صفحه 1:
صفحه 2:
نتایج حرکت ورقه های سنگ کره زمین:
جلبه جلیی ورقه های سنگ کرهسبب پیدایش بديده
های طبیصی مانند شکستگی» زمین لرزه» جين
خوردکی» فوران آتشفشان و... شده است.
صفحه 3:
b 2 شک
اهمیت مطالعه شکستگی های پوسته زمین:
شکستگی های پوسته زمین» یکی از نشلنه های پوبایی
زمین است.
مطالعه آنها در هنگام ساخت جادههاء سدهاء تینل ها
و سایر سازه های مهندسی اهمیت زیادی دارد.
افزون بر ّن» در تجمع آب های زیرزمینی و ذخایر
نفت و گاز و تشکیل کانسنگ های گرملبی حلئز اهمیت
می باشد.
صفحه 4:
حرکت دامنهای
صفحه 5:
یادآوری
ه درکتاب علوم آموختید که شکستگیهاء به دو دسته درزه و گسل تقسیم میشوند. تفاوت و
تشابه درزه و گسل رابیان کنید.
درزهها عبارت از شسکستگیهایی است که غالبا در سنگ مشاهده می شود. مهمترین مشخصه درزهها این
است که در لین نوع شکستگیها . حرکت نسبی به موازات صفحه شکستگی وجود ندارد و در صورتی که
در لین سطح حرکتی وجود داشته باشد. شکستگی حاصله را گسل مینامند. بایستی توجه داشت که در
بسیاری موارد ممکن است سنگهای موجود در دو طرف سطح شکستگی در امتداد عمود بر لین سطح
حرکت کنند.
صفحه 6:
صفحه 7:
صفحه 8:
یادآوری
I ه درکتابهای درسی علوم تجربی آموختید که شکستگیهاء به دو دسته درزه و
كسل تقسيم مى شوند. تفاوت و تشابه درزه و كسل را بيان كنيد.
1
17
oo قرو ديوارة
| قراديوارة
(a | &
ا Sloss (alla Je
سطح کسل, شكستكى وجابجانى در ن اتقاق افاده است. أكر سطح تكسل مايل باشد به طبقات روى
سطح كسل؛ فاذيوار و به طبقات زير سطح كسل» فروديواره مى كويتو.
صفحه 9:
جدول ۶-۱-انواع گسل و ویژگیهای آن
۱-سطح کسل مایل است.
۲- فرادیواره نسبت به فرودیواره به سمت پایین
يا فروديواره نسبت به فراديواره به سمت بالا
عادى
حرکت کرده است.
۱-سطح گسل مایل است.
۲- فرادیوره نسیت به فرودیواهه به سمت بالا
میکوین أيا فروديواره نسبت به فراديواره به سمت Cn فناری
حرکت کرده است.
۱- لفزش سنگها در امتداد سطلح گسل است.
۲ حرکت قطمات شکسته شدهء در امتدد افق
ol) jah tual برشى
صفحه 10:
فرادیواره
oo
ies ۱
ب) گسل رانده
Bate jas ج) كسل رررائده د) كسل امتداد لغز
صفحه 11:
صفحه 12:
صفحه 13:
صفحه 14:
: ان گسل معکوس
pole Ju
ب) کسل امتداد لغز
صفحه 15:
نقشة خطر زمینلرژه در بخشهای مختلفا
جه ارتباطى بين زمين لرزدها با كسل ها دیده میشود؟
صفحه 16:
صفحه 17:
زمین لرزه نشانه چیست؟
نشانه آشکاری از پوبایی زمین است.
نتایح وقوع زمين لرزه:
درهر زمين لرزه» مقدار زیادی انریی توسط امواج
لرزه اى از درون زمین آزاد و بلعث جابه جایی و
لرزش سنگ کره می شود. |
صفحه 18:
صفحه 19:
نمایی از زمینلرزه ۱۹۰۶ سانفرانسیسکو که باعث آتش
سوزی و مرگ بین ۷۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر شده بود.
صفحه 20:
با هم ه با استفاده از اطلاعات موجود در تصویر روبهرو
بيند يشيد در مورد پراکندگی جغرافیایی زمین لرزههای جهان؛ به
پرسشهای زیر پاسخ دهيد:
۱-محدوده کمربند لرزه خیز آلپ - هیمالیا رامشخص
كنيد
بيشترزمين لرزها درحاشيه ورقه ها اتفاق مى افتد .ورقه ها وقتى ازهم دورمى شوند ويا به هم برخورد مى كنند ويا
درامتدا د هم حركت مى كنند موجب زمين لرزه مى شوند و محل اين سه حركت در حاشيه ورقه ها اتفاق مى افتد
و درنقشه مشخص می باشد.
oY سال نهم با ورقههاى سنك كره أشنا شديد.
دو تصوير روبهرو را با هم مقايسه كنيد. جه نتيجهاى
میگیرید؟
محدوده كمربد لرزه خيز آلب -هيماليا شامل محدوده رشته کوهآلپ دراروپاءکوه های ترکیهررشته کوه های البرز و
زاگرس ایرانرشته کوه هندو کش رشته کوه هیمالیا تا مناطق جنوب شرقی آسیا می باشد.
صفحه 21:
Preliminary Determination of Epicenters
358,214 Events, 1963 - 1998
ZZ
صفحه 22:
Eurasian
plate
مج
Austation
plate
صفحه 23:
علل وقوع زمین لرزه دررکشورایران:
قرارگرفتن ایران در کمربندلرزه خی زآلپ- هیمالیا
درطول تاريخ کدام شهرهای ایران توسط زمین لرزه وبران شده است؟
تبریز» ری» دامغان» نیشابور» طبس
علت اصلی زمین لرزه:
علت اصلی زمین لرزه» حرکت ورقه های سنگ کره است.
نحوه وقوع زمین لرزه:
سنگ های سازنده پوسته در مقلبل نیروی وارده» رفتار الاستیک از خود
نشان می دهند.
چنان چه تنش از مقایمت سنگ فرلتر رود» سنگ ها دچار شکستگی می
شود و انریی زمین لرزه از محل شکستگیبه صورت امواج لرزهای» آزاد
می شود.
صفحه 24:
فعالیتهای انسانی نیز میتولند زمینلرزه تولید کند. چهار گونه فعالیتهای اصلی در لین پدیده مشارکت
: احداث سدها و ساختمانهای بزرگ؛ حفاری و تزریق مایع به داخل چاه» استخراج از معادن زغال
سنگ و استخراج نفت.البته انفجارهای اتمی هم دروقوع زمین لرزه نقش دارد.
به نظرمی رسد آتش سوزی جنگل ها و شخم زدن زمین نقشی در وقوع زمین لرزه ندارد.
صفحه 25:
کانون زمین لرزه : oo.
محلى درون زمین است که انرژی ذخیره شده از
آنحا آزاد می شود.
مر کزسطحی زمین لرزه : |
نقطه ای در سطح زمین است که در بالای کانون .
زمینلرزه قراردارد لین مرکز»کمتیین فاصله را
از کانون زمین لرزه دارد.
صفحه 26:
— //ص
| یادآوری
طرح سه بعدى زيرء برخى از مشخصات محل وقوع زمین لرزه را نشان میدهد. با استفاده
از اطلاعات موجود در تصویره میزان خسارت احتمالی در دو نقطه 26 و ۷ را مقایسه کنید.
نقطه ای به مرکزسطحی زمین لرزه نزدیک تربائسد میزان خرلبی ناشی از زمین لرزه بیشتراست و همچنین
نقطه »ابه خط كسل نزدیک می باشد.هلی در نقطه ۷۷ فاصله ای زیادی با مرکز سطحی زمین لرزه دارد و
بنابرلین خرلبی ناشی از زمین لرزه کمتر از نقطه نمی باشدو ضمنا فاصله نقطه لااز خط كسل زیاد تر از نقطه
X می باشدو...
صفحه 27:
۱,2 7۰
1
امواج درونى:
لین امواج در کانون زمین لرزه ايجاد ميشوند و در
Ce زمین منتشرمی گردندو شلمل امواج "و 5می
5
امواج سطحی:
لین امواج در کانون تولید نمی شوند؛ بلکه از برخورد امواج
درونىبا فصل مشترك آثیه ها و سطح زمین ایجاد می شوند.
متداول ترین آنها امواج لاو () و ریلی (۳) هستند.
صفحه 28:
امواج ( ”اوليه» طولى)
امواج «ابيشترين سرعت را داريند به همين دليلء» اولين
امواجی هستند که توسط دستگاه لرزه نگار ثبت می شوند.
لین امواج» از محیط های جلمد» ملیع و گاز هی گذرند»
سرعت امواج در محیط های مختلف متفاوت است.
nn oe امواج سریع ترحرکت می
صفحه 29:
امواج ( 5نانویه؛ عرضی)
لین امواج بعد از امواج ۲۰توسط لرزه نگارها ثبت عی شوند. این
cz gol فقط ازمحیط های جامد عبور می کنند.
صفحه 30:
امواج امواجی هستندکمپس از موج د5توسط لرزه نگارهاثبت مى
شوند.
vet eet ey |
LLL 0 ۳
ناتالز onl
ج)اموج لاو( شکل ۴ تحوه حرکت
صفحه 31:
امواج 5
آخیین امواجی هستند که توسط لرزه نکارها ثبتعی شوند. حرکت
این موج» شبیه امواج دریا است
صفحه 32:
صفحه 33:
شدت زمین لرزه
مقیاس اندازه گیری زمين لرزه
بزرگی زمین لرزه
شدت زمین لرزه
لین مقیاس براساس میزان خرابی ها درهر زمين لرزه بیان می شود. در واقع شدت
زمین لرزهسیک مقیاس مشاهده ای و توصیفی است که بدون استفاده از دستگاه و
ابزار اندازه گیری» به توصیف میزان خرابی های نلشی از زمین لرزممی پردازد. با
دور شدن ازمرکز سطحی زمین لرزه» شدت زمین لرزه کلهش ی یابد. مرکالی»
شدت زمین لرزه را در مقیاس ۱۲درجهای توصیف کرده است.
صفحه 34:
ابيشتر بدانید جدول مرکالی توصیفی
paleo! نمیشود احساس نمیشود مگر در شرایط ویژ.تنها توسط دستگههای لرزنگر بل ثبت
ID ضیف
توسط افراد در حال استراحت و در طبقات بالای ساختمانها حس میشود. برخی از اشیای آویزان ممکن است نوسان کنند.
5 در فضای با و در طبقات بالایی ساختمانهاکامل ایل احساس است. مردم آن را بهصورت زلزله شناسایی تمیکنندا
ea ad Ai) la tact ils ye the gh]
وی ري أدرطى روزدر قضاى بسته توسط اقرا زيادى حس مىشود ودر قضاى بازعدة ممنودى حس مىكتند هر
یه
عددلى را
ب عدهلى راز
أخواب بيدار مى كند. بشقاب هاء ينجرهها و دربها تكان خورده و صدا مى كتند در ماشينهاى إيستاده ارتعاش قابل درك است.
له توسط هر قردى قايل احساس استد بسيارى از خواب بيدار مىشوند برخى از بنجرههاء بشقابها و غيره شكسته
مى شوند. كع كارى ساختمانها ترك مى خورند اشيلى بايا وأزكون مى كردند سر و صدلى درختان و ساي اشيلى مرتفع
شنیه میشود و آزنک ساعتهامتوقق میگردن.دربها از و بسته میشود و مداد حرکت زمینلرزه قبل درک است
متوسط
صفحه 35:
1 قابل توجه
oe VIL
11 شديد
زلزله توسط بسیاری از فراد حس میشود و بسیری از مردم وحشتزده یه فضای باز ناه میآوند. اشیای سنگین|
جابهجا میشوند و قطعات از گج کاری کنده میشود. دودکشها فرو میريزند و خسارات جزئی به بار یآید. فرد
به حالت نامتعادل قدم میزنند یا میایستند. پنجرههاء دربها و بشقابها شکسته میشوند. ساختمانهای خشتی|
و ضعيف ترك يرمى دارند زنكهاى كوجك به صدا درمى آيند.
أمردم وحثستزده به فضاى باز قرار مى كنند. خسارت بسيار كمى در ساختمانهابى كه خوب طراحى و ساخته ofp oad
مى شود به ساختمان هاى متوسط و معمولى خسارات جزنى و متوسط وارد م كردد خسارات قابل مالاحظدلى در ساختمانهلى |
اضعيف و بد طراحى شده ورد میشود.آجرهای سست لق میشون.ایستاین مشکل میشود واه شکسته میشوند
زنگهای بزرگ به صدا درمآین. زهکشهای سیمنیآرسنی خسارت مىبينتد لغز شهلى كوجك انفاق مىافتد
خسارت در ساختمنهایی که طراحی ویژه شدهاند.بسیر چزئی است و در ساختمنهای ضعیف بسیار شدید ۷
دیوارهای جداکننده به خارج از قاب ساختمان پرتاب میشوند. دودکشها. ستونهاءدیوارها و دودکشهای کارخانهها و
سنگهای یدود سقوط میکنن. اثیای سنکین واژگونمیگردد. تغييراتى در سطح آب جادها إيجا مى شود ماسه و
كل به مقدار كم بيرون زده مى شوند. رانندكى مشكل مى كرد تركهابى در زمين هاى مرطوب و شيبهاى ملايم إيجادا
م شود. تفيراتى در آب و درجه حرارت جششمهها و جادها إيجاد مى شود خانههاى اسكلتدار بر روى سطح بى حركت/
میکند. شاخههای درختان شکسته مىشوند.
