پاورپوینت
بهداشت و مراقبت‌های بهداشتیآموزش

پاورپوینت نظریه کنترل ریاضی برای تغییر رفتار

این فایل برای ارائه کنفرانس درس نظریه های آموزش بهداشت برای دانشجویان دکترای آموزش بهداشت مناسب است. که به بررسی یک نظریه ریاضی درباره رفتار سالم ارتباطاتی را بررسی می کند. استفاده از نظریه کنترل ریاضی برای تغییر رفتار

منصوره علیپور

(استفاده از نظریه کنترل ریاضی برای تغییر رفتار) ه کنترل ریاضی نظری ٔ 2 تاریخچه تالش اولی$ه بش$ر برای درک زمان و تعیی$ن موقعی$ت خود در شبان$$ه روز از اولی$$ن گامه$$ا در طراح$$ی س$$یستمهای کنترل است که به ساخت ساعتهای آبی منجر گردید. اولی$ن س$اعتهای آب$ی توس$ط یونانیه$ا و مص$ریان در حدود ۲۷ ۰س$$ال قب$$ل از میالد مس$$یح س$$اخته ش$$د و ت$$ا قرن هفدهم میالدی نیز کاربرد داشت. در همان دوران س$یستمهای کنترل س$طح روغ$ن چراغه$ا نیز طراحی شد. 3 ه کنترل ریاضی ()EDUARDO D. SONTAG ، 1997 نظری ٔ 4 • نظری$$ه کنترل ،شاخ$$ه ای میان‌ رشته‌ای از علوم مهندس$$ی و ریاضیات اس$$ت ک$$ه ب$$ه رفتار س$$یستم‌های دینامیک$$ی دارای ورودی می پردازد. • ورودی اعمال شده ب$ه ی$ک س$امانه ،فرمان ی$ا مرج$ع نامیده م$ی شود .هنگام$ی ک$ه قرار اس$ت ی$ک ی$ا چن$د خروج$ی س$امانه ،مرج$ع خاص$$ی را در بازه زمان دنبال کنن$$د ،ی$$ک کنترل کننده (ج$$بران س$از افزوده شده ب$ه س$امانه اولی$ه) ،ورودی س$امانه را ب$ه گون$ه ای دس$تکاری م$ی کن$د ت$ا تغییرات مناس$ب در خروج$ی س$امانه پدید آیند و رفتار سامانه به رفتار مطلوب کاربر نزدیک گردد. 5 • منظور از کنترل ی$ک پدیده ،دخال$ت در رفتار آ$ن اس$ت، ه طوری‌ ک$$ه ،نتای$$ج مطلوب حاص$$ل گردد .ای$$ن عم$$ل ب‌ بدین صورت انجام می‌گردد: • مقدار مورد نظ ر برای ی ک س امانه ی ا همان مقدار مطلوب ب ه عنوان مرج ع در نظر گرفته می‌شود. • هنگامیک ه ی ک ی ا چن د ت ا از خروجی‌های س امانه بای د برای رس یدن ب ه مقدار مطلوب عمل نمایند ،کنترلر با دستکاری ورودیها سامانه را ناچار به رسیدن به مقدار مطلوب می‌نماید. 6 • معموال هدف تئور$ی کنترل یافت$$$ن جواب های مناس$$$بی برای اجرای ج$$بران س$$ازی بهین$$ه رفتار س$$امانه توس$$ط کنترل کننده م$ی باش$د ،ب$ه گون$ه ای ک$ه موج$ب پایداری سامانه گردد. • هدف از طراح$$ی کنترل‌کننده واداشت$$ن س$$یستم تح$$ت کنترل ب$$$ه داشت$$$ن رفتاری مطاب$$$ق ب$$$ا رفتار مطلوب می‌باشد .ر$فتار مطلوب می‌توان$$د معیار$های مختلف$$ی از قبیل سرعت ،دقت ،مصرف سوخت ،زمان و ...باشد. 7 • می‌توان ای$$ن س$$یستم را ی$$ک س$$یستم مکانیک$$ی و ی$$ا دارای اجزای الکترونیک$$$$ی و ی$$$$ا حت$$$$ی جامعه‌ای از انسان‌ها و یا رفتارهای انسانی در نظر گرفت. • ابزار و روش های کنترل ی ابتدا از مهندس ی و ریاضیات بدس ت آمدن د ،ب ه‌مرور کاربردهای نوینی در عرص ه‌های پیچیده‌تر مانند علوم اجتماعی و در زمینه‌هایی نظیر روان‌شناسی و جامعه‌شناسی هم پیدا کردند(.)4-1 8 عوامل پنج گانه موثر بر رفتار: .1عوام$ل درون فردی ی$ا شخ$ص$ی ( بطور مثال ،نگرش فرد ب$ه تعیی$ن رفتارش کم$ک می کند .