطح %5آيا ادعاي فوق پذيرفته يا رد مي شود؟
حل:
-1فرضيه ها را تشكيل مي دهيم.
-2سطح معني داري %5تعيين شده است.
-3توزيع شاخص آزمون نرمال ( )zو مقدار آن 3است:
-4استراتژي :فرض صفر را وقتي رد مي كنيم كه مقدار
شاخص آزمون از مقدار ( zدر جدول) بيشتر باشد.
تصميم :چون مقدار شاخص آزمون 3از
بيشتر است؛ فرض صفر رد شده و ادعاي فرد مورد قبول است.
14
چون شاخص
آزمون توزيع
نرمال دارد ،مقدار
zرا با توجه به
سطح معني داري
از جدول توزيع
نرمال استاندارد به
دست آوردهايم
آزمونهاي ميانگين
مثال
وزن نوزادانsي كsه مادران آنهsا بsا رژيsم غذايsي خاصsي تغذيsه شدهانsد ،داراي توزيsع نرمال بsا ميانگين
2800گرم است .در يك مطالعه جديد ،يك گروه 36نفري از مادران باردار را تحت رژيم جديد غذايي قرار داده و
ميانگيsن وزن نوزادان آنهsا را 2850بsا انحراف معيار 180گرم بsه دسsت آوردهايم .در سsطح معنيداري %5تغيير وزن
نوزادان را بيازماييد.
فرضهاي آزمون به صورت زير است:
مقدار آماره آزمون را به دست مي آوريم:
از جدول توزيع نرمال استاندارد داريم:
تصميم :با توجه به اينكه مقدار آماره آزمون از مقدار
جدول كوچكتر است ،فرض صفر رد نميشود.
15
آزمونهاي ميانگين
مثال
ميانگين زمان بستري شدن پس از يك عمل جراحي 7روز است .محققي به كمك پرونده هاي 30
بيمار درمييابد كه ميانگين زمان بستري 5/6روز با واريانس 9است .در سطح معني داري %5آيا
مدت زمان بستري كاهش يافته است؟
حل
فرضهاي آزمون را مينويسيم و با توجه به مفروضات،
مقدار شاخص آزمون را به دست ميآوريم.
فرض صفر رد ميشود.
16
تمرين
-1در يك آزمون آماري تفاوت فرضيه صفر و يك چيست؟
-2متوسط سن اولين ريزش مو در مرداني كه دچار تاسي مي شوند 28 ،سال با واريانس 9سال است .اخيرا
پس از يك برنامه بهداشتي در يك نمونه 36تايي از مردان مبتال به تاسي ،ميانگين سن اولين ريزش مو 31سال
به دست آمده است .در سطح معني داري %5آزمون كنيد آيا اين برنامه موثر بوده است؟
-3ميانگين و انحراف معيار نمره هوشي كودكان در يك منطقه به ترتيب 80و 7است .يك نمونه 25تايي از
كودكان اين منطقه را انتخاب و مورد آزمون هوش قرار ميدهيم و ميانگين نمره هوشي آنها را 83به دست
ميآوريم.
در سطح معني داري %5آيا ميتوان پذيرفت ميانگين نمره هوشي كودكان افزايش داشته است؟
17
تمرين
-8وزن شيشه هاي شربت توليدي يك شركت داروسازي داراي توزيع نرمال با ميانگين 80و واريانس 9گرم
است .فردي مدعي است ميانگين وزن شيشه ها كاهش يافته است .در يك نمونه 20تايي از اين شيشه ها،
ميانگين وزن آنها 78به دست آمد .در سطح %5آيا ادعاي فرد را مي پذيريد يا رد مي كنيد؟
-10ميانگين هموگلوبين پالسما در زنان بالغ و سالم 14 ،گرم با انحراف معيار 2گرم است.
الف -يك فاصله اطمينان 99درصد براي ميانگين واقعي بسازيد.
ب -در يك نمونه 49تايي
18
مشاهده شده است .آيا تفاوت معني دار است؟
تمرين
-11ضريب خطر بين كمبود سلينيوم و ابتال به آرتروز زانو در خانمهاي باالي 60سال برابر 1/34به دست آمده
باشد ،آيا مي پذيريد كه كمبود سلينيوم بر ابتال به آرتروز
است .اگر احتمال معني داري
زانو در خانمهاي باالي 60سال موثر نيست (فرض صفر)؟ چرا؟
- 12در صورتي كه ضريب خطر بين كمبود سلينيوم و پوكي استخوان در خانمهاي باالي 60سال برابر 1/11به
باشد ،آيا ميپذيريد كه كمبود سلينيوم بر پوكي
دست آمده است .اگر احتمال معني داري
استخوان در خانمهاي باالي 60سال موثر است (فرض يك)؟ چرا؟
19