پاورپوینت
آموزش فیزیک شیمی ریاضی

اصول علمی وکامل طراحی سوالات چند گزینه ای ویژه معلمان از دبستان تا دبیرستان

توضیحات اصول طراحی سئوالات چند گزینه ای ویژه معلمان از دبستان تا دبیرستان واساتید دانشگاه تعداد اسلاید:50 سرفصل مطالب آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است محاسن آزمون عینی انواع آزمون ها از چه قسمتی از مطالب مطرح شده باید امتحان گرفت سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی توکسونومی یک ( محفوظات ) سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی ( Taxonomy) یا رده بندی اصول طراحی سئولات چند گزینه ای ساختار سئوال چند گزینه ای MCQ دو نمونه از سئوالات شبهه برانگیز و رایج ده قابل توجه در طراحی سئوالات چند گزینه ای آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است - آزمونها یا ذهنی (Subjective) هستند که در آنها اعمال نظر آزمون گیرنده بسیار زیاد است و یا عینی (Objective) که در آنها اعمال نظر شخصی آزمون گیرنده بسیار کم است - آزمون فرایندی جدی است و حتی المقدور بهتر است از عینیت بالایی بر خوردار باشد 22. حتی الاامکان از طرح مسائل اضافه ای که نقشی در کیفیت و سلامت سئوال ندارند بپرهیزید. 23- هر گز دو واژه متضاد را که یکی از آنها پاسخ درست میباشد ، به عنوان گزینه های پیشنهادی بکار نبرید. 24- محل گزینه های جواب در بین سا یر گزینه ها باید بطور تصادفی معین شده باشد. بکارگریی تم، افکت ها، تصاویر و اشکال متحرک بسیار زیبا نوع فایل PowerPoin pptx قابل ویرایش و آماده پرینت می باشد

محمد فایق مجیدی دهگلان

صفحه 1:

صفحه 2:

صفحه 3:
اگر حاکمی مدیری و کار آفرینی مدبر باشد ودلسوز مردم؛ مئل همان گل خوش بو اس در همه افراد اثر می کند هرچند که مجموعه اش به وسعت یک کشور باشك ‎gly‏ همه مردم را نشناسد بوی خوش کارهایش به همه خواهد رسید. کلی خوشبوی در حمام روزی راسید از دست محبوبی به دستم بدو گفتم که مشگی یا عبیری؟ كه از بوى دلاويز نو مسنم پگفتا من گلی ناچیز بودم و ليكن مذي با لل نشستم

صفحه 4:
سرفصل مطالب | آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است "محاسن آزمون عینی انواع آزمون ها جه قسمتى از مطالب مطرح شده بايد امتعان كرفت "توکسونومی یک ( معفوظات ) -سطوح ارزشیابی دانشجو در حبطه شناختی ‎ors 00, 4 (Taxonomy )‏ صول طراحی سئولات چند گزینه ای “دو نمونه از سئوالات شبهه برانگیز و رای "ده قابل توجه در طراحی سئوالات چند گزینه ای 2

صفحه 5:

صفحه 6:
- آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است ۱۵ ‏ا ل‎ (Kel AACS) ECE na ECHO) oy (ere hc) Prone DIS EMME et are w ‏در آنها اعمال نظر شخصی آزمون گیرنده بسیار کم است‎ - آزمون فرايندى جدى است و حتى المقدور بهتر است از عينيت بالایی بر خوردار باشد

صفحه 7:
- محاسن آزمون عینی: 0- عدا م دخالت قضاوت شخص مصحح ©- سهولت در تصحيح اوراق ©- سنجيدن حجم وسيعى از اطلاعات مرتبط با اهداف آموزشى <- سنجش سطوح وسيعى از حيطه شناختى نظير : دانش- درك و فهم - به كاركيرى - ارزيشيابى

صفحه 8:
- معايب آزمون عينى : )- محدود كردن فعاليت ذهن امتحان دهنده در يافتن ياسخ ©- عدم امكان سنجش عمق حيطه ها با توجه به محدود يت كزينه ها ©- مشكل داشتن در اندازه كيرى فعاليت هاى بيجيده رفتارى مثل: سازماندهى - آفرينندكى و تركيب

صفحه 9:
شرت رن 1 ‎re (ESSAY)‏ ا ياسخ كوتاه ©- آزمون شفاهى (ذهنى) ‎(Oral)‏ ‎(Ete WT ene TOES i)‏ ‎(Structured written)‏ Patient management problem (cave) Modified essay question (MEQ)

صفحه 10:
ا ا ‎oC Sees Seam (Rt)‏ اللا ‎Questions‏ ‎(Selected response)‏ (McQ) ee ‏ری ای‎ examinations Uncued MCQ Simple True and (ts) bie ‏صحیح و‎ - 5215 ‎(T/F )‏ - صحيح و غلط متعدد 1211161216 (1115]:1) *1/1' ‎Matching sere‏ - جور کردنی پیشترفته ©- مشاهده مستقيم (عينى ) ‎(Checklist )‏

صفحه 11:
-از جه قسمتى از مطالب مطرح شده بايد امتحان كرفت؟ لل Useful to learn element ‎Sts at‏ رت تن نس شرا زا جواب : در طرح درس -جه موقع سئوال را بايد طراحى نمود؟ جواب : ترجيحاً يس ازاتمام كلاس “از جه منيعى سئوال را بايد طراحى نمود؟ جواب : از منابعى كه قبلا به دانشجو در ارتباط با درس معرفى شده اند

صفحه 12:
لوح ارزشيابى دانشجو در حيطه شناختى ( 120112011237) يا رده بندى اا ل ا ل ل ل كن دائش 2 : قدرتقر كيبداده ها مثل : این گرلفی از قفسه سینه را تفسیر کنید؟ درك ۱۱ آتالیر مطالب

صفحه 13:
7115۰ ارزشیابی قضاوت (بالینی ) ۹ تحت ره ۱۳۵ 1 قدرت در ارایه راه حلهای عملی مثال : اين كرافى از قفسه سينه ۱ معتاد به تر ياك و سيكار كه در حمام ليز خورده و شكايت از درد در سینه و تتگی نفس بمدت 68 ساعت دارد » چه تصمیمی برای وی میگیرید ؟

