صفحه 1:
پاورینت فارسی نهم درس
درسنامه درس درس دوم
شعر پرواز نیما پوشیج ...
ومعنی شعر و آرایه های ادبی 7"
تعداد اسلاید :۲۱
صفحه 2:
درسنامه درس درس دوم
شعر پرواز نیما یوشیج)
ومعنی شعر و آرایه های ادبی
تهیه و تدوین محمد فایق مجیدی شهریورماه 1402
تعداد اسلاید :21
صفحه 3:
8
ابیت اول:
- لا در پیله تا به کی» در خویشتن تنی؟
- پرسید کرم راء مرغ از فروتنی
- معنی: مرغ با فروتنی از کرم پرسید: تا کی
در پیله خودت میمانی و تا میبافی؟
PAY
yp
SS
7 - »
/ ۲ | 0
1
صفحه 4:
5 محمد فآ يق مجيد se
y ae majidi vee &
لابيت دوم:
لا تا جند منزوىء در كنج خلوتى؟ -
در بسته تابه کی. در محبس تنی؟ -
معنی: تا کی میخواهی گوشهگیر و در کنج -
خلوت خودت باشی؟ تا کی در زندان بسته
تن (پیله کرم ابریشم) میمانی؟ لد 7
(25) in Sis (
صفحه 5:
8
لابیت سوم:
- لآ در فکر رستنم -پاسخ بداد کرم-
- خلوت نشستهام زین روی. منحنی
7 معنی: کرم پاسخ داد: من در فکر رها شدن
هستمم. به همین دلیل به حالت خمیده در
پیله خودم خلوت کرده و نشستهام. ۶
aa, 5
3
Lape
۲
2 tp://paadars.looksfile.ir. ۰ ۰
صفحه 6:
: عي محمد فایة بق مجیدی
@fayihg. majidi &
ابیت چهارم:
۳ همسالهای من پروانگان شدند
جستند از این قفس. گشتند دیدنی
معنی: هم سن و سالهای من پروانه شدند.از
این قفس پرواز کردند و رفتند و دیدنی و
»
2
2
—_—
4
itp://paadars.looksfile.ir ee حك وی
Lak
>
۱
صفحه 7:
8
ابیت پنجم:
Ll - در حبس و خلوتم. تا وارهم به مرگ
- یا پر برآورم. بهر پریدنی
- معنی: من در زندان و تنهایی نشستهام تا
بمیرم و با پر و بالی برای پرواز درآورم و 3
پروانه شوم. 7
۲
2 tp://paadars.looksfile.ir. ۰ ۰
صفحه 8:
8
ابیت ششم:
- لا اینک تو را چه شد. کای مرغ خانگی
کوشش نمی کنی. پری نمیزنی؟
مع اكدون او مرع ی
oro! است كه هيج تلاشى نم ىكنى و يرواز
نمی کنی؟ ۳۳
ys
> نیت itp://paadars.looksfile.ir © .
صفحه 9:
0
لانكته هفتم:
- لا شعر برواز (در بيله تا به كى بر خويشتن تنى)
اثر نيما يوشيج شاعر معاصر ايرانى و يكى از
مشهورترين اشعار يرواز است. اين شعر به لحاظ
ساختارى مشابه به غزل بوده ولى محتوايى قطعه
مانند دارد. مضمون كلى شعر اجتماعى است و
شاعر از نمادهای مختلفی در آن استفاده کردغ3:
(7 ipwpandans ookehle 99
صفحه 10:
y @fayihg. majidi
ابیت اول
= در پیله تا به کی بر خویشتن تنی
3 پرسید کرم راء مرغ از فروتنی
- معنى: مرغ با تنبلى از كرم برسيد. تا كى در خانه (ييله) تار مىبافى؟
- لغات و اصطلاحات:
پیله: بعفظهای که نوزاد برخی حشرات دور خود میتند
7 تنی: تنیدن, تار بافتن کرم ابریشم یا عنکبوت
۰ فروتنى: ذر اين جا مراد «کم کاری و تنبلی مرغ» است.
نکات دستوری:
مرغ نهاد مصرع دوم است.
«را» به معنی «از» است بنابراین کرم نقش متقمی میگيرد.
a itp://paadars.looksfile.ir وت ١
صفحه 11:
y @fayihg. majidi
rego call
تا چند منزوی در کنج خلوتی
5 در بسته تا به کی در محبس تنی
- معنى: اى كرم تا جه وقت در كنج تنهايى كوشه نشينى اختيار میکنی و از مردم
كناره مى كيرى؟ نا جه وقت اسير جسم خاكى خود هستى؟
۰ لغات و اصطلاحات:
3 منزوی: آن که از مردم کناره گیرد
3 دربسته: حبس شده. زندانى
- محبس تن اضافه تشبیهی بلیغ است, 2
0 ورق بزنيد itp://paadars.looksfile.ir 9
صفحه 12:
oe
سوم: Coll
در فکر رستنم پاسخ بداد کرم -
خلوت نشسته ام زین روی منحنی -
- معنی: کرم پاسخ داد. در فکر رهایی و پرواز میباشم.
به این خاطر خلوت و sone ee ee
شدم) رستن یعنی دل کندن از دنیا و پرواز آ
مراد است.
«( ار او 10 )
صفحه 13:
y Grayio- sail
لآبيت جهارم:
3 هم سالهای من پروانگان شدند
۹ جستند از این قفس. كشتند ديدنى
- معنی: هم سن و سالان من به پروانه مبدّل شدند و از اين قفس (پیله) رهایی
بافتنه و نماشایی شدند.
- لغات و اصطلاحات:
دیدنی: تماشایی
11 itp://paadars.looksfile.ir sun de
صفحه 14:
2
y @fayihg.majidi
ابیت پنجم:
در حبس و خلوتم تا وارهم به مرگ
پا پر بر آورم بهر پربدنی
مج درازتدان تن حود خلوت اختثاز كردم ذا مرک رها یو
خلاصی یابم با منتظرم پر در آورم و با شایستگی پرواز کنم.
لغات و اصطلاحات:
VY
۲6 وارهم: وارستن. رها شدن. خلاص یافتن
_ 12 itp://paadars.looksfile.ir. =
صفحه 15:
8
ابیت ششم:
- اینک تورا چه شد كاى مرغ خانگی
- کوشش نمیکنی. پری نمیزنی
- معنی: ای مرغ خانگی, براى تو جه اتفاقى رخ
+ داده است که نه در فکر پرواز هستی و نه(ز:.
۱ تلاش مىكنى! 14
١١١! ورق بَرْتيد ttp://paadars.looksfile.ir 13
صفحه 16:
محمد els مجیدی
@fayihg.majidi
75
لانكته هفتم:
- 2 مفهوم شعر يرواز
- كرم دراين شعر نماد خود شاعر يا هر انسان متفکر و
جستجوكر است كه از زندكى روزمرّه خويش به تنك آمده
و در تلاش و تکاپوست تا با حرکتی نو خود را رها کند و
مرغ نماد 0 ست كه با وجود توانایی و خلاقیت
1 برای آن تلاش و کوشش نمیکنند.
itp: //paadars.looksfile. ir da 14
صفحه 17:
محمد els مجیدی
@fayihg.majidi
ry
لانکته هشتم:
- مفهوم شعر پرواز
- به این گونه از شعر که در آن شاعر. از زبان دو یا چند
شخصیت که در مقابل یک دیگر قرار میگیرند؛ سخن
بگهید و صفات هر یک را از زبان آنها بیان کند. مناظره
میگوبند. جانبخشی (تشخیص) درتمام ابیات وجود
دارد. 7
»
15 itp://paadars.looksfileir اورقابزتيك ۲
صفحه 18:
محمد els مجیدی
@fayihg.majidi
لانکته نهم:
مفهوم شعر پرواز
7 در شعر تمثیلی (کرم ابربشم) شعر قالبی کهن و عروضی دارد.
قطعه کوتاهی است که بار پیامی روشن و اجتماعی را بر دوش
می کشد. در این شعر مرغ خانگی کرم ابریشمی را که درون
پیله بر خود میپیچد سرزنش میکند و از او میپرسد: در پیله
تا به کی بر خو
ن تنی؟ کرم پاسخ میدهد: من در آند
۱ فرسوده است.
آزادی این گونه رنج زندان را تحمل میکنم. جانم از اين yr
+
) 16 jtp://paadars.looksfile.ir HG ۲
صفحه 19:
محمد els مجیدی
@fayihg.majidi
ry
انکته دهم:
- مفهوم شعر پرواز
- همسالان من یا در حبس سوخته اند و جان داده اند یا هم اکنون
پروانگانی زیبا و آزاد هستند که از رنج قفس رسته اند. اما من هنوز
در تلاشم که یا با مرگ از اين رنج رهايى يابم یا آزادی خود را به
دست آورم: تا وارهم به مرگ. یا پر آورم بهر پریدنی. آن گاه کرم
ابربشم. گلهمند و د ر عین حال سرزنش کننده از مرغ خانگی
میبرسد: حال بگو بستنم تو که آسبر زندان نیستی جرا ننک اسورد |
را پذیرفتهای؟ و چرا برای رهایی خود نمیکوشی؟ تو چرا pin
۰ اناك 1
itp: //paadars.looksfile. ir da 17(
صفحه 20:
عي محمد فآيق بق مجیدی
@fayihg. majidi &
لانكته هجدهم:
شاعر: نيما بيوشيج (على اسفنديارى)
قالب شعر: هم جزو غزل محسوب مى شود
وهم جزو قطعه
آثار: افسانه. اى شب. قصه زنك يريدة”
0
Ze
aw
) 18 jtp://paadars.looksfile.ir HG ۲ج
صفحه 21:
زود وا
لانکته نوزدهم:
- لغات شعر خوانی پرواز ادبیات نهم::
3 پیله : محفظه ابریشمی کرم
- تنی : تار بافتن کرم یا عنکبوت
1 فروتنی : کم کاری و تنبلی مرغ
= در بسته : زندانی
- منزوی : گوشه نشین | کنج
le eS 9
همسال : هم سن و سال 4
_itp://paadars.looksfile. 1 a 19( ۱
صفحه 22:
«#
2 =
مد فايق مجيدى دمگلان مستم”
من كاهى مى نويسم . پس گاهی هستم
معلم . دبير زبان و ادبيات فارسى
نگارنده کتاب:به آموزش بدبین نیستم
هنکارافتغاری مجلات مدیریتی ور آموزشی به مذت دهسال
پاورینت فارسی نهم درس
درسنامه درس درس دوم
شعر پرواز نیما یوشیج
ومعنی شعر و آرایه های ادبی
تعداد اسالید 21:
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
پاورینت فارسی نهم درس
درسنامه درس درس دوم
(شعر پرواز نیما یوشیج)
ومعنی شعر و آرایه های ادبی
تهیه و تدوین محمد فایق مجیدی شهریورماه 1402
تعداد اسالید 21:
ورق بزنید
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت اول:
✅ در پیله تا به کی ،در خویشتن تنی ؟ *** پرسید کرم را ،مرغ از فروتنی معنی :مرغ با فروتنی از کرم پرسید :تا کیدر پیله خودت میمانی و تا میبافی؟
ورق بزنید
1
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت دوم:
✅ تا چند منزوی ،در کنج خلوتی؟ در بسته تا به کی ،در محبس تنی؟ معنی :تا کی میخواهی گوشهگیر و در کنجخلوت خودت باشی؟ تا کی در زندان بسته
تن (پیله کرم ابریشم) میمانی؟
ورق بزنید
2
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت سوم:
✅ در فکر رستنم -پاسخ بداد کرم- خلوت نشستهام زین روی ،منحنی معنی :کرم پاسخ داد :من در فکر رها شدنهستم ،به همین دلیل به حالت خمیده در
پیله خودم خلوت کرده و نشستهام.
ورق بزنید
3 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت چهارم:
✅ همسالهای من ،پروانگان شدند جستند از این قفس ،گشتند دیدنی معنی :هم سن و سالهای من پروانه شدند،ازاین قفس پرواز کردند و رفتند و دیدنی و
زیبا شدند.ورق بزنید
4 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت پنجم:
✅ در حبس و خلوتم ،تا وارهم به مرگ یا پر برآورم ،بهر پریدنی معنی :من در زندان و تنهایی نشستهام تابمیرم و یا پر و بالی برای پرواز درآورم و
پروانه شوم.
ورق بزنید
5 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت ششم:
✅ اینک تو را چه شد ،کای مرغ خانگیکوشش نمیکنی ،پری نمیزنی؟
معنی :اکنون ای مرغ خانگی چه به سر توآمده است که هیچ تالشی نمیکنی و پرواز
نمیکنی؟
ورق بزنید
6 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته هفتم:
✅ شعر پرواز (در پیله تا به کی بر خویشتن تنی)اثر نیما یوشیج شاعر معاصر ایرانی و یکی از
مشهورترین اشعار پرواز است .این شعر به لحاظ
ساختاری مشابه به غزل بوده ولی محتوایی قطعه
مانند دارد .مضمون کلی شعر اجتماعی است و
شاعر از نمادهای مختلفی در آن استفاده کرده
است.
ورق بزنید
7 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت اول :
-
در پیله تا به کی بر خویشتن تنی
پرسید کرم را ،مرغ از فروتنی
-
معنی :مرغ با تنبلی از کرم پرسید ،تا کی در خانه (پیله) تار میبافی؟
-
لغات و اصطالحات:
پیله :محفظهای که نوزاد برخی حشرات دور خود میتند
تنی :تنیدن ،تار بافتن کرم ابریشم یا عنکبوت
فروتنی :در این جا مراد «کم کاری و تنبلی مرغ» است.
-
نکات دستوری:
مرغ نهاد مصرع دوم است.
«را» به معنی «از» است بنابراین کرم نقش مت ّممی میگیرد.
ورق بزنید
8 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت دوم:
-
تا چند منزوی در کنج خلوتی
در بسته تا به کی در محبس تنی
معنی :ای کرم تا چه وقت در کنج تنهایی گوشه نشینی اختیار میکنی و از مردمکناره میگیری؟ تا چه وقت اسیر جسم خاکی خود هستی؟
-
لغات و اصطالحات:
منزوی :آن که از مردم کناره گیرد
دربسته :حبس شده ،زندانی
محبس تن اضافه تشبیهی بلیغ است.
ورق بزنید
9 http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت سوم:
در فکر رستنم پاسخ بداد کرم خلوت نشسته ام زین روی منحنی معنی :کرم پاسخ داد ،در فکر رهایی و پرواز میباشم،به این خاطر خلوت و تنهایی اختیار کردم (تا خمیده
شدم) رستن یعنی دل کندن از دنیا و پرواز آسمانی
مراد است.
ورق بزنید
10http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت چهارم:
-
هم سالهای من پروانگان شدند
جستند از این قفس ،گشتند دیدنی
-
مبدل شدند و از این قفس (پیله) رهایی
معنی :هم سن و ساالن من به پروانه ّ
یافتند و تماشایی شدند.
-
-
لغات و اصطالحات:
دیدنی :تماشایی
«ی» در این کلمه «یای» لیاقت است ،یعنی شایستگی موصوف خود را میرساند
ورق بزنید
11http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت پنجم:
-
در حبس و خلوتم تا وارهم به مرگ
یا پر بر آورم بهر پریدنی
-
معنی :در زندان تن خود خلوت اختیار کردم تا با مرگ ،رهایی و
خالصی یابم یا منتظرم پر در آورم و با شایستگی پرواز کنم.
-
لغات و اصطالحات:
وارهم :وارستن ،رها شدن ،خالص یافتن
ورق بزنید
12http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙بیت ششم:
اینک تو را چه شد کای مرغ خانگی کوشش نمیکنی ،پری نمیزنی معنی:ای مرغ خانگی ،برای تو چه اتّفاقی رخداده است که نه در فکر پرواز هستی و نه
تالش میکنی!
ورق بزنید
13http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته هفتم:
-
مفهوم شعر پرواز
کرم در این شعر نماد خود شاعر یا هر انسان متفّکر وجستجوگر است که از زندگی روزم ّره خویش به تنگ آمده
و در تالش و تکاپوست تا با حرکتی نو خود را رها کند و
مرغ نماد انسانهایی است که با وجود توانایی و خال ّقیت
(قدرت پرواز کردن) ،جرات نو شدن را در زندگی ندارندو
برای آن تالش و کوشش نمیکنند.
ورق بزنید
14http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته هشتم:
-مفهوم شعر پرواز
به این گونه از شعر که در آن شاعر ،از زبان دو یا چندشخصیت که در مقابل یک دیگر قرار میگیرند؛ سخن
بگویhد و صفات هر یک را از زبان آنها بیان کند ،مناظره
میگویند .جانبخشی (تشخیص) درتhمام ابیات وجود
دارد.
ورق بزنید
15http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته نهم:
-مفهوم شعر پرواز
در شعر تمثیلی (کرم ابریشم) شعر قالبی کهن و عروضی دارد.قطعه کوتاهی است که بار پیامی روشن و اجتماعی را بر دوش
میکشد .در این شعر مرغ خانگی کرم ابریشمی را که درون
پیله بر خود میپیچد سرزنش میکند و از او میپرسد :در پیله
تا به کی بر خویشتن تنی؟ کرم پاسخ میدهد :من در اندیشه
آزادی این گونه رنج زندان را تحمل میکنم .جانم از این حالت
فرسوده است.
ورق بزنید
16http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته دهم:
-
مفهوم شعر پرواز
همساالن من یا در حبس سوخته اند و جان داده اند ،یا هم اکنونپروانگانی زیبا و آزاد هستند که از رنج قفس رسته اند .اما من هنوز
در تالشم که یا با مرگ از این رنج رهایی یابم یا آزادی خود را به
دست آورم :تا وارهم به مرگ .یا پر آورم بهر پریدنی .آن گاه کرم
ابریشم ،گلهمند و د ر عین حال سرزنش کننده از مرغ خانگی
میپرسد :حال بگو ببینم تو که اسیر زندان نیستی چرا ننگ اسارت
را پذیرفتهای؟ و چرا برای رهایی خود نمیکوشی؟ تو چرا پرواز را
فراموش کردهای؟
ورق بزنید
17http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته هجدهم:
شاعر :نیما یوشیج (علی اسفندیاری) قالب شعر :هم جزو غزل محسوب می شودو هم جزو قطعه
آثار :افسانه ،ای شب ،قصه زنگ پریدهورق بزنید
18http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی
@fayihg.majidi
📙نکته نوزدهم:
-
ورق بزنید
لغات شعر خوانی پرواز ادبیات نهم::
پیله :محفظه ابریشمی کرم
تنی :تار بافتن کرم یا عنکبوت
فروتنی :کم کاری و تنبلی مرغ
در بسته :زندانی
منزوی :گوشه نشین /کنج
دیدنی :تماشایی
رستن :رها شدن
وارهیدن :رها شدن
بحس :زندان
َم َ
همسال :هم سن و سال
19http://paadars.looksfile.ir
محمد فایق مجیدی دهگالن هستم
من گاهی می نویسم ،پس گاهی هستم
معلم ،دبیر زبان و ادبیات فارسی
نگارنده کتاب:به آموزش بدبین نیستم
همکارافتخاری مجالت مدیریتی و آموزشی به مدت ده سال
👆👆👆👆