صفحه 1:
بسم اللّه الرحمن الرحیم
درس دوازدهم تاریخ ۳
رشته علوم انسانی
صفحه 2:
جنگ تحمیلی و دفاع مقدس
جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق علیه ایران و دفاع
مقدس ایرانیان در برابر نیروهای متجاهز بیگانه یکی از
رخدادهای مهم و عربت آموز تاریخ پر فراز و نشیب
ءابران به شمار میرود
صفحه 3:
وجود اينکه قدرتهای بزرگ و بسیاری از دیگر کشورها در
لین جنگ از صدام حامیت میکردند. ایرانیان با اتحاد و
یکسلی به دفاع از میهن خود برخاستند و اجازه ندادند که
یک وجب از خاکشان از دست برود. شما در لین درس علل و
عولمل بروز جنگ تحمیلی و گوشه ای از اقدامات ملت ایران
در دوران دفاع مقدس را بررسی و تحلیل خواهید کرد
صفحه 4:
شروع جنگ تحمیلی
کشورکنونی عراق پس از جنگ جهانی اول و تجزبه امپراتوری عشمانی, نحت قیمومیت
انگلستان شکل گرفت. با تأسیس این کشور اختلافات مرزی با ایران. که از دوران عثمانی به
وجود آمده بود. همچنان ادامه یافت. در سال ۱۳۵۴ش (۱۹۷۵م)
ایران و عراق برای پایان دادن به اختلافات مرزی و رفع مناقشه بر سر اروندرود .
.قراردادی را با میانجیگری دولت الجزایر امضا کردند
صفحه 5:
پس از پیروزی انقلاب اسلامی. دشمنان خارجی و در
رس آنها آمریکا که نتوانسته بودند مانع استقرار و
استحکام نظام جمهوری اسلامی شوند. صدام را به
مقابله" نظامی با ایران تشوبق کردند. ازاین رو صدام
در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ دستور حمله به ایران را صادر
کرد و در پی آن. ارتش بعثی عراق از زمين و هوا به
.میهن عزیز ما هجوم آورد و جنگ تحمیلی آغاز شد
صفحه 6:
پیش از اين نیز نیروهای ارتش بعثی عراق صدها
بار از زمين وهوا و دریا به ایران حمله و صدها تن
از مرزداران و مرزنشینان ایرانی را شهید. مجروح
.و اسیر کرده بودند
صفحه 7:
انگیزه صدام برای شروع جنگ و اهداف او از جنگ
مهمترين انكيزه صدام براى هجوم نظامى به ايران و هدفهاى او از اين هجوم
:عبارت بودند از
i
=a
صفحه 8:
۱- حاکمیت بر آبراه مهم اروندرود » دسترسی و تسلط بر
خلیج فارس و جدایی جزابر سه گانه ابوموسی» تنب
کوک و بزرگ و استان خوزستان از ایران؛
۲- تضعیف و نابودی انقلاب اسلامی و جلوگیری از انتشار
افکار انقلابی در میان مردم عراق و مسلمانان سایر
کشورها؛
۳- رسیدن به رهبری جهان عرب و ابفای نقش ژاندارمی
در منطقه
صفحه 9:
وضعیت نیروهای نظامی ایران در ابتدای جنگ
جنگ تحمیلی در شرایطی آغاز شد که کشور ما دوران حساس
و دشوار پس از پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط حکومت
شاهنشاهی را میگذراند. ارتش و ژاندارمری به دلیل تصفیه یا
) فرار فرماندهان و بسیاری از افسران آمادگی کامل برای
۱ رویارویی با جنگی بزرگ را نداشتند.
صفحه 10:
نیروی جوان و تازه تأسیس سپاه پاسداران انقلاب
اسلامی با وجود محدودیتهای تشکیلاتی. تجهیزاتی و
تدار کلتی. سخت درگیر مقابله با آشوبهای ضد انقلاب
بود و نیروی مردمی بسیچ نیز در حال شکل گیری بود.
صفحه 11:
صدام با لين توهم که نیروهای مسلح ایران آمادگی و
توان مقابله با ارقش او را ندارند. با پشت گرمی به
حمایت سیاسی. نظامی. اقتصادی و اطلاعاتی سایر
کشورها.به وییّه آمریکا و شوروی سابق. تصور میکرد
که در مدت کوتاهی‌به هدفهای خود میرسد. اعترافات
افسران اسیر عراقی نشان میدهد که صدام مصمم بود با
یک تهاجم برق آسا در مدت پنج تا شش هفته
خوزستان را تسخیر کند و بخشی از اهداف خود را
محقق سازد.
صفحه 12:
مجامع بين المللى و جنگ تحمیلی
مجامع بین المللی و در رس ّن شورای امنیت سازمان ملل
متعد که مسئولیت حفظ صلح و امنیت جهانی و جلوگیری
از تجاوز دولتهابه دیگر کشورها را برعهده دارد. در برابر
پورش آشکار نیروهای رژیم بعثی عراق به خاک ایران به
صورت قاطع و مقثر به وظلیف رسمی و قانینی خود عمل
نکرد.
صفحه 13:
لين et چنه روز یس از شروخ جنك تحميلى با
صدور قطعنامه ای» بدون آنکه تجاوز نیروهای
بعنی به خاک. ایران را محکوم کند و از دولت
متجاوز بخواهد که از مناطق اشغللی عقب نشینی
نماید جنگ تنها دو کشور را به خودداری از ادامه
جنگ و تلاش برای حل مسالمت آمیز اختلافات
فراخواند.
صفحه 14:
در طول هشت سال جنگ تحمیلی. قدرت های بزرگ
مانند آمریکا. شوروی. فرانسه. آلمان و انگلستان علاوه
بر دادن انواع سلاح های پیشرفته و حتی تسلیحات
شیمیایی به حکومت بعثی عراق. از نظر سیاسی نیز
آشکار و پنهان از لین رژیم جلنب داری کردند. برخی از
کشورهای منطقه خلیج فارس نیز به اشکال مختلف به
صام باری رساندند.
صفحه 15:
بعضی از کشورها هم به ظاهر سیاست بی طرفی
در پیش صدام گرفتند ولی در موارد متعدد از
«سیاستهای تجاوز کارانه صدام حمایت میکردند
صفحه 16:
دفاع مقدس ملت ابران
بلافاصله پس از شروع جنگ تحمیلی. مردم و نیروهای مسلح
ایران به فرمان امام خمینی(ره) لبیک گفتند و آماده نبرد با
دشمن متجاوز و دفاع از مرز و بوم خود شدند. حضرت امام (ره)
برای خنثی کردن جنگ روانی ناشی از حمالت نظامی ارتش
بعثی. صدام را دزدی خواندند که آمده و چند سنگ انداخته
ءاست. و مردم را به آرامش و آمادگی برای دفاع فراخواندند
صفحه 17:
نیروی هولیی ارتش جمهوری اسلامی از نخستین ساعتهای
شروع جنگ وارد عمل شد و با رشادت و شجاعت تمام
ضربه مهلکی به رژیم صدام وارد آورد. در جبهط زمینی نیز
رزمندگان ارتش سپاه پاسداران و ژاندارمری به همراه
مردم شهرها و روستاهای مرزی, عشایر غیور و نیروهای
ستاد جنگهای نامنظم که شهید مصطفی چمران آنها را
فرماندهی می کرد به مقابله با دشمن شتافتند
صفحه 18:
و پیشروی نیروهای عراقی را متوقف و یا کند
کردند. در خرمشهر مدافعان لین شهر اغلب با
ساده ترین سلاح ها بیش از یک ماه کوچه به
کوچه و خیابان به خیابان در برابر ارتشی که مجهز
به انواع تسلیحات و تجهیزات بود. ایستادند.
سم
3
صفحه 19:
دریادلان نیروی دریایی ارتش نیز در نخستین ماههای
جنگ. با پشتیبانی نیروی هوایی در عملیاتی موسوم به
مروارید با رشادت تمام. اسکله های عراق را منهدم و
نیروی دریایی صدام را نابود کردند.
در نتيجه" مقاومت شجاعانه و دلاورانه نیروهای مسلح
و مردم ابران» روژیای صدام برای فتح سربع خوزستان و
دیگر استانهای مرزی ایران به باد رفت و نیروهای
متجاوز فقط موفق به اشغال بخش هایی از مناطق
مرزىء از جمله شهر خرمشهر شدند.
صفحه 20:
صفحه 21:
آزادسازی مناطق اشغالی
پس از آنکه بنی صدر از مقام فرماندهی کل قوا و رباست
جمهوری عزل شد و اوضاع سیاسی کشور ثبات و آرامش
یافت. رزمندگان ایرانی با شجاعت و صالبت عزم خود را
برای بیرون راندن دشمن متجاوز از خاک میهن عزیزمان
جزم كردند.
صفحه 22:
امام خمینی به عنوان فرمانده کل قوا آبادان . ابتدا فرمان
شکستن محاصره" آبادان را صادر کردند؛ به این ترتیب»
نیروهای ارتشی به همراه رزمندگان سپاهی و بسیجی در
عملیاتی برق آساء آبادان را از محاصره نیروهای متجاوز
صدام نجات دادند. دلاورمردان ایران زمين سپس در
چندین رشته عملیات غرورآفرین که مهمترین آنها فتح
المبین و بیت المقدس بودند
صفحه 23:
صدها کیلومتر مربع از خاک ایران را از اشغال ارتش
بعثی آزاد کردند. اوج حماسه دفاع مقدس ملت ایران در
عملیات بیت المقدس سوم خرداد ۱۳۶۱ با رهایی خونین
شهو خرمشهر از اسارت دشمن رقم خورد و در تاریخ به
ثبت رسید؛ دشمنی که روی دیوارهای آن شهر نوشته
بود:
2 ما آمدهایم بمانيم
صفحه 24:
رهایی خرمشهر علاوه بر تقویت وحدت ملی در داخل
کشور ابتکار عمل را در جنگ به ایران داد پس از فتح
خرمشهر. جنگ وارد مرحله" تازهای شد؛ از یک سو
موفقیت های نظامی رزمندگان ایرانی ادامه یافت و از
سوی دیگر. حامیان خارجی صدام برای جلوگیری از
سقوط او انواع تجهیزات نظامی پیشرفته و سلاح های
«میکروبی و شیمیایی را در اختیار وی گذاشتند
صفحه 25:
| بمباران شیمیایی شهر سردشت در استان کردستان؛
روستای زرده از توابع شهرستان دالاهو در استان
کرمانشاه و شهر حلبچه در کردستان عراق؛ از جمله"
جنایتهای جنگی حکومت بعثی عراق به شمار میرود.
نیروهای متجاوز که در جبهه" جنگ متحمل شکستهای
سنگینی شده بودند. بیش از گذشته مناطق مسکونی و
od poe غیرنظامی را با هواییما و موشک هدف قرار دادند
صفحه 26:
صفحه 27:
رهبری امام خمینی (ره) در دفاع مقدس
امام خمینی (ره) از ابتدای جنگ تحمیلی به صراحت
اعلام کردند: ما بر اساس اعتقاد و باور دینی خود اجازه
نداریم به کشور دیگری تعدی کنیم و میل داریم در
همه جای دنیا صلح و صفا باشد اما اگر کشوری به ما
تعدی کرد. توی دهنش ميزنيم.
صفحه 28:
بر اساس همین منطق نیز با شروع تجاوز رژیم بعثی
عراق از همه قشرهای ملت خواستند که برای دفاع از
ایران به سوی جبهه های نبرد بشتابند. همچنین به
مسئولین توصیه کردند که جنگ را مسئله اصلی کشور
۱ بدانند و برای پیشبرد آن تا پیروزی نهایی بر دشمن. به
EB
ءرزمندگان و مردم پاری برسانند
صفحه 29:
اهتمام فراوان حضرت امام بر ا بنیه دفاعی و
حمايت هاى ايشان براى بالا بردن كي كيفيت و كميت
امكانات و تجهيزات نظامى و onl بود بودجه هاى جنك نيز
از جمله تدابير رهبرى ايشان در طول دفاع مقدس بود كه
تا روزهای پایانی جنگ ادامه داشت. اما مهمترين اقدام
.یشان ایجاد تحول در روح و روان جوانان ایرانی بود
صفحه 30:
امام خمینی با تمسک به مفاهیم جهاد و شهادت و
یادآوری حماسه عاشورا.میدان نبرد را به صحنه نمایش
رشادت و شجاعت جوانان ابرانی تبدیل کردند. جوانان
ایرانی در سایة ایمان و اعتقاد و خلاقیت خاص خویش
همه محاسبات نظامی رایج در دنیا را بر هم زدند و با ۱
طراحی و انجام دادن عملیات cla خارق العاده زمینی »
هوایی و دریایی. افسران نظامی جهان را به شگفتی وا
داشتند. برخی از فرماندهان جوان دوران دفاع مقدس.
امروز به نماد رشادت و مقاومت در برابر گروه های
رتکفیری - خاعشی فبن پل شنه أ
/
صفحه 31:
۱ الف(سیت‌کامل مودم: و سولان از فرراعین alal
در روند جنگ؛
ب( تقویت انگیزه" جهاد و روحیه" شهادتطلبی در
ميان جوانان ایرانی؛
پ( اتحاد میان نیروهای مسلح و تقویت روحیه"
فرماندهان و رزمندگان؛
Jw اولویت یافتن مسئله" جنگ برای مردم و
.مسئولان
صفحه 32:
نقش مردم در دفاع مقدس
نقش مردم قهرمان ایران در طول هشت سال دفاع
مقدس در دو زمینه قابل بررسی است:
eae
صفحه 33:
١ حضور مستقیم در خط مقدم جبهه و نبرد با دشمن
متجاوز
"١ مشار کت در تأمین بخشی از هزینه های مادی جنگ
از طريق كمك هاى داوطلبانه؛ به ويزه تهيه و تدارک
.بوشاك و خوراك براى رزمندكان
صفحه 34:
| بيشترين حضور مردمی در صحنه های نبرد در قالب
\ نیروهای بسیجی و جهاد سازندگی بود. نیروهای مردمی
در کنار دیگر نیروهای نظامی کمک فراوانی در پیشبرد
جنگ و کسب پیروزی در نبردهای زمینی داشتند. از
میان نیروهای مردمی که از همان آغاز جنگ در جبهه ها
/ :وارد رزم شدند. سه گروه شاخص بودند
صفحه 35:
گروه جنگ های نامنظم شهید مصطفی چمران که در
سال دوم جنگ به سپاه پاسداران پیوست نیروهای
بسیج که در قالب یکان های رزمی سپاه وارد صحنه
نبرد شدند و در نهایت.جهادگران جهاد سازندگی ؛ که
برای اقدامات متنوع مهندسی و مهندسی رزمی و
۰ .ساخت مواضع و زدن خاکریز به جبهه ها رفتند
صفحه 36:
a
در پشت جبهه نیز پزشکان و پرستاران با صبر و حوصله
' فراوان به مداوای رزمندگان همت گماشتند. بازاریان
هم با کمک های مالی و تهیه" مایحتاج به رزمندگان در
.جبهه ها یاری می رساندند
ار
صفحه 37:
زنان ایرانی نقش مهمی در هشت سال دفاع
مقدس بر عهده داشتند و کمک فراوانی به پیشبرد
.و موفقیت عملیات رزمندگان کردند
صفحه 38:
مهمترين اين خدمات عبارت بودند از؛
١ حضور در خط مقدم جبهه در سال های اول جنگ
۲- تشوبق برادران. همسران و فرزندان خویش برای
حضور در جبهه
۳- تهیه و آمادهسازی خوراک و پوشاک رزمندگان
۴- پرستاری از رزمندگان مجروح در بیمارستان ها
۵- پاسداری از حریم خانواده در غیاب همسران رزمنده.
صفحه 39:
معلمان و دانش آموزان رزمنده
معلمان و داش آموزان نیز نقش چشسمگیر و تأثیرگذاری در
هشت سال دفاع مقدس داشتند. در آن سالها جبهه های
جنگ شاهد حضور صدها هزار دانش آموز و معلم ایرانی بود
که برای دفاع از کیان نظام اسلامی و سرزمین مادری به
.جبهه رفتند و در سنگرها نیز از درس و مشق غافل نماندند
صفحه 40:
در طول دفاع مقدس حدود ۲۵۰۰ معلم و نزدیک به
۰ دانش آموز به شهادت رسیدند و هزاران نفر
صفحه 41:
پایان جنگ تحمیلی
سرانجام هنگامی که صدام در جبهه های جنگ در معرض خطر
شکست قرار گرفت آمریکا و سایر کشورهای غربی با اعزام بیش از
ده ها ناو جنگی به صورت آشکار و رسمی در کنار نیروهای بعثی وارد
جنگ با رزمندگان ایرانی شدند. بندر فاو عراق به کمک آمریکایی ها از
دست ایران خارج شد. آمریکا همچنین هواپیمای مسافربری ایران را
بر فراز خلیج فارس هدف قرار داد که در اين حادثه نزدیک به سيصد
.مسافر بی گناه و بی دفاع جان باختند
صفحه 42:
در چنین شرایطی امام خمینی (ره) فرمانده کل قوا؛ يس از
مشورت با فرماندهان نظامی و مسئولان کشور, قطعنامه
۸شورای امنیت سازمان ملل متحد را پذیرفت و اندکی بعد
آتش بس برقرار شد. در قطعنامه" ۵۹۸ برای نخستین بار پس
از شروع جنگ تحمیلی؛ به دو خواسته" ایران؛ یعنی عقب نشینی
.به مرزها و تعیین متجاوز توجه شده بود
صفحه 43:
يس از دو سال مذاكره ميان وزراى خارجه ايران و عراق»
صدام در نامه اى به اكبر هاشمى رفسنجانى. رئيس
جمهوری وقت ابران. قرارداد الجزایر را بار دیگر به
رسمیت شناخت. پس از آن» 1 زادگان عزبز با استقبال گرم
مردم ایران به آغوش میهن اسلامی بازگشتند. در
سال۱۳۷۰ نیز سازمان ملل متحد رسما" رژیم بعثی عراق را
به عنوان متجاوز و آغازکننده جنگ معرفی کرد. به اين
ترتیب. جنگ هشت ساله ای که صدام با حمایت آمریکا با
هدف سرنگونی جمهوری اسلامی و تصرف بخشی از خاک
ایران آغاز کرده بود. با شکست خود او به پایان رسید
صفحه 44: