رتبه بندی معلمان نمونه تجربیات آموزشی انواع اختلالات و راهبردهای رفع آنها

صفحه 1:
پاسمه تعالی «روکش ویژه ی ارتفاءرتبه ی شغلی الی » اداره کل آموزش وپرورش استان کدپرستلی : شماره ی ملی تام : سهراب نام خانوادگی : رشته شغلی : آموزکاری عنوان پست سازمانی : آموزکار 'اأشرين تغرف ‎ruben‏ رتبه ی قبلی وتاریخ اجراء : رعبه ی ديد وتاريع اراد عدون : اختلال درخواندن ونوشتن وحساب وراهبردهاى آموزشی رفع آن ها 

صفحه 2:


صفحه 3:
hat ۱: ‏فرم شماره‎ 2 * ‏قرم خلاصه اطلاعات موبوط به کارمندان و مستندسازی‎ ام تام ‎fall‏ 2 ‎gases, set‏ أموؤكارى عدملی شماوهپرسنلی ‏بست سازمانی : الموزكار ‎Ste‏ قال اقيول ( روز امه اسال». سوليق تجريه قابل قيول ( روز اه ال محل جغواقيايى خدمت : أموزش و يرورش اسان اردييل حوزه محل خدمت ‎Snel ad‏ ‏الموابق تجرى كارمتد :ديو اسان اطلاعات هوسئلي». ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ase hfe‏ 88/88 امشياق #اعناوين دوره هاى آموزشى مرتيط باشغل :< خيوه: :+؟ ساعت * و براى «عالى : ‎9١‏ ساعت » ‎oe‏ == ره ‎Serre Teena) ae‏ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‏اريس لمر أازى و تشكيلات تلن ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ ‎ 

صفحه 4:
هفرم شماره : ۲» «ویژه ارتقاء رتبه شغلى » © مستئد سازى تجربيات « كارمند محترم لطفا در خصوص هر يك از قسمتهاى زير جند سطر توضيج دهيد © مقدمه : ره توضيح كلى در خصوص حوزه فلت امد - نقاط قوت در زمينه وظايف و مسئوليت هاى شفلى الفنتسلط عل و ال بر مات من ری رم ریت ود .بای رف بسا رات و تاس مشاورة وريس وفقسف وا راق درس ج ری ری وف وب وق وی ساب رای شل أمظرى. د : ب راشا باشيو ای ون رورش یشان را يت ان راخ سر - نقاط ضعف در زمینه وظایف و مسئولیت های شغلی + 568(درحال حاضرنقطله ی ضعفی برای خود متصورنیستم )500 . اقدامات خاصى كه در طول خدمت صورت گرفته و به نتيجه رسيده الست ألف تبه كركيرى رلمكرهاى مداه لى مور براى حل مشكلات اخلاى ازجعله برخاشكرى هاخبرجبتى هلدشنام كوبى طلخزدى ها وان قبيل ‎lf‏ يجيد ‎glob ts yay‏ موقي ۳ بیان تکات ویزه و کلیدی حاصل تجربیات کارمند که متجربه بهبود وضع در حوزه کاری شده است. ‎Ay iy‏ تعليم وتيت و- - ماقا مستمر وروفة حراط ب منظو رفع مشقلات كرد دوفن سواناطلاماتى مريط ب رشح ‎Mis dae My He ot SMES Aly ages SAY hase tn dees‏ رد ریم ‏۴. برنامه خاض برلى أيتده ناشى از ‏. امضاء رييس امور ادارى و تشكيلات استان ‏۶ مهرو امضاهمدیر کل ‏ل آموزش و پرورش استان ‎ 

صفحه 5:
بیوگراقی متن وشرح تجربيات. اختلالات خواندن. اختلالات نوشتن. اختلالات حساب. راهبردهای آموزشی برای رفع اختلالات بادگیری: راهبردهای آموزشی برای رفع اخنلال خواندن. رفع اختلالات نوشتن, راهبردهای ای رفع اختلالات حساب. تقش والدین دررفع اختلالات يادكيرى. 

صفحه 6:
ان میتلابه اختلالات یادگیری شاخه ای ازکودکان استتتایی هستندوازمد ها قبل ذهن مرییان تعلیم وتربیت را به خودمشغول کرده است.هوش این قبیل دانش آموزان کم تر از همکلاسی هایشان نبوده ودارای قد ووزن وظاهرطبیعی می باشتداما دربرخی از فعاليت ها ى خواندن ونوشتن ورياضى و.. داراى مشكل هستند. اين اختلالات معمولا درمرحله ى ورودبه مدرسه وبعدازآن شناخته مى شوند ومعمولا با روش های آموزش وپرورش عادی نمی توانندبه اهداف آموزشی نایل شوند. به همین خاطر ممکن است به تحصیل تتفرپیداکرده وبا ترک تحصیل کنندکه پیامد آن از نظر روانی برای دانش آموز وازنظراقتصادی برای نظام تعلیم وتربیت مطلوب نیست. این مجموعه تجارب را بنده از این جهت فراهم کرده ام که خواننده راباراهبردهای مختص تاتوانی های یادگیری آشتا سازدوبتواندمشکلات این قبیل کودکان را حل کندمیزان شیوع اختلالات ‎Ge‏ ۲ تل۲۰ درصد درتخقیقات مختلف بیان کرده انداز آن جا که رداتشسراها و مراکزتربیت معلم ما کتاب هایی تدریس نمی شودکه فراگیران ومعلمان آینده را با راهبردهای عملی وکاربردی کمک به اين دانش آموزان اشنا سازد لزوم توجه مسوولین امه بهسبرگزاژی ردوره:دهلی: خمن: ندمت تتشصی درمریک ازایه»,هلی تسین 

صفحه 7:
شاکردان مبذول می دارم بتده درمجموعه ی حاضر به روش ها بی پرداخته ام که هم درموردرفع مشکلات شاگردان ‎ole‏ وهم دارای اختلال کاربرد درندازآن جا که ‎Gla GES‏ موجود دربازار هرکدام بخشی از ‏راهبردها رابيان كرذه اندوکناب جامعی دراین زمیته تمی توان یافت بنده مطالبی رابیان کرده ‏ام عمدتا خودم درکلاس های درس وبا همکاری اولیای مدرسه وشاگردان با توجه به ‏مطالعات فروان دراین حوزه به کارسته ام ‎ 

صفحه 8:
» شغلی آ بیوگرافی شغلی آموزگار))۱ ‎er‏ ات ریت رد مق مسا اس ‎ 

صفحه 9:
((متن وشرح تجربیات)) اختلالات خواندن كوذكان بايد ياديكيرتد بخوانند براى ابتكه بعدها بتوانند بخوانند تا ياد بكيرند. مهمترين عامل عدم موفقیت در مدرسه دانسته شده است. بطوریکه بیش از ۲۵ درصد تاکامی های کودکان در مدارس ابندایی از تاتونی ای خواندن سرچشمه می کبرد. حتی در خصوص اهمیت خواندن باید متذکر شد که تعدادی از پژوهشگران معتقدند خواندن یک وسیله اساسی و پایه بای مواد درسی و مهارتهای شقلی است در مورد جايكاه كودكان مبتلا به ناتوانيهاى يادكيرى از نوع مشكلات خواندن هستند. و تسبت ادرجه ابتلا به نارسا خوانی ۵۶ به یک می باشد. با ینکه در طول تاريخ از وازه هاى گوناگونی برای دسته بندی کودکان. مبثلا به ثرسا خوانی استفاده شده است. از جملهاين وژه ها می تولن استروفوسمبولی یا دراک محرکات بصری به ویژه کلمه ها به صورت وارونه با بهم ريخته الكزيا ياكورى كلكه. دیسلکی نقص جزبى در كار مفزاشاره کرد ما در ناسایی این کودکان دو دسته از متخصصین تلاش بیشتری داشته اند ۱- متخصصین پزشکی (طبی) که این فراد می گویند نقص در کار مغز باعث نارسا خوئی می شود. این أقراد به دنبال علت واحدى هستتد و معمولا درماتكران طبى روى درمان انقراد متخصصین تعلیم و تربیت. این دسته از متخصصان آموزش ضعیق با نمتاسب را علت نارسا خوالی می داتند و در تبیین آن به مجموعه ای از علل توجه می کنند به راحل رشد خواندن تاکید کرده و تنظیم 

صفحه 10:
برنامه جهت پیشگیری از اختلال را توجبه می کنند. حال ببینید که رشد خواندن دارای چه مواحلی است. مراحل رشد خواندن عده ای معتقدند که کودکان تدریجا با بادگیری مهارتهای پیوسته و تکمیل یک مرحله از رشد و حر سوى مراحل ديككر. خواندن را فرا مى كبرتد. و اين مراحل را به ينج مرحلهتقسیم می کنند ‎-١‏ آمادة شدن براى شروع خواندن. ‏مرحلهآغازین در بدگیری خول ‏شروع خواندن شامل توسعه مهرتهایزبنی, گوش دادن و سخن گفتن, توسعه ‏حرکتی: تمبیزشنوایی و بیتیی.توانیی دفت و تمرگز جون. تحویل مفهوم. تفگ شناختی که هو مرحقة ‏كودكستان اين مهارتها ايجاد مى شود و از ملزماث و بيش نياز هاى خواندن محسوب مى شود اين مرحله از ‏شى سالكى رأ در بر مى كيرد ‏رحله أغازين در يادكيرى خوا سال اول دبستان به وقوع مى بيوتدد این مرحله ‏شروعبرامه رسمی خو واقع شروع فرايند كد بركردائى ست و توصيه مى شود ‎ 

صفحه 11:
كه روشهاى تاكيد روى كد در ابن مرحله بهترين نتيجه به بار مى أورد. خواندن مقدماتی از ترکیب کلمه ها مقدماتى. تدريس أغازين الفبا و روش زبائى و زبان أموزى و شيوه هلى صوتى و زباتى تشكيل شده اند در این مرحله کودکان معمولفرهنگ لغات دیداری خود را توسعه می دهند و اصوات را از رازه دیداری حروف همخوالی می کنند و تعقيب خطوط جابى را از دست به جب و در زميته صفحه ياد می كيرند كودكان بى مى برند كه خواندن جز كفتن نوشته ها جيز ديكرى نيست. ؟- مرحله رشد سريع مهارتهاى خواندن: در كلاس دوم و سوم انجام مى كيرد و در واقع دامته بالايشر توسعه مرحله قبلی است ونکرار مهرتهابی را در فنون شناخت کلمه به سرعت توسعه می بخشد و ياد مى كه از علايم بط یا بات استفدهکند. روشهای بخش کردن و کشیده گفنن اصوت ترکیبی را می آموزد. قسمت عمده برنامه های صوت آموزی و کلمه و جمله بر پایان سال سوم اراله می شود. در بن مرحله زيربناى توسعه مرحله بعدى خواندن را تشكيل مى دهد. ۴- مرحله کسترده خواندن: بنمه های درسی آخر دور بتیی و ال راهتمایی تحصیلی تکی بر خواندن وسیع و مدوم و غنی سازى تجارب خواندت توجوان مى كنددخواندن ارادى در اين سالها به منتهى درجه کمال می رسد و در بیشتر کتابخوانن در این سنسن مشاهده می شود: این مرحله ستی منتاسب با مطالمه کتب مجموعه ای و سریال است اغلب در میان این گروه از توجوانان کناب هایی بیدا می کتند که معمولا مربوط به يك نويسنده بوده و با داری یک تم هیجانی,ماجرایی و یا سری کتاهایی که تخیلی و 

صفحه 12:
علمی است. در این مرحله از خراندن کودکان عادی از مطلعه و خواندن لذت می برند اما تباز به کمک و راهتمایی دارند تا در زمیته مطلمه مطالب واقعی مهارتهایشان توسعه پذبرند ۵- مرحله پلابش خواندن: توسعه خواندن تا بایان دوره ابدایی کامل نمی شود از ان رو در طول راهتمایی و متوسطه نیز فرگیران نیازبه راهتمایی مستمر مفید خواندن داد باید كفت كه در حقيقت مهارتها ى خواندن هيجوقت به مرحله كمال مطلق تمی رسد. انواع مسایل خواندن تشخیص دیداری ‎wuss‏ ‏مهارهای حافله معکوس کردن جر ‎le‏ تحليل كلمه کلمه های دیدز تشخيص ديدارى: اين كودكان فادر نيستند حروف و كلماث مختلفی ربا چشم تشخیص بدهند. حروف ب. - را بايكديكر اشتباه مى كنند: يا از تشخيص ديدارى كلمه عاجزند. يعنى هياتكلى کلمه نمی تونندتشخیص بدهند.مثا کباب راز کتاب نمی توند تشخیص بدهتد تاتوایی در مقیاس اندزه ها اشکال یا اجسام گوناگون تشنگر وجود مسایل تشخیصی دیدار: 

صفحه 13:
تشخیص تفاوت شنیداری مبان کلمه های پر جرو یا برو- برو بای این کودکان دشوار است در تشخیص دو کلمه با صدای بلند که برای نها خوانده می شود (نار-کار.مار- ساره رنگ و زنگ ) ن: هستند. از ميان مهارتهاييكه براى بيش بينى موفقيت خواندن كودكان كلاس اول مورد بررسى قرار كرفته استه مهارت تشخيض شتیداری بهترین عامل پیش پینی کنندهبوده است. ترکیب صداد عبرت از بیوستن صدا ها به همدیگر و ساختن یک کلمه کاملایته تمی تاد از ترکیب سنه صدای ب. ‏ و ده کلمهباد را بسازند و سه واج اين كلمه جداى از يكديكر تلفظ مى شود. اگر کودک تمام صداها را بشتاسد ما نون نها ابا هم ترکیب کند در خواندن با مشکل رو مهارتهای حافظه:آنهایی که مشکل حافظه دارند در به یادآوردن اطلاعاتی که آموخته اند مشکل دارند. در كار خواندن تواناييهاى زير را در بر ميكيرد: ۱- حفظ اثرات و نشانه هاى محركهاى شتيدارى و ديدارى ۲-_ مقایسه ی آنها با تجربه های شنیداری و ۳ ذخیرهنگهداریارتباطهایمیاننمودار خی و ول مسابل حافظه شتيدارى در تونیی به یاداوردن صداهای حروف و سپس ترکیب این صداها برای ساختن کلمه تثیر بگنارد. کودکی که کاستی های حافظه دیداری دارد از تشخیس حروف و کلمه هاب بخصوی اناتوان مى باشد. 

صفحه 14:
كودكى كه تصوير حرف ب را عليرغم ذخبره سازى نمى توائد درست أن را در حافظه بخاطر آورد در بازيافت حافظه مشكل دارد. در ايتجا برنامه اصلى درمانى اين انسث كه با استفاده از تمايشهاى جند حسى. تكرار و بهره كيرى از مواد كوناكونبه ياد آوردن أن زا تستهيل كند بسيارى از اقراد معتقدند كه ناكامى در انجام بسيارى از كارها از كاستى هاى توجه سرجشمه مى كيرد تا عدم توانابيدر انجام أن كاربى ترديذ بيذاست كه كاسى هاى توجهى بسيارى لز كودكان مبتلا به ناتوابيهاى يادكيرى با مشكلات بخاطر أورى أنجه كه ديده و شتيده شده در ارتباط اسث. يس اختلالاث حافظه أنها از حواس يرتى اين كودوكان سرجشمه مى بسيارى از کودکان در به خاطر أوردن تركيب و حروف در كلمه ها يا توالى صناها در يك كلمه فشوارى مسايل مربوط به حافظه توالى دينار. در ترتيب حروف كلمه هاء و توالى كلمه هلى جمله ها تأثير مى ‎SAIS‏ فرضاكربيت به عوض كبريت. قسفه به جاى قفسه يا كرتى به عوض كترى كفته مى شوف. برخى كودكان ميتلا به تانوابى يادكيرى بيوسته صداهاى مخلفی را از کلمه ها حذف می کنند (متلا تر) برخی دیگر ترکیب صداهای کلمه ها را دشوار مى يابتد جابجابى هجاهاى اننهاى به بدا با وسط کلمه در اين كودكان غير عادى نيسث. 

صفحه 15:
معكوس كردن و حروف كلمه: بسيارى از ابن كودكان مبتلا به نارسا خوائى تميل دارند برخى حروف و کلمه ها را به صورت عکس, چیه ی رنه بنوسند. متا دوز زود می خواند. ا لاف ره چای لحاف می خرن الب اوقت برکس کردن کلمه ها و حروف را نشانی از یی تشخیص چپ و راست می داد مهارت تحليل كلمه: يكى از مهرتهاى مهم در يادكبرى درست خواندن. توانبى تحليل موثر كلمات استه از ميان تكنيكها تكنين رابطة صوث با املاء بيشترين مورد استقادة را داد و از وشهای دیگر حلیل استفاده می کند. كودك مبتلا به تاتوابى خوانين بسيارى از شيوه هاى تخليل كلمة را غلط به كار مى كيرد تخليل کلمه ‎aj‏ به كار كرفتهمى شود كه كودك قادر نباشد از طريق ديدن أن را باز شناسد. کلمه های دیداری: کلمه هابى را كه خوانندة مى تواند در هنگام خواندن به فوریت با دينارى مى كويتد برخى كلمهها با قواعد كلى و معمولى رابطه صوت با املاء همخوانی ندارد( مثلا خواهر, موسی, لكن) و تم بتوانه به أسانى أنها را تحليل كرد از ابن رو كودكان كل كلمه را از طريق. ديدارى مى آموزد. كلمه هاى ذيدارى بايد بتدريج و با دقت به كودك مبثلا به تاتوايى خواندن عرضه شود مهارتهاى خوائدن انتقادى: خوائدن انتقادى توعى ذرك است كه با نقد و قضاوت ارزشها بربايه تكرش تجربه هلى خواننده سرو كار دارد. مهارتهابى كه تحت نام خواندن انتقادى طبقه بندى می شوند عبارتند از داوری درباره صحت مطالب. نتیجه گیری تشخیص مبان حقیقت و تصور و ارزشیبی نظرات و با مولف. 

صفحه 16:
اختلالات نوشتن ابن اختلا ل در كودكان مبتلا به أسيب مغزى و أسيبهاى خفيف مغزى و ناتواى هلى يادكيرى ديدة مى شود هرجند كه كودكان نارسا تويس از هوش طببعى برخوردارند ولى معمولا بصورت كج نويسى يا بد خط نوشتن با وارنه نويسى و أثيته نوبسى و اختلال در املاء مشاهده مى شود نوشتن در سلسه مراتب در آخرين مرحله أموخته مى شود و كوش دادن و سخن كفتن و خواندن در وافع بيش نباز نوشتن محسوب مى شود معمولا موارد زير از ملزوماث توشتن محسوب مى شود: توانابى تكهدارى انديشه لى در مغز تبديل آن انديفه يه صورت كلمه ها وبا الكوهلى نحوى مناسب ترسیمگرافیگی شکل هر حرف و کلمه در ذهن بكازيركيرى ابزار توشتارى مطلوب در ترسيم حافظه دیاری و حرکتیکافی هماهنگی روابط پیچیده چشم و دست با اينكه نارسا تويسى علل مختلفی دارد اما از شایمترین عوامل نارساخوانی می توان به مشکلات هجی انواع مشکلات مربوط به زبان توشتاری در سه حیطه بحت می شود:۱- نوشتن با دست با دست خط) ۲- هجی کردن یا ملا ۳- بیان نوشتاری 

صفحه 17:
۱- دست تویسی: خط از ملموس ترین مهرتهایارتباطی است و برای توشتن دانستن مهر مشاهده می شود مهارتهای پیش از نوشتن ۱- درک رايظه هلى بدن تجون» بالاو بابين رو زیر ؟- بازشناسی مدل بردارى از ناه ها شكل هاى كوناكون كرفتن مداد وضعیت کاغذ 

صفحه 18:
خطا های متداول در نوشتن با دست اانا مو انون ليان اه بازو به بدن بسيار تزديك ست مداد سفت گرفته شده هدايت قلم به تهایی توسط انگشتان سبابه ناصحیح بودن جهت کاغذ فشار نوشتن: فشار دادن بیش از حد انکشت سبابه استفادهفلم تامناسب اتازك بودن بیش از حد قلم 

صفحه 19:
کم رنگ نویسی بیش از حد از حد اریب با راست نکه داشتن فلم چرخش توک قلم به یک نت قطر بیش از حد قلم يه دار نويسى بيش أز حد: از حد شل تكهداشئن قلم 

صفحه 20:
ارزیایی اختلالات زبان نوشتاری 1 تحلیل کارهای نوشته شده از جملهاراق امتحانی الف- خوانا بودن دست توشته ها ؟- طبقه بتدى خظاها در كارهاى نوشته شده. نامه ها با الف- دامنه وازگانمورد استفاده ب- نشانه های عدم اطلاع از فواعد و ضرابط تن با دست : برای تحیل توشته های دانش آموز از یک مقیاس عمومی استفاده می شود. یعنی تمونه دست توشته های دانش آموز را با مقیاس های شخصی دانش آموزان همکلاسی و هم رتبه تعبین می کنیم براى ارزيابى جنبه هاى مختلف نوشتن به نحوه نوشتن حروف. رعايت فاصله ميان أنهاء اريب بود ن حروف. وشتن اندازه حروف و يك اندازه بودن هجی کردن: از تکنیک غیر رسمی استفاده می شود از کتاب های هجی بايه نمونه كلماتى جون 18 الى ‎7٠‏ وازه را انتخاب کرده و به داتش آموز دیکته گفته می شود کودکی که سطح پیشرفت خوبی دارد 1:۹۰ در صد کلمه را درست می نویسد و این سطلح پیشرفت داتش آموز است و سطح آموزش سطحی است که کودک بهآمتبازپین ۷۵ درصد تا ۹۸ درصد دست بافته است و نهایت یتکه نقاط ضعف هر دانش آموز را در هجی کردن تحلیل می کنیم 

صفحه 21:
بیان نوشتاری: تحلیلی از چند نمونه کارهای نوشتاری کودک احتمالا موتر ترین شیوه است که ارزيابيبيان نوشتارى به کار می رود.آزمون زبان داستان مصور( مایکل باست) ابزاری است که برای ستین ۷ تا /1 سالكى افراذ مبثلا به تاتوائى يادكيرى به كار مى رود. در این آزمون شکلی تشان می دهند و آزب وی خراسته می شود درازه آندانتان ینود مکالیک نوشتن: يعنى توجه به نقطه كفارى و تو رفتكى باراكرافها را مى كويند. بايد بیشتر به بیان توشتارى انديشه ها تاكيد كرد نه به مكانيك نوشتن جون در بيان توشتارى خلل وارد مى سازف. هر جند كه كودكان مبتلا به ناتوابى يادكيرى در شناختن و كاربرد صحبح ماكاء نقطه و علامت سوال مشكل دارند جون اختلال نمادى دارند بهترا است در وهله اول به اصلاح جنبه هاى مكانيكى نوشئن نبردازيم جون دلسردى و توميدى راب تال درد املاه: املاء يك كلمه يسيار مشكلتر از خواندن آن است جرا كه بازشناسى يك كلمه جابى يك عمل كد بركداتى است. در واقع خواندن نشانه هاى زيادى وجود دارد كه خوائنده را در بازشتاسى كلمه كمك مى كند. مثلا خود متن - علائم صوتی - تجزیه و بخش کردن کلمه و شکل کلمه. بسیاری از كودكانى كه در املا ضعيف هستند. بايد در بازشناسى هتكام خواندن مهارث ذاشته باشتد. زبان شناسان توصيه مى کنندکه از طربق انتخاب لغات مناسب و مشابه می توان در شناخث نحوهء تركيب الكو انى. توانمندى كودكان را در املا بهبود بخشيد. بايد طورى تتفلیم گردد که کودکان را در جهت كشف الكو هلى زبان شتاختى تشويق كند مثلا وقتى نمونه املابى واج (أى) أموخته مى شود جتانجه معلم ‎GU‏ 

صفحه 22:
نظیر چای. جای. پای؛ ای در درس املا قرار دهد. كودكان قادر خواهند بود به نظام زبان شتاختى خود ساخت داده و به تعميم هاى أواشتاختى مطلوب دست يابند. اختلالات حساب جنبه تفکر کمی در پرامه درسی مدارس ابتدایی حساب خوانده می شود. مشکلات حساب در مقایسه با سایر ناتوالیهای بادگیری کمتر بررسی شده است این مساله از اجا تاشی می شود که معلمان و تصور می کند حساب در موفقیت تحصیلی کودک به اندزه سایر دروس برامهموثر نیست. اكثرا عامل اصلى ناتوانيهاى حساب. آموزش ناصيحبح و يا ضعيف دانسته شده است . اختلال ديس كالكوليا بهمقهوم اختلال در مقهوم يادكبرى كمى و در حيطه فهم حساب اطلاق مى شود. مقاهيم اولي كلمات در ‎Say ly]‏ مشهود است وقتی عبارتهابی منل همه ایتهء همیشه بیشتر, بزركترو کوچکنر به ار ‏می رود نشانههمنواییمفاهیم است. ممکن است کودکان فرصت و تجربیات اساسی را در دوران طقولیت از ‏دست داده باشند مفهوم فضا و مکان و تولی و تناسب را درک نکتند مفهوم بر ‏امتوجه مى شوتد كه با أنواع ماهيتايه و قابلمه و قوطى بازى مى كنند و أنها را در د ‏عوامل مرتبط با مشكلات يادكيرى حساب ‏فقدان أمادكى بادكيرى : به كودكان مفاهيم أموزشى داده مى شود كه خارج از توانايى شتاختى أنها ست ‏بابد قبل از دبستان برخى مهارتها و بيش نياز ها به دست أأيتد. ‎ 

صفحه 23:
آموزش ضمیف: عدم رنه مطلب به ترتیب صحیح و استفادهنادرست از مود آموزشی در مورد کودکان وجود دار ین علمان آموزش لازم را نديده اند علاقه و انکیزش + جون قيلا شكست خورده اند بعا با هر چیزی که به حساب شباهت دارد نوميد و مى شوند بايد بزاى كودكان قعاليت تدارك ديده شود كه احتمال موفقيت وى در أن زيا انسته تفاوتهاى سنى: هر هر سنى اختلال مشاهده مى شود ولى سوابق موردى در اين كونه كودكان نشان مى دهد که آنان در ویل کودکی به تدرت از كار يا معما و يازى لز مكعب لذت مى مقایسه اجسام و در ک زمان حساب با تمیز دادن اندازه ها ی مختلف حساب دا بط با سای ناتونيها: با ناتوانيهاى ديكر رابطه دارد مسايل مخظف در زبان توشتازى عاطقه در رايط مربوط بهقضای زبان دریافته تخیص جوانب, و خولندنبیدقیقا مود ارزیابی قزر کی اين اختلال ممكن است با ساير ناتوانيها مثل: دراك بصرى و همخوانى بيانى- حافظه - زبان توشتارى - موفقيت مكانى- زبان دریافت- تشخيص جوانب - خواندن راتباط داشته باشد. آشقنگی ادراک فشایی: کودک در تشخیص بل و پایین - روی و بردرگمی شده و باهم مخلوط می کند. ش از دبستالن بايد اين فعاليتها را به دست آورد 

صفحه 24:
۲- آشفنگی ادراک بصری و همخونی بینایی- حرکنی: این کودکان در فعالتهایی که مستلم ادراک بینایی و همخونیبیای- حرکت هستند دچازاختلال می باشتد. ضی کودکان که ضاینه مغزی داد ۵ شمارند. اه بید شمارش اشياء را از طريق دستكارى و احساس فيزيكى أنها را بياموزئد. تعنادى از كودكان فر ادراك بصرى غلايم اعداء دجار اشكال هستتد به عتوان متال در تشخيص جهت دندنه ۲ و۶ دچاراشباه می شوند و ۰۷ ۸ را باهم مخلوط مى كنتد يا؟و ع را فيز ممكن اننت اهز فرك روابط فضابى و داوری درباره این روابط. کودکان مذکور نمی توانند صور هندسی. اشکال. اعداد و یا حروف بر تن آگاهی و تقش اندام ها دارند. اینها نمی توانند روبط اساسی اندامهای مختلف بدن را دريابتد فرضا اندامها را به جاى يكديكر ترسيم مى كتند ياها ها را خيلى باريك مى كشتد فهم درستى از جهت و زمان ندارند خيلى زود نشانه ها را فر اموش می کنند و متزل دوستش را که بلد بوذ فاموش می کنند. فرضا در زنگ مدرسه به مزله يتکه مدرسه تعطیل شده به منزل بر می گردند نمرات بلوغ اجتماعی و نيز ادراك اجتماعى در اين كودكان بايين مى باشد. 

صفحه 25:
حافظه: بسیاری از مهارتهای مهم حساب از اختلاهای كوناكون حافظه تاثير مى بذيرد. كودكى كه تتیجه ضرب عدد و شکل اعداد را تاد اجام دهد در اعمال حساب با دشواری روبو خواهد شد. لودکی که شکل ۳ و / را نتواند به خاطر بياورد اين عدد را درهتكام ديدن قادر به تشخيص تخواهد بو حروف و كلمه دشوارى داارتد احثمالا در نوشئن برخى اعداد نيز ۵- موفقیت مکانی: که ارتبط با آشفنگی ادراک فضایی دارند و أشنابى با وضعيت مكانى در تشخيص ۷ از ۸و ۱۲ از ۲۱ اهمیت اساسی دارد. اه آغلب در درک رابطه ها ميان بلتد. كوتاه- بالا و يابين و شروع و زبان دریافت: هر چند که بیشتر کودکان از توانابى زبان كفتار ى خوبى برخوردار هستند اما بسيار از أبن كودكان در درك وازه هاى كمى دشوارى دارند. زبان مورد استقاده كودك در حساب با زبان عادة دارای صورث مساله أست عاج هسثتد. انواع مشکلات حساب 

صفحه 26:
ابن مسابل به طور يكنواخت بر يكدبكر همبوشى دارتد و با درجات متفاوتى جلوه كر مى شوند: = تشخیص شکل: از درک تفارت ميان لشكال كوناكونماجزند مربع را از مثلث تشخیص نمی دهند مشكل كوذك خرذ سال فر شناسابى اشكال مى توق در تایی تشخیص دکودک در شناختن اعدد به خصومی ‎SG A‏ تشخيص انداره: تشخيص ارتباط هلى موجود ميان اننازه ها ذر درك مقاهيم رياضى اهميت بسيارى درد.تمم مهارتهای پیچیدهکمی بر مبنایتونیی تشخیص آندزه هی مختلف بنا شدهست. كودك بايد ‎ley‏ اجسام را بر حسب آنازه ها نان مرتب تمایدکودک بای تاد مکمبهایی را با اعد مختلف رو مریع های هم اندازهروی کاغذ بکذرد و اجسام كوناكون رأ در سوراخها قرار دهتد که هم ناه باشند کودکی که یه بزرگتر را از کوچکترتمیتواند تفخیص دهد احتملا در آيتده قادر تخواهد بقود ميان عدد بزرگ و کوچک تفاوت قايل شود ۳- مچموعه ها واعداد: مجموعه عبارت اسث از دسته یا گروهی از اجسام که در چرچوب معبتی جای می گيرند. هر جه که به مجموعه تعلیق داشنه باشد جزء یا عضو مجموعه است مثل یگ گروه دانش موزکلاس سوم ودکان از درک مقهو م مجموعه عاجزند در شناسایی مجموعه های بخصوصی دشرا 

صفحه 27:
بتدی پا گروهبندی اجسام در مجموعه ها مشکل دیگری الست که مشاهده می شود. بسیاری قافر تيستندميان مجوعه ها يا أندازه هلى مختلف تفاوت قايل شوند زيرا يار عددى مجموعه ها رای آنان روشن تیست. پیدا کردن ربطه سه دایره با ماد عددی ۳ مشکل دیگری است که بی تردیدی تمی توان 3 ‎oF‏ تناظر یک به یک: تایی درک این مفهوم در رشد تونایی شمردن معتی دار بسیر ضروری دانسته شده است کودکانی که دجار اين مشكل هستتد از درك اين مطالب كه چهاراتمبیل می تاند در جه جايخالى يارك توقف كنند عاجز ند. اينها مقهوم عددى هر عدد را با تماد تمى توائند ربط دهتد و اعداد ‏چسم نمی توند تخصیص دهتد ‏مهارت کودک اجزای یک مجموعه را مشخص می کندریال شمردن گام اول در ‏است. هنگام شمردن با صدای بلتداعدد را جا می اندزند.برخی دیگر داد را به درستی ‏می شمارند اما نمی فهمند كه هر عدد با جزه بخصوصی در مجموعه پیوند داد ‏اشکالات شمردن از تناظر یک به يك و بخاطر سپاری رشته های اعدد از ره گوشض و تداعی تمد با کمیت. ‏تشأت می کر ‏اين کودکان در پیوند دادن آنچه که از طریق چشم می بینید و آنچه که از طریق کوش می شتاسید با ‏اشکال روبه رو هستی و فرصت کمی که این کودکان برای پیوند دادن میا نماد های گفناری و نوشتاری ‏در اختیر داد بی تردید در شدت این مشکل موثر استو ‎ 

صفحه 28:
زند دادن آنچه شتیده با تمادی که دیده اند با تعداد اجسام مربوط به آنهاد 4- ارزش مکانی: الكو هلى وضعيتى يا ارزش مکانی یکی از اصول اسناسی در سیستم اعداد است مشکل زمانی شدت می یابدکه به کودکان آموزش داده می شود ارزش مکانی ارفا از راست به جب بالا می ورد. درک مقهوم ارش مکانی در بسیاری از عمال ریاضی اهمیتی اساسی دارد و درك تمى كنتد که عدد ۴ بر حسب ارزش مکانی آن در اعداد(۴۲۲-۱۴-۴۷) درجات کمی مختلفی داشته باشد. پیشوفت و موفقیت در دو عمل جمع و تفريق به درک ارزش مکانی بستگی دارد. برخى از كودكان از اغنجام جمع و تفريق هايى كه نياز به انتقال يا قرص كرفتن اعداد دارد عاجزتد. کودکی که دو عدد۶۳ و ۱۸ را جمع می کند. عدد ۷۱۱ را به دست می آورد بی تردید مفهوم ارزش مکانی ۷- مهارتهای محاسباتی: در اعمال جمع و تفریق و ضرب و تقسیم دچار مشکلاتی هستید. كه از مهارتهاى بنيادى جون تناظرل بك به يك شمارش و مفهوم مجموعه ما يه مى كبرد. كودكان معمولا جهار غمل اصلی را زمانیبهتر می فهمند که بهآهاقبگولیم تفریق عملی است عکس جمع و تقسیم عکس غمل ضرب است تا اغتکه هر يك از اين اعمال به صورت يك فرايتد محاسباتى كاملا جديد به أنها عرضه شود. بايد سعى كتيم به اين كودكان فرصت كاقى بدهيم تا مهارت قبلى را ياد بكيرند بعد از أن مهارت ها و مقاهيم جديد به أنها ارائه شود. 

صفحه 29:
به دليل ماهيت انتزاعى جمع و تفريق- ضرب و يا تقسيم ‏ بيشتر كودكان مبتلا بايد با اجسام واقعى و قابل ا ا ا ‎SB ge EAS‏ درک کودک راز بخی مقاهیم و ‎Sp YUN Ne‏ ۸- انداره گیری: اندازه گیری بخش مهمی از ریاضیات است و پر کار برد ترین بخش ریاضی کار تشکیل می دهد از وین صول اندازه كبرى تشخيص برخى اجسام بلند ترءكوقاه تر و ينا بزركتر مى باشد با كذشت أثان با لنواغ اندازه كيرى از جمله اندازه كيرى مايعات. زمان و طول ( سانتى متر و متر) أشنا مى برخی از قرایند وقعیادازه گیری فرضا با تر روى خط كش .ايا گبری یک فنجان شیر مسالهدرند در الی که برخی دیگر در تشخیص ماه از سل دهه یا قرن شكال ارزش پولی:برخی کودکان ارزش سکه و اسکناس ها گونگون راید نمی گیرن. این اراد خوذ را شدن در موقعیت هایی که نیز به چنین مهرتهایی درد کتار میکشند. ۱۰- گفتن زمان: از ساعت نمی تواند استفاده كند و ترسایی درک ترتبب زماتی و پیچیدگی نظام اعدا روی صقحه ساعت را در حکم دوعامل احتمالی موتر در این مشکل می شناسد. تشخیص عقربه ساعت شمار از عقربهدقبقه شمار مشکل ایجاد می 

صفحه 30:
وقتی که به کودکان نیم ساعت : ریع- مانده په ساعت و بعد از ساعت را آموزش می دهیم ا ببشتر می شود ای درک این نکته که ۲۴ ساعت شیانه روز روی صفحه ساعت با دو مرحله ساعت نشان داده می شود ۱۱- زین کمی: وجود دشوری در درک واه های کمی چون بیشتر و کمرهقبل و بعد یا کم و زد غلب ‎cles‏ لرلبهناتونهای بعدی در رباضی ‏ازعهده حل مساله بر نخواهد آمد. مگرآنکه علامت هایی که بایداجام دهد درک کند و معنی آنا ‏بداند دو نمونه از مشکلات مربوط به زبان کمی عبارت است از مشکلات اصلاحات ریاضی و مسایل درک ‏علایم رياضى ‎Sony‏ مساله: برخى كودكان مبثلا زماتى كه مايل صورث مساله دارتد با دشواريث غظيمى روبرو ‏هستند. این کودکان در خواند ن صورت مساله و در نتيجه درك مهارتهاى لازم برلى حل أن ناتوان هستتد ‏معمولا انتزاعى بودن صورت مسايل و عدم اجسام عيتى و جيزهابى كه بتوان أنها را با دست لمس کرد مانع ‏می شود و وی نمی توندبرای حل مسایل به تحلیل و ستدلال بپدازد ‎ 

صفحه 31:
((راهبردهای آموزشی برای کمک به رفع اختلالات یادگیری)) این قسمت راهبره زشی برای کمک به کودک در حیطه های مختلف بادگیری چون ادراکی و حافظه ارایه می شود. اندیشه های ارایه شده صرفا نماینده فعالیتهای هستند. که برای توننعه هر یک از خرده مهارتها می ‎ally‏ مورد استقادهباشد. این تعرینات یه ضورت تمونه هایی منتخب از تمریتات دامته داریست که در برنامه های تاتونبهای بادگیری أموزشى نماینده فعالیتهایی است که از مدلهای مفهومی ادراک و ناتوانبهای یادگیری متتج شده اند ن فعالیت های دیگری نیز می شود در این زمیته ابداع نمود. طبقه بتدی اين 

صفحه 32:
راهبردهای آموزشی برای رفع اختلالات خواندن ادراک بینایی مطالعات بی شماری ثابت کرده اند که ادراک بینایی کاملا با تکلیف آموزشگاهی, بویژه خواندن.ارتباط درد پژوهشگران چندی تعدادی از خرده مهارت های ادراک بیتایی را شروری یافته ند فراستیگ (۱۹۶۸) پتج کارکرد ادراک بیتبی را تعیین کرده است: تا بینایی - حرکتی. ادراک تقش. ثبات ادراکی. ادراک وضع در فضا و مکان و اذراک روابط ‎ached‏ مکی بینی پیشرفت خواندن در کلاسس (۱۹۶۵) نتبجه گرفت که در امر پیش بینی سه عمل تمیز بینایی کمک موثری می کند: توانابى خواندن حروف و اعداد. توانايى كبى اشكال هندسى. و توانابى جور كردن كلمات. مطالعات دهيرش (۱۹۶۶) تشان داد که تعدادی اعمال ادراک پیتایی به طور موثری به تهیه شاخص خواندن کمک می کند. این اعمال شامل: پاسخگویی به آزمون گشتالتیبیتابی - حرکتی بتدره جور کردن کلمات. جور رمن سروف و بازشناسی کلمه است. جالب الست تذکر داده شود که اغلب این پیش بینی هاء بیش از آنکه به مهارتهای اراک بینایی مربوط شوند به مقوله مهارت های خواندن نزدیکترند. 

صفحه 33:
حیطه شمول این مطالعات آن است که آموزش مستقیم ادراک بینایی. منتهی به بهبود و توسته فراگیری تحصیلی می شود البته در پیش بینی شکست خواندن؛ علت و معلوم نشان داده نمی شود. و ممکن است بسیاری از عواق تشخیص داده شده ماهیتا در حیطه. بیتایی تباهدد را ان وضف: به ترا ‎as a) Ga‏ آموزش, نهیم مهارتهای ادراک: یدای اطمیتان بخشی باشد. قنون بهیود ادراک بینایی لراحى روى تخته با میخ: که در آن برای بوجود آوردن طرح های اشکال هندسی از میخ های رنگی روی صفحه تخته ای استفاده می شود. ۲- قطعات کف پوش: کودک باید تموته هایی با استفاده از قطعات کف پو ۳- طراحی با مکعب های چوبی: کودک با استفاده از مکعبهای چوبی - و یا پلاستیکی - یکرنگ و یا مکعبهایبکه هر سطح آن به رنگ خاصی اسث به ساخت اشکال هندسی یا کبی کردن از روی آنهابه عنوان مدل مبادرت می ورزد. ۴-پیدا کردن برخی اشکال در تصاویر: در این طرح کودک سمی می کند آشکال مدور: موی و مستطیل داخل تصوير بيدا كرده علامت گذاری کند. 

صفحه 34:
۵- طراحی با منجوق (بادانه های تسبیج» از کودک خواسته می شود مطابق نمونه داده شده. متجوق های رنگی را نخ کند و یا خودش تمونه های دیگری بسا ۶- قطمات معمایی: معلم قطعات معمایی را می تواندبسازد و با قرار دادن این قطعات در کودک. از وی خواسته می شود که اشیاء. حیوانات. اشکا اعداد. حروف) آنها را تظیم و تکمیل کند ۷- طبقه بتدی: به کودک بگویید اشکال هتدسی در اندازه ها و رنگهای مختلف را ۶ بدی نماید. اشکال را می توان از چوب یا مقوا بریده داخل یک کارتن مقوایی قرار داد ۸- طراحی با نوار لاستیکی: کودک را وادارید که اشکال هندسی ارایه شده را با استفاده از نوارهای لاستیکی که از میان ردیف میخ های روی تخته عبور می دهد کپی کند. ‎-٩‏ کاغذهای طراحی: برای این کار از کاغذهای کربنه می توان استفاده کرد که در صفحه ‏روبی آن طرحهایی برای آموزش مهارتهای ادراک پیتیی تدارک دیده شده است: هاشکال و ‏اشياء متفاوت را پیدا کنبد. اشباء مشابه را تشخیص دهید. اشیایی که دارای وضعبت های ‏قضایی متفاوت هستند پیدا کتبد. و اشکال و اعداد خارج از زمبته را جدا کنید». ‏دن اشکال هندسی: اشکالی را روی کارت هابی بکشید و بعد بازیهایی ترتیب ‏دهید که مستلزم جور کردن این اشکال باشد. بطری هایی با حجم های مختلف و در پوش ‎ 

صفحه 35:
می تون بری ایتکار بکر برد در پوش, هرا قای کنید و فد به بگویید که در هر یک از بطری ها را پا کند ۱-بازهاق خومیند یک از مهاب ‎cea GY GEL Ypres peg‏ کارت با استفاده از کاغذ سمبادهه تمد برچسب با علایم نقاشی شده ای روی آنها که بایستی جوز ۴ کارت تهای زد یک ‎Kapaa ayy EES‏ زشی, فرصت بسیار خوبی را براى جور كردن خال هاء تصاوير. شماره ها و سری فراهم می کند. 1- حروف و اعداد: ادراك بينابى و تميز حروف بكى از مهارتهای مهم آمادگی خواندن است. بازيهابى كه امكاناتى برای جور کردن. طبقه بندی و تطبيق يا نام كثارى اشكال و تطبیق آنها با حروف و اعداد فراهم می سازند برای این کار سودمندند. ۴- حروف بینگو: کارت های بیتگو را می توان با حروف ساخت. وقتی حروف تامبرده می شوند. کودک آنر بازشناسی کرده و روی آن حرف را مى بوشائد. ۵- پیدا کردن قسمت های افتده:تصاویری از مجلات انتخاب کرده و قسمت های مهم ببرید. کودک با استفاده از انبوهی از تکه های بریده شده. باید آن قسمت افتاده در هر تصویر را تکمیل کند. 

صفحه 36:
۶- ادراک بیتایی کلمات: تانایی دریافت کلمات بی شک ارتباط کامل با خواندن دارد. بازيهاى جور كردن دسته کردن. كروه بندى. علامت گذاری, و رسم اشکال هتدسی و حروف برای کلمات بکار برده شود. آن ادراک: با استفاده از دستگاه محرک بینایی «تاچیستوسکوپ» یا کارت های وزشی مى توان مدت زمائی که کودک تباز به بازشناسی تصاویر. اشکال, اعداد. کلمات کاهش داد ۸- ادراک ‎oly‏ با فاصله: استفاده پروژکتور اورهد و یک پرده برای تمرین فاصله دار در اين نوع ادراک بیتایی مفید است. اشکال و حروف را می شود از طلق های شفاف رتگی هم بريد. براى ايجاد نقش و زمینه نیز می توان از طرح هابی که روی اشکال (نقض) قرار داده امى شوتد استفاده کرد. ادراک شنودی هر چند که پیشترین تأکید در اجاد مهارت های آمادگی روی ادراک بینایی است. با این حال, باید به ادراک شتوابی و نقش قاطع آن در یادگیری کاملا آگاه باشیم. برای طراحی راهبردهای آموزشی در جهت پرورش مهارتهای ادراک شنودی, دانستن خرده مهارتهایی که در ساختمان این ادراک بکار رفته برای تشیکل مراحل بعدی این خرده مهارت ها ضروری است. مسینگ (۱۹۸۶) هفت مقوله مهارتهای ادراک شنودی را از هم تفکیک کرده است که 

صفحه 37:
عبارتند از: اکاهی شنودی. تمرکز شتودی, نقش و زمیته شنودی تمییز شنودی. حافظه شنودی. تقطیع شتودی, یگنه سازی و ترکیب شنودی و بالاخرهبازخورد (کنتول و تصحیح) شنودی. فلاور (۱۹۶۸) فراگردهای شنوایی مشابهی را تتخیص داده است: حساسیت مشکلات منعددی را پیوسته رای طراحی آزمون ها و نیز روشهای آموزشی بوجود می نخست اينكه هم در أزمون و هم در أموزش. هر خرده مهارت شتوايى در عمل فراگردهای یادگیری درگیر است. دومین مشکل اين است که بعضی از عملکردهای تحصیلی موفق می شوند در پاسخ به آزموتهای معین شنوایی شکست می خورند. سوم اینکه بزآموزی یک خرده مهارت شنوایی و ارتباط آن با بهبود وضع تحصیلی آشکارا ثبت نشده است. پژوهش ها درباره اتباط بین نقیصه های ادراک شنودی و پیشرفت ‎WS‏ ای را داده اند؟ پژوهش دهریش (۱۹۶۶) نشان داد که دو نوع آزمون ادراک شنودی کمک موثری به فراهم ساختن خواندن می کند: آزمون تمییز شنودی و پمن و تقلید آزمون نمونه های بیانی ضبط شده لازم به تذکر است که این آزمونهافقط ادراک شنودی را موردارزیبی قرار تمی دهند. بلکه سایر فراگردهای یادگیری چون حافظه گذرا را نیز اندازه می گيرند. 

صفحه 38:
دیکسترا (۱۹۶۶) دریافت که پنج توع آزمون تمییز شتوایی. کمک موثری در پیش بينى پیشرفت خواندن می کنند: (۱) تمیز بین کلمات محاوره ای که با صداهای یکسان و متقاوت شروع می شوند؛(۳) پیدا کردن عناصر قافیه دار در آخر کلمات؛ (۳) تشخیص تلفظ صحیح کلمات: (۴) بکارگیری نشانه های شنودی با تشانه های مطلب در تشخیص کلمات ناآشتاء و (۵) بازشناسی متشابهات و تفاوت ها در حروف بی صدای آخر کلمات و قافیه هاى انتهابى. كفتنى است كه اين أزمون ها علاوه بر ادراك شنودی به فراگردهای دیگری نیز نیازمند است. تحقیق با آزمین 117۳8 نشان می دهد که کودکان ناتوان در خواندن در سوالات مربوط به حافظه گذاری شنوایی و تکمیل دستوری ضعیف عمل می کنند. علیرغم فقدان مدارک روشن در جهت نادرست دائش ما دربره خرذه مهارت هاى ادرا اشتودى. صاحبنظران توافق دارند که ادراک شنودی یک عامل اساسی در یادگیری بوده و كودكان را بايستى براى كسب اين مهارت ها بارى نمود. راهبردهای آموزشی که برای بهبود شنوایی و ادراک شنودی کودکان الف- حساسیت شئوایی اصوات ۱- کوش دادن به اصوات: کودکان را با چشمان بسته وادارید که به اصوات محیطی خود. گوش تیز کنند. صداهائی نظیر صدای ماشین. هواپیماه حیوانات. صدای ادم ها محوطه. صدای که از اتاق مجاور می آید می تواند برای تشخیص آنها مورد استفاده باشتد. 

صفحه 39:
۲- صداهای ضبط شده: اصوات را می توان روی نوار ضبظ کرد و از کودک خواست که آنها را تشخیص دهد. صداها ممکن است مربوط به هواپیما:قطار. حیوانات. ماشین تحربر و چیزهای دیگر باشد. ۳- اصواتی که معلم خود ایجاد می کند: کودکان را با چشم بسته نگه می داریم و از او می خواهیم که صداهای مختلف را تشخیص دهد: صدای افتادن مداد. پاره کردن کافذ. نان های شانه, زدن توب به زمین, تراشیدن مداد ضریه آهسته به شیشه با پنجرههتلنگری بها الايد ورق زدن کناب» بریدن با قیچی. کشیدن یک کشو انداختن سکه, توشتن روی تابلو مثال های این موردند. ۴- صداهای مربوط به خوردئی ها از کودک خواسته می شود به صنای گاز زدن و جویدن و خوردن انواع خوردنیهاتوجه کند و بگوید چه نوع غذابى تكه تكه شده يا بريده يا خورده می شود: کندن برگ کاهو, گاز زدن سیب. چویدن هویچ. شکستن تخمه. بریدن هندوان. آب لیمو کردن, جویدن قند. خوردن سوب مثالهای این قسمت هستند. ۵- صدای بهم زدن چیزهای سخت: چیزهای سخت مانتد ستگ, ‎gg‏ چوب. دانه های ی برنج را در داغل ظروف کوچک یا درون بطری قرار دهید. دور أنها را بپوشانید تا اشیاءداخل دیده نشوند.آثگه ظروف را تکان دده و اشیء را بهم بزنید کودک با کوش دادن به صداها باید تشخیص دهد که چه چیزی داخل ظرف است. 

صفحه 40:
ای صدا: به کودک بگویید چشمانش را بسته نگهدارد و یا تشسته و رویش را از معلم بگرداند. چند بار کف بزتید. چند ضربه روی مبز بزنید. توپ را چند بار به زمین بزنید و.. از کودک بخواهید که بگوید این حرکات چند بار تکرار شد و با از او بخواهید عین آن حرکات را تکرار کند. می توان در تکرار حرکات از ربتم مشخصی استفاده کرد. مثلا ضربه أهسته. شربه معمولی. ضربه تند. ۷- نمونه های دو صدایی: می تواند تنوغی در حرکات بالا ایجاد کند.برای مثال می توان از صدای بهم خوردن قاشق به فتجان و ورق زدن کتاب طور همزمان استفاده کرد. ۸- دور یا نزدیک: با چشمان بسته کودک باید حدس بزند که صدا از کدام گوش اتاق می ید. و نیز دوری و نزدیکی صدا را تشخیص دهد. ‎-٩‏ بلتد یا آهسته: به کودک کمک کنید تا اصوات بلتد از آهسته را تمییز دهد و بین آنها ‏تفاوت قایل شود. ‏زير و بم: به كمك تمريناتى كودك بين اصوات زير يا بم تمييز قايل شده و أنها را ‏مقايسه مى کند. ‎ 

صفحه 41:
۱- کشف صدا؛ یکی از بچه ها یک جعبه موزیک و یا ساعتی را که تیک تاک می کند در مخلی مخقی می سازد بچه های دیگر با جهت یابی محل نسعی می کنتد آن را پیدا کنند. ۲- تعقیب صدا؛ چند تن از کودکان دز حالیکه راه می روند و هر کدام سوتی به لب دارند و بر اساس ترتیب خاصی به جوت آثا به صدا در می آورد. کودک موردآزما: تعقیب آنها تشخیص دهد که سوت بوسیله ی کدامیک از آنهانواخته می شود و کودک را تفقیب ‎sila‏ ۱۳- با چشم بسته بگو: چند نفر از کودکان در خلیکه دور هم تشسته اند. چشم یکی از اعضاء گروه را میبندند انگاه یکی از بچه ها چیزی می ‎gl Alan De ugh‏ سوالی, عبرتی و یا صدای یکی از حبوانت را تقلید می ‎SOS AS‏ چشم بسته بان بگوید که گوبنده چه کسی استد ۴- نقش و زمینه شنوایی: اين تمرین در جهت کمک به کودک برای توجه په صدای اصلی در مقابل اصوات همراه و بی ارتباط محیطی است. بدین منظور او را وادارید که همزمان با پخش یک قطعه موسیقی به یک محرک شتوایی مناسب و مورد نظر گوش فرا 

صفحه 42:
آگاهی به واج ها با صداهای حروف برای موفقیت در مراحل آغازین خواندن, کودک باید صدای وج های هر زبان را درک کند.چرا که لام است هر صدای زبان را که با یک شکل حرفی از ذيكر صداها تمايز مى يابد تمييز دهد. ابن توانابيها براى كشف رمز (كد بر كرداتى) صورت توشتارى زبان ضرورى است. ‎-١‏ صامت هاى اول كلمات: با اداه كلمه همرذم» از كودك بخواهيد كه بكويد كناميك از کلمات. دو چرخه. مگس. نردبان مثل کلمه اول شروع می شود. از کودک بخواهید که کلماتی بگوید كه مثلا با تاب شروع مى شود. يا تصاوير كلماتى را كه با «تاب» شروع مى شود پیداکند. از از کودک مى توانيد بخواهيد که عکس تمام كلماتى را که با حر شروع می شود از داخل صفحات یک مجله پیدا کند. یا فهرستی از کلمات را به و بدهید وا کودک بخواهید کلمه ناجور را پا کند.مثا لین کلمات:پدر.پهل. تجر و پا ‏۱۶- صامت های امتداد پذیره دو حرف هم صداء آخرین حروف کلمات. سامت های اول. عمزیعاتمعایهن زین شودبزآی تلك ره روگ مز للاگیری:مولفت: شدودین و حمجیز ‏خادی: ضایر متاضز:ضوتی تزتیب.دزد: ‏۷- کلمات هم قافیه: برای آموزش شتیداری کلمات هم قافیه به کودک در بازشناسی ‏آوانگاشت ها کمک کنید. تمریناتی که در مورد صامت های اول کلمات گفته شد برای ‎ 

صفحه 43:
کلمات هم قافیه هم می تواند مقید باشد. شعرهای کودکان: تیز در این مورد سودمند است. ۸- قافیه های چیستان: چیستان های فافیه دار بسازید. از کودک بخواهید که آخرین کلمه هم قافیه را حدس بزند. ۹ - تمرینات اضافی دیگری نیز در مورد توسعه ادراک شنودی اصوات حروف و کلمات در زیر اریه گردیده است. ۱- ادراک شنودی اصوات غیر کلامی ۲- دراک شنودی و تمییز اصوات منفرد کلامی ۳- فهم و دریافت کلمات و مقاهیم. و پی ریزی فرهنگ لفات شتبداری ۴- فهمیدن جملات و سایر عناصر زبان گفتاری ۵- حافظه شنودی فهم و دریافت شنودی الف - تعقیب دستورات ب - فهميدن توالى امور در خلال كوش 

صفحه 44:
- گوش دادن نقادانه ای پرورش هر یک از این سنطوح راهبرد هایی در نظر گرفته شده است که در ادراک شنودی اصوات غير كلامى: این اصوات شامل اصوات محیطی دور و بر ماست. بدین طریق که به کودک کمک شود تا به وجود صداها آگاهی یاید. آن ها را مقایسه کند. جهات اصوات را معین کند. و صدا را با متبع آن ها هم خوان نماید. دراک شتودی و تمییز اصوات متفرد کلامی. توانابى در يافت و بازشناسایی اصوات واجی زبان «یک عامل مهم در آمادگی خواندن است‌بدون این مهارت. یادگیری شكل املائى كلمات غير ممكن اسث. ‎-١‏ صامث هاى هم صداى اول- بازشناسى سمعی ‏اشياء واقعى يا تصاويرى را که با همان صذا شروع مى شود نشان ذهيد . كودك مى تواند ‏أشيايى كه با يك صدا شروع مى شوند در ذر يك جا جمع كنده يا ممكن اسث أن اشيا را در ‏داخل ظرفى بريزد و يا تصوير أن جيزها را بر روى تابلو بجسبائد. براى من 16 ‏در تصاويرى از يول - يا - يارو - يرده - بياز مى توان نشان داد. ‎ 

صفحه 45:
۲- جعبه های صوتی: جعبه هابی تقریبا به ندزه جعبه کفش را می توان برای هر صدایی که آموخته می شود بکاربرد. یک حرف که نماینده صدای اول یک شیئی است در مقابل هر یک از جمبه ها قرار دهید.آنگاه تعدادی عکس. اسباب بازی و وسایل دیگر را در مقابل کودک گذاشته و از او بخواهید که هر یک از آنها را در جای مناسب خود قرار دهد ۳- صامت های لول - مشابه يا متفاوت: سه کلمه بگویید که دو کلمه آن دارای صامت های اول مشابه باشند از کودک بخواهید کلمه متفاوت را از نظلر صامت اول بيدا كتد. مثلاة ‎a gas‏ ۴- صامت های ناهم شکل یک صدا: پس از رسم مربعهایی بر روی یک صفحه مقوا روی هر کدام از مربع هاء حروف صامت یکصدا (متل ح و هه (ت و ط) (ض. ز. ظء ۵ (س. ت. ص) را می تويسیم. بعد شروع به خواندن کلمات برای کودک می کنیم. او باید شکل نوشته شده هر کلمه را در روی مریع مناسب (درارتباط با صامت اول) پیداکند ۵- بشنو و بنویس: کلماتی را بخوانید که با صامت های اول یکسان با با صامت های ترکیبی (در زبان فارسى وجود تدارد اما در زبان اتكليسى شامل ش - ظ و -غ -ج - مى شود) با حروف هم صداى ناهمشكل شروع مى شود. از كودك بخواهيد كه دقبقا كوش کند و بعد آن کلمه را روی کاغذ بنویسد. 

صفحه 46:
۶- جابه جایی حروف: به کودک یاد دهید که نخستین حرف یک کلمه را با حروف انتهایی یک کلمه دیگر ترکیب کند و کلمه تازه ای بسازد.برای متال: «حرف اول» «غاز» را بر دارید و به جای حرف انتهایی ‎OLY‏ بگذارید و در آن گردش کنید «اغ». ۷- بازی پیوند شنودی: از کودک بخراهید وقتی نام اشیاء را به صورت تجزیه صداها اداء می کنید یگوید آن شی کدام است؟ مثلا «ت- و - پ» یا هم - 1-۵ - 63 می تونید ش هایی هم با اين روش از او به عمل أوريد و كودك يس از كوش دادن بايد به أن ش ها باسخ دهد. *مثلاه ن - | -م - - شما چیست؟». کت شما چند د گ -م ۶ الت هاامصوت ها): شنيدن صائت ها براى تعدادى از كودكان مشكلتر از بن صامت هاست. برلى شروع از صائث هالى كوتاه 1 - 0-1 مى توان استفاده كرة. مثلا () را هر الك يا آسيب. و (0 را در استكان و (0 را در اجاق مى توان ياد داد. يس از أنكه کودک صائت های کوته را آموخت و آنها را بازشتاسى كرد به أموختن صائت هلى بلند مى بردازيم. کودک باید این دو توع صائت را با هم مقایسه کند. فنوتی که برای پرورش مهارت های بازشناسی حروف بی صدا ذکر شد در اینجا هم می توان کار گرفته شود چیستان های هم قافیه: چیستان های هم قافیه بسازید و کودک را تشویق کنید مشابه آنرا درست کند.برای مال: رانده مرغ و مادر بر کیسه کردم برایت آوردم - کیش + 

صفحه 47:
عن تعس يا برك سين جم نورق وریحی آعکنی: ‎ah)‏ یت ووس: ساده هم آین: است که بگویيم فلان کلمه هم قافیه است و توضیحی درباره آن بدهیم. برای مقال: هم قافیه پا آهوست. برگ پر می خوردی و نامش .. (کاهوست. - آگاهی از کلمات هم وزن: به کودک بگویید که به مجموعه های سه تابی از کلمات كوش قرا دهد و کلمات هم قافيه يا مو وزون را بيدا نمايد. مثلا: «موش - لب - کوش». هشو - تور -تلخ»: «دست ۱۱- هجاهای جور و ناجور: به کودک بگویید به تعداد هجاهای با معنی و با بی معنی دو تابی گوش کند و بگوید کدامیک از هجاهای دوتایی جور و کدام ناجورند.برای مثال: (رگ - سكاع ‎SE) OS) ye gl)‏ = پاک). (دست. پشت). ۲- تشخیص هجاها: کودک باید به تلفظ کلماث چند هجایی گوش فرا دهد و تعداد بخش ها را تعیین کند. حرکت دست یا شمردن تعداد صاثت های هر کلمه در تعیین تعداد بخش های آن کمک می کند. فهمیدن کلمات: لازمه گوش دادن توسعه فرهنگ لفات شتیداری است. کودکان باید نام آشیاء تام اعمال, نام حالات و مفاهیم مجرد را بفهمند. بهتر اسث کلمات را به همان ترتیب که زبان شناساسان طبقه بندی کرده اند (نظیر: اسم. فمل, صفت و قید) آموزش داد چرا که 

صفحه 48:
پزش لفات ساختی یا تبمی که رویط بین جملات را بیان می کتند ممکن است دشوارتر ۳- نام چیزهاءبرای کمک به کودک در فهمیدن نام چیزها: از وسائل واقمی استقاده کنید: نظیر, توپ. مداد. عروسک. کاهی اوقات لازم می آید که توضیحات بیشتری با حرکات چهره و دست همراه شود. به ویژه در مورد کودکانیکه اختلال شدید دریافتی دارند. این در فهم مفاهیم کلمات کمک موثری بهآنها می کند. ۴- مفاهیم افعال: آموزش مفهوم فعل از آموزش نام اشیاء مشکلتر است. افعالی نظیر بريدن؛ نشستن, قدم زدن را کودک می تواند با انجام فعالیت های ساده تمایش دهد. کاربرد عکس و تصویر تبز در تقوبت و پادآوری لفاتی که آموزش داده شده ‎VF‏ مفهوم صفات: کلماتی که صفات اشیاء را بیان می کنند. با اجرای یک سری کارهای ‏مقایسه پی که پیانگر آن صفات هستند به کودک آموزش داده می شوند. برای مثال: ‏ریزودرشت زیر وترم- کوچک و بزرگ. داغ وسرد. هم خود اشیاء و هم تصاویر نها را می ‏توان براى ياد دادن صفات مورد استفاده قرار اد ‏۷- توسعه مقاهیم: با همراه ساختن برخی تجربیات با مصادیق آنها کودک می ‏مفاهیم را خارج از مصداقهای عبتی آنها ادراک کند. برای مثال در یادگیری مفهوم صندلی: ‎ 

صفحه 49:
ک یک صندلی آشپزخانه. یک صندلی مبل. یک صندلی تاشو, یک صندلی صفری یک چارپیه و یک صندلی گهوره یی تشان داده می شود. در خلال مشاهد. اشیاه. کودک مقهوم وسیعی از صندلی را فا می گیرد ۸- طبقه بندی مواد: مواد بسیار زیادی را می توان گرد آورد و با دسته بندی آنها می ان از کلماتی بای نامگناری و بیان مفاهیم استفاده کرد.متلا کلمه خوراکی را می توان با ان دادن موادی که قابل خوردن باشد تفهیم تمود. همچنین به کودکان گفته می شود که داخل مجموعه ای از اشیء و مود و یا قهرستی از آنها «آنچه را که خوردنی نیست. سوا کند. فهمیدن جملات و دیگر احاد وبانی: نتظار این است که افراد زبان را پر اساس ساخت نی جمله یادبگیرند و نه از ره کلمات متفک و متفرد.زبان شناسان و مربیان به همین دلیل روش هایی برای کمک به کودکان در يادكيرى نظام هاى زبانى ابداع كرده اند. از اين روشها معلمان کودکان ناتوان در یادگیری نیز غالبا به نحو احسن استفاده می كنند. لازم است کودکان که دچار مشکل کلامی هستند از تمرینات سازمان یافته ای برای فهمیدن جملات استفاده کند. ‎-٩‏ اجرای دسئورات: تجربه های مورد نیاز کودک در زمیته فهمبدن جملات را با اایه ‏دسئورات ساده می توان ‎LEST jo‏ او قرارداد. متالهایی نظیر: «آن دستمال آبی را ‏بده» یا «کتاب را روی میز بگذار» نموته هایی در این مورد هستند. ‎ 

صفحه 50:
اصوير: وار مشا عسويو زا کنر عم پچیدید جمله آی جزباره یکی از صاویر رمق کنید و از کودک بخواهید که با توجه به جمله ادا شده. تصویر صحیح را پیداکند. این تمرین ۱- کلمات تبعی: زبان شناسان کلمات تبعی یا ساختی را به عنوان کلماتیکه متاسبات ساختی بین اجزاء یک جمله و مفهوم دستوری آنرا تشان می دهتد قلمداد می کنند. کلمات تبعى شامل: حروف تعريق. انواع افعال كمكى. وجوه تصغير. حروف اضافه. حروف ربط و ادات استقهام مى شوند. اين ها را نمى توان به تنهايى ياد داد. بلكه لازم اسث در جمله يا عبارت آموخته شوند. برای مثال کلماتی مانند: روی. بالء زبرد پشت. جلوه پایین, کتار. وه را می با قرر دادن یک شیئی در توی قوطی یا زیر صندلی به همراه دای یک عبارت کامل که مفهوم آثرا برسائد ياد داد. 77- جيستان ها: جمله اى به كودك بكوبيد كه او با يك كلمه مناسب آنرا كامل كند. برای مثال: همن به چیزی فکر می کنم که تو می تواتی با استفاذه از أن صداى دوستانت را از دور بشتوی» (تلفن. حافظه شنودی: نه تتها لازم است کودک گوش بدهد و بشنود.بلکه باید بتواند تجربه های شتودی خود را انبار کرده و به موز ها را بازيافته و بهم مربوط سازد. 

صفحه 51:
شنود یا فهم گوش دادن: اين مهارت مشابه مهارت در قهم خواندن است با ابن مهارت بيشئر از راه شنيدن كلام حاصل می شود تا خواندن. شنود از طریق مهارتهای گوش دادن بعلاوه مهارتهای اندیشیدن به دست می آید. ۳- کوش ندادن به جزئیات: داستانی برای کودک بخوانید و پرسشهایی از قسمتهای مختلف داستان به عمل آورید: مثلا سوالاتی در تشخیص درست و نادرست. یا پرسشهایی با کلمات: چه کسی. چه چیزی. چه وقت. کجا و چگونه. در نمونه دیگری از تمربن جزئیات دستورالعملی در یک مورد برای کودک خوانده می شود (مثلا دستور الحمل نگهداری و مراقبت از کرم ابریشم) کودک باید بتواند پس از شتیدن آن تکالیف گفته شده این مورد را مطابق دستور العمل بیان کند. ۴- تسلسل وقایع: داستانی برای کودک بخوانید و از او بخواهید که با استفاده از تصلویر او مرتب كردن أنهاء توالى امور را به ترتیبی که اتفاق افتاده اند نشان دهد. در این زمیته استفاده از مجموعه های تصویری مانند اسلاید با فیلم استریپ برای نشان دادن حوادت داستان مفید است. تصاویر باید مخلوط شود تا کودک خود بتواند بر حسب ترتیب وفایع. نها را تتظیم تماید. 

صفحه 52:
۵- پیگیری دستورات: دستورالعملهایی برای کودک صادر کنید تا او از مواد مختلف چیزهابی بسازد. مواد را قبلا آماده کنید و از کودک بخواهید که دستورات را مرحله به مرحله اجرا كند. ۶- دریافت اصل مطالب؛ یک داستان کوتاه اما ناأشتا براى كودك بخوانيد و از او بخواهيد كه عنوان مناسبى برلى أن بيدا كند و يا داستانى بخوانيد و از كودك بخواهيد كه از ميان سه عنوان أنرا كه به قكر اصلى داستان نزديكتر اسث بركزيتد. ۷- استناج و اتمام یک داستان ناتمام: قسمتی از یک داستان را که کودک آنرا نمی داند برایش بخوانید. در نقطه مهیجی داستان را قطع کتبد و از کودک بخراهید که اتفاقات بعدی را حدس بزند. در روش ديكر. ملعم أوايل داستان را براى كودك می خواند و توضیح می دهد که نویستده نمی دانسته آثرا چگونه بهپایان برسان. یا او می تواند پایان مناسبی برای آن پیش بیتی کند؟ گوش دادن نقادانه: گوش دادن خوب نه تنها به مقهوم فیمیدن گفته هاست بلکه به توانایی در تقد و ارزیابی و نیز یادآوری درباره آن هم مربوط می شود. ۸- درک و شتاخت جملات: شمن كفتن داستانى به كودك. كلمه يا عباراتى که با روال داستان ناهماهنگ باشد بیان کنید. از کودک بخواهید آن عبارت مضحک و بی ربط و با احمقانه را پیدا کند. برای مثال نیمه شب ابری سیاه سراسر آسمان را پوشاند و خورشید. 

صفحه 53:
دیگر نتابید» یا هدر یک شب پر ستاره برادرم چتر خود را باز کرد و گفت باران دیگر نمی تواتك لباسهايم را خیس کند». ‎-٩‏ گوش دادن به أكهى هاى تجارى: كودك را واداريد به أكهى هاى تجارتى ‏دهد و معین کتد که گوینده آکهی ها از چه شیوه ای برای جلب مشتری برای خرید یک ‏کال استفاده می کند. کودک بالغ از کشف فتون تبلیغات احساس شعف می کند. ‏۳۰- اشتباهم را بگود داستانی را تعریف کنید و همراه با آن اشکال مناسبی را در رتباط با ‏آن رزوی تخته ماهوتی بچسبانید. هر از چند کاه تضویری "مغایر با روند داستان روی تخته ‏تصب کنید. به کودک بگویید که دقیقا تصویر مغایر را پیدا کند. ‏ادراک هاپتیک: مهارتهای لمسی و عضلانی ‏در مور کودکانی که به سهولت تمی تونتد از مسیرهای بیتایی و شتوایی یاد بگیرند. ‏ادراک هاپتیک راهی برای یادگیری می کشاید. تمرینات زیر تمونه فعالیت هایی است که ‏برای تحریک ادراک لمسی و عضلاتی طراحی شده است. ‏۱- لمس و احساس مواد گوتاگون: کودک را وادارید که مواد مختلفی تظیر تخته صاف. ‎gl‏ سمياقه السدم قبي نقتم ستلوح مرطوب:میوه ها و فیزه را لسن به نها اه اخسلس ‎ 

صفحه 54:
۲- لمس کردن تخته ها این تخته ها از قطمات چوبی که مود مختلفی بهآها نصب شده درست شده اند و کودک بدون نگاه کردن آنها را لسن می کند و قظعات مختلف را از هم تنییزدادة و جای آنها را وق تخت پیدا امن کند ۳- احساس اشکال: قطعات مختلقی به صورت اشكال هندسى يا حروف را مى توان بر روی تخته و نمد قرردد. کودک بایذ ضمن لمس آنها را تمیز دهد. جور کنده و یا تشخینی دهد لین اشکال را می تون از پلاستیک» چونبءمقوا و خاک رنن تهیه کرد ‎er Ee, BES gay VE es peer‏ نایم ولرم و سرد را به كودك مى توان ياد ‏۵- احساس اوزان: چتد پاکث کوچک را در سطوح مختلف از لوبی: برنج و چیزهای دیگر ‏بر كنيد. كودكى بايذ با يك و سنكين كردن أنهاء باكث ها را بر حسب ستگینی شا ‏کند. ‏1- بو کردن: مواد معطری را در داخل غلروف کوچک شیشه ای بریزید (مثلا از هل. ‏رجين. سركه. أبليمو و غيره مى توان استفاده كرد). كود ‏داده و شيشه هاى هم مواد را بهلوى يكديكر قرار دهد. ‏- بسوده خوانی: در کف دست کودک با نوک انگشت علایم. اعداد یا حروفی ترسیم ‏کنید. از او بخواهید كه نام آنها را تشخيص دهد و يا روى كاغذ أن علايم را بازسازى كند. ‎ 

صفحه 55:
۸- دریافت لمسی: به کودک بياموزيد که از راه لسن اشکال. اعداد و حروف برچسته تام نها را تشخیص دهد. ‎-٩‏ کورمالی (تشخیص تديد): اشياء كوناكونى را در داخل کیسه یا جعبه قرار دهید.به ‏كودك بكوبيد كه از راه دست ماليدن اشياء داخل أثرا مورد شتاسابى قرار دهد. تنظیم لمسی: کودک باید با چشم بسته اشیایی با ادازه های مختلف را برحسب ‎sha‏ آنها مرتب کند. ‏۱- چور کردن لعسی: با لمسی چیزهای مختلف. برخسب ماده و شکل آنها کودک باید جيزهاى جفت را يافته و بهلوى هم بكثارد. در این قسمت از مواد مختلفی که روی چوب. ستكك و پلاستیک چسانیده می شود می توان ستفاده کرد ‏آدراک حس به حس ‏هر مورد بسیاری از کودکان+ دشواری یادگیری یا به علل تاتواتی در تحویل و تبدیل اطلاعات از یک مسیرادراکی به مسیرادرکی دیگر است و یا تاتونی در یگنه سازی در مسیر ‏ادراکی است. اکثرتکالیق تحصیلی مستلزم یک ادراک بین حسی و یا اذراک حس به حس ‏است. در زیر فعالیتهایی عرضه می شود که نیاز به دو مسير ادراکی دارند تا توأمان و مشترکا ‏عمل تسایند ‎ 

صفحه 56:
- بیتایی به شنوایی: این تمرین تا حدی عکس تمرین قبلی است. در ایتجا کودک را راهتمایی کنید که به یک قطعه موزون کوش فرا دهد. وی باید از میان تصاویر مختلفی از تقطه و خط, تمونه ای را که از نظر بیتایی با آن قطعه متاسب دارد انتخاب کند. ۲- شتوایی به بینایی: این تمرین تا حدی عکس تمرین قبلی است. در ایتجا کودک را راهتمائى كنيد كه به يك قطعه موزون کوش فرا دهد. وی باید از میان تصاویر مختلفی از تقطه و خط, نمونه ای را که از نظر بیتایی با آن قطعه متاسبت دارد انتخاب کند. ۳- شنوایی به حرکتی - بینایی: به کودک بگویید که به یک قطعه موزیک کوش فرا دهد آنگاه شنیده هایش را با ترسیم نقطه و خط منطبق با آن. روی کاغذ به شکل بصری ند ای - کلامی به حرکتی: برای این کار از بازبهای مشابه هیبام میگه» استفاده کنید. کودک با شتیدن دستورات و ادراک آن. دستورات ارایه شده را به حرکت اند مختلف بدن منتقل می کند. ۵- لمسی به بیتایی - حرکتی: کودک با دستمالی اشیاء در داخل یک جعبه یا زیر یک سرپوش, احساس خود را از شکل شیاه روی یک تکه کاغذ ترسیم می کند. 4- شنوایی به بینایی: صدای چیزهای مختلف. حبواناث اهلی, وسابل خانگی و غیره را ضبط کتید. پس از ریختن آن کودک با صدای هر چیز را با تصویر همان مطابقت دهد. 

صفحه 57:
۷- تقطیع نامها: هجاهای نام کودکان را با صدای بلند و کوتاه در آورده و با عدد مشخص کنید و بعد به صورت آهنگ به ضربه های روی طبق متتقل کنید. مثلا فرض کنید نام یکی از کودکان؛ سلیمان دور اندیش, است. تقطیع آن به این صورت در می ‎sal‏ از کودک بخواهید نام کودکی که روی طبق زده می شود چیست. ترنه ها و مثلها را هم به صورت بالا در ورد ابی به شنوابی - کلاهی: کودک را واداريد كه به تصاويرى نكاه كتد. مثلا از بپرسید: دام با «ف» شروع می شود؟ کدام با «کت» هم قافيه اسث؟ كداميك در نام خود > دار - شتوایی - کلامی به بیتایی: تصوبری را به کودک توضیح دهید. سپس از او بخواهید تا تصویر مورد وصف شما را از بین تعدادی تصاویر پیدا کند. حافظه وتعرینات راهبردی مرتبط باآن حافظله تقریبا در تمام یادگیری ها تقش اساسی را ایفاء می کند. همانطور که فته شد حافظه به قدرت ذخيره اطلاعاتى مربوط می شود که از طریق حس و ادراک آموخته می شود و نیز به توانابى بازخوانى أن اطلاعات به هنكام نياز نيز اطلاق مى كردد. 

صفحه 58:
به سیب آنکه حافظه در هر جنبه لی از یادگیری تقش حباتی دارد. بدیهی است که کارکرد آن بسیاری از حیله های فراگیری را کتد می کند راهبردهای آموزشی زبرین» تمونه فعالیت هایی هستند که برای تمرین اعمال حافظه طراحی شده اند. این تمریتات با اکترتمریناتی که در سایر حیطه های یادگیری عمل می شود همخوانی و تطابق درد ۱- انجامبده: پتج یا شش شیلی را در مقابل کودک قرار بدهید و بعد دستوراتی بدهید که رد را زیر صتدلی چواد بگذار انجام دهید. مثلا آن قعطعه سبز را در دامن زاله بگذر. گل توپ نارنجی را در نیمکت محسن قرار بده. تعداد اشياء به موازات توسعه حافظه شئوایی کودک می تواند افزایش ‎sal‏ ۲- پیگیری دستورات: تکالیف سازده ای را به کودک گوشزد کنید که انجام دهد مثلاادایره بزرگ قرمز رنگی را روی کاغذ ترسیم کن: دایره کوچک سبز رنگی را این مربع بگذر. با ین تمرینات را می توان با استفاده از گوشی و دستورات ضیظ شده نیز اجام داد ۳- کودک را یاری دهید تا تعدادی عدد يا لفات ساده را په خاطر بسپارد: بندا دو عدد یا كلمه شروع كنيد و كودك بايد أنها را تكرار كنده به تدريج تعداد را افزايش دهيد. در بدو امر استفاده از علایم تصویر که محرک حافظه بیتایی است می توند موثر و مقید باشد. 

صفحه 59:
۴- یادگیری لالایی ها اشعار و مثل ها ازیهای انکشتی و غبره: می شتودی مقید باشد. ۵- یک سری عددبه کودک بدهید و از وی بخواهید به پرستن هایتان پاتخ دهد. بای مقال «چهارمین عدد را پنویسید: ۱۱ .. ۱-۲-۴ سایر دستورات مى توائد ايتها باشد: کوچکترین نزذیکترین غدد به .. آخرین عدده عددی که به سن شم نزدیکترلست هابى ازاين قبيل. ۶ از کودک بخواهید که پس از تماشای یک برنامه تویزیونی مور معینی را بخاطر آورد. د ین باز از چه سرزمینی دیدن کرده است و ۷- بازيهاى لفظى بى بايان: اين بازيها مى تواند از این قبیل باشد: یکی از بچه ها جمله ای می گوید. مثلا همن دریا را دوست دارم" دو می باید با تکرار آن کلمه دیگری به آن بیفزاید و بازی به همین نحو ادامه می يابد. از تصاوير نيز در جهث کمک به حافظه شتودی می توان استفاده کرد. ۸- مجموعه ای از ابزار را به کودک نشان دهید.آنگاه روی آنها را پوشانیده یکی از وسائ بردارید. از نو مجموعه را نشان دهید. از کودک بخواهید وسیله گمشده را پیدا کند. 

صفحه 60:
‎-٩‏ تعداد طرح های هندسی؛ حروف و اعداد را به کودک تشان دهید. از کودک بخواهید که ‏پس از توضیح شما قطعه مورد نظر را از ین قطعات مختلف پیدا کند. در مورد دیگر پس ‏ارایه طرحهای هندسی و حروف و اعداد می تونید را بپوشانید. که آنها را روی کاغذ بیاورد. - مجموعه محدودی از اشکال. طرحهاء با اشیاء را به کودک نشان دهید. به کودک بگویید ‏که مشابه همان قطعات را از بین وسایل دیگر پیدا کرده و با همان تظلم بچیند. ورق های ‏۱- ارایه تحریکات بیتابی: (بوسیله تا چیستوسکوپ) با کارت های آموزشی می تواند برای ‏یادآوری طرحها اعداد. حروف يا کلماتیکه دیده می شوند مورد استفاده قرار گیر ‏كنترل حركات بدن در ارتباط با عوامل برونى و درونى متعدد نظیر ‏(ثقل)» وضعيت جانبى. و محورهاى بدن. هدف ابن فعاليتها توسعه ترمش و روائى ‏اسودمندى حركات بدنى و همجين افزايش حس جهت يابى مكا: ‎ 

صفحه 61:
است. از جمله تمرینات اعمال حرکتی بزرگ می توان تمرینات گام تمرینات زمیتی: تمرینات چوب موازنه. حفظ تعادل) و سایر تمرینات حرکتی بزرگ وا نام برد Be Ee eee ETA) ‏با پاریک زاشده الب قر چه‎ ALE EN Gea pa ogy BAD Gus as این مسیر بایکترباشف کار مشکلتر است. قدم برداشتن رو یک مُسير تنك مشکلتر از یک مسير بهن و جادار است. گام های آهسته بسیار مشکلتر از گام های سریع است. را رفتن بدون کقش و جوراب دشوارتر از اه رفتن با کفش است. ۲- گام به عقب: همان مسیر پیشین این بار به غقب على می شود. *- كام به پهلو: از کتاره های مسیر تعبین شده کودک می توائد برای رفتن استفاده کند. ابا ای رات شود راز 1 چیتن راز طرف چب آن بگذارو پس از ملی مساقتی بصورت شربدری عمل می کند ۴- حرکات گوناگون: کودک در مسیرهای كوناكون حرکت می کند در حالیکه اشییی را حمل می کند. و پیداشیاء را در تقاط مشخص رها کند ما توپی را در سبد بینداز. با با تمرکز چشمان خود به تقاطی از اتاق حرکت کند. 

صفحه 62:
۵- تقلید راه رفتن حیولنات: در اینجا کودک راه رفتن حیوانات را تقلید می کند؛ راد رفتن فیل (خم شدن به جلو از سينه: رها کردن دست ها به طرف پائین: برداشتن گام های بزرگ و حالیکه بدن او از سمتی به سمت دیگر در نوسان است» جهیدن خرگوش (قرار د دستها روی زمین. خم کردن کامل زانوها و قرار دادن توا باها بين دست ها)؛ شيوه اه رفتن خرچنگ (خریدن به جلو و عقب در حالیکه سربالاست» راه رفتن اردک (حرکت در حالیکه وهاست و زانوها كاملا نا شده است)؛ راه رفتن كرم (با دست ها و پاها که روی زمین قرار گرفته ابتدا حرکث کوچکی با استفاده از پاها و سپس با دسث ها صورت می one ۶- تقلید حرکت در فضا: حرکث فضا نوردان در کره ماه که شبیه خیزش های کانگوروست. تقلید می شود. ۷- راه رفتن متقاطع: در این شیوه کودک با گذاشتن یک با در مقابل خود دست متقابل خود. را به سوی آن می برد. چشمها و سر خود را نیز در جهت دستش قرار می دهد. ۸- عبور از روی تشانه هاه روی زمین اشبایی به عتوان جای پا یا نشانه هایی برای گذاشتن پای چپ یا راست قوار دهید. براى اينكار مى توان مثلا از حروف «ج» و هر» هم استقاده كرد. كودك بايد با قرار دادن باى خود روى نشانه هاى درسث مسير را طى كند. 

صفحه 63:
‎-٩‏ بازی قوطی: به کودک ده قوطی داده می شود (در ندازه های جعبه کقش)» یکی در مقابل او و دیگری در پشت او قرار درد او بید با جفت پاهایش توی قوطی بپرد.بعد یکی از دستهایش را عقب برده و قوطی پشت سری را بر دارد و در مقابل خود قرارداده و پرش را بهمین تحو ادامه دهد تا بهتقعطه پایان مسیر پرسد. ‏- گذشتن از کنار خطوط: خطوط رنگی روی زمین بکشید. این خط ها می توند متحتی, كوشه دار يا ماربيج باشد كودك را واداريد كه از كنار اين خطوط عبور كند به جاى خطوط مى توانيد از طناب هم استقاده كنيد ۱-عبور از تره بان رده بانی را خوابیده بر روی زمین قرار دهید کودک باید از وسط پله ها ‏بر كند ايتكار را بايد به جلو و در دور بعد می تواند وسط پله ها را با يرش رد شود ‏۲- حرکت دادن دست ها و ياها کودک روى زمين به طور طاقباز خوابيدة و اعضاء بدن ‏خود را مطایق دستور حرکت مى دهد با حرکت اننام های دو طرف می توان کار را شروع کرد مثلا به لو كفته مى شود ها ات می تونیباز کن دست هایت ر روى زمين حركت يذه و بالاى سرت سر تا به همديكر برسند بعد حركات يك طرفى انجام مى شود مثلا به او كفته مى شود بازوى جيت را تكان بده فقط ساق باى جب را به حركت درار آنگه دستورات ‏حرکتی را متقاطع مى توان داد : پای چپ و دست راست را تکان بده ‎ 

صفحه 64:
۳-سینه خبز رفتن: از ایترو که ال فعالیت های حرکتی رشدی کودک بر روری زمین انجام مى كبرد برخى از صاحب نظران بر اين باورند كه بازسازى جنين حركاتى براى كودك كمال آهمیت را دارد. خزیدن (بطوریکه شکم مماس بر زمین باشد)» سینه خبز رفتن یک طرفی (با حرکت دادن توأمان ساق و بازوی یک طرف بدن): سیته خیز رفتن متقاطع (حرکت دا بازوی چپ با ساتی راست و بازوی راست با ساق پ به هتگام سینه خیز). ۴- خزیدن با منع: یک مسیر با مانع از جعبه ‎la‏ حلقه ها؛ میزهء بشکه هاء صتدلی ها و غیره ترتیب دهید. از کودک بخواهید که یک مسیر تعیین شده را طی کند. طی این مسیر اممكن است به صورث داخل شدن. زير رد شدن, از بالا رد شدن و یا دور زدن این مواتع ‎sey a‏ رینات چوب موزنه (حفظ تعادل) چوب موازنه مى تواند يك تخته مسطح باشد - انواع تجاری آن ساخته شده و مى توان أن را شخصا نیز درست کرد. چوب موازته می تواند بهتاهای متفاوت داشته باشد؛ هر چه باریکتر باشد تمرینها مشکلتر خواهد بود. کپارت (1۹۶۰) توصیه کرد که چوب موزته در برش می توائد به شكل ذوزنقه باشد و اننازه يكى از بهناها نصف دیگری و لول تخته در حدود ۲/۵ :1 ۵ متر باشد. اين جوب بايد از وسط أن با بسث هابى محكم شود تا از يك بر شدن و 

صفحه 65:
بركشتن أن جلوكيرى شود. ابن تخته هم از طرف پهنای باریک آن که در رو قرار مى كيرد و هم از طرف بهنای عریض آن مورد استفادهقرار می گیرد. ۱۵- کام به جلود کودک به آرامی از روی تخته موازنه به طرف جلو حرکت می کند: وی هم می تواند کام های بلند و هم کام های کوتاه بر داد. از این تمرین با پای برهته مشکلتر از واقعی است که کودک کفشی به پا درد ۶- گام به عقب: کودک در حالیکه تعادل خود را نگهداشته به عقب حرکت مى کند. ۷- گام زدن کناری: کودک بايد از کتاره های تخثه راه برود.برای ایتکارابدا پای چپ خود را پیش می کذارد.آنگاه از پای راستش استفاده می کند. کودک می تواد از یک بر تخته راه رفته و با به صورث متقاطع گام بر درد ۸- حرکت هانی گوناگون: حرکت های پیچیده تری را می توان برای تخته موازنه پیش و عمل به آنها راز کودک خواستار شد. مثلا عقب گردهای متعدد. برداشتن اشیاء زدن, انداختن توپ یا نخود و لوببا در داخل ظرفهایبکه در فواصل معینی از هم و در کنار چوب موازنه. عبور با چشم بسته و یا در حالیکه چشم ها به یک نقطه خاص دوخته شده است از حرکت های مربوط به این قسمت است, ‎-٩‏ اسکیت برد: (تخته باریکی است به طول تقریبی ۶۰ سانتیمتر که چرخهای کوچکی به ‏آن وصل شده است) این وسیله روش دیگری برای فعالیت های حرکت بزرگ بدن فراهم می ‎ 

صفحه 66:
آورد: کودک می توان با شکم روی آن بخوابد و یا انوهایش را روی آن بگنارد و یا ایستاده آن حرکت کند؛ نطیع حرکت ممکن ااست همواز و یا شیب دار باشد.تخته تعدل نیز روش دیگری برای اینکا است. این وسیله عبارتست از تخته چهارگوشی که روی یک تخته شبیه به قالب اجر قرار گرفته و کودک با رفتن بر روی آن و توزیع مناسب وزن خود در اسطح أن مى توند نا به صورت متعادل نگهدارد و در غبر ان صورت تخته کج خواهد شد. ۲۰- نشستن و برخاستن: به کودک گفتن می شود که دو ال روی زمین بنشیند در حالیکه پاهایش نیز با زمین تماس دارد. به او دستور داده می شود که بلند شده و بنشیند. کودک می تواندابتد از دستهایش برای بلند شدن استفاده کند ولی بعد بایدایتکار را بدون استفاده از دست انجام دهد و با چشم های بسته یا بز تمرین را امه دهد ۱- چرخ و برش پریدن,بازکردن پاها از همدیگر در حالیکه دستها در ای نس به هم می خورند نوع دیگری از حرکات مربوط به این قسمت الست. از کودک خواسته می شود حین پرش چرخشی در حدود ريع ذايره. نیم خایره و تمام خایر داشته باشد و به همین طریق پرش به راست, چپ, جلو و عقب را افجام دهد ۲- لی لی کردن: از کودک خواسته می شود روی یک پا بپرد و پس از چند پرش پای خود. را عوض کند. ترتیب این پرش ها می تواند به صورت چپ چپ و راسث راست و يا بلعکس 

صفحه 67:
۳- تمرینات جستن و پیج پیچک: سیر انأع حرکات را می توان روی قر قابل ارتجاع» تشک فنرداره تشک و یا روی تیوب لاستیک کامیون انجام داد ۴- گام های سرعت. این تمرین با همراهی کف زدنهای منظم یا موزیک انجام می شود. سرعت را می توان با استفاده از صدای دست یا موسیقی از سریع به کند یا پلعکس تنظیم کرد ۵- پرش جفت پاء این تمرین برای کودکانیکه دارای داری شعف هماهتگی هستند مشکل است این عمل ترکیبی است از میزان حفظ تعادل, حرکت بدن و هماهتگی. بسیاری از کودکان به آموزش این حركت نياز ۶ بازیهای هوپ بازبهای خوپ (هلاهوب) که با استفاده از حلقه در اندازه های مختلف انجام می شود برای توسعه مهارتهای حرکتی مورد استفاده قرار گیرد. مثلا با چرخاندن آنها دور بازوها. ساق هاء سینه و یا انداختن توپ داخل آنها و ابا پریدن و خارج شدن از داخل أن مى توان اين بازيها را انجام داد. /ا- استه كل: استه "كل مجموعه اى از قطعات بر استفاده انعطاف يذير است كه مى تواند در هولى أزاد مورد استفاده قرار بكيرد. اين مجموعه از يك تخته تعادل. یک نردبان یک تخته رش. و خرک تشکیل شده است. این دستگاه براى انجام تمرينات حركتى قابل تغيير و تطبیق است. می توان با پشت سر هم قرار دادن و 

صفحه 68:
های نردبان عبور کرده و جهت تمرین را عوض کنند. بعد روی تخته پرش بایستند و روى أن با چوب موازنه عقب و جلو بروند. ۸- مهارتهای طناب: طناب را هم می توان رای تمرینات كوناكون مورد استقاده قرار داد. با مشخص کردن اندام های کودک از وی خواسته می شود که طتاب را به دور آن قسمت ها ببيجد. مثلا زانواها. مج باهاء دو ران هاء اين تمرينات جهت ايجاد تن أكاهى در كودك مقید همجتين به كودك كفته مى شود كه مطابق دستورالعمل كار كند. مثلا 23 ag SY kb ‏یگذار یک نز‎ le OLS ‏كوي‎ IP 5G eal I تمرینات تن آگاهی و نقش اندام ها هدف از این تمریتات کمک به کودک در توسعه فهم دقیق تقش اندام ها و محل آنها در بدن ۱- آشاره به اندام هاء از کودک بخواهید که به اعضاء مختلف بدون خود اشاره کند. مثلا بیتی» آبروی براست. مج پای چپ, و غیرم آین تمرینات با چظم بسته ملقکل:تر است. در حالت دیگر از کودک خواسته می شود روی زمین دراز بکشد و در همان حال اعضاء مختلف بدن خود را با دست نشان دهد. اینکار چنانچه با حالت موزون مثلا با استفاده از مترونوم انجام گیرد مشکلتر است. 

صفحه 69:
۲- آدمک متحرک: قسمتهای مختلف بدن آدمی كه از مقوا بريده شده و در محل بهم بسته شده و می تواند در چهات مختلف داراى حركت باشد. کودکان می توانتد اندام هاى مختلف اين آدمك را مطابق دستور به حرکت در اورده و با جهات و وضعیت های مختلف بدن خود هماهتگ کنند ۳- بازی بیممیگه: که هم با چشم بز و هم با چشم بسته می تواند به مورت اجرا در آد. در این بازی مربی با سرگروه از بچه ها می خواهد که طبق دستور عمل کنند. ما ایام میگه پای چپ بالاه دست راست روی شانه چپ. دست چپ روی ابروی راست و غیره ؟- اجزاء فراموش شده: تصاویری بکار ببرید که اجزایی از آن مفقود باشد و از کودک بخواهید آنچه را که فراموش شده نامش را بگوید و با نا توسیم کند ۵- معمای قطعات: قطعات بدن آدمی, جانوران, اشیاء و غیره را می توان بخاطر نشان دادن ش اندام های یک موجود بریده و پرستی هایی در مورد آنها به عمل آورد. ۶- نقاشی در اندازه طبیعی: از کودک خواسته می شود که روی یک قطعه کاغذ بزرگ دراز بکشد و با مداد طرح بدن خود را روى كاغذ بياذه كند, أنكاه داخل طرح را با مشخص کودن محل لباس ها و صروت و پا و دست و غیره و رنگ آمیزی قسمت های مختلف آن, تکمیل 

صفحه 70:
۷- شتاخت اندام های بدن از طریق دست زدن به آنها:به ندام های مختلف بدن کو دست بزتید و از او بخواهید که با چشم بسته نام آن قسمت را ذکر نماید ۸- لال بازی (پانتومیم)» به کودکان می توان گفت از راه لال باری به تجسم های شغلی و اعمال صاحبان مشاغل دست بزنند مثلا نحوه رانندگی یک راننده. حرکات یک پلیس راهتمالی در اداره تافیک شهر و کار یک پسنچی را بهتگام تحویل نامه ها و از این قبیل را مورد تقلید قرار دهند. ‎-٩‏ پیگیری دستورات: دستور دهید کودک دنت چپش را روی گوش راستش بگذازد و ‏دست راستش را روی دست چپ خود قرار دهد سایر ممکن است مواردی از این قببل باشد ‏مثلا دست راستش را برگرداند در پای خود را کنار هم بگذراند ‏بكذارد أنكاه باى جيش را کج کند. ‏- بيج و تاب در حركات: يك رديف دايره هاى رنكى روى زمين قرار دهيد يا از حلقه های ‏نايلون و بلاستيك استفاده كنيد و با أنها بازى هابى به ترتيب دهيد باى جب خود را روى ‏دایره سبزبگذاره پای راست خود را روی تکه قرمز بكثار و ‏رار دادن هدفى كودك بايد حدس بزند كه جه تعداد از قدمهای | ‏را به آن هدف می رساند ‎ 

صفحه 71:
باستفادهازحالت چهره خود تشان دهد که قهرمنان داستان چه احساس هایی دارند ۳- بازی درآب: تمرینات عمده حرکتی معمولادراستخر با دریاچه صورت می گیرد چرا که داخل آب تا حدودی کودکان را ازنیروی._تقل آزاد می کند.برخی فعالیت ها که درآب انجام می شود یادگیری اش برای کودک اسانتر است. چون حرکات آرامتر صورت می كيرد و كودك مى تواند روى أنها كنترل بيشترى داشته باشد. ورزش شتا از آن جهت فعالیتیعالی اسث كه اعمال حركتى عمومى را تقويت مى كند. تمرينات حركتى ظريف با أنكه تعدادى از كودكان در فعاليتهاى عمده حركتى خوب عمل مى كنتد اما وقتى به فعالیت های حرکتی ظریف می رسند از خود ضعف نشان می دهتد. راهبردهای آموزشی در این قسمت.به موارد زیر تقسیم. می گرند: (ل) تمرینات. پرتلب: کردن و گرفتن» (ب) ترمیتهای هماهنگی چشم و دست. (ز) تمرینات روی تخته سیاهه (د) تمرین حرکات 

صفحه 72:
تاب كردن و كرفتن وی لعو تهون دوه ووو با كوه كلو عليز زا ني ال وا ام وی بادکنک, اسفنج مرطوب. گلوله های نخی و توپهای پلاستیکی در ۲- گرفتن: گرقتن مهارتی است مشکلتر از پرتاب کردن و کودک می تواند این بار همان أشياء مذكور را که از سوی مربی یا کودکان دیگر به سوی او برتاب مى شود بكيرد. ۳- بازی با توپ: بسیاری از بزها که با توب انجام می شود به رشد هماهنگی های حرکنی کمک می کنند.بزی ولیبال با پادکنک, غلتاندن توب به سوی یک هدف. زدن توب به زمین و بالا رفتن و گر پرتاب توپ به سوی هدفی بر روی دیوار از جمله من مربوط به این قسمت است. ؟- بازيهايى با تيوب تاير: تبوب های کهته اتومبیل ها از جمله ابزار مفیدی هستند که می تقد در فتاندن و انداختن و گرفتنمورد ستفاده قرر گیرند. a ۵-ترسیم با ردگیری: کودک ‎Uh‏ ردگیری خطوط. صاوی, لح هء حروف و ی اعذاد. أنه كاغذ بوست پیازی با استسل ترسیم کند. بای کمک به کودک كذاشتن فلش. نشانه های رتگی و اعداد ضروری است تا 

صفحه 73:
۶- کنترل آب: ریختن آب به مقدار معين و حمل أن در کوزه پا ظروف مدرج از تعرینات مفيد در این زمیته است برای مشکلتر کردن کار می تون از اندازه هاى کوچکتر و دقیق استفادهکرد. با اضافه کردن رنگ بهآب این فعلیت جالب تر می شود ۷- بریدن با قیچی: با نتخاب فعالیتهایی متاسب می توان از کودک خواست که با قبچ چیزهایی را ببرد. مثلا اسان ترین راه علامت گناری حاشیه کاغذ است تا کودک در امتداد خطوط تعیین شده آثرا ببرد. برخی کودکان ممکن است نیز به الگوی مقوایی داشته باشتد که با قرار دادن أن روى كاغذ بهتر بتوانتد قيجى را بكار كبرند بريدن و در آوردن اشکا هندسی مشخص نظیر مریع. مستطیل و متلت اسانتر است. برای بهثر بریدن می توان از علایم هدایت کتنده رنگی سود برد تا جهت برش بهتر مشخص شود برش از روى خطوط متحتى و دايره در ادامه مرحله قبل صورت مى كيرد و يس از أن برش تصاوير و نيز الكوهابى که با نقطله چین یا خطوط کمرنگ مشخص شده اند نجام می گیرد. در ینجا بید لي نکته توجه داشت که نحوه گرفتن قیچی و کربرد آن از سوی کودک بسیاراهمیت دارد ۸ تموته سازى: به كودك بكوبيد طرح هابى از اواع شکلهای هتدسی را ترسيم و بعد أنها را روی مقواء چوب. پلاستیک, با فیلم های رادیوگرافی بلااستقاده و ظروف نایلونی غذاها کودک می تواند هم از قطعه بریده شده و هم از ورق سوراخ شده به عنوان کليشه استقاده کند. 

صفحه 74:
‎-٩‏ بند بستن: استفاده از مقوا که روی آن نقشی با متکته سوراخ شده و یا پک برد (خته میغ دار) متقوش براى اينكار مناسب انسث. كودك با استفاده از بتد بلند كقش. نخ. رشته سیم با با گذراندن آن از داخل این سوراخ ها یا قلاب کردن آن به دور میخ ها به یک شكل ‎iy grea gaa‏ - بازی وردنه یا نورد: تورهای باریکی را روی یک نورد یا وردته بچسبانید. توپی را با یک نخ در تبررس چشم آویزان کنید و در پشت أن مقوائى با نوارهای رنگی نصب کتبد توپ با یک قنمت از وردنه که نوررنگی خاصی دارد زده می شوذ وه نقطه معینی در ری مقوا برخورد می نماید. رای مثال به کودک گفنه می شود که با قسمت قرمز وردنه توب را به وى بايد بزنى كه توب به نقطه سبز مقوا برخورد نماید. ۱- بازیهای ابتدابى: بسيارى از ازیهای ابدایی و پیش از دبستان, نظير كوبيدن ميخ جوبى با جكش. بازیهای چکشی و میخ معمولی. و نداختن اشکال به داخل سوراخها می تواند رای كنترل حركتى ظریف تمرینات مفیدی باشد. ‏۲- تمرینات مداد و کاغذ: رنگ آمیز کتب. کتابهای آمادگی, كتابهايى با اشكال نقطه جين ‏و كتايهاى كودكستاتى. بهترين ابزار تمرينات مداد و كاغذى پرای رشد اعمال حرکنی ظریف ‏و هماهتگی چشم و دست می باشد. ‎ 

صفحه 75:
۳- آدمک خیمه شب بازی: آدمک گردانی و به حرکت در آوردن آنها فرصتی برای رشد هماهتگی چشم و دست فراهم می آورد. حرکات موزون و حرکات ظریف انگشتان و دست ها زا توشتتة ام :دهد ۴- گیره های لباس: تعدادی گیره لباسی معین می کنیم که باید به یک بند و یا دور یک شکل هندسی چسبانده شوند. از کودکان می خواهیم که هر یک به این کار اقدام کنند وقت مشخصی برای آن تغیین می کنیم؛ تعداد کیره های چسبانده شده از سوی هر کودک شمرده می شود. ۱- کپی طرح ها: کودکان Ta tae ۶- تا کردن کاغذ: تمرینا تا کردن کاغذ معمولی برای رشد هماهتگی چشم و دسث می توند مفید باشد مشروط بر آئکه اساس راهنماییهای دقیق و برنامه ریزی شده باشد. در اين صورت کنترل حوکتی ظریف حاصل می شود ج- تمرینات روی تخته سیاه رت (۱۹۶۰) پیشتهاد می کند که تمرینات روی تخته سباه باید قبل از فعالیت مداد و کاغذ انجام شود. چرا که کار روی تخته سیاه مناسب ترین امکان را برای رشد عضلات بزرگ 

صفحه 76:
فراهم می کند در حالیکه کار با مداد و کاغذ حرکات عضوی کوچک: محدود و ظریف انگشتان را تقويت مى تمايد. ۷- تمرین نقطه:نقطه: در این تمرین کودک نقطه های روی تخته سیاهر با کشیدن خط به هم متصل می کند: نقطه ها ممکن است در وضعیت ها و تعداد مختلفی باشد و کودک .بايد خطوط اتصال را به صور كوناكون ترسيم نمايد. ۸- ترشیم دوای: کودک می تراد دوایر بژرگی را با یک دسته دو دمست, در جهت غقربه های ساعث و پا بالعکس روی تخته سیاه ترسیم کند. ‎-٩‏ اشکال هندسی: کوداک می توند تمرینات مشابه مورد فوق را با خطوط (افقى؛ عمودی: مایل) انجام داده و اشكال مختلف هندسى (مثلث: مريع: مستطیل, لوزی) را روی تخته سیاه رسم کند. در بدا وی می تواد از الگوهای بریده شده ای استفاده کند و بعد اشکال ر از ‏روی مدل کپی نماید. ‏۰- حروف و اعداد: کودک روی تابلو تمرین حروف و اعداد دست می زند. حروف را می ‏تواند به دو صورت جدا از هم و یا چسبیده به هم پنویسد. ‏- تمریتات حرکات چشم ‏یکی از بحث انگیزترین حیطه های بزآموزی حرکتی مربوط به بازأموزى حركتى جشم اسث. ‏در حالیکه برخی متخصصین چشم کاملا این بحث را کنار گذاشتهاند. عده دیگری را عقیده ‎ 

صفحه 77:
این است که بحت و بررسی در این آمر قایدی در پی درد. کپارت (۱۹۶۰) اظهار می دارد که کودکان قبل از بازآموزى حركات چشمی بايد از يك بتیه قوی و کارکرد حرکتی قابل قبولی در مر مقابلهادراکی - حركتى برخوردار باشند و اين از راه كسب اطلاعات در جهت ‎ob‏ و فضا و مكان فراهم مى شود. بتابراين بازأموزى حركات تعقيب جشمى بايد بعد از أنكه کودک به حد كافى از رشد وضعيت جانبى و جهث يابى رسيد أغاز كردد. تمرينات بازأموزى حركات جشم به طور مفصل توسط کپارت (1۹۶۰) و گتمن کین و مک کی (۱۹۶۸ ارایه ۱- بازآموزی تعقیب چشمی: در این تمرین کودک باید یک هدف متحرک را با چشم های خود تعقیب کند. هدف ممکن است مداد پاک کن ته یک مداد. نور یک چراغ قوه ظریف. با انگشت آزمایشگر باشد. هدف رد یک قوس افقی می تواند حرکث کند که میدان تحرک آن به چپ و به راست می تواند حدود چهل سانتیمثر باشد. همچنین هدف می تواند به صورت عمودى از بالا به بايين و بالعكس و نبز به طور مايل و يا حركت جرخشى و دورانى باشد. تمرينات مشابهى را نيز مى توان با يك جشم بسته انجام د ۲- انگشت و نور چراغقوه: کودک می تواند نور یک چراغ قوه را با چشم و اتكشت خود تعقیب کند و با نوری را که مربی او از یک چراغقوه روی دیوار مى اندازد با نور چرافی که در دست خود اوست تعقیب کند. 