صفحه 36:
XI
|خسارت قابل ملاحظهای در ساختمانهایی که طراحی ویژه شدهاند.ایجاد میشود. ساختمانهای اسکلتی خوب طراحی|
شده كج میشوند. ساختمان بر روی بی تغبرمکان میدهد. ترکهایی آشکار در زمين ايجاد مىكردد. خطوط لول
زیرزمینی شکسته میشوند. وحشت عمومى بر مردم غالب مى شود. به ساختمان هاى ضعيف خسارات سنگین واد
امىشود و حتى ممكن است كاملا فرو بريزند. در مناطق أبرفتى ماسه و كل بيرون مىأيندد
سازدهاى جوبى خوب ساخته شده ويران مى شوند بسيارى از سازههاى اسكلتدار بنايى به همراه بى ويران مى شوند.
در زمین تركهاى بزركى ايجاد مى كردد. خطوط راهآهن كج مىشوند. زمينلغزشهلى قابل ملاحظداى در کار
رودخاته ها و شيبهاى ملايم اتفاق مىافتد. خسارات جدى به سدها و مخخازن وارد مى كردد. در زمین: غزشهای بزرگ
اتفاق مىافتد و آب از مخازن و كانالها و رودخانهها و درياجهها و غيره بيرون ريخته مى شود.
اتعداد كمى از ساختمانها استوار باقى مىمانند. پلها ویران میگردند. خطوط لوله زیرزمینی کاملاً غیرقایل استفاده
میشوند. خطوط راهآهن به شدت کج میشوند. زمین باتلاقی میشود لغزشهایی در زمینهای نرم ایجاد میشود.
ویرتیکامل: ماع بر روی سعلح زمین مشاهدهمیشون. شا به ها پرتاب میشوند و سنگهای بزرگ جایهجا میشوند.
صفحه 37:
فکر كنيد چه ایرادی به مقیاس شدت زمین لرزه وارد است؟
تعیین شدت زمین لرزه چون براساس مشاهده است
کوک فقس a
صفحه 38:
:بزرگی زمین لرزه
بزرگی(بزرگا) زمین لرزه» براساس مقدار انرژی آزاد شده از
زمین لرزه محاسبه میشود. هرچه انریی آزاد شده» زیادتر باشد
ارتعاشات ناشی از آّن» شدیدتر و دامنه نوسانات امواچ كن زمين
لرزه» بزرکستر خولهد بود. بزرگی زمین لرزه رلبه کمک اطلاعات
05 115« تعیین می کنند. واحداندازه گیری بزرگی» ریشتر است.
سبه ازای هریک واحد بزرگی» دامنه امواج ۱۰برابر و مقدار انرژی
۶ برابر افزایش oo یابد.
بزیگی زمین لرزه در تمام نقاط زمین یکسان لست لما شدت كن با
دور شدن از مرکز سطحی زمینلرزه کاهش می یابد.
صفحه 39:
مفاخر جهان
* چارلز ریشتر ژئوفیزیکدان؛ با
ارائه كزارش مطالعة زمين لرزههاى
كمعمق و عميق كه در سال 1913/8
يجاب رسيي مقلاش خودر اناج
كرد و بعد از تكميل اين مقياس با
همكارى كوتنبرك كه با هم در
مؤسسه تكنولوزى كاليفرنيا كار
میکردند. اولین بار در سال ۱۹۳۵
از آن برای بیان بزرگی زمینلرزه
استفاده کرد.
ریشتره لگاریتم بزرگترین دامنه
موجن ینت که در فاص زک ده
کیلومتری از مرکز یک زمینلرزه.
توسط لرزهنكار استاندارد ثبت شده
باشد.
صفحه 40:
پیوند با ریاضی
© مقدارانرژی آزاد شده و دامنه امواج زمین لرزهای با بزرگای ۶ ریشتر, چند برابر زمین لرزهای
با بزرگای ۴ ریشتر است؟
اگربزرگی زمین لرزه یک واحد بیشترشود دامنه موج ۰ ابرابر و مقدارانرژ ی آزاد شده ٩/۳۱برابرمی شود.
بتابراین:
eer
م
سبس عدد١٠را به توان ۱۰می بریم که می شود ۱۰۰
یعنی دامنه امواج زمین لرزه ۱۰۰برابر می شود.
صفحه 41:
»بزرگا و شدت زمین لرزة بم را در شهرهای بم و تهران با هم مقایسه کنید.
رشد شمهری در تهران بشکل کاملاًمنطقی انجام نشده و حدود ۸ میلیون نفر از جمعیت تهران در ناحیه
بسیار خطرناک قرار دایند یک تحقیق زمینشناسی پیشبینی میکند که زلزلهای با بزرگی ۷ ریشتر در
تهران 16۰.۰۰۰ مسکن را از مجموع ۱۰۰,۰۰۰ مسکن ویران کرده و علاوه بر این بیش از یک
میلیون و نیم از جمعیت تهران را کشته و حدود چهار میلیون و سیصد هزار نفر را زخمی کند.