صفحه 14:
توکسونومی یک ( محفوظات ) شايع ترين تومور مغزى كدام است ؟ الف - منينجيوما ۳ ‎e‏ رما ‎۳ ey ‏56-0 از مجموع سوالات را تشكيل ميدهند زيمان جواب دادن (90©-©9 ثانيه

صفحه 15:
توكسونومى دو ( تشخيص و تفسير ) نوجوان © ساله اى يس از بركشتن از مسابقه فوتبال شكايت از درد شديد در بيضه سمت جب و شكم همراه با تهوع واستفراغ به مدت © ساعت دارد در معاينه شكم نرم و طبیعی داشت ومحتوی كيسه بيضه سفت ودردناك وكبود بود.بعلت درد معاينه حلقه انگوینال میسرنشد.گرافی ساده شکم وازمایش کامل ادرار طبیعی بود تشخیص شما چیست ؟ ‎ean eer)‏ ب -فتق انكوينال مختنق 0 د -هماتوم ناشی از ضربه /0-(0© از سوالات و زمان ©00-65© ثانيه

صفحه 16:
توکسونومی 9 (تصمیم گیری ) چه تصمیمی برای این جوان میگیرید ؟ ‎Tone‏ ل 6ت ‎Soe NE BE TENSE Seman‏ ج -اوركيكتومى الكتيو ات ل 200-50 سوالات را تشكيل ميدهند زمان 00-06 تانیه

صفحه 17:
یادآوری مهم "" بعضى از سوالات ظاهرى شبيه توكسونومى © دارد در حاليكه فقط محفوظات را مى سنجند !!!! "ا جوان ©2ساله اى شكايت از جند توده بدون درد درناحيه سويرا كلاويكولار سمت جب به مدت 8ماه دارد در معاينه <6 توده سفت و به هم چسبیده بدون درد در لمس بطور متوسط در اندازه های در <سانتی متر یافت شد . در صورتیکه جواب بیوپسی از ضایعات لنفوم هوجکین باشد در داريد ؟

صفحه 18:
یاد آوری مهم بعضی ‎y‏ دارند ولی نیاز الات ظاهرى شبيه توكسونومى ) دار pee ‎eos‏ ناحیه با کمترین مقدار ‎NENG ARS ares 4) ea) e ‏يرفوراء‎ ‏ا ‎le eee ‏"ا الف - يشت بولب ‏ب - قدام بولب ‏" ج - نزدیک لیگامان ترس ‏قسمت ‎eres)‏ ‏"ا د - قسمت سوم دودنوم

صفحه 19:
۷ De WYP B) rere

صفحه 20:
ساختار سئوال چند گزینه ای 11600 هر سئوال 72/1000 دو قسمت دارد : - 516122 ( يايه » تنه » ساقه و حتى ريشه !1 سنوا ل( 00 -O ی طراحی آن بسیار دشوار است » یا گزینه ای صحیح بین چند گزینه غلط باشد كه طراحى آن ساده است و يا بصورت كلاسيك تنظيم شود

صفحه 21:
مثال : عكس عمل تقسيم كدام است ؟ ا ب- جمع ج- تفريق ‎oo‏

صفحه 22:
ا Key Answer ۳ gear) Foil 010001 era Distractor ‏ح- گزینه انحرافی‎ Mislead Bn eee er) متال : عکس عمل تقسیم کدام است ؟ الف- ضرب ( درست ) دي ( در ] ج- تفریق ( انحرافی ) د- جذر ( كمراه ساز به علت خطوط علايم )

صفحه 23:
مثال : پیر مرد (0)© ساله معتاد به تریاک ‎wo corny‏ 9 روص فر كل قارف ار درد سر درز مت سین ضه سیته ‎Tee‏ ‎TIC Oy‏ ۳ در معاینه تعدادتتفس (06 در دقیقه . کاهش صدا در سمع لب پانینی ری ‎eo oe eee oe‏ کرافی ساده زب ونان 5 ضمیمه میباشد تشخیص شما چیست ؟ الف- پنوموتوراکس . (كزينه درست) ب- آمفيزم يان آسينار (موجه نما) ‎ering‏ 0 لمم ده فتق دیا فراگمی ا

صفحه 24:
یاد آوری مهم * برای طراحی سوال وقت بگذارید * سوال طرح شده را با سای اساتید گروه بازبینی نمایید "" سوال را با رفرانس و با بخش هاى مختلف كتاب رفرانس مطابقت دهید * از طر ح سوالاتی که مورد اختلاف زعمای رشته تخصصی است !! بپر هیزید "" سوال طرح شده بر روی ورق نسخه را نپذیرید !!!

صفحه 25:
5 9 CPPS Let Terres 0- سئوالهاى خودرا فقط از منابع ذكر شده براى امتحان ا 6

صفحه 26:
©- هر سئوال را طوری طراحی کنید که یک موضوع مهم و كار بردى را مورد سنجش قرار دهد يك نمونه از سئوالهاى كم ارزش در آزمون : |( سنگهای بزاقی در کدامیک از. غدد بزاقی بیشتر دیده می شوند الك )كه وروي ب) غده زیر زبانی ج) غده بزاقى فرعى د) غده تحت فكى

صفحه 27:
دونمونه از سئوالهایی که آگاهی از پاسخ آنها مهم به نظر مسر 0- تزريق كداميك از واكسنهاى زير در طى حاملكى مجاز است؟ الف) سرخک ‎(Cee eee‏ و9 د) اوریون 2 بیمار (20 ساله ای در 4:6 ساعت اول بعداز عمل جراحی دچار تب و مختصری تاکی بنه شده است به نظر شما شایعترین علت آن ‎Coe‏ ت99 1 الف- عفونت محل عمل ب- آتلكتازى ج- هپاتیت ویرال ( انحرافی ) د- آمبولی ریه

صفحه 28:
متن سئوال و گزینه ها را طوری بنویسید که تنها دارای یک پاسخ درست (يا بهترين ياسخ) باشد و متخصصان در مورد صحت آن توافق دارند دو نمونه از سئوالهايى كه داراى جند و يا (هيج ) ياسخ صحيح بوده اند: 4 کودک 0 ماهه با وزن زمان تولد 0 کیلو گرم به علت لاغرى و عدم رشد نزد شما آورده شده است . وزن زمان مراجعه 606060 گرم میباشد . کدام واژه در ‎es‏ ار ۱9 ب) کواشیورکور ا 9 و ©- در خانمى كه كنتراسيتيو مصرف مى كند مقدار كدام هورمون در خون افزايش ميابد ؟ ‎ers era Cn‏ ب) نستوسترون ج) كونادوترويين ها د) انسولین