صفحه 78:
۳- توپ متحرک: کودک را ودارید که به جنبش های یک توپ توجه کند. مرب أبتدا توب بزرگی را به حرکت در می آورد. سپس توپهای کوچک و کوچکتر به حدی که بتوان کزچکترین ابا یک قلاب ‎Ga‏ آوختن و عنینتلوز به ین تمزین امه ‎sibs ig‏ ۴- تمرکز سریع: کودک را وادارد به قلمی که در اصله حدود نبی سانتیمتری در مقابل او گرفته شده توجه کند. سپس توجه خود را سريعا به هدفى كه روى دبوار قرار كرفته متمركز + و باز تهنا باق حو 12 العاف ل الزن جرت رفنخ . توانید هدفها را تغیر دهید و قاط دیگری را در اتاق انتخاب تماييد. ۵- ردیابی با چشم فراگیرباید مسیری را بر روی کاغذ با يكار يرن مقا رنگی دنبال کند سپس همان مسیر را با انگشت ردیابی کند و در نامه تمرین متحصرا با چشم اینکار را نجام دهد. این مسیرها مى تواند رقته رفته بيجيده تر شده به تحوی که خطوط همديكر را قطع کرده و با هم پیقتند و یا مسیرها تغییر مکرر داشته باشتد. تمریناتی برای بازپروری مبتلایان به ناتوانی یادگیری در این قسمت ‎ay‏ انواع تمرینات و راهبردهای آموزشی که در بازپروری کودکان مبتلا به ناتانایبهای یادگیری کاربرد درد اشاره می شود. در قسمت اول راهبردهایی که به توسعه مهارتهای نوشتن کمک می کند آورده می شود و در ادامه لین بحث درمان واروته تویسی با چپه تویسی آورده می شود. در قسمت دوم راهبردهای آموزشی که در بازپروری کودکان 

صفحه 79:
مبتلا به حساب کاربرد دارد معرفی امی شود. در قسمت: بعد چگونگی نقش والدین. دز پیشرفت خواندن کودکان بحث می شود. در آخر بحتی در مورد کاهش محرکها برای کودکان پر جنب و جوش و شیوه های مختلف درمان کودکان بیش فعال ارایه شده است. راهبردهای آموزشی برای رفع اختلالات نوشتن تمریتات زیر بیانگر روش هایی است که می تواند در کمک به فراگیری توشتن کودکان مفید. ١-تمرينات‏ روى تابلو: ابن تمرينات ورزيدكى لازم را بيش از شروع به أموزش توشتن بوجو مى آورد. ذايره هاء خطوط. اشكال هتدسی+ حروف و اعداد را می توان با حرکات آزاد و گسترده دست و با بکارگیری عضلات شانه. بزوهاء دست ها و انگشتان روی تابلو طراحی کرد ۷- پرورش حرکات نوشتن با دیگر وسایل تقاشنی آنگشتی با توشتن روی سینی خاافستر. با بی طبق ماسه در جهت حرکات مربوط به نوشتن تمرین مطلوبی است. لایه ای از ماسه, آراد. نمک. خاک رس را می توانید در ساچ شیرینی پزی قرار دهید. آنگاه از طرحهای مخصوص نقاشی انگشتی برای تمرینات دستی استفاده نمایید. با انگشت با قلم نقاشی می توآن برای طراحی اشکال, حروف و اعداد استفاده کرد. همچنین برای تمرین دادن دست می تون از یک تکه ابر موطوب نیز برای طراحی روی تابلو سود بر 

صفحه 80:
۳- حالت: برای آمادگی نوشتن. کودک بایستی روی صندلی راحت بتشیند. میز ابید ارتفاع مناسب داشته. پایه هایش تابت و بی تحرک باشد. پاهای کودک نیز باید با زمین تماسی داشته و بتوند هر دو ساعد خو مبز قرارداده و با دستی که تمی نویسد کاغذ را از بالا نگهدارد. ۴- وضعیت کاغند برای دستنویسی کاغذ بایستی راست و بدون کجی و موازی با لبه پایین ميز تحرير قرار بكيرد. در مورد خط شكسته. كاغذ به اندازه اى كج مى شود كه در طرف جب راست دست و پا در طرف راست چپ دست نسبت یه خط عمود زاویه ای در حدود شصت برای کمک به کودک برای میزان کردن کاغذ خود با این حالت. یک تکه جهت انطبای ضلع فوقانی کاغذ. در قسمت بالای میز تحریر چسبانده می شود. برای آنکه کاغذ سر نخورد می توان از نور کشی که دو طرف میز تحریر محکم شده استفاده کرد ۵- گرفتن مداد: بسیاری از کودکانیکه اختلالاتی در توشتن دارند نمی دانند چگونه مداد را به نحو صحیح در دست بگیرند. مداد را بایستی بین انگشت شصت و انگشت وسط قرار داد در حالیکه انگشت اشاره روی مداد قرار مى كيرد. مداد بايد از بالاى قسمت تراشیده شده گرفته شود. برای یاری به کودک از لحاظ درست گرفتن مداد یک تکه نخ و با یک نوا پلاستیکی را می توان دور مداد. در محل مناسب براى گرفتن بست, 

صفحه 81:
در مورد کودکانیکه در گرفتن مداد دشواری دارند, لارسون (۱۹۶۸) توصیه می کنند که مداد را در داخل توپ تمرینی کلف (توعی از آن که سوراخهای بسیار دارد) قرار دهید. برای بهتر گرفتن کودک را وادارید که توپ را بین انگشت وسط و شصت خود بگیرد. مدادهای کلنت ره بزركترء ‎le lh‏ توک نرم پرای مرحلهاول توشتن مناسب ترند. رای خوب گرفتن مداد توان دور آن را گل رس گرفت. از مدادهای کوتاه نباید استفاده کرد به این علت که ‎J‏ بردن آن مشکل است. ‏۶- الگوها و قالبه: اشکال هندسی (مریع. دايره و.) حروف. و اعداد را مى توان به صورت ‏الگوهای بریده از مقوا با پلاستیک ارایه نمود. برای جلوگیری از لفزش. الگوها را با گیره به ‏کاغذ محکم کنید. به کودک بگویید که حدود شکل مورد نظر را با انگشت خود با ‏معمولی و با مداد رنگی روی کافذ ترسیم کند آنگاهالگوی را بدارید و بعد بگویید که چه ‏شکلی را به وجود آورده است. شکل الگو را همینطور می توان از وسط مقوا در آورد و جای ‏را خالینمود و با بالعكس شكل خاصى را بريد و خود أن شكل را به عنوان الكو بكار كرقت. ‏طلق هاى بلا استفاده راديوكرافى و ظروف بلاستيكى مخصوص بسته بندى خوراكى ها ‏بهترین موادی هستند که می توان برای ساختن قالب و الگو از نها استفاده کرد. ‏۷- ترسیم از روی مدل: اشکالی پر رنگ را روی یک صفحه کاغذ سفید بکشید بعد روى أن ‏کاغذ نازکی قرار دهید. از کودک بخواهید که از روی آن اشکال کپی کند. می توانید در بدو ‎ 

صفحه 82:
انز حطوط مورب و یره استفاده خمیدپند حظوط آفتن واحمودید کال حمسي بالاخره حروف و اعدا را بکار گیرید. کودک می تواند از مداد رنگی یا مداد زغالی هم استفاده کند.بکاربردن طلق شقاف مداد معمولی وبا مداد رتگی روی کاغذ ترسیم کند آنگاه اگوی را بر درید و بعد بگوبی. که چه شکلی را به وجود آوردة است. شکل الگو زا همیتطور می توان از وس مقوا در آوزد و جای آناخالی تمود و نا بلعکس شکل خاضی را بريد و خود آن شکل را به عنوان الكو بكار كرقت. طلق هاى بالا استفاده راديو كرافى و ظروف بلاستيكى مخصوص بسته بندى خوراكى ها بهترين موادى هستند كه مى توان براى ساخئن قالب و الكو از أنها استفاذه كرد روى مدل: اشکالی پر رنگ را روی یک صفحه كاغذ سفيد بكشيد بعد روى أن كاغذ نازكى قرار دهيد. از كودك بخواهيد كه از روى آن اشكال كبى كتد. مى توانيد در بدو امر از خطوط مورب و دایره استفاده کنید. بعد خطوط افقی و عمودی. اشکال هتدسی و الاخره حروف و اعداد را بکاربگیرید. کودک می تواند از مداد رنگی یا مداد زغالی هم استفاده كند. يكار برذن طلق شفاف هم سودمند است. یک روش دیگر گذاشتن اشکال روی يك طلق شفاف و قرار دادن آن بر روی پروژکتور اورهد است. تصویر را می توان روی یک تابلو و یا روی یک صفحه کافذ بزرگ انداخت و از کودک خواست که از روی تصویر اشکال با حروف زا رسیم کند: 

صفحه 83:
۸- ترسیم بین خطوط: کودک را واداربد تا وسط خطوط متوازی مختلف الشکل. خطوط موازی دیگری رسم کند و این دو خط موازی می توند طرح یک حروف باشد در این صورت ‎ale gible‏ لد جهت و املاء حروف مفید خواهد بود ‎Ew ‏كه‎ ‏تج حح ‎-٩‏ نقطه چین: طرح ساده ای را رسم کنید.آنگاه فرم نقطه چتین همان طرح را نیز در کتار ‏ان رسم کنید. از کودک بخواهید که با وصل کردن نقطه ها آن طرح را کامل کنید. ‏۰- ترسیم با کاهش: یک حرف کامل پا عددی را بتوبسید. از ‏همان حرف یا عدد را بنویسد. سپس قسمت آول آن عدد یا حرف را بتویسید و کودک باید ‎ 

صفحه 84:
آثرا کامل کند. در مراحل پعدی قسمت های پیشتری حذف می شود. تا بالاخره جزء تامشخصی از آن باقی می ماند. کودک باید بتاند با همان جزء حرف واژه. عدد یا فرم اصلی ee i ‏سن بير ابس افد فاه‎ —] So eS ea ابتدا با کاغذ بدون خط کار را شروع کنید. سپس از رد استفاده کنید. برای نوشتن حروف این کار به کودک کمک می کند تا دستش را برای نوشتن ورزيده کند. مرحله اصلی حروف آموزی یا نوشتن زا می ترا خطوط راهتما که هر کدام رنگ خاصی دارتد استفاده کرد. کاغذ معمولی را می توان با eS به جای یک خط زمینه از ۵ خط رنگی استفاده کنیم و حروف را به روش زیر آموزش دهیم. روش علاوه بر دست نویسی: یکنواخت تویسی. عادت دادن به نظم و خوشنوسی, به قاعده در آوردن اندازه حروف فارسی در آموزش آغازین است که این امر با 

صفحه 85:
خط زمینه وسط امکان پذیر تیست و تموته آن بد خطی اغلب کودکان ایرانی در دوره ابدائی ۲- خطوط معیار: در مورد کودکانیکه نیاز بیشتری دارند تا هتگام نوشتر نن از خط خارج نشوند بالا و پئین خطوط را می توان توار چسبنیده با می توان نرای راهتمایی کودک درست نویسی, اندازه حروف را به صورث پتجره هایی بر روی یک صفحه مقوا بربد. در پایین تصویر مقوایکهدارای سه پنجه است آورده می شود حروف یک خطی حروفی است که تنها در یک واحد مکائی جای می گيرند.ماند: به ب قرا ژه ف و شکل کوچک اغلب حروفه خطی شامل آندسته از حروف می شود که دو واحد مکانی را اشفال می کنند ما کی که کی و ور و ل می شود. ۳- حروف از ساده به مشکل: در آموزش حروف باید آندسته از حروف که شکل ساده تری دارتد در ابتدا أموخته شود. همان روشی که امروزه در نگارش کتاب اول ابثدابی مورد توجه 

صفحه 86:
قرار گرفته است. نظریه دیگر مبتنی بر این تجربه است که صامت های بلند و کوتا: او ای) و ۱-۷ - |) زودتر از دیگر حروف آموخته شود تا کودک بنواند ترکیباث متعددی با صامت ها سازد و مفهوم هجا و كشتار زبان را بهتر قرا كبرد. ابن امر به رفع دشوارىهاى املا نیز کمک فراوان می کند. ۴- راهتمایی شفاهی: برخی از کودکان را با اایه راهتمائی هائی در حرکات مربوط به نوشتن می توان یاری تمود. مثلا با کلماتی نظیر همتداد بده به طرف بل به طرف پایین؛ به پیجان به طرف راست با پایین و..» باید مراقب بود که کاربرد اين فن کودک را در نوشتن محدود تکرده و تیازمتد توصیه های دیگران نکند. ۵- کلمات و جملات: يس از فراگیری توشتن حروف سادهء باید به آموزش نوشتن کلمه ها و جمله مبادرت شود. در این تمریتات بایستی مهارت های فاصله گذار فوق البتهتموته تمریتاتی بودند که از سوی اغلب صاحب تظران کودکان اتوان در یادگیری مفید تشخیص داده شده است. هدف آموختن خط و یا توشتن کمک به کودک در پرورش یک وسیله ارتباط مفید است. در اين رابطه او بايد بتواند مهارث خود را در خوانا تويسى بكار اندازد و به آسانی از این وسيل ی بیان مقاصد تيم يمره خيرم 

صفحه 87:
درمان وارونه نویسی با چپه نویسی توافقی کلی وجود دارد که بايد به كودكان اجازه داد تا با دستی که قویا ترجیح می دهند جه چپ يا راست بتویسند. این کودکان تمایل طبیعی دارند که از چپ به راست بتویسند. در نوشتن از راست به چپ. شخص چپ دست نمی تواند بخوبی آنچه را می نویسد ببیتد چرا که دست او نوشته ها را می پوشاند و نهایت كج و معوج مى نويسد. بايد كاغذ را مستقيما پیش روی کودک قرار داد تا کاغذ کج و تاراست نباشد. مداد کودک باید بلند باشد و از دو سانتی متری نوک مداد گرفته شود. و طرف پاک کردن مداد متمایل به طرف شانه چپ علت اساسی وارونه نویسی یا چپه نویسی: نظم نيافتن توام يك ناتوانى حركتى و ذهنی در یک قالب مشخصی است. در اینجا باید جهتی که اختلال در آن ایجاد شده ترسیم کرد با یکسوی أز تمرينات ویر اختلال در جهت را زب می بر در یک سطح مسدود قضا را محدود گزده و تقاطی زا در صفحهمیخلازیم وامی گوييم که کودک آنها را ه هم وصل کند. ۲- در مرحله بعدی تظلم ایجاد می شود تمام خطها راز راست به چپ می کشیم. ۳- در تمرین بعدی از چپ به راست خطوط را می کشیم. 

صفحه 88:
تمرین بعدی یکسری خطوط را از راست به چپ و پکسری را از چپ به راست می کشیم علایم ها به صورت رنگ است. اگر قرمز است از راست به چپ و اگر سبز است به راست باید بکشد. كرجه يعدي ريك :واي سد عهت زا بو "سوبي وات وی و نوت نينا يكديكر در فضا است كه ناشى از تشخيص جوائب جب از راست و انتقال أن به فضاى بيرون ‎po‏ این غرحله او بید پیوند چشم و دست را آموخته باشد و به دراک بیتایی خو اعتماد بيذا كرده باشد زبا نها در این صورت است که او به گوئه ای موثر می تواند از چشمانش برای درک جهات مختلف در فضا بهره گبرد. در زمینه سازی برای خواندن و نوشتن کودک باید بیاموزد که از راست به چپ بخواند و بنوبسد صدای ابتدا و انتهای کلمات را تشخیص دهد. موقعيت مكانى حروف و نقطه ها را دریابد الا - پایین. تو - بیرون) برای رسیدن به این هدف فوق تمریتهای زیر موثر است: مفهوم بالا و بايين را عملا اجرا كتد. مفهوم راست و چپ را عملا اجرا کند. مقهوم زیر و رو را عملا اجرا كند. مفهوم داخل و خارج را عملا اجرا كند. مقهوم عقب و جلو را عملا اجرا كند. 

صفحه 89:
sais pages ipa ‏ف‎ مفهوم داخل و خارج را از رو مفهوم اول و آخر را از راهبردهاى آموزشى براى رفع اختلالات حساب هارنيك و بيتمن مى كويد أموزش صحيح هر كودك مبتلا به ناتوانى يادكيرى يا هر كود دیگر سه عم زیر بستگی دارد زش مستقیم و كافى براى يادكيرى هر عمل زمان کافی برای تمرین و تسلط بر آن عمل تشویق کافی برای رشد و حفظ عمل مورد نظر استفاده از چیزهای قابل لمس 

صفحه 90:
ای متفاوت و با رتگهای مخصوصی علامت کمک به کودکان تهیه شده است در این ‎a of‏ طور مستقیم با عداد در رابطهاند. از دوه آمادگی تا کلام ‏راهتمایی کاربرد درد و به صورت اتفرادی و گروهی هم به كار مى رود. و از اين جوبها ‏مى توان برای کلیه فرایندهای پایه ای حساب بهره گرفت. در ارابه و معرقى جوبها معمولا ‏بايد جهار مرحله طى شود: ‎-١‏ كاوش مستقل - يعنى دائش أموز تشويق مى شود خود با جوبها بازى كند. ‏۷- کاوش مستقل همراة با فعاليتهائ هنايت شده با استقادة از جوبها كه در آن ارتباطهلى ‏زمانى بدون توجه به علايم رياضى مورد توجه قرار مى كبرد. ‏۳- فعاليتهاى هدايت شده يعتى زمانى كه علايم رياضى عرضه مى شود. اما هتوز جوبها فاقد ‏ارزش عددی هستند. ‏۴- فعالیتهای هدایت شده به نوعى كه علايم رياضى بسط داده مى شود ‏أرزش عددى خود را مى يابند. ‏اين جوبها در حل مسايل شفاهى. تشخيص جب و راسث. توالى ديدارى. و حافظه ديدارى و ‎ 

صفحه 91:
موارد زیر مجموعه ای از فتون و روش هایی است که در آموزش کودکان نات 22 ۱- لوازم آموزشی: یک میز بزرگ با وسايل لازم مى تواند براى انجام تمرينات شمارش مقيد باشد. لوازمی که برای این کار مفید است عبارتند ز:چرتکه. تخود و لوبیا چوب. پول و خط ش. در ضمن وسایل اندازه گیری برای هر آموزش پیشاپیش قراهم می شود. تا به محض نياز از أنها استفاده شود. اشكال است. به كودك بكوبيد از داخل يك سرى از اشياء كه به می شود. شینی معینی را بیرون بیاورد؛ مثلا از داخل یک جنبه پر از مهره و با متجوق های رنگی, آن تعداد را که رنگ قرمز دارند سوا کند. یا از داخل یک جعبه پر از آجيل فتدق ها را بر دارد. از بين وسايل غذاخورى جتكال ها را جدا كتد. از بين اواع دكمه اى بيضى شكل را بيدا كند. از ميان كارت های آموزشی مختلف الشکل, کارتهای دایره ای را در ورد از درون ظرف بر از شكلات و شيرينى انواع جهاركوش را بر درد ۳- معماهاء تخته های مشبک و میله دارء تبلوهای اشکال این وسایل برای کمک به کودک در تمرکز یفتن دقتش روش اشكال و روابط فضایی سودمتد است. در مورد كودكى كه بيدا کردن و قرار دادن اشیاء حذف شده برای وی دشوار است. راهنمایبهای زبائی و شنیداری در 

صفحه 92:
مورد او مقید می باشد. مثلا شکلی را که او در جستجویش می باشد برایش توصیق كنيد و بخواهيد که لبه های آن شکل را دقیقا لسن کند. ۴- مفاهیم نسبت اندزه و طول:به کودک بگویید که اشياء مختلف را از ظر ندز مقاینه وو مقابله کند. با این روش او می توند بهمقاهیمی چون. کوچکتر بزرگتر. درزتر. کوناهتر دست يابد. براى اين كار مى توانيد از کارت های آموزشی انواع اشیء نظیر اشک درختان, خانه ها و غیره اتفاده کنین و ی شبانی از قبل برنده های کاغذ. پیع و غره را ای ابن منظور بكار بريد. از كودك بخواهيد که بزرگی و کوچکی وسایل را تشخیص دهد و اشیایی را که به نظر می رسد یک اندزه اند پیلوی هم قرار دهد. به او گویید نها را پر حسب اندازه بچیند و یا قطعه نامناسب را جدا کرده و در جای خود قرار دهد. ردیف کردن و ارتباط واحد به واحد: مفهومی از رویط واحد به واحد داشته باشد. متظور از روابط واحد به واحد فعالیث هایی است. که در جور کردن و ردیف تمودن یک چیز با چیز دیگر مطرح می شود. متلا به کودک بگویید با نگاه کردن به ردیف میله های چیده شده روی تخته در روی تخته دیگر مشابه آثا درست کند. از وی بخواهید سفره ای پهن کند و توی هر ظرف مقدار غذای مساوی بکشد. شکلات پا اجیل را طوری قسمت کند كه به هر نفر مقدار مساوى از هر قلم اجیل برسد. 

صفحه 93:
۶- شمارش: برخی کودکان شمارش زبانی را یاد می گیرند. ما به مفهوم ارتباط هر عددبا یک شیلی پی نمی برند. این چنین کودکان از طریق همراه ساختن شمارش با واكنش های حرکتی قوی و لامسه ای کمک می شوند. تحریک بصرى و يا اشارة كردن به اشياء به تنهايى کفایت نمی کند. چر که این کودکان بگونهنامتظم ی شمارند. موقع شمارش پا شیارا جا مى كذارند و يا دو تا را يكى مى شمارند.تمربنات حرکتی بر اصل شمارش شامل كناشتن هر ميله در سوراخ هاى مخصوص تخته مشبك و يا فرو كردن ستجاق لباس در مقا وروی یک خط. و انداختن منجوق در سیم ها یا پرزهای شیشه کن است. همچنین مسیر حسی شنوایی می توند در جهت تقویت شمارش بيتابى بكار افتد. بر این کار همزمان با توجه کیدک روی اشیاه. تعداد هر مجموعه با ضربه هایی که نواخته می شود مشخص می گردد. کودک ممکن است برای هر صنا علامتیپگذارد و بعد آن علایم را بشمارد. ی اینکه در کودگ از طریق تمرینات حرکنی پایه شمارش را بوجود آرید. ما به أو بكوبيد: سه بار كف بزند چهار ار پر دو بار روى ميز ضربه بزند و. ۷- بازشناسی مجموعه اشیاه: کارت هایی با پولک های رتكى. بازيهاى دومينو. ورق هلى أموزشى. اشياء واقعى. تابلوهای تمدی, تخته های مفتاطیسی, کتابچه های ریاضیات, همه و همه ابزار بسيار مناسبی در جهت توسعه مقاهیم مجموعه های اعداد تزد کودک هستند. 

صفحه 94:
۸-ترتب و روابط کمی: وقتی کودک شمارش را یاد می گیرد. از او سوالاتی نظیر: چه عدد بعد از ۶ می آید؟ یا عدد قبل از پنج چیست یا عده بین ۲ و ۴ کداسست. بعمل آورید. و نیز از او بخواهید که ما ولین یا آخرین و سومین چیز از یک سری چیزها را تشان دهد. سایر تمرينات اندازه كيريهاى كمى نظير نظير قد. وزن. غلظت, رنگ. حجم و با زیر و بمى صدا را مى توان در ابعاد مختلف در اين زمينه انجام داد ‎٩‏ بازشتاسى بصرى اعداد: كودك بايد ياد بكيرد که صورت رقمی اعداد مانن. ۷و ۸ و ۳و صورت حروفی آنها:منتد هفت. هشت و سه را ‏یگانه سازی فرمهای نوشتاری با تمادهاى كقتارى نيز ‏عدد دیگر مخلوط می کند می تونیم از رنگ راهنما استفاده کنیم. مثلا دندانه های ۳ ‏و دنباله اش را قرمز رنگ کتیم. کودک را واداریم هر شماره با مجموعه اشیاء مساوی آن جور ‏کند. برای این متغلور علایم بریده شده از کاغذء سمباده. نمد. و مجموعه هایی از اشیاء ‏ختلف می تواند مورد استفاده قرار گیرد ‏- اعداد متتظم: اعداد و نقطه های مساوی هر عدد را می توان در هر سطر برای فهمیدن ‏هر عدد و تسبتهای آنهابه یکدیگر بکار برد ‎ 

صفحه 95:
ری: ریختن آب. ماسه؛تخود. از یک ظرف با ادازه و شکل خاص به ظرفی با ‎platy‏ ماوت وه ودک ههد "ماهر ‎catwngly aa gnuur paar‏ استفاده از پیمانه ها و قرر دادن اجزاء در یک کل می توند در این نوع تمرینات مورد نظر ‎anf Ja‏ ۲- میزان ادراک: کاربرد تاچیستوسکوپ با کارتهای آموزشی, روشی است که درچه بازشناسی اشیاه. علایم عددی و آگاهی به واقعیات عددی را فزونی می بخشد. تاچیستوسکوپ معلم ساخته می تواند به این صرف بوجود آید که اطلاعات لازم روی طلق شفاف قرار داده می شود و بعد با بریدن آن به صورث قطعاث کوچک در پروژکنور مخصوص ‎ol‏ قرارداده یم شود. معلم با پوشاندن غدسی پروژکتور توسط یک صفحه مقولء مطلب مورد ‏نظر را بای مدت زمان کوتاهی روی پرده می اندزد. بدین ترتیب از پر ‏ای تاچیستوسکوپ استفاده کرد (لرتر و وبور. ۱۹۷۰ ‏۳- کارت های بازی: از ورق یا کارت های بازی می توان در جتبه های مختلف آموزشی ‏مفاهیم شمارش سود برد. مرتب چیدن کارت ها بر حسب طرح ها و توالی عددی, جور کرذن ‏یک کارت با کارت های دیگر بر حسب تعداد طرح. کم و زیاد کردن تعدد خال هاء و ‏بازشناسی سربع تعداد خال های هر سوی از زمره تمریناتی است که با یکدسته از این کارت ‎ 

صفحه 96:
۴- کارت يد :سمه از مقوا کارت هایی بسازید که روی هر کدام مسایلی راجع به جمع. تقریق, ضرب و تقسیم نوشته شده باشد. هر کارث را طوری از وسط ببرید که صورت مساله در یک تکه و جواب آن در قطعه دیگر بشد. هر کارت را لوری از وسط بپرید که صورت مساله در یک تکه و جواب آن در قطعه دیگر بشد. تمام کارت ها باید به تحوی بریده شده باشد. که هر گاه فراگیر بخواهد پاسخ مسأله را پینا کند. تنها پاسخ واقعی هر مساله - که در تکه مقوای دیگری است - شکل کامل و متظم را بوجود آورد ۱۵- انجام عملیات با تواختن ضربه: رویط اعداد را می تواید با زدن ضربه هالی بر وی مبز مشخص كنيد. وايا كودك را وا داريد که خود این کار را نجام دهد. این کار چون با تلفیق نوبی صورث می گیرد.باعث تقویت یادگیری اعداد می شود. ان وقتی نتایج و عملیاث مربوط به اعداد بیان می شود بلتد كقتن اين مواد در تقویت يادكيرى أنان موثر مى افتد. ۷- شمارس ظروف: ظرفهایی را آماده كنيد. مثلا جند استكان و هر كدام را با شماره ای مشخص کنید. به کودک بگویید درون هر ظرف را پر حسب شماره ای که دارد با چیزهایی مثل در بطری, مهره. دکمه, پیج و با پولک پر کند. ۸- پارک کردن قطعات: روی یک صفحه بزرگ مقوانموداری از یک توقشگاه ترسیم کنید. و هر قسمت از محل پارک ماشین ها را با تعدادی نقطه به جای شماره مشخص تمایید.آنگاه 

صفحه 97:
ماشین های کوچکی که هر کدام شماره خاصی دارند به کودک بدهید تا در محل صحیح خود پارک کند. ‎-٩‏ مهارتهای حسابی اساسی: ناتانی یادگیری کودک در حساب باید توجه به اختلالات ‏اساسى وى هر فر يندهاى يادكيرى مورد ارزبابى قرار كبرد. بتابراين يك برنامه أمزوشى بايد ‏توجه خود را در درجه اول روی نقایصی در حيطه كلامى. فضابى. ادراكى. يا عوامل حافظه ‏معطوف کند. آنگاه نقص مهارت های اساسی حساب را در برنامه مورد توجه قرار دهد. این ‏مهارت ها شامل جمع؛ تفریق. ضرب. تقسیم؛ کسر اعشاری. کسر متعارفی و درصدها باشد. ‏حدود ۵۶ عمل اساسی در هر یک از چهار عمل اصلی وجود دارد که لازم است کودک در ‏آنهامهارت یبد. در اینجا اعمالیکه به ۱ مربوط می شود مانند (۴ < ۱ + ). و ضرب هر عدد. ‏۳ ۳ حذف شده است. مالهابی در این مورد می تواند: (۷- ۴ + 6: ‏۵ - ۲۱۱۰ - ۱۳۰۷ (۳ - ۶: ۱۸) و مشایهآنهاباشد. در مهارت یابی عمل جمع به ‏عنوان متال ۸۱ عمل مستقل وجود دارد که شامل (۲ - ۱ +۱ تا ۱۸ - ‎)٩ + ٩‏ است. لکن از ‏آنجا که تجربه نشان داده است تعداد قلیلی از کودکان هستتد که امکان دارد در جمع هر ‏عد با عدد ‎١‏ (مثلا ع - ۱ + ۵) و یا جمع هر عدد با خودش (متل ۴ - ۲ + ۲ با اشکال ‏مواجه شود. از ایترو در عمل جمع هم چنانچه این عملیات حذف شود. مجموعا ۵۶ عمل ‏قن من قم لله با وله قود براق .ملز مساك إل .مدان كيو دجون ريق شرب و ‎ 

صفحه 98:
تقسیم نیز بدون در نظر گرفتن روابط مربوط به ۱ و اعمال هر عدد با خود: ۵۶ عمل اساسی بط اجزاء مساوی در کسر کمک می کند ۲۰- سایر حیطه های مربوط به حساب: کودکانیکه نانوی در حساب دارند. معمولا در سایر ‎8g‏ مشکلاتی هستند. مواد آموزشی بخصوص و نیز طرحهایی لازم است تا ‏مفاهیمزمان, جهت و بعده نقشه خوانی, شناخت ‎ges‏ مختلف و خوندن لوحه ها و ‎at‏ ‏پول را دراه ایجاد کرد ‏۱- جهث يابى: اين نوع حركاث برای کمک به کودک در فهمیدن مقاهیم شمال. مشرق. مغرب روی یک نقشه طراحی می شود. می تواید دارهبزرگی روی زمین ترسیم ‏کنید. چهار جهت اصلی را روی این داره در تقاط مناسب خود مشخص نمایید. پس از آنکه ‏كودك در مركز دايره قرار كرفت به دسئور معلم در جهات مختلف حرکث مى کند. ‎ 

صفحه 99:
۲- زمان: معمولا دستبابی به:مفهوم زما مشکل است. برای این کودکان لازم است که از یک برنامه متظم جبرانی همراه با تمرینات استفاده شود. ساعت های معمولی و با معلم ساخته را می تون برای آموزش اين مهارت بكار برد. معلم می تواند خود با استفاده از یک صفحه کاغذ و عقربه های مقوابی. ساعتی با شماره هی واضح تهیه کند. توالی و ترتیب آموزش مفهوم زمان با استفاده از ساعت می تواند مثلا به ایتصورت پاشد: (۱) ساعت (ساعت ۰۱ (۲) نیم ساعت (۴۱۳۰): (۳) ربع ساعت (ساعت ۷۱۵ (۴) فواصل ۵ دقبقه ای (ساعت ۲۱۲۵ دقیقه»: (۵) به ساعت.. مانده و يا از ساعت كذشته؛ (۶) فواصل دقیقه؛ و (/) ثانيه ها. جدول برنامه های تلویزیون یا ساعت درس روزاله مى تواند در ارتباط با زمان و آموزش آن مورد استفاده قرار گیرد ۳- پول: استفاده از پول و موقعیث های واقعی روشی مناسبی است که می تواند در آموزش واقعیات عددی در برخی از کودکان موتر باشد. ایجاد فرصت هایی برای خرید و تنظیم اجناس بر حسب قیمت آنها و کنار گذاشتن بهاء هر کدام از اجناسی که قیمث های مشصخی دارند در این مورد سودمتد است. تمام این فعالیت ها شرایعطی به وجود می آورند كه در أن كودكان مى توانند به يادكيرى حساب دست يازنه. ۴- پیمانه کردن: پیمانه ها و مقیاسهای حقیقی اندازه کیری بایستی جهت ارایه مفهوم آندازه گیری بکار برده شود. پیمانه های نیم لبتری و - لیتری, نصف کالن: پوند (۴۵۰ گرم): 

صفحه 100:
کیلو و نیم کیلوه سیر و مثقال امکان آموزش اندازه گیری و نیز نشان دادن روابط اندازه گیری ها را فواهم می سازند نقش والدین دررفع اختلالات یادگیری کودکان جكونه والدين مى توانند بيشرفت كودكان خود را برای خواندن فراهمآورند؟ ‎-١‏ خانه را در جوی که قبل استراحت و آرامش باشد نگهداری کتید تا کودک خود را مهم و ‏اشتتی حس تماید. ‏۲- به کودکان تمرین های فراوان بدهید و آنها را به باغ وحش. ‎Siete ‏۳- علاقه مند به مدرسه و فعلیتهای مدرسه ‏۴- به کودکان فرصت دهید که در مورد خود و آنچه برایشان جالب توجه اسث صحبت کنند. ‏الات کودک خود بطور ساده و صریح پاسخ دهید. ‏۶- کود ک خود را بخاطر هنرها (معلوماتش) تمجید کنید. ‏۷- با سپرده مسئولیت به کودک خود در او حس استقلال را پرورش دهید. ‏۸- کودک خود را برای معاشرت با سایر کو ‎-٩‏ سعی کتید توجه کودک خود را به چیزهایی که باید مورد توجه قرار دهد جلب نمایید. ‎ 

صفحه 101:
۱۰- به کودک خود اسامی صحیح اشخاص و اشیاء را یاموزید و یا رفتن به جایی کمک کنید. ۷- بگذارید کودک شما را در حالیکه با علاقه چیزی را می خوانید ببیند ۲ - لوازمی مانند آتچه در مدرسه موجود است از قببل کاغذ. قیچی. خمیر و لوزم نقاشی و غبره را بای کودک فراهم كنيد. ۳- اصرار داشته باشید که کودک بداند چگونه دستورات را پیروی کند و به آن دقث ناید. ۴- به کودک خود نشان بدهید که کتاب تنها راه استفاده برای خواندن تیست بلکه از نامه صورت غذا (متو) نمه. علال انتدگی و غیره نیز می توان برای خواندن ۱۵- پیشرفت کودک خود را در مدرسه بدون ايتکه از او هر دقيقه در مورد فعالیت هایش سئوال نمایید تعقیب کتید. ۱۶- یک روزنامه روزانه را به طور تهيه كنيد. ۷- کودک را در انتخاب برنامه های متعادل با تحصیل و تفريحش در تلويزيون, راديو. سیتما و كتابها كمك كنيد. ۸- برای کسب اطلاع دقیق از پیشرفت کودک خود در بسیاری از اوقات از مدرسه اش 

صفحه 102:
‎-٩‏ برای کودک خود یک کارت عضویت از کتبخانه بگیرید و او را تشویق به استفاده از أن ‏۰- برای مطالعه کودک محل ساکتی فراهم ‏۱- برای اطمیتان از سلامتی کودک خود هميشه او را تحت کنترل (چک [ ‎ 

صفحه 103:
ازتجربیات نوشته شده نتیجه گرفته می شودکه مسوولین امر در کشوروافرادجامعه هرکدام به طبع نقش خودبایدسمی درکاهش عوامل ایجاداختلالات یادگیری کنند این عوامل ممکن است ارثی.قبل وحین باردارى وبعدباردارى.بيمارى ها وحوادث ومحیطی وآموزشی و.باشند. رسانه ها وشیوه ها ی اطلاع رسانی بایدبه گونه ای باشندکه اولبابودست اندر کار آگاهی های لازم را درجهت کمک به رفع این اختلالات داشته باشتدوباتوجه به این که درهركلاس بين ۳ت۳۲درصدشاگردان ‏ دارای نوعی ازاختلالات یادگیری هستندلزوم توانمندسازی معلمان درجهت آشتابی با شیوه های یاددهی وسازماندهی فعالیت های متاسب ‎ly‏ آنبرای فراگیران دارای اختلال ازطریق گذاشتن واحدهای درسی کاملامرتبط ‏درمراکزدانشکاهی فرهتگیان وبرتامه ریزی دوره های آموزشی کاربردی کوتاه مدت برای ‏شاغلین شدیدا احساس می شود. ‏آموزگارانی که به مهارت هاى رفع اختلالات يادكيرى مسلط هستتدد ركلاس موفق ترتدواین ‏راهبردهادرآموزش عمیق به دیگرشاگردان 5 ‏یج تمام تحقیقات وتجارب دراین حوزه برلزوم کاربست راهبردهای رفع اختلالات یادگیری ‏د رکلاس های درس مخصوصادردوره ی ابتدابی تاکیددارند ‎ 

صفحه 104:
منابع و ماخنه تبریزی, مصطفی و معصومه موسوی ۰۱۳۷۵ آزمون پیشرفته ادراکی -بنبایی مار ۲- سیف نراقی. مریم و عزت اه تادری. ۰۱۳۶۸ اختلالات یادگیری. تهران.التشارات seit ۰ ۰۱۳۷۱ پررسی نقش عوامل روان شناختی در بروز ترساخوانی دانش ان دوره ابتدایی شهر تهران. دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه علامه طباطبابى. تهران. ۴- حاجی الق خانی و لهیار ترکمن. ۰۱۳۷۳ بررسى ويزكيهاى روان شناختى كودكان مبتلا به ناتوانايهاى يادكيرى در مقايسه با کودکان عادی (پاین نامه تهران. دانشكاه شاهد. ۵- حسین مرویان ۰۱۳۷۵ میزان شیوع ناتونیهای یادگیری در میان دانش آموزان شهر مشهد. داتشکده علوم تربیتی دانشگاه مشهد. ۶- دلاكاتوء کارل. ۰۱۳۷۰ دشواری های گفتاری و خواندن در کودکان. ترجمه محمدرضا فتاحی, تهران. انتشارات ما 

صفحه 105:
تبریزی: مصطقی؛ ۰۱۳۷۸ درمان اختلالات دیکته تویسی. تهران:انتشارات ۸- تبریزی: مصطقی. ۰۱۳۷۸ درمان اختلالات ریاضی. تهران: انتشارات فریر»فرهاد و اکبر رخشان (۱۳۶۳) ناونبهای بادگیری. چاپ اول, - جرالدوالاک و مک لافلین (۱۹۸۰) ناتونایهای یادگیری, ترجمه تقی منت (۱۳۶۹). مشهد. تشر آستان قدس رضوی. ۱- هلاه کافمن (۱۹۸۸) کودکان استتنایی ترجمه مجتبی جوادیان (۱۳۷۷) مشهد, تشر استان قدس رضوی. حسین؛ ۱۳۶۵, شیوع و علل تاتونبهای یادگبری در میان دا 

«ٵَڇ ٙمبٌٍ »2 : « ٍیژُ ارتقاء رتثِ ضغلی » * ډٖشىي ٕبُي سؼَثیبر « کارهٌذ هحتزم لطفا در خػَظ ّز یک اس قسوتْای سیز چٌذ سطز تَضیح دّیذ » ډٺيډٍ : ارائِ تَضیح کلی در خػَظ حَسُ فؼالیت کارهٌذ :ثىيٌ ثٍ ٭ىًان آډًُځبٍىٍدبيٍ َبي اثشيايي ډٚٲًڃ ثٍ سيٍئ ثًىٌ يَٖشڈ يسؼَثیبر ثىـيٌ ثـی٘ سـَ وبٙـي اُاوؼبڇ ډ٦بڅٮبر ٽبٍثَىي ي٭مچي ىٍكًٌٍ َبي ډوشچٴ ٍيان ٙىبٕي اُػمچٍ ٙبهٍ َبي سَثیشي ،ډٚبيٌٍ ،إشظىبيي ٍٙ،ـي،اختتالتت یتادگیزی يوَ٪يـبر ډـَسج ٤ثـبٍيٗ َـبي سيٍئ يٵچٖٶٍ ي سَثیز يثَوبډٍ ٍيِي ىٍٕي يَ٥اكي يٕبهز يٕبيڄ يسپىًڅًّي َبي آډًُٙي ىٍٽالٓ ىٍٓ يډيٍٍٕ ډي ثبٙي. . 1اٍُٙیبثي ٭مًډي : وٺب ٣ٹًر ىٍ ُډیىٍ ي٩بيٴ ي ډٖئًڅیز َبي ٙٲچي :الف:تسلط ػلوی ٍ ًسثتاکاهل تز هَضَػات هختلف کارتزدی درتؼلین ٍتزتیت کَدکاى .ب:آضٌایی تاًظزیات تسیار درگزایطات رٍاى ضٌاسی هطاٍرُ ٍتذریس ٍفلسفِ ٍتزًاهِ ریشی درسی ٍ... ج :تزخَرداری اسػالقِ ی ٍافز ٍادب ٍاخالق ٍحَغلِ ی هٌاسة تزای ضغل آهَسگاری .د :تِ رٍستَدًأضٌایی تا ضیَُ ّای ٍفٌَى پزٍرش َّضوٌذاًِ ،تزای تزتیت داًص آهَساى خالق ٍهتفکزٍ... وٺب١ ٣ٮٴ ىٍ ُډیىٍ ي٩بيٴ ي ډٖئًڅیز َبي ٙٲچي (*** :ىٍكبڃ كبَ١وٺ ٍ٦ي ١ٮٶي ثَاي هًى ډشًٍٞویٖشڈ***).الف ............................................................................................................................................................:ب......................................................................................................................................................................................: ج ............................................................................................................................................................... :د .................................................................................................................................................................................... : . 2اٹياډبر هبٝي ٽٍ ىٍ ً٥ڃ هيډز ًٍٝر ځَٵشٍ ي ثٍ وشیؼٍ ٍٕیيٌ إز . الف :ثٍ ٽبٍځیَي ٍاَپبٍَبي ډياهچٍ اي ډًطَ ثَاي كڄ ډٚپالر اهالٹي اُػمچٍ دَهبٙڂَي َب،هجَؿیىي َب،ىٙىبڇ ځًيي َب،ىُىي َب ياُايه ٹجیڄ ىٍٙبځَىاوڈ. ب:ٽبٍثَىوَ٦يبر ٍٙشٍ َبي ډوشچٴ ٭چمي ثٍ ډىًٍ٪ٽبَ٘ يٍٵ ٬اهشالالر هًاوين،وًٙشهٍ،يب١ي،ىيياٍي يٙىیياٍي ي اٍسجب٥بر اػشمب٭يىٍىاو٘ آډًُاوڈ. . 3ثیبن وپبر ييٌْ ي ٽچیيي كبٝڄ سؼَثیبر ٽبٍډىي ٽٍ ډىؼَ ثٍ ثُجًى ي ٬١ىٍ كًٌُ ٽبٍي ٙيٌ إز . سٖچ ٤ثَوَ٪يبر ٍيان ٙىبٕي يسيٍئ يٵچٖٶٍ ي سٮچیڈ يسَثیز ي – ...ډ٦بڅٮبر ډٖشمَ يٍيُاوٍ ىٍاٍسجب ٣ثٍ ډىًٍٍ٪ٵ ٬ډٚپالر ٙبځَىان-ىاٍاثًىن ًٕاىا٥ال٭بسي ډَسج ٤ثب ٍٙـشٍ ي سلٞیچي يٙٲچي -ثَهًٍىاٍي اُاهالٷ يكًٝچٍ ي٭الٹٍ -ثٍ اٙشَاٻ ځٌاٍي ىاوٖشٍ َب ي ٽبٍثَىي ثَاي َمپبٍان -سٖچ ٤ثَٵىبيٍَبي ٍيُىاٍاي ٽبٍثَى ىٍسٮچیڈ يسَثیز ي... . 4ثَوبډٍ هب ٛثَاي آيىيٌ وبٙي اُ سؼَثیبر ځٌٙشٍ . ثٍ اٙشَاٻ ځٌاٙشه سؼَثیبر ىٍٕبيز َبي اػشمب٭ي ايَاوي يهبٍػي يية ٕبيز ٙوٞي هًىڇ ىٍٵٞبي ډؼبُي ثَاي إشٶبىٌ ي ٭مًډي – وًٙـشه ٽشـبثي ډـَسج ٤ثـب سؼَثیـبر يدْيَ٘ َبي ډًٍىي هًىڇ ىٍكًٌُ َبي سٮچیڈ يسَثیز . 5اډ٢بء ٍيیٔ اډًٍ اىاٍي ي سٚپیالر إشبن ................................................... : .6ډَُ ي اډ٢بء ډييَ ٽڄ آډًُٗ ي دَيٍٗ إشبن .................................................. : ((فْزست)) هقذهِ ................................................................................................................................. 1 تیَگزافی ............................................................................................................................. 3 هتي ٍضزح تجزتیات........................................................................................................ 4 اهشالالر هًاوين................................................................................................................... 4 اهشالالر وًٙشه.................................................................................................................. 11 اهشالالر كٖبة................................................................................................................. 17 ٍاَجَىَبي آډًُٙي ثَاي ٍٵ ٬اهشالالر يبىځیَي......................................................... 26 ٍاَجَىَبي آډًُٙي ثَاي ٍٵ ٬اهشالڃ هًاوين............................................................ 27 ٍاَجَىَبي آډًُٙي ثَاي ٍٵ ٬اهشالالر وًٙشه.......................................................... 74 ٍاَجَىَبي آډًُٙي ثَاي ٍٵ ٬اهشالالر كٖبة84 ............................................................ وٺ٘ ياڅييه ىٍٍٵ ٬اهشالالر يبىځیَي........................................................................ 95 ًتیجِ................................................................................................................................... 98 ډىبث ٬يډبهٌ........................................................................................................................ 99 «هقذهِ» ىاو٘ آډًُان ډجشالثٍ اهشالالر يبىځیَي ٙبهٍ اي اُٽًىٽبن إشظىبيي َٖشىيياُډي َب ٹجڄ ًَه ډَثیبن سٮچیڈ يسَثیز ٍا ثٍ هًىډٚٲًڃ ٽَىٌ إز ًَٗ.ايه ٹجیڄ ىاو٘ آډًُان ٽڈ سَ اُ َمپالٕي َبيٚبن وجًىٌ يىاٍاي ٹي ييُن ي٩بََ٥جیٮي ډي ثبٙىياډب ىٍثَهي اُ ٵٮبڅیز َب ي هًاوين يوًٙشه يٍيب١ي ي ...ىاٍاي ډٚپڄ َٖشىي. ايه اهشالالر ډٮمًال ىٍډَكچٍ ي يٍيىثٍ ډيٍٍٕ يثٮياُآن ٙىبهشٍ ډي ًٙوي يډٮمًال ثب ٍيٗ َبي آډًُٗ يدَيٍٗ ٭بىي ومي سًاوىيثٍ اَياٳ آډًُٙي وبيڄ ًٙوي ،ثٍ َمیه هبَ٥ ډمپه إ ز ثٍ سلٞیڄ سىٶَدیياٽَىٌ ييب سَٻ سلٞیڄ ٽىىيٽٍ دیبډي آن اُ وٍ َ٪ياوي ثَاي ىاو٘ آډًُ ياُوَ٪اٹشٞبىي ثَاي و٪بڇ سٮچیڈ يسَثیز ډ٦چًة ویٖز. ايه ډؼمً٭ٍ سؼبٍة ٍا ثىيٌ اُ ايه ػُز ٵَاَڈ ٽَىٌ اڇ ٽٍ هًاوىيٌ ٍاثبٍاَجَىَبي ډوشٜ وبسًاوي َبي يبىځیَي آٙىب ٕبُىيثشًاويډٚپالر ايه ٹجیڄ ٽًىٽبن ٍا كڄ ٽىيډیِان ٙیً٫ ايه اهشالالر ثیه 2سڄ 20ىٍٝي ىٍسوٺیٺبر ډوشچٴ ثیبن ٽَىٌ اوي.اُ آن ػب ٽٍ ىٍىاوَٖٚاَب ي ډَاٽِسَثیز ډٮچڈ ډب ٽشبة َبيي سيٍئ ومي ًٙىٽٍ ٵَاځیَان يډٮچمبن آيىيٌ ٍا ثب ٍاَجَىَبي ٭مچي يٽبٍثَىي ٽمټ ثٍ ايه ىاو٘ آډًُان آٙىب ٕبُى څِيڇ سًػٍ ډًٖيڅیه اډَ ثٍ ثَځِاٍي ىيٌٍ َبي ١مه هيډز سوٞٞي ىٍََيټ اُدبيٍ َبي سلٞیچي ثب 1 سبٽیيثٍَيٗ َبي ٭مچي آډًُٗ ثٍ ايه ىاو٘ آډًُان يٍٵ ٬سوٞٞي اهشالالر ايه ٹجیڄ ٙبځَىان ډجٌيڃ ډي ىاٍڇ. ثىيٌ ىٍډؼمً٭ٍ ي كب َ١ثٍ ٍيٗ َب يي دَىاهشٍ اڇ ٽٍ َڈ ىٍډًٍىٍٵ ٬ډٚپالر ٙبځَىان ٭بىي يَڈ ىاٍاي اهشالڃ ٽبٍثَى ىاٍوياُآن ػب ٽٍ ٽشبة َبي ډًػًى ىٍثبُاٍ ََٽياڇ ثوٚي اُ ٍاَجَىَب ٍاثیبن ٽَىٌ اوييٽشبة ػبډٮي ىٍايه ُډیىٍ ومي سًان يبٵز ثىيٌ ډ٦بڅجي ٍاثیبن ٽَىٌ اڇ ٭ميسب هًىڇ ىٍٽالٓ َبي ىٍٓ يثب َمپبٍي ايڅیبي ډيٍٍٕ يٙبځَىان ثب سًػٍ ثٍ ډ٦بڅٮبر ٵَايان ىٍايه كًٌُ ثٍ ٽبٍثٖشٍ اڇ . سْزاب ضکزاًِ ًٌِ کزاى 2 ((هتي ٍضزح تجزتیات)) اختالتت خَاًذى ٽًىٽبن ثبيي يبىثڂیَوي ثوًاوىي ثَاي ايىپٍ ثٮيَب ثشًاوىي ثوًاوىي سب يبى ثڂیَوي .ډُمشَيه ٭بډڄ ٭يڇ ډًٵٺیز ىٍ ډيٍٍٕ ىاوٖشٍ ٙيٌ إز .ثًٍ٦يپٍ ثی٘ اُ 25ىٍٝي وبٽبډي َبي ٽًىٽبن ىٍ ډيآٍ اثشيايي اُ وبسًاوي َبي هًاوين َٕؿٚمٍ ډي ځیَى .كشي ىٍ ه ًٛٞاَمیز هًاوين ثبيي ډشٌٽَ ٙي ٽٍ سٮياىي اُ دْيَٚڂَان ډٮشٺيوي هًاوين يټ يٕیچٍ إبٕي ي دبيٍ ثَاي ډًاى ىٍٕي ي ډُبٍسُبي ٙٲچي إز ىٍ ډًٍى ػبيڂبٌ ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبسًاویُبي يبىځیَي اُ وً ٫ډٚپالر هًاوين َٖشىي .ي وٖجز دَٖان ثٍ ىهشَان ىٍ ىٍػٍ اثشال ثٍ وبٍٕب هًاوي 56ثٍ يټ ډي ثبٙي. ثب ايىپٍ ىٍ ً٥ڃ سبٍين اُ ياٌّ َبي ځًوبځًوي ثَاي ىٕشٍ ثىيي ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبٍٕب هًاوي إشٶبىٌ ٙيٌ إز .اُ ػمچٍ ايه ياٌّ َب ډي سًان إشَيٵًٕمجًڅي يب اىٍاٻ ډلَٽبر ثَٞي ثٍ ييٌْ ٽچمٍ َب ثٍ ًٍٝر ياٍيوٍ يب ثُڈ ٍيوشٍ اڅڂِيب يبٽًٍي ٽچپٍ ،ىيٖچپیب ،وٺ ٜػِيي ىٍ ٽبٍ ډٲِاٙبٌٍ ٽَى. اډب ىٍ ٙىبٕبيي ايه ٽًىٽبن ىي ىٕشٍ اُ ډشوٞٞیه سالٗ ثیٚشَي ىاٙشٍ اوي: -1ډشوٞٞیه دِٙپي (٥جي) ٽٍ ايه اٵَاى ډي ځًيىي وٺ ٜىٍ ٽبٍ ډٲِ ثب٭ض وبٍٕب هًاوي ډي ًٙى .ايه اٵَاى ثٍ ىوجبڃ ٭چز ياكيي َٖشىي ي ډٮمًال ىٍډبوڂَان ٥جي ٍيي ىٍډبن اوٶَاىي سبٽیي ُيبى ډي ٽىىي. -2 ډشوٞٞیه سٮچیڈ ي سَثیز ،ايه ىٕشٍ اُ ډشوٞٞبن آډًُٗ ١ٮیٴ يب وبډىبٕت ٍا ٭چز وبٍٕب هًاوي ډي ىاوىي ي ىٍ سجییه آن ثٍ ډؼمً٭ٍ اي اُ ٭چڄ سًػٍ ډي ٽىىي ثٍ ډَاكڄ ٍٙي هًاوين سبٽیي ٽَىٌ ي سى٪یڈ 4 ثَوبډٍ ػُز دیٚڂیَي اُ ثَيُ ايه اهشالڃ ٍا سًػیٍ ډي ٽىىي .كبڃ ثجیىیي ٽٍ ٍٙي هًاوين ىاٍاي ؿٍ ډَاكچي إز. هزاحل رضذ خَاًذى ٭يٌ اي ډٮشٺيوي ٽٍ ٽًىٽبن سيٍيؼب ثب يبىځیَي ډُبٍسُبي دیًٕشٍ ي سپمیڄ يټ ډَكچٍ اُ ٍٙي ي كَٽز ثٍ ًٕي ډَاكڄ ىيڂَ ،هًاوين ٍا ٵَا ډي ځیَوي .ي ايه ډَاكڄ ٍا ثٍ دىغ ډَكچٍ سٺٖیڈ ډي ٽىىي: -1آډبىٌ ٙين ثَاي َٙي ٫هًاوين. -2ډَكچٍ آٱبُيه ىٍ يبىځیَي هًاوين ٍٙ -3ي َٕي ٬ډُبٍسُبي هًاوين -4ډَكچٍ ځٖشَىٌ هًاوين -5دبالي٘ هًاوين 1 -آډبىٌ ٙين ثَاي َٙي ٫هًاوين ٙ:بډڄ سًٕٮٍ ډَُسُبي ُثبوي ،ځًٗ ىاىن ي ٕوه ځٶشه ،سًٕٮٍ كَٽشي ،سمییِ ٙىًايي ي ثیىبيي ،سًاوبيي ىٹز ي سمَٽِ كًآ ،سلًيڄ ډٶًُڇ ،سٶپَ ٙىبهشي ٽٍ ىٍ ډَكچٍ ٽًىٽٖشبن ايه ډُبٍسُب ايؼبى ډي ًٙى ي اُ ډچِډبر ي دی٘ ویبُ َبي هًاوين ډلًٖة ډي ًٙى ايه ډَكچٍ اُ سًڅي سب ٕ ٘ٙبڅڂي ٍا ىٍ ثَ ډي ځیَى. 2 – ډَكچٍ آٱبُيه ىٍ يبىځیَي هًاوين :ډٮمًال ىٍ ٕبڃ ايڃ ىثٖشبن ثٍ يٹً ٫ډي دیًويى ايه ډَكچٍ َٙي ٫ثَوبډٍ ٍٕمي هًاوين إز .آٱبُ هًاوين ىٍ ياٹَٙ ٬ي ٫ٵَايىي ٽي ثَځَىاوي إز ي سًٝیٍ ډي ًٙى 5 ٽٍ ٍيُٙبي سبٽیي ٍيي ٽي ىٍ ايه ډَكچٍ ثُشَيه وشیؼٍ ثٍ ثبٍ ډي آيٍى .هًاوين ډٺيډبسي اُ سَٽیت ٽچمٍ َبي ډٺيډبسي ،سيٍئ آٱبُيه اڅٶجب ي ٍيٗ ُثبوي ي ُثبن آډًُي ي ٙیًٌ َبي ًٝسي ي ُثبوي سٚپیڄ ٙيٌ اوي. ىٍ ايه ډَكچٍ ٽًىٽبن ډٮمًال ٵََىڀ څٲبر ىيياٍي هًى ٍا سًٕٮٍ ډي ىَىي ي اًٝار ٍا اُ ياٌّ َبي ىيياٍي كَيٳ َموًاوي ډي ٽىىي ي سٮٺیت ه ٣ً٦ؿبيي ٍا اُ ىٕز ثٍ ؿخ ي ىٍ ُډیىٍ ٝٶلٍ يبى ډي ځیَوي ٽًىٽبن دي ډي ثَوي ٽٍ هًاوين ػِ ځٶشه وًٙشٍ َب ؿیِ ىيڂَي ویٖز. -3ډَكچٍ ٍٙي َٕي ٬ډُبٍسُبي هًاوين :ىٍ ٽالٓ ىيڇ ي ًٕڇ اوؼبڇ ډي ځیَى ي ىٍ ياٹ ٬ىاډىٍ دبالي٘ ي سًٕٮٍ ډَكچٍ ٹجچي إز يسپَاٍ ډَُسُبيي ٍا ىٍ ٵىًن ٙىبهز ٽچمٍ ثٍ َٕ٭ز سًٕٮٍ ډي ثوٚي ي يبى ډي ځیَى ٽٍ اُ ٭اليڈ ٍث ٤يب ثبٵز إشٶبىٌ ٽىيٍ .يُٙبي ثو٘ ٽَىن ي ٽٚیيٌ ځٶشه اًٝار سَٽیجي ٍا ډي آډًُى .ٹٖمز ٭ميٌ ثَوبډٍ َبي ًٝر آډًُي ي ٽچمٍ ي ػمچٍ ٕبُي ىٍ دبيبن ٕبڃ ًٕڇ اٍائٍ ډي ًٙى .ىٍ ايه ډَكچٍ ُيَثىبي سًٕٮٍ ډَكچٍ ثٮيي هًاوين ٍا سٚپیڄ ډي ىَي. -4ډَكچٍ ځٖشَىٌ هًاوين :ثَوبډٍ َبي ىٍٕي آهَ ىيٌٍ اثشئبيي ي ايايڄ ٍاَىمبيي سلٞیچي سپیٍ ثَ هًاوين يٕی ٬ي ډيايڇ ي ٱىي ٕبُي سؼبٍة هًاوير وًػًان ډي ٽىي.هًاوين اٍاىي ىٍ ايه ٕبڅُب ثٍ ډىشُي ىٍػٍ ٽمبڃ ډي ٍٕي ي ىٍ ثیٚشَ ٽشبثوًاوبن ىٍ ايه ٕىٖه ډٚبَيٌ ډي ًٙى ،ايه ډَكچٍ ٕىي ډشىبٕت ثب ډ٦بڅٮٍ ٽشت ډؼمً٭ٍ اي ي َٕيبڃ إز اٱچت ىٍ ډیبن ايه ځَيٌ اُ وًػًاوبن ٽشبة َبيي دیيا ډي ٽىىي ٽٍ ډٮمًال ډَثً ٣ثٍ يټ وًيٖىيٌ ثًىٌ ي يب ىاٍي يټ سڈ َیؼبوي ،ډبػَايي ي يب َٕي ٽشبثُبيي ٽٍ سویچي ي 6 ٭چمي إز .ىٍ ايه ډَكچٍ اُ هًاوين ٽًىٽبن ٭بىي اُ ډ٦بڅٮٍ ي هًاوين څٌر ډي ثَوي اډب ویبُ ثٍ ٽمټ ي ٍاَىمبيي ىاٍوي سب ىٍ ُډیىٍ ډ٦بڅٮٍ ډ٦بڅت ياٹٮي ډُبٍسُبيٚبن سًٕٮٍ دٌيَوي. -5ډَكچٍ دبالي٘ هًاوين :سًٕٮٍ هًاوين سب دبيبن ىيٌٍ اثشيايي ٽبډڄ ومي ًٙى اُ ايه ٍي ىٍ ً٥ڃ ٍاَىمبيي ي ډشًٕ ٍ٦ویِ ٵَاځیَان ویبُ ثٍ ٍاَىمبيي ډٖشمَ ثَاي ٍٙي ډ٦چًة ي ډٶیي هًاوين ىاٍوي ثبيي ځٶز ٽٍ ىٍ كٺیٺز ډُبٍسُب ي هًاوين َیـًٹز ثٍ ډَكچٍ ٽمبڃ ډ٦چٸ ومي ٍٕي. اًَاع هسایل خَاًذى - سٚوی ٜىيياٍي - سَٽیت ٝيا - ډُبٍسُبي كبٵٍ٪ - ډٮپًٓ ٽَىن كَٳ ي ٽچمٍ - ډُبٍسُبي سلچیڄ ٽچمٍ - ٽچمٍ َبي ىيياٍ سٚوی ٜىيياٍي :ايه ٽًىٽبن ٹبىٍ ویٖشىي كَيٳ ي ٽچمبر ډوشچٶي ٍا ثب ؿٚڈ سٚوی ٜثيَىي .كَيٳ ة، ح ،٫ ،ٯٍ -ٗ ،ٓ -،ا ثبيپييڂَ اٙشجبٌ ډي ٽىىي :يب اُ سٚوی ٜىيياٍي ٽچمٍ ٭بػِوي .يٮىي َیبسپچي ٽچمٍ ٍا ومي سًاوىي سٚوی ٜثيَىي .ډظال ٽجبة ٍا اُ ٽشبة ومي سًاوىي سٚوی ٜثيَىي. وبسًايي ىٍ ډٺیبٓ اوياٌُ َب ،اٙپبڃ يب اػٖبڇ ځًوبځًن وٚىڂَ يػًى ډٖبيڄ سٚویٞي ىيياٍي آ. 7 سٚوی ٜسٶبير ٙىیياٍي ډیبن ٽچمٍ َبي دَ ،َٕ -وَي-ثَي يب آثَي -اثَي ثَاي ايه ٽًىٽبن ىًٙاٍ إز ىٍ سٚوی ٜىي ٽچمٍ ثب ٝياي ثچىي ٽٍ ثَاي اوُب هًاويٌ ډي ًٙى (وبٍ 0ٽبٍ ،ډبٍٕ -بٍٍ ،وڀ ي ُوڀ ) وبسًان َٖشىي .اُ ډیبن ډُبٍسُبيیپٍ ثَاي دی٘ ثیىي ډًٵٺیز هًاوين ٽًىٽبن ٽالٓ ايڃ ډًٍى ثٍَٕي ٹَاٍ ځَٵشٍ إز ،ډُبٍر سٚویٙ ٜىیياٍي ثُشَيه ٭بډڄ دی٘ ثیىي ٽىىيٌ ثًىٌ إز. سَٽیت ٝيا :٭جبٍر اُ دیًٕشه ٝيا َب ثٍ َمييڂَ ي ٕبهشه يټ ٽچمٍ ٽبډڄ،ايىُب ومي سًاوىي اُ سَٽیت ٍٕ ٝياي ة ،ا ي ى ،ٽچمٍ ثبى ٍا ثٖبُوي ي ٍٕ ياع ايه ٽچمٍ ػياي اُ يپييڂَ سچٶ ٨ډي ًٙى .اځَ ٽًىٻ سمبڇ ٝياَب ٍا ثٚىبٕي اډب وشًاوي اوُب ٍا ثب َڈ سَٽیت ٽىي ىٍ هًاوين ثب ډٚپڄ ٍيثَيٕز. ډُبٍسُبي كبٵ :ٍ٪آوُبيي ٽٍ ډٚپڄ كبٵ ٍ٪ىاٍوي ىٍ ثٍ يبى آيٍىن ا٥ال٭بسي ٽٍ آډًهشٍ اوي ډٚپڄ ىاٍوي. ډُبٍسُبي كبٵ ٍ٪ىٍ ٽبٍ هًاوين سًاوبيیُبي ُيَ ٍا ىٍ ثَ ډیڂیَى: -1كٶ ٨اطَار ي وٚبوٍ َبي ډلَٽُبي ٙىیياٍي ي ىيياٍي -2ډٺبيٍٖ ي آوُب ثب سؼَثٍ َبي ٙىیياٍي ي ىيياٍي دیٚیه ً -3هیٌَ وڂُياٍي اٍسجبُ٥بي ډیبن ومًىاٍ ه٦ي ي ياع ډٖبيڄ كبٵٙ ٍ٪ىیياٍي ىٍ سًاوبيي ثٍ يبىآيٍىن ٝياَبي كَيٳ ي ٕذٔ سَٽیت ايه ٝياَب ثَاي ٕبهشه ٽچمٍ سبطیَ ثڂٌاٍى .ٽًىٽي ٽٍ ٽبٕشي َبي كبٵ ٍ٪ىيياٍي ىاٍى اُ سٚوی ٜكَيٳ ي ٽچمٍ َبة ثوًٞي وبسًان ډي ثبٙي. 8 ٽًىٽي ٽٍ سًٞيَ كَٳ ح ٍا ٭چیَٱڈ ًهیٌَ ٕبُي ومي سًاوي ىٍٕز آن ٍا ىٍ كبٵ ٍ٪ثوب َ٥آيٍى ىٍ ثبُيبٵز كبٵ ٍ٪ډٚپڄ ىاٍى .ىٍ ايىؼب ثَوبډٍ اٝچي ىٍډبوي ايه إز ٽٍ ثب إشٶبىٌ اُ ومبيُٚبي ؿىي كٖي، سپَاٍ ي ثٌَُ ځیَي اُ ډًاى ځًوبځًوجٍ يبى آيٍىن آن ٍا سُٖیڄ ٽىي. ثٖیبٍي اُ اٵَاى ډٮشٺيوي ٽٍ وبٽبډي ىٍ اوؼبڇ ثٖیبٍي اُ ٽبٍَب اُ ٽبٕشي َبي سًػٍ َٕؿٚمٍ ډي ځیَى سب ٭يڇ سًاوبيیيٍ اوؼبڇ آن ٽبٍ؛ثي سَىيي دیيإز ٽٍ ٽبٕي َبي سًػُي ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبسًايیُبي يبىځیَي ثب ډٚپالر ثوب َ٥آيٍي آوـٍ ٽٍ ىييٌ ي ٙىیيٌ ٙيٌ ىٍ اٍسجب ٣إز .دٔ اهشالالر كبٵ ٍ٪آوُب اُ كًآ دَسي ايه ٽًىيٽبن َٕؿٚمٍ ډي ځیَى. ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبن ىٍ ثٍ هب َ٥آيٍىن سَٽیت ي كَيٳ ىٍ ٽچمٍ َب يب سًاڅي ٝياَب ىٍ يټ ٽچمٍ ىًٙاٍي ىاٍوي. ډٖبيڄ ډَثً ٣ثٍ كبٵ ٍ٪سًاڅي ىيياٍ ،ىٍ سَسیت كَيٳ ٽچمٍ َب ،ي سًاڅي ٽچمٍ َبي ػمچٍ َب سأطیَ ډي ځٌاٍى. ٵَ١بٽَثیز ثٍ ٭ً ٟٽجَيز ،ٹٖٶٍ ثٍ ػبي ٹٶٍٖ يب ٽَسي ثٍ ٭ً ٟٽشَي ځٶشٍ ډي ًٙى. ثَهي ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبوًايي يبىځیَي دیًٕشٍ ٝياَبي ډوچٶي ٍا اُ ٽچمٍ َب كٌٳ ډي ٽىىي ( ډظال ُ)-ٍ- ثَهي ىيڂَ سَٽیت ٝياَبي ٽچمٍ َب ٍا ىًٙاٍ ډي يبثىي ػبثؼبيي َؼبَبي اوشُبي ثٍ اثشيا يب يٕ ٤ٽچمٍ ىٍ ايه ٽًىٽبن ٱیَ ٭بىي ویٖز. 9 ډٮپًٓ ٽَىن ي كَيٳ ٽچمٍ :ثٖیبٍي اُ ايه ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبٍٕب هًاوي سمیڄ ىاٍوي ثَهي كَيٳ ي ٽچمٍ َب ٍا ثٍ ًٍٝر ٭پٔ ،ؿیٍ يب ياٍيوٍ ثىًيٖىي .ډظال ىيُ ٍا ُيى ډي هًاوىي .يب كالٳ ٍا ثٍ ػبي څلبٳ ډي هًاوىي .اٱچت ايٹبر ثَ٭پٔ ٽَىن ٽچمٍ َب ي كَيٳ ٍا وٚبوي اُ وبسًاویي سٚوی ٜؿخ ي ٍإز ډي ىاوىي. ډُبٍر سلچیڄ ٽچمٍ :يپي اُ ډَُسُبي ډُڈ ىٍ يبىځیَي ىٍٕز هًاوين ،سًاویي سلچیڄ ډًطَ ٽچمبر إز .اُ ډیبن سپىیپُب سپىیه ٍاثًٝ ٍ٦ر ثب اډالء ثیٚشَيه ډًٍى إشٶبىٌ ٍا ىاٍى ي اُ ٍيُٙبي ىيڂَ سلچیڄ إشٶبىٌ ډي ٽىي. ٽًىٻ ډجشال ثٍ وبسًايي هًاوين ثٖیبٍي اُ ٙیًٌ َبي سلچیڄ ٽچمٍ ٍا ٱچ ٤ثٍ ٽبٍ ډي ځیَى .سلچیڄ ٽچمٍ سىُب ُډبوي ثٍ ٽبٍ ځَٵىُمي ًٙى ٽٍ ٽًىٻ ٹبىٍ وجبٙي اُ َ٥يٸ ىيين آن ٍا ثبُ ٙىبٕي. ٽچمٍ َبي ىيياٍي :ٽچمٍ َبيي ٍا ٽٍ هًاوىيٌ ډي سًاوي ىٍ َىڂبڇ هًاوين ثٍ ٵًٍيز ثبُ ٙىبٕي ٽچمٍ َبي ىيياٍي ډي ځًيىي .ثَهي ٽچمُُب ثب ٹًا٭ي ٽچي ي ډٮمًڅي ٍاثًٝ ٍ٦ر ثب اډالء َموًاوي وياٍوي( ډظال، ىهًاََ ،ډًٕي ،څپه) ي وڈ يشًاوٍ ثٍ إٓبوي آوُب ٍا سلچیڄ ٽَى اُ ايه ٍي ٽًىٽبن ٽڄ ٽچمٍ ٍا اُ َ٥يٸ ىيياٍي ډي آډًُى .ٽچمٍ َبي ىيياٍي ثبيي ثشيٍيغ ي ثب ىٹز ثٍ ٽًىٻ ډجشال ثٍ وبسًايي هًاوين ٭ًَٙ ٍ١ى. ډُبٍسُبي هًاوين اوشٺبىي :هًاوين اوشٺبىي وً٭ي ىٍٻ إز ٽٍ ثب وٺي ي ٹ٢بير اٍُُٙب ثَدبيٍ وڂَٗ ي سؼَثٍ َبي هًاوىيٌ َٕي ٽبٍ ىاٍى .ډُبٍسُبيي ٽٍ سلز وبڇ هًاوين اوشٺبىي ٥جٺٍ ثىيي ډي ًٙوي ٭جبٍسىي اُ ىايٍي ىٍثبٌٍ ٝلز ډ٦بڅت ،وشیؼٍ ځیَي سٚوی ٜډیبن كٺیٺز ي س ًٍٞي اٍُٙیبثي وَ٪ار ي ثبيٍَبي ډؤڅٴ. 10 اختالتت ًَضتي ايه اهشال ڃ ىٍ ٽًىٽبن ډجشال ثٍ إٓیت ډٲِي ي إٓیجُبي هٶیٴ ډٲِي ي وبسًاي َبي يبىځیَي ىييٌ ډي ًٙىََ .ؿىي ٽٍ ٽًىٽبن وبٍٕب وًئ اُ ًَٗ ٥جیٮي ثَهًٍىاٍوي يڅي ډٮمًال ثًٍٞر ٽغ وًيٖي يب ثي ه٤ وًٙشه يب ياٍوٍ وًيٖي ي آئیىٍ وًيٖي ي اهشالڃ ىٍ اډالء ډٚبَيٌ ډي ًٙى.وًٙشه ىٍ ٕچٍٖ ډَاست ىٍ آهَيه ډَكچٍ آډًهشٍ ډي ًٙى ي ځًٗ ىاىن ي ٕوه ځٶشه ي هًاوين ىٍ ياٹ ٬دی٘ ویبُ وًٙشه ډلًٖة ډي ًٙى. ډٮمًال ډًاٍى ُيَ اُ ډچِيډبر وًٙشه ډلًٖة ډي ًٙى: -1سًاوبيي وڂُياٍي اويي ٍٚاي ىٍ ډٲِ -2 سجييڄ آن اويي ٍٚثٍ ًٍٝر ٽچمٍ َب ي ثب اڅڂًَبي ولًي ډىبٕت -3سَٕیڈ ځَاٵیڂي ٙپڄ ََ كَٳ ي ٽچمٍ ىٍ ًَه -4ثپبُدَځیَي اثِاٍ وًٙشبٍي ډ٦چًة ىٍ سَٕیڈ ٙپڄ كَيٳ -5 ىاٙشه كبٵ ٍ٪ىيياٍي ي كَٽشي ٽبٵي -6 َمبَىڂي ٍياث ٤دیـیيٌ ؿٚڈ ي ىٕز ثب ايىپٍ وبٍٕب وًيٖي ٭چڄ ډوشچٶي ىاٍى اډب اُ ٙبيٮشَيه ٭ًاډڄ وبٍٕبهًاوي ډي سًان ثٍ ډٚپالر َؼي ٽَىن ،اهشبالر ُثبن ځٶشبٍي ،ډٚپالر ٙىیياٍي ي سمیِ ىيياٍي اٙبٌٍ ٽَى. اوًا ٫ډٚپالر ډَثً ٣ثٍ ُثبن وًٙشبٍي ىٍ ٍٕ كی ٍ٦ثلض ډي ًٙى -1:وًٙشه ثب ىٕز يب ىٕز وًيٖي( هَ -2 )٤ؼي ٽَىن يب ډال -3ثیبن وًٙشبٍي 11  -1ىٕز وًيٖي :ه ٤اُ ډچمًٓ سَيه ډَُسُبي اٍسجب٥ي إز ي ثَاي وًٙشه ىاوٖشه ډَُسُبي ثىیبىي ي كَٽشي َ١يٍي إز ي ٵٺَ آډًُٙي ي ٭يڇ سٖچ ٤ډٮچڈ ثٍ ٢ٙیًٌ َبي آډًُٗ ډً٦ة ،ثُىڂبڇ سٮچیڈ وًٙشه ډًػت ثَيُ اهشالڃ ىٍ وًٙشه ډي ًٙى .ثٍ ًٍ٥ٽچي ډي سًان ثٍ ٭چڄ ُيَ ٽٍ ىٍ ثَيُ ډٚپالر وًٙشه ثب ىٕز يب ىٕز وًيٖي وٺ٘ ىاٍى اٙبٌٍ ٽَى. - َمبَىڂي ىيياٍ كَٽشي يػًى وياٍى .ډُبٍر َبي كَٽشي ١ٮیٴ إز ،اهشالڃ ػٮز يبثي ،ډٚپالر اوڂیِٙي ،ثي ٹَاٍي ي سىي هًيي ،ه٦ب ىٍ اىٍاٻ ثَٞي ٽچمبر ي ىًٙاٍي ىٍ وڂُياٍي سؼبٍة ي سبطیَ ثیىبيي ډٚبَيٌ ډي ًٙى. هْارتْای پیص اس ًَضتي -1ىٍٻ ٍاثَ ٍ٦بي ثين ؿًن ،ثبال ي دبيیهٍ ،ي ي ُيَ -2ثبُٙىبٕي -3ډيڃ ثَىاٍي اُ اوياٌُ َب ٙ -4پڄ َبي ځًوبځًن ځَٵشه ډياى -5ي١ٮیز ٽبٱٌ َُ٥ -6ٹَاٍ ځَٵشه ثين َ -7مبَىڂي كَٽشي َ٩يٴ -8إشٶبىٌ اُ ډیِ ي ٝىيڅي ډىبٕت 12 خطا ّای هتذاٍل در ًَضتي تا دست -1ٽغ وًيٖي ثی٘ اُ كي : - ثبُي ثٍ ثين ثٖیبٍ وِىيټ إز - ډياى ٕٶز ځَٵشٍ ٙيٌ - وًٿ ٹچڈ اُ اوڂٚشبن ىيٍ إز - ػُز ٽبٱٌ ٝلیق ویٖز - ىٍٕز وجًىن ػُز كَٽز ٹچڈ ٍ -2إز وًيٖي ثی٘ اُ كي: - ىيٍ ثًىن ثٖیبٍ ثبُي اُ ثين - ثٖیبٍ وِىيټ ثًىن اوڂٚشبن ثٍ َٕ ٹچڈ - َيايز ٹچڈ ثٍ سىُبيي سًٕ ٤اوڂٚشبن ٕجبثٍ - وبٝلیق ثًىن ػُز ٽبٱٌ -3دَ ٵٚبٍ وًٙشه: - ٵٚبٍ ىاىن ثی٘ اُ كي اوڂٚز ٕجبثٍ - إشٶبىٌ ٹچڈ وبډىبٕت - وبُٻ ثًىن ثی٘ اُ كي ٹچڈ 13  -4ٽڈ ٍوڀ وًيٖي ثی٘ اُ كي: - ثی٘ اُ كي اٍيت يب ٍإز وڂٍ ىاٙشه ٹچڈ - ؿَه٘ وًٻ ٹچڈ ثٍ يټ ٕمز - ٹ َ٦ثی٘ اُ كي ٹچڈ ُ-5اييٍ ىاٍ وًيٖي ثی٘ اُ كي: - ٕٶز ثًىن ثی٘ اُ كي ٖٙز - ثی٘ اُ كي ٙڄ وڂُياٙشه ٹچڈ - كَٽز ثی٘ اُ كي ٽىي ٹچڈ -5 وبډَست وًيٖي ثی٘ اُ كي: - ډلپڈ ځَٵشه ٹچڈ - وبىٍٕز يب وبٍاكز ثًىن ي١ٮیز - كَٽز ثی٘ اُ كي ٽىي ىٕز - وجًى آُاىي كَٽز -6ٵبٝچٍ ځٌاٍ ثی٘ اُ كي: - دیَٚٵز ثی٘ اُ كي َٕي ٬ٹچڈ ثٍ ٕمز ؿخ - كَٽز ثی٘ اُ كي َٕي ٬ػبوجي 14 ارسیاتی اختالتت ستاى ًَضتاری -1سلچیڄ ٽبٍَبي وًٙشٍ ٙيٌ اُ ػمچٍ ايٍاٷ اډشلبوي اڅٴ -هًاوب ثًىن ىٕز وًٙشٍ َب ة -ىاډىٍ ياّځبن ډًٍى إشٶبىٌ ٥ -2جٺٍ ثىيي ه٦بَب ىٍ ٽبٍَبي وًٙشٍ ٙيٌ ،وبډٍ َب يب آُډً وُب اڅٴ -ىاډىٍ ياّځبن ډًٍى إشٶبىٌ ة -وٚبوٍ َبي ٭يڇ ا٥ال ٫اُ ٹًا٭ي ي ً١اث٤ وًٙشه ثب ىٕز :ثَاي سلیڄ وًٙشٍ َبي ىاو٘ آډًُ اُ يټ ډٺیبٓ ٭مًډي إشٶبىٌ ډي ًٙى ،يٮىي ومًوٍ ىٕز وًٙشٍ َبي ىاو٘ آډًُ ٍا ثب ډٺیبٓ َبي ٙوٞي ىاو٘ آډًُان َمپالٕي ي َڈ ٍسجٍ سٮییه ډي ٽىیڈ ثَاي اٍُيبثي ػىجٍ َبي ډوشچٴ وًٙشه ثٍ ولًٌ وًٙشه كَيٳٍ ،٭بيز ٵبٝچٍ ډیبن آوُب ،اٍيت ثًى ن كَيٳ، ٍيي ه ٤وًٙشه اوياٌُ كَيٳ ي يټ اوياٌُ ثًىن آوُب ي َٕ٭ز وًٙشه سًػٍ ډي ٽىیڈ. َؼي ٽَىن :اُ سپىیټ ٱیَ ٍٕمي إشٶبىٌ ډي ًٙى اُ ٽشبة َبي َؼي دبيٍ ومًوٍ ٽچمبسي ؿًن 15اڅي 20 ياٌّ ٍا اوشوبة ٽَىٌ ي ثٍ ىاو٘ آډًُ ىيپشٍ ځٶشٍ ډي ًٙى ٽًىٽي ٽٍ ٕ٦ق دیَٚٵز هًثي ىاٍى 90سب 100 ىٍ ٝي ٽچمٍ ٍا ىٍٕز ډي وًيٖي ي ايه ٕ٦ق دیَٚٵز ىاس٘ آډًُ إز ي ٕ٦ق آډًُٗ ٕ٦لي إز ٽٍ ٽًىٻ ثٍ اډشیبُ ثیه 75ىٍٝي سب 98ىٍٝي ىٕز يبٵشٍ إز ي وُبيز ايىپٍ وٺب١ ٣ٮٴ ََ ىاو٘ اډًُ ٍا ىٍ َؼي ٽَىن سلچیڄ ډي ٽىیڈ. 15 ثیبن وًٙشبٍي :سلچیچي اُ ؿىي ومًوٍ ٽبٍَبي وًٙشبٍي ٽًىٻ اكشمبال ډًطَ سَيه ٙیًٌ إز ٽٍ ثَاي اٍُيبثیجیبن وًٙشبٍي ثٍ ٽبٍ ډي ٍيى .آُډًن ُثبن ىإشبن ډ (ًٍٞډبيپڄ ثبٕز) اثِاٍي إز ٽٍ ثَاي ٕىیه 7 سب ٕ 17بڅڂي اٵَاى ډجشال ثٍ وبسًاوي يبىځیَي ثٍ ٽبٍ ډي ٍيى .ىٍ ايه آُډًن ٙپچي وٚبن ډي ىَىي ي اُة يي هًإشٍ ډي ًٙى ىٍثبٌٍ آن ىإشبن ثىًيٖىي. ډپبویټ وًٙشه :يٮىي سًػٍ ثٍ وٺ ٍ٦ځٌاٍي ي سً ٍٵشڂي دبٍاځَاٵُب ٍا ډي ځًيىي ،ثبيي ثیٚشَ ثٍ ثیبن وًٙشبٍي اوييَ ٍٚب سبٽیي ٽَى وٍ ثٍ ډپبویټ وًٙشه ؿًن ىٍ ثیبن وًٙشبٍي هچڄ ياٍى ډي ٕبُى ََ .ؿىي ٽٍ ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبسًايي يبىځیَي ىٍ ٙىبهشه ي ٽبٍثَى ٝلیق ډبٽب ،وٺ ٍ٦ي ٭الډز ًٕاڃ ډٚپڄ ىاٍوي ؿًن اهشالڃ ومبىي ىاٍوي ثُشَا إز ىٍ يَچٍ ايڃ ثٍ اٝالف ػىجٍ َبي ډپبویپي وًٙشه وذَىاُيڈ ؿًن ىڅَٖىي ي وًډیيي ٍا ثٍ ىوجبڃ ىاٍى. اډالء :اډالء يټ ٽچمٍ ثٖیبٍ ډٚپچشَ اُ هًاوين آن إز ؿَا ٽٍ ثبُٙىبٕي يټ ٽچمٍ ؿبيي يټ ٭مڄ ٽي ثَځياوي إز .ىٍ ياٹ ٬هًاوين وٚبوٍ َبي ُيبىي يػًى ىاٍى ٽٍ هًاوىيٌ ٍا ىٍ ثبُٙىبٕي ٽچمٍ ٽمټ ډي ٽىي .ډظال هًى ډشه – ٭الئڈ ًٝسي – سؼِيٍ ي ثو٘ ٽَىن ٽچمٍ ي ٙپڄ ٽچمٍ. ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبوي ٽٍ ىٍ اډال ١ٮیٴ َٖشىي .ثبيي ىٍ ثبُٙىبٕي َىڂبڇ هًاوين ډُبٍر ىاٙشٍ ثبٙشيُ .ثبن ٙىبٕبن سًٝیٍ ډي ٽىىيٽٍ اُ َ٥يٸ اوشوبة څٲبر ډىبٕت ي ډٚبثٍ ډي سًان ىٍ ٙىبهز ولًٌ ،سَٽیت اڅڂً ُثبوي ،سًاومىيي ٽًىٽبن ٍا ىٍ اډال ثُجًى ثوٚیي .ثبيي ًٍ٥ي سى٪یڈ ځَىى ٽٍ ٽًىٽبن ٍا ىٍ ػُز ٽٚٴ اڅڂً َبي ُثبن ٙىبهشي سًٚيٸ ٽىي ډظال يٹشي ومًوٍ اډاليي ياع (آي) آډًهشٍ ډي ًٙى ؿىبوـٍ ډٮچڈ څٲبسي 16 و٪یَ ؿبي ،ػبي ،دبي؛ وبي ىٍ ىٍٓ اډال ٹَاٍ ىَي ،ٽًىٽبن ٹبىٍ هًاَىي ثًى ثٍ و٪بڇ ُثبن ٙىبهشي هًى ٕبهز ىاىٌ ي ثٍ سٮمیڈ َبي آياٙىبهشي ډ٦چًة ىٕز يبثىي. اختالتت حساب ػىجٍ سٶپَ ٽمي ىٍ ثَوبډٍ ىٍٕي ډيآٍ اثشيايي كٖبة هًاويٌ ډي ًٙى .ډٚپالر كٖبة ىٍ ډٺبيٍٖ ثب ٕبيَ وبسًاویُبي يبىځیَي ٽمشَ ثٍَٕي ٙيٌ إز ايه ډٖبڅٍ اُ آوؼب وبٙي ډي ًٙى ٽٍ ډٮچمبن ي ياڅييه س ًٍٞډي ٽىي كٖبة ىٍ ډًٵٺیز سلٞیچي ٽًىٻ ثٍ اوياٌُ ٕبيَ ىٍيٓ ثَوبډٍ ډًطَ ویٖز. اٽظَا ٭بډڄ اٝچي وبسًاویُبي كٖبة ،آډًُٗ وبٝیلیق ي يب ١ٮیٴ ىاوٖشٍ ٙيٌ إز .اهشالڃ ىئ ٽبڅپًڅیب ثُمٶًُڇ اهشالڃ ىٍ ډٶًُڇ يبىځیَي ٽمي ي ىٍ كی ٍ٦ٵُڈ كٖبة ا٥الٷ ډي ًٙى .ډٶبَیڈ ايڅیٍ ٽچمبر ىٍ ځٶشبٍ ايڅیٍ ٽًىٻ ډًُٚى إز يٹشي ٭جبٍسُبيي ډظڄ َمٍ ،ايىُبَ ،می ،ٍٚثیٚشَ ،ثٍِځشَي ٽًؿپشَ ثٍ ٽبٍ ډي ٍيى وٚبوٍ َمىًايي ډٶبَیڈ إز .ډمپه إز ٽًىٽبن ٵَٝز ي سؼَثیبر إبٕي ٍا ىٍ ىيٍان ٥ٶًڅیز اُ ىٕز ىا ىٌ ثبٙىي ډٶًُڇ ٵ٢ب ي ډپبن ي سًاڅي ي سىبٕت ٍا ىٍٻ وپىىي ډٶًُڇ ثٍِٿ ي ځًؿټ ٍا ىٍ ُډبوي ډشًػٍ ډي ًٙوي ٽٍ ثب اوًا ٫ډبَیشبثٍ ي ٹبثچمٍ ي ٹً٥ي ثبُي ډي ٽىىي ي آوُب ٍا ىٍ ىٍين َڈ ػبي ډي ىَىي. ػَاهل هزتثط تا هطکالت یادگیزی حساب ٵٺيان آډبىځي يبىځیَي :ثٍ ٽًىٽبن ډٶبَیڈ آډًُٙي ىاىٌ ډي ًٙى ٽٍ هبٍع اُ سًاوبيي ٙىبهشي آوُب ٕز ثبيي ٹجڄ اُ ىثٖشبن ثَهي ډُبٍسُب ي دی٘ ویبُ َب ثٍ ىٕز آيىي. 17 آډًُٗ ١ٮیٴ :٭يڇ اٍائٍ ډ٦بڅت ثٍ سَسیت ٝلیق ي إشٶبىٌ وبىٍٕز اُ ډًاى آډًُٙي ىٍ ډًٍى ثَهي ٽًىٽبن يػًى ىاٍى ،ايه ډٮچمبن آډًُٗ الُڇ ٍا ويييٌ اوي. ٭الٹٍ ي اوڂیِٗ :ؿًن ٹیال ٙپٖز هًٍىٌ اوي ثٮب ثب ََ ؿیِي ٽٍ ثٍ كٖبة ٙجبَز ىاٍى وًډیي ي ىڅَٖى ډي ًٙوي؛ ثبيي ثَاي ٽًىٽبن ٵٮبڅیز سياٍٻ ىييٌ ًٙى ٽٍ اكشمبڃ ډًٵٺیز يي ىٍ آن ُيبى إز. سٶبيسُبي ٕىي :ىٍ ََ ٕىي اهشالڃ ډٚبَيٌ ډي ًٙى يڅي ًٕاثٸ ډًٍىي ىٍ ايه ځًوٍ ٽًىٽبن وٚبن ډي ىَي ٽٍ آوبن ىٍ ايايڄ ٽًىٽي ثٍ ويٍر اُ ٽبٍ ثب ډٮمب ي ثبُي اُ ډپٮت څٌر ډي ثَىٌ اوي ىٍ ٥جٺٍ ثىيي ي ډٺبيٍٖ اػٖبڇ ي ىٍ ٻ ُډبن كٖبة يب سمیِ ىاىن اوياٌُ َب ي ډوشچٴ كٖبة ىًٙاٍ ىاٍوي. اٍسجب ٣ثب ٕبيَ وبسًاویُب :ثب وبسًاویُبي ىيڂَ ٍاث ٍ٦ىاٍى ډٖبيڄ ډوشچٴ ىٍ ُثبن وًٙشبٍي ٭ب٥ٶٍ ىٍ ٍاثَ ٍ٦بي ډَثً ٣ثٍ ٵ٢بي ُثبن ىٍيبٵز ،سٚوی ٜػًاوت ،ي هًاوين ثبييىٹیٺب ډًٍى اٍُيبثي ٹَاٍ ځیَى. ايه اهشالڃ ډمپه إز ثب ٕبيَ وبسًاویُب ډظڄ: آٙٶشڂي اىٍاٻ ٵ٢بيي -اىٍاٻ ثَٞي ي َموًاوي ثیبوي -كبٵُ – ٍ٪ثبن وًٙشبٍي – ډًٵٺیز ډپبويُ -ثبن ىٍيبٵز -سٚوی ٜػًاوت -هًاوين ٍاسجب ٣ىاٙشٍ ثبٙي. -1 آٙٺشڂي اىٍاٻ ٵ٢بيي :ٽًىٻ ىٍ سٚوی ٜثبال ي دبيیه – ٍيي ي ُيَ -ثچىي ي ٽًسبٌ -وِىيټ يىيٍ- ػچً ي ٭ٺت – آٱبُ ي دبيبن ي يٕ ٤ىؿبٍ َٕىٍځمي ٙيٌ ي ثبَڈ ډوچً ٣ډي ٽىي. دی٘ اُ ىثٖشبڅه ثبيي ايه ٵٮبڅیشُب ٍا ثٍ ىٕز آيٍى. 18  -2آٙٶشڂي اىٍاٻ ثَٞي ي َموًاوي ثیىبيي -كَٽشي :ايه ٽًىٽبن ىٍ ٵٮبڅیشُبيي ٽٍ ډٖشچِڇ اىٍاٻ ثیىبيي ي َموًاوي ثیىبيي -كَٽز َٖشىي ىؿبٍ اهشالڃ ډي ثبٙىي .ثٮ٢ي ٽًىٽبن ٽٍ ١بيٮٍ ډٲِي ىاٍوي ومي سًاوىي اٙیبء ٍا ثٍ سَسیت ډظال ثڄ ځٶشه 5-4-3-2-1ثٚمبٍوي .ايىُب ثبيي ٙمبٍٗ اٙیبء ٍا اُ َ٥يٸ ىٕشپبٍي ي اكٖبٓ ٵیِيپي آوُب ٍا ثیبډًُوي. سٮياىي اُ ٽًىٽبن ىٍ اىٍاٻ ثَٞي ٭اليڈ ا٭يا ،ىؿبٍ اٙپبڃ َٖشىي ثٍ ٭ىًان ډظبڃ ىٍ سٚوی ٜػُز ىوياوٍ 2ي 6ىؿبٍ اٙشجبٌ ډي ًٙوي ي ٍ 8 ،7ا ثب َڈ ډوچً ٣ډي ٽىىي يب4ي ٍ 6ا ویِ ډمپه إز ىٍ ىٍٻ ٍياث ٤ٵ٢بيي ي ىايٍي ىٍثبٌٍ ايه ٍياث ،٤ٽًىٽبن ډٌٽًٍ ومي سًاوىي َ ًٍٝىيٕي ،اٙپبڃ ،ا٭ياى ي يب كَيٳ ٍا ثب ولً ډ٦چًة ٽذي ومبيىي. ٽًىٽبوي ٽٍ ىٍ ٵُڈ ٭يى ١ٮیٴ َٖشىي سًٍٞار وشيٍٕز ي وبٍٕبيي ىٍ سه آځبَي ي وٺ٘ اوياڇ َب ىاٍوي. ايىُب ومي سًاوىي ٍياث ٤إبٕي اوياډُبي ډوشچٴ ثين ٍا ىٍيبثىي ٵَ١ب اوياډُب ٍا ثٍ ػبي يپييڂَ سَٕیڈ ډي ٽىىي دبَب َب ٍا هیچي ثبٍيټ ډي ٽٚىي ٵُڈ ىٍٕشي اُ ػُز ي ُډبن وياٍوي هیچي ُيى وٚبوٍ َب ٍا ٵَ اډًٗ ډي ٽىىي ي ډىِڃ ىيٕش٘ ٍا ٽٍ ثچي ثًى ٵَاډًٗ ډي ٽىىي .ٵَ١ب ىٍ ُوڀ ډيٍٍٕ ثٍ ډىِڅٍ ايىپٍ ډيٍٍٕ سٮ٦یڄ ٙيٌ ثٍ ډىِڃ ثَ ډي ځَىوي. ومَار ثچًٯ اػشمب٭ي ي ویِ اىٍاٻ اػشمب٭ي ىٍ ايه ٽًىٽبن دبيیه ډي ثبٙي. ومَار ٭مچي ايه ٽًىٽبن ىٍ ايه آُډًن ًَٗ ثٖیبٍ دبيیه سَ اُ ومَاسي إز ٽٍ ىٍ ٹٖمز ٽالډي ٽٖت ډي ٽىىي. 19  -3حافظِ :ثٖیبٍي اُ ډُبٍسُبي ډُڈ كٖبة اُ اهشالاَبي ځًوبځًن كبٵ ٍ٪سبطیَ ډي دٌيَى .ٽًىٽي ٽٍ وشیؼٍ َ١ة ٭يى ي ٙپڄ ا٭ياى ٍا وشًاوي اوؼبڇ ىَي ىٍ ا٭مبڃ كٖبة ثب ىًٙاٍي ٍيثَي هًاَي ٙي. يب ٽًىٽي ٽٍ ٙپڄ 3ي ٍ 7ا وشًاوي ثٍ هب َ٥ثیبيٍى ايه ٭يى ٍا ىٍَىڂبڇ ىيين ٹبىٍ ثٍ سٚوی ٜووًاَي ثًى. -4ستاى ًَضتاری :آوُبيي ٽٍ ىٍ وًٙشه كَيٳ ي ٽچمٍ ىًٙاٍي ىااٍوي اكشمبال ىٍ وًٙشه ثَهي ا٭ياى ویِ ىًٙاٍي َبيي هًاَىي ىاٙز. -5هَفقیت هکاًی :ٽٍ اٍسجب ٣ثب آٙٶشڂي اىٍاٻ ٵ٢بيي ىاٍوي ي آٙىبيي ثب ي١ٮیز ډپبوي ىٍ سٚوی7 ٜ اُ 8ي 12اُ 21اَمیز إبٕي ىاٍى .ايىُب اٱچت ىٍ ىٍٻ ٍاثَ ٍ٦ب ډیبن ثچىي ،ځًسبٌ -ثبال ي دبيیه ي َٙي ٫ي دبيبن ډٚپڄ ىاٍوي. -6ستاى دریافت ََ :ؿىي ٽٍ ثیٚشَ ٽًىٽبن اُ سًاوبيي ُثبن ځٶشبٍ ي هًثي ثَهًٍىاٍ َٖشىي اډب ثٖیبٍ اُ ايه ٽًىٽبن ىٍ ىٍٻ ياٌّ َبي ٽمي ىًٙاٍي ىاٍويُ .ثبن ډًٍى إشٶبىٌ ٽًىٻ ىٍ كٖبة ثب ُثبن ٭بىي يي يپي ویٖز. -7تطخیع جَاتی :ىًٙاٍي ىٍ سٚوی ٜؿخ ي ٍإز ٱبڅجب ىٍ كپڈ ډبوٮي ثَاي دیَٚٵز ىٍ كٖبة سچٺي ٙيٌ إز. -8خَاًذى :اهشالڃ ىٍ هًاوين كَيٵيٍ هًاوين ا٭ياى ویِ سأطیَ ډي ځٌاٍى ٵَ١ب ايىُب اُ كڄ ډٖبيچي ٽٍ ىاٍاي ًٍٝر ډٖبڅٍ إز ٭بػِ َٖشىي. اًَاع هطکالت حساب 20 ايه ډٖبيڄ ثٍ ًٍ٥يپىًاهز ثَ يپييڂَ َمذًٙي ىاٍوي ي ثب ىٍػبر ډشٶبيسي ػچًٌ ځَ ډي ًٙوي: -1تطخیع ضکل :اُ ىٍٻ سٶبير ډیبن اٙپبڃ ځًوبځًوٮبػِوي ډَثٍ ٬ا اُ ډظچض سٚوی ٜومي ىَىي، ډٚپڄ ٽًىٻ هَى ٕبڃ ىٍ ٙىبٕبيي اٙپبڃ ډي سًاوي ىٍ سًاوبيي سٚوی ٜىٽًىٻ ىٍ ٙىبهشه ا٭ياى ثٍ هًٝٞي اطَ ثڂٌاٍى. -2تطخیع اًذارُ :سٚوی ٜاٍسجبَ ٣بي ډًػًى ډیبن اوياٌُ َب ىٍ ىٍٻ ډٶبَیڈ ٍيب١ي اَمیز ثٖیبٍي ىاٍى .سمبڇ ډُبٍسُبي دیـیيٌ ٽمي ثَ ډجىبي سًاوبيي سٚوی ٜاوياٌُ َبي ډوشچٴ ثىب ٙيٌ إز .ٽًىٻ ثبيي ثشًاوي اػٖبڇ ٍا ثَ كٖت اوياٌُ َبي اوبن ډَست ومبيي ٽًىٻ ثبيي ثشًاوي ډپٮجُبيي ٍا ثب اثٮبى ډوشچٴ ٍيي ډَثَ ٬بي َڈ اوياََُيي ٽبٱٌ ثڂٌاٍى ي اػٖبڇ ځًوبځًن ٍا ىٍ ًٍٕاهُب ٹَاٍ ىَىي ٽٍ َڈ اوياٌُ ثبٙىي ٽًىٽي ٽٍ ىايٌَ ثٍِځشَ ٍا اُ ٽًؿپشَ ومي سًاوي سٚوی ٜىَي اكشمبال ىٍ آيىيٌ ٹبىٍ ووًاَي ثٺًى ډیبن ٭يى ثٍِٿ ي ٽًؿټ سٶبير ٹبيڄ ًٙى. -3هجوَػِ ّا ٍاػذاد :ډؼمً٭ٍ ٭جبٍر إز اُ ىٕشٍ يب ځَيَي اُ اػٖبڇ ٽٍ ىٍ ؿَؿًة ډٮیىي ػبي ډي ځیَوي ََ .ػٍ ٽٍ ثٍ ډؼمً٭ٍ سٮچیٸ ىاٙشٍ ثبٙي ػِء يب ٭ ً٢ډؼمً٭ٍ إز ډظڄ يڀ ځَيٌ ىاو٘ آډًُٽالٓ ًٕڇ ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبن اُ ىٍٻ ډٶًُ ڇ ډؼمً٭ٍ ٭بػِوي. سٮياىي ىٍ ٙىبٕبيي ډؼمً٭ٍ َبي ثوًٝٞي ىًٙاٍي ىاٍوي. 21 ٍىٌ ثىيي يب ځَيٌ ثىيي اػٖبڇ ىٍ ډؼمً٭ٍ َب ډٚپڄ ىيڂَي إز ٽٍ ډٚبَيٌ ډي ًٙى .ثٖیبٍي ٹبىٍ ویٖشىيډیبن ډؼً٭ٍ َب ثب اوياٌُ َبي ډوشچٴ سٶبير ٹبيڄ ًٙوي ُيَا ثبٍ ٭يىي ډؼمً٭ٍ َب ثَاي آوبن ٍيٙه ویٖز .دیيا ٽَىن ٍاث ٍٕ ٍ٦ىايٌَ ثب ومبى ٭يىي 3ډٚپڄ ىيڂَي إز ٽٍ ثي سَىييي ومي سًان وبىييٌ ځَٵز. -4تٌاظز یک تِ یک :سًاوبيي ىٍٻ ايه ډٶًُڇ ىٍ ٍٙي سًاوبيي ٙمَىن ډٮىي ىاٍ ثٖیبٍ َ١يٍي ىاوٖشٍ ٙيٌ إز ٽًىٽبوي ٽٍ ىؿبٍ ايه ډٚپڄ َٖشىي اُ ىٍٻ ايه ډ٦بڅت ٽٍ ؿُبٍ اسًډجیڄ ډي سًاوي ىٍ ؿُبٍ ػبيوبڅي دبٍٻ سًٹٴ ٽىىي ٭بػِ وي .ايىُب ډٶًُڇ ٭يىي ََ ٭يى ٍا ثب ومبى ومي سًاوىي ٍث ٤ىَىي ي ا٭ياى ٝلیق ٍا ثٍ ََ ػٖڈ ومي سًاوىي سوٞی ٜىَىي. -5ضوزدى :ثب ايه ډُبٍر ٽًىٻ اػِاي يټ ډؼمً٭ٍ ٍا ډٚو ٜډي ٽىيٍيبڃ ٙمَىن ځبڇ ايڃ ىٍ آډًُٗ كٖبة إزَ .ىڂبڇ ٙمَىن ثب ٝياي ثچىي ا٭ياى ٍا ػب ډي اوياُوي ،ثَهي ىيڂَ ا٭ياى ٍا ثٍ ىٍٕشي ډي ٙمبٍوي اډب ومي ٵُمىي ٽٍ ََ ٭يى ثب ػِء ثوًٝٞي ىٍ ډؼمً٭ٍ دیًوي ىاٍى. اٙپبالر ٙمَىن اُ سىب َ٩يټ ثٍ يټ ي ثوبٕ َ٥ذبٍي ٍٙشٍ َبي ا٭ياى اُ ٍاٌ ځً ٠ٙي سيا٭ي ومبى ثب ٽمیز وٚأر ډي ځیَى. ايه ٽًىٽبن ىٍ دیًوي ىاىن آوـٍ ٽٍ اُ َ٥يٸ ؿٚڈ ډي ثیىیي ي آوـٍ ٽٍ اُ َ٥يٸ ځًٗ ډي ٙىبٕیي ثب اٙپبڃ ٍيثٍ ٍي َٖشي .ي ٵَٝز ٽمي ٽٍ ايه ٽًىٽبن ثَاي دیًوي ىاىن ډیبن ومبى َبي ځٶشبٍي ي وًٙشبٍي ىٍ اهشیبٍ ىاٍوي ثي سَىيي ىٍ ٙير ايه ډٚپڄ ډؤطَ إشً 22 ثَهي ٽًىٽبن ىٍ دیًوي ىاىن آوـٍ ٙىیيٌ يب ومبىي ٽٍ ىييٌ اوي ثب سٮياى اػٖبڇ ډَثً ٣ثٍ آوُب ىًٙاٍ ي ىاٍوي. -6ارسش هکاًی :اڅڂً َبي ي١ٮیشي يب اٍُٗ ډپبوي يپي اُ اًٝڃ إبٕي ىٍ ٕیٖشڈ ا٭ياى إز . ډٚپڄ ُډبوي ٙير ډي يبثيٽٍ ثٍ ٽًىٽبن آډًُٗ ىاىٌ ډي ًٙى اٍُٗ ډپبوي اٍٹبڇ اُ ٍإز ثٍ ؿخ ثبال ډي يٍى .ىٍٻ ډٺًُڇ اٍٗ ډپبوي ىٍ ثٖیبٍي اُ ا٭مبڃ ٍيب١ي اَمیشي إبٕي ىاٍى ي ىٍٻ ومي ٽىىي ٽٍ ٭يى 4 ثَ كٖت اٍُٗ ډپبوي آن ىٍ ا٭ياى( )422-14-47ىٍػبر ٽمي ډوشچٶي ىاٙشٍ ثبٙي .دیَٚٵز ي ډًٵٺیز ىٍ ىي ٭مڄ ػم ٬ي سٶَيٸ ثٍ ىٍٻ اٍُٗ ډپبوي ثٖشڂي ىاٍى. ثَهي اُ ٽًىٽبن اُ اٱىؼبڇ ػم ٬ي سٶَيٸ َبيي ٽٍ ویبُ ثٍ اوشٺبڃ يب ٹَ ٛځَٵشه ا٭ياى ىاٍى ٭بػِوي. ٽًىٽي ٽٍ ىي ٭يى 63ي ٍ 18ا ػم ٬ډي ٽىي .٭يى ٍ 711ا ثٍ ىٕز ډي آيٍى ثي سَىيي ډٶًُڇ اٍُٗ ډپبوي ٍا ىٍ يبٵشٍ إز. -7هْارتْای هحاسثاتی :ىٍ ا٭مبڃ ػم ٬ي سٶَيٸ ي َ١ة ي سٺٖیڈ ىؿبٍ ډٚپالسي َٖشیي .ٽٍ اُ ډُبٍسُبي ثىیبىي ؿًن سىبَ٩ڃ يټ ثٍ يټٙ ،مبٍٗ ي ډٶًُڇ ډؼمً٭ٍ ډب يٍ ډي ځیَى .ٽًىٽبن ډٮمًال ؿُبٍ ٭مڄ اٝچي ٍا ُډبوي ثُشَ ډي ٵُمىي ٽٍ ثٍ آوُب ٹجڂًئیڈ سٶَيٸ ٭مچي إز ٭پٔ ػم ٬ي سٺٖیڈ ٭پٔ ٭مڄ َ١ة إز سب اٱىپٍ ََ يټ اُ ايه ا٭مبڃ ثٍ ًٍٝر يټ ٵَايىي ډلبٕجبسي ٽبډال ػييي ثٍ آوُب ٭ًَٙ ٍ١ى. ثبيي ٕٮي ٽىیڈ ثٍ ايه ٽًىٽبن ٵَٝز ٽبٵي ثيَیڈ سب ډُبٍر ٹجچي ٍا يبى ثڂیَوي ثٮي اُ آن ډُبٍر َب ي ډٶبَیڈ ػييي ثٍ آوُب اٍائٍ ًٙى. 23 ثٍ ىڅیڄ ډبَیز اوشِا٭ي ػم ٬ي سٶَيٸَ١ -ة ي يب سٺٖیڈ ،ثیٚشَ ٽًىٽبن ډجشال ثبيي ثب اػٖبڇ ياٹٮي ي ٹبثڄ څمٔ سمبٓ َبي ُيبىي ىاٙشٍ ثبٙىي .إشٶبىٌ اُ ١جًٝ ٤ر ،ؿًة ه ٤ي ٕبيَ يٕبيڄ ٽمپي ډي سًاوي ىٍٻ ٽًىٻ ٍا اُ ثَهي ډٶبَیڈ ي ډُبٍسُب ثبال ثَى. -8اوياٌٍ ځیَي :اوياٌُ ځیَي ثو٘ ډُمي اُ ٍيب١یبر إز ي دَ ٽبٍ ثَى سَيه ثو٘ ٍيب١ي ٽبٍثَىي ٍا سٚپیڄ ډي ىَي .اُ ايڅیه اًٝڃ اوياٌُ ځیَي سٚوی ٜثَهي اػٖبڇ ثچىي سَ،ٽًسبٌ سَ ي يظب ثٍِځشَ ډي ثبٙي ثب ځٌٙز آوبن ثب اوًا ٫اوياٌُ ځیَي اُ ػمچٍ اوياٌُ ځیَي ډبيٮبرُ ،ډبن ي ً٥ڃ ( ٕبوشي ډشَ ي ډشَ) آٙىب ډي ًٙوي. ثَهي اُ ٵَايىي ياٹٮي اوياٌُ ځیَي ٵَ١ب ثَاي دیيا ٽَىن ٭الډز ٕ 3بوشي ډشَ ٍيي ه ٤ٽ٘ يب اوياٌُ ځیَي يټ ٵىؼبن ٙیَ ډٖبڅٍ ىاٍوي ىٍ كبڅي ٽٍ ثَهي ىيڂَ ىٍ سٚوی ٜډبٌ اُ ٕبڃ ،ىٍَ يب ٹَن اٙپبڃ ٍيثَي َٖشىي. -9اٍُٗ دًڅي :ثَهي ٽًىٽبن اٍُٗ ٕپٍ ي إپىبٓ َبي ځًوبځًن ٍا يبى ومي ځیَوي ،ايه اٵَاى هًى ٍا اُ ىٍځیَ ٙين ىٍ ډًٹٮیز َبيي ٽٍ ویبُ ثٍ ؿىیه ډَُسُبيي ىاٍى ٽىبٍ ډیپٚىي. -10گفتي سهاى :اُ ٕب٭ز ومي سًاوي إشٶبىٌ ٽىي ي وبٍٕبيي ىٍٻ سَسیت ُډبوي ي دیـیيځي و٪بڇ ا٭ياى ٍيي ٝٶلٍ ٕب٭ز ٍا ىٍ كپڈ ىي ٭بډڄ اكشمبڅي ډًطَ ىٍ ايه ډٚپڄ ډي ٙىبٕي. سٚوی ٜ٭ٺَثٍ ٕب٭ز ٙمبٍ اُ ٭ٺَثٍ ىٹیٺٍ ٙمبٍ ډٚپڄ ايؼبى ډي ٽىي. 24 يٹشي ٽٍ ثٍ ٽًىٽبن ویڈ ٕب٭ز ٍ ،ث -٬ډبويٌ ثٍ ٕب٭ز ي ثٮي اُ ٕب٭ز ٍا آډًُٗ ډي ىَیڈ ايه ډٚپڄ ثیٚشَ ډي ًٙى. ثَاي ىٍٻ ايه وپشٍ ٽٍ ٕ 24ب٭ز ٙجبوٍ ٍيُ ٍيي ٝٶلٍ ٕب٭ز ثب ىي ډَكچٍ ٕب٭ز وٚبن ىاىٌ ډي ًٙى ؿىيان إٓبن ویٖز. ُ -11ثبن ٽمي :يػًى ىًٙاٍي ىٍ ىٍٻ ياٌّ َبي ٽمي ؿًن ثیٚشَ ي ٽمشَ ،ٹجڄ ي ثٮي يب ٽڈ ي ُيبى اٱچت وٚبوٍ ايڅیٍ وبسًاویُبي ثٮيي ىٍ ٍيب١ي إز. ٽًىٻ اُ٭ُيٌ كڄ ډٖبڅٍ ثَ ووًاَي آډي ،ډڂَ آوپٍ ٭الډز َبيي ٽٍ ثبيي اوؼبڇ ىَي ىٍٻ ٽىي ي ډٮىي آوَا ثياوي ىي ومًوٍ اُ ډٚپالر ډَثً ٣ثٍ ُثبن ٽمي ٭جبٍر إز اُ ډٚپالر اٝالكبر ٍيب١ي ي ډٖبيڄ ىٍٻ ٭اليڈ ٍيب١ي . -12كڄ ډٖبڅٍ :ثَهي ٽًىٽبن ډجشال ُډبوي ٽٍ ډٖبيڄ ًٍٝر ډٖبڅٍ ىاٍوي ثب ىًٙاٍيض ٱ٪یمي ٍيثَي َٖشىي .ايه ٽًىٽبن ىٍ هًاوي ن ًٍٝر ډٖبڅٍ ي ىٍ وشیؼٍ ىٍٻ ډُبٍسُبي الُڇ ثَاي كڄ آن وبسًان َٖشىي ډٮمًال اوشِا٭ي ثًىن ًٍٝر ډٖبيڄ ي ٭يڇ اػٖبڇ ٭یىي ي ؿیَِبيي ٽٍ ثشًان آوُب ٍا ثب ىٕز څمٔ ٽَى ډبو٬ ٽًىٻ ډي ًٙى ي يي ومي سًاوي ثَاي كڄ ډٖبيڄ ثٍ سلچیڄ ي إشيالڃ ثذَىاُى. 25 ((راّثزدّای آهَسضی تزای کوک تِ رفغ اختالتت یادگیزی)) ىٍ ايه ٹٖمز ٍاَجَىَبي آډًُٙي ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ كیَ ٍ٦بي ډوشچٴ يبىځیَي ؿًن اىٍاٽي ي كبٵ ٍ٪اٍايٍ ډي ًٙى .اوييَ ٍٚبي اٍايٍ ٙيٌ َٝٵب ومبيىيٌ ٵٮبڅیشُبي َٖشىي ٽٍ ثَاي سًٕٮٍ ََ يټ اُ هَىٌ ډُبٍسُب ډي سًاوي ډًٍى إشٶبىٌ ثبٙي .ايه سمَيىبر ثٍ ًٍٝر ومًوٍ َبيي ډىشوت اُ سمَيىبر ىاډىٍ ىاٍيٖز ٽٍ ىٍ ثَوبډٍ َبي وبسًاویُبي يبىځیَي ٽبٍثَى ىاٍى. سمَيىبر اىٍاٽي دیٚىُبى ٙيٌ ىٍ ايه ثو٘ ثٍ كیَ ٍ٦بي ُيَ سٺٖیڈ ثىيي ٙيٌ اوي: اىٍاٻ ثیىبيي ،اىٍاٻ ٙىًىي ،اىٍاٻ َبدشیټ ،ي اىٍاٻ كٔ ثٍ كٍٔ .اَجَىَبي آډًُٙي ومبيىيٌ ٵٮبڅیشُبيي إز ٽٍ اُ ډيڅُبي ډٶًُډي اىٍاٻ ي وبسًاویُبي يبىځیَي ډىشغ ٙيٌ اوي. ٭اليٌ ثَ ايه ٵٮبڅیز َب ي ىيڂَي ویِ ډي ًٙى ىٍ ايه ُډیىٍ اثيا ٫ومًى٥ .جٺٍ ثىيي ايه سمَيىبر سب كييىي اهشیبٍي إز. 26 راّثزدّای آهَسضی تزای رفغ اختالتت خَاًذى ادراک تیٌایی ډ٦بڅٮبر ثي ٙمبٍي طبثز ٽَىٌ اوي ٽٍ اىٍاٻ ثیىبيي ٽبډال ثب سپبڅیٴ آډًُٙڂبَي ،ثًيٌْ هًاوين ،اٍسجب ٣ىاٍى .ډًڅٶبن ي دْيَٚڂَان ؿىيي سٮياىي اُ هَىٌ ډُبٍر َبي اىٍاٻ ثیىبيي ٍا َ١يٍي يبٵشٍ اوي .ٵَإشیڀ ( )1968دىغ ٽبٍٽَى اىٍاٻ ثیىبيي ٍا سٮییه ٽَىٌ إز :س٦بثٸ ثیىبيي – كَٽشي ،اىٍاٻ وٺ٘ ،طجبر اىٍاٽي ،اىٍاٻ ي ٬١ىٍ ٵ٢ب ي ډپبن ي اىٍاٻ ٍياث٤ ٵ٢بيي – ډپبوي. ىٍ ډ٦بڅٮٍ ا٭مبڃ سمیِ ثیىبيي ثٍ ډى ًٍ٪دی٘ ثیىي دیَٚٵز هًاوين ىٍ ٽالٓ ايڃ ثبٍر ( )1965وشیؼٍ ځَٵز ٽٍ ىٍ اډَ دی٘ ثیىي ٍٕ ٭مڄ سمیِ ثیىبيي ٽمټ ډًطَي ډي ٽىي: سًاوبيي هًاوين كَيٳ ي ا٭ياى ،سًاوبيي ٽذي اٙپبڃ َىيٕي ،ي سًاوبيي ػًٍ ٽَىن ٽچمبر. ډ٦بڅٮبر ىَیَٗ ( )1966وٚبن ىاى ٽٍ سٮياىي ا٭مبڃ اىٍاٻ ثیىبيي ثٍ ًٍ٥ډًطَي ثٍ سُیٍ ٙبه ٜهًاوين ٽمټ ډي ٽىي .ايه ا٭مبڃ ٙبډڄ :دبٕوڂًيي ثٍ آُډًن ځٚشبڅشي ثیىبيي – كَٽشي ثىيٍ ،ػًٍ ٽَىن ٽچمبر ،ػًٍ ٽَىن كَيٳ ،ي ثبُٙىبٕي ٽچمٍ إز .ػبڅت إز سٌٽَ ىاىٌ ًٙى ٽٍ اٱچت ايه دی٘ ثیىي َب ،ثی٘ اُ آوپٍ ثٍ ډُبٍسُبي اىٍاٻ ثیىبيي ډَثً٣ ًٙوي ثٍ ډٺًڅٍ ډُبٍر َبي هًاوين وِىيپشَوي. 27 كیٙ ٍ٦مًڃ ايه ډ٦بڅٮبر آن إز ٽٍ آډًُٗ ډٖشٺیڈ اىٍاٻ ثیىبيي ،ډىشُي ثٍ ثُجًى ي سًٕٮٍ ٵَاځیَي سلٞیچي ډي ًٙى .اڅج شٍ ىٍ دی٘ ثیىي ٙپٖز هًاوين ،٭چز ي ډٮچًڇ وٚبن ىاىٌ ومي ًٙى ،ي ډمپه إز ثٖیبٍي اُ ٭ًاٷ سٚوی ٜىاىٌ ٙيٌ ډبَیشب ىٍ كی ،ٍ٦ثیىبيي وجبٙي .ثب ايه يٝٴ ثٍ و َ٪ډي آيي ٽٍ ،آډًُٗ ډٖشٺیڈ ډُبٍسُبي اىٍاٻ ثیىبيي ٍيٗ ا٥میىبن ثوٚي ثبٙي. فٌَى تْثَد ادراک تیٌایی َ٥-1اكي ٍيي سوشٍ ثب ډین :ٽٍ ىٍ آن ثَاي ثًػًى آيٍىن َ٥ف َبي اٙپبڃ َىيٕي اُ ډین َبي ٍوڂي ٍيي ٝٶلٍ سوشٍ اي إشٶبىٌ ډي ًٙى. -2ٹ٦ٮبر ٽٴ دًٗ :ٽًىٻ ثبيي ومًوٍ َبيي ثب إشٶبىٌ اُ ٹ٦ٮبر ٽٴ دًٗ ي يب دبٍٽز ثٖبُى. َ٥ -3اكي ثب ډپٮت َبي ؿًثي :ٽًىٻ ثب إشٶبىٌ اُ ډپٮجُبي ؿًثي – ي يب دالٕشیپي – يپَوڀ ي يب ډپٮجُبيیپٍ ََ ٕ٦ق آن ثٍ ٍوڀ هبٝي إز ثٍ ٕبهز اٙپبڃ َىيٕي يب ٽذي ٽَىن اُ ٍيي آوُب ثٍ ٭ىًان ډيڃ ډجبىٍر ډي يٍُى. -4دیيا ٽَىن ثَهي اٙپبڃ ىٍ سٞبييَ :ىٍ ايه َ٥ف ٽًىٻ ٕٮي ډي ٽىي اٙپبڃ ډييٍ، ډَث ٬ي ډٖش٦یڄ ٍ ،...ا ىٍ ىاهڄ سًٞيَ دیيا ٽَىٌ ،٭الډز ځٌاٍي ٽىي. 28 َ٥ -5اكي ثب ډىؼًٷ (ثب ىاوٍ َبي سٖجیق) :اُ ٽًىٻ هًإشٍ ډي ًٙى ډ٦بثٸ ومًوٍ ىاىٌ ٙيٌ ،ډىؼًٷ َبي ٍوڂي ٍا ون ٽىي ي يب هًىٗ ومًوٍ َبي ىيڂَي ثٖبُى. -6ٹ٦ٮبر ډٮم بيي :ډٮچڈ ٹ٦ٮبر ډٮمبيي ٍا ډي سًاوي ثٖبُى ي ثب ٹَاٍ ىاىن ايه ٹ٦ٮبر ىٍ ثَاثَ ٽًىٻ ،اُ يي هًإشٍ ډي ًٙى ٽٍ ثٍ كٖت ډً( ٫ً١اٵَاى ،اٙیبء ،كیًاوبر ،اٙپبڃ، ا٭ياى ،كَيٳ) آوُب ٍا سى٪یڈ ي سپمیڄ ٽىي. ٥ -7جٺٍ ثىيي :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي اٙپبڃ َىيٕي ىٍ اوياٌُ َب ي ٍوڂُبي ډوشچٴ ٍا ځَيٌ ثىيي ومبيي .اٙپبڃ ٍا ډي سًان اُ ؿًة يب ډٺًا ثَييٌ ىاهڄ يټ ٽبٍسه ډٺًايي ٹَاٍ ىاى. َ٥ -8اكي ثب وًاٍ الٕشیپي :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ اٙپبڃ َىيٕي اٍايٍ ٙيٌ ٍا ثب إشٶبىٌ اُ وًاٍَبي الٕشیپي ٽٍ اُ ډیبن ٍىيٴ ډین َبي ٍيي سوشٍ ٭جًٍ ډي ىَي ٽذي ٽىي. -9ٽبٱٌَبي َ٥اكي :ثَاي ايه ٽبٍ اُ ٽبٱٌَبي ٽَثىٍ ډي سًان إشٶبىٌ ٽَى ٽٍ ىٍ ٝٶلٍ ٍييي آن َ٥كُبيي ثَاي آډًُٗ ډُبٍسُبي اىٍاٻ ثیىبيي سياٍٻ ىييٌ ٙيٌ إز« :اٙپبڃ ي اٙیبء ډشٶبير ٍا دیيا ٽىیي ،اٙیبء ډٚبثٍ ٍا سٚوی ٜىَیي ،اٙیبيي ٽٍ ىاٍاي ي١ٮیز َبي ٵ٢بيي ډشٶبير َٖشىي دیيا ٽىیي ،ي اٙپبڃ ي ا٭ياى هبٍع اُ ُډیىٍ ٍا ػيا ٽىیي». -10ػًٍ ٽَىن اٙپبڃ َىيٕي :اٙپبڅي ٍا ٍيي ٽبٍر َبيي ثپٚیي ي ثٮي ثبُيُبيي سَسیت ىَیي ٽٍ ډٖشچِڇ ػًٍ ٽَىن ايه اٙپبڃ ثبٙي .ثَ٦ي َبيي ثب كؼڈ َبي ډوشچٴ ي ىٍ دًٗ 29 َبي ډشٶبير ٍا ویِ ډي سًان ثَاي ايىپبٍ ثپبٍ ثَى .ىٍ دًٗ َب ٍا ٹب٥ي ٽىیي ي ثٮي ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ ىٍ ََ يټ اُ ثَ٦ي َب ٍا دیيا ٽىي. -11ثبَُبي ىيډیىً :يټ ثبُي ډٚبثٍ ىيډیىً ٍا ډي سًاویي ثب ٕبهشه يټ َٕي ٽبٍر ثب إشٶبىٌ اُ ٽبٱٌ ٕمجبىٌ ،ومي ،ثَؿٖت ثب ٭اليڈ وٺبٙي ٙيٌ اي ٍيي آوُب ٽٍ ثبيٖشي ػًٍ ًٙوي ،سَسیت ىَیي. -12ٽبٍر َبي ثبُي :يټ ىٕز يٍٷ ډو ًٛٞثبُي آډًُٙي ،ٵَٝز ثٖیبٍ هًثي ٍا ثَاي ػًٍ ٽَىن هبڃ َب ،سٞبييَٙ ،مبٌٍ َب ي َٕي ٵَاَڈ ډي ٽىي. -13كَيٳ ي ا٭ياى :اىٍاٻ ثیىبيي ي سمیِ كَيٳ يپي اُ ډُبٍسُبي ډُڈ آډبىځي هًاوين إز .ثبُيُبيي ٽٍ اډپبوبسي ثَاي ػًٍ ٽَىن٥ ،جٺٍ ثىيي ي س٦جیٸ يب وبڇ ځٌاٍي اٙپبڃ ي س٦جیٸ آوُب ثب كَيٳ ي ا٭ياى ٵَاَڈ ډي ٕبُوي ثَاي ايه ٽبٍ ًٕىډىيوي. -14كَيٳ ثیىڂً :ٽبٍر َبي ثیىڂً ٍا ډي سًان ثب كَيٳ ٕبهز .يٹشي كَيٳ وبډجَىٌ ډي ًٙوي ،ٽًىٻ آوَا ثبُٙىبٕي ٽَىٌ ي ٍيي آن كَٳ ٍا ډي دًٙبوي. -15دیيا ٽَىن ٹٖمز َبي اٵشبىٌ :سٞبييَي اُ ډؼالر اوشوبة ٽَىٌ ي ٹٖمز َبي ډُڈ آوَا ثجَيي .ٽًىٻ ثب إشٶبىٌ اُ اوجًَي اُ سپٍ َبي ثَييٌ ٙيٌ ،ثبيي آن ٹٖمز اٵشبىٌ ىٍ ََ سًٞيَ ٍا سپمیڄ ٽىي. 30  -16اىٍاٻ ثیىبيي ٽچمبر :سًاوبيي ىٍيبٵز ٽچمبر ثي ٙټ اٍسجب ٣ٽبډڄ ثب هًاوين ىاٍى. ثبُيُبي ػًٍ ٽَىن ،ىٕشٍ ٽَىن ،ځَيٌ ثىيي ،٭الډز ځٌاٍي ،ي ٍٕڈ اٙپبڃ َىيٕي ي كَيٳ ډي سًاوي ثَاي ٽچمبر ثپبٍ ثَىٌ ًٙى. -17ډیِان اىٍاٻ :ثب إشٶبىٌ اُ ىٕشڂبٌ ډلَٻ ثیىبيي «سبؿیٖشًٕپًح» يب ٽبٍر َبي آډًُٙي ډي سًان ډير ُډبوي ٽٍ ٽًىٻ ویبُ ثٍ ثبُٙىبٕي سٞبييَ ،اٙپبڃ ،ا٭ياى ،ٽچمبر ىاٍى ٽبَ٘ ىاى. -18اىٍاٻ ثیىبيي ثب ٵبٝچٍ :إشٶبىٌ دَيّٽشًٍ ايٍَي ي يټ دَىٌ ثَاي سمَيه ٵبٝچٍ ىاٍ ىٍ ايه وً ٫اىٍاٻ ثیىبيي ډٶیي إز .اٙپبڃ ي كَيٳ ٍا ډي ًٙى اُ ٥چٸ َبي ٙٶبٳ ٍوڂي َڈ ثَيي .ثَاي ايؼبى وٺ٘ ي ُډیىٍ ویِ ډي سًان اُ َ٥ف َبيي ٽٍ ٍيي اٙپبڃ (وٺ٘) ٹَاٍ ىاىٌ ډي ًٙوي إشٶبىٌ ٽَى. ادراک ضٌَدی ََ ؿىي ٽٍ ثیٚشَيه سأٽیي ىٍ ايؼبى ډُبٍر َبي آډبىځي ٍيي اىٍاٻ ثیىبيي إز .ثب ايه كبڃ ،ثبيي ثٍ اىٍاٻ ٙىًايي ي وٺ٘ ٹب ٬٥آن ىٍ يبىځیَي ٽبډال آځبٌ ثبٙیڈ .ثَاي َ٥اكي ٍاَجَىَبي آډًُٙي ىٍ ػُز دَيٍٗ ډُبٍسُبي اىٍاٻ ٙىًىي ،ىاوٖشه هَىٌ ډُبٍسُبيي ٽٍ ىٍ ٕبهشمبن ايه اىٍاٻ ثپبٍ ٍٵشٍ ثَاي سٚیپڄ ډَاكڄ ثٮيي ايه هَىٌ ډُبٍر َب َ١يٍي إز .ډٖیىڀ (َ )1986ٶز ډٺًڅٍ ډُبٍسُبي اىٍاٻ ٙىًىي ٍا اُ َڈ سٶپیټ ٽَىٌ إز ٽٍ 31 ٭جبٍسىي اُ :آځبَي ٙىًىي ،سمَٽِ ٙىًىي ،وٺ٘ ي ُډیىٍ ٙىًىي ،سمییِ ٙىًىي ،كبٵٍ٪ ٙىًىي ،سٺ٦یٙ ٬ىًىي ،يڂبوٍ ٕبُي ي سَٽیت ٙىًىي ي ثبالهٌَ ثبُهًٍى (ٽىشَڃ ي سٞلیق) ٙىًىي .ٵاليٍ ( )1968ٵَاځَىَبي ٙىًايي ډٚبثُي ٍا سٚوی ٜىاىٌ إز :كٖبٕیز ٙىًىي ،ىٹز ٙىًىي ،سمییِ ٙىًىي ،كبٵٙ ٍ٪ىًىي ،يڂبوٍ ٕبُي ٙىًىي ،يڂبوٍ ٕبُي ىيي ٙىًىي .ٵاليٍ دیٚىُبى ٽَى ٽٍ ايه وًٕ ٫چٖچٍ ډَاست هَىٌ ډُبٍسُبي اىٍاٻ ٙىًىي، ډٚپالر ډشٮيىي ٍا دیًٕشٍ ثَاي َ٥اكي آُډًن َب ي ویِ ٍيُٙبي آډًُٙي ثًػًى ډي آيٍى. ووٖز ايىپٍ َڈ ىٍ آُ ډًن ي َڈ ىٍ آډًُٗ ََ ،هَىٌ ډُبٍر ٙىًايي ىٍ ٭مڄ ،ثب ٕبيَ ٵَاځَىَبي يبىځیَي ىٍځیَ إز .ىيډیه ډٚپڄ ايه إز ٽٍ ثٮ٢ي اُ ٽًىٽبن ٽٍ ىٍ ٭مچپَىَبي سلٞیچي ډًٵٸ ډي ًٙوي ىٍ دبٕن ثٍ آُډًوُبي ډٮیه ٙىًايي ٙپٖز ډي هًٍويًٕ .ڇ ايىپٍ ثبُآډًُي يټ هَىٌ ډُبٍر ٙىًايي ي اٍسجب ٣آن ثب ثُجًى ي ٬١سلٞیچي آٙپبٍا طبثز وٚيٌ إز. دْيَ٘ َب ىٍثبٌٍ اٍسجب ٣ثیه وٺیَ ٍٞبي اىٍاٻ ٙىًىي ي دیَٚٵز سلٞیچي ؿٍ وشیؼٍ اي ٍا ىاىٌ اوي؟ دْيَ٘ ىََي٘ ( )1966وٚبن ىاى ٽٍ ىي وً ٫آُډًن اىٍاٻ ٙىًىي ٽمټ ډًطَي ثٍ ٵَاَڈ ٕبهشه هًاوين ډي ٽىي :آُډًن سمییِ ٙىًىي ي دمه ي سٺچیي آُډًن ومًوٍ َبي ثیبوي ١جٙ ٤يٌ .الُڇ ثٍ سٌٽَ إز ٽٍ ايه آُډًوُب ٵٺ ٤اىٍاٻ ٙىًىي ٍا ډًٍى اٍُيبثي ٹَاٍ ومي ىَىي ،ثچپٍ ٕبيَ ٵَاځَىَبي يبىځیَي ؿًن كبٵ ٍ٪ځٌٍا ٍا ویِ اوياٌُ ډي ځیَوي. 32 ىيپٖشَا ( ) 1966ىٍيبٵز ٽٍ دىغ وً ٫آُډًن سمییِ ٙىًايي ،ٽمټ ډًطَي ىٍ دی٘ ثیىي دیَٚٵز هًاوين ډي ٽىىي )1( :سمیِ ثیه ٽچمبر ډلبيٌٍ اي ٽٍ ثب ٝياَبي يپٖبن ي ډشٶبير َٙي ٫ډي ًٙوي؛ ( )2دیيا ٽَىن ٭ىب َٝٹبٵیٍ ىاٍ ىٍ آهَ ٽچمبر؛ ( )3سٚوی ٜسچٶٝ ٨لیق ٽچمبر؛ ( ) 4ثپبٍځیَي وٚبوٍ َبي ٙىًىي ثب وٚبوٍ َبي ډ٦چت ىٍ سٚوی ٜٽچمبر وبآٙىب ،ي ( )5ثبُٙىبٕي ډشٚب ثُبر ي سٶبير َب ىٍ كَيٳ ثي ٝياي آهَ ٽچمبر ي ٹبٵیٍ َبي اوشُبيي. ځٶشىي إز ٽٍ ايه آُډًن َب ٭اليٌ ثَ اىٍاٻ ٙىًىي ثٍ ٵَاځَىَبي ىيڂَي ویِ ویبُډىي إز .سلٺیٸ ثب آُډًن ITPAوٚبن ډي ىَي ٽٍ ٽًىٽبن وبسًان ىٍ هًاوين ىٍ ًٕاالر ډَثً ٣ثٍ كبٵ ٍ٪ځٌاٍي ٙىًايي ي سپمیڄ ىٕشًٍي ١ٮیٴ ٭مڄ ډي ٽىىي. ٭چیَٱڈ ٵٺيان ډياٍٻ ٍيٙه ىٍ ػُز وبىٍٕز ىاو٘ ډب ىٍثبٌٍ هَىٌ ډُبٍر َبي اىٍاٻ ٙىًىيٝ ،بكجىَ٪ان سًاٵٸ ىاٍوي ٽٍ اىٍاٻ ٙىًىي يټ ٭بډڄ إبٕي ىٍ يبىځیَي ثًىٌ ي ٽًىٽبن ٍا ثبيٖشي ثَاي ٽٖت ايه ډُبٍر َب يبٍي ومًى. راّثزدّای آهَسضی کِ تزای تْثَد ضٌَایی ٍ ادراک ضٌَدی کَدکاى اڅٴ -كٖبٕیز ٙىًايي اًٝار -1ځًٗ ىاىن ثٍ اًٝار :ٽًىٽبن ٍا ثب ؿٚمبن ثٖشٍ ياىاٍيي ٽٍ ثٍ اًٝار ډلی٦ي هًى ځًٗ سیِ ٽىىيٝ .ياَبئي و٪یَ ٝياي ډبٙیهًَ ،ادیمب ،كیًاوبرٝ ،ياي آىڇ َبي ثیَين ډلًٝ ،ٍ٥ياي ٽٍ اُ اسبٷ ډؼبيٍ ډي آيي ډي سًاوي ثَاي سٚوی ٜآوُب ډًٍى إشٶبىٌ ثبٙىي. 33 ٝ -2ياَبي ١جٙ ٤يٌ :اًٝار ٍا ډي سًان ٍيي وًاٍ ١ج ٨ٽَى ي اُ ٽًىٻ هًإز ٽٍ آوُب ٍا سٚوی ٜىَيٝ .ياَب ډمپه إز ډَثً ٣ثٍ ًَادیمب ،ٹ٦بٍ ،كیًاوبر ،ډبٙیه سلَيَ ي ؿیَِبي ىيڂَ ثبٙي. -3اًٝاسي ٽٍ ډٮچڈ هًى ايؼبى ډي ٽىي :ٽًىٽبن ٍا ثب ؿٚڈ ثٖشٍ وڂٍ ډي ىاٍيڈ ي اُ اي ډي هًاَیڈ ٽٍ ٝياَبي ډوشچٴ ٍا سٚوی ٜىَيٝ :ياي اٵشبىن ډياى ،دبٌٍ ٽَىن ٽبٱٌ، ٝياي ىوياوٍ َبي ٙبوٍُ ،ىن سًح ثٍ ُډیه ،سَاٙیين ډياىَ١ ،ثٍ آَٖشٍ ثٍ ٙی ،ٍٚثبُ ٽَىن دىؼٌَ ،سچىڂَي ثٍ الډخ ،يٍٷ ُىن ٽشبة ،ثَيين ثب ٹیـي ،ٽٚیين يټ ٽ ،ًٚاوياهشه ٕپٍ، وًٙشه ٍيي سبثچً ډظبڃ َبي ايه ډًٍىوي. ٝ -4ياَبي ډَثً ٣ثٍ هًٍىوي َب :اُ ٽًىٻ هًإشٍ ډي ًٙى ثٍ ٝياي ځبُ ُىن ي ػًيين ي هًٍىن اوًا ٫هًٍىویُب سًػٍ ٽىي ي ثڂًيي ؿٍ وً ٫ٱٌايي سپٍ سپٍ ٙيٌ يب ثَييٌ يب هًٍىٌ ډي ًٙى :ٽىين ثَٿ ٽبًَ ،ځبُ ُىن ٕیت .ػًيين ًَيغٙ ،پٖشه سومٍ ،ثَيين َىيياوٍ ،آة څیمً ٽَىن ،ػًيين ٹىي ،هًٍىن ًٕح ډظبڅُبي ايه ٹٖمز َٖشىي. ٝ -5ياي ثُڈ ُىن ؿیَِبي ٕوز :ؿیَِبي ٕوز ډبوىي ٕىڀ ،څًثیب ،ؿًة ،ىاوٍ َبي سٖجیقٙ ،ه ،يب ثَوغ ٍا ىٍ ىاهڄ َ٩يٳ ٽًؿټ يب ىٍين ثَ٦ي ٹَاٍ ىَیي .ىيٍ آوُب ٍا ثذًٙبویي سب اٙیبء ىاهڄ ىييٌ وًٚوي ،آوڂبٌ َ٩يٳ ٍا سپبن ىاىٌ ي اٙیبء ٍا ثُڈ ثِویي .ٽًىٻ ثب ځًٗ ىاىن ثٍ ٝياَب ثبيي سٚوی ٜىَي ٽٍ ؿٍ ؿیِي ىاهڄ َ٩ٳ إز. 34 ة -ىٹز ٙىًايي -6ىٹز ثٍ ومًوٍ َبي ٝيا :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ؿٚمبو٘ ٍا ثٖشٍ وڂُياٍى ي يب وٖٚشٍ ي ٍيي٘ ٍا اُ ډٮچڈ ثڂَىاوي .ؿىي ثبٍ ٽٴ ثِویي ،ؿىي َ١ثٍ ٍيي ډیِ ثِویي ،سًح ٍا ؿىي ثبٍ ثٍ ُډیه ثِویي ي ...اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ثڂًيي ايه كَٽبر ؿىي ثبٍ سپَاٍ ٙي ي يب اُ اي ثوًاَیي ٭یه آن كَٽبر ٍا سپَاٍ ٽىي .ډي سًان ىٍ سپَاٍ كَٽبر اُ ٍيشڈ ډٚوٞي إشٶبىٌ ٽَى .ډظال َ١ثٍ آَٖشٍَ١ ،ثٍ ډٮمًڅيَ١ ،ثٍ سىي. -7ومًوٍ َبي ىي ٝيايي :ډي سًاوي سىً٭ي ىٍ كَٽبر ثبال ايؼبى ٽىي .ثَاي ډظبڃ ډي سًان اُ ٝياي ثُڈ هًٍىن ٹبٙٸ ثٍ ٵىؼبن ي يٍٷ ُىن ٽشبة َ ًٍ٥مِډبن إشٶبىٌ ٽَى. ع -سمییِ اًٝار -8ىيٍ يب وِىيټ :ثب ؿٚمبن ثٖشٍ ٽًىٻ ثبيي كيٓ ثِوي ٽٍ ٝيا اُ ٽياڇ ځًٗ اسبٷ ډي آيي ،ي ویِ ىيٍي ي وِىيپي ٝيا ٍا سٚوی ٜىَي. -9ثچىي يب آَٖشٍ :ثٍ ٽًىٻ ٽمټ ٽىیي سب اًٝار ثچىي اُ آَٖشٍ ٍا سمییِ ىَي ي ثیه آوُب سٶبير ٹبيڄ ًٙى. ُ -10يَ ي ثڈ :ثٍ ٽمټ سمَيىبسي ٽًىٻ ثیه اًٝار ُيَ يب ثڈ سمییِ ٹبيڄ ٙيٌ ي آوُب ٍا ډٺبيٍٖ ډي ٽىي. 35  -11ٽٚٴ ٝيا :يپي اُ ثـٍ َب يټ ػٮجٍ ډًُيټ ي يب ٕب٭شي ٍا ٽٍ سیټ سبٻ ډي ٽىي ىٍ ډلچي ډوٶي ډي ٕبُى ثـٍ َبي ىيڂَ ثب ػُز يبثي ډلڄ ٕٮي ډي ٽىىي آن ٍا دیيا ٽىىي. -12سٮٺیت ٝيا :ؿىي سه اُ ٽًىٽبن ىٍ كبڅیپٍ ٍاٌ ډي ٍيوي ي ََ ٽياڇ ًٕسي ثٍ څت ىاٍوي ي ثَ إبٓ سَسیت هبٝي ثٍ وًثز آوَا ثٍ ٝيا ىٍ ډي آيٍوي .ٽًىٻ ډًٍى آُډبي٘ ثبيي ثب سٮٺیت آوُب سٚوی ٜىَي ٽٍ ًٕر ثًٕیچٍ ي ٽياډیټ اُ آوُب وًاهشٍ ډي ًٙى ي ډٖیَ آن ٽًىٻ ٍا سٮٺیت ومبيي. -13ثب ؿٚڈ ثٖشٍ ثڂً :ؿىي وٶَ اُ ٽًىٽبن ىٍ كبڅیپٍ ىيٍ َڈ وٖٚشٍ اوي ،ؿٚڈ يپي اُ ا٭٢بء ځَيٌ ٍا ډي ثىيوي آوڂبٌ يپي اُ ثـٍ َب ؿیِي ډي ځًيي ،ډظال ،ػمچٍ ايًٕ ،اڅي ،٭جبٍسي ي يب ٝياي يپي اُ كیًاوبر ٍا سٺچیي ډي ٽىي .ٽًىٻ ؿٚڈ ثٖشٍ ثبيي ثڂًيي ٽٍ ځًيىيٌ ؿٍ ٽٖي إز. -14وٺ٘ ي ُډیىٍ ٙىًايي :ايه سمَيه ىٍ ػُز ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ثَاي سًػٍ ثٍ ٝياي اٝچي ىٍ ډٺبثڄ اًٝار َمَاٌ ي ثي اٍسجب ٣ډلی٦ي إز .ثييه ډى ًٍ٪اي ٍا ياىاٍيي ٽٍ َمِډبن ثب دو٘ يټ ٹ٦ٮٍ ډًٕیٺي ثٍ يټ ډلَٻ ٙىًايي ډىبٕت ي ډًٍى و َ٪ځًٗ ٵَا ىَي. 36 آگاّی تِ ٍاج ّا یا غذاّای حزٍف ثَاي ډًٵٺیز ىٍ ډَاكڄ آٱبُيه هًاوين ،ٽًىٻ ثبيي ٝياي ياع َبي ََ ُثبن ٍا ىٍٻ ٽىي .ؿَا ٽٍ الُڇ إز ََ ٝياي ُثبن ٍا ٽٍ ثب يټ ٙپڄ كَٵي اُ ىيڂَ ٝياَب سمبيِ ډي يبثي سمییِ ىَي .ايه سًاوبيیُب ثَاي ٽٚٴ ٍډِ (ٽي ثَ ځَىاوي) ًٍٝر وًٙشبٍي ُثبن َ١يٍي إز. ٝ -15بډز َبي ايڃ ٽچمبر :ثب اىاء ٽچمٍ «ډَىڇ» اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ثڂًيي ٽياډیټ اُ ٽچمبر :ىي ؿَهٍ ،ډڂٔ ،وَىثبن ډظڄ ٽچمٍ ايڃ َٙي ٫ډي ًٙى .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ٽچمبسي ثڂًيي ٽٍ ډظال ثب سبة َٙي ٫ډي ًٙى .يب سٞبييَ ٽچمبسي ٍا ٽٍ ثب «سبة» َٙي ٫ډي ًٙى دیيا ٽىي .ثبُ اُ ٽًىٻ ډي سًاویي ثوًاَیي ٽٍ ٭پٔ سمبڇ ٽچمبسي ٍا ٽٍ ثب كَيٳ «ر» َٙي ٫ډي ًٙى اُ ىاهڄ ٝٶلبر يټ ډؼچٍ دیيا ٽىي .يب ٵَُٕشي اُ ٽچمبر ٍا ثٍ اي ثيَیي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽچمٍ وبػًٍ ٍا دیيا ٽىي .ډظال ايه ٽچمبر :ديٍ ،دُچً ،سبػَ ي دبٍي. ٝ -16بډز َبي اډشياى دٌيَ ،ىي كَٳ َڈ ٝيا :آهَيه كَيٳ ٽچمبرٝ ،بډز َبي ايڃ. سمَ يىبر ډٚبثُي ٍا ډي ًٙى ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ يبىځیَي ىٍيبٵز ٙىًىي ي سمییِ ىاىن ٕبيَ ٭ىبًٝ َٝسي سَسیت ىاٍى. -17ٽچمبر َڈ ٹبٵیٍ :ثَاي آډًُٗ ٙىیياٍي ٽچمبر َڈ ٹبٵیٍ ثٍ ٽًىٻ ىٍ ثبُٙىبٕي آياوڂبٙز َب ٽمټ ٽىیي .سمَيىبسي ٽٍ ىٍ ډًٍى ٝبډز َبي ايڃ ٽچمبر ځٶشٍ ٙي ثَاي 37 ٽچمبر َڈ ٹبٵیٍ َڈ ډي سًاوي ډٶیي ثبٙيٙ .ٮََبي ٽًىٽبن ،الاليي َب ي ډشڄ َبي ٹبٵیٍ ىاٍ ویِ ىٍ ايه ډًٍى ًٕىډىي إز. -18ٹبٵیٍ َبي ؿیٖشبن :ؿیٖشبن َبي ٹبٵیٍ ىاٍ ثٖبُيي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ آهَيه ٽچمٍ َڈ ٹبٵیٍ ٍا كيٓ ثِوي. -19سمَيىبر ا١بٵي ىيڂَي ویِ ىٍ ډًٍى سًٕٮٍ اىٍاٻ ٙىًىي اًٝار كَيٳ ي ٽچمبر ىٍ ُيَ اٍايٍ ځَىييٌ إز. -1اىٍاٻ ٙىًىي اًٝار ٱیَ ٽالډي -2اىٍاٻ ٙىًىي ي سمییِ اًٝار ډىٶَى ٽالډي -3ٵُڈ ي ىٍيبٵز ٽچمبر ي ډٶبَیڈ ،ي دي ٍيِي ٵََىڀ څٲبر ٙىیياٍي -4ٵُمیين ػمالر ي ٕبيَ ٭ىبُ َٝثبن ځٶشبٍي -5كبٵٙ ٍ٪ىًىي -6ٵُڈ ي ىٍيبٵز ٙىًىي اڅٴ – سٮٺیت ىٕشًٍار ة – ٵُمیين سًاڅي اډًٍ ىٍ هالڃ ځًٗ ىاىن ع –ثبُهًاوي ػِئیبر ى – ىٍيبٵز اٝڄ ډ٦چت 38 ٌ – إشىشبع ي ثیَين ٽٚیين وشبيغ ي – ځًٗ ىاىن وٺبىاوٍ ثَاي دَيٍٗ ََ يټ اُ ايه ًٕ٦ف ٍاَجَى َبيي ىٍ و َ٪ځَٵشٍ ٙيٌ إز ٽٍ ىٍ ُيَ ډي آيي: اىٍاٻ ٙىًىي اًٝار ٱیَ ٽالډي: ايه اًٝار ٙبډڄ اًٝار ډلی٦ي ىيٍ ي ثَ ډبٕز .ثييه َ٥يٸ ٽٍ ثٍ ٽًىٻ ٽمټ ًٙى سب ثٍ يػًى ٝياَب آځبَي يبثي ،آ ن َب ٍا ډٺبيٍٖ ٽىي ،ػُبر اًٝار ٍا ډٮیه ٽىي ،ي ٝيا ٍا ثب ډىبث ٬آن َب َڈ هًان ومبيي .اىٍاٻ ٙىًىي ي سمییِ اًٝار ډىٶَى ٽالډي ،سًاوبيي ىٍ يبٵز ي ثبُٙىبٕبيي اًٝار ياػي ُثبن ،يټ ٭بډڄ ډُڈ ىٍ آډبىځي هًاوين إز.ثيين ايه ډُبٍر، يبىځیَي ٙپڄ اډالئي ٽچمبر ٱیَ ډمپه إز. ٝ -1بډز َبي َڈ ٝياي ايڃ -ثبُٙىبٕي ٕمٮي اٙیبء ياٹٮي يب سٞبييَي ٍا ٽٍ ثب َمبن ٝيا َٙي ٫ډي ًٙى وٚبن ىَیي .ٽًىٻ ډي سًاوي اٙیبيي ٽٍ ثب يټ ٝيا َٙي ٫ډي ًٙوي ىٍ ىٍ يټ ػب ػم ٬ٽىي؛ يب ډمپه إز آن اٙیب ٍا ىٍ ىاهڄ َ٩ٵي ثَيِى ي يب سًٞيَ آن ؿیَِب ٍا ثَ ٍيي سبثچً ثـٖجبوي .ثَاي ډظبڃٝ ،بډز(ح) ايڃ ٍا ىٍ سٞبييَي اُ دًڃ – دب – دبٍي – دَىٌ – دیبُ ډي سًان وٚبن ىاى. 39  -2ػٮجٍ َبي ًٝسي :ػٮجٍ َبيي سٺَيجب ثٍ اوياٌُ ػٮجٍ ٽٶ٘ ٍا ډي سًان ثَاي ََ ٝيايي ٽٍ آډًهشٍ ډي ًٙى ثپبٍ ثَى .يټ كَٳ ٽٍ ومبيىيٌ ٝياي ايڃ يټ ٙیئي إز ىٍ ډٺبثڄ ََ يټ اُ ػٮجٍ َب ٹَاٍ ىَیي ،آوڂبٌ سٮياىي ٭پٔ ،إجبة ثبُي ي يٕبيڄ ىيڂَ ٍا ىٍ ډٺبثڄ ٽًىٻ ځٌاٙشٍ ي اُ اي ثوًاَیي ٽٍ ََ يټ اُ آوُب ٍا ىٍ ػبي ډىبٕت هًى ٹَاٍ ىَي. ٝ -3بډز َبي ايڃ – ډٚبثٍ يب ډشٶبير ٍٕ :ٽچمٍ ثڂًيیي ٽٍ ىي ٽچمٍ آن ىاٍاي ٝبډز َبي ايڃ ډٚبثٍ ثبٙىي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽچمٍ ډشٶبير ٍا اُ وٝ َ٪بډز ايڃ دیيا ٽىي .ډظال: ٕڀ – ٙیَ – ٕیت. ٝ -4بډز َبي وبَڈ ٙپڄ يټ ٝيا :دٔ اُ ٍٕڈ ډَثٮُبيي ثَ ٍيي يټ ٝٶلٍ ډٺًا ،ثَ ٍيي ََ ٽياڇ اُ ډَثَ ٬ب ،كَيٳ ٝبډز يپٞيا (ډظڄ ف ي َـ)( ،ر ي ،ٓ( ،)ً ،٧ ،ُ ،ٟ( ،)٣ صٍ )ٛ ،ا ډي وًيٖیڈ .ثٮي َٙي ٫ثٍ هًاوين ٽچمبر ثَاي ٽًىٻ ډي ٽىیڈ .اي ثبيي ٙپڄ وًٙشٍ ٙيٌ ََ ٽچمٍ ٍا ىٍ ٍيي ډَث ٬ډىبٕت (ىٍ اٍسجب ٣ثب ٝبډز ايڃ) دیيا ٽىي. -5ثٚىً ي ثىًئ :ٽچمبسي ٍا ثوًاویي ٽٍ ثب ٝبډز َبي ايڃ يپٖبن يب ثب ٝبډز َبي سَٽیجي (ىٍ ُثبن ٵبٍٕي يػًى وياٍى اډب ىٍ ُثبن اوڂچیٖي ٙبډڄ ٗ – – ّ ٧ٯ – ؽ – م ډي ًٙى) ثب كَيٳ َڈ ٝياي وبَمٚپڄ َٙي ٫ډي ًٙى .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ىٹیٺب ځًٗ ٽىي ي ثٮي آن ٽچمٍ ٍا ٍيي ٽبٱٌ ثىًيٖي. 40  -6ػبثٍ ػبيي كَيٳ :ثٍ ٽًىٻ يبى ىَیي ٽٍ ووٖشیه كَٳ يټ ٽچمٍ ٍا ثب كَيٳ اوشُبيي يټ ٽچمٍ ىيڂَ سَٽیت ٽىي ي ٽچمٍ سبٌُ اي ثٖبُى .ثَاي ډظبڃ« :كَٳ ايڃ» «ٱبُ» ٍا ثَ ىاٍيي ي ثٍ ػبي كَٳ اوشُبيي «ثبى» ثڂٌاٍيي ي ىٍ آن ځَىٗ ٽىیي «ثبٯ». -7ثبُي دیً وي ٙىًىي :اُ ٽًىٻ ثوًاَیي يٹشي وبڇ اٙیبء ٍا ثٍ ًٍٝر سؼِيٍ ٝياَبي آن اىاء ډي ٽىیي ثڂًيي آن ٙي ٽياڇ إز؟ ډظال «ر– ي – ح» يب «ڇ -ى -ا – ى» .ډي سًاویي دَٕ٘ َبيي َڈ ثب ايه ٍيٗ اُ اي ثٍ ٭مڄ آيٍيي ي ٽًىٻ دٔ اُ ځًٗ ىاىن ثبيي ثٍ آن دَٕ٘ َب دبٕن ىَي« .ډظال :ن – آ – ڇ ٙ - -مب ؿیٖز؟»« ،ٽز ٙمب ؿىي ى ٿ – ڇ ٌ ىاٍى؟». ٙ -8ىیين ٝبئز َب(ډًٞر َب)ٙ :ىیين ٝبئز َب ثَاي سٮياىي اُ ٽًىٽبن ډٚپچشَ اُ ٙىیين ٝبډز َبٕز .ثَاي َٙي ٫اُ ٝبئز َبي ٽًسبٌ (آ – ا -ا) ډي سًان إشٶبىٌ ٽَى .ډظال (آ) ٍا ىٍ اڅټ يب إٓیت ،ي (ا) ٍا ىٍ إشپبن ي (ا) ٍا ىٍ اػبٷ ډي سًان يبى ىاى .دٔ اُ آوپٍ ٽًىٻ ٝبئز َبي ٽًسبٌ ٍا آډًهز ي آوُب ٍا ثبُٙىبٕي ٽَى ثٍ آډًهشه ٝبئز َبي ثچىي ډي دَىاُيڈ .ٽًىٻ ثبيي ايه ىي وًٝ ٫بئز ٍا ثب َڈ ډٺبيٍٖ ٽىي .ٵىًوي ٽٍ ثَاي دَيٍٗ ډُبٍر َبي ثبُٙىبٕي كَيٳ ثي ٝيا ًٽَ ٙي ىٍ ايىؼب َڈ ډي سًاوي ثپبٍ ځَٵشٍ ًٙى. -9ؿیٖشبن َبي َڈ ٹبٵیٍ :ؿیٖشبن َبي َڈ ٹبٵیٍ ثٖبُيي ي ٽًىٻ ٍا سًٚيٸ ٽىیي ډٚبثٍ آوَا ىٍٕز ٽىي .ثَاي ډظبڃٍ :اويٌ ډَٯ ي ډبىٍ ثٌَ ،ٽیٍٖ ٽَىڇ ثَايز آيٍىڇ ; ٽی٘ + 41 ډی٘ (ٽٚم٘) ،يب ثَٿ ٕجِ ؿمىي يٍٷ يٍٷ ډي ٙپىي (ٽبًَ) .يټ ٍيٗ ٕبىٌ َڈ ايه إز ٽٍ ثڂًيیڈ ٵالن ٽچمٍ َڈ ٹبٵیٍ إز ي سً١یلي ىٍثبٌٍ آن ثيَیڈ .ثَاي ډظبڃَ :ڈ ٹبٵیٍ ثب إًَٓز .ثَٿ ثَٿ ډي هًٍىي ي وبډ٘ ( ...ٽبًَٕز). -10آځبَي اُ ٽچمبر َڈ يُن :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ ثٍ ډؼمً٭ٍ َبي ٍٕ سبيي اُ ٽچمبر ځًٗ ٵَا ىَي ي ٽچمبر َڈ ٹبٵیٍ يب ډًُين ٍا دیيا ومبيي .ډظال« :ډًٗ – څت – ځًٗ»ًٍٙ« ، – سًٍ – سچن»« ،ىٕز – ىَبن – ُثبن» . َ -11ؼبَبي ػًٍ ي وبػًٍ :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ثٍ سٮياى َؼبَبي ثب ډٮىي ي يب ثي ډٮىي ىي سبيي ځًٗ ٽىي ي ثڂًيي ٽياډیټ اُ َؼبَبي ىيسبيي ػًٍ ي ٽياڇ وبػًٍوي .ثَاي ډظبڃٍ( :ٿ – ٕڀ)ٕ( ،بٍ( ،)َٕ ،سبة ،ست)( ،هبٻ – دبٻ)( ،ىٕز ،دٚز). -12سٚویَ ٜؼبَب :ٽًىٻ ثبيي ثٍ سچٶ ٨ٽچمبر ؿىي َؼبيي ځًٗ ٵَا ىَي ي سٮياى ثو٘ َب ٍا سٮییه ٽىي .كَٽز ىٕز يب ٙمَىن سٮياى ٝبئز َبي ََ ٽچمٍ ىٍ سٮییه سٮياى ثو٘ َبي آن ٽمټ ډي ٽىي. ٵُمیين ٽچمبر :الُډٍ ځًٗ ىاىن سًٕٮٍ ٵََىڀ څٲبر ٙىیياٍي إز .ٽًىٽبن ثبيي وبڇ اٙیبء وبڇ ا٭مبڃ ،وبڇ كبالر ي ډٶبَیڈ ډؼَى ٍا ثٶُمىي .ثُشَ إز ٽچمبر ٍا ثٍ َمبن سَسیت ٽٍ ُثبن ٙىبٕبٕبن ٥جٺٍ ثىيي ٽَىٌ اوي (و٪یَ :إڈ ،ٵٮڄٝ ،ٶز ي ٹیي) آډًُٗ ىاى ؿَا ٽٍ 42 آډًُٗ څٲبر ٕبهشي يب سجٮي ٽٍ ٍياث ٤ثیه ػمالر ٍا ثیبن ډي ٽىىي ډمپه إز ىًٙاٍسَ ثبٙي. -13وبڇ ؿیَِب :ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ ٵُمیين وبڇ ؿیَِب ،اُ يٕبئڄ ياٹٮي إشٶبىٌ ٽىیي ،و٪یَ ،سًح ،ډياى ،٭َيٕټ .ځبَي ايٹبر الُڇ ډي آيي ٽٍ سً١یلبر ثیٚشَي ثب كَٽبر ؿٌَُ ي ىٕز َمَاٌ ًٙى ،ثٍ ييٌْ ىٍ ډًٍى ٽًىٽبویپٍ اهشالڃ ٙييي ىٍيبٵشي ىاٍوي ،ايه اډَ ىٍ ٵُڈ ډٶبَیڈ ٽچمبر ٽمټ ډًطَي ثٍ آوُب ډي ٽىي. -14ډٶبَیڈ اٵٮبڃ :آډًُٗ ډٶًُڇ ٵٮڄ اُ آډًُٗ وبڇ اٙیبء ډٚپچشَ إز .اٵٮبڅي و٪یَ دَيين ،وٖٚشه ،ٹيڇ ُىن ٍا ٽًىٻ ډي سًاوي ثب اوؼبڇ ٵٮبڅیز َبي ٕبىٌ ومبي٘ ىَي. -15سٞبييَ :ٽبٍثَى ٭پٔ ي سًٞيَ ویِ ىٍ سٺًيز ي يبىآيٍي څٲبسي ٽٍ آډًُٗ ىاىٌ ٙيٌ ډٶیي إز. -16ډٶًُڇ ٝٶبر :ٽچمبسي ٽٍ ٝٶبر اٙیبء ٍا ثیبن ډي ٽىىي ،ثب اػَاي يټ َٕي ٽبٍَبي ډٺبيٍٖ يي ٽٍ ثیبوڂَ آن ٝٶبر َٖشىي ثٍ ٽًىٻ آډًُٗ ىاىٌ ډي ًٙوي .ثَاي ډظبڃ: ٍيِيىٍٙز–ُثَ يوَڇ– ٽًؿټ و ثٍِٿ ،ىاٯ وَٕىَ .ڈ هًى اٙیبء ي َڈ سٞبييَ آوُب ٍا ډي سًان ثَاي يبى ىاىن ٝٶبر ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ىاى. -17سًٕٮٍ ډٶبَیڈ :ثب َمَاٌ ٕبهشه ثَهي سؼَثیبر ثب ډٞبىيٸ آوُب ٽًىٻ ډي سًاوي ډٶبَیڈ ٍا هبٍع اُ ډٞياٹُبي ٭یىي آوُب اىٍاٻ ٽىي ،ثَاي ډظبڃ ىٍ يبىځیَي ډٶًُڇ ٝىيڅي، 43 ثٍ ٽًىٻ يټ ٝىيڅي آٙذِهبوٍ ،يټ ٝىيڅي ډجڄ ،يټ ٝىيڅي سب ،ًٙيټ ٝىيڅي ٝٶَي، يټ ؿبٍدبيٍ ي يټ ٝىيڅي ځًُاٌٍ ايي وٚبن ىاىٌ ډي ًٙى .ىٍ هالڃ ډٚبَيٌ ي سؼَثٍ ٭یىي ايه اٙیبء ،ٽًىٻ ډٶًُڇ يٕیٮي اُ ٝىيڅي ٍا ٵَا ډي ځیَى. ٥ -18جٺٍ ثىيي ډًاى :ډًاى ثٖیبٍ ُيبىي ٍا ډي سًان ځَى آيٍى ي ثب ىٕشٍ ثىيي آوُب ډي سًان اُ ٽچمبسي ثَاي وبډڂٌاٍي ي ثیبن ډٶبَیڈ إشٶبىٌ ٽَى .ډظال ٽچمٍ هًٍاٽي ٍا ډي سًان ثب وٚبن ىاىن ډًاىي ٽٍ ٹبثڄ هًٍىن ثبٙي سٶُیڈ ومًىَ .مـىیه ثٍ ٽًىٽبن ځٶشٍ ډي ًٙى ٽٍ ىاهڄ ډؼمً٭ٍ اي اُ اٙیبء ي ډًاى ي يب ٵَُٕشي اُ آوُب «آوـٍ ٍا ٽٍ هًٍىوي ویٖزًٕ ،ا ٽىىي. ٵُمیين ػمالر ي ىيڂَ آكبى ُثبوي :اوش٪بٍ ايه إز ٽٍ اٵَاى ُثبن ٍا ثَ إبٓ ٕبهز ُثبوي ػمچٍ يبى ثڂیَوي ي وٍ اُ ٍاٌ ٽچمبر ډىٶټ ي ډىٶَىُ .ثبن ٙىبٕبن ي ډَثیبن ثٍ َمیه ىڅیڄ ٍيٗ َبيي ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٽبن ىٍ يبىځیَي و٪بڇ َبي ُثبوي اثيا ٫ٽَىٌ اوي .اُ ايه ٍيُٙب ډٮچمبن ٽًىٽبن وبسًان ىٍ يبىځیَي ویِ ٱبڅجب ثٍ ولً اكٖه إشٶبىٌ ډي ٽىىي .الُڇ إز ٽًىٽبن ٽٍ ىؿبٍ ډٚپڄ ىٍيبٵز ٽالډي َٖشىي اُ سمَيىبر ٕبُډبن يبٵشٍ اي ثَاي ٵُمیين ػمالر إشٶبىٌ ٽىىي. -19اػَاي ىٕشًٍار :سؼَثٍ َبي ډًٍى ویبُ ٽًىٻ ىٍ ُډیىٍ ٵُمیين ػمالر ٍا ثب اٍايٍ ىٕشًٍار ٕبىٌ ډي سًان ىٍ اهشیبٍ اي ٹَاٍ ىاى .ډظبڅُبيي و٪یَ« :آن ىٕشمبڃ آثي ٍا ثٍ ډه ثيٌ» يب «ٽشبة ٍا ٍيي ډیِ ثڂٌاٍ» ومًوٍ َبيي ىٍ ايه ډًٍى َٖشىي. 44  -20سًٞيَ يبثي :سٮياىي سًٞيَ ٍا ٽىبٍ َڈ ثـیىیي ،ػمچٍ اي ىٍثبٌٍ يپي اُ سٞبييَ ثیبن ٽىیي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ثب سًػٍ ثٍ ػمچٍ اىا ٙيٌ ،سًٞيَ ٝلیق ٍا دیيا ٽىي .ايه سمَيه ٍا ثب اٵِيىن سٮياى ػمچٍ َب ډي سًان ډٚپچشَ ٽَى. -21ٽچمبر سجٮيُ :ثبن ٙىبٕبن ٽچمبر سجٮي يب ٕبهشي ٍا ثٍ ٭ىًان ٽچمبسیپٍ ډىبٕجبر ٕبهشي ثیه اػِاء يټ ػمچٍ ي ډٶًُڇ ىٕشًٍي آوَا وٚبن ډي ىَىي ٹچمياى ډي ٽىىي .ٽچمبر سجٮي ٙبډڄ :كَيٳ سٮَيٴ ،اوًا ٫اٵٮبڃ ٽمپي ،يػًٌ سٞٲیَ ،كَيٳ ا١بٵٍ ،كَيٳ ٍث ٤ي اىار إشٶُبڇ ډي ًٙوي .ايه َب ٍا ومي سًان ثٍ سىُبيي يبى ىاى ،ثچپٍ الُڇ إز ىٍ ػمچٍ يب ٭جبٍر آډًهشٍ ًٙوي .ثَاي ډظبڃ ٽچمبسي ډبوىيٍ :يي ،ثبالُ ،يَ ،دٚز ،ػچًٌ ،دبيیه ،ٽىبٍ ،سًٍ ،ا ډي سًان ثب ٹَاٍ ىاىن يټ ٙیئي ىٍ سًي ٹً٥ي يب ُيَ ٝىيڅي ثٍ َمَاٌ اىاي يټ ٭جبٍر ٽبډڄ ٽٍ ډٶًُڇ آوَا ثَٕبوي يبى ىاى. -22ؿیٖشبن َب :ػمچٍ اي ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ اي ثب يټ ٽچمٍ ډىبٕت آوَا ٽبډڄ ٽىي. ثَاي ډظبڃ« :ډه ثٍ ؿیِي ٵپَ ډي ٽىڈ ٽٍ سً ډي سًاوي ثب إشٶبىٌ اُ آن ٝياي ىيٕشبوز ٍا اُ ىيٍ ثٚىًي» (سچٶه). كبٵٙ ٍ٪ىًىي :وٍ سىُب الُڇ إز ٽًىٻ ځًٗ ثيَي ي ثٚىًى ،ثچپٍ ثبيي ثشًاوي سؼَثٍ َبي ٙىًىي هًى ٍا اوجبٍ ٽَىٌ ي ثٍ ډًٹ ٬څِيڇ آوُب ٍا ثبُيبٵشٍ ي ثُڈ ډَثًٕ ٣بُى. 45 ٙىًى يب ٵُڈ ځًٗ ىاىن :ايه ډُبٍر ډٚبثٍ ډُبٍر ىٍ ٵُڈ هًاوين إز ثب ايه سٶبير ٽٍ ايه ډُبٍر ثیٚشَ اُ ٍاٌ ٙىیين ٽالڇ كبٝڄ ډي ًٙى سب هًاوينٙ .ىًى اُ َ٥يٸ ډُبٍسُبي ځًٗ ىاىن ثٮاليٌ ډُبٍسُبي اوييٚیين ثٍ ىٕز ډي آيي. -23ځًٗ ئياىن ثٍ ػِئیبر :ىإشبوي ثَاي ٽًىٻ ثوًاویي ي دَُٕٚبيي اُ ٹٖمشُبي ډوشچٴ ىإش بن ثٍ ٭مڄ آيٍيي :ډظال ًٕاالسي ىٍ سٚوی ٜىٍٕز ي وبىٍٕز ،يب دَُٕٚبيي ثب ايه ٽچمبر :ؿٍ ٽٖي ،ؿٍ ؿیِي ،ؿٍ يٹز ،ٽؼب ي ؿڂًوٍ .ىٍ ومًوٍ ىيڂَي اُ سمَيه ػِئیبر ىٕشًٍاڅٮمچي ىٍ يټ ډًٍى ثَاي ٽًىٻ هًاويٌ ډي ًٙى (ډظال ىٕشًٍ اڅٮمڄ وڂُياٍي ي ډَاٹجز اُ ٽَڇ اثَيٚڈ) ٽًىٻ ثبيي ثشًاوي دٔ اُ ٙىیين آن سپبڅیٴ ځٶشٍ ٙيٌ ايه ډًٍى ٍا ډ٦بثٸ ىٕشًٍ اڅٮمڄ ثیبن ٽىي. -24سٖچٖڄ يٹبي :٬ىإشبوي ثَاي ٽًىٻ ثوًاویي ي اُ اي ثوًاَیي ٽٍ ثب إشٶبىٌ اُ سٞبييَ ي ډَست ٽَىن آوُب ،سًاڅي اډًٍ ٍا ثٍ سَسیجي ٽٍ اسٶبٷ اٵشبىٌ اوي وٚبن ىَي .ىٍ ايه ُډیىٍ إشٶبىٌ اُ ډؼمً٭ٍ َبي سًٞيَي ډبوىي إاليي يب ٵیچڈ إشَيخ ثَاي وٚبن ىاىن كًاىص ىإشبن ډٶیي إز .سٞبييَ ثبيي ډوچًًٙ ٣ى سب ٽًىٻ هًى ثشًاوي ثَ كٖت سَسیت يٹبي ،٬آوُب ٍا سى٪یڈ ومبيي. 46  -25دیڂیَي ىٕشًٍار :ىٕشًٍاڅٮمچُبيي ثَاي ٽًىٻ ٝبىٍ ٽىیي سب اي اُ ډًاى ډوشچٴ ؿیَِبيي ثٖبُى .ډًاى ٍا ٹجال آډبىٌ ٽىیي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ىٕشًٍار ٍا ډَكچٍ ثٍ ډَكچٍ اػَا ٽىي. -26ىٍيبٵز اٝڄ ډ٦بڅت :يټ ىإشبن ٽًسبٌ اډب وبآٙىب ثَاي ٽًىٻ ثوًاویي ي اُ اي ثوًاَیي ٽٍ ٭ىًان ډىبٕجي ثَاي آن دیيا ٽىي ي يب ىإشبوي ثوًاویي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ اُ ډیبن ٍٕ ٭ىًان آوَا ٽٍ ثٍ ٵپَ اٝچي ىإشبن وِىيپشَ إز ثَځِيىي. -27إششبع ي اسمبڇ يټ ىإشبن وبسمبڇ :ٹٖمشي اُ يټ ىإشبن ٍا ٽٍ ٽًىٻ آوَا ومي ىاوي ثَاي٘ ثوًاویي .ىٍ وٺ ٍ٦ډُیؼي ىإشبن ٍا ٹ ٬٦ٽىیي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ اسٶبٹبر ثٮيي ٍا كيٓ ثِوي .ىٍ ٍيٗ ىيڂَ ،ډچٮڈ ايايڄ ىإشبن ٍا ثَاي ٽًىٻ ډي هًاوي ي سً١یق ډي ىَي ٽٍ وًيٖىيٌ ومي ىاوٖشٍ آوَا ؿڂًوٍ ثٍ دبيبن ثَٕبوي .آيب اي ډي سًاوي دبيبن ډىبٕجي ثَاي آن دی٘ ثیىي ٽىي؟ ځًٗ ىاىن وٺبىاوٍ :ځًٗ ىاىن هًة وٍ سىُب ثٍ ډٶًُڇ ٵُمیين ځٶشٍ َبٕز ثچپٍ ثٍ سًاوبيي ىٍ وٺي ي اٍُيبثي ي ویِ يبىآيٍي ىٍثبٌٍ آن َڈ ډَثً ٣ډي ًٙى. -28ىٍٻ ي ٙىبهز ػمالر١ :مه ځٶشه ىإشبوي ثٍ ٽًىٻ ،ٽچمٍ يب ٭جبٍاسي ٽٍ ثب ٍياڃ ىإشبن وبَمبَىڀ ثبٙي ثیبن ٽىیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي آن ٭جبٍر ډ٢لټ ي ثي ٍث ٤ي يب اكمٺبوٍ ٍا دیيا ٽىي .ثَاي ډظبڃ «ویمٍ ٙت اثَي ٕیبٌ َٕإَ إٓمبن ٍا دًٙبوي ي هًٍٙیي 47 ىيڂَ وشبثیي» يب « ىٍ يټ ٙت دَ ٕشبٌٍ ثَاىٍڇ ؿشَ هًى ٍا ثبُ ٽَى ي ځٶز ثبٍان ىيڂَ ومي سًاوي څجبُٕبيڈ ٍا هیٔ ٽىي». -29ځًٗ ىاىن ثٍ آځُي َبي سؼبٍي :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ثٍ آځُي َبي سؼبٍسي ځًٗ ٵَا ىَي ي ډٮیه ٽىي ٽٍ ځًيىيٌ آځُي َب اُ ؿٍ ٙیًٌ اي ثَاي ػچت ډٚشَي ثَاي هَيي يټ ٽبال إشٶبىٌ ډي ٽىي .ٽًىٻ ثبڅٰ اُ ٽٚٴ ٵىًن سجچیٲبر اكٖبٓ ٙٮٴ ډي ٽىي. -30اٙشجبَڈ ٍا ثڂً :ىإشبوي ٍا سٮَيٴ ٽىیي ي َمَاٌ ثب آن اٙپبڃ ډىبٕجي ٍا ىٍ اٍسجب ٣ثب آن ٍيي سوشٍ ډبًَسي ثـٖجبویي ََ .اُ ؿىي ځبٌ سًٞيَي ډٲبيَ ثب ٍيوي ىإشبن ٍيي سوشٍ وٞت ٽىیي .ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ ىٹیٺب سًٞيَ ډٲبيَ ٍا دیيا ٽىي. ادراک ّاپتیک :هْارتْای لوسی ٍ ػضالًی ىٍ ډًٍى ٽًىٽبوي ٽٍ ثٍ ًُٕڅز ومي سًاوىي اُ ډٖیََبي ثیىبيي ي ٙىًايي يبى ثڂیَوي، اى ٍاٻ َبدشیټ ٍاَي ثَاي يبىځیَي ډي ځٚبيي .سمَيىبر ُيَ ومًوٍ ٵٮبڅیز َبيي إز ٽٍ ثَاي سلَيټ اىٍاٻ څمٖي ي ٭٢الوي َ٥اكي ٙيٌ إز. -1څمٔ ي اكٖبٓ ډًاى ځًوبځًن :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ ډًاى ډوشچٶي و٪یَ سوشٍ ٝبٳ، ٵچِٕ ،مجبىٌ ،ومي ،دٚڈ ،إٶىغً٦ٕ ،ف ډًَ٥ة ،ډیًٌ َب ي ٱیٌَ ٍا څمٔ ثٍ آوُب ٍا ثٍ اكٖبٓ ىٍ آيٍى. 48  -2څمٔ ٽَىن سوشٍ َب :ايه سوشٍ َب اُ ٹ٦ٮبر ؿًثي ٽٍ ډًاى ډوشچٶي ثٍ آوُب وٞت ٙيٌ ىٍٕز ٙيٌ اوي ي ٽًىٻ ثيين وڂبٌ ٽَىن آوُب ٍا څمٔ ډي ٽىي ي ٹ٦ٮبر ډوشچٴ ٍا اُ َڈ سمییِ ىاىٌ ي ػبي آوُب ٍا ٍيي سوشٍ دیيا ډي ٽىي. -3اكٖبٓ اٙپبڃ :ٹ ٦ٮبر ډوشچٶي ثٍ ًٍٝر اٙپبڃ َىيٕي يب كَيٳ ٍا ډي سًان ثَ ٍيي سوشٍ ي ومي ٹَاٍىاى .ٽًىٻ ثبيي ١مه څمٔ آوُب ٍا سمیِ ىَي ،ػًٍ ٽىي ،ي يب سٚویٜ ىَي .ايه اٙپبڃ ٍا ډي سًان اُ دالٕشیټ ،ؿًة ،ډٺًا ي هبٻ ٍٓ سُیٍ ٽَى. -4اكٖبٓ ىٍػٍ كَاٍر :ثب ٍيوشه آة ىٍ ىاهڄ يټ ثَ٦ي ٽًؿټ ډٶًُڇ ځَڇ ،ىاٯ، يڅَڇ ي َٕى ٍا ثٍ ٽًىٻ ډي سًان يبى ىاى. -5اكٖبٓ ايُان :ؿىي دبٽز ٽًؿټ ٍا ىٍ ًٕ٦ف ډوشچٴ اُ څًثیب ،ثَوغ ي ؿیَِبي ىيڂَ دَ ٽىیي .ٽًىٽي ثبيي ثب يټ ي ٕىڂیه ٽَىن آوُب ،دبٽز َب ٍا ثَ كٖت ٕىڂیىي ٙبن ٍىيٴ ٽىي. -6ثً ٽَىن :ډًاى ډٮَ٦ي ٍا ىٍ ىاهڄ َ٩يٳ ٽًؿټ ٙی ٍٚاي ثَيِيي (ډظال اُ َڄ، ىاٍؿیهَٕ ،ٽٍ ،آثچیمً ي ٱیٌَ ډي سًان إشٶبىٌ ٽَى) .ٽًىٻ ثب ثً ٽَىن ثبيي آوُب ٍا سٚویٜ ىاىٌ ي ٙیَ ٍٚبي َڈ ډًاى ٍا دُچًي يپييڂَ ٹَاٍ ىَي. -7ثًٖىٌ هًاوي :ىٍ ٽٴ ىٕز ٽًىٻ ثب وًٻ اوڂٚز ٭اليڈ ،ا٭ياى يب كَيٵي سَٕیڈ ٽىیي .اُ اي ثوًاَیي ٽٍ وبڇ آوُب ٍا سٚوی ٜىَي ي يب ٍيي ٽبٱٌ آن ٭اليڈ ٍا ثبُٕبُي ٽىي. 49  -8ىٍيبٵز څمٖي :ثٍ ٽًىٻ ثیبډًُيي ٽٍ اُ ٍاٌ څمٔ اٙپبڃ ،ا٭ياى ي كَيٳ ثَػٖشٍ وبڇ آوُب ٍا سٚوی ٜىَي. -9ٽًٍډبڅي (سٚوی ٜوييي) :اٙیبء ځًوبځًوي ٍا ىٍ ىاهڄ ٽیٍٖ يب ػٮجٍ ٹَاٍ ىَیي .ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ اُ ٍاٌ ىٕز ډبڅیين اٙیبء ىاهڄ آوَا ډًٍى ٙىبٕبيي ٹَاٍ ىَي. -10سى٪یڈ څمٖي :ٽًىٻ ثبيي ثب ؿٚڈ ثٖشٍ اٙیبيي ثب اوياٌُ َبي ډوشچٴ ٍا ثَكٖت اوياٌُ آوُب ډَست ٽىي. -11ػًٍ ٽ َىن څمٖي :ثب څمٔ ؿیَِبي ډوشچٴ ،ثَكٖت ډبىٌ ي ٙپڄ آوُب ٽًىٻ ثبيي ؿیَِبي ػٶز ٍا يبٵشٍ ي دُچًي َڈ ثڂٌاٍى .ىٍ ايه ٹٖمز اُ ډًاى ډوشچٶي ٽٍ ٍيي ؿًة، ٕىڀ ي دالٕشیټ ؿٖجبویيٌ ډي ًٙى ډي سًان إشٶبىٌ ٽَى. اىٍاٻ كٔ ثٍ كٔ ىٍ ډًٍى ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبن ،ىًٙاٍي يبىځیَي يب ثٍ ٭چڄ وبسًاوي ىٍ سلًيڄ ي سجييڄ ا٥ال٭بر اُ يټ ډٖیَ اىٍاٽي ثٍ ډٖیَ اىٍاٽي ىيڂَ إز ي يب وبسًاوي ىٍ يڂبوٍ ٕبُي ىٍ ډٖیَ اىٍاٽي إز .اٽظَ سپبڅیٴ سلٞیچي ډٖشچِڇ يټ اىٍاٻ ثیه كٖي ي يب اىٍاٻ كٔ ثٍ كٔ إز .ىٍ ُيَ ٵٮبڅیشُبيي ٭َ ٍ١ډي ًٙى ٽٍ ویبُ ثٍ ىي ډٖیَ اىٍاٽي ىاٍوي سب سًأډبن ي ډٚشَٽب ٭مڄ ومبيىي. 50  -1ثیىبيي ثٍ ٙىًايي :ايه سمَيه سب كيي ٭پٔ سمَيه ٹجچي إز .ىٍ ايىؼب ٽًىٻ ٍا ٍاَىمبيي ٽىیي ٽٍ ثٍ يټ ٹ٦ٮٍ ډًُين ځًٗ ٵَا ىَي .يي ثبيي اُ ډیبن سٞبييَ ډوشچٶي اُ وٺ ٍ٦ي ه ،٤ومًوٍ اي ٍا ٽٍ اُ و َ٪ثیىبيي ثب آن ٹ٦ٮٍ ډىبٕت ىاٍى اوشوبة ٽىي. ٙ -2ىًايي ثٍ ثیىبيي :ايه سمَيه سب كيي ٭پٔ سمَيه ٹجچي إز .ىٍ ايىؼب ٽًىٻ ٍا ٍاَىمبئي ٽىیي ٽٍ ثٍ يټ ٹ٦ٮٍ ډًُين ځًٗ ٵَا ىَي .يي ثبيي اُ ډیبن سٞبييَ ډوشچٶي اُ وٺ ٍ٦ي ه ،٤ومًوٍ اي ٍا ٽٍ اُ و َ٪ثیىبيي ثب آن ٹ٦ٮٍ ډىبٕجز ىاٍى اوشوبة ٽىي. ٙ -3ىًايي ثٍ كَٽشي – ثیىبيي :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ ثٍ يټ ٹ٦ٮٍ ډًُيټ ځًٗ ٵَا ىَي آوڂبٌ ٙىیيٌ َبي٘ ٍا ثب سَٕیڈ وٺ ٍ٦ي ه ٤ډى٦جٸ ثب آنٍ ،يي ٽبٱٌ ثٍ ٙپڄ ثَٞي وٚبن ىَي. ٙ -4ىًايي – ٽالډي ثٍ كَٽشي :ثَاي ايه ٽبٍ اُ ثبُيُبي ډٚبثٍ «ثبثبڇ ډیڂٍ» إشٶبىٌ ٽىیي .ٽًىٻ ثب ٙىیين ىٕشًٍار ي اىٍاٻ آن ،ىٕشًٍار اٍايٍ ٙيٌ ٍا ثٍ كَٽز اوياډُبي ډوشچٴ ثين ډىشٺڄ ډي ٽىي. -5څمٖي ثٍ ثیىبيي – كَٽشي :ٽًىٻ ثب ىٕشمبڅي اٙیبء ىٍ ىاهڄ يټ ػٮجٍ يب ُيَ يټ َٕدًٗ ،اكٖبٓ هًى ٍا اُ ٙپڄ اٙیبء ٍيي يټ سپٍ ٽبٱٌ سَٕیڈ ډي ٽىي. ٙ -6ىًايي ثٍ ثیىبييٝ :ياي ؿیَِبي ډوشچٴ ،كیًاوبر اَچي ،يٕبيڄ هبوڂي ي ٱیٌَ ٍا ١ج ٤ٽىیي .دٔ اُ ٍيوشه آن ٽًىٻ ثب ٝياي ََ ؿیِ ٍا ثب سًٞيَ َمبن ډ٦بثٺز ىَي. 51  -7سٺ٦ی ٬وبډُبَ :ؼبَبي وبڇ ٽًىٽبن ٍا ثب ٝياي ثچىي ي ٽًسبٌ ىٍ آيٍىٌ ي ثب ٭يى ډٚوٜ ٽىیي ي ثٮي ثٍ ًٍٝر آَىڀ ثٍ َ١ثٍ َبي ٍيي ٥جٸ ډىشٺڄ ٽىیي ،ډظال ٵَ ٟٽىیي وبڇ يپي اُ ٽًىٽبنٕ ،چیمبن ىيٍ اويي٘ ،إز .سٺ٦ی ٬آن ثٍ ايه ًٍٝر ىٍ ډي آيي: اُ ٽًىٻ ثوًاَیي وبڇ ٽًىٽي ٽٍ ٍيي ٥جٸ ُىٌ ډي ًٙى ؿیٖز .سَاوٍ َب ي ډظچُب ٍا َڈ ډي سًان ثٍ ًٍٝر ثبال ىٍ آيٍى. -8ثیىبيي ثٍ ٙىًايي – ٽالَي :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ ثٍ سٞبييَي وڂبٌ ٽىي .ډظال اُ اي ثذَٕیي :ٽياڇ ثب «ٳ» َٙي ٫ډي ًٙى؟ ٽياڇ ثب «ٽز» َڈ ٹبٵیٍ إز؟ ٽياډیټ ىٍ وبڇ هًى «ا» ىاٍى؟ ٙ -9ىًايي – ٽالډي ثٍ ثیىبيي :سًٞيَي ٍا ثٍ ٽًىٻ سً١یق ىَیيٕ .ذٔ اُ اي ثوًاَیي سب سًٞيَ ډًٍى يٝٴ ٙمب ٍا اُ ثیه سٮياىي سٞبييَ دیيا ٽىي. حافظِ ٍتوزیٌات راّثزدی هزتثط تاآى كبٵ ٍ٪سٺَيجب ىٍ سمبڇ يبىځیَي َب وٺ٘ إبٕي ٍا ايٶبء ډي ٽىيَ .مبو ًٍ٦ٽٍ ځٶشٍ ٙي كبٵ ٍ٪ثٍ ٹيٍر ًهیٌَ ا٥ال٭بسي ډَثً ٣ډي ًٙى ٽٍ اُ َ٥يٸ كٔ ي اىٍاٻ آډًهشٍ ډي ًٙى؛ ي ویِ ثٍ سًاوبيي ثبُهًاوي آن ا٥ال٭بر ثٍ َىڂبڇ ویبُ ویِ ا٥الٷ ډي ځَىى. 52 ثٍ ٕجت آوپٍ كبٵ ٍ ٪ىٍ ََ ػىجٍ اي اُ يبىځیَي وٺ٘ كیبسي ىاٍى .ثييُي إز ٽٍ وبٍٕبيي ىٍ ٽبٍٽَى آن ثٖیبٍي اُ كیَ ٍ٦بي ٵَاځیَي ٍا ٽىي ډي ٽىي. ٍاَجَىَبي آډًُٙي ُيَيه ،ومًوٍ ٵٮبڅیز َبيي َٖشىي ٽٍ ثَاي سمَيه ا٭مبڃ كبٵٍ٪ َ٥اكي ٙيٌ اوي .ايه سمَيىبر ثب اٽظَ سمَيىبسي ٽٍ ىٍ ٕبيَ كیَ ٍ٦بي يبىځیَي ٭مڄ ډي ًٙى َموًاوي ي س٦بثٸ ىاٍى. -1اوؼبڇ ثيٌ :دىغ يب ٙ ٘ٙیئي ٍا ىٍ ډٺبثڄ ٽًىٻ ٹَاٍ ثيَیي ي ثٮي ىٕشًٍاسي ثيَیي ٽٍ اوؼبڇ ىَیي .ډظال :آن ٹٮ٦ٮٍ ٕجِ ٍا ىٍ ىاډه ّاڅٍ ثڂٌٍ ،ځڄ ٍُى ٍا ُيَ ٝىيڅي ػًاى ثڂٌاٍ، سًح وبٍوؼي ٍا ىٍ ویمپز ډلٖه ٹَاٍ ثيٌ .سٮياى اٙیبء ثٍ ډًاُار سًٕٮٍ كبٵٙ ٍ٪ىًايي ٽًىٻ ډي سًاوي اٵِاي٘ يبثي. -2دیڂیَي ىٕشًٍار :سپبڅیٴ ٕبُىٌ اي ٍا ثٍ ٽًىٻ ځًِٙى ٽىیي ٽٍ اوؼبڇ ىَي ډظال :ىايٌَ ثٍِٿ ٹَډِ ٍوڂي ٍا ٍيي ٽبٱٌ سَٕیڈ ٽه؛ ىايٌَ ٽًؿټ ٕجِ ٍوڂي ٍا دبيیه ډَث ٬ثڂٌاٍ ،ثب ٍوڀ ٕیبٌ ه٦ي اُ يٕ ٤ىايٌَ ثٍ ځ ًٍ ٍٙإز ثبالي ډَث ٬ثپ٘ ،ايه سمَيىبر ٍا ډي سًان ثب إشٶبىٌ اُ ځًٙي ي ىٕشًٍار ١جٙ ٤يٌ ویِ اوؼبڇ ىاى. -3ٽًىٻ ٍا يبٍي ىَیي سب سٮياىي ٭يى يب څٲبر ٕبىٌ ٍا ثٍ هب َ٥ثٖذبٍى :اثشيا ىي ٭يى يب ٽچمٍ َٙي ٫ٽىیي ي ٽًىٻ ثبيي آوُب ٍا سپَاٍ ٽىي؛ ثٍ سيٍيغ سٮياى ٍا اٵِاي٘ ىَیي .ىٍ ثيي اډَ إشٶبىٌ اُ ٭اليڈ سًٞيَ ٽٍ ډلَٻ كبٵ ٍ٪ثیىبيي إز ډي سًاوي ډًطَ ي ډٶیي ثبٙي. 53  -4يبىځیَي الاليي َب ،اٙٮبٍ ي ډظڄ َب ،ثبُيُبي اوڂٚشي ي ٱیٌَ :ډي سًاوي ىٍ سًٕٮٍ كبٵٍ٪ ٙىًىي ډٶیي ثبٙي. -5يټ َٕي ٭يى ثٍ ٽًىٻ ثيَیي ي اُ يي ثوًاَیي ثٍ دَٕ٘ َبيشبن دبٕن ىَي .ثَاي ډظبڃ «ؿُبٍډیه ٭يى ٍا ثىًيٖیيٕ »1-2-4 ... 11 :بيَ ىٕشًٍار ډي سًاوي ايىُب ثبٙي :ثٍِځشَيه: ٽًؿپشَيه وِىيپشَيه ٭يى ثٍ ...آهَيه ٭يى ،٭يىي ٽٍ ثٍ ٕه ٙمب وِىيپشَ إز ي دَٕ٘ َبيي اُ ايه ٹجیڄ. -6اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ دٔ اُ سمبٙبي يټ ثَوبډٍ سچًيِيًوي اډًٍ ډٮیىي ٍا ثوب َ٥آيٍى. ډظال :اډٚت ثَوبډٍ ٕٶََبي ٕىي ثبى ٍا سمبٙب ٽه ي ٵَىا ثٍ ډه ثڂً ٽٍ اي ايه ثبُ اُ ؿٍ َُٕډیىي ىيين ٽَىٌ إز ي... -7ثبُيُبي څٶ٪ي ثي دبيبن :ايه ثبُيُب ډي سًاوي اُ ايه ٹجیڄ ثبٙي :يپي اُ ثـٍ َب ػمچٍ اي ډي ځًيي ،ډظال «ډه ىٍيب ٍا ىيٕز ىاٍڇ» ىي ډي ثبيي ثب سپَاٍ آن ٽچمٍ ىيڂَي ثٍ آن ثیٶِايي ي ثبُي ثٍ َمیه ولً اىاډٍ ډي يبثي .اُ سٞبييَ ویِ ىٍ ػُز ٽمټ ثٍ كبٵٙ ٍ٪ىًىي ډي سًان إشٶبىٌ ٽَى. -8ډؼمً٭ٍ اي اُ اثِاٍ ٍا ثٍ ٽًىٻ وٚبن ىَیي .آوڂبٌ ٍيي آوُب ٍا دًٙبویيٌ يپي اُ يٕبئڄ ٍا ثَىاٍيي .اُ وً ډؼمً٭ٍ ٍا وٚبن ىَیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي يٕیچٍ ځمٚيٌ ٍا دیيا ٽىي. 54  -9سٮياى َ٥ف َبي َىيٕي ،كَيٳ ي ا٭ياى ٍا ثٍ ٽًىٻ وٚبن ىَیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ دٔ اُ سً١یق ٙمب ٹ٦ٮٍ ډًٍى وٍ َ٪ا اُ ثیه ٹ٦ٮبر ډوشچٴ دیيا ٽىي .ىٍ ډًٍى ىيڂَ دٔ اُ اٍايٍ َ٥كُبي َىيٕي ي كَيٳ ي ا٭ياى ډي سًاویي ٍيي آوُب ٍا ثذًٙبویي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ آوُب ٍا ٍيي ٽبٱٌ ثیبيٍى. -10ډؼمً٭ٍ ډلييىي اُ اٙپبڃَ٥ ،كُب ،يب اٙیبء ٍا ثٍ ٽًىٻ وٚبن ىَیي .ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ ډٚبثٍ َمبن ٹ٦ٮبر ٍا اُ ثیه يٕبيڄ ىيڂَ دیيا ٽَىٌ ي ثب َمبن و٪ڈ ثـیىي .يٍٷ َبي ثبٍ ي ،ٹ٦ٮبر ٍوڂي ،ٹ٦ٮبر ډىٺًٗ ،يب اوًا ٫ٽبٙي َب ي َٕاډیټ ثَاي ايه ؿىیه سمَيىبسي ډي سًاوي ډٶیي ثبٙي. -11اٍايٍ سلَيپبر ثیىبيي( :ثًٕیچٍ سب ؿیٖشًٕپًح) يب ٽبٍر َبي آډًُٙي ډي سًاوي ثَاي يبىآيٍي َ٥كُب ،ا٭ياى ،كَيٳ يب ٽچمبسیپٍ ىييٌ ډي ًٙوي ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ځیَى. سمَيىبر كَٽشي ثٍِٿ سَډیىبن كَٽشي ثٍِٿ ثٍ ډبَیـٍ َبي ثٍِٿ ثين ي سًاوبيي كَٽز ا٭٢بء ډوشچٴ ثين ډَثً٣ ډي ًٙى ،ي ویِ ٽىشَڃ كَٽبر ثين ىٍ اٍسجب ٣ثب ٭ًاډڄ ثَيوي ي ىٍيوي ډشٮيى و٪یَ ،ځَاوي (طٺڄ) ،ي١ٮیز ػبوجي ،ي ډلًٍَبي ثينَ .يٳ ايه ٵٮبڅیشُب سًٕٮٍ وَډ٘ ي ٍياوي ي ًٕىډىيي كَٽبر ثيوي ي َمـیه اٵِاي٘ كٔ ػُز يبثي ډپبوي ي ٵ٢بيي ي آځبَي سه 55 إز .اُ ػمچٍ سمَيىبر ا٭مبڃ كَٽشي ثٍِٿ ډي سًان سمَيىبر ځبڇ ،سمَيىبر ُډیىي، سمَيىبر ؿًة ډًاُوٍ ،كٶ ٨سٮبىڃ) ي ٕبيَ سمَيىبر كَٽشي ثٍِٿ ٍا وبڇ ثَى. سمَيىبر ځبڇ -1ځبڇ ثٍ ػچً :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ اُ يټ ډٖیَ ډٖشٺیڈ يب همیيٌ ٽٍ ٍيي ُډیه ډٚوٜ ٙيٌ ثٍ ًٕي َيٳ سٮییه ٙيٌ ثَيى .ډٖیَ ډمپه إز ٭َي ٠يب ثبٍيټ ثبٙي ،اڅجشٍ ََ ؿٍ ايه ډٖیَ ثبٍيپشَ ثبٙي ٽبٍ ډٚپچشَ إز .ٹيڇ ثَىاٙشه ٍيي يټ ډٖیَ سىڀ ډٚپچشَ اُ يټ ډٖیَ دُه ي ػبىاٍ إز .ځبڇ َبي آَٖشٍ ثٖیبٍ ډٚپچشَ اُ ځبڇ َبي َٕي ٬إزٍ .اٌ ٍٵشه ثيين ٽٶ٘ ي ػًٍاة ىًٙاٍسَ اُ ٍاٌ ٍٵشه ثب ٽٶ٘ إز. -2ځبڇ ثٍ ٭ٺتَ :مبن ډٖیَ دیٚیه ايه ثبٍ ثٍ ٭ٺت ٥ي ډي ًٙى. -3ځبڇ ثٍ دُچً :اُ ٽىبٌٍ َبي ډٖیَ سٮییه ٙيٌ ٽًىٻ ډي سًاوي ثَاي ٍٵشه إشٶبىٌ ٽىي. اثشيا دبي ٍإز هًى ٍا ىٍ َ٥ٳ ٍإز ډٖیَ ي ثٮي دبي ؿی٘ ٍا ىٍ َ٥ٳ ؿخ آن ثڂٌاٍى ي دٔ اُ ٥ي ډٖبٵشي ثًٍٞر َ١ثيٍي ٭مڄ ډي ٽىي. -4كَٽبر ځًوبځًن :ٽًىٻ ىٍ ډٖیََبي ځًوبځًن كَٽز ډي ٽىي ىٍ كبڅیپٍ اٙیبيي ٍا كمڄ ډي ٽىي .اي ثبيي اٙیبء ٍا ىٍ وٺب ٣ډٚوٍَ ٜب ٽىي ډظال سًدي ٍا ىٍ ٕجي ثیىياُى ،يب ثب سمَٽِ ؿٚمبن هًى ثٍ وٺب٥ي اُ اسبٷ كَٽز ٽىي. 56  -5سٺچیي ٍاٌ ٍٵشه كیًاوبر :ىٍ ايىؼب ٽًىٻ ٍاٌ ٍٵشه كیًاوبر ٍا سٺچیي ډي ٽىي؛ ٍاٌ ٍٵشه ٵیڄ (هڈ ٙين ثٍ ػچً اُ ٕیىٍٍَ ،ب ٽَىن ىٕز َب ثٍ َ٥ٳ دبئیه ،ثَىاٙشه ځبڇ َبي ثٍِٿ ي كبڅیپٍ ثين اي اُ ٕمشي ثٍ ٕمز ىيڂَ ىٍ وًٕبن إز)؛ ػُیين هَځًٗ (ٹَاٍ ىاىن ىٕشُب ٍيي ُډیه ،هڈ ٽَىن ٽبډڄ ُاوًَب ي ٹَاٍ ىاىن سًاڇ دبَب ثیه ىٕز َب)؛ ٙیًٌ ٍاٌ ٍٵشه هَؿىڀ (هَيين ثٍ ػچً ي ٭ٺت ىٍ كبڅیپٍ َٕثبالٕز)؛ ٍاٌ ٍٵشه اٍىٻ (كَٽز ىٍ كبڅیپٍ ىٕشُب ٍيي ُاوًَبٕز ي ُاوًَب ٽبډال سب ٙيٌ إز)؛ ٍاٌ ٍٵشه ٽَڇ (ثب ىٕز َب ي دبَب ٽٍ ٍيي ُډیه ٹَاٍ ځَٵشٍ ،ا ثشيا كَٽز ٽًؿپي ثب إشٶبىٌ اُ دبَب ي ٕذٔ ثب ىٕز َب ًٍٝر ډي ځیَى). -6سٺچیي كَٽز ىٍ ٵ٢ب :كَٽز ٵ٢ب وًٍىان ىٍ ٽٌَ ډبٌ ٽٍ ٙجیٍ هیِٗ َبي ٽبوڂًٍيٕز سٺچیي ډي ًٙى. ٍ -7اٌ ٍٵشه ډشٺب :٬٥ىٍ ايه ٙیًٌ ٽًىٻ ثب ځٌاٙشه يټ دب ىٍ ډٺبثڄ هًى ىٕز ډشٺبثڄ هًى ٍا ثٍ ًٕي آن ډي ثَى ،ؿٚمُب ي َٕ هًى ٍا ویِ ىٍ ػُز ىٕش٘ ٹَاٍ ډي ىَي. -8٭جًٍ اُ ٍيي وٚبوٍ َبٍ :يي ُډیه اٙیبيي ثٍ ٭ىًان ػبي دب يب وٚبوٍ َبيي ثَاي ځٌاٙشه دبي ؿخ يب ٍإز ٹَاٍ ىَیي .ثَاي ايىپبٍ ډي سًان ډظال اُ كَيٳ «ؽ» ي «ٍ» َڈ إشٶبىٌ ٽَى .ٽًىٻ ثبيي ثب ٹَاٍ ىاىن دبي هًى ٍيي وٚبوٍ َبي ىٍٕز ډٖیَ ٍا ٥ي ٽىي. 57  -9ثبُي ٹً٥ي :ثٍ ٽًىٻ ىٌ ٹً٥ي ىاىٌ ډي ًٙى (ىٍ اوياٌُ َبي ػٮجٍ ٽٶ٘) ،يپي ىٍ ډٺبثڄ اي ي ىيڂَي ىٍ دٚز اي ٹَاٍ ىاٍى .اي ثبيي ثب ػٶز دبَبي٘ سًي ٹً٥ي ثذَى ،ثٮي يپي اُ ىٕشُبي٘ ٍا ٭ٺت ثَىٌ ي ٹً٥ي دٚز َٕي ٍا ثَ ىاٍى ي ىٍ ډٺبثڄ هًى ٹَاٍ ىاىٌ ي دَٗ ٍا ثُمیه ولً اىاډٍ ىَي سب ثٍ وٺ ٍ٦دبيبن ډٖیَ ثَٕي. -10ځٌٙشه اُ ٽىبٍ ه :٣ً٦هٍ ٣ً٦وڂي ٍيي ُډیه ثپٚیي .ايه هَ ٤ب ډي سًاوي ډىلىي، ځً ٍٙىاٍ يب ډبٍدیؾ ثبٙي ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ اُ ٽىبٍ ايه ه ٣ً٦٭جًٍ ٽىي ثٍ ػبي ه٣ً٦ ډي سًاویي اُ ٥ىبة َڈ إشٶبىٌ ٽىیي -11٭جًٍ اُ وَىٌ ثبن وَىٌ ثبوي ٍا هًاثیيٌ ثَ ٍيي ُډیه ٹَاٍ ىَیي ٽًىٻ ثبيي اُ يٕ ٤دچٍ َب ٭جًٍ ٽىي ايىپبٍ ٍا ثبيي ثٍ ػچً ي ىٍ ىيٍ ثٮي ډي سًاوي يٕ ٤دچٍ َب ٍا ثب دَٗ ٍى ًٙى . -12كَٽز ىاىن ىٕز َب ي دبَب ٽًىٻ ٍيي ُډیه ثٍ ٥ ًٍ٥بٹجبُ هًاثیيٌ ي ا٭٢بء ثين هًى ٍا ډ٦بثٸ ىٕشًٍ كَٽز ډي ىَي ثب كَٽز اوياڇ َبي ىي َ٥ٳ ډي سًان ٽبٍ ٍا َٙي٫ ٽَى ډظآل ثٍ اي ځٶشٍ ډي ًٙى دبَب ٍا سب ډي سًاوي ثبُ ٽه ىٕز َبيز ٍا ٍيي ُډیه كَٽز ثيٌ ي ثبالي َٕر َٕ سب ثٍ َمييڂَ ثَٕىي ثٮي كَٽبر يټ َ٥ٵي اوؼبڇ ډي ًٙى ډظال ثٍ اي ځٶشٍ ډي ًٙى ثبُيي ؿذز ٍا سپبن ثيٌ ٵٺٕ ٤بٷ دبي ؿخ ٍا ثٍ كَٽز ىٍآٍ آوڂبٌ ىٕشًٍار كَٽشي ٍا ډشٺب ٬٥ډي سًان ىاى :دبي ؿخ ي ىٕز ٍإز ٍا سپبن ثيٌ 58 ٕ-13یىٍ هیِ ٍٵشه :اُ ايىَي ٽٍ ايڃ ٵٮبڅیز َبي كَٽشي ٍٙيي ٽًىٻ ثَ ٍيٍي ُډیه اوؼبڇ ډي ځیَى ثَهي اُ ٝبكت وَ٪ان ثَ ايه ثبيٍوي ٽٍ ثبُٕبُي ػىیه كَٽبسي ثَاي ٽًىٻ ٽمبڃ اَمیز ٍا ىاٍى .هِيين (ثًٍ٦يپٍ ٙپڈ ډمبٓ ثَ ُډیه ثبٙي)ٕ ،یىٍ هیِ ٍٵشه يټ َ٥ٵي (ثب كَٽز ىاىن سًأډبن ٕبٷ ي ثبُيي يټ َ٥ٳ ثين)ٕ ،یىٍ هیِ ٍٵشه ډشٺب( ٬٥كَٽز ىاىن ثبُيي ؿخ ثب ٕبٷ ٍإز ي ثبُيي ٍإز ثب ٕبٷ ح ثٍ َىڂبڇ ٕیىٍ هیِ). -14هِيين ثب ډبو :٬يټ ډٖیَ ثب ډبو ٬اُ ػٮجٍ َب ،كچٺٍ َب ،ډیَِب ،ثٚپٍ َبٝ ،ىيڅي َب ي ٱیٌَ سَسیت ىَیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ يټ ډٖیَ سٮییه ٙيٌ ٍا ٥ي ٽىي٥ ،ي ايه ډٖیَ ډمپه إز ثٍ ًٍٝر ىاهڄ ٙينُ ،يَ ٍى ٙين ،اُ ثبال ٍى ٙين ي يب ىيٍ ُىن ايه ډًاو٬ اوؼبڇ دٌيَى. سمَيىبر ؿًة ډًاُوٍ (كٶ ٨سٮبىڃ) ؿًة ډًاُوٍ ډي سًاوي يټ سوشٍ ډٖ٦ق ثبٙي – اوًا ٫سؼبٍي آن ٕبهشٍ ٙيٌ ي ډي سًان آن ٍا ٙوٞب ویِ ىٍٕز ٽَى .ؿًة ډًاُوٍ ډي سًاوي دُىبَبي ډشٶبير ىاٙشٍ ثبٙي؛ ََ ؿٍ ثبٍيپشَ ثبٙي سمَيىُب ډٚپچشَ هًاَي ثًى .ٽذبٍر ( )1960سًٝیٍ ٽَى ٽٍ ؿًة ډًاُوٍ ىٍ ثَٗ ډي سًاوي ثٍ ٙپڄ ًيُوٺٍ ثبٙي ي اوياٌُ يپي اُ دُىبَب وٞٴ ىيڂَي ي ً٥ڃ سوشٍ ىٍ كييى 2/5سب 3/5ډشَ ثبٙي .ايه ؿًة ثبيي اُ يٕ ٤آن ثب ثٖز َبيي ډلپڈ ًٙى سب اُ يټ ثَ ٙين ي 59 ثَځٚشه آن ػچًځیَي ًٙى .ايه سوشٍ َڈ اُ َ٥ٳ دُىبي ثبٍيټ آن ٽٍ ىٍ ٍي ٹَاٍ ډي ځیَى ي َڈ اُ َ٥ٳ دُىبي ٭َي ٠آن ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ډي ځیَى. -15ځبڇ ثٍ ػچً :ٽًىٻ ثٍ آٍاډي اُ ٍيي سوشٍ ډًاُوٍ ثٍ َ٥ٳ ػچً كَٽز ډي ٽىي .يي َڈ ډي سًاوي ځبڇ َبي ثچىي ي َڈ ځبڇ َبي ٽًسبٌ ثَ ىاٍى .اُ ايه سمَيه ثب دبي ثََىٍ ډٚپچشَ اُ ډًاٹٮي إز ٽٍ ٽًىٻ ٽٶٚي ثٍ دب ىاٍى. -16ځبڇ ثٍ ٭ٺت :ٽًىٻ ىٍ كبڅیپٍ سٮبىڃ هًى ٍا وڂُياٙشٍ ثٍ ٭ٺت كَٽز ډي ٽىي. -17ځبڇ ُىن ٽىبٍي :ٽًىٻ ثبيي اُ ٽىبٌٍ َبي سوشٍ ٍاٌ ثَيى .ثَاي ايىپبٍ اثشيا دبي ؿخ هًى ٍا دی٘ ډي ځٌاٍى ،آوڂبٌ اُ دبي ٍإش٘ إشٶبىٌ ډي ٽىي .ٽًىٻ ډي سًاوي اُ يټ ثَ سوشٍ ٍاٌ ٍٵشٍ ي يب ثٍ ًٍٝر ډشٺب ٬٥ځبڇ ثَ ىاٍى. -18كَٽز َبي ځًوبځًن :كَٽز َبي دیـیيٌ سَي ٍا ډي سًان ثَاي سوشٍ ډًاُوٍ دی٘ ثیىي ٽَىٌ ي ٭مڄ ثٍ آوُب ٍا اُ ٽًىٻ هًإشبٍ ٙي .ډظال ٭ٺت ځَىَبي ډشٮيى ،ثَىاٙشه اٙیبء اُ ٍيي سوشٍ ډًاُوٍُ ،اوً ُىن ،اوياهشه سًح يب ووًى ي څًثیب ىٍ ىاهڄ َ٩ٵُبيیپٍ ىٍ ٵًاٝڄ ډٮیىي اُ َڈ ي ىٍ ٽىبٍ ؿًة ډًاُوٍ ،٭جًٍ ثب ؿٚڈ ثٖشٍ ي يب ىٍ كبڅیپٍ ؿٚڈ َب ثٍ يټ وٺٍ٦ هب ٛىيهشٍ ٙيٌ إز اُ كَٽز َبي ډَثً ٣ثٍ ايه ٹٖمز إز. -19إپیز ثَى( :سوشٍ ثبٍيپي إز ثٍ ً٥ڃ سٺَيجي ٕ 60بوشیمشَ ٽٍ ؿَهُبي ٽًؿپي ثٍ آن يٝڄ ٙيٌ إز) ايه يٕیچٍ ٍيٗ ىيڂَي ثَاي ٵٮبڅیز َبي كَٽز ثٍِٿ ثين ٵَاَڈ ډي 60 آيٍى .ٽًىٻ ډي سًاوي ثب ٙپڈ ٍيي آن ثوًاثي ي يب ُاوًَبي٘ ٍا ٍيي آن ثڂٌاٍى ي يب ايٖشبىٌ ٍيي آن كَٽز ٽىي٦ٕ .ق كَٽز ډمپه إز َمًاٍ ي يب ٙیت ىاٍ ثبٙي .سوشٍ سٮبىڃ ویِ ٍيٗ ىيڂَي ثَاي ايىپبٍ إز .ايه يٕیچٍ ٭جبٍسٖز اُ سوشٍ ؿُبٍځًٙي ٽٍ ٍيي يټ سوشٍ ٙجیٍ ثٍ ٹبڅت آػَ ٹَاٍ ځَٵشٍ ي ٽًىٻ ثب ٍٵشه ثَ ٍيي آن ي سًُي ٬ډىبٕت يُن هًى ىٍ ٕ٦ق آن ډي سًاوي آوَا ثٍ ًٍٝر ډشٮبىڃ وڂُياٍى ي ىٍ ٱیَ ايه ًٍٝر سوشٍ ٽغ هًاَي ٙي. -20وٖٚشه ي ثَهبٕشه :ثٍ ٽًىٻ ځٶشه ډي ًٙى ٽٍ ىي ُاوً ٍيي ُډیه ثىٚیىي ىٍ كبڅیپٍ وًٻ دبَبي٘ ویِ ثب ُډیه سمبٓ ىاٍى .ثٍ اي ىٕشًٍ ىاىٌ ډي ًٙى ٽٍ ثچىي ٙيٌ ي ثىٚیىي. ٽًىٻ ډي سًاوي اثشيا اُ ىٕشُبي٘ ثَاي ثچىي ٙين إشٶبىٌ ٽىي يڅي ثٮي ثبيي ايىپبٍ ٍا ثيين إشٶبىٌ اُ ىٕز اوؼبڇ ىَي ي ثب ؿٚڈ َبي ثٖشٍ يب ثبُ سمَيه ٍا ىاډٍ ىَي. -21ؿَم ي د َٗ :دَيين ،ثبُ ٽَىن دبَب اُ َمييڂَ ىٍ كبڅیپٍ ىٕشُب ىٍ ثبالي َٕ ثٍ َڈ ډي هًٍوي وً ٫ىيڂَي اُ كَٽبر ډَثً ٣ثٍ ايه ٹٖمز إز .اُ ٽًىٻ هًإشٍ ډي ًٙى كیه دَٗ ؿَهٚي ىٍ كييى ٍث ٬ىايٌَ ،ویڈ ىايٌَ ي سمبڇ ىايٌَ ىاٙشٍ ثبٙي ي ثٍ َمیه َ٥يٸ دَٗ ثٍ ٍإز ،ؿخ ،ػچً ي ٭ٺت ٍا اوؼبڇ ىَي. -22څي څي ٽَىن :اُ ٽًىٻ هًإشٍ ډي ًٙى ٍيي يټ دب ثذَى ي دٔ اُ ؿىي دَٗ دبي هًى ٍا ٭ً ٟٽىي .سَسیت ايه دَٗ َب ډي سًاوي ثٍ ًٍٝر ؿخ ؿخ ي ٍإز ٍإز ي يب ثبڅٮپٔ ثبٙي. 61  -23سمَيىبر ػٖشه ي دیؾ دیـټٕ :بيَ اوًا ٫كَٽبر ٍا ډي سًان ٍيي سَاډجًڅیه (ٕ٦ق ٹبثڄ اٍسؼب ،)٫سٚټ ٵىَىاٍ ،سٚټ ي يب ٍيي سیًة الٕشیټ ٽبډیًن اوؼبڇ ىاى. -24ځبڇ َبي َٕ٭ز :ايه سمَيه ثب َمَاَي ٽٴ ُىوُبي ډى٪ڈ يب ډًُيټ اوؼبڇ ډي ًٙى. َٕ٭ز ٍا ډي سًان ثب إشٶبىٌ اُ ٝياي ىٕز يب ډًٕیٺي اُ َٕي ٬ثٍ ٽىي يب ثبڅٮپٔ سى٪یڈ ٽَى. -25دَٗ ػٶز دب :ايه سمَيه ثَاي ٽًىٽبویپٍ ىاٍاي ىاٍي ١ٮٴ َمبَىڂي َٖشىي ډٚپڄ إز ايه ٭مڄ سَٽیجي إز اُ ډیِان كٶ ٨سٮبىڃ ،كَٽز ثين ي َمبَىڂي .ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبن ثٍ آډًُٗ ايه كَٽز ویبُ ىاٍوي. -26ثبُيُبي ًَح :ثبُيُبي هًح (َالًَح) ٽٍ ثب إشٶبىٌ اُ كچٺٍ ىٍ اوياٌُ َبي ډوشچٴ اوؼبڇ ډي ًٙى ثَاي سًٕٮٍ ډُبٍسُبي كَٽشي ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ځیَى .ډظال ثب ؿَهبوين آوُب ىيٍ ثبُيَبٕ ،بٷ َبٕ ،یىٍ ي يب اوياهشه سًح ىاهڄ آوُب ي يب ثب دَيين ي هبٍع ٙين اُ ىاهڄ آن ډي سًان ايه ثبُيُب ٍا اوؼبڇ ىاى. -27إشٍ ځڄ :إشٍ ځڄ ډؼمً٭ٍ اي اُ ٹ٦ٮبر دَ إشٶبىٌ اوٮ٦بٳ دٌيَ إز ٽٍ ډي سًاوي ىٍ ًَاي آُاى ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ثڂیَى .ايه ډؼمً٭ٍ اُ يټ سوشٍ سٮبىڃ ،يټ وَىثبن يټ سوشٍ دَٗ ،ي هَٻ سٚپیڄ ٙيٌ إز .ايه ىٕشڂبٌ ثَاي اوؼبڇ سمَيىبر كَٽشي ٹبثڄ سٲییَ ي س٦جیٸ إز .ډي سًان ثب دٚز َٕ َڈ ٹَاٍ ىاىن يٕبيڄ ٽًىٽبن ٍا ياىاٍ ٽَى سب اُ يٕ ٤دچٍ 62 َبي وَىثبن ٭جًٍ ٽَىٌ ي ػُز سمَيه ٍا ٭ً ٟٽىىي ،ثٮي ٍيي سوشٍ دَٗ ثبيٖشىي ي ٍيي آن ثب ؿًة ډًاُوٍ ٭ٺت ي ػچً ثَيوي. -28ډُبٍسُبي ٥ىبة٥ :ىبة ٍا َڈ ډي سًان ثَاي سمَيىبر ځًوبځًن ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ىاى .ثب ډٚو ٜٽَىن اوياڇ َبي ٽًىٻ اُ يي هًإشٍ ډي ًٙى ٽٍ ٥ىبة ٍا ثٍ ىيٍ آن ٹٖمز َب ثذیـي ،ډظالُ :اوًاَب ،ډؾ دبَب ،ىي ٍان َب .ايه سمَيىبر ػُز ايؼبى سه آځبَي ىٍ ٽًىٻ ډٶیي إزَ .مـىیه ثٍ ٽًىٻ ځٶشٍ ډي ًٙى ٽٍ ډ٦بثٸ ىٕشًٍاڅٮمڄ ٽبٍ ٽىي .ډظال٥ :ىبة ٍا ىيٍ ٝىيڅي ثذیؾُ ،يَ ډیِ ٹَاٍ ثيٌ ،سًي كجبة ؿَاٯ ثڂٌاٍ ،يټ َٕ ٥ىبة ٍا ثڂیَ ي ايه َ٥ٳ ي آن َ٥ٳ آن ثذَ ي يب ثب آن اٙپبڃ ،كَيٳ ،ي ا٭ياىي ٍا ىٍٕز ٽه... توزیٌات تي آگاّی ٍ ًقص اًذام ّا َيٳ اُ ايه سمَيىبر ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ سًٕٮٍ ٵُڈ ىٹیٸ وٺ٘ اوياڇ َب ي ډلڄ آوُب ىٍ ثين إز. -1اٙبٌٍ ثٍ اوياڇ َب :اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ثٍ ا٭٢بء ډوشچٴ ثيين هًى اٙبٌٍ ٽىي .ډظال: ثیىي ،اثَيي ٍإز ،ډؾ دبي ؿخ ،ي ٱیٌَ .ايه سمَيىبر ثب ؿٚڈ ثٖشٍ ډٚپڄ سَ إز .ىٍ كبڅز ىيڂَ اُ ٽًىٻ هًإشٍ ډي ًٙى ٍيي ُډیه ىٍاُ ثپٚي ي ىٍ َمبن كبڃ ا٭٢بء ډوشچٴ ثين هًى ٍا ثب ىٕز وٚبن ىَي .ايىپبٍ ؿىبوـٍ ثب كبڅز ډًُين ډظال ثب إشٶبىٌ اُ ډشَيوًڇ اوؼبڇ ځیَى ډٚپچشَ إز. 63  -2آىډټ ډشلَٻ :ٹٖمشُبي ډوشچٴ ثين آىډي ٽٍ اُ ډٺًا ثَييٌ ٙيٌ ي ىٍ ډلڄ َبي اسٞبڃ ثُڈ ثٖشٍ ٙيٌ ي ډي سًاوي ىٍ ػُبر ډوشچٴ ىاٍاي كَٽز ثبٙي .ٽًىٽبن ډي سًاوىي اوياڇ َبي ډوشچٴ ايه آىډټ ٍا ډ٦بثٸ ىٕشًٍ ثٍ كَٽز ىٍ ايٍىٌ ي ثب ػُبر ي ي١ٮیز َبي ډوشچٴ ثين هًى َمبَىڀ ٽىىي. -3ثبُي ثبثبڇ ډیڂٍ :ٽٍ َڈ ثب ؿٚڈ ثبُ ي َڈ ثب ؿٚڈ ثٖشٍ ډي سًاوي ثٍ ډًٍى اػَا ىٍ آيي .ىٍ ايه ثبُي ډَثي يب َٕځَيٌ اُ ثـٍ َب ډي هًاَي ٽٍ ٥جٸ ىٕشًٍ ٭مڄ ٽىىي .ډظال :ثبثبڇ ډیڂٍ دبي ؿخ ثبال ،ىٕز ٍإز ٍيي ٙبوٍ ؿخ ،ىٕز ؿخ ٍيي اثَيي ٍإز ي ٱیٌَ. -4اػِاء ٵَاډًٗ ٙيٌ :سٞبييَي ثپبٍ ثجَيي ٽٍ اػِايي اُ آن ډٶٺًى ثبٙي ي اُ ٽًىٻ ثوًاَیي آوـٍ ٍا ٽٍ ٵَاډًٗ ٙيٌ وبډ٘ ٍا ثڂًيي ي يب آوَا سَٕیڈ ٽىي. -5ډٮمبي ٹ٦ٮبر :ٹ٦ٮبر ثين آىډي ،ػبوًاٍان ،اٙیبء ي ٱیٌَ ٍا ډي سًان ثوب َ٥وٚبن ىاىن وٺ٘ اوياڇ َبي يټ ډًػًى ثَييٌ ي دَٕ٘ َبيي ىٍ ډًٍى آوُب ثٍ ٭مڄ آيٍى. -6وٺبٙي ىٍ اوياٌُ ٥جیٮي :اُ ٽًىٻ هًإشٍ ډي ًٙى ٽٍ ٍيي يټ ٹ٦ٮٍ ٽبٱٌ ثٍِٿ ىٍاُ ثپٚي ي ثب ډياى َ٥ف ثين هًى ٍا ٍيي ٽبٱٌ دیبىٌ ٽىي ،آوڂبٌ ىاهڄ َ٥ف ٍا ثب ډٚو ٜٽَىن ډلڄ څجبٓ َب ي َٝير ي دب ي ىٕز ي ٱیٌَ ي ٍوڀ آډیِي ٹٖمز َبي ډوشچٴ آن ،سپمیڄ ومبيي. 64 ٙ -7ىبهز اوياڇ َبي ثين اُ َ٥يٸ ىٕز ُىن ثٍ آوُب :ثٍ اوياڇ َبي ډوشچٴ ثين ٽًىٻ ىٕز ثِویي ي اُ اي ثوًاَیي ٽٍ ثب ؿٚڈ ثٖشٍ وبڇ آن ٹٖمز ٍا ًٽَ ومبيي. -8الڃ ثبُي (دبوشًډیڈ) :ثٍ ٽًىٽبن ډي سًان ځٶز اُ ٍاٌ الڃ ثبٍي ثٍ سؼٖڈ َبي ٙٲچي ي ا٭مبڃ ٝبكجبن ډٚبٱڄ ىٕز ثِوىي ډظال ولًٌ ٍاوىيځي يټ ٍاوىيٌ ،كَٽبر يټ دچیٔ ٍاَىمبئي ىٍ اىاٌٍ سَاٵیټ َُٙي ٽبٍ يټ دٖشـي ٍا ثُىڂبڇ سلًيڄ وبډٍ َب ي اُ ايه ٹجیڄ ٍا ډًٍى سٺچیي ٹَاٍ ىَىي. -9دیڂیَي ىٕشًٍار :ىٕشًٍ ىَیي ٽًىٻ ىٕز ؿذ٘ ٍا ٍيي ځًٗ ٍإش٘ ثڂٌاٍى ي ىٕز ٍإش٘ ٍا ٍيي ىٕز ؿخ هًى ٹَاٍ ىَي ٕبيَ ډمپه إز ډًاٍىي اُ ايه ٹجیڄ ثبٙي ډظال ىٕز ٍإش٘ ٍا ثَځَىاوي ىٍ دبي هًى ٍا ٽىبٍ َڈ ثڂٌٍاوي ىٍ دبي هًى ٍا ٽىبٍ َڈ ثڂٌاٍى آوڂبٌ دبي ؿذ٘ ٍا ٽغ ٽىي. -10دیؾ ي سبة ىٍ كَٽبر :يټ ٍىيٴ ىايٌَ َبي ٍوڂي ٍيي ُډیه ٹَاٍ ىَیي يب اُ كچٺٍ َبي وبيچًن ي دالٕشیټ إشٶبىٌ ٽىیي ي يب آوُب ثبُي َبيي ثٍ سَسیت ىَیي دبي ؿخ هًى ٍا ٍيي ىايٌَ ٕجِثڂٌاٌٍ دبي ٍإز هًى ٍا ٍيي سپٍ ٹَډِ ثڂٌاٍ ي ... : 11سومیه ُىن ثب ٹَاٍ ىاىن َيٵي ٽًىٻ ثبيي كيٓ ثِوي ٽٍ ؿٍ سٮياى اُ ٹيډُبي اي ،يي ٍا ثٍ آن َيٳ ډي ٍٕبوي 65  -12ثیبن ؿٌَُ يي :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ ثٍ سٞبييَي اُ ؿٌَُ آىڇ َب سًػٍ ٽىي ي كبڅز ؿٌَُ ٍا ثیبن ومبيي ٽٍ آيب آوُب ٙبىوي ،ٱمڂیىىي ييب ډشٮؼجىي .ىإشبوي ثٍ اي ثڂًيیي ياُٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ كبڅز َبي ډىبٕت يډَسج ٤ثبيٹبي ٬ىإشبن اُهًى وٚبن ىَي . ثبإشٶبىٌ اُكبڅز ؿٌَُ هًى وٚبن ىَي ٽٍ ٹَُډبوبن ىإشبن ؿٍ اكٖبٓ َبيي ىاٍوي . -13ثبُي ىٍآة :سمَيىبر ٭ميٌ كَٽشي ډٮمًال ىٍإشوَ يب ىٍيبؿٍ ًٍٝر ډي ځیَى ؿَا ٽٍ ىاهڄ آة سب كييىي ٽًىٽبن ٍا اُویَيي طٺڄ آُاى ډي ٽىي .ثَهي ٵٮبڅیز َب ٽٍ ىٍآة اوؼبڇ ډي ًٙى يبىځیَي اٗ ثَاي ٽًىٻ إٓبوشَ إز ،ؿًن كَٽبر آٍاډشَ ًٍٝر ډي ځیَى ي ٽًىٻ ډي سًاوي ٍيي آوُب ٽىشَڃ ثیٚشَي ىاٙشٍ ثبٙي .يٍُٗ ٙىب اُ آن ػُز ٵٮبڅیشي ٭بڅي إز ٽٍ ا٭مبڃ كَٽشي ٭مًډي ٍا سٺًيز ډي ٽىي. توزیٌات حزکتی ظزیف ثب آوپٍ سٮياىي اُ ٽًىٽبن ىٍ ٵٮبڅیشُبي ٭ميٌ كَٽشي هًة ٭مڄ ډي ٽىىي اډب يٹشي ثٍ ٵٮبڅیز َبي كَٽشي َ٩يٴ ډي ٍٕىي اُ هًى ١ٮٴ وٚبن ډي ىَىيٍ .اَجَىَبي آډًُٙي ىٍ ايه ٹٖمز ثٍ ډًاٍى ُيَ سٺٖیڈ ډي ځَىى( :اڅٴ) سمَيىبر دَسبة ٽَىن ي ځَٵشه( ،ة) سَډیىُبي َمبَىڂي ؿٚڈ ي ىٕز )ّ( ،سمَيىبر ٍيي سوشٍ ٕیبٌ( ،ى) سمَيه كَٽبر ؿٚڈ. 66 اڅٴ -سمَيىبر دَسبة ٽَىن ي ځَٵشه -1دَسبة ٽَىن :دَسبة اٙیبء ثٍ ًٕي َيٳ ،ډَثي يب ٽًىٽبن ىيڂَ ٍا ډي سًان ثب اٙیبء ُيَ اوؼبڇ ىاى :ثبىٽىټ ،إٶىغ ډًَ٥ة ،ځچًڅٍ َبي ووي ي سًدُبي دالٕشیپي ىٍ اوياٌُ َبي ډوشچٴ. -2ځَٵشه :ځَٵشه ډُبٍسي إز ډٚپچشَ اُ دَسبة ٽَىن ي ٽًىٻ ډي سًاوي ايه ثبٍ َمبن اٙیبء ډٌٽًٍ ٍا ٽٍ اُ ًٕي ډَثي يب ٽًىٽبن ىيڂَ ثٍ ًٕي اي دَسبة ډي ًٙى ثڂیَى. -3ثبُي ثب سًح :ثٖیبٍي اُ ثبُيُب ٽٍ ثب سًح اوؼبڇ ډي ًٙى ثٍ ٍٙي َمبَىڂي َبي كَٽشي ٽمټ ډي ٽىىي .ثبُي ياڅیجبڃ ثب ثبىٽىټ ،ٱچشبوين سًح ثٍ ًٕي يټ َيٳُ ،ىن سًح ثٍ ُډیه ي ثبال ٍٵشه ي ځَٵشه آن ،ي دَسبة سًح ثٍ ًٕي َيٵي ثَ ٍيي ىيًاٍ اُ ػمچٍ ډظبڃ َبي ډَثً ٣ثٍ ايه ٹٖمز إز. -4ثبُيُبيي ثب سیًة سبيَ :سیًة َبي ٽُىٍ اسًډجیڄ َب اُ ػمچٍ اثِاٍ ډٶیيي َٖشىي ٽٍ ډي سًاوىي ىٍ ٱچشبوين ي اوياهشه ي ځَٵشه ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ثڂیَوي. ة -سمَيىبر َمبَىڂي ؿٚڈ ي ىٕز -5سَٕیڈ ثب ٍىځیَي :ٽًىٻ ثبيي ثب ٍىځیَي ه ،٣ً٦سٞبييََ٥ ،ف َب ،كَيٳ ي يب ا٭ياى ،آوُب ٍا ٍيي ٽبٱٌ دًٕز دیبُي يب إشىٖڄ سَٕیڈ ٽىي .ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ځٌاٙشه ٵچ٘، وٚبوٍ َبي ٍوڂي ي ا٭ياى َ١يٍي إز سب اي ثشًاوي ثٍ هًثي اُ ٭ُيٌ ايه ٽبٍ ثَ آيي. 67  -6ٽىشَڃ آةٍ :يوشه آة ثٍ ډٺياٍ ډٮیه ي كمڄ آن ىٍ ٽًٌُ يب َ٩يٳ ډيٍع اُ سمَيىبر ډٶیي ىٍ ايه ُډیىٍ إز ثَاي ډٚپچشَ ٽَىن ٽبٍ ډي سًان اُ اوياٌُ َبي ٽًؿپشَ ي ىٹیٸ إشٶبىٌ ٽَى .ثب ا١بٵٍ ٽَىن ٍوڀ ثٍ آة ايه ٵٮبڅیز ػبڅت سَ ډي ًٙى. -7ثَيين ثب ٹیـي :ثب اوشوبة ٵٮبڅیشُبيي ډىبٕت ډي سًان اُ ٽًىٻ هًإز ٽٍ ثب ٹیـي ؿیَِبيي ٍا ثجَى .ډظال إٓبن سَيه ٍاٌ ٭الډز ځٌاٍي كبٙیٍ ٽبٱٌ إز سب ٽًىٻ ىٍ اډشياى ه ٣ً٦سٮییه ٙيٌ آوَا ثجَى .ثَهي ٽًىٽبن ډمپه إز ویبُ ثٍ اڅڂًي ډٺًايي ىاٙشٍ ثبٙىي ٽٍ ثب ٹَاٍ ىاىن آن ٍيي ٽبٱٌ ثُشَ ثشًاوىي ٹیـي ٍا ثپبٍ ځیَوي ثَيين ي ىٍ آيٍىن اٙپبڃ َىيٕي ډٚو ٜو٪یَ ډَث ،٬ډٖش٦یڄ ي ډظچض إٓبوشَ إز .ثَاي ثُشَ ثَيين ډي سًان اُ ٭اليڈ َيايز ٽىىيٌ ٍوڂي ًٕى ثَى سب ػُز ثَٗ ثُشَ ډٚوًٙ ٜى .ثَٗ اُ ٍيي ه٣ً٦ ډىلىي ي ىايٌَ ىٍ اىاډٍ ډَكچٍ ٹجڄ ًٍٝر ډي ځیَى ي دٔ اُ آن ثَٗ سٞبييَ ي ویِ اڅڂًَبيي ٽٍ ثب وٺ ٍ٦ؿیه يب ه ٣ً٦ٽمَوڀ ډٚوٙ ٜيٌ اوي اوؼبڇ ډي ځیَى .ىٍ ايىؼب ثبيي ثٍ ايه وپشٍ سًػٍ ىاٙز ٽٍ ولًٌ ځَٵشه ٹیـي ي ٽبٍثَى آن اُ ًٕي ٽًىٻ ثٖیبٍ اَمیز ىاٍى. -8ومًوٍ ٕبُي :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي َ٥ف َبيي اُ اوًاٙ ٫پچُبي َىيٕي ٍا سَٕیڈ ي ثٮي آوُب ٍا ٍيي ډٺًا ،ؿًة ،دالٕشیټ ،يب ٵیچڈ َبي ٍاىيًځَاٵي ثال إشٶبىٌ ي َ٩يٳ وبيچًوي ٱٌاَب ثجَى. ٽًىٻ ډي سًاوي َڈ اُ ٹ٦ٮٍ ثَييٌ ٙيٌ ي َڈ اُ يٍٷ ًٍٕام ٙيٌ ثٍ ٭ىًان ٽچی ٍٚإشٶبىٌ ٽىي. 68  -9ثىي ثٖشه :إشٶبىٌ اُ ډٺًا ٽٍ ٍيي آن وٺٚي ثب ډىڂىٍ ًٍٕام ٙيٌ ي يب دڀ ثَى (هشٍ ډین ىاٍ) ډىٺًٗ ثَاي ايىپبٍ ډىبٕت إز .ٽًىٻ ثب إشٶبىٌ اُ ثىي ثچىي ٽٶ٘ ،ونٍٙ ،شٍ ٕیڈ يب ٌُ ي ثب ځٌٍاوين آن اُ ىاهڄ ايه ًٍٕام َب يب ٹالة ٽَىن آن ثٍ ىيٍ ډین َب ثٍ يټ ٙپڄ ډٮیه ىٕز ډي يبثي. -10ثبُي يٍىوٍ يب وًٍى :وًاٍَبي ثبٍيپي ٍا ٍيي يټ وًٍى يب يٍىوٍ ثـٖجبویي .سًدي ٍا ثب يټ ون ىٍ سیٍَٓ ؿٚڈ آييِان ٽىیي ي ىٍ دٚز آن ډٺًائي ثب وًاٍَبي ٍوڂي وٞت ٽىیي سًح ثب يټ ٹٖمز اُ يٍىوٍ ٽٍ وًاٍ ٍوڂي هبٝي ىاٍى ُىٌ ډي ًٙى ي ثٍ وٺ ٍ٦ډٮیىي ىٍ ٍيي ډٺًا ثَهًٍى ډي ومبيي .ثَاي ډظبڃ ثٍ ٽًىٻ ځٶشٍ ډي ًٙى ٽٍ ثب ٹٖمز ٹَډِ يٍىوٍ سًح ٍا ثٍ ولًي ثبيي ثِوي ٽٍ سًح ثٍ وٺٕ ٍ٦جِ ډٺًا ثَهًٍى ومبيي. -11ثبُيُبي اثشيايي :ثٖیبٍي اُ ثبُيُبي اثشيايي ي دی٘ اُ ىثٖشبن ،و٪یَ ٽًثیين ډین ؿًثي ثب ؿپ٘ ،ثبُيُبي ؿپٚي ي ډین ډٮمًڅي ،ي اوياهشه اٙپبڃ ثٍ ىاهڄ ًٍٕاهُب ډي سًاوي ثَاي ٽىشَڃ كَٽشي َ٩يٴ سمَيىبر ډٶیيي ثبٙي. -12سمَيىبر ډياى ي ٽبٱٌٍ :وڀ آډیِ ٽشت ،ٽشبثُبي آډبىځي ،ٽشبثُبيي ثب اٙپبڃ وٺ ٍ٦ؿیه ي ٽشبثُبي ٽًىٽٖشبوي ،ثُشَيه اثِاٍ سمَيىبر ډياى ي ٽبٱٌي ثَاي ٍٙي ا٭مبڃ كَٽشي َ٩يٴ ي َمبَىڂي ؿٚڈ ي ىٕز ډي ثبٙي. 69  -13آىډټ هیمٍ ٙت ثبُي :آىډټ ځَىاوي ي ثٍ كَٽز ىٍ آيٍىن آوُب ٵَٝشي ثَاي ٍٙي َمبَىڂي ؿٚڈ ي ىٕز ٵَاَڈ ډي آيٍى .كَٽبر ډًُين ي كَٽبر َ٩يٴ اوڂٚشبن ي ىٕز َب ٍا سًٕٮٍ ډي ىَي. -14ځیٌَ َبي څجبٓ :سٮياىي ځیٌَ څجبٓ ډٮیه ډي ٽىیڈ ٽٍ ثبيي ثٍ يټ ثىي ي يب ىيٍ يټ ٙپڄ َىيٕي ؿٖجبويٌ ًٙوي .اُ ٽًىٽبن ډي هًاَیڈ ٽٍ ََ يټ ثٍ ايه ٽبٍ اٹياڇ ٽىىي ي يٹز ډٚوٞي ثَاي آن سٮییه ډي ٽىیڈ ،سٮياى ځیٌَ َبي ؿٖجبويٌ ٙيٌ اُ ًٕي ََ ٽًىٻ ٙمَىٌ ډي ًٙى. -15ٽذي َ٥ف َب :ٽًىٽبن ثٍ يټ َ٥ف َىيٕي سًػٍ ٽَىٌ ي ثٮي آوَا ٍيي يټ ٹ٦ٮٍ ٽبٱٌ ٽذي ډي ٽىىي. -16سب ٽَىن ٽبٱٌ :سمَيىبر سب ٽَىن ٽبٱٌ ډٮمًڅي ثَاي ٍٙي َمبَىڂي ؿٚڈ ي ىٕز ډي سًاوي ډٶیي ثبٙي ډَٚي ٣ثَ آوپٍ إبٓ ٍاَىمبيیُبي ىٹیٸ ي ثَوبډٍ ٍيِي ٙيٌ ثبٙي .ىٍ ايه ًٍٝر ٽىشَڃ كَٽشي َ٩يٴ كبٝڄ ډي ًٙى. ع -سمَيىبر ٍيي سوشٍ ٕیبٌ ٽذبٍر ( ) 1960دیٚىُبى ډي ٽىي ٽٍ سمَيىبر ٍيي سوشٍ ٕیبٌ ثبيي ٹجڄ اُ ٵٮبڅیز ډياى ي ٽبٱٌ اوؼبڇ ًٙى ،ؿَا ٽٍ ٽبٍ ٍيي سوشٍ ٕیبٌ ډىبٕت سَيه اډپبن ٍا ثَاي ٍٙي ٭٢الر ثٍِٿ 70 ٙبوٍ ي ثبُي ٵَاَڈ ډي ٽىي ىٍ كبڅیپٍ ٽبٍ ثب ډياى ي ٽبٱٌ كَٽبر ٭ً٢ي ٽًؿټ ،ډلييى ي َ٩يٴ اوڂٚشبن ٍا سٺًيز ډي ومبيي. -17سمَيه وٺ ،ٍ٦وٺ :ٍ٦ىٍ ايه سمَيه ٽًىٻ وٺَ ٍ٦بي ٍيي سوشٍ ٕیبٌ ٍا ثب ٽٚیين ه٤ ثٍ َڈ ډشٞڄ ډي ٽىي .وٺَ ٍ٦ب ډمپه إز ىٍ ي١ٮیز َب ي سٮياى ډوشچٶي ثبٙي ي ٽًىٻ ثبيي ه ٣ً٦اسٞبڃ ٍا ثٍ ًٍٝځًوبځًن سَٕیڈ ومبيي. -18سَٕیڈ ىيايَ :ٽًىٻ ډي سًاوي ىيايَ ثٍِځي ٍا ثب يټ ىٕز ،ىي ىٕز ،ىٍ ػُز ٭ٺَثٍ َبي ٕب٭ز ي يب ثبڅٮپٔ ٍيي سوشٍ ٕیبٌ سَٕیڈ ٽىي. -19اٙپبڃ َىيٕي :ٽًىٻ ډي سًاوي سمَيىبر ډٚبثٍ ډًٍى ٵًٷ ٍا ثب ه( ٣ً٦اٵٺي ،٭مًىي، ډبيڄ) اوؼبڇ ىاىٌ ي اٙپبڃ ډوشچٴ َىيٕي (ډظچض ،ډَث ،٬ډٖش٦یڄ ،څًُي) ٍا ٍيي سوشٍ ٕیبٌ ٍٕڈ ٽىي .ىٍ اثشيا يي ډي سًاوي اُ اڅڂًَبي ثَييٌ ٙيٌ اي إشٶبىٌ ٽىي ي ثٮي اٙپبڃ ٍا اُ ٍيي ډيڃ ٽذي ومبيي. -20كَيٳ ي ا٭ياى :ٽًىٻ ٍيي سبثچً سمَيه كَيٳ ي ا٭ياى ىٕز ډي ُوي .كَيٳ ٍا ډي سًاوي ثٍ ىي ًٍٝر ػيا اُ َڈ ي يب ؿٖجیيٌ ثٍ َڈ ثىًيٖي. ى -سمَيىبر كَٽبر ؿٚڈ يپي اُ ثلض اوڂیِسَيه كیَ ٍ٦بي ثبُآډًُي كَٽشي ډَثً ٣ثٍ ثبُآډًُي كَٽشي ؿٚڈ إز. ىٍ كبڅیپٍ ثَهي ډشوٞ ٞیه ؿٚڈ ٽبډال ايه ثلض ٍا ٽىبٍ ځٌاٙشٍ اوي ،٭يٌ ىيڂَي ٍا ٭ٺیيٌ 71 ثَ ايه إز ٽٍ ثلض ي ثٍَٕي ىٍ ايه اډَ ٵًاييي ىٍ دي ىاٍى .ٽذبٍر ( )1960اُ٩بٍ ډي ىاٍى ٽٍ ٽًىٽبن ٹجڄ اُ ثبُآډًُي كَٽبر ؿٚمي ثبيي اُ يټ ثىیٍ ٹًي ي ٽبٍٽَى كَٽشي ٹبثڄ ٹجًڅي ىٍ اډَ ډٺبثچٍ اىٍاٽي – كَٽشي ثَهًٍىاٍ ثبٙىي ي ايه اُ ٍاٌ ٽٖت ا٥ال٭بر ىٍ ػُز يبثي ي ٵ٢ب ي ډپبن ٵَاَڈ ډي ًٙى .ثىبثَايه ثبُآډًُي كَٽبر سٮٺیت ؿٚمي ثبيي ثٮي اُ آوپٍ ٽًىٻ ثٍ كي ٽبٵي اُ ٍٙي ي١ٮیز ػبوجي ي ػُز يبثي ٍٕیي آٱبُ ځَىى .سمَيىبر ثبُآډًُي كَٽبر ؿٚڈ ثٍ ًٍ٥ډٶٞڄ سًٕ ٤ٽذبٍر ( )1960ي ځشمه ٽیه ي ډټ ٽي ( )1968اٍايٍ ٙيٌ إز. -21ثبُآډًُي سٮٺیت ؿٚمي :ىٍ ايه سمَيه ٽًىٻ ثبيي يټ َيٳ ډشلَٻ ٍا ثب ؿٚڈ َبي هًى سٮٺیت ٽىيَ .يٳ ډمپه إز ډياى دبٻ ٽه سٍ يټ ډياى ،وًٍ يټ ؿَاٯ ٹًٌ َ٩يٴ ،يب اوڂٚز آُډبيٚڂَ ثبٙيَ .يٳ ٍى يټ ٹًٓ اٵٺي ډي سًاوي كَٽز ٽىي ٽٍ ډیيان سلَٻ آن ثٍ ؿخ ي ثٍ ٍإز ډي سًاوي كييى ؿُڄ ٕبوشیمشَ ثبٙيَ .مـىیه َيٳ ډي سًاوي ثٍ ًٍٝر ٭مًىي اُ ثبال ثٍ دبيیه ي ثبڅٮپٔ ي ویِ ثٍ ًٍ٥ډبيڄ ي يب كَٽز ؿَهٚي ي ىيٍاوي ثبٙي. سمَيىبر ډٚبثُي ٍا ویِ ډي سًان ثب يټ ؿٚڈ ثٖشٍ اوؼبڇ ىاى. -22اوڂٚز ي وًٍ ؿَاٯ ٹًٌ :ٽًىٻ ډي سًاوي وًٍ يټ ؿَاٯ ٹًٌ ٍا ثب ؿٚڈ ي اوڂٚز هًى سٮٺیت ٽىي ي يب وًٍي ٍا ٽٍ ډَثي اي اُ يټ ؿَاٯ ٹًٌ ٍيي ىيًاٍ ډي اوياُى ثب وًٍ ؿَاٱي ٽٍ ىٍ ىٕز هًى ايٕز سٮٺیت ٽىي. 72  -23سًح ډشلَٻ :ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ ثٍ ػىج٘ َبي يټ سًح سًػٍ ٽىي .ډَثي اثشيا سًح ثٍِځي ٍا ثٍ كَٽز ىٍ ډي آيٍىٕ .ذٔ سًدُبي ٽًؿټ ي ٽًؿپشَ ثٍ كيي ٽٍ ثشًان ٽًؿپشَيه آوَا ثب يټ ٹالة اُ ٕٺٴ آييوشه ي َمیى ًٍ٦ثٍ ايه سمَيه اىاډٍ ډي ىَي. -24سمَٽِ َٕي :٬ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ثٍ ٹچمي ٽٍ ىٍ ٵبٝچٍ كييى ٕي ٕبوشیمشَي ىٍ ډٺبثڄ اي ځَٵشٍ ٙيٌ سًػٍ ٽىيٕ ،ذٔ سًػٍ هًى ٍا َٕيٮب ثٍ َيٵي ٽٍ ٍيي ىيًاٍ ٹَاٍ ځَٵشٍ ډشمَٽِ ٕبُى ،ي ثبُ َٕيٮب سًػٍ هًى ٍا ثٍ ډياى ثَځَىاوي ،ي ايه سمَيه ٍا ثٍ سپَاٍ ٭مڄ ٽىي .ډي سًاویي َيٵُب ٍا سٲییَ ىَیي ي وٺب ٣ىيڂَي ٍا ىٍ اسبٷ اوشوبة ومبيیي. ٍ -25ىيبثي ثب ؿٚڈ :ٵَاځیَ ثبيي ډٖیَي ٍا ثَ ٍيي ٽبٱٌ ثب ثپبٍ ثَىن ډياى ٍوڂي ىوجبڃ ٽىي، ٕذٔ َمبن ډٖیَ ٍا ثب اوڂٚز ٍىيبثي ٽىي ي ىٍ اىاډٍ سمَيه ډىلَٞا ثب ؿٚڈ ايىپبٍ ٍا اوؼبڇ ىَي .ايه ډٖیََب ډي سًاوي ٍٵشٍ ٍٵشٍ دیـیيٌ سَ ٙيٌ ثٍ ولًي ٽٍ هَ ٣ً٦مييڂَ ٍا ٹ٬٦ ٽَىٌ ي يب ٍيي َڈ ثیٶشىي ي يب ډٖیََب سٲییَ ډپٍَ ىاٙشٍ ثبٙىي. توزیٌاتی تزای تاسپزٍری هثتالیاى تِ ًاتَاًی یادگیزی ىٍ ايه ٹٖمز ثٍ اوًا ٫سمَيىبر ي ٍاَجَىَبي آډًُٙي ٽٍ ىٍ ثبُدَيٍي ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبسًاوبيیُبي يبىځیَي ٽبٍثَى ىاٍى اٙبٌٍ ډي ًٙى .ىٍ ٹٖمز ايڃ ٍاَجَىَبيي ٽٍ ثٍ سًٕٮٍ ډُبٍسُبي وًٙشه ٽمټ ډي ٽىي آيٍىٌ ډي ًٙى ي ىٍ اىاډٍ ايه ثلض ىٍډبن ياٍيوٍ وًيٖي يب ؿذٍ وًيٖي آيٍىٌ ډي ًٙى .ىٍ ٹٖمز ىيڇ ٍاَجَىَبي آډًُٙي ٽٍ ىٍ ثبُدَيٍي ٽًىٽبن 73 ډجشال ثٍ كٖبة ٽبٍثَى ىاٍى ډٮَٵي ډي ًٙى .ىٍ ٹٖمز ثٮي ؿڂًوڂي وٺ٘ ياڅييه ىٍ دیَٚٵز هًاوين ٽًىٽبن ثلض ډي ًٙى .ىٍ آهَ ثلظي ىٍ ډًٍى ٽبَ٘ ډلَٽُب ثَاي ٽًىٽبن دَ ػىت ي ػًٗ ي ٙیًٌ َبي ډوشچٴ ىٍډبن ٽًىٽبن ثی٘ ٵٮبڃ اٍايٍ ٙيٌ إز. راّثزدّای آهَسضی تزای رفغ اختالتت ًَضتي سمَيىبر ُيَ ثیبوڂَ ٍيٗ َبيي إز ٽٍ ډي سًاوي ىٍ ٽمټ ثٍ ٵَاځیَي وًٙشه ٽًىٽبن ډٶیي ثبٙي. -1سمَيىبر ٍيي سبثچً :ايه سمَيىبر يٍُييځي الُڇ ٍا دی٘ اُ َٙي ٫ثٍ آډًُٗ وًٙشه ثًػًى ډي آيٍى .ىايٌَ َب ،ه ،٣ً٦اٙپبڃ َىيٕي،؛ كَيٳ ي ا٭ياى ٍا ډي سًان ثب كَٽبر آُاى ي ځٖشَىٌ ىٕز ي ثب ثپبٍځیَي ٭٢الر ٙبوٍ ،ثبُيَب ،ىٕز َب ي اوڂٚشبن ٍيي سبثچً َ٥اكي ٽَى. -2دَيٍٗ كَٽبر وًٙشه ثب ىيڂَ يٕبيڄ :وٺبٙي اوڂٚشي ،يب وًٙشه ٍيي ٕیىي هبٽٖشَ يب ٍي ي ٥جٸ ډبٍٕ ىٍ ػُز كَٽبر ډَثً ٣ثٍ وًٙشه سمَيه ډ٦چًثي إز .اليٍ اي اُ ډبٍٕ، آٍاى ،ومټ ،هبٻ ٍٓ ٍا ډي سًاویي ىٍ ٕبع ٙیَيىي دِي ٹَاٍ ىَیي .آوڂبٌ اُ َ٥كُبي ډو ًٛٞوٺبٙي اوڂٚشي ثَاي سمَيىبر ىٕشي إشٶبىٌ ومبيیي .ثب اوڂٚز يب ٹچڈ وٺبٙي ډي سًان ثَاي َ٥اكي اٙپبڃ ،كَيٳ ي ا٭ياى إشٶبىٌ ٽَىَ .مـىیه ثَاي سمَيه ىاىن ىٕز ډي سًان اُ يټ سپٍ اثَ ډًَ٥ة ویِ ثَاي َ٥اكي ٍيي سبثچً ًٕى ثَى. 74  -3كبڅز :ثَاي آډبىځي وًٙشه ،ٽًىٻ ثبيٖشي ٍيي ٝىيڅي ٍاكز ثىٚیىي .ډیِ اي ثبيي اٍسٶب٫ ډىبٕت ىاٙشٍ ،دبيٍ َبي٘ طبثز ي ثي سلَٻ ثبٙي .دبَبي ٽًىٻ ویِ ثبيي ثب ُډیه سمبٓ ىاٙشٍ ي ثشًاوي ََ ىي ٕب٭ي هًى ٍا ٍيي ډیِ ٹَاٍ ىاىٌ ي ثب ىٕشي ٽٍ ومي وًيٖي ٽبٱٌ ٍا اُ ثبال وڂُياٍى. -4ي١ٮیز ٽبٱٌ :ثَاي ىٕشىًيٖي ٽبٱٌ ثبيٖشي ٍإز ي ثيين ٽؼي ي ډًاُي ثب څجٍ دبيیه ډیِ سلَيَ ٹَاٍ ثڂیَى .ىٍ ډًٍى هٙ ٤پٖشٍ ،ٽبٱٌ ثٍ اوياٌُ اي ٽغ ډي ًٙى ٽٍ ىٍ َ٥ٳ ؿخ ٍإز ىٕز ي يب ىٍ َ٥ٳ ٍإز ؿخ ىٕز وٖجز ثٍ ه ٤٭مًى ُاييٍ اي ىٍ كييى ٞٙز ىٍػٍ ثٖبُى .ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ثَاي ډیِان ٽَىن ٽبٱٌ هًى ثب ايه كبڅز ،يټ سپٍ وًاٍ ػُز او٦جبٷ ١چ ٬ٵًٹبوي ٽبٱٌ ،ىٍ ٹٖمز ثبالي ډیِ سلَيَ ؿٖجبويٌ ډي ًٙى .ثَاي آوپٍ ٽبٱٌ َٕ ووًٍى ډي سًان اُ وًاٍ ٽٚي ٽٍ ىي َ٥ٳ ډیِ سلَيَ ډلپڈ ٙيٌ إشٶبىٌ ٽَى. -5ځَٵشه ډياى :ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبویپٍ اهشالالسي ىٍ وًٙشه ىاٍوي ومي ىاوىي ؿڂًوٍ ډياى ٍا ثٍ ولً ٝلیق ىٍ ىٕز ثڂیَوي .ډياى ٍا ثبيٖشي ثیه اوڂٚز ٞٙز ي اوڂٚز يٕ ٤ٹَاٍ ىاى ىٍ كبڅیپٍ اوڂٚز اٙبٌٍ ٍيي ډياى ٹَاٍ ډي ځیَى .ډياى ثبيي اُ ثبالي ٹٖمز سَاٙیيٌ ٙيٌ ځَٵشٍ ًٙى .ثَاي يبٍي ثٍ ٽًىٻ اُ څلب ٧ىٍٕز ځَٵشه ډياى يټ سپٍ ون ي يب يټ وًاٍ دالٕشیپي ٍا ډي سًان ىيٍ ډياى ،ىٍ ډلڄ ډىبٕت ثَاي ځَٵشه ثٖز. 75 ىٍ ډًٍى ٽًىٽبویپٍ ىٍ ځَٵشه ډياى ىًٙاٍي ىاٍوي ،الًٍٕن ( )1968سًٝیٍ ډي ٽىىي ٽٍ ډياى ٍا ىٍ ىاهڄ سًح سمَيىي ځچٴ (وً٭ي اُ آن ٽٍ ًٍٕاهُبي ثٖیبٍ ىاٍى) ٹَاٍ ىَیي .ثَاي ثُشَ ځَٵشه ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي ٽٍ سًح ٍا ثیه اوڂٚز يٕ ٤ي ٞٙز هًى ثڂیَى .ډياىَبي ٽچٶز سَ ،ثٍِځشَ ،ٹچڈ َبي وًٻ وَڇ ثَاي ډَكچٍ ايڃ وًٙشه ډىبٕت سَوي .ثَاي هًة ځَٵشه ډياى ډي س ًان ىيٍ آن ٍا ځڄ ٍٓ ځَٵز .اُ ډياىَبي ٽًسبٌ وجبيي إشٶبىٌ ٽَى ثٍ ايه ٭چز ٽٍ ىٍٕز ثپبٍ ثَىن آن ډٚپڄ إز. -6اڅڂًَب ي ٹبڅجُب :اٙپبڃ َىيٕي (ډَث ،٬ىايٌَ ي )...كَيٳ ،ي ا٭ياى ٍا ډي سًان ثٍ ًٍٝر اڅڂًَبي ثَييٌ اُ ډٺًا يب دالٕشیټ اٍايٍ ومًى .ثَاي ػچًځیَي اُ څٲِٗ ،اڅڂًَب ٍا ثب ځیٌَ ثٍ ٽبٱٌ ډلپڈ ٽىیي .ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ كييى ٙپڄ ډًٍى وٍ َ٪ا ثب اوڂٚز هًى ثب ډياى ډٮمًڅي ي يب ډياى ٍوڂي ٍيي ٽبٱٌ سَٕیڈ ٽىي ،آوڂبٌ اڅڂًي ٍا ثَىاٍيي ي ثٮي ثڂًيیي ٽٍ ؿٍ ٙپچي ٍا ثٍ يػًى آيٍىٌ إزٙ .پڄ اڅڂً ٍا َمیى ًٍ٦ډي سًان اُ يٕ ٤ډٺًا ىٍ آيٍى ي ػبي آوَا هبڅي ومًى ي يب ثبڅٮپٔ ٙپڄ هبٝي ٍا ثَيي ي هًى آن ٙپڄ ٍا ثٍ ٭ىًان اڅڂً ثپبٍ ځَٵز. ٥چٸ َبي ثال إشٶبىٌ ٍاىيًځَاٵي ي َ٩يٳ دالٕشیپي ډو ًٛٞثٖشٍ ثىيي هًٍاٽي َب ثُشَيه ډًاىي َٖشىي ٽٍ ډي سًان ثَاي ٕبهشه ٹبڅت ي اڅڂً اُ آوُب إشٶبىٌ ٽَى. -7سَٕیڈ اُ ٍيي ډي ڃ :اٙپبڅي دَ ٍوڀ ٍا ٍيي يټ ٝٶلٍ ٽبٱٌ ٕٶیي ثپٚیي ثٮي ٍيي آن ٽبٱٌ وبُٽي ٹَاٍ ىَیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ اُ ٍيي آن اٙپبڃ ٽذي ٽىي .ډي سًاویي ىٍ ثيي 76 اډَ اُ ه ٣ً٦ډًٍة ي ىايٌَ إشٶبىٌ ٽىیي ،ثٮي ه ٣ً٦اٵٺي ي ٭مًىي ،اٙپبڃ َىيٕي ي ثبالهٌَ كَيٳ ي ا٭ياى ٍا ثپبٍ ثڂیَيي .ٽًىٻ ډي سًاوي اُ ډياى ٍوڂي يب ډياى ُٱبڅي َڈ إشٶبىٌ ٽىي .ثپبٍ ثَىن ٥چٸ ٙٶبٳ ډياى ډٮمًڅي ي يب ډياى ٍوڂي ٍيي ٽبٱٌ سَٕیڈ ٽىي، آوڂبٌ اڅڂًي ٍا ثَ ىاٍيي ي ثٮي ثڂًيیي ٽٍ ؿٍ ٙپچي ٍا ثٍ يػًى آيٍىٌ إزٙ .پڄ اڅڂً ٍا َمیى ًٍ٦ډي سًان اُ يٕ ٤ډٺًا ىٍ آيٍى ي ػبي آوَا هبڅي ومًى ي يب ثبڅٮپٔ ٙپڄ هبٝي ٍا ثَيي ي هًى آن ٙپڄ ٍا ثٍ ٭ىًان اڅڂً ثپبٍ ځَٵز٥ .چٸ َبي ثبال إشٶبىٌ ٍاىيً ځَاٵي ي َ٩يٳ دالٕشیپي ډو ًٛٞثٖشٍ ثىيي هًٍاٽي َب ثُشَيه ډًاىي َٖشىي ٽٍ ډي سًان ثَاي ٕبهشه ٹبڅت ي اڅڂً اُ آوُب إشٶبىٌ ٽَى. -7سَٕیڈ اُ ٍيي ډيڃ :اٙپبڅي دَ ٍوڀ ٍا ٍيي يټ ٝٶلٍ ٽبٱٌ ٕٶیي ثپٚیي ثٮي ٍيي آن ٽبٱٌ وبُٽي ٹَاٍ ىَیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ اُ ٍيي آن اٙپبڃ ٽذي ٽىي .ډي سًاویي ىٍ ثيي اډَ اُ ه ٣ً٦ډًٍة ي ىايٌَ إشٶبىٌ ٽىیي ،ثٮي ه ٣ً٦اٵٺي ي ٭مًىي ،اٙپبڃ َىيٕي ي ثبالهٌَ كَيٳ ي ا٭ياى ٍا ثپبٍ ثڂیَيي .ٽًىٻ ډي سًاوي اُ ډياى ٍوڂي يب ډياى ُٱبڅي َڈ إشٶبىٌ ٽىي .ثپبٍ ثَىن ٥چٸ ٙٶبٳ َڈ ًٕىډىي إز .يټ ٍيٗ ىيڂَ ځٌاٙشه اٙپبڃ ٍيي يټ ٥چٸ ٙٶبٳ ي ٹَاٍ ىاىن آن ثَ ٍيي دَيّٽشًٍ ايٍَي إز ،سًٞيَ ٍا ډي سًان ٍيي يټ سبثچً ي يب ٍيي يټ ٝٶلٍ ٽبٱٌ ثٍِٿ اوياهز ي اُ ٽًىٻ هًإز ٽٍ اُ ٍيي سًٞيَ اٙپبڃ يب كَيٳ ٍا سَٕیڈ ٽىي. 77  -8سَٕیڈ ثیه ه :٣ً٦ٽًىٻ ٍا ياىاٍيي سب يٕ ٤ه ٣ً٦ډشًاُي ډوشچٴ اڅٚپڄ ،ه٣ً٦ ډًاُي ىيڂَي ٍٕڈ ٽىي ي ايه ىي ه ٤ډًاُي ډي سًاوي َ٥ف يټ كَيٳ ثبٙي ىٍ ايه ًٍٝر ځٌاٙشه ٭الډز ٵچ٘ ي ٙمبٌٍ ثَاي وٚبن ىاىن ػُز ي اډالء كَيٳ ډٶیي هًاَي ثًى. -9وٺ ٍ٦ؿیهَ٥ :ف ٕبىٌ اي ٍا ٍٕڈ ٽىیي ،آوڂبٌ ٵَڇ وٺ ٍ٦ؿىیه َمبن َ٥ف ٍا ویِ ىٍ ٽىبٍ آن ٍٕڈ ٽىیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ثب يٝڄ ٽَىن وٺَ ٍ٦ب آن َ٥ف ٍا ٽبډڄ ٽىیي. -10سَٕیڈ ثب ٽبَ٘ :يټ كَٳ ٽبډڄ يب ٭يىي ٍا ثىًيٖیي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ٭یه َمبن كَٳ يب ٭يى ٍا ثىًيٖيٕ ،ذٔ ٹٖمز ايڃ آن ٭يى يب كَٳ ٍا ثىًيٖیي ي ٽًىٻ ثبيي 78 آوَا ٽبډڄ ٽىي .ىٍ ډَاكڄ ثٮيي ٹٖمز َبي ثیٚشَي كٌٳ ډي ًٙى ،سب ثبالهٌَ ػِء وبډٚوٞي اُ آن ثبٹي ډي ډبوي .ٽًىٻ ثبيي ثشًاوي ثب َمبن ػِء كَٳ ،ياٌّ ،٭يى يب ٵَڇ اٝچي َ٥اكي ٽىي. -11ٽبٱٌ ه ٤ىاٍ :اثشيا ثب ٽبٱٌ ثيين ه ٤ٽبٍ ٍا َٙي ٫ٽىیيٕ .ذٔ اُ ٽبٱٌي ٽٍ ه٣ً٦ ثبُ – ثبٵبٝچٍ – ىاٍى إشٶبىٌ ٽىیي .ثَاي وًٙشه كَيٳ ايه ٽبٍ ثٍ ٽًىٻ ٽمټ ډي ٽىي سب ىٕش٘ ٍا ثَاي وًٙشه يٍُييٌ ٽىي .ډَكچٍ اٝچي كَيٳ آډًُي يب وًٙشه ٍا ډي سًان اُ هٍ ٣ً٦اَىمب ٽٍ ََ ٽياڇ ٍوڀ هبٝي ىاٍوي إشٶبىٌ ٽَى .ٽبٱٌ ډٮمًڅي ٍا ډي سًان ثب ٍوڂُبي ٍاَىمب ىٍ ػُز ٽمټ ثٍ وًٙشه ٝلیق ٽًىٻ ه ٤ٽٚي ٽَى .ىٍ ياٹ ٬ډب ډي سًاویڈ ثٍ ػبي يټ هُ ٤ډیىٍ اُ 5هٍ ٤وڂي إشٶبىٌ ٽىیڈ ي كَيٳ ٍا ثٍ ٍيٗ ُيَ آډًُٗ ىَیڈ. ثٍِځشَيه كٖه ايه ٍيٗ ٭اليٌ ثَ ىٕز وًيٖي ،يپىًاهز وًيٖي ،٭بىر ىاىن ثٍ و٪ڈ ي هًٙىًٕي ،ثٍ ٹب٭يٌ ىٍ آيٍىن اوياٌُ كَيٳ ٵبٍٕي ىٍ آډًُٗ آٱبُيه إز ٽٍ ايه اډَ ثب 79 هُ ٤ډیىٍ يٕ ٤اډپبن دٌيَ ویٖز ي ومًوٍ آن ثي ه٦ي اٱچت ٽًىٽبن ايَاوي ىٍ ىيٌٍ اثشيائي إز. -12ه ٣ً٦ډٮیبٍ :ىٍ ډًٍى ٽًىٽبویپٍ ویبُ ثیٚشَي ىاٍوي سب َىڂبڇ وًٙشه اُ ه ٤هبٍع وًٚوي ثبال ي دبئیه هٍ ٣ً٦ا ډي سًان وًاٍ ؿٖجبویي ،يب ډي سًان ثَاي ٍاَىمبيي ٽًىٻ ىٍ ىٍٕز وًيٖي ،اوياٌُ كَيٳ ٍا ثٍ ًٍٝر دىؼٌَ َبيي ثَ ٍيي يټ ٝٶلٍ ډٺًا ثَيي .ىٍ دبيیه سًٞيَ ډٺًايیپٍ ىاٍاي ٍٕ دىؼٍ إز آيٍىٌ ډي ًٙى. كَيٳ يټ ه٦ي كَيٵي إز ٽٍ سىُب ىٍ يټ ياكي ډپبوي ػبي ډي ځیَوي .ډبوىي :ة ،ح، ر ،صَ ،ـ ،ّ ،ُ ،ٍ ،ٌ ،ٌ ،ٌ ،ٳ ي ٙپڄ ٽًؿټ اٱچت كَيٳ. كَيٳ ىي ه٦ي ٙبډڄ آويٕشٍ اُ كَيٳ ډي ًٙى ٽٍ ىي ياكي ډپبوي ٍا اٙٲبڃ ډي ٽىىي ډبوىي :ا ،ى ،ً ،ن ،ڇ ،ٻ ،ٿ ،ي ،ي ٣ ،ي .٧ ي كَيٳ ٍٕ ه٦ي ٙبډڄ ،ٟ ،ٛ ،ٗ ،ٓ ،ع ،ؽ ،ف ،م ،٫ ،ٯ ،ٷ ي ڃ ډي ًٙى. -13كَيٳ اُ ٕبىٌ ثٍ ډٚپڄ :ىٍ آډًُٗ كَيٳ ثبيي آويٕشٍ اُ كَيٳ ٽٍ ٙپڄ ٕبىٌ سَي ىاٍوي ىٍ اثشيا آډًهشٍ ًٙىَ .مبن ٍيٙي ٽٍ اډَيٌُ ىٍ وڂبٍٗ ٽشبة ايڃ اثشيايي ډًٍى سًػٍ 80 ٹَاٍ ځ َٵشٍ إز .وَ٪يٍ ىيڂَ ډجشىي ثَ ايه سؼَثٍ إز ٽٍ ٝبډز َبي ثچىي ي ٽًسبٌ( :آ-اي- اي) ي (آ -ا – أ) ُيىسَ اُ ىيڂَ كَيٳ آډًهشٍ ًٙى سب ٽًىٻ ثشًاوي سَٽیجبر ډشٮيىي ثب ٝبډز َب ثٖبُى ي ډٶًُڇ َؼب ي ځٚشبٍ ُثبن ٍا ثُشَ ٵَا ځیَى .ايه اډَ ثٍ ٍٵ ٬ىًٙاٍيَبي اډال ویِ ٽمټ ٵَايان ډي ٽىي. ٍ -14اَىمبيي ٙٶبَي :ثَهي اُ ٽًىٽبن ٍا ثب اٍايٍ ٍاَىمبئي َبئي ىٍ كَٽبر ډَثً ٣ثٍ وًٙشه ډي سًان يبٍي ومًى .ډظال ثب ٽچمبسي و٪یَ «اډشياى ثيٌ ثٍ َ٥ٳ ثبال ،ثٍ َ٥ٳ دبيیه ،ثٍ دیـبن ثٍ َ٥ٳ ٍإز يب دبيیه ي »...ثبيي ډَاٹت ثًى ٽٍ ٽبٍثَى ايه ٵه ٽًىٻ ٍا ىٍ وًٙشه ډلييى وپَىٌ ي ویبُډىي سًٝیٍ َبي ىيڂَان وپىي. -15ٽچمبر ي ػمالر :دٔ اُ ٵَاځیَي وًٙشه كَيٳ ٕبىٌ ،ثبيي ثٍ آډًُٗ وًٙشه ٽچمٍ َب ي ػمچٍ ډجبىٍر ًٙى .ىٍ ايه سمَيىبر ثبيٖشي ډُبٍر َبي ٵبٝچٍ ځٌاٍي ،اوياٌُ ،دیؾ ي هڈ ٍ٭بيز ځَىى. ډًاٍى ٵًٷ اڅجشٍ ومًوٍ سمَيىبسي ثًىوي ٽٍ اُ ًٕي اٱچت ٝبكت وَ٪ان ثَاي إشٶبىٌ ىٍ ډًٍى ٽًىٽبن وبسًان ىٍ يبىځیَي ډٶیي سٚوی ٜىاىٌ ٙيٌ إز. َيٳ آډًهشه ه ٤ي يب وًٙشه ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ دَيٍٗ يټ يٕیچٍ اٍسجب ٣ډٶیي إز .ىٍ ايه ٍاث ٍ٦اي ثبيي ثشًاوي ډُبٍر هًى ٍا ىٍ هًاوب وًيٖي ثپبٍ اوياُى ي ثٍ إٓبوي اُ ايه يٕیچٍ ثَاي ثیبن ډٺبٝي هًى ثٌَُ ځیَى. 81 درهاى ٍارًٍِ ًَیسی یا چپِ ًَیسی سًاٵٺي ٽچي يػًى ىاٍى ٽٍ ثبيي ثٍ ٽًىٽبن اػبٌُ ىاى سب ثب ىٕشي ٽٍ ٹًيب سَػیق ډي ىَىي ؿٍ ؿخ يب ٍإز ثىًيٖىي .ايه ٽًىٽبن سمبيڄ ٥جیٮي ىاٍوي ٽٍ اُ ؿخ ثٍ ٍإز ثىًيٖىي .ىٍ وًٙشه اُ ٍإز ثٍ ؿخٙ ،و ٜؿخ ىٕز ومي سًاوي ثوًثي آوـٍ ٍا ډي وًيٖي ثجیىي ؿَا ٽٍ ىٕز اي وًٙشٍ َ ب ٍا ډي دًٙبوي ي وُبيز ٽغ ي ډٮًع ډي وًيٖي .ثبيي ٽبٱٌ ٍا ډٖشٺیمب دی٘ ٍيي ٽًىٻ ٹَاٍ ىاى سب ٽبٱٌ ٽغ ي وبٍإز وجبٙي .ډياى ٽًىٻ ثبيي ثچىي ثبٙي ي اُ ىي ٕبوشي ډشَي وًٻ ډياى ځَٵشٍ ًٙى .ي َ٥ٳ دبٻ ٽَىن ډياى ډشمبيڄ ثٍ َ٥ٳ ٙبوٍ ؿخ إز. ٭چز إبٕي ياٍيوٍ وًيٖي يب ؿذٍ وًيٖي :و٪ڈ ویبٵشه سًاڇ يټ وبسًاوي كَٽشي ي سًاوبيي ًَىي ىٍ يټ ٹبڅت ډٚوٞي إز .ىٍ ايىؼب ثبيي ػُشي ٽٍ اهشالڃ ىٍ آن ايؼبى ٙيٌ سَٕیڈ ٽَى .ثب يپَٖي اُ سمَيىبر ُيَ اهشالڃ ىٍ ػُز ٍا اُ ثیه ډي ثَيڈ. -1ىٍ يټ ٕ٦ق ډلييى ٵ٢ب ٍا ډلييى ٽَىٌ ي وٺب٥ي ٍا ىٍ ٝٶلٍ ډي ځٌاٍيڈ ي ډي ځًيیڈ ٽٍ ٽًىٻ آوُب ٍا ثٍ َڈ يٝڄ ٽىي. -2ىٍ ډَكچٍ ثٮيي و٪ڈ ايؼبى ډي ًٙى سمبڇ هُ٦ب ٍا اُ ٍإز ثٍ ؿخ ډي ٽٚیڈ. -3ىٍ سمَيه ثٮيي اُ ؿخ ثٍ ٍإز هٍ ٣ً٦ا ډي ٽٚیڈ. 82  -4ىٍ سمَيه ثٮيي يپَٖي هٍ ٣ً٦ا اُ ٍإز ثٍ ؿخ ي يپَٖي ٍا اُ ؿخ ثٍ ٍإز ډي ٽٚیڈ ٭اليڈ َب ثٍ ٍ ًٝر ٍوڀ إز .اځَ ٹَډِ إز اُ ٍإز ثٍ ؿخ ي اځَ ٕجِ إز اُ ؿخ ثٍ ٍإز ثبيي ثپٚي. ٹٖمز ثٮيي ػُز يبثي إز ،ػُز يبثي سًاوبيي سٚویٍ ٜإز ي ؿخ اٙیبء وٖجز ثٍ يپييڂَ ىٍ ٵ٢ب إز ٽٍ وبٙي اُ سٚوی ٜػًاوت ؿخ اُ ٍإز ي اوشٺبڃ آن ثٍ ٵ٢بي ثیَين إز ىٍ ايه ډَكچٍ اي ثبيي دیًوي ؿٚڈ ي ىٕز ٍا آډًهشٍ ثبٙي ي ثٍ اىٍاٻ ثیىبيي هًى ا٭شمبى دیيا ٽَىٌ ثبٙي ُيَا سىُب ىٍ ايه ًٍٝر إز ٽٍ اي ثٍ ځًوٍ اي ډًطَ ډي سًاوي اُ ؿٚمبو٘ ثَاي ىٍٻ ػُبر ډوشچٴ ىٍ ٵ٢ب ثٌَُ ځیَى .ىٍ ُډیىٍ ٕبُي ثَاي هًاوين ي وًٙشه ٽًىٻ ثبيي ثیبډًُى ٽٍ اُ ٍإز ثٍ ؿخ ثوًاوي ي ثىًيٖي ٝياي اثشيا ي اوشُبي ٽچمبر ٍا سٚوی ٜىَي .ډًٹٮیز ډپبوي كَيٳ ي وٺَ ٍ٦ب ٍا ىٍيبثي (ثبال – دبيیه ،سً – ثیَين) ثَاي ٍٕیين ثٍ ايه َيٳ ٵًٷ سمَيىُبي ُيَ ډًطَ إز: ډٶًُڇ ثبال ي دبيیه ٍا ٭مال اػَا ٽىي. ډٶًُڇ ٍإز ي ؿخ ٍا ٭مال اػَا ٽىي. ډٶًُڇ ُيَ ي ٍي ٍا ٭مال اػَا ٽىي. ډٶًُڇ ىاهڄ ي هبٍع ٍا ٭مال اػَا ٽىي. ډٶًُڇ ٭ٺت ي ػچً ٍا ٭مال اػَا ٽىي. 83 ډٶًُڇ ايڃ ي آهَ ٍا ٭مال اػَا ٽىي. ډٶًُڇ ثبال ي دبيیه ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. ډٶًُڇ ؿخ ي ٍإز ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. ډٶًُڇ ُيَ ي ٍي ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. ډٶًُڇ ىاهڄ ي هبٍع ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. ډٶًُڇ ٭ٺت ي ػچً ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. ډٶًُڇ وِىيټ ي ىيٍ ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. ډٶًُڇ ايڃ ي آهَ ٍا اُ ٍيي سًٞيَ سٚوی ٜىَي. راّثزدّای آهَسضی تزای رفغ اختالتت حساب َبٍویڀ ي ثیشمه ډي ځًيي آډًُٗ ٝلیق ََ ٽًىٻ ډجشال ثٍ وبسًاوي يبىځیَي يب ََ ٽًىٻ ىيڂَ ٍٕ ٭بډڄ ُيَ ثٖشڂي ىاٍى: -1آډًُٗ ډٖشٺیڈ ي ٽبٵي ثَاي يبىځیَي ََ ٭مڄ ُ -2ډبن ٽبٵي ثَاي سمَيه ي سٖچ ٤ثَ آن ٭مڄ -3سًٚيٸ ٽبٵي ثَاي ٍٙي ي كٶ ٨٭مڄ ډًٍى وَ٪ -4إشٶبىٌ اُ ؿیَِبي ٹبثڄ څمٔ 84 ؿًثُبي ٽًئیِویَ ٽٍ اُ 291ؿًة ٍوڂي ثب اوياٌُ َبي ډشٶبير ي ثب ٍوڂُبي ډوًٝٞي ٭الډز ځٌاٍي ٙيٌ إز ثَاي ىٍٻ ډٶبَیڈ ٍيب١ي ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٽبن سُیٍ ٙيٌ إز ىٍ ايه ثَوبډٍ ىي ييْځي ٍوڀ ي اوياٌُ ثٍ ًٍ٥ډٖشٺیڈ ثب ٭ياى ىٍ ٍاث ٍ٦اوي .اُ ىيٌٍ آډبىځي سب ٽالٓ ايڃ ٍاَىمبيي ٽبٍثَى ىاٍى ي ثٍ ًٍٝر اوٶَاىي ي ځَيَي َڈ ثٍ ٽبٍ ډي ٍيى .ي اُ ايه ؿًثُب ډي سًان ثَاي ٽچیٍ ٵَآيىيَبي دبيٍ اي كٖبة ثٌَُ ځَٵز ،ىٍ اٍايٍ ي ډٮَٵي ؿًثُب ډٮمًال ثبيي ؿُبٍ ډَكچٍ ٥ي ًٙى: -1ٽبيٗ ډٖشٺڄ – يٮىي ىاو٘ آډًُ سًٚيٸ ډي ًٙى هًى ثب ؿًثُب ثبُي ٽىي. -2ٽبيٗ ډٖشٺڄ َمَاٌ ثب ٵٮبڅیشُبي َيايز ٙيٌ ثب إشٶبىٌ اُ ؿًثُب ٽٍ ىٍ آن اٍسجبُ٥بي ُډبوي ثيين سًػٍ ثٍ ٭اليڈ ٍيب١ي ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ډي ځیَى. -3ٵٮبڅیشُبي َيايز ٙيٌ يٮىي ُډبوي ٽٍ ٭اليڈ ٍيب١ي ٭َ ٍ١ډي ًٙى ،اډب َىًُ ؿًثُب ٵبٹي اٍُٗ ٭يىي َٖشىي. -4ٵٮبڅیشُبي َيايز ٙيٌ ثٍ وً٭ي ٽٍ ٭اليڈ ٍيب١ي ثٖ ٤ىاىٌ ډي ًٙى ي ََ يټ اُ ؿًثُب اٍُٗ ٭يىي هًى ٍا ډي يبثىي. ايه ؿًثُب ىٍ كڄ ډٖبيڄ ٙٶبَي ،سٚوی ٜؿخ ي ٍإز ،سًاڅي ىيياٍي ،ي كبٵ ٍ٪ىيياٍي ي ٙىیياٍي ډٶیيوي. 85 ډًاٍى ُيَ ډؼمً٭ٍ اي اُ ٵىًن ي ٍيٗ َبيي إز ٽٍ ىٍ آډًُٗ ٽًىٽبن وبسًان ىٍ كٖبة ًٕىډىي ډي ثبٙي: -1څًاُڇ آډًُٙي :يټ ډیِ ثٍِٿ ثب يٕبيڄ الُڇ ډي سًاوي ثَاي اوؼبڇ سمَيىبر ٙمبٍٗ ډٶیي ثبٙي .څًاُډي ٽٍ ثَاي ايه ٽبٍ ډٶیي إز ٭جبٍسىي اُ :ؿَسپٍ ،ووًى ي څًثیب ،ؿًة ،دًڃ ي ه٤ ٽ٘ .ىٍ ١مه يٕبيڄ اوياٌُ ځیَي ثَاي ََ آډًُٗ دیٚبدی٘ ٵَاَڈ ډي ًٙى ،سب ثٍ ډل٠ ویبُ اُ آوُب إشٶبىٌ ًٙى. -2ػًٍ ٽَىن ي ًٕا ٽَىن :ووٖشیه ځبڇ ىٍ سًٕٮٍ ډٶبَیڈ ٭يىي ،سًاوبيي ىٍ سمَٽِ ،ىٹز ية اُٙىبٕي اٙیبء ٕبىٌ ي اٙپبڃ إز .ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي اُ ىاهڄ يټ َٕي اُ اٙیبء ٽٍ ثٍ يي ىاىٌ ډي ًٙىٙ ،یئي ډٮیىي ٍا ثیَين ثیبيٍى؛ ډظال اُ ىاهڄ يټ ػٮجٍ دَ اُ ډٌَُ ي يب ډىؼًٷ َبي ٍوڂي ،آن سٮياى ٍا ٽٍ ٍوڀ ٹَډِ ىاٍوي ًٕا ٽىي ،يب اُ ىاهڄ يټ ػٮجٍ دَ اُ آػیڄ ٵىيٷ َب ٍا ثَ ىاٍى ،اُ ثیه يٕبيڄ ٱٌاهًٍي ؿىڂبڃ َب ٍا ػيا ٽىي .اُ ثیه ايا ٫ىځمٍ َب ،ىځمٍ َبي ثی٢ي ٙپڄ ٍا دیيا ٽىي ،اُ ډیبن ٽبٍر َبي آډًُٙي ډوشچٴ اڅٚپڄ ،ٽبٍسُبي ىايٌَ اي ٍا ىٍ آيٍى ،يب اُ ىٍين َ٩ٳ دَ اُ ٙپالر ي ٙیَيىي اوًا ٫ؿُبٍځًٗ ٍا ثَ ىاٍى. -3ډٮمبَب ،سوشٍ َبي ډٚجټ ي ډیچٍ ىاٍ ،سبثچًَبي اٙپبڃ :ايه يٕبيڄ ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ سمَٽِ يبٵشه ىٹش٘ ٍيٗ اٙپبڃ ي ٍياث ٤ٵ٢بيي ًٕىډىي إز .ىٍ ډًٍى ٽًىٽي ٽٍ دیيا ٽَىن ي ٹَاٍ ىاىن اٙیبء كٌٳ ٙيٌ ثَاي يي ىًٙاٍ إزٍ ،اَىمبيیُبي ُثبوي ي ٙىیياٍي ىٍ 86 ډًٍى اي ډٶیي ډي ثبٙي .ډظال ٙپچي ٍا ٽٍ اي ىٍ ػٖشؼًي٘ ډي ثبٙي ثَاي٘ سًٝیٴ ٽىیي ي ثوًاَیي ٽٍ څجٍ َبي آن ٙپڄ ٍا ىٹیٺب څمٔ ٽىي. -4ډٶبَیڈ وٖجز اوياٌُ ي ً٥ڃ :ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ٽٍ اٙیبء ډوشچٴ ٍا اُ و َ٪اوياٌُ ،ډٺبيٍٖ يي ډٺبثچٍ ٽىي ،ثب ايه ٍيٗ اي ډي سًاوي ثٍ ډٶبَیمي ؿًن ،ٽًؿپشَ ،ثٍِځشَ ،ىٍاُسَ ،ٽًسبَشَ ىٕز يبثي .ثَاي ايه ٽبٍ ډي سًاویي اُ ٽبٍر َبي آډًُٙي اوًا ٫اٙیبء و٪یَ اٙپبڃ ٽَيي، ىٍهشبن ،هبوٍ َب ي ٱیٌَ إشٶبىٌ ٽى یي ي يب اٙیبيي اُ ٹجیڄ ثَييٌ َبي ٽبٱٌ ،دیؾ ي ٱیٌَ ٍا ثَاي ايه ډى ًٍ٪ثپبٍ ثَيي .اُ ٽًىٻ ثوًاَیي ٽٍ ثٍِځي ي ٽًؿپي يٕبيڄ ٍا سٚوی ٜىَي ي اٙیبيي ٍا ٽٍ ثٍ و َ٪ډي ٍٕي يټ اوياٌُ اوي دُچًي َڈ ٹَاٍ ىَي ،ثٍ اي ثڂًيیي آوُب ٍا ثَ كٖت اوياٌُ ثـیىي ي يب ٹ٦ٮٍ وبډىبٕت ٍا ػيا ٽَىٌ ي ىٍ ػبي هًى ٹَاٍ ىَي. ٍ -5ىيٴ ٽَىن ي اٍسجب ٣ياكي ثٍ ياكي :ثَاي ٵَاَڈ ٕبُي دبيٍ اي ثَاي ٙمبٍٗ ،ٽًىٻ ثبيي ډٶًُډي اُ ٍياث ٤ياكي ثٍ ياكي ىاٙشٍ ثبٙي .ډى ًٍ٪اُ ٍياث ٤ياكي ثٍ ياكي ٵٮبڅیز َبيي إز ٽٍ ىٍ ػًٍ ٽَىن ي ٍىيٴ ومًىن يټ ؿیِ ثب ؿیِ ىيڂَ ډَ٦ف ډي ًٙى .ډظال ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ثب وڂبٌ ٽَىن ثٍ ٍىيٴ ډیچٍ َبي ؿیيٌ ٙيٌ ٍيي سوشٍ ىٍ ٍيي سوشٍ ىيڂَ ډٚبثٍ آوَا ىٍٕز ٽىي .اُ يي ثوًاَیي ٕٶٌَ اي دُه ٽىي ي سًي ََ َ٩ٳ ډٺياٍ ٱٌاي ډٖبيي ثپٚي. ٙپالر يب آػیڄ ٍا ًٍ٥ي ٹٖمز ٽىي ٽٍ ثٍ ََ وٶَ ډٺياٍ ډٖبيي اُ ََ ٹچڈ آػیڄ ثَٕي. 87 ٙ -6مبٍٗ :ثَهي ٽًىٽبن ٙمبٍٗ ُثبوي ٍا يبى ډي ځیَوي ،اډب ثٍ ډٶًُڇ اٍسجب ََ ٣٭يى ثب يټ ٙیئي دي ومي ثَوي .ايه ؿىیه ٽًىٽبن اُ َ٥يٸ َمَاٌ ٕبهشه ٙمبٍٗ ثب ياٽى٘ َبي كَٽشي ٹًي ي الډٍٖ اي ٽمټ ډي ًٙوي .سلَيټ ثَٞي ي يب اٙبٌٍ ٽَىن ثٍ اٙیبء ثٍ سىُبيي ٽٶبيز ومي ٽىي ،ؿَا ٽٍ ايه ٽًىٽبن ثڂًوٍ وبډى٪ڈ ډي ٙمبٍوي .ډًٹٙ ٬مبٍٗ يب اٙیبء ٍا ثَ ػب ډي ځٌاٍوي ي يب ىي سب ٍا يپي ډي ٙمبٍوي .سمَيىبر كَٽشي ثَاي ؿىیه ٽًىٽبوي ثَ إبٓ اٝڄ ٙمبٍٗ ٙبډڄ ځٌاٙشه ََ ډیچٍ ىٍ ًٍٕام َبي ډو ًٛٞسوشٍ ډٚجټ ي يب ٵَي ٽَىن ٕىؼبٷ څجبٓ ىٍ ډٺًا ي ٍيي يټ ه ،٤ي اوياهشه ډىؼًٷ ىٍ ٕیڈ َب يب دََُبي ٙی ٍٚدبٻ ٽه إزَ .مـىیه ډٖیَ كٖي ٙىًايي ډي سًاوي ىٍ ػُز سٺًيز ٙمبٍٗ ثیىبيي ثپبٍ اٵشي. ثَاي ايه ٽبٍ َمِډبن ثب سًػٍ ٽًىٻ ٍيي اٙیبء ،سٮياى ََ ډؼمً٭ٍ ثب َ١ثٍ َبيي ٽٍ وًاهشٍ ډي ًٙى ډٚو ٜډي ځَىى .ٽًىٻ ډمپه إز ثَاي ََ ٝيا ٭الډشي ثڂٌاٍى ي ثٮي آن ٭اليڈ ٍا ثٚمبٍى .يب ايىپٍ ىٍ ٽًىٻ اُ َ٥يٸ سمَيىبر كَٽشي دبيٍ ٙمبٍٗ ٍا ثًػًى آيٍيي ،ډظال ثٍ اي ثڂًيیي ٍٕ :ثبٍ ٽٴ ثِوي ،ؿُبٍ ثبٍ ثذَى ،ىي ثبٍ ٍيي ډیِ َ١ثٍ ثِوي ي... -7ثبُٙىبٕي ډؼمً٭ٍ اٙیبء :ٽبٍر َبيي ثب دًڅټ َبي ٍوڂي ،ثبُيُبي ىيډیىً ،يٍٷ َبي آډ ًُٙي ،اٙیبء ياٹٮي ،سبثچًَبي وميي ،سوشٍ َبي ډٲىب٥یٖي ،ٽشبثـٍ َبي ٍيب١یبرَ ،مٍ ي َمٍ اثِاٍ ثٖیبٍ ډىبٕجي ىٍ ػُز سًٕٮٍ ډٶبَیڈ ډؼمً٭ٍ َبي ا٭ياى وِى ٽًىٻ َٖشىي. 88  -8سَست ي ٍياث ٤ٽمي :يٹشي ٽًىٻ ٙمبٍٗ ٍا يبى ډي ځیَى ،اُ اي ًٕاالسي و٪یَ :ؿٍ ٭يى ثٮي اُ 6ډي آيي؟ يب ٭يى ٹجڄ اُ دىغ ؿیٖز يب ٭يى ثیه 2ي 4ٽياډٖز ،ثٮمڄ آيٍيي .ي ویِ اُ اي ثوًاَیي ٽٍ ډظال ايڅیه يب آهَيه ي ًٕډیه ؿیِ اُ يټ َٕي ؿیَِب ٍا وٚبن ىَيٕ .بيَ سمَيىبر اوياٌُ ځیَيُبي ٽمي و٪یَ و٪یَ ٹي ،يُن ،ٱچ٪زٍ ،وڀ ،كؼڈ ي يب ُيَ ي ثمي ٝيا ٍا ډي سًان ىٍ اثٮبى ډوشچٴ ىٍ ايه ُډیىٍ اوؼبڇ ىاى. -9ثبُٙىبٕي ثَٞي ا٭ياى :ٽًىٻ ثبيي يبى ثڂیَى ٽٍ ًٍٝر ٍٹمي ا٭ياى ډبوىي 7 ،ي 8ي 3ي ویِ ًٍٝر كَيٵي آوُب ،ډبوىي َٶزَٚ ،ز ي ٍٕ ٍا ثبُٙىبٕي ٽىي ،ي َمـىیه ثٍ او٦جبٷ ي يڂبوٍ ٕبُي ٵَډُبي وًٙشبٍي ثب ومبىَبي ځٶشبٍي ویِ ثذَىاُى .ثَاي ٽًىٽي ٽٍ يټ ٭يى ٍا ثب ٭يى ىيڂَ ډوچً ٣ډي ٽىي ډي سًاویڈ اُ ٍوڀ ٍاَىمب إشٶبىٌ ٽىیڈ ،ډظال ىوياوٍ َبي ٍ 3ا ٕجِ ي ىوجبڅٍ اٗ ٍا ٹَډِ ٍوڀ ٽىیڈ .ٽًىٻ ٍا ياىاٍيڈ ََ ٙمبٌٍ ثب ډؼمً٭ٍ اٙیبء ډٖبيي آن ػًٍ ٽىي .ثَاي ايه ډى ًٍ٪٭اليڈ ثَييٌ ٙيٌ اُ ٽبٱٌٕ ،مجبىٌ ،ومي ،ي ډؼمً٭ٍ َبيي اُ اٙیبء ډوشچٴ ډي سًاوي ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ځیَى. -10ا٭ياى ډىش٪ڈ :ا٭ياى ي وٺَ ٍ٦بي ډٖبيي ََ ٭يى ٍا ډي سًان ىٍ ََ ٕ َ٦ثَاي ٵُمیين ََ ٭يى ي وٖجشُبي آوُب ثٍ يپييڂَ ثپبٍ ثَى. 89  -11اوياٌُ ځیَيٍ :يوشه آة ،ډبٍٕ ،ووًى ،اُ يټ َ٩ٳ ثب اوياٌُ ي ٙپڄ هب ٛثٍ َ٩ٵي ثب ييْځیُب ي ډشٶبير ،ثٍ ٽًىٻ ىٍ ٍٙي ډٶبَیڈ ٕىؼ٘ ٽمټ ډي ٽىي .ثَآيٍىَبي ٽمي، إشٶبىٌ اُ دیمبوٍ َب ،ي ٹَاٍ ىاىن اػِاء ىٍ يټ ٽڄ ډي سًاوي ىٍ ايه وً ٫سمَيىبر ډًٍى وَ٪ ٹَاٍ ځیَى. -12ډیِان اىٍاٻ :ٽبٍثَى سبؿیٖشًٕپًح يب ٽبٍسُبي آډًُٙيٍ ،يٙي إز ٽٍ ىٍػٍ ثبُٙىبٕي اٙیبء ،٭اليڈ ٭يىي ي آځبَي ثٍ ياٹٮیبر ٭يىي ٍا ٵِيوي ډي ثوٚي. سبؿیٖشًٕپًح ډٮچڈ ٕبهشٍ ډي سًاوي ثٍ ايه َٝٳ ثًػًى آيي ٽٍ ا٥ال٭بر الُڇ ٍيي ٥چٸ ٙٶبٳ ٹَاٍ ىاىٌ ډي ًٙى ي ثٮي ثب ثَيين آن ثٍ ًٍٝر ٹ٦ٮبر ٽًؿټ ىٍ دَيّٽشًٍ ډوًٛٞ آن ٹَاٍ ىاىٌ يڈ ًٙى .ډٮچڈ ثب دًٙبوين ٭يٕي دَيّٽشًٍ سًٕ ٤يټ ٝٶلٍ ډٺًا ،ډ٦چت ډًٍى وٍ َ٪ا ثَاي ډير ُډبن ٽًسبَي ٍيي دَىٌ ډي اوياُى .ثييه سَسیت اُ دَيّٽشًٍ ډي سًان ثٍ ػبي سبؿیٖشًٕپًح إشٶبىٌ ٽَى (څَوَ ي ييًٍ.)1970 ، -13ٽ بٍر َبي ثبُي :اُ يٍٷ يب ٽبٍر َبي ثبُي ډي سًان ىٍ ػىجٍ َبي ډوشچٴ آډًُٙي ډٶبَیڈ ٙمبٍٗ ًٕى ثَى .ډَست ؿیين ٽبٍر َب ثَ كٖت َ٥ف َب ي سًاڅي ٭يىي ،ػًٍ ٽَىن يټ ٽبٍر ثب ٽبٍر َبي ىيڂَ ثَ كٖت سٮياى َ٥ف ،ٽڈ ي ُيبى ٽَىن سٮيى هبڃ َب ،ي ثبُٙىبٕي َٕي ٬سٮياى هبڃ َبي ََ ًٕي اُ ُډٌَ سمَيىبسي إز ٽٍ ثب يپيٕشٍ اُ ايه ٽبٍر َب ډي سًان اوؼبڇ ىاى. 90  -14ٽبٍر َبي ډٖبيڄ ثَييٌ ٙيٌ :اُ ډٺًا ٽبٍر َبيي ثٖبُيي ٽٍ ٍيي ََ ٽياڇ ډٖبيچي ٍاػ ٬ثٍ ػم ،٬سٶَيٸَ١ ،ة ي سٺٖیڈ وًٙشٍ ٙيٌ ثبٙي ََ .ٽبٍر ٍا ًٍ٥ي اُ يٕ ٤ثجَيي ٽٍ ًٍٝر ډٖبڅٍ ىٍ يټ سپٍ ي ػًاة آن ىٍ ٹ٦ٮٍ ىيڂَ ثبٙي ََ .ٽبٍر ٍا ًٍ٥ي اُ يٕ ٤ثجَيي ٽٍ ًٍٝر ډٖبڅٍ ىٍ يټ سپٍ ي ػًاة آن ىٍ ٹ٦ٮٍ ىيڂَ ثبٙي .سمبڇ ٽبٍر َب ثبيي ثٍ ولًي ثَييٌ ٙيٌ ثبٙي ٽٍ ََ ځبٌ ٵَاځیَ ثوًاَي دبٕن ډٖأڅٍ ٍا دیيا ٽىي ،سىُب دبٕن ياٹٮي ََ ډٖأڅٍ – ٽٍ ىٍ سپٍ ډٺًاي ىيڂَي إز – ٙپڄ ٽبډڄ ي ډى٪ڈ ٍا ثًػًى آيٍى. -15اوؼبڇ ٭مچیبر ثب وًاهشه َ١ثٍٍ :ياث ٤ا٭ياى ٍا ډي سًاویي ثب ُىن َ١ثٍ َبئي ثَ يي ډیِ ډٚو ٜٽىیي ،ي يب ٽًىٻ ٍا يا ىاٍيي ٽٍ هًى ايه ٽبٍ ٍا اوؼبڇ ىَي .ايه ٽبٍ ؿًن ثب سچٶیٸ كًآ ٭٢الوي ي ٙىًايي ًٍٝر ډي ځیَى ،ثب٭ض سٺًيز يبىځیَي ا٭ياى ډي ًٙى. -16سٺًيز ػىجٍ ٙىًايي :ىٍ ثٮ٢ي اُ ٽًىٽبن يٹشي وشبيغ ي ٭مچیبر ډَثً ٣ثٍ ا٭ياى ثیبن ډي ًٙى ،ثچىي ځٶشه ايه ډًاى ىٍ سٺًيز يبىځیَي آوبن ډًطَ ډي اٵشي. ٙ -17مبٍٓ َ٩يٳَ٩ :ٵُبيي ٍا آډبىٌ ٽىیي ،ډظال ؿىي إشپبن ي ََ ٽياڇ ٍا ثب ٙمبٌٍ اي ډٚو ٜٽىیي .ثٍ ٽًىٻ ثڂًيیي ىٍين ََ َ٩ٳ ٍا ثَ كٖت ٙمبٌٍ اي ٽٍ ىاٍى ثب ؿیَِبيي ډظڄ ىٍ ثَ٦ي ،ډٌَُ ،ىځمٍ ،دیؾ ي يب دًڅټ دَ ٽىي. -18دبٍٻ ٽَىن ٹ٦ٮبرٍ :يي يټ ٝٶلٍ ثٍِٿ ډٺًا ومًىاٍي اُ يټ سًٹٶڂبٌ سَٕیڈ ٽىیي ،ي ََ ٹٖمز اُ ډلڄ دبٍٻ ډبٙیه َب ٍا ثب سٮياىي وٺ ٍ٦ثٍ ػبي ٙمبٌٍ ډٚو ٜومبيیي .آوڂبٌ 91 ډ بٙیه َبي ٽًؿپي ٽٍ ََ ٽياڇ ٙمبٌٍ هبٝي ىاٍوي ثٍ ٽًىٻ ثيَیي سب ىٍ ډلڄ ٝلیق هًى دبٍٻ ٽىي. -19ډُبٍسُبي كٖبثي إبٕي :وبسًاوي يبىځیَي ٽًىٻ ىٍ كٖبة ثبيي سًػٍ ثٍ اهشالالر إبٕي يي ىٍ ٵَآيىيَبي يبىځیَي ډًٍى اٍُيبثي ٹَاٍ ځیَى .ثىبثَايه يټ ثَوبډٍ آډِيٙي ثبيي سًػٍ هً ى ٍا ىٍ ىٍػٍ ايڃ ٍيي وٺبيٞي ىٍ كی ٍ٦ٽالډي ،ٵ٢بيي ،اىٍاٽي ،يب ٭ًاډڄ كبٵٍ٪ ډٮً٦ٳ ٽىي .آوڂبٌ وٺ ٜډُبٍر َبي إبٕي كٖبة ٍا ىٍ ثَوبډٍ ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىَي .ايه ډُبٍر َب ٙبډڄ ػم ،٬سٶَيٸَ١ ،ة ،سٺٖیڈ ،ٽَٖ ا٭ٚبٍي ،ٽَٖ ډشٮبٍٵي ي ىٍٝيَب ثبٙي. كييى 56٭مڄ إبٕي ىٍ ََ يټ اُ ؿُبٍ ٭مڄ اٝچي يػًى ىاٍى ٽٍ الُڇ إز ٽًىٻ ىٍ آوُب ډُبٍر يبثي .ىٍ ايىؼب ا٭مبڅیپٍ ثٍ 1ډَثً ٣ډي ًٙى ډبوىي ( ،)3 + 1 ; 4ي َ١ة ََ ٭يى ىٍ هًٍى ډبوىي ( )3 × 3 ; 9كٌٳ ٙيٌ إز .ډظبڅُبيي ىٍ ايه ډًٍى ډي سًاوي)3 + 4 ; 7( :؛ ()9 – 5 ; 4؛ ()3 × 7 ; 21؛ ( )18 :6 ; 3ي ډٚبثٍ آوُب ثبٙي .ىٍ ډُبٍر يبثي ٭مڄ ػم ٬ثٍ ٭ىًان ډظبڃ 81٭مڄ ډٖشٺڄ يػًى ىاٍى ٽٍ ٙبډڄ ( )1 + 1 ; 2سب )9 + 9 ; 18إز .څپه اُ آوؼب ٽٍ سؼَثٍ وٚبن ىاىٌ إز سٮياى ٹچیچي اُ ٽًىٽبن َٖشىي ٽٍ اډپبن ىاٍى ىٍ ػمََ ٬ ٭يى ثب ٭يى ( 1ډظال )5 + 1 ; 6ي يب ػم ََ ٬٭يى ثب هًىٗ (ډظڄ )2 + 2 ; 4ثب اٙپبڃ ډًاػٍ ًٙى .اُ ايىَي ىٍ ٭مڄ ػمَ ٬ڈ ؿىبوـٍ ايه ٭مچیبر كٌٳ ًٙى ،ډؼمً٭ب 56٭مڄ ثبٹي ډي ډبوي ٽٍ ثب آډًهشٍ ًٙى .ثَاي ىيڂَ ډلبٕجبر كٖبثي ویِ ؿًن سٶَيٸَ١ ،ة ي 92 سٺٖیڈ ویِ ثيين ىٍ و َ٪ځَٵشه ٍياث ٤ډَثً ٣ثٍ 1ي ا٭مبڃ ََ ٭يى ثب هًى 56 ،٭مڄ إبٕي ثبٹي ډي ډبوي. ٽًىٻ وبسًان ىٍ ُډیىٍ يبىځیَي ٽَٖ ډشٮبٍٵي ،ډبوىي ىيڂَ ډُبٍسُبي كٖبة الُڇ إز ووز سؼَثیبسي ثب ډًاى ډچمًٓ ي اډًٍ ٭یىي ىاٙشٍ ثبٙي آوڂبٌ ثٍ اډًٍ ًَىي ي ٽبٍ ىٍ ٕ٦ق ومبىَبي ٭يىي ثذَىاُى .اٙیبء ي ډًاىي ٽٍ ثشًان آوُب ٍا ثٍ ٹ٦ٮبر ي اػِاء ډٖبيي ٹٖمز ٽَىٌ ي ثب ٽىبٍ َڈ ٹَاٍ ىاىن اػِاء ،ٽڄ آن يب ٙپڄ ٽبډڄ آوَا ٕبهز ثٍ يبىځیَي ٽَٖ ي ٍياث ٤اػِاء ډٖبيي ىٍ ٽَٖ ٽمټ ډي ٽىي. ٕ -20بيَ كیَ ٍ٦بي ډَثً ٣ثٍ كٖبة :ٽًىٽبویپٍ وبسًاوي ىٍ كٖبة ىاٍوي ،ډٮمًال ىٍ ٕبيَ ُډیىٍ َب ویِ ىاٍاي ډٚپالسي َٖشىي .ډًاى آډًُٙي ثو ًٛٞي ویِ َ٥كُبيي الُڇ إز سب ډٶبَیڈ ُډبن ،ػُز ي ثٮي ،وٺ ٍٚهًاويٙ ،ىبهز ه ٣ً٦ډوشچٴ ي هًاوين څًكٍ َب ي ډٶًُڇ دًڃ ٍا ىٍ آوُب ايؼبى ٽَى. -21ػُز يبثي :ايه وً ٫كَٽبر ثَاي ٽمټ ثٍ ٽًىٻ ىٍ ٵُمیين ډٶبَیڈ ٙمبڃ ،ډَٚٷ، ػىًة ي ډٲَة ٍيي يټ وٺَ٥ ٍٚاكي ډي ًٙى .ډي سًاویي ىايٌَ ثٍِځي ٍيي ُډیه سَٕیڈ ٽىیي .ؿُبٍ ػُز اٝچي ٍا ٍيي ايه ىاٌٍ ىٍ وٺب ٣ډىبٕت هًى ډٚو ٜومبيیي .دٔ اُ آوپٍ ٽًىٻ ىٍ ډَٽِ ىايٌَ ٹَاٍ ځَٵز ثٍ ىٕشًٍ ډٮچڈ ىٍ ػُبر ډوشچٴ كَٽز ډي ٽىي. 93 ُ -22ډبن :ډٮمًال ىٕشیبثي ثٍ ډٶًُڇ ُډبن ثَاي ثٖیبٍي اُ ٽًىٽبن وبسًان ىٍ يبىځیَي ډٚپڄ إز .ثَاي ايه ٽًىٽبن الُڇ إز ٽٍ اُ يټ ثَوبډٍ ډى٪ڈ ػجَاوي َمَاٌ ثب سمَيىبر إشٶبىٌ ًٙىٕ .ب٭ز َبي ډٮمًڅي ي يب ډٮچڈ ٕبهشٍ ٍا ډي سًان ثَاي آډًُٗ ايه ډُبٍر ثپبٍ ثَى .ډٮچڈ ډي سًاوي هًى ثب إشٶبىٌ اُ يټ ٝٶلٍ ٽبٱٌ ي ٭ٺَثٍ َبي ډٺًاييٕ ،ب٭شي ثب ٙمبٌٍ َبي يا١ق سُیٍ ٽىي .سًاڅي ي سَسیت آډًُٗ ډٶًُڇ ُډبن ثب إشٶبىٌ اُ ٕب٭ز ډي سًاوي ډظال ثٍ ايىًٍٞر ثبٙيٕ )1( :ب٭ز (ٕب٭ز )1؛ ( )2ویڈ ٕب٭ز ()4/30؛ (ٍ )3ثٕ ٬ب٭ز (ٕب٭ز )7/15؛ ( )4ٵًاٝڄ 5ىٹیٺٍ اي (ٕب٭ز 2/25ىٹیٺٍ)؛ ( )5ثٍ ٕب٭ز ...ډبويٌ ي يب اُ ٕب٭ز ... ځٌٙشٍ؛ ( )6ٵًاٝڄ ىٹیٺٍ؛ ي ( )7طبویٍ َب .ػييڃ ثَوبډٍ َبي سچًيِيًن يب ٕب٭ز ىٍٓ ٍيُاوٍ ډي سًاوي ىٍ اٍسجب ٣ثب ُډبن ي آډًُٗ آن ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ځیَى. -23دًڃ :إشٶبىٌ اُ دًڃ ي ډًٹٮیز َبي ياٹٮي ٍيٙي ډىبٕجي إز ٽٍ ډي سًاوي ىٍ آډًُٗ ياٹٮیبر ٭يىي ىٍ ثَهي اُ ٽًىٽبن ډًطَ ثبٙي .ايؼبى ٵَٝز َبيي ثَاي هَيي ي سى٪یڈ اػىبٓ ثَ كٖت ٹیمز آوُب ي ٽىبٍ ځٌاٙشه ثُبء ََ ٽياڇ اُ اػىبٕي ٽٍ ٹیمز َبي ډٞٚوي ىاٍوي ىٍ ايه ډًٍى ًٕىډىي إز .سمبڇ ايه ٵٮبڅیز َب َٙاي٦ي ثٍ يػًى ډي آيٍوي ٽٍ ىٍ آن ٽًىٽبن ډي سًاوىي ثٍ يبىځیَي كٖبة ىٕز يبُوي. -24دیمبوٍ ٽَىن :دیمبوٍ َب ي ډٺیبُٕبي كٺیٺي اوياٌُ ځیَي ثبيٖشي ػُز اٍايٍ ډٶًُڇ اوياٌُ ځیَي ثپبٍ ثَىٌ ًٙى .دیمبوٍ َبي ویڈ څیشَي ي – څیشَي ،وٞٴ ځبڅه ،دًوي ( 450ځَڇ)، 94 ٽیچً ي ویڈ ٽیچًٕ ،یَ ي ډظٺبڃ اډپبن آډًُٗ اوياٌُ ځیَي ي ویِ وٚبن ىاىن ٍياث ٤اوياٌُ ځیَي َب ٍا ٵَاَڈ ډي ٕبُوي. ًقص ٍالذیي دررفغ اختالتت یادگیزی کَدکاى ؿڂًوٍ ياڅييه ډي سًاوىي دیَٚٵز ٽًىٽبن هًى ٍا ثَاي هًاوين ٵَاَڈ آيٍوي؟ -1هبوٍ ٍا ىٍ ػًي ٽٍ ٹبثڄ إشَاكز ي آٍاډ٘ ثبٙي وڂُياٍي ٽىیي سب ٽًىٻ هًى ٍا ډُڈ ي ىيٕز ىاٙشىي كٔ ومبيي. -2ثٍ ٽًىٽبن سمَيه َبي ٵَايان ثيَیي ي آوُب ٍا ثٍ ثبٯ يك٘ ،آس٘ وٚبوي ،ډٍِ٭ٍ ي وٺب٣ سبٍيوي ثجَيي. -3٭الٹٍ ډىي ثٍ ډيٍٍٕ ي ٵٮبڅیشُبي ډيٍٍٕ اي اي ثبٙیي. -4ثٍ ٽًىٽبن ٵَٝز ىَیي ٽٍ ىٍ ډًٍى هًى ي آوـٍ ثَايٚبن ػبڅت سًػٍ إز ٝلجز ٽىىي. -5ثٍ ٕئًاالر ٽًىٻ هًى ثٕ ًٍ٦بىٌ ي َٝيق دبٕن ىَیي. -6ٽًى ٻ هًى ٍا ثوبَ َ٥ىََب (ډٮچًډبس٘) سمؼیي ٽىیي. -7ثب ٕذَىٌ ډٖئًڅیز ثٍ ٽًىٻ هًى ىٍ اي كٔ إشٺالڃ ٍا دَيٍٗ ىَیي. -8ٽًىٻ هًى ٍا ثَاي ډٮبَٙر ثب ٕبيَ ٽًىٽبن سًٚيٸ ومبيیي. ٕ -9ٮي ٽىیي سًػٍ ٽًىٻ هًى ٍا ثٍ ؿیَِبيي ٽٍ ثبيي ډًٍى سًػٍ ٹَاٍ ىَي ػچت ومبيیي. 95  -10ثٍ ٽًىٻ هًى إبډي ٝلیق اٙوب ٛي اٙیبء ٍا ثیبډًُيي ي اي ٍا ثَاي ډٮبَٙر ثب ډَىڇ ي يب ٍٵشه ثٍ ػبيي ٽمټ ٽىیي. -11ثڂٌاٍيي ٽًىٻ ٙمب ٍا ىٍ كبڅیپٍ ثب ٭الٹٍ ؿیِي ٍا ډي هًاویي ثجیىي. -12څًاُډي ډبوىي آوـٍ ىٍ ډيٍٍٕ ډًػًى إز اُ ٹجیڄ ٽبٱٌ ،ٹیـي ،همیَ ي څًاُڇ وٺبٙي ي ٱیٌَ ٍا ثَاي ٽًىٻ ٵَاَڈ ٽىیي. -13اَٝاٍ ىاٙشٍ ثبٙیي ٽٍ ٽًىٻ ثياوي ؿڂًوٍ ىٕشًٍار ٍا دیَيي ٽىي ي ثٍ آن ىٹز وبيي. -14ثٍ ٽًىٻ هًى وٚبن ثيَیي ٽٍ ٽشبة سىُب ٍاٌ إشٶبىٌ ثَاي هًاوين ویٖز ثچپٍ اُ ٍيُوبډٍ ًٍٝر ٱٌا (ډىً) وبډٍ ،٭الئڈ ٍاَىمبئي ي ٍاوىيځي ي ٱیٌَ ویِ ډي سًان ثَاي هًاوين إشٶبىٌ ومًى. -15دیَٚٵز ٽًىٻ هًى ٍا ىٍ ډيٍٍٕ ثيين ايىپٍ اُ اي ََ ىٹیٺٍ ىٍ ډًٍى ٵٮبڅیز َبي٘ ٕئًاڃ ومبيیي سٮٺیت ٽىیي. -16يټ ٍيُوبډٍ ٍيُاوٍ ٍا ثٍ ًٍ٥سُیٍ ٽىیي. -17ٽًىٻ ٍا ىٍ اوشو بة ثَوبډٍ َبي ډشٮبىڃ ثب سلٞیڄ ي سٶَيل٘ ىٍ ډًٍى ثَوبډٍ َبي سچًيِيًنٍ ،اىيًٕ ،یىمب ي ٽشبثُب ٽمټ ٽىیي. -18ثَاي ٽٖت ا٥ال ٫ىٹیٸ اُ دیَٚٵز ٽًىٻ هًى ىٍ ثٖیبٍي اُ ايٹبر اُ ډيٍٍٕ اٗ ثبُىيي ٽىیي. 96  -19ثَاي ٽًىٻ هًى يټ ٽبٍر ٭ً٢يز اُ ٽشبثوبوٍ ثڂیَيي ي اي ٍا سًٚيٸ ثٍ إشٶبىٌ اُ آن ومبيیي. -20ثَاي ډ٦بڅٮٍ ٽًىٻ ډلڄ ٕبٽشي ٵَاَڈ آيٍيي. -21ثَاي ا٥میىبن اُ ٕالډشي ٽًىٻ هًى َمی ٍٚاي ٍا سلز ٽىشَڃ (ؿټ آة) دِٙپي ٹَاٍ ىَیي. 97 ًتیجِ : اُسؼَثیبر وًٙشٍ ٙيٌ وشیؼٍ ځَٵشٍ ډي ًٙىٽٍ ډًٖيڅیه اډَ ىٍٽًٍٚياٵَاىػبډٮٍ ََٽياڇ ثٍ ٥ج ٬وٺ٘ هًىثبييٕٮي ىٍٽبَ٘ ٭ًاډڄ ايؼبىاهشالالر يبىځیَي ٽىىي ايه ٭ًاډڄ ډمپه إز اٍطي،ٹجڄ يكیه ثبٍىاٍي يثٮيثبٍىاٍي،ثیمبٍي َب يكًاىص يډلی٦ي يآډًُٙي ي...ثبٙىي. ٍٕبوٍ َب يٙیًٌ َب ي ا٥الٍٕ ٫بوي ثبييثٍ ځًوٍ اي ثبٙىيٽٍ ايڅیبءيىٕز اويٍٽبٍان آډًُٙي آځبَي َبي الُڇ ٍا ىٍػُز ٽم ټ ثٍ ٍٵ ٬ايه اهشالالر ىاٙشٍ ثبٙىييثبسًػٍ ثٍ ايه ٽٍ ىٍََٽالٓ ثیه 3سب32ىٍٝيٙبځَىان ىاٍاي وً٭ي اُاهشالالر يبىځیَي َٖشىيڅِيڇ سًاومىيٕبُي ډٮچمبن ىٍػُز آٙىبيي ثب ٙیًٌ َبي يبىىَي يٕبُډبويَي ٵٮبڅیز َبي ډىبٕت ثَاي آوجَاي ٵَاځیَان ىاٍاي اهشالڃ اَُ٥يٸ ځٌاٙشه ياكيَبي ىٍٕي ٽبډالډَسج٤ ىٍډَاٽِىاوٚڂبَي ٵََىڂیبن يثَوبډٍ ٍيِي ىيٌٍ َبي آډًُٙي ٽبٍثَىي ٽًسبٌ ډير ثَاي ٙبٱچیه ٙيييا اكٖبٓ ډي ًٙى. آډًُځبٍاوي ٽٍ ثٍ ډُبٍر َبي ٍٵ ٬اهشالالر يبىځیَي ډٖچَٖ ٤شىيىٍٽالٓ ډًٵٸ سَوييايه ٍاَجَىَبىٍآډًُٗ ٭میٸ ثٍ ىيڂَٙبځَىان ٭بىي َڈ ٽبٍثَىىاٍوي. وشبيغ سمبڇ سلٺیٺبر يسؼبٍة ىٍايه كًٌُ ثَڅِيڇ ٽبٍثٖز ٍاَجَىَبي ٍٵ ٬اهشالالر يبىځیَي ىٍٽالٓ َبي ىٍٓ ډوًٝٞبىٍىيٌٍ ي اثشيايي سبٽیيىاٍوي. 98 هٌاتغ ٍ هأخذ: -1سجَيِي ،ډ٦ٞٶي ي ډٮًٞډٍ ډًًٕي ،1375 ،آُډًن دیَٚٵشٍ اىٍاٽي – ثىیبيي ډبٍيبن ٵَإشیټ ،سٚوی ٜي ىٍډبن .سَُان ،اوشٚبٍار ٵَايان. ٕ -2یٴ وَاٹي ،ډَيڈ ي ٭ِر اهلل وبىٍي ،1368 ،اهشالالر يبىځیَي ،سَُان ،اوشٚبٍار اډیَ ٽجیَ. -3اڅُیبٍي ،٭جبٓ . 1371 ،ثٍَٕي وٺ٘ ٭ًاډڄ ٍيان ٙىبهشي ىٍ ثَيُ وبٍٕبهًاوي ىاو٘ آډًُان ىيٌٍ اثشيايي َُٙسَُان .ىاوٚپيٌ ٭چًڇ سَثیشي ي ٍيان ٙىبٕي ىاوٚڂبٌ ٭الډٍ ٥جب٥جبيي .سَُان. -4كبػي اڅٴ هبوي ي اڅُیبٍ سَٽمه ،1373 ،ثٍَٕي ييْځیُبي ٍيان ٙىبهشي ٽًىٽبن ډجشال ثٍ وبسًاوبيُبي يبىځیَي ىٍ ډٺبيٍٖ ثب ٽًىٽبن ٭بىي (دبيبن وبډٍ) ،سَُان ،ىاوٚڂبٌ ٙبَي. -5كٖیه ډَييبن ،1375 ،ډیِان ٙیً ٫وبسًاوبيُبي يبىځیَي ىٍ ډیبن ىاو٘ آډًُان َُٙ ډُٚي ،ىاوٚپيٌ ٭چًڇ سَثیشي ىاوٚڂبٌ ډُٚي. -6ىالٽبسً ،ٽبٍڃ ،1370 ،ىًٙاٍي َبي ځٶشبٍي ي هًاوين ىٍ ٽًىٽبن ،سَػمٍ ډلميٍ١ب ٵشبكي ،سَُان ،اوشٚبٍار ډب. 99  -7سجَيِي ،ډ٦ٞٶي1378 ،؛ ىٍډبن اهشالالر ىيپشٍ وًيٖي ،سَُان ،اوشٚبٍار ٵَاٍيان. -8سجَيِي ،ډ٦ٞٶي1378 ،؛ ىٍډبن اهشالالر ٍيب١ي ،سَُان ،اوشٚبٍار ٵَاٍيان. -9ٵَيبٍ ،ٵََبى ي اٽجَ ٍهٚبن ( )1363وبسًاویُبي يبىځیَي ،ؿبح ايڃ ،سَُان ،و َٚډیشَا. -10ػَاڅي ياالٻ ي ډټ الٵچیه ( )1980وبسًاوبيُبي يبىځیَي ،سَػمٍ سٺي ډىٚي ًٕ٥ي، ( .)1369ډُٚي ،و َٚإٓشبن ٹيٓ ًٍ١ي. َ -11بالَبن ي ٽبٵمه ( )1988ٽًىٽبن إشظىبيي ،سَػمٍ ډؼشجي ػًاىيبن ()1371 ډُٚي ،و َٚإٓشبن ٹيٓ ًٍ١ي. -12آُاى ،كٖیه؛ ٙ ،1365یً ٫ي ٭چڄ وبسًاویُبي يبىځیَي ىٍ ډیبن ىاو٘ آډًُان. 100