زمین لرزه جم» زمین لرزهای بود به شدت 1ب ریشتر که در ساعت ۵:۲۲ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم و
مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند.
طبق آمار رسمی لین زمینلرزه ۲۷۲۷۱ قربلنی» ۳۰ هزار مجروح و بیش از صدهزار نفر بیخانمان به
جای گذاشت. این درحالی است که تعداد واقعی قربانیان به مراتب بیش از میزان اعلام شده بود.
صفحه 42:
لبه برخى از علائم و نشلنه ها که بتوانجا استفاده از آنها وقوع
زمینلوزه را پیش بینی کرد«پیش نشانگو» گفته می شود.
:مهم ترین پیش نشانگرهای زمین لرزه
ا تغييرات كاز رادون در آبهای زیرزمینی
۲- ایجاد تغییر در سطح تراز آب زیرزمینی
۳سپیش لرزه . .
۴- ناهنجاری در رفتار حیوانات
ابر زمين لرزه
صفحه 43:
قبل ازوقوع زمین لرزه
ایمنی در برابر زمین لوزه - ‘
ايمنى در برابر زمين لرزه | زمان وقوع زمین لرزه
بعد ازوقوع زمين لرزه
قبل از وقوع زمين لرزه جه بايد كرد؟
ا- امکان خطر آتش سوزىء از طريق سيم هاى برق فرسوده؛ نشتى لوله هاى
كاز و وسايل كازسوز را بررسى كنيد.
۲- محل فیوز برق و شیر اصلی گاز و آب را به خاطر بسپارید.
۳- وسایل شکستنی از قبیل ظروف شيشه ای و چینی» اشیا و وسایل سنگین را
در طبقات پایین قنسه ها بگذارید و قفسه ها را به دیوار متصل کنید.
۴ لامپ ها و لوسترهای سقفی را محکم کنید.
۵- محل gla امن خانه؛ مدرسه با محل کار خود را پیدا کنید.
۶ بسته وسایل کمک های اولیه و مواد غذلیی خشک لازم و ایمنی همچون
چراغ قوه را تهیه و در جای مناسب قرار دهید.
صفحه 44:
هنكام وقوع زمين لرزه جه بايد كرد؟
ا- بیشتر آسیب دیدگیها مربوطبه یفت و آمد افراد در زمان وقوع زمين
لرزه است. هر جا هستید» در همانجا پناه بگیرید.
۲- لگر داخل ساختمان هستیسبه زیرسیک میز محکم. محل دارای سقف کم
وسعتیا کنار دیوارهای داخلی پناه بگیرید. از شيشه پنجره هادور شوید. از
شمع» کبریت و هرجه که شعله دارد» استفاده نکنید.
۳- در بيرون از ساختمان» ازيل هاء تیرهاء سیم های برق» ساختمان ها و
دیوارها دور شوید.
۴- لگر داخل اتومبیل هستید» ازپل ها و ساختمان ها فاصله بگیرید و فوراً
متوقف شوید.
صفحه 45:
بعد از وقوع زمینلرزه چه باید کرد؟
ا مراقب پس لرزه ها باشید.
1 رادیو را روشن کنید و به پیام ها و راهنمایی ها عمل کنید.
۳- ضمن مراقبت از سلامتی خود به افراد ناتوان و کودکان کمک کنید.
۴- لگر بوی گازمی آید» شیر اصلی گاز را ببندید و پنجرهها را باز کنید. نشت
كاز را به مقامات مربوطه گزارش دهید.
ل در صورت آسیب دیدگی سیم های برق» کنتور برق را قطع کنید.
۶ اکر لوله های آب ؛ صدمه دیده اند» شیر اصلی آب را ببندید.
۷- داروها و مواد شیمیایی زیان آور پخش شده را قور جمع کنید.
صفحه 46:
مهمترین علت های آسیب دیدگی از زمین لرزه
۱- فرو ریختن ساختمان» شيشه پنجره های شکسته و در حال
اناد ما اثاثيه» زیرا ممکن استپس لرزه ها سبب فرو
ریختن آنها شوند.
۳- خطرات نش سوزیبه علت شکستن لوله هاى كازء اتصال سیم
های برقبه علت افتادن آنها بر روی زمین وبی آب ماندن به علت
شکستن لوله های آب.
صفحه 47:
وسايل و مواد لازم كه بايد هميشه در دسترس باشند:
ا- چراغ قوه با باتری های اضافی» پول نقد» راديو و آجار قابل تنظيم
۲- جعبه کمک های اولیه با داروها و مواد ضروری
۳- کپسول آتشنشانی
۴ آب آشامیدنی
۵ غذاهای کنسرو شده و خشک برای مصرفیک هفته اعضای خانواده» در
باز کن» قوطی کبریت اجاق گاز قابل حمل(پیک نیک)
۶س شماره تلفن پلیس, آتش نشانی و اورژانس
صفحه 48:
جمع آوری
اطلاعات
دربارة فوايد زمين لرزهء اطلاعات جمع آوری و در کلاس ارائه دهید.
وجود زمین لرزه راهی برای به وجود آمدن تعادل برای سیاره زمین
تغییزات صفحة تکتوتیکی و زمین لزژهها بخشتی از چزخه زمین نقنتاسی طبیعی ننیازه ما هستند.
ay Slo 5 Siw طور مداوم به لایههایغذاب از لین:سیاره به عنوان:نوع: دیگزی از مواد:فداب به
سطح زمين در چرخش هستند. این ذوب شدن و دوباره سخت شدن سنگها و دیگر مواد
فوجود دززمین به ضوزت هراران تال در خرکتهستند. به صورتی که سیازه مابه طوز مداوم
بزایحفظ حیات این-چرخه: زا تکرار میکند: ان کار برای زمین:به«شیوهایدیک نوع بازیافت:
مواد داخلی آّن است. از این رو اگر زمین لرزه وجود نداشته باشد. چنین چرخهای ایجاد
نمیشود. وقتی این چرخه در جریان نباشد به نوعی زمین دچار مرگ میشود و تعادل درونی و
بیرونی آن از بين میرود. از یاد نبریم که کوهها بعد از میلیونها سال به شکلی با زمین لرزههای
در دسترس قرار گرفتن انواع مواد معدنی بعد از زلزله
زمین لرزه موجب تغییر در اشکال سنگها, رسویات معدنی و صفحات تکتونیکی میشود. همین
آمر ممکن است؛ بخشهای خاصی از زمین که هنوز کشف نشده و ساختار آن برای دانشمندان
تازگی دارد را رونمایی کند. اين گونه جابجاييها میتواند ما را با انواع جدید مواد معدنی که
ممکن است کاربردهای فراوانی داشته باشد آشنا کند. همچنین وجود زمین لرزه میتواند انواع
مواد معدنی را برای استخراج در اختیار ما قرار دهد و با لین روش ما را به منابع گستردهتری که
آمروزه رو به پایان هستند, نزدیک کند و در ضمن استخراج این گونه مواد برای ما کم هزینهتر و
راحتتر میشود
صفحه 49:
زمین لرزه راهی برای شناخت زمین
هر چقدر زمین لرزهها قوی تر باشند. نشان زندهتر بودن سیاره زمین است. با لين تفاسیر هنوز
زمین شناسان اطلاعات کافی در مورد زمین لرزهها ندارند. چرا که سادهترین لایه برای مطالعه
زمین شناسان لایه بیرونی آن است که روی ul زندگی میکنيم, اما لایههای داخلی زمین با توجه
به دسترسی بسیار سخت و گاها غیر ممکنی که دارند, عملا کار اکتشاف را برای زمین شناسان
و دیگر دانشمندان سخت و غیر ممکن کردهاند. وجود ماگما درون هسته زمین عملا هر
نواکتشاف و یا پژوهشی را بر روی دانشمندان بستهاند. یکی از مزیتهای زمین لرزه این است
که وقتی لایههای زیر زمین جابهجا میشوند. سطحهای زیرین گاها جای خود را با سطحهای
بالایی جا بهجا میکنند, از اين رو دانشمندان راحتتر میتوانند به آن دسترسی داشته باشند. هر
چقدر دانش ما نسبت به لایههای زیر زمینی بیشتر باشد به همان اندازه میتوانیم درباره زمین
لرزه و دیگر بلایای طبیعی پیش بینیهای درستتری داشته باشیم. پس جابهجایی لایههای زمین
علاوه که زمین لرزهای که ایجاد میکنند. میتوانند دانش ما را نسبت به عمق زمین بیشتر کنند.
ایجاد زلزله راهی برای در دسترستر شدن سوختهای فسیلی
وقتی صفحات داخلی زمین جابهجا میشوند؛ ممکن است سوختهای قسیلی مانند نفت و گاز
طبیعی را در دسترس ما برای برداشت قرار دارند. از اين رو هزینه کمتری برای برداشت ن ها
صرف میشود. گرچه اغلب زلزلهها به صورت طبیعی رخ میدهند اما رفتارهای ما انسانها نیز
میتواند در بروز زمین لرزه تاثیرگذار باشد. به طور مثال وقتی ما حفاریهایی را برای برداشت
منابع زیر زمینی انجام میدهیم, ریزش همین حفاریها ممکن است. باعت ایجاد زمین لرزههای
خفیف شوند. جالب است که بدانید جابهجایی و حفاریها در سرتاسر جهان با هم رابطه دارند.