شخص$ی ک$ه در رفتار فعالی$ت جس$مانی شرک$ت م$ی کن$د ،ممک$ن اس$ت بر $ای$ن باور باش$د که فعالیت جسمانی نشاط آور است ،که از طریق جلسه مشاوره قابل تعدیل می باشد). .2عوام$ل میان فردی ( مثال ،ممک$ن اس$ت شخ$ص ب$ه ای$ن خاط$ر $ورزش کن$د ک$ه همسرش از او چنین خواسته است ،که از طریق جلسه بحث گر$وهی قابل تعدیل می باشد). .3عوام$ل س$ازمانی ی$ا نهادی ( مثال ،ممک$ن اس$ت س$یاستی در مح$ل کار وجود داشت$ه باش$د که شخص را ملزم می نماید تا به مدت یک ساعت شدیدا کار کند و این سیاست می تواند دلیل انجام رفتار فعالیت جسمانی توسط شخص باشد) . .4عوام$ل جامع$ه ( برای مثال ممک$ن اس$ت فرد در ی$ک جامع$ه ای زندگ$ی ی$ا کار کن$د ک$ه تنها پارکین$گ موجود 10 ،دقیق$ه ب$ا س$اختمان $مح$ل کارش فاص$له داشت$ه باش$د و ای$ن م$ی توان$د دلیل اصلی فعالیت جسمانی شخص محسوب می شود) . .5عوامل سیاست عمومی ( مثال قوانین و سیاستهایی که مستلزم استفاده از کمربند ایمنی در حی$ن رانندگ$ی هس$تند ،م$ی توانن$د موج$ب انجام آ$ن رفتار خاص( $بس$تن کمربن$د) از سوی فرد گردند). 9 تغییرات پایدار در رفتارهای بهداشت$ی نیازمند تغییرات حمایتی در کل سیستم است (.)5 • هنجاره$ا شیوه های پذیرفت$ه شده رفتار نزد مردم ی$ک جامعه هس$تند ،ک$ه مبنای اص$لی درون$ی کردن هنجاره$ا ،وابس$تگی به دیگران اس$ت .ب$ه تدری$ج ک$ه فرد ب$ه دیگران وابسته می‌شود، احتمال انجام خطا $در او بسیار کمتر می‌شود. • نخس$تین وابس$تگی‌ها و تعامالت ب$ا والدی$ن اس$ت ،و ب$ه دنبال آن وابستگی ب$ه همقطاران ،معلمان ،رهبران مذهبی ،و سایر اعضای جامع$ه بروز می‌کن$د( .)6ک$ه ای$ن عوام$ل بعنوان کنترلگر رفتار افراد محسوب می شون$د. 1 0 دو انس$$ان متفاوت در ي$$ك موقعي$$ت كامال مشاب$$ه متفاوت رفتار م$$ي كنن$$د و اي$$ن مس$$ئله قابلي$$ت تعمي$$م نظري$$ه هاي رفتاري را كاه$ش ميده$د و نس$بيت و اقتض$ا را ب$ه ميان م$ي كشد . • کانون کنترل درج$ه کنترل$ی اس$ت ک$ه افراد تص$ور می کنند بر رویدادهای زندگی دارند. • کس$انی ک$ه معتقدن$د تالش هایشان م$ی توان$د امور را تغییر ده$د کانون کنترل آنه$ا درون$ی اس$ت و افرادی ک$ه سرنوشت، شان$س ی$ا قدرت دیگران را در امور زندگ$ی موث$ر م$ی دانند کانون کنترل بیرونی دارند(کاترین.)1385، 1 1 ویژگیهای افراد دارای کانون کنترل در$ونی : • سالم و هدفمند (کاترین)1385، • در جستجوی اطالعات و برخورد بهتر با مسائل • آمادگی بیشتر برای قبول مسئولیت • بهداش$ت روانی بهتر (غفرانی پور و همکاران)1386، (غفرانی پور و همکاران)1386، • رضایت زناشویی باال در زندگی • عزت نفس باال (کاترین)1385، (شاهی و دیگران)1382 ، (حاتمی و دیگران)1389 ، بیرو$نیها بر خالف درو$نیها، مضطرب تر ،پرخاشگر ،بی اعتمادتر، شکاک ت$ر و نامطمئ$ن ت$ر بوده و اضطراب امتحان بیشتری را تجرب$ه می نمایند(.)7 1 2 • ب$ه عبارت دیگ$ر ه$ر چقدر ک$ه احس$اس احاطه و کنترل بر اعمال و رفتار بیشت$ر باش$د ،سالمتی بیشتری بر فرد و اجتماع حاک$م اس$ت و به میزان$ی ک$ه از کنترل درون$ی فاص$له م$ی گیریم شاه$د اختالالت فردی و اجتماع$ی خواهیم بود(.)7 1 3 منابع .1نظام‌الدین فقیه ,کنترل هوشمند مواد با کنترل‌کننده‌های فازی :۴-۲۴-۹۹۹۸-۹۶۴-۹۷۸شابک .2کتاب کنترل ،تالیف کاتسو هیکو اگاتا ترجمه علی کافی چاپ مرکز نشر دانشگاهی .3کتاب س$یستمهای کنترل ،تالی$ف بنجامی$ن ک$و ،ترجم$ه عل$ی کافی .چاپ موس$سه انتشارات علمی‌دانشگاه صنعتی شریف .4نظری$$$$$$$$$ه کنترل ریاضی. قاب$$$$$$$$$ل دسترسی در: ‏HTTP://SITES.MATH.RUTGERS.EDU/~SONTAG/MCT.HTML .5صفاری ،محسن .نظریه ها ،مدلها و روشهای آموزش بهداشت وارتقاء سالمت ،تهران، آثارسبحان ،1388،چاپ اول .6ممتاز ،فریده (. ) 1381انحرافات اجتماعی ،نظریه ها و دیدگاه ها .تهران :شرکت سهامی انتشار ،چاپ اول .7عمیدی مظاهری،م و درزی ،ق .کانون کنترل انسان در قرآن با تاکید بر مفهوم جبر و اختیار .دوفصلنامه تخصصی پژوهشهای میان رشته ای قرآن کریم .سال چهارم ،شماره اوّ ل ،بهار و تابستان ، 1392ص 113 – 124 1 4 از توجه شما متشکرم
19,000 تومان