صفحه 29:
<- متن سئوال باید تا آنجا که ممکن است در نهایت سادگی و ایجاز. و با رعایت کامل قواعد دستوری بیان شود. ( اشکال رايج ) 05 200000 خالی از ابهام 00

صفحه 30:
دو نمونه از سثوالات شبهه برانگیز و رایج: )- براى جلوكيرى از حمله تب حاد روماتيسمى كداميك از رزيمهاى درمانى زير راتو صيه نمى كنيد؟ الف) پنی سیلسن ۷ خوراکی ب) سولفاديازين خوراكى ج) اریترومایسین خوراکی د) بنزاتين ينى سيلين ©- عفونت كانديدايى وازن در كداميك از موارد ذ يل بيشتر ديده مى شود 00 COB 0 este od (a ea ay Nise Gl bay (Gal ‏ج) افراد حامله د) هر سه مورد‎

صفحه 31:
‎WWE nS)‏ ل ل ا ل ا ا ال لم ‏مثال ستوال نا مناسب ولى رايج: ‏کدام صحیح است : الف) انفاركتوس بيشتر در اثر نارسايى جريان خون روى مى دهد . ب) انفاركتوس بيشتر به علت ضربه ايجاد مى شود ‏ج) انفاركتوس بيشتر به علت عفونت ايجاد مى شود ‏د) انفاركتوس بيشتراز همه در غده فوق كليوى ديده مى شود

صفحه 32:
ل ‎CO ee‏ نحو صحیح مکمل قسمت متن سئوال باشند. 0 ((ابفاركتوس)) يعنى : الف) يرخونى و احتقان يك عضو ب) کم خونی و آسیب و مرگ قسمتی از سلولهای یک عضو ج) اين وضعيت در اثر انسداد ورید های یک عضو ایجاد می شود د) به علت تهاجم میکروبهای بی هوازی به وجود می آید.

صفحه 33:
۳ esp eR eS PEE) ee Se ea ee ECE ‏و تحلیل اطلاعات افراد را هم ارزیایی کنند.‎ يك نمونه از سئوالاتى كه صرفاً محفوظات را مى سنجد: داروى انتخابى صرع کوچک کدام است؟ الف) فنی توئین ب) كلونازيام 9 د) اتوسوکسماید

صفحه 34:
يك نمونه از ستوالاتى كه براى ياسخ دادن به آن آزمون شونده » بايد از قدرت استنباط و تجزيه و تحليل بيشترى برخوردار باشد: خانم (0© ساله اى با كرفتكى متناوب بينى بوى بد نفس و سابقه طولانى استفاده از در سر وضعیت دیده می شود الف) هييرتروفى شاخكهاى بينى و ترشحات موكوسى فراوان ‎eli (an)‏ ا ا ا ال ا ۱ ره ات سک ر مسا رد د) پولیپ آلرژیک یک طرفه همراه با پرفوراسیون تیغه بینی

صفحه 35:
۱ ee TREC By CE] 0- اتيولوزى بيماريها 28- اييدميولوزى بيماريها eles G5 sb -O <6- راههاى تشخيص بيماريها (معاينات بالينى»؛ روشهاى تشخيص آزمايشكاهى و يرتونكارى) 0 نحوه پیشگیری از بیماریها 9- درمان بیماریها 2 عوارض كوتاه مدت و بلند مدت بيماريها ©- تشخيصهاى افتراقى ©- ياتولوزى

صفحه 36:
یاد اوری مهم و اشتباه رایج " ترجيح داده ميشود كه هر جهار كزينه در ارتباط با يك ‎eee ears‏ ل رن مثال نامناسب :تمام جملات ذيل در ارتباط با كجلى سر صحيح الف - ماشين سلمانى در انتقال بيمارى موثر است BY pier pee Se ee CCW OE Ee Srey ‏ج- فاووس شایع ترین نوع کچلی در ایران است‎ د- معاينه با لامب وود در كجلى التهابى منفى ميباشد

صفحه 37:
00- عبارت سئوال و يا كزينه را واذه به واذه از ‎Woe ED)‏ ل ل 0 دن سوال ا ساسك تمامی کادر پزشکی که مستقیماً با بیماران سروکار دارند باید در برابر ‎ere‏ واکسینه ‎enna) [0 Spm TCP RB POD CIDTS Fen OO 3‏ الف) جهت واكسيناسيون سه بار تزريق داخل عضلانى به فواصل (0:)و © ماه از هم لازم است ب) ريسك ابتلاى فرد به دنبال صدمه با جسم برنده آلوده به ويروس هياتيت 8 حدود 902 ميباشد ج) دو ماه بعداز اتمام واکسیناسیون معمولاً سرولوژی افراد مثبت می شود د) 962 افراد سالم علیرغم واکسیناسیون صحیح 111258 مثبت پیدا نمی کنند

صفحه 38:
1 Seren we SIs ECC 50 مثال سئوال نا مناسب ولى ررايج : سزیان رحمی ساخه: الف) شریان آئورت است ب) شریان خاصره ای خارجی است 1/0 د) شريان يودندال داخلى است سئوال بهتر : شريان رحمى شاخه كدام شريان است ؟ ‎Se‏ ب) خاصره اى خارجى 210000006 د) پود ندال داخلی

صفحه 39:
©- سئوالات را مستقل از يكديكر بنويسيد. COOMBS) Peers vole leer ee) Peta (oes een

صفحه 40:
ل ‎Rip ReneS Fe‏ كه براى عده اى از امتحان شوندكان جالب باشند. 5 ‏0ك‎ |Pe peers) 0- نوزاد پسری در هفته چهارم تولد دچار استفراغ های جهنده می شود كه استفراغ محتوى صفرا نيست و در معاينه شكم توده كوجكى در زير كبد قابل لمس است جه اقدامى لازم است؟ ۱۳ aes ب) اصلاح وضعيت خوابيدن ج) تجویز داروهای ضد استفراغ د) قطع تغذيه بيمار به مدت سه روز

صفحه 41:
2 در آزمایشات روتین پیش از استخدام یک خانم (900 ساله تغییرات زیر مشاهده شده است: WBC: 5000 Lymph: 35% RBC: 6,100,000 Hb: 11.5 gr/dl MCV: 23 MCHC: 34 كدام تشخيص كمتر مطرح است: ‎(a‏ 1 ۱3 ب) آنمی مگالوبلاستیک ج) آنمی بیماری مزمن د) تالاسمی مینور

صفحه 42:
ا ا ا 19 ‎eee kere er Pee Py ees ery)‏ آزمون كيرنده به انتخاب اين نوع كزينه كردد. 010001 يسر 06 ساله اى به علت كوتاهى قد مراجعه كرده است . در سابقه مشكل ديكرى را DOIN ‏ا ل‎ CL er Coys eRetTys cr ‏وی 06 سانتی متر و مادر وى (20/) سانتى متر است بيمار از خواهر ©) سأله خود‎ ‏أكذامات رين را توصي سكيد‎ ee ee eas 0 0 انجام (169 10167۵006 0 6ع اندي ل 6 لك سد ج) كاريوتيب د) انجام (2130) و سرعت رسوب

صفحه 43:
ح ‎eye ene‏ 2000 هر گز, !!عبارت منفی کننده را در متن سئوال و گزینه های پاسخ ۳ 0 0 0 ‎pee ne ear‏ ا ل ل ل الف) درمان آن طبی است ب) جرك ندارد !! ‎(a‏ حد مشخصی ندارد !۱ ee ee ine ee D ero ies aes iC ‏شود.‎

صفحه 44:
ياد اورى مهم "" سوال با فعل منفى در جو استرس زاى امتحان در اكثر موارید فعل مثبت تلقی شده و موجب اشتباه امتحان شونده مى كردد . "" مثال : بجاى كداميك در ارتباط با سلوليت صحيح نيست ؟ * تمام جملات ذيل در ارتباط با سلوليت صحيح مى باشند ‎oo‏

صفحه 45:
0۳2 ۰۰0 ‎erro‏ 17 خوددارى كنيد. | eons rrr CE ar PE EN) ‏ی سئوال بوده است . کار برد‎ espe ‏ا‎ eye) ‏چنین گزینه هایی در سنوال‎ OO ‏ا ا‎ gi? Sere) ‏ا‎ ‏دلیل از گزینه (( الف و ب صحیح )) و امثالهم نیز حتی المقدور‎ . ‏پر یز پیب‎

صفحه 46:
©0. تا حد امكان از بكار بردن عباراتى نظير ((هیچیک از موارد فوق)) به عنوان گزینه ۷ ۷ 5 1 Seb eee bee er ere ‏بطوررى قاطع درست يا نادرست دانست (نظيرسئوالهاى مربوط‎ ‏به محاسبات عددی) معنا دارد. در اغلب آزمونها مشاهده گردیده‎ ‏كه ان عباراتى نظير ((هيجيك از موارد فوق)) فقط براى تكميل‎ eae eee SCO SC Eg Re

صفحه 47:
©. از بكار بردن اشارات نامناسب دستورى خودارى كنيد . از ‎lye Gy) 1S‏ ۱ ل ل ل ا ا ا ا خوددارى كنيد. مثال سئوال نا مناسب ولى رايج !1 كداميك در مورد كوليت اولسراتيو صحيح نيست؟ الف) در موارد عادی پاتولوژی منحصراً در مخاط و زیر مخاط است | ‏ا ا ا ا ا ا‎ ELECT (or ج) درمان نگهدارنده در فواصل حملات لازم نیست ا 0ك

صفحه 48:
9- توجه داشته باشید که هیچیک از سئوالات راهنمایی يا توضيحى براى سئوال ديكر فراهم نكند. 0 از ایجاد تداعی های ظاهری بپر هیزید مثال : بیماری پاژه پستان عبارت است از : الف- رسوب كلسيم در يوست نوك يستان ب- ساركوم نوك يستان ح- اینترا داکتال کارسینوم پستان با گرفتاری پوست د- ملانوم بد خيم نوع يازتوئيد نوك يستان

صفحه 49:
" 2)0- در طراحى كزينه اصلح بين جند كزينه صحيح بايد تفاوت اشكار و شاخصى بين كزينه اصلح با ساير كزينه ها وجود داشته باشد تا امتحان شونده قادر به تشخيص اين وجه تمایز زیاد بین گزینه اصلح با سایر گزینه ها گردد !!!

صفحه 50:
©©. حتى الاامكان از طرح مسائل اضافه اى كه ‎is Fees ner eye‏ 9[ Carve LO ES7a Vey Ey از آنجائيكه باريم و كاستروكرافين مواد مناسبى در بررسى وضعيت روده ها هستند در مورد ارجحيت باريم بركاستروكرافين كداميك از جملات زير صحيح نيست؟ الف) گاستروگرافین محلول در آب بوده وبه سرعت رقیق می شود ب) سرعت عبور گاستروگرافین در روده ها کمتر از باریم میباشد De Cae Te TP TO) elon AOD Na ‏د) میزان چسبندگی گاستروگرافین به جدار روده کمتر از باریم است‎

صفحه 51:
0 هر گز در واژه متضاد را که یکی از ۱ پیشنهادی بکار نبرید. | در انسداد وريد مرکزی رتین کدام مورد صحیح است؟ الف) دید بیمار کاهش میابد اب) ديد بيمار تغيير نميكند 000 OST ren ere RESET (cl 00 ‏م ال‎ eed CS

صفحه 52:
6 محل گزینه های جواب در بین سا یر گزینه ها بايد بطور تصادفى معين شده باشد. اگر در تعیین محل گزینه های جواب ترتیب خاصی رعایت شده و پاسخهای درست ‎we SB Te ee TOE)‏ ل ل ‎Dye aye eso‏ ‎PP Ce na per RT gern‏ ا ‎aren cr Peper pase che RPS ec‏ و ۱۳ درنك انها هدايت شود را را ۱ استثناء وجود دارد . در مواردی که گزینه ها یک نظم منطقی و یا ت درك ‎SOS el‏ 5 رورش ور راز کر از ای تا روز سس را مثال سئوال نا مناسب: ۱ ‎SON (el)‏ 0ك ج) © هفتكى د) 06 مفتكى

اصول طراحی سئواالت چند گزینه ای تعداد اسالید50: دین ُم ُلوکِ هم. ِ الناس َعلی ُ اگر حاکمی مدیری و کارآفرینی مدبر باشد ودلسوز مردم ،مثل همان گِ ل خوش بو است در همه افراد اثر می کند هرچند که مجموعه اش به وسعت یک کشور باشد واو همه مردم را نشناسد بوی خوش کارهایش به همه خواهد رسید. گِ لی خوشبوی در حمام روزی رسید از دست محبوبی به دستم بدو گفتم که مشکی یا عبیری؟ که از بوی دالویز تو مستم بگفتا من گِ لی ناچیز بودم و لیکن مدُگ اب یتّل نشستم کمال همنشین در من اثر کرد وگرنه من همان خاکم که هستم سرفصل مطالب آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است محاسن آزمون عینیانواع آزمون هااز چه قسمتی از مطالب مطرح شده باید امتحان گرفتسطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختیتوکسونومی یک ( محفوظات )سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی( )Taxonomyیا رده بندی اصول طراحی سئوالت چند گزینه ایساختار سئوال چند گزینه ای MCQدو نمونه از سئواالت شبهه برانگیز و رایج-ده قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای كم رنگ ترين جوهرها بهتر از قوي ترين حافظه هاست (ضرب المثل چيني) آزمون یا امتحان ابزاری جهت ارزشیابی است آزمونها یا ذهنی ( )Subjectiveهستند که در آنها اعمالنظر آزمون گیرنده بسیار زیاد است و یا عینی ( )Objectiveکه در آنها اعمال نظر شخصی آزمون گیرنده بسیار $کم است آزمون فرایندی جدی است و حتی المقدور بهتر است از عینیتباالیی بر خوردار باشد محاسن آزمون عینی: -1عد م دخالت قضاوت شخص مصحح -2سهولت در $تصحیح اوراق -3سنجیدن حجم وسیعی از اطالعات مرتبط با اهداف آموزشی -4سنجش سطوح وسیعی از حیطه شناختی نظیر: $ دانش -درک و فهم – به کارگیری – ارز$شیابی معایب آزمون عینی : -1محدود کردن فعالیت ذهن امتحان دهنده در یافتن پاسخ -2عدم امکان سنجش عمق حیطه ها با توجه به محدود یت گزینه ها -3مشکل داشتن در اندازه گیری فعالیت های پیچیده رفتار$ی مثل: ساز$ماندهی – آفرینندگی و ترکیب انواع آزمون ها -1آزمون تشریحی (ذهنی) ()ESSAY گسترده پاسخ محدوده پاسخ -2آزمون شفاهی (ذهنی) ()Oral -3آزمون دارای ساختار نوشتاری (عینی) ()Structured written کامل کردنی پاسخ کوتاه ‏Patient management problem ( )P.M.P ‏Modified essay question ()MEQ -4ازمون های گزیده پاسخ (عینی) ()Selected response ‏examinations چند گزینه ای Multiple choiceQuestions ()MCQ چند گزینه ای راهنمایی نشدهUncued MCQ صحیح و غلط (ساده) Simple True andFalse ( )T/F صحیح و غلط متعدد T/F (cluster) multiple جور کردنی- -5مشاهده مستقیم (عینی ) ( )Checklist جور کردنی پیشترفته ‏Matching -از چه قسمتی از $مطالب مطرح شده باید امتحان گرفت؟ ‏Must learn ‏Useful to learn ‏Nice to learn این مطالب چگونه مشخص می شود ؟جواب :در طرح درس چه موقع سئوال را باید طراحی نمود؟جواب :ترجیحا ً پس ازاتمام کالس از چه منبعی سئوال را باید طراحی نمود؟جواب :از منابعی که قبالً به دانشجو در ارتباط با درس معرفی شده اند سطوح ارزشیابی دانشجو در حیطه شناختی ( )Taxonomyیا رده بندی :Tax 1 ی$$اد آوریمطا$$لب دانش : Tax2ق$$درتت$$$رک$یبداده $ها درک مطلب تفسیرمطلب آنالیز مطالب تشخیص مثال :گرافی ساده PAاز قفسه سینه چیست؟ مثال :این گرا$فی از قفسه سینه را تفسیر کنید؟ :Tax 3 ارزشیابی قضاوت (بالینی ) حل مساله قدرت و توان پیش بینی قدرت تصمیم گیری در تنظیم برنامه درمانی قدرت در ارایه راه حلهای عملی مثال :این گرافی از قفسه سینه مربوط به آقای 80ساله معتاد به تر یاک و سیگار که در حمام لیز خورده و شکایت از درد در سینه و تنگی نفس بمدت 4ساعت دارد ،چه تصمیمی برای وی میگیرید ؟ توکسونومی یک ( محفوظات ) شایع تر$ین تومور $مغزی کدام است ؟ الف -منینجیوما ب -استروسیتوما ج -همانجیوما د -اولیگودندروگلیوما 35-45%از مجموع سواالت را تشکیل میدهند ز$مان جواب دادن 35-30ثانیه توکسونومی دو ( تشخیص و تفسیر ) نوجوان 16ساله ای پس از برگشتن از مسابقه فوتبال شکایت از درد شدید در بیضه سمت چپ و شکم همراه با تهوع واستفراغ به مدت 3ساعت دارد در معاینه شکم نرم وسمع طبیعی داشت ومحتوی کیسه بیضه سفت ودردناک وکبود بود.بعلت درد معاینه حلقه انگوینال میسرنشد.گرافی ساده شکم وازمایش کامل ادرار طبیعی بود تشخیص شما چیست ؟ الف -اورکییت ب -فتق انگوینال مختنق ج -تورشن تستیکول د -هماتوم ناشی از ضربه 20-30%از سواالت و زمان 50-45ثانیه توکسونومی ( 3تصمیم گیری ) چه تصمیمی برای این جوان میگیر$ید ؟ الف -تجویز مسکن و پیگیر$ی تا 24ساعت ب – دتور$شن فوری بیضه ج -اورکیکتومی الکتیو د -هرنیورافی فوری 30-35%سواالت را تشکیل میدهند زمان 60-55ثانیه یادآوری مه$م بعضی از $سواالت ظاهری شبیه توکسونومی 3دارد در$ حالیکه فقط محفوظات را می سنجند !!!! جوان 22ساله ای شکایت از چند توده بدون درد درناحیه سوپرا کالویکوالر $سمت چپ به مدت 4ماه دارد در معاینه 4توده سفت و به هم چسبیده بدون درد در لمس بطور متوسط در $اندازه های 3در 4سانتی متر $یافت شد .در صور$تیکه جواب بیوپسی از $ضایعات لنفوم هوجکین باشد کدامیک از انواع ذیل پیش اگهی بهتری دار$د ؟ یاد آوری مهم بعضی سواالت ظاهری شبیه توکسونومی 1دارند ولی نیاز به تجزیه و تحلیل دارند !!! پرفوراسیون زخم اثنی عشر $در $کدام ناحیه با کمتر$ین مقدار خونریزی همراه است ؟ الف – پشت بولب ب – قدام بولب ج – نزدیک لیگامان تر$س د – قسمت سوم دودنوم اصول طراحی سئوالت چند گزینه ای ساختار سئوال چند گزینه ای MCQ هر سئوال MCQدو قسمت دارد : ( Stem -1پایه ،تنه ،ساقه و حتی ریشه !! سئوا ل( -2گزینه ها گزینه صحیح می تواند یک گزینه اصلح بین چند گزینه صحیح باشد که طراحی آن بسیار دشوار است ،یا گزینه ای صحیح بین چند گزینه غلط باشد که طراحی آن ساده است و یا بصورت کالسیک تنظیم شود طراحی کالسیک مثال :عکس عمل تقسیم کدام است ؟ الف – $ضرب ب -جمع ج -تفریق د -جذر گزینه های کالسیک شامل : الف -گزینه درست ب -گزینه موجه نما ‏Key Answer ‏Foil ح -گزینه انحرافی ‏Distractor د -گزینه گمراه ساز ‏Mislead مثال :عکس عمل تقسیم کدام است ؟ الف -ضرب ( درست ) ب -جمع ( موجه نما ) ج -تفریق ( انحرافی ) د -جذ ر ( گمراه ساز به علت خطوط عالیم ) مثال :پیر مرد 80ساله معتاد به تریاک و سیگار که پس از لیز خوردن در حمام شکایت از درد منتشر در سمت چپ قفسه سینه همراه با تنگی نفس بمدت 4ساعت دارد به اورژا نس مراجعه نموده است. در معاینه تعدادتنفس 30در دقیقه ،کاهش صدا در سمع لب پائینی ریه چپ و هیپررزونانسی ناحیه مذ کور در دق مشاهده شد .گرافی ساده ریه ونوار قلب ضمیمه میباشد تشخیص شما چیست ؟ الف -پنوموتوراکس ب -آمفیزم پان آسینار ج -افوزیون پلور د -فتق دیا فراگمی (گزینه درست) (موجه نما) (انحرافی) (گمراه ساز) یاد آوری مهم برای طراحی سوال وقت بگذارید سوال طرح شده را با سایر $اساتید گروه بازبینی نمایید سوال را با رفر$انس و با بخش های مختلف کتاب رفرانس مطابقت دهید از طرح سواالتی که مورد اختالف زعمای رشته تخصصی است !! بپرهیز$ید سوال طرح شده بر روی ورق نسخه را نپذیرید !!! نکات قابل توجه در طراحی سئواالت چند گزینه ای -1سئوالهای خودرا فقط از منابع ذکر شده برای امتحان انتخاب کنيد ( نکته بسیار مهم ) -2هر سئوال را طوری طراحی کنيد که یک موضوع مهم و کار بردی را مورد سنجش قرار دهد یک نمونه از سئوالهای کم ارزش در آزمون : -1سنگهای بزاقی در کدامیک از $غدد بزاقی بیشتر دیده می شوند ب) غده زیر $ز$بانی الف ) غده پار$وتید د) غده تحت فکی ج) غده بزاقی فرعی دونمونه از سئوالهایی که آگاهی از پاسخ آنها مهم به نظر می رسد -1تزریق کدامیک از واکسنهای زیر در طی حاملگی مجاز است؟ الف) سرخک ج) کزاز ب) سرخجه ( انحرافی ) د) اوریون -2بیمار 70ساله ای در 48ساعت اول بعداز عمل جراحی دچار تب و مختصری تاکی پنه شده است به نظر شما شایعترین علت آن چیست ؟ الف -عفونت محل عمل ج -هپاتیت ویرال ( انحرافی ) ب -آتلکتازی د -آمبولی ریه -3متن سئوال و گزینه ها را طوری بنویسید که تنها دارای یک پاسخ درست (یا بهترین پاسخ) باشد و متخصصان در مورد صحت آن توافق دارند دو نمونه از سئوالهایی که دارای چند و یا (هیچ ) پاسخ صحیح بوده اند: -1کودک 5ماهه با وزن زمان تولد 3کیلو گرم به علت الغری و عدم رشد نزد شما آورده شده است .وزن زمان مراجعه 3500گرم میباشد .کدام واژه در مورد او مناسبتر است؟ ب) کواشیورکور الف) ماراسموس د) سوء تغذیه ج ) ماراسمیک کواشیورکور - 2در خانمی که کنتراسپتیو مصرف می کند مقدار کدام هورمون در خون افزایش میابد ؟ ب) تستوسترون الف) کورتیزول د) انسولین ج) گونادوتروپین ها -4متن سئوال باید تا آنجا که ممکن است در نهایت سادگی و ایجاز $و با رعایت کامل قواعد دستوری بیان شود ( .اشکال رایج ) -5متن سئوال را طوری تنظیم کنید که تا حد امکان خالی از ابهام باشد ( اشکال رایج ) دو نمونه از سئواالت شبهه برانگیز و رایج: - 1برای جلوگیری از حمله تب حاد روماتیسمی کدامیک از رژیمهای درمانی زیر را تو صیه نمی کنید؟ الف) پنی سیلسن Vخوراکی ج) اریترومایسین خوراکی ب) سولفادیازین خوراکی د) بنزاتین پنی سیلین - 2عفونت کاندیدایی واژن در کدامیک از موارد ذ یل بیشتر دیده می شود الف) بیماران مبتال به دیابت ج) افراد حامله ب) مصرف کنندگان قرص جلوگیری د) هر سه مورد .6طراحی سئوال باید به گونه ای باشد که متن اصلی سئوال به وضوح مقصود سئوال را عرضه کند. مثال سئوال نا مناسب ولی ر$ایج: کدام صحیح است : الف) انفارکتوس بیشتر در اثر نارسایی جر$یان خون روی می دهد . ب) انفار$کتوس بیشتر به علت ضر$به ایجاد می شود ج) انفارکتوس بیشتر به علت عفونت ایجاد می شود د) انفارکتوس بیشتراز $همه در $غده فوق کلیوی دیده می شود .7گزینه های هر سئوال باید از لحاظ دستوری به نحو صحیح مکمل قسمت متن سئوال باشند. مثال سئوال نا مناسب: ((ابفارکتوس)) یعنی : الف) پرخونی و احتقان یک عضو ب) کم خونی و آسیب و مرگ قسمتی از $سلولهای یک عضو ج) این وضعیت در اثر انسداد ورید های یک عضو ایجاد می شود د) به علت تهاجم میکروبهای بی هوازی به وجود می آید. .8سعی بفرمایید سئوالها به گونه ای طرح شوند که بتوانند عالوه بر سنجش محفوظات ،قدرت درک و تجربه و تحلیل اطالعات افراد را هم ارزیابی کنند. یک نمونه از سئواالتی که صرفا ً محفوظات را می سنجد: داروی انتخابی صرع کوچک کدام است؟ الف) فنی توئین ج) کاربامازپین ب) کلونازپام د) اتوسوکسماید یک نمونه از سئواالتی که برای پاسخ دادن به آن آزمون شونده ،باید از قدر$ت استنباط و تجزیه و تحلیل بیشتری برخور$دار باشد: خانم 30ساله ای با گرفتگی متناوب بینی بوی بد نفس و سابقه طوالنی استفاده از داروهای موضعی برای رفع گرفتگی مراجعه کرده است .در معاینه حفره بینی کدام وضعیت دیده می شود الف) هیپرتروفی شاخکهای بینی و ترشحات موکوسی فراوان ب) انحراف تیغه بینی و ترشحات خون آلوده با مخاط متورم ج) وجود قطعات خشک و مخاط آتروفیک د) پولیپ آلرژیک یک طرفه همراه با پرفوراسیون تیغه بینی .9سعی بفرمایید موضوعهای مورد سئوال متنوع باشند و جنبه های مختلفی از اطالعات آزمون شوندگان را بسنجد نظیر: -1اتیولوژی بیماریها -2اپیدمیولوژی بیماریها -3پاتوژنز بیماریها -4راههای تشخیص بیماریها (معاینات بالینی ،روشهای تشخیص آزمایشگاهی و پرتونگاری) -5نحوه پیشگیری از بیماریها -6درمان بیماریها -7عوارض کوتاه مدت و بلند مدت بیماریها -8تشخیصهای افتراقی -9پاتولوژی یاد اوری مهم و اشتباه رایج تر$جیح داده میشود که هر چهار گزینه در ارتباط با یک حیطه موضوعی باشند !! مثال نامناسب :تمام جمالت ذیل در ارتباط با کچلی سر صحیح میباشند بجز : الف – ماشین سلمانی در انتقال بیماری موثر است ب -میکروسپورم ها به درمان خوب جواب نمیدهند ج -فاووس شایع ترین نوع کچلی در ایران است د -معاینه با المپ وود در کچلی التهابی منفی میباشد -10عبارت سئوال و یا گزینه را واژه به واژه از روی متن کتاب منبع امتحانی ننویسید. مثال سئوال نا مناسب: تمامی کادر پزشکی که مستقیما ً با بیماران سروکار دارند باید در برابر هپاتیت Bواکسینه شوند .تمام مطالب زیر در مورد واکسیناسیون علیه هپاتیت Bصحیح است بجز: الف) جهت واکسیناسیون سه بار تزریق داخل عضالنی به فواصل 1،0و 5ماه از هم الزم است ب) ریسک ابتالی فرد به دنبال صدمه با جسم برنده آلوده به ویروس هپاتیت Bحدود%5 میباشد ج) دو ماه بعداز اتمام واکسیناسیون معموالً سرولوژی افراد مثبت می شود د) %5افراد سالم علیرغم واکسیناسیون صحیح HBsAbمثبت پیدا نمی کنند -11از تکرار مطالب در گزینه ها خودداری کنید. مثال سئوال نا مناسب ولی ر$ایج : شریان رحمی شاخه: الف) شریان آئورت است ب) شریان خاصره ای خارجی است ج) شریان خاصره ای داخلی است د) شریان پودندال داخلی است سئوال بهتر : شریان رحمی شاخه کدام شریان است ؟ الف) آئورت ج) خا صره ای داخلی ب) خاصره ای خارجی د) پود ندال داخلی -12سئواالت را مستقل از یکدیگر بنویسید. پاسخ یک سئوا ل نباید شر$ط الز$م یرای پاسخ دادن به سئوا ل دیگر $در MCQ $باشد .13گزینه های نادرست باید طوری انتخاب شوند که برای عده ای از امتحان شوندگان جالب باشند. دو نمونه از سئواالت نامناسب: -1نوزاد پسری در هفته چهارم تولد دچار استفراغ های جهنده می شود که استفراغ محتوی صفرا نیست و در معاینه شکم توده کوچکی در زیر کبد قابل لمس است چه اقدامی الزم است؟ الف) پیلورومیوتومی ب) اصالح وضعیت خوابیدن ج) تجویز داروهای ضد استفراغ د) قطع تغذیه بیمار به مدت سه روز -2در آزمایشات روتین پیش از استخدام یک خانم 30ساله تغییرات زیر مشاهده شده است: ‏RBC: 6,100,000 ‏MCHC: 34 ‏WBC: 5000 ‏Lymph: 35% ‏Hb: 11.5 gr/dl ‏MCV: 23 کدام تشخیص کمتر مطرح است: الف) آنمی فقر آهن ب) آنمی مگالوبالستیک ج) آنمی بیماری مزمن د) تاالسمی مینور -14طول گز$ینه جواب ر$ا در $سئوالهای مختلف تغییر دهید گزینه های طویل می توانند موجب فریب یا ترغیب آزمون گیر$نده به انتخاب این نوع گزینه گردد. مثال سئوال نا مناسب ولی رایج !!! پسر 17ساله ای به علت کوتاهی قد مراجعه کرده است .در سابقه مشکل دیگری را متذکر نیست .در معاینه قد وی 100سانتی متر بوده و مشکل دیگری ندارد .قد پدر وی 185سانتی متر و مادر وی 170سانتی متر است بیمار از خواهر 12ساله خود کوتاهتر است .در بررسی وی ،کدامیک از اقدامات زیر را توصیه میکنید. الف) اندازه گیری قند خون ب) انجام ) GTT(GLUCOSE Tolerance Testو اندازه گیری هورمون رشد ج) کاریوتیپ د) انجام CBCو سرعت رسوب -15تا حد امکان در قسمت متن سئوال ادوات نفی بکار نبرید و هر $گز!! $عبارت منفی کننده را در $متن سئوال و گزینه های پاسخ تواما ً استفاده نکنید. مثال سئوال نا مناسب؟ کدام عبارت در مورد سلولیت صادق نیست؟ !!!! الف) درمان آن طبی است ب) چرک ندارد !! ج) حد مشخصی ندارد !! د) اگر در عرض 8ساعت به درمان جواب نداد باید !!جراحی شود. یاد اوری مهم سوال با فعل منفی در جو استرس زای امتحان در اکثر موار$د فعل مثبت تلقی شده و موجب اشتباه امتحان شونده می گردد . مثال :بجای کدامیک در ارتباط با سلولیت صحیح نیست ؟ بنویسید ....... تمام جمالت ذیل در ارتباط با سلولیت صحیح می باشند بجز:$ در ضمن زیر کلمه ...بجز...$نیز خط بکشید !!!!!! .16تا حد امکان از کار برد عبارتهای مانند ((همه موارد فوق )) به عنوان گزینه سئوال خودداری کنید. در ارزیابی این گونه سئوالها مشاهده شده که در بیشتر موارد گزینه ((همه موارد فوق)) پاسخ صحیح سئوال بوده است .کار برد چنین گزینه هایی در سئوال هم پاسخ دادن به سئوال را آسانتر می کند و هم موجب کاهش قدرت تفکیک سئوال می گردد.به همین دلیل از گزینه (( الف و ب صحیح )) و امثالهم نیز حتی المقدور بپرهیزید . .17تا حد امکان از بکار بردن عباراتی نظیر ((هیچیک از موارد فوق)) به عنوان گزینه سئوال اجتناب کنید. عبار$ات مزبور فقط در مواردی که بتوان گزینه جواب ر$ا بطور$ی قاطع درست یا نادرست دانست (نظیرسئوالهای مربوط به محاسبات عددی) معنا دارد .در اغلب آز$مونها مشاهده گردیده که از $عباراتی نظیر ((هیچیک از موارد فوق)) فقط برای تکمیل تعداد گزینه ها استفاده شده است .18از بکار بردن اشارات نامناسب دستوری خوداری کنید .از بکار بردن عبار$اتی مانند ((هر$گز همیشه و فقط و ))...در $گزینه ها (که تا حدود زیادی اشاره به نادر$ست بودن آنها دارند ) تا حد امکان خودداری کنید. مثال سئوال نا مناسب ولی رایج !! کدامیک در مورد کولیت اولسراتیو صحیح نیست؟ الف) در موارد عادی پاتولوژی منحصراً در مخاط و زیر مخاط است ب) تنها در توکسیک مگا کولون ممکن است التهاب به الیه عضالنی و سروز گسترش یابد. ج) درمان نگهدارنده در فواصل حمالت الزم نیست د) گاهگامی ممکن است دیستال ایلئوم نیز گرفتار شود -19توجه داشته باشید که هیچیک از سئواالت راهنمایی یا توضیحی برای سئوال دیگر فراهم نکند. -20از ایجاد تداعی های ظاهری بپرهیزید مثال :بیماری پاژه پستان عبارت است از : الف -رسوب کلسیم در پوست نوک پستان ب -سارکوم نوک پستان ح -اینترا داکتال کارسینوم پستان با گرفتاری پوست د -مالنوم بد خیم نوع پاژتوئید نوک پستان -21 در طراحی گزینه اصلح بین چند گزینه صحیح باید تفاوت اشکار و شاخصی بین گزینه اصلح با سایر $گزینه ها وجود داشته باشد تا امتحان شونده قادر به تشخیص این وجه تمایز زیاد بین گزینه اصلح با سایر گزینه ها گردد !!! .22حتی االامکان از طرح مسائل اضافه ای که نقشی در کیفیت و سالمت سئوال ندارند بپرهیزید. مثال سئوال نا مناسب؟ از آنجائیکه باریم و گاستروگرافین مواد مناسبی در بررسی وضعیت روده ها هستند در مورد ارجحیت باریم برگاستروگرافین کدامیک از جمالت زیر صحیح نیست؟ الف) گاستروگرافین محلول در آب بوده وبه سرعت رقیق می شود ب) سرعت عبور گاستروگرافین در روده ها کمتر از باریم میباشد ج) میزان Opacityگاستروگرافین بر حسب واحد کمتر از باریم است د) میزان چسبندگی گاستروگرافین به جدار روده کمتر از باریم است -23هر گز دو واژه متضاد را که یکی از آنها پاسخ درست میباشد ،به عنوان گزینه های پیشنهادی بکار نبرید. مثال سئوال نا مناسب؟ در انسداد ورید مرکزی رتین کدام مورد صحیح است؟ الف) دید بیمار کاهش میابد ب) دید بیمار تغییر نمیکند ج) درد ناگهانی و شدید چشم از عالئم بارز شروع بیماری است د) در افتالموسکوپی cherry red spotدیده می شود -24محل گزینه های جواب در بین سا یر گزینه ها باید بطور تصادفی معین شده باشد. اگر در تعیین محل گزینه های جواب ترتیب خاصی رعایت شده و پاسخهای درست همواره در محل معینی قرار گرفته باشند ،ممکن است آزمون شونده این نظم را کشف کند و بدون آنکه واقا ً اطالعی از سئوالها داشته باشد ف به انتخاب گزینه های درست آنها هدایت شود .در باره تصادفی بودن محل گزینه های جواب تنها یک استثناء وجود دارد .در مواردی که گزینه ها یک نظم منطقی و یا ترتیب طبیعی دارد ،مانند اعداد و حروف ،محل قرار گرفتن آنها نباتید تصادفی ئ نا منظم باشد مثال سئوال نا مناسب: چند هفته پس از زایمان رحم تقریبا ً به اندازه قبل از حاملگی بر می گردد؟ الف) 10هفتگی ج) 6هفتگی ب) 2هفتگی د) 14هفتگی

49,500 تومان