یک حفاری بزرگ ممکن بر دیگر حفاریها در سراسر جهان تاثیر بگذارد. در پارهای از مواقع این
گونه تاثیرات بسیار چشمگیر هستند. البته در پارهای از مواقع برخی زمین لرزهها هشدار ایجاد
یک بلای طبیعی خیلی بزرگ را به ما گوشزد میکند, گرچه هنوز دانشمندان به اين توانایی
aed bs Bb lesa روم إن وا سا مه لایس جوا و احار مت سنا میدن موی
صفحه 50:
جين خوردگی .
علل پیدایش رشته کوه های البرز وزاکرس:
رشته کوه هلیی مانندفلبرز و زاگرس؛ حاصل چین خوردکی بخشی از
سنك کره است.
انواع چین ها:
جچین ها.به شکل هایتک شیب تاقدیس و ناودیس و... دیده می |
شوند.
تاقدیس:
در صورتى كه لليه هاى سنكى طورى خم شوندكه لثیه های قدیمی تر
در مرکز و لليه هاى جديستر در حاشيه قرا ركيوند» تاقدييس تشكيل مى |
و جنان جه لليه هاى جديقر در مركز و لابه هاى قدبعىمقر در حاشيه
جين قرا ركيرند» ناوديس به وجود مى آيد. ١
صفحه 51:
(al ب
شكل عدء_انواغ جين. اف تک شیب ب) تاقدیس وناودیس
صفحه 52:
صفحه 53:
مواد خارج شده از آتشفشان ها:
مواد خارج شده از آتشفشان هاء به صورت جامد
(تفرا) ماع (لاوا یا گدازه) و بخارهای
آتشفشانی(فومرول) است.
a ما
خاکستر کوچکتر از ۲
لاپیلی بین ۲ تا ۳۲
قطعه ستك و يمب (دوكى شكل) بزرگتر از ۳
صفحه 54:
صفحه 55:
صفحه 56:
صفحه 57:
صفحه 58:
قله آتئفشان اساریچیو که در جزیرههای کوریل روسیه قرار دارد.
صفحه 59:
صفحه 60:
glen 3
شکل ۶۰۲ آتشفشان نیمهفعال تفتان و دماوند با فعالیت قومرولی
صفحه 61:
تفر ا:
Ate
; مواد آتشفشلنی جلمد کمبه ریز و
on 0
7 ْ
شوده تفر
1
= < .صووت فرا
0 رات
هوا برد
wh»
می
صفحه 62:
نحوه تشکیل سنگ های آذر آواری :
در آتشفشان های اننجاری» مواد جلمد آتشفشلنی به هوا پرتاب می
شوند.
از به هم چسبیدن و سخت شدن لین مواد» گروهی از سنگ های
آتشفشانی» به نام سنگ های آذرآواری تشکیل می شوند. |
توف چیست؟
توف یک نوع سنگ آذ رآواری است.
نحوه تشکیل توف آتشفشانی :
در صورتیکه خاکستر آتشفشلنی در محیط های در بلییسته نشین شوند»
قوف آتشفشانی حاصل می شود.
توف ها بیشترد رکجا تشکیل می شوند؟
توف ها در فوران آتشفشان های زیردریلیی».به خصوص در نقاط کم
wl ne تشکیل.می شهندگبه عنوان مثال-می توان توف های سبز البرز
را نام برد.
صفحه 63:
شکل!۶-۱: سنگ آذرآواری
صفحه 64:
گدازه:
كدازه هاء مواد مذلبی هستند که از دهلنه آتشفشان خارج می شوند.
هر چه گدازه روانقر باشد» مخروط آتشفشان» شیب و ارتفاع کمتری
دارد.
ابخارهای آتشفشانی:
مواد مذاب درون زمین» حاوی مقداری گاز و بخار آب می باشد.
ترکیب شیمیلیی گازهای خروجي از آتشفشان» بسیار متفاوت است.
بیشتر گازهای آتشفشلفی را بخار لب گازهای کربن
دی اکسید.اکسیدهای گوگردی» نیتروین دار کلردار وکربن مونو .
اکسید تشکیل می دهند. |
افو ی |
بپس ازفعالیتیک آتشفشان؛ خروج گاز(مرجله فومریلی)ممکن است
سال ها وحتی قرن هاادامه داشت باشد.
درحال حاضر آتشفشان های دماوندو تنتان درمرحله فومرولیبه سر
می برند وازدهانه آن ها بخار آب» گا زگوگردو...خارج می شود.
صفحه 65:
ب) گدازه
۶ نوع و ندزةمتفاوت مواد خروجی از دهانة آتشفشانها
صفحه 66:
فواید آتشغشان ها
تشکیل هواکره:
در گذشته همراهبا سرد شدن زمین» بخش زیادی از گازهای درون زمین از طریق فعالیت
آتشغشان ها» از شکستگی ها و منافذ خارج شدند و شرایط لازم برای تشکیل هوا کره فراهم گردید.
تشکیل آبکره:
بخشی از گازهای خروجی از آتشفشانهانبا یکدیگر ترکیب شده و لب رلبه وجود آورده اند. آب»
۱ فرورفتگی های سطح زمین رلپر کرده و بلعث ایجاد اقبانوسهاء دریلهاء دریاچه ها ورودها شده
است.
تشکیل خاک و رسوب: ۱
خاکستر و گدازه آتشفشلنی از دهلنه آتشفشان خارجصی شود و خاک حاصلخیزی رلبه وجود می
آورد. برضی از مزارع حاصلخیز جهان بر روی خاکسترهای آتشفشلنی قرارگرفته است؛ مانند
آمریکای مرکزی و اندونزی.
تشکیل پوسته جدید اقبانوسی:
خروج مواد مذاب گوشته از محور ميلفى رشته كوه های میان اقبانوسی؛ سبب تشکیل پوسته جدید
اقبانوسیحی شود. نتیجه لین آتشفشانها؛ علاوه بر گسترش بستر اقبانوسها در لین مناطق» سبب
نزدیک شدن ویقه ها در محل کودال هایاقیانهسیحی شوند. در لین مناطقسبه علت برخورد ورقه
هاء فرو رلنش صورتمی گیرد و کوه هلبه وجودمی آیند. کوهها نیزسبا ایجاد پستی و بلندی در
سطح زمین» سب تداوم فرسایش ورسوب گذاری می گردند.
| رکه های معدنی:
| فعالیت آتشفشانی منجر به تشکیل برخی رکه های معدنی مانند طلا نقره؛ سس و آهن می شود.
صفحه 67:
چشمه های آبگرم:
اطراف آتشفشان هاء مناطق منلسبی برای تشکیل چشمه های آب گرم
معدنی می باشند.
لب لین چشعه ها از نظر بهداشتی برای درمان بیماری های پوستی و .
آرلمش عضالفی مفیدهستند وبا جذب گردشگران» سبب رهنق اقتصاد .
محلی می شوند. |
AL ale OL درون پوسته هستند» گرممی شهند و از طییق شکستگی
های سطح زمینسبه صورت چشمه های لب گرم و... در سطح زمین .
ظاهر می شوند. |
صفحه 68:
شکل ۶-۱۳: چشم؛ آب گرم در دامن آتشفشان بزمان
صفحه 69:
انرژی زمین گرمایی: ۱
در مناطق آتشفشلنی؛ از گرمای درون زمینبه عنوان انریی زمین
گرمایی استناده می شود.
کشور ابسلند بخش عمده انریی مورد نیاز خود را از انریی زمین
گرمایی تأمین میکند.
در کشورسا نیز؛ اولین نیروگاه زمین کرملیی خاورمیلنه در مشکین شهر
استان اردبیل تأسیس شده است.
شکل ۶-۱۴ نیروگاه زمین گرمایی مشکین شهر
صفحه 70:
آتنفشان هاء افزون برخروج انریی درینی زمین؛ منجربه آرامش
نسبی ورقه های سنگ کرههی شوند. از انواع سنگ های آتشفشانی
|در نماسازی ساختمان ها و مصالح ساختمانی استفاده می شود.
صفحه 71:
: ژئوفیزیکدانهاء برای
مطالعه ساختمان درونی زمین, که بهراحتی
در دسترس نیست و همچنین شناسایی
ذخایر و معادن زیرزمینی با استفاده از مولج
لرزهای, بررسی متناطیس زمین: مقاومت
الکتریکی و شدت گرانش سنگها: ay
مطالعة آنها میپردازند.
و زمین ساخت (تکتوتیک): زین شناسی ساختمانى و زمين ساخت, علم شناسایی و بررسی
ساختارهای تشکیل دهندة پوسته زمین و تیروهای به وجودآورنده آنهاست. گسلهاءدرزههاء
جينهاء و دیگر ساختارهای زمین. نقش مهمیدر تجمع منابع زیرزمینی و احداث پروژههای
عمرانى دارند. ازسوى ديكرء زمين ساخت به مطالعة ساختار درونى زمين جكونكى تشكيل رشته
كودهاء اقيانوس هاء زمين لرزدها و حركت ورقه هاى سنك كره مى يردازد.
متخصصين اين رشتههاء در مراكزى ماننذ سازمان زمين شناسى و اكتشافات معدنی کشنور»
مؤسسه (توفيزيك, بروهشكاه زمين لرزه. مديريت بحران؛ شهردارىها و ... به كار مشغول
من قوف
صفحه